Opracował zespół: Leokadia Witkowska-Żuk, Tomasz J. Wodzicki, Stefan Zajączkowski,Jacek Adamczyk,

Opracował zespół: Leokadia Witkowska-Żuk, Tomasz J. Wodzicki, Stefan Zajączkowski,Jacek Adamczyk,

Opracował zespół:
Leokadia Witkowska-Żuk, Tomasz J. Wodzicki, Stefan Zajączkowski,Jacek Adamczyk,
Bogusław Bogaciński, Wojciech Ciurzycki, Katarzyna Marciszewska, Katarzyna Matyjewska,
Artur Obidziński, Mirela Tulik, Jacek Zakrzewski
Samodzielny Zakład Botaniki Leśnej
Wydział Leśny SGGW w Warszawie
Warszawa
Rok akademicki 2014/2015
Imię i nazwisko
Grupa
Numer miejsca
Numer mikroskopu
Dzień tygodnia i godzina odbywania ćwiczeń
Materiał roślinny
Preparaty, obserwacje mikroskopowe
Wykonanie rysunków i opisów
&
Studiowanie literatury
A
Po ćwiczeniach wpisz nazwę łacińską gatunku i rodziny
Do samodzielnego opracowania
Opracuj na podstawie podanej literatury i wiadomości uzyskanych na wykładzie następujące
zagadnienia:
1. Charakterystyka taksonomiczna nadgromady (typu) nasienne - Spermatophyta.
2. Charakterystyka taksonomiczna gromady nagozalążkowe - Pinophyta (Gymnospermae).
3. Charakterystyka taksonomiczna klas: miłorzębowe - Ginkgoopsida, iglaste -Pinopsida
(Coniferopsida).
4. Charakterystyka rzędów: Taxales i Pinales.
5. Charakterystyka rodzin: miłorzębowate - Ginkgoaceae, cisowate - Taxaceae, sosnowate Pinaceae i cyprysowate - Cupressaceae.
&
Literatura podstawowa:
Szweykowska A., Szweykowski J. Botanika cz. II. Systematyka. 2003 i wydania późniejsze. PWN.
Tomanek J., Witkowska-Żuk L. Botanika leśna. wyd. VII. 2008. PWRiL.
&
Literatura uzupełniająca:
Seneta W., Dolatowski J. Dendrologia. 2002 i wydania późniejsze. PWN.
Seneta W. Drzewa i krzewy iglaste w Polsce. 1987. PWN.
Bellon S., Tumiłowicz J., Król S. Obce gatunki drzew w gospodarstwie leśnym. 1977. PWRiL.
Biologia świerka pospolitego. pod. red. A. Boratyńskiego i W. Bugały. 1998. PAN ID Kórnik. Bogucki
Wydawnictwo Naukowe.
Biologia sosny zwyczajnej - pod red. S. Białoboka, A. Boratyńskiego i W. Bugały. 1993. PAN ID Kórnik.
Wyd. Sorus.
Jodła pospolita - pod red. S. Białoboka. 1983. PAN ID Kórnik. PWN.
Limba - pod red. S. Białoboka. 1971. PAN ID Kórnik. PWN.
Cis - pod red. S. Białoboka. 1975. PAN ID Kórnik. PWN.
Amann G. Drzewa i krzewy. 1994. Multico.
