7. WSPOLWLASNOSC I JEJ ZNIESIENIE, ZE

Transkrypt

Aleksandra Trzeciak, Michał Nicer
Recenzja: dr Grzegorz Trojanowski
WSPÓŁWŁASNOŚĆ I JEJ ZNIESIENIE, ZE
SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM USTROJÓW
MAJĄTKOWYCH MAŁŻEŃSKICH
Co rozumiemy pod pojęciem współwłasności?
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać
niepodzielnie kilku osobom. W takiej sytuacji mamy do czynienia
ze współwłasnością. Z określenia tego wynika, że każdemu ze
współuprawnionych przysługuje to samo prawo, którego zakres
może być tylko różny ze względu na sam sposób podziału
wspólnego prawa, tzn. na wielkość udziałów w nim.
Jakie rodzaje współwłasności wyróżnia Kodeks cywilny?
Z racji tego, że współwłasność nie jest instytucją jednolitą.
Polskie prawo zna dwa rodzaje współwłasności: współwłasność
w częściach ułamkowych i współwłasność łączną (mówi o tym
art. 196 § 1 k.c.).
Czym jest współwłasność w częściach ułamkowych?
Współwłasność ułamkowa polega na tym, że udział
każdego współwłaściciela we wspólnym prawie jest określony
ułamkiem, np.1/2, 1/4, 1/16. Źródłem powstania współwłasności
w częściach ułamkowych może być:
1) przepis ustawy;
2) czynność prawna, np. nabycie udziału we własności;
3) określone zdarzenie, z którego nastąpieniem ustawa wiąże
określone skutki prawne, jak zasiedzenie (art. 172 k.c.).
S t r o n a | 89
Vademecum prawno-administracyjne
Natomiast konkubinat nie stanowi podstawy powstania
współwłasności i dlatego wzniesienie w czasie jego trwania domu
przez obojga konkubentów na gruncie stanowiącym własność
tylko jednego z nich nie powoduje powstania współwłasności
zabudowanej działki na rzecz drugiego z konkubentów;
4) orzeczenie sądu i, w wypadkach przewidzianych
w ustawie, decyzja administracyjna.
W ramach współwłasności ułamkowej występują pewne
jej
odmiany
spowodowane
swoistością
stosunków
ekonomicznych. Należą do nich:
1) Wspólnoty gruntowe, uregulowane w ustawie z 29 czerwca
1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. Nr 28,
poz. 169 ze zm.).
2) Współwłasność spadkowa (art. 1035, 1036 k.c.).
3) Odrębna własność lokali, uregulowana w ustawie z 24 czerwca
1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz.
903 ze zm.).
Jakie uprawnienia nam przysługują i jakie obowiązki obciążają
nas, jako współwłaściciela?
1. Rozporządzanie udziałem we współwłasności.
Rozporządzenie udziałem, tzn. przysługującą współwłaścicielowi
częścią ułamkową prawa własności, oznacza zbycie, obciążenie
lub zrzeczenie się udziału, a także rozrządzenie nim na wypadek
śmierci (rozrządzenie testamentowe).
2. Zarząd rzeczą wspólną.
Współwłaściciele są zobowiązani do zarządu rzeczą wspólną ( art.
200 k.c.). Czynności zarządu dzielimy na:
czynności prawne, w tym rozporządzanie rzeczą, np.
wydzierżawienie jej,
90 | S t r o n a
Aleksandra Trzeciak, Michał Nicer Współwłasność i jej zniesienie…
czynności faktyczne, np. uprawa ziemi w określony
sposób,
czynności polegające na załatwianiu spraw urzędowych,
dotyczących wspólnej rzeczy, przed sądami, władzami
i urzędami.
Realizacja tego uprawnienia zależy jednak od charakteru
konkretnej czynności. W sprawach zwykłego zarządu (bieżące
sprawy dotyczące rzeczy) decyzje podejmuje większość
współwłaścicieli (w proporcji do udziałów). W czynnościach
przekraczających zwykły zarząd (np. sprzedaż, zastawienie
przedmiotu) potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli.
Często zdarza się, że współwłaściciele nie mogą dojść do
porozumienia, czy jakaś czynność jest potrzebna, wtedy mają
prawo żądać rozstrzygnięcia sądu. W przypadku czynności
zwykłego zarządu do sądu może się zwrócić każdy
współwłaściciel, w pozostałych - współwłaściciele posiadający co
najmniej połowę udziałów. Sąd ma prawo, na żądanie choćby
jednego współwłaściciela, powołać zarządcę rzeczy, jeżeli istnieją
poważne kłopoty ze wspólnym zarządzaniem rzeczą.
