Konkurs „moja wieś – moje miejsce” – Ciekawe miejsce LGD

Konkurs „moja wieś – moje miejsce” – Ciekawe miejsce LGD „Kraina dinozaurów”
„Krasiejów – miejsce ciekawe pod każdym względem”
AUTOR : Adam Konop
Zespół Szkół w Ozimku
Chciałbym przedstawić tutaj Krasiejów - jedno z najbardziej urodziwych miejsc na
obszarze „Krainy Dinozaurów”. Uchodzi ono również za najbardziej znane na tym terenie, a
to dzięki krasiejowskim wykopaliskom. Jednak kości prehistorycznych dinozaurów to nie
wszystko, co ta miejscowość ma „ciekawskim” do zaoferowania.
Na początku mam zamiar przybliżyć nieco historię pięknego miejsca, jakim jest
Krasiejów.
Wszystko zaczęło się w XIII wieku, wtedy powstała miejscowość, a pierwsze wzmianki o
jej istnieniu pochodzą z 1292 roku. Nazwa wsi wywodzi się od nazwiska Wlodara Bratacho
de Crasseow, który nabył prawa do tej ziemi od opolskiego księcia Bolka. Później zaczęto
stawiać pierwsze budowle. Jedną z nich był drewniany kościół, zbudowany w 1518 roku.
Istniał aż do roku 1804. Jak podaje w książce „ Historia i przyroda gminy Ozimek” Bernard
Materne, w tym samym czasie zbudowano również klasztor popów Cystersów, który mieścił
się na terenie obecnego nadleśnictwa. W 1754 roku wybudowano najbardziej znany zakład
przemysłowy na naszych terenach – Hutę Stali „Małapanew”, która mieściła się częściowo na
terenach Krasiejowa. Firma często zmieniała profil swojej produkcji. Od zakładu
specjalizującego się w przeróbce żelaza, przez fabrykę luf aż po tworzenie odlewów, czym
huta zajmuje się obecnie. W XIX wieku powstała szosa, która łączyła Opole z Tarnowskimi
Górami i przebiegała m.in. przez Krasiejów. Do Huty Małapanew doprowadzono także linię
kolejową, która ułatwiała przewóz surowców do zakładu. Pod koniec tego wieku został
wybudowany budynek obecnego klasztoru, a zakończenie prac miało miejsce w 1896 roku.
Wraz z nadejściem wieku dwudziestego zaczęło się unowocześnianie Krasiejowa. W 1910
roku zbudowano cegielnię, a w 1913 – dwa granitowe mosty. Później został zbudowany
obecny kościół, który w obecnym stanie istnieje od 2002 roku. W czasach dwudziestolecia
międzywojennego wieś była najważniejszym miejscem w gminie – mieściły się tu siedziba
Urzędu Gminy, Urząd Pocztowy, Urząd Stanu Cywilnego, siedziba nadleśnictwa, szkoła i
przedszkole. W 1927 roku została stworzona jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. Była ona
przebudowywana w latach 1960-1962, a ostatni kapitalny remont przeszła roku 1991. Jednym
z najnowszych budynków zbudowanych w Krasiejowie jest szkoła podstawowa pod
patronatem pisarza Władysława Broniewskiego. Krasiejów kilkukrotnie przeżywał też
kataklizmy – w 1854, 1939 oraz 1997 roku wylała rzeka Mała Panew, natomiast w 1913
Krasiejów został podpalony. Wszystko to przyniosło ogromne szkody.
Taki jest zarys historyczny Krasiejowa. Mam nadzieję, że dostatecznie przybliżyłem
krasiejowską historię, którą tworzy wiele wydarzeń. Jednak to wszystko jest opisem tego, co
było już kiedyś, ale nie wszystkie pozostałości tych historycznych wydarzeń możemy dziś
zobaczyć. Do naszych czasów przetrwała ich jedynie garstka. Dzisiaj Krasiejów także tętni
życiem, a to nie tylko poprzez historyczne zabytki, ale również dzięki zupełnie nowym
odkryciom, a także pięknym krajobrazom. Jeśli już jesteśmy przy zabytkach Krasiejowa, to
postaram się je teraz dobrze przedstawić.
W najstarszej miejscowości gminy Ozimek możemy zobaczyć piękny neobarokowy
kościół pod wezwaniem św. Małgorzaty. Kościół ten był budowany od 1911 do 1913 roku.
Niecały rok po zakończeniu prac, w 1914 roku budynek poświęcono, a w roku 1916 –
poświęcono. Pomimo wysokich kosztów budowy, do jego powstania przyczynili się
mieszkańcy, którzy ofiarowali 1/3 sumy potrzebnej na wybudowanie kościoła. Ciekawa
historia wiąże się z fundacją figurek świętych : ich zakupu podjęli się mieszkańcy, lecz nie
zrobili tego razem, a z podziałem na role. Panie zostały fundatorkami figury św. Anny, a
panowie – św. Józefa. Oryginalne kościelne dzwony najprawdopodobniej zostały przetopione
do celów militarnych podczas II wojny światowej. Kościół był odnawiany od lat 60. i
stopniowo – co kila lat – proces ten trwa do dziś.