H. Pirc. Drzewa od A do Z. 2006. KDC, Warszawa.
Systematyka wybranych gatunków roślin nagozalążkowych
Gromada nagozalążkowe (nagonasienne) - Pinophyta (Gymnospermae)
Klasa miłorzębowe - Ginkgoopsida
Rodzina miłorzębowate - Ginkgoaceae
Rodzaj miłorząb - Ginkgo
• Miłorząb dwuklapowy - Ginkgo biloba
Klasa iglaste (szpilkowe) - Pinopsida (Coniferopsida, Coniferae)
Rząd cisowce - Taxales
Rodzina cisowate - Taxaceae
Rodzaj cis - Taxus
• Cis pospolity - Taxus baccata
22
Rząd sosnowce - Pinales (Coniferales)
Pinus mugo (P. montana, P. mughus)
- subsp. mugo
- subsp. uncinata (P. uncinata, P. uliginosa)
• Sosna drzewokosa (s. błotna) - Pinus x
rhaetica
• Limba syberyjska - Pinus cembra var. sibirica
(P. sibirica)
• Sosna bośniacka - Pinus heldreichii (P.leucodermis)
• Sosna przybrzeżna - Pinus pinaster
• Sosna pinia - Pinus pinea
• Sosna żółta - Pinus ponderosa
Rodzina sosnowate - Pinaceae
Podrodzina jodłowe - Abietoideae
Rodzaj jodła - Abies
• Jodła pospolita - Abies alba (A. pectinata)
• Jodła kaukaska - Abies nordmanniana
• Jodła olbrzymia - Abies grandis
• Jodła jednobarwna (j. kalifornijska) - Abies
concolor
• Jodła grecka - Abies cephalonica
• Jodła koreańska - Abies koreana
• Jodła szlachetna - Abies procera
Rodzina cypryśnikowate - Taxodiaceae
Rodzaj cypryśnik - Taxodium
• Cypryśnik błotny - Taxodium distichum
Rodzaj świerk - Picea
Podrodzaj - Picea
Sekcja - Picea
• Świerk pospolity - Picea abies (P. excelsa)
• Świerk syberyjski - Picea abies subsp. obovata
• Świerk kaukaski - Picea orientalis
Sekcja - Omorika
• Świerk serbski - Picea omorika
Podrodzaj - Cassicta
Sekcja - Pungentes
• Świerk kłujący - Picea pungens
• Świerk Engelmanna - Picea engelmannii
Sekcja - Sitcha
• Świerk sitkajski - Picea sitchensis
Rodzaj metasekwoja - Metasequoia
• Metasekwoja chińska - Metasequoia
glyptostroboides
Rodzaj sekwoja - Sequoia
• Sekwoja wieczniezielona - Sequoia
sempervirens
Rodzaj mamutowiec - Sequoiadendron
• Mamutowiec olbrzymi - Sequoiadendron
giganteum (Sequoia gigantea)
Rodzaj Szydlica - Cryptomeria
• Szydlica japońska - Cryptomeria japonica
Rodzaj jedlica - Pseudotsuga
• Jedlica Douglasa (daglezja) - Pseudotsuga
menziesii (P. taxifolia)
odmiana zielona - v. viridis
odmiana sina - v. glauca
Rodzaj choina - Tsuga
• Choina kanadyjska - Tsuga canadensis
• Choina zachodnia (ch. amerykańska) Tsuga heterophylla
Rodzina cyprysowate - Cupressaceae
Podrodzina cyprysowe - Cupressoideae
Rodzaj cyprys - Cupressus
• Cyprys wieczniezielony - Cupressus
sempervirens
Rodzaj cyprysik - Chamaecyparis
• Cyprysik groszkowy - Chamaecyparis pisifera
• Cyprysik nutkajski - Chamaecyparis nootkatensis
• Cyprysik Lawsona - Chamaecyparis lawsoniana
Podrodzina modrzewiowe - Laricoideae
Rodzaj modrzew - Larix
• Modrzew europejski typowy (m. pospolity) - Larix
decidua subsp. decidua (L. europaea)
• Modrzew europejski polski - L. decidua subsp.
polonica (Larix polonica)
• Modrzew syberyjski - Larix sibirica (L. russica)
• Modrzew japoński - Larix kaempferi
(L. leptolepis)
• Modrzew eurojapoński (m. pośredni) Larix x eurolepis
• Modrzew amerykański - Larix laricina
(L. americana)
Podrodzina żywotnikowe - Thujoideae
Rodzaj żywotnik - Thuja
Podrodzaj Euthuja
• Żywotnik zachodni - Thuja occidentalis
• Żywotnik olbrzymi - Thuja plicata
Podrodzaj Biota
• Żywotnik wschodni - Thuja orientalis
Podrodzina jałowcowe - Juniperoideae
Rodzaj jałowiec - Juniperus
• Jałowiec pospolity - Juniperus communis
• Jałowiec halny (j. pospolity odm. halna) Juniperus communis subsp. alpina
(J. communis var. saxatilis, J. nana)
• Jałowiec sawina (j. kozacki, j. sabiński) Juniperus sabina
• Jałowiec wirginijski - Juniperus virginiana
Podrodzina sosnowe - Pinoideae
Rodzaj sosna - Pinus
Podrodzaj Strobus (Haploxylon)
• Sosna limba - Pinus cembra
• Sosna amerykańska (wejmutka) - Pinus
strobus
• Sosna rumelijska - Pinus peuce
Podrodzaj Pinus (Diploxylon)
• Sosna smołowa - Pinus rigida
• Sosna Banksa - Pinus banksiana
• Sosna czarna - Pinus nigra
• Sosna pospolita - Pinus sylvestris
• Sosna górska (kosodrzewina, kosówka) -
23
Rodzina Miłorzębowate - Ginkgoaceae
Rodzaj miłorząb - Ginkgo
Miłorząb dwuklapowy (m. chiński, m. dwudzielny) - Ginkgo biloba
[Chiny].
Obejrzyj okazy naturalne i porównaj z załączonymi rysunkami.
Wprowadź objaśnienia: długopęd, krótkopęd, liście, kwiat żeński, zalążki, nasienie, mięsista osnówka,
nasienie bez osnówki. Na rysunku dowolnego liścia zaznacz grubszą linią jeden rozgałęziony nerw.
24
Klasa iglaste - Pinopsida
Cykl rozwojowy
&
Cykl rozwojowy na przykładzie sosny. Opisz rysunek, symbolem R! zaznacz gdzie zachodzi mejoza.
C
B
E
D
A
A-
G
F
B-
H
C-
N
I
EG-
J
IL-
L
K
DF-
M
HJKMN-
25
Rozwiąż samodzielnie (używając ołówka) załączony test*, a następnie sprawdź poprawność odpowiedzi i
popraw długopisem dostrzeżone błędy.
*Źródło: Pałczyński A., Jasnowska J. 1993. Atlas botaniczny. Ćwiczenia. PWN.
Rośliny nagozalążkowe
Rośliny nagozalążkowe, do których należą nagozalążkowe drobnolistne ............................1[łac.], reprezentuje
w naszej florze klasa iglastych ................2[łac.], obejmująca rośliny drzewiaste z liśćmi w postaci szpilek oraz
systemem korzeniowym palowym pochodzenia zarodkowego. W budowie anatomicznej na podkreślenie
zasługuje występowanie przyrostu ....................3. Nagozalążkowe wytworzyły nowy rodzaj organów, służących
do rozmnażania, to jest ...............4.Iglaste mają męskie kwiaty zebrane w kłosy, a kwiaty żeńskie - w kwiatostany
w formie ...............5. Nowym filogenetycznie utworem jest zalążek, w którym z tkanki archesporialnej (podobnie
jak u paprotników różnozarodnikowych) tworzy się ...................6 przez podział ......................7.Następnie rozwija
się brylaste, wielokomórkowe przedrośle żeńskie, określane tu jako ............. ...................8 z komórkami jajowymi
w uproszczonych rodniach. Przedrośle nie opuszcza zarodni (makrosporangium), którą w zalążku stanowi
................9. Nowym dodatkowym tworem jest osłonka, okrywająca od zewnątrz ..............10.Ziarna pyłku
powstają w kwiatach męskich z tkanki archesporialnej w workach pyłkowych i (podobnie jak u paprotników
różnozarodnikowych) są .....................11, zaś worki pyłkowe odpowiadają ...........................12. Przedrośla męskie
rozwijają się w pylnikach z ..................13 w obrębie ścian zarodników i są zredukowane do kilku komórek.
Dojrzałe ziarno pyłku przenoszone przez wiatr na zalążek stanowi ............. ....................14. Gdy znajdzie się pod
osłonką zalążka, wytwarza ono ................ .....................15, w której z podziału jądra generatywnego powstają
........ ...................16; proces płciowy nie wymaga już obecności wody. Jeden plemnik zapładnia komórkę jajową,
a z powstałej zygoty rozwija się .................17. Cały zalążek przekształca się w ...................18. Tkanką odżywczą
jest....................19, powstałe z woreczka zalążkowego, zaś osłonka przekształca się w ................ .................20.
Nasiona roślin iglastych ukryte są najczęściej w szyszce, złożonej ze zdrewniałych ..................21. Pokolenie
powstałe w wyniku procesu płciowego, czyli ................22, odgrywa u nagozalążkowych rolę ........................23).
26
Budowa kwiatów, szyszek, nasion i siewek
Pęd z kwiatostanami męskimi i żeńskimi sosny zwyczajnej - Pinus sylvestris (sosnowate Pinaceae).
Na rysunku wprowadź objaśnienia: pęd dwuletni z zeszłorocznymi igłami, rozwijający się pęd tegoroczny,
kwiatostany żeńskie, kwiatostany męskie.
27
Przekrój podłużny przez kwiat męski sosny zwyczajnej - Pinus sylvestris (sosnowate Pinaceae).
Na rysunku wprowadź objaśnienia: oś kwiatu męskiego, łuska pręcika, worek pyłkowy, ziarno pyłku.
Budowa ziarna pyłku sosny zwyczajnej - Pinus sylvestris (sosnowate - Pinaceae).
&
Na rysunku wprowadź objaśnienia: komórka wegetatywna, komórka generatywna, intyna, egzyna, worki
powietrzne.
28
Budowa szyszki na przykładzie jodły pospolitej - Abies alba i sosny czarnej - Pinus nigra
(sosnowate - Pinaceae).
Porównaj budowę szyszki jodły i sosny.
Narysuj łuskę nasienną i wspierającą z szyszki jodły (widok z góry i z dołu). Zaznacz miejsce występowania
nasion.
Na rysunku szyszki sosny wprowadź objaśnienia: łuska nasienna, tarczka (apophysis), piramidka (umbo).
szyszka sosny czarnej
szyszka jodły pospolitej
Budowa szyszki cyprysika groszkowego - Chamaecyparis pisifera i szyszkojagody na
przykładzie jałowca pospolitego - Juniperus communis (cyprysowate - Cupressaceae).
Narysuj w powiększeniu szyszkę i szyszkojagodę.
29
Budowa nasienia na przykładzie cisa pospolitego - Taxus baccata (cisowate - Taxaceae), sosny
zwyczajnej - Pinus sylvestris i limby europejskiej - Pinus cembra (sosnowate - Pinaceae).
Narysuj i opisz nasiona wymienionych gatunków.
cis
nasienie w osnówce,
ornitochoria
sosna zwyczajna
nasienie z aparatem lotnym
w postaci skrzydełka,
anemochoria
limba europejska
nasienie ciężkie, jadalne, bez apartu lotnego,
barochoria, zoochoria
Budowa siewki na przykładzie jodły pospolitej Abies alba i sosny pospolitej Pinus sylvestris
Narysu siewkę jodły, opisz rysunki obu siewek wprowadzając objaśnienia: korzeń, hypokotyl, liścienie, pąk
szczytowy, igły młodociane (pojedyncze).
siewka jodły pospolitej
siewka sosny pospolitej
30
Budowa pędów wegetatywnych drzew i krzewów iglastych
Pęd roczny drzewa iglastego na przykładzie cisa pospolitego - Taxus baccata (cisowate Taxaceae), sosny zwyczajnej - Pinus sylvestris i modrzewia - Larix sp. (sosnowate Pinaceae).
Wierzchołkowy fragment pędu cisa pospolitego.
Wprowadź objaśnienia: długopęd, igły, pąk szczytowy, pąki boczne.
Fragment długopędu sosny zwyczajnej.
Wprowadź objaśnienia: liście łuskowate długopędu, pochewka z błonkowatych łusek, krótkopęd, liście
właściwe w postaci igieł osadzonych na krótkopędzie.
Pęd roczny z fragmentem pędu dwuletniego modrzewia.
Wprowadź objaśnienia: pęd roczny, pęd dwuletni, krótkopęd z wieloletnim przyrostem, pąk szczytowy
długopędu, pąk szczytowy krótkopędu, pąki boczne długopędu.
31
Rodzaj cis - Taxus (cisowate - Taxaceae)
Cis pospolity - Taxus baccata
[środkowa i zachodnia Europa, północny Iran i Kaukaz, Azja Mn., północna Afryka,
w Polsce wschodnia granica zasięgu].
Opisz cechy charakterystyczne pędu cisa.
Nasienie w osnówce patrz str. 30.
Po zajęciach narysuj obszar naturalnego występowania cisa pospolitego na terenie Polski.
Gdańsk
Koszalin
Olsztyn
Szczecin
Białystok
Bydgoszcz
Poznań
Warszawa
Zielona Góra
Łódź
Wrocław
Lublin
Katowice
Rzeszów
Kraków
32
Gatunek pod
ścisłą ochroną
Podrodzina jodłowe - Abietoideae
Rodzaj jodła - Abies
Jodła pospolita - Abies alba (A. pectinata)
[góry środkowej i południowej Europy, w Polsce północna granica zasięgu.]
Po zajęciach narysuj obszar naturalnego występowania jodły pospolitej.
Gdańsk
Koszalin
Olsztyn
Szczecin
Białystok
Bydgoszcz
Poznań
Warszawa
Zielona Góra
Łódź
Wrocław
Lublin
Katowice
Rzeszów
Kraków
33
Jodła kaukaska - Abies nordmanniana
[Azja Mn., Kaukaz]
Jodła olbrzymia - Abies grandis
[Ameryka Płn.]
Jodła jednobarwna (j. kalifornijska) - Abies concolor
[Ameryka Płn.]
Dla zainteresowanych - korzystając z podanej literatury opracuj samodzielnie charakterystykę gatunków:
Jodła grecka - Abies cephalonica [góry Płw. Bałkańskiego],
Jodła koreańska - Abies koreana [góry Płw. Koreańskiego],
Jodła szlachetna - Abies procera [Ameryka Pn.].
&
Rodzaj świerk - Picea
Świerk pospolity - Picea abies (P. excelsa)
[środkowa i północna Europa]
34
Narysuj po zajęciach obszar naturalnego występowania świerka pospolitego.
Wprowadź zasięg historyczny i aktualnie przyjmowany.
Gdańsk
Koszalin
Olsztyn
Szczecin
Białystok
Bydgoszcz
Poznań
Warszawa
Zielona Góra
Łódź
Wrocław
Lublin
Katowice
Rzeszów
Kraków
Świerk kaukaski - Picea orientalis
[Azja Mn., Kaukaz]
Świerk serbski - Picea omorika
[Bośnia, Hercegowina]
35
Świerk kłujący - Picea pungens
[Ameryka Płn.]
Korzystając z podanej literatury opracuj samodzielnie charakterystykę gatunków:
Świerk sitkajski - Picea sitchensis [Ameryka Pn.]
Świerk syberyjski - Picea abies subsp. obovata [pn.-wsch. Europa, pn. Azja],
Świerk Engelmanna - Picea engelmannii [Ameryka Pn.].
&
Rodzaj daglezja (jedlica) - Pseudotsuga
Daglezja zielona (jedlica Douglasa) odmiana zielona i odmiana sina - Pseudotsuga menziesii
var. viridis i var. glauca [Ameryka Płn.]
Rodzaj choina - Tsuga
Choina kanadyjska - Tsuga canadensis [wsch. część Ameryki Płn.]
Dla zainteresowanych - korzystając z podanej literatury opracuj samodzielnie charakterystykę gatunku:
Choina zachodnia (ch. amerykańska) - Tsuga heterophylla [zach. część Ameryki Płn.]
&
36
Podrodzina modrzewiowe - Laricoideae
Rodzaj modrzew - Larix
1. Modrzew europejski typowy (m. pospolity) - Larix decidua subsp. decidua
(L. europaea) [śr. i zach. Europa, w Polsce stanowiska naturalne tylko w Tatrach]
2. Modrzew europejski polski - Larix decidua subsp. polonica (L. polonica)
[śr. i pd.-wsch. Polska, Rumunia, Słowacja, Ukraina]
3. Modrzew japoński - Larix kaempferi (L. leptolepis) [Japonia]
4. Modrzew eurojapoński (m. pośredni) - Larix x eurolepis
Po zajęciach narysuj obszary naturalnego występowania modrzewia europejskiego i polskiego.
Gdańsk
Koszalin
Olsztyn
Szczecin
Białystok
Bydgoszcz
Poznań
Warszawa
Zielona Góra
Łódź
Wrocław
Lublin
Katowice
Rzeszów
Kraków
Korzystając z podanej literatury zapoznaj się z morfologią i występowaniem gatunków:
Modrzew amerykański - Larix laricina [Ameryka Pn., głównie Kanada],
Modrzew syberyjski - Larix sibirica (L. russica) [płn.-wch. Rosja, Ural, zach. Syberia]
&
37
Rodzaj cedr - Cedrus
Cedr atlaski - Cedrus libani subsp. atlantica [góry Atlas, pn. Afryka]
&
Korzystając z podanej literatury zapoznaj się z morfologią i występowaniem gatunku.
Podrodzina sosnowe - Pinoideae
Rodzaj sosna - Pinus
Sosna zwyczajna (s. pospolita) - Pinus sylvestris
Po zajęciach narysuj obszar naturalnego występowania sosny zwyczajnej.
Gdańsk
Koszalin
Olsztyn
Szczecin
Białystok
Bydgoszcz
Poznań
Warszawa
Zielona Góra
Łódź
Wrocław
Lublin
Katowice
Rzeszów
Kraków
38
Sosna górska (kosodrzewina, kosówka) - Pinus mugo (P. montana, P. mughus)
- subsp. mugo,
- subsp. uncinata (P. uncinata, P. uliginosa).
Po zajęciach narysuj obszar naturalnego występowania kosodrzewiny.
Gdańsk
Koszalin
Olsztyn
Szczecin
Białystok
Bydgoszcz
Poznań
Warszawa
Zielona Góra
Łódź
Wrocław
Lublin
Katowice
Rzeszów
Kraków
Sosna błotna (s. drzewokosa) - Pinus x rhaetica
&
Korzystając z podanej literatury zapoznaj się z morfologią i występowaniem gatunku.
39
Sosna czarna - Pinus nigra [środkowa i południowa Europa]
Sosna Banksa - Pinus banksiana
[Ameryka Płn.]
Sosna smołowa - Pinus rigida
[Ameryka Płn.]
Sosna limba (limba europejska) - Pinus cembra
40
Po zajęciach narysuj obszar naturalnego występowania sosny limby.
Gdańsk
Koszalin
Olsztyn
Szczecin
Białystok
Bydgoszcz
Poznań
Warszawa
Zielona Góra
Łódź
Wrocław
Lublin
Katowice
Rzeszów
Kraków
Sosna wejmutka (s. amerykańska) - Pinus strobus
[Ameryka Płn.]
Dla zainteresowanych - korzystając z podanej literatury opracuj samodzielnie charakterystykę gatunków:
Sosna rumelijska - Pinus peuce [góry Płw. Bałkańskiego],
Sosna pinia - Pinus pinea [rejon Morza Śródziemnego],
Sosna przybrzeżna (s. nadmorska) - Pinus pinaster [rejon Morza Śródziemnego],
Sosna bośniacka - Pinus heldreichii (p. leucodermis) [pd. Włochy, Płw. Bałkański],
Limba syberyjska - Pinus cembra var. sibirica (P. sibirica) [Rosja , Syberia do Mongolii],
Sosna żółta - Pinus ponderosa [zach. rejony Ameryki Pn.],
&
41
Rodzaj żywotnik - Thuja
Żywotnik zachodni - Thuja occidentalis [wschodnia część Ameryki Płn.]
Żywotnik olbrzymi - Thuja plicata [zachodnia część Ameryki Płn.]
Korzystając z podanej literatury opracuj samodzielnie charakterystykę bioty wschodniej - Biota orientalis
(Platykladus orientalis, Thuja orientalis) [góry północnych Chin, Korei i Mandżurii].
&
Rodzaj cyprysik - Chamaecyparis
Cyprysiki w Polsce uprawiane są wyłącznie w ogrodach, w polskim leśnictwie zupełnie nie mają znaczenia. W ogrodach
najczęściej spotykamy odmiany, czasem trudne do rozpoznania nawet dla znawców, a gatunki, w czystej postaci
botanicznej, prawie wyłącznie w kolekcjach ogrodów botanicznych i arboretach.
Cyprysik groszkowy - Chamaecyparis pisifera [Japonia]
Korzystając z podanej literatury opracuj samodzielnie charakterystykę gatunków:
Cyprysik Lawsona - Chamaecyparis lawsoniana [pd.-zach. Ameryka Płn.]
Cyprysik nutkajski - Chamaecyparis nootkatensis [Płn.-zach. Ameryka Płn.]
&
42
Rodzaj cyprys - Cupressus
Cyprys wieczniezielony - Cupressus sempervirens [obszar śródziemnomorski]
Dla zainteresowanych - korzystając z podanej literatury opracuj samodzielnie charakterystykę gatunku.
&
Rodzaj jałowiec - Juniperus
Jałowiec pospolity - Juniperus communis
Zaobserwuj budowę pędu i układ igieł na łodydze.
Na załączonym rysunku opisz układ igieł u jałowca pospolitego.
Korzystając z podanej literatury opracuj morfologię i występowanie gatunków:
&
Jałowiec pospolity odm. halna - Juniperus communis subsp. alpina (J. communis var.
saxatilis, J. nana) [Pireneje, Alpy, Tatry, Sudety, w Polsce poza wysokimi górami ma 2 stanowiska
niżowe w okolicach Ełku i Pucka]
Jałowiec sawina (j. kozacki, j. sabiński) - Juniperus sabina
[góry środkowej i południowej Europy, w Polsce tylko w Pieninach]
Dla zainteresowanych - korzystając z podanej literatury opracuj samodzielnie charakterystykę rodziny
Taxodiaceae.
Zapoznaj się z cechami taksonomicznymi, występowaniem i znaczeniem wybranych gatunków:
cypryśnik błotny - Taxodium distichum [Ameryka Płn.],
sekwoja wieczniezielona - Sequoia sempervirens [Ameryka Płn.],
mamutowiec olbrzymi - Sequoiadendron giganteum [Ameryka Płn.],
metasekwoja chińska - Metasequoia glyptostroboides [Chiny],
&
43