3. Współposiadanie i korzystanie z rzeczy wspólnej.
Uprawnienie to realizuje się w taki sposób, aby inni
współwłaściciele również mogli korzystać z rzeczy wspólnej.
4. Pobieranie pożytków i ponoszenie ciężarów związanych
z rzeczą wspólną.
Do kosztów utrzymania rzeczy wspólnej zaliczane są m.in.
nakłady na remonty, obciążenia publiczno-prawne, koszty
sądowe, zobowiązania z tytułu zaciągniętych kredytów. Do
pożytków zalicza się np. czynsz w przypadku wydzierżawienia
czy najmu nieruchomości.
5. Dokonywanie czynności dotyczących zachowania praw
współwłaścicieli.
Są to tzw. czynności zachowawcze, które współwłaściciel może
wykonywać samodzielnie. Są to wszelkie czynności (jak również
www.bio.tomaszow.info
S t r o n a | 91
dochodzenie roszczeń), które zmierzają do zachowania wspólnego
prawa i które każdy ze współwłaścicieli może wykonywać
samodzielnie (np. żądać przez sąd zaniechania naruszenia
własności, wystąpienie z wnioskiem o rozgraniczenie
nieruchomości, dochodzenie czynszu, złożenie wniosku do
dokonania wpisu w księdze wieczystej).
6. Prawo żądania zniesienia współwłasności.
Zostanie ono omówione w dalszej części artykułu.
Czym jest współwłasność łączna?
Współwłasność łączna jest szczególnym rodzajem
współwłasności i powstaje tylko w przypadkach określonych
przez prawo. Z istoty współwłasności łącznej wynika jej
bezudziałowy charakter i dlatego współwłaściciel nie może
rozporządzać swoim prawem dopóty, dopóki trwa współwłasność
łączna. Opiera się ona zawsze na określonym stosunku osobistym
i istnieje po to, aby ten podstawowy stosunek prawny mógł
należycie spełniać swą rolę społeczną i ekonomiczną. Najczęściej
spotykanym i niekwestionowanym przykładem tego rodzaju
współwłasności jest ustawowa wspólność małżeńska (art. 31
k.r.o.), a także wspólność umowna (art. 48 k.r.o.).
Współwłasnością łączną jest także udział wspólników spółki
cywilnej, jawnej i komandytowej we własności rzeczy
wniesionych przez nich do spółki (art. 863 k.c. w zw. z art. 862
k.c. i art. 8 i 103 k.s.h.).
ZNIESIENIE WSPÓŁWŁASNOŚCI
Zniesienie współwłasności jest zabiegiem pożądanym,
a niekiedy niezastąpionym, ponieważ w praktyce współwłasność
nastręcza wielu trudności z wykonywaniem zarządu,
współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy wspólnej.
Ustawodawca dopuszcza możliwość jej zniesienia w każdym
92 | S t r o n a
czasie, jednocześnie postanawiając, że roszczenie to nie ulega
przedawnieniu (art. 220 k.c.).
Jak znieść współwłasność?
Można tego dokonać na dwa sposoby, bądź to poprzez
umowę między współwłaścicielami, bądź sądownie. Umowa
znosząca współwłasność może być zawarta tylko wówczas, gdy
wszyscy współwłaściciele dojdą między sobą do porozumienia
zarówno, co do konieczności, jak i sposobu jej zniesienia. Jeżeli
zniesienie współwłasności dotyczy nieruchomości, konieczne jest
zachowanie formy aktu notarialnego. Natomiast w przypadku
niemożliwości porozumienia, współwłaścicielom pozostaje droga
sądowa.
W jaki sposób można to zrobić?
W świetle postanowień Kodeksu cywilnego można
wyróżnić trzy sposoby zniesienia współwłasności, a mianowicie:
1) fizyczny podział rzeczy pomiędzy współwłaścicieli, w wyniku
którego mają powstać części, które wartością będą odpowiadać
udziałom we własności z wyrównaniem różnicy przez dopłaty
(art. 211 k.c.),
2) przyznanie całej rzeczy jednemu ze współwłaścicieli
z obowiązkiem spłat na rzecz pozostałych,
3) licytacyjną sprzedaż rzeczy wspólnej i podział ceny (art. 212
k.c.).