Kościół jest przyozdobiony pięknymi malowidłami i freskami, charakterystycznymi dla
stylu architektonicznego, w jakim został stworzony. Główny ołtarz w kościele został
wykonany w niemieckim Ragensburgu, natomiast boczna jego część pochodzi jeszcze ze
starego, drewnianego kościoła.
Kolejny budynkiem, mającym status zabytku jest wspomniany wcześniej klasztor. Od
wybudowania w 1896 roku do czasu wykupienia go przez proboszcza parafii w 1902 roku,
służył za masarnię. Potem wprowadziły się tu siostry z Kongregacji Maryjnej. Dzięki nim
stworzono przedszkole, które z małymi przerwami działało aż do 1972 roku. Niestety z
klasztorem wiążą się także smutne historie. W okresie późnego stalinizmu tutejsze siostry, na
co dzień zajmujące się kościołem, zostały wywiezione wgłąb Polski, a niektóre nawet na
Sybir. W czasach Polski Ludowej klasztor był nieustannie kontrolowany przez władze
państwowe. Teraz wraca do czasów swojej przedwojennej świetności.
Zaledwie kilkadziesiąt metrów od Kościoła i głównej drogi w Krasiejowie znajduje się,
zbudowany w okresie międzywojennym, budynek Ochotniczej Straży Pożarnej. Jednostka ta
została założona 28 sierpnia 1927 roku. Początkowo jej siedzibą była szopa, w której
znajdował się konny wóz strażacki, pochodzący z początku XX wieku. Później oddano do
użytku nowoczesny budynek remizy strażackiej, przy którym umieszczono – jako eksponat –
pierwszy należący do OSP ( jeszcze bez silnika mechanicznego ) wóz strażacki. Dziś
krasiejowska jednostka należy do najlepszych w województwie i może się poszczycić m.in.
drugim i trzecim miejscem w Wojewódzkim Przeglądzie Operacyjno – Technicznym oraz
włączeniem do Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego.
Z przedstawionych przeze mnie informacji możemy się dowiedzieć, że w Krasiejowie,
pomimo małej powierzchni miejscowości, można ujrzeć wiele zabytków. Tymczasem
historyczne budowle nie są jedyną atrakcją, jaką można tu zobaczyć. Okolica charakteryzuje
się także unikatową w skali kraju przyrodą.
Przez wioskę przepływa rzeka Mała Panew, która w wielu miejscach pozwala uprawiać
wędkarstwo. A jest co łowić. W rzece pływają m.in. pstrągi, płocie, leszcze czy okonie. W
wielu miejscach można zauważyć ślady bobrów, a jeśli ma się trochę szczęścia, to mamy
szanse spotkać te bardzo pożyteczne zwierzęta. W Krasiejowskich lasach przeważają drzewa
liściaste, ale zauważalne są także te iglaste. Inne unikatowe rośliny rosnące w lasach, to m.in.
skrzyp zimowy czy paprotka zwyczajna. Wśród drzew żyją daniele, dziki, kuny, lisy, bażanty
czy jelenie. Spotkać można tam także będącego pod ścisłą ochroną pająka tygrzyka
paskowanego. Mała Panew to także ciekawa, meandrująca rzeka, zachęcająca do spływów
kajakowych, które w ostatnich latach są organizowane coraz częściej. W dolinie Małej Panwi
można znaleźć również głazowisko skandynawskich granitów przetransportowanych tutaj
przez lądolód plejstoceński. To unikalne nagromadzenie takich głazów na terenie Polski.
W Krasiejowie są jeszcze inne atrakcje turystyczne. We wschodniej części miejscowości,
niedaleko Dinoparku znajduje się tzw. Czarny Dół, niegdyś owiany ciemną legendą. Mówiła
ona, że dawno temu wydarzył się tam wypadek. Młoda para nowożeńców, która przejeżdżała
tamtędy dorożką, uległą wypadkowi, w efekcie którego powozu ani ciał młodego małżeństwa
nigdy nie odnaleziono. Czarny Dół, według przekazów, był miejscem nawiedzonym. Później
legenda poszła w zapomnienie, a mieszkańcy na nowo odkryli to miejsce i jego uroki.
Znajduje się tam mały wodospadzik, który został stworzony w wyniku przepływającego tam
rowu. Miejsce to zostało zagospodarowane jako zakątek rekreacyjny.
Jeszcze bliżej Staniszcz Małych mieszczą się dzikie stawy, które stanowią atrakcyjne
miejsce do wędkowania i miłego spędzania wolnego czasu.
Obecnie największą atrakcją turystyczną miejscowości, dzięki której zyskała ona
międzynarodowy rozgłos, są wykopaliska na terenie niegdysiejszej kopalni gliny.
Odnaleziono tam szczątki dinozaurów, gadów żyjących w erze mezozoicznej. Najbardziej
znanym archozaurem pochodzącym z terenów Krasiejowa jest Silesaurus Opolensis. Na
terenie wykopalisk odnaleziono także kości gadów z tzw. grupy tekadontów oraz płazów z
grupy labiryntodontów.
Krasiejów jest więc bardzo ciekawą miejscowością pomimo swojej stosunkowo niewielkiej
powierzchni. Myślę, że to najciekawsze miejsce na obszarze „Krainy Dinozaurów”, które
zasługuje na szczególną uwagę wśród turystów.