doc02_natura kosztow
download 
Reklamacja Transkrypt
02_natura kosztow
Rachunek kosztów zmiennych Rachunek kosztów zmiennych (ang. variable costing) – pozwala podejmować decyzje krótkookresowe będące reakcją na bieżące zmiany w wielkości popytu i sprzedaży – dzieli koszty na koszty zmienne i koszty stałe Koszty zmienne (ang. variable costs) – wielkość uzależniona jest od rozmiaru produkcji – zmieniają się proporcjonalnie do rozmiarów produkcji (sprzedaży) Koszty stałe (ang. fixed costs) – koszty, które pozostają niezmienne dla pewnego przedziału produkcji czy sprzedaży, są niezależne od zmian tych wielkości – stałe koszty produkcyjne traktowane są jako koszty okresu (w całości obciążają wynik finansowy) Koszty mieszane (ang. mixed costs) – zawierają elementy kosztów stałych i zmiennych 1 Model księgowy zachowania się kosztów Koszty Koszty całkowite w ujęciu ekonomicznym Koszty całkowite Koszty zmienne Koszty stałe przedział istotny Poziom aktywności 2 Rachunek zysków i strat przy zastosowaniu rachunku kosztów pełnych Przychody ze sprzedaży - Koszty wytworzenia (produkcyjne) wyrobów sprzedanych = Wynik brutto ze sprzedaży (Marża brutto) - Koszty sprzedaży i ogólnego zarządu = Wynik ze sprzedaży 3 Koszty w rachunku kosztów pełnych Koszty Koszty produkcyjne Materiały bezpośrednie Robocizna bezpośrednia Produkcja w toku Koszty nieprodukcyjne Koszty ogólnego zarządu Koszty sprzedaży Pośrednie koszty produkcyjne Wyroby gotowe sprzedaż zapasy Rachunek zysków i strat Bilans 4 Rachunek zysków i strat przy zastosowaniu rachunku kosztów zmiennych Przychody ze sprzedaży - Koszty zmienne wyrobów sprzedanych - Koszty zmienne sprzedaży i ogólnego zarządu = Marża na pokrycie - Koszty stałe produkcyjne - Koszty stałe sprzedaży i ogólnego zarządu = Wynik ze sprzedaży 5 Koszty w rachunku kosztów zmiennych Koszty Koszty produkcyjne Koszty nieprodukcyjne Pośrednie koszty produkcyjne Materiały bezpośrednie Robocizna bezpośrednia Produkcja w toku Zmienne pośrednie koszty produkcyjne Koszty ogólnego zarządu Koszty sprzedaży Stałe pośrednie koszty produkcyjne Wyroby gotowe sprzedaż Rachunek zysków i strat zapasy Bilans 6 Przykład: rachunek kosztów zmiennych Przedsiębiorstwo zajmuje się produkcją i sprzedażą pewnego produktu. Produkcja i sprzedaż za ostatnie trzy kwartały była następująca: Wielkość sprzedaży Wielkość produkcji Kwartał I Kwartał II Kwartał III 1 500 1 500 1 000 1 500 1 500 1 000 Cena: 10 zł/szt. Koszty: Komponenty do produkcji Robocizna akordowa Koszty zmienne (na szt.) Wynagrodzenia pośrednio produkcyjne Amortyzacja i utrzymanie maszyn Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu Koszty stałe (razem) 4 1 5 2 000 2 500 200 300 5 000 Rachunek kosztów zmiennych 7 Pomiar kosztów i korzyści w podejmowaniu decyzji Informacja istotna – informacja o wielkościach, które ulegną zmianie w przyszłości w wyniku podjęcia decyzji – informuje o planowanym rezultacie finansowym podejmowanej decyzji uwzględnia wpływ czynników niefinansowych uwzględnia brak idealnego dostępu do informacji i koszt pozyskania informacji wynika z analizy danych o zmianach jakościowych, behawioralnych, organizacyjnych wewnątrz przedsiębiorstwa bada wpływ podjęcia decyzji na otoczenie organizacji 8 Przykład: informacja istotna Przedsiębiorstwo produkujące porcelanę wytwarza typowy wzór porcelany białej, bez wzorów dekoracyjnych. Produkcja i sprzedaż miesięczna dla stałych odbiorców wynosi 100 t porcelany. Przychód 1 kg 100 t 5,00 500 000 Koszty: Zużycie surowców Koszty obróbki* Pozostałe koszty pośrednie** Razem koszty 2,00 1,00 0,50 3,50 2000 000 100 000 50 000 350 000 Zysk 1,50 150 000 Wykorzystanie informacji istotnej *Koszty obróbki maszynowej, stałe dla produkcji 80-100 t. **Koszty hali fabrycznej i nadzoru produkcji, stałe dla produkcji 80-100 t. Problem: w kolejnym miesiącu spodziewany jest jednomiesięczny spadek popytu od stałych odbiorców o 20%. Jak wykorzystać wolne moce produkcyjne? – na typowe zamówienia takie jak dla stałych klientów? czy – na zlecenie specjalne 10 t porcelany – produkcja niestandardowa 9 Informacja o kosztach w podejmowaniu decyzji Koszty i przychody przyrostowe – dodatkowe koszty i przychody, które powstaną lub będą do uniknięcia na skutek podjęcia decyzji o wyborze określonej opcji działania Koszty i przychody różnicowe – koszty i przychody, którymi różnią się możliwe warianty działania Koszty zapadłe – koszty spowodowane podjęciem decyzji w przeszłości, które nie ulegną zmianie pod wpływem bieżącej decyzji Koszty „utopione” – koszty spowodowane podjęciem decyzji w przeszłości, które nie mogą ulec zmianie pod wpływem ani decyzji bieżących ani decyzji przyszłych 10 Koszty utraconych korzyści Koszty utraconych korzyści – korzyści utracone w wyniku niepodjęcia najlepszej alternatywnej opcji działania Przykład: – – utracone korzyści utracony przychód z niesprzedania 20 t białej porcelany (5,00 zł x 20 000 kg) oszczędności kosztów materiałów w wyniku niewyprodukowania 20 t białej porcelany (2,00 zł x 20 000 kg) koszty utraconych korzyści kalkulacja przychód ze sprzedaży wzoru specjalnego Koszty: utraconych korzyści uruchomienie produkcji zużycie surowców koszty malowania logo transport do odbiorcy utylizacja barwników 100 000 -40 000 60 000 80 000 60 000 5 000 20 000 10 000 3 000 2 000 -20 000 11 Problemy pomiaru kosztów w podejmowaniu decyzji Włączenie nieistotnych danych do informacji Pominięcie istotnych kosztów Pominięcie utraconych korzyści Problemowy (decyzyjny) rachunek kosztów – np. przy podejmowaniu decyzji dotyczących outsourcingu 12