Ile kosztuje zniesienie współwłasności?
Zgodny wniosek o zniesienie współwłasności podlega opłacie
300zł. W przypadku, gdy współwłaściciele nie doszli do
porozumienia wniosek o zniesienie współwłasności podlega stałej
opłacie w wysokości 1000zł.
S t r o n a | 93
Kto może zgłosić wniosek o zniesienie współwłasności i jaki sąd
będzie właściwy?
Wniosek o zniesienie współwłasności może złożyć każdy
ze współwłaścicieli lub spadkobierca współwłaściciela (art. 210
i 922 § 1 k.c.), a ponadto wierzyciel współwłaściciela, którego
prawo do żądania zniesienia współwłasności zostało zajęte
w postępowaniu egzekucyjnym (art. 912 § 2).
Wniosek należy złożyć do sądu rejonowego właściwego
miejscowo ze względu na miejsce położenia nieruchomości (art.
507 i 606 k.p.c.). We wniosku należy dokładnie określić rzecz
mającą ulec podziałowi oraz przedstawić dowody prawa
własności (art. 617 k.p.c.).
94 | S t r o n a
WZÓR 1:
Tomaszów Lubelski, dnia 15 marca 2010 r.
Do
Sądu Rejonowego
w Tomaszowie
Lubelskim
Wydział I Cywilny
Wnioskodawca: Weronika Socha, zam. Dubiecko 64, 22-600
Tomaszów Lub.
Uczestnicy postępowania: 1) Jan Kowalski, zam. 06-121 Zalesie
241
2) Tadeusz Poręba, zam. ul. Jasna 6, 22-600
Tomaszów Lub.
Wartość przedmiotu sporu: 380.000 zł
WNIOSEK
o zniesienie współwłasności
Wnoszę o:
1. zniesienie współwłasności nieruchomości objętej Kw. nr
2464 V Wydziału Ksiąg Wieczystych SR w Tomaszowie
Lubelskim, oznaczonej w ewidencji gruntów dz. nr 645/2
o pow. 0,21 ha, zabudowaną domem mieszkalnym,
a położoną w Dubiecku, przez dokonanie jej podziału
fizycznego w ten sposób, że:
a) wnioskodawczyni otrzymuje na własność jej część
o pow. 0,11 ha wraz z domem mieszkalnym,
b) uczestnicy otrzymują po 0,05 ha tej nieruchomości,
2. zaniechanie rozliczenia dopłat między współwłaścicielami,
3. zasądzenie od uczestników na rzecz wnioskodawcy
kosztów postępowania według norm przepisanych,
S t r o n a | 95
4. przeprowadzenie zawnioskowanych niżej dowodów.
Uzasadnienie
Przedstawiona wyżej nieruchomość stanowi współwłasność
wnioskodawcy w 4/6 części i uczestników po 1/6 części, przy
czym źródłem powstania współwłasności nie było spadkobranie.
Nieruchomość ta położona jest na terenach budowlanych, gdyż
zgodnie z decyzją o warunkach zagospodarowania terenu może
być zabudowana dwoma budynkami mieszkalnymi.
Dowód: zaświadczenie z księgi wieczystej,
odpis decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu,
wypis z ewidencji gruntów.
Wnioskodawca i uczestnicy zgodnie ustalili przedstawiony wyżej
sposób zniesienia współwłasności oraz warunki rozliczeń.
W związku z tym niezbędne jest sporządzenie przez biegłego
geodetę planu podziału nieruchomości.
Dowód: przesłuchanie stron,
opinia i plan podziału sporządzony przez biegłego geodetę.
W tym stanie sprawy wniosek jest uzasadniony.
Weronika Socha
(własnoręczny podpis wnioskodawczyni)
Załączniki:
1) zaświadczenie hipoteczne,
2) wypis z rejestru gruntów,
3) odpis decyzji administracyjnej,
4) odpisy wniosku.
96 | S t r o n a
USTROJE MAJĄTKOWE MAŁŻEŃSKIE
Jak
już
wcześniej
zostało
wspomniane
niekwestionowanym przykładem współwłasności łącznej jest
ustawowa wspólność małżeńska. Zasadą jest, że powstaje ona
z mocy samego prawa z chwilą zawarcia małżeństwa. Małżonków
obowiązuje wówczas ustrój majątkowej wspólności ustawowej
uregulowany w art. 31- 46 k.r.o.
Czy są możliwe umowne zmiany w zakresie współwłasności
majątkowej?
Kodeks rodzinny i opiekuńczy przewiduje zniesienie,
ograniczenie lub rozszerzenie wspólności małżeńskiej w formie
umowy (art. 47 k.r.o.), a jej zawarcie zależy wyłącznie od woli
stron. Ma to na celu umożliwienie małżonkom umownego
formułowania zasad, według których będą kształtować się ich
stosunki majątkowe. Umowa taka może być w każdej chwili
rozwiązana. Zakazane jest jednak takie skonstruowanie umowy by
jednocześnie względem pewnych przedmiotów majątkowych
rozszerzała, a względem innych ograniczała ona wspólność
majątkową. Do istoty małżeńskiej umowy majątkowej nie należą
żadne inne postanowienia poza określającymi treść mającego
istnieć między małżonkami ustroju majątkowego. W tym miejscu
trzeba zauważyć, iż wszystkie przedmioty i prawa majątkowe
nabyte przez jednego z małżonków przed zawarciem małżeństwa
pozostają własnością odrębną małżonka.
S t r o n a | 97
Co może mieć na celu zawarcie umowy dotyczącej wspólności
majątkowej?
Umowy dotyczące wspólności majątkowej mogą mieć
różny cel, dla którego zostają zawarte. Wymienić tu należy:
1. umowę rozszerzającą wspólność majątkową,
2. umowę ograniczającą wspólność majątkową,
3. umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową,
4. umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową
z wyrównaniem dorobków.
Na czym polega umowa rozszerzająca wspólność majątkową?
Zawarcie umowy rozszerzającej wspólność majątkową ma
na celu wciągnięcie do współwłasności małżonków przedmiotów
i praw majątkowych, które przed zawarciem takiej umowy
stanowiły majątek odrębny każdego z nich. Jednak treści takiej
umowy współwłasności nie można rozszerzyć (zgodnie z art. 49
k.r.o.) na:
1) przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi
z tytułu dziedziczenia, zapisu czy darowizny,
2) prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej
podlegającej odrębnym przepisom,
3) prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej
osobie,
4) wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie
ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, o ile nie wchodzą
one do wspólności ustawowej, jak również wierzytelności
z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę,
5) niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenie za
pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego
z małżonków.
98 | S t r o n a
Małżonkowie podczas zawierania takiej umowy mogą się
umówić czy włączą przedmioty, które należały do ich majątków
osobistych przed zawarciem umowy, czy że wspólność obejmie
tylko przedmioty nabyte po zawarciu małżeństwa. Można się
również umówić, iż umowa spełni oba te skutki.
Na czym polega umowa ograniczająca wspólność majątkową?
Umowa ograniczająca wspólność majątkową ma na celu
rozdzielenie w pewnej części przedmiotów i praw majątkowych
małżonków, i w przeciwieństwie do umowy rozszerzającej
wspólność majątkową, nie jest ograniczana przez ustawę. Jednak
takie sformułowanie jej, które powoduje, iż majątek wspólny
małżonków nie istnieje, nie będzie umową ograniczającą,
a rozdzielającą. Umowę ograniczającą można zawrzeć ze
skutkiem na przyszłość.
Na czym polega umowa o ustanowienie rozdzielności
majątkowej?
Przy ustanawianiu rozdzielności majątkowej umownej,
w przeciwieństwie do ustanawiania takiej rozdzielności przez sąd,
nie są wymagane żadne ważne powody (zostaną one omówione
przy sądowym zniesieniu współwłasności). Ustanowienie
rozdzielności umownej przed zawarciem małżeństwa powoduje,
że wspólność majątkowa między małżonkami w ogóle nie
powstaje. Warto zaznaczyć, iż w sytuacji, gdy umowa taka
zawierana jest już w trakcie małżeństwa, może ona wejść w życie
w terminie późniejszym niż nastąpiło jej zawarcie, o ile termin ten
jest określony w takiej umowie. Poprzez zawarcie umownej
rozdzielności majątkowej każdy z małżonków zachowuje majątek
nabyty zarówno przed zawarciem małżeństwa, jak i w trakcie jego
trwania. Wart podkreślenia jest tu fakt, iż małżonkowie wcale nie
S t r o n a | 99
muszą dzielić się majątkiem wspólnym w częściach równych.
W przypadku podziału majątku wspólnego każdy z małżonków
jest obowiązany zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku
wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków
i nakładów koniecznych dokonanych na przedmioty majątkowe
przynoszące dochód oraz może żądać zwrotu wydatków
i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na
majątek wspólny. Po zawarciu umowy ustanawiającej
rozdzielność majątkową każdy z małżonków sprawuje
samodzielny zarząd nad swoim majątkiem.
Na czym polega umowa ustanawiającą rozdzielność majątkową
z wyrównaniem dorobków?
Umowne
ustanowienie
rozdzielności
majątkowej
i rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków jest bardzo
do siebie zbliżone. Główną różnicą jest tu owe wyrównanie
dorobku. Przez dorobek każdego z małżonków należy rozumieć
wzrost wartości jego majątku osobistego powstały po zawarciu
umowy wprowadzającej rozdzielność. Zawarcie umowy
majątkowej wprowadzającej w małżeństwie ustrój rozdzielności
majątkowej z wyrównaniem dorobków wywołuje takie same
skutki we wzajemnych stosunkach majątkowych małżonków, jak
w przypadku wprowadzenia przez nich zwykłej rozdzielności
majątkowej. Z tą różnicą, że po ustaniu rozdzielności majątkowej,
na przykład w przypadku zmiany lub rozwiązania umowy
majątkowej małżeńskiej, którą małżonkowie wprowadzili
rozdzielność lub w przypadku ustania małżeństwa, małżonek,
którego dorobek jest mniejszy niż dorobek drugiego małżonka,
może żądać wyrównania dorobków przez zapłatę lub
przeniesienie prawa. W razie śmierci jednego z małżonków
wyrównanie dorobków następuje między jego spadkobiercami
a małżonkiem pozostałym przy życiu.
100 | S t r o n a
Jak należy zawrzeć majątkową umowę małżeńską?
Małżeńską umowę majątkową należy zawrzeć w formie
aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Oznacza to, iż jeżeli
zawarto by taką umowę tylko na piśmie, to byłaby ona po prostu
nieważna. Stronami w małżeńskiej umowie majątkowej mogą być
tylko małżonkowie lub osoby zamierzające zawrzeć umowę
małżeńską. Kolejnym ważnym aspektem jest tu zdolność do
czynności prawnych (zdolność do czynności prawnych jest to
zdolność do samodzielnego kształtowania swojej sytuacji
prawnej, czyli możliwości nabywania praw i zaciągania
zobowiązań). By móc zawrzeć taką umowę dana osoba musi
posiadać pełną zdolność do czynności prawnych lub ograniczoną,
z powodu wieku, zdolność do czynności prawnych (jednak
w takiej sytuacji wymagana jest zgoda jej przedstawiciela
ustawowego).
Małżeńska umowa majątkowa powinna zawierać w treści
istotę tej umowy. Zauważyć należy, iż mimo braku takiego
ustawowego zakazu, ze względu na pożądaną jasność umownej
regulacji stosunków majątkowych między małżonkami,
w zasadzie nie powinno się łączyć w jednym akcie notarialnym
majątkowej umowy małżeńskiej z innymi umowami, takimi jak:
umowa o dział spadku, umowa o zniesienie współwłasności,
umowa darowizny, umowa dożywocia itp., których stronami,
obok małżonków (przyszłych małżonków), są jeszcze inne osoby.
Jakie są koszty zawarcia małżeńskiej umowy majątkowej?
Od małżeńskiej umowy majątkowej notariusz pobiera
taksę w kwocie przewidzianej przez § 8 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie
maksymalnych stawek taksy notarialnej w kwocie czterystu
złotych i 22% VAT-u od tej kwoty na podstawie art. 41 ust. 1
S t r o n a | 101
ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
W przypadku, gdy przy umowie dokonuje się spłaty, naliczane są
dodatkowe koszty notarialne na podstawie §3 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie
maksymalnych stawek taksy notarialnej.
Na czym polega sądowe zniesienie wspólności majątkowej?
Sądowe zniesienie wspólności majątkowej wynika z art.
52 k.r.o.. Żądać go może każdy z małżonków, wychodzi się tu
z założenia, iż niemożliwe jest osiągnięcie ustania wspólności
majątkowej w drodze umowy poprzez brak zgodności stron,
jakimi są tu małżonkowie. Zniesienie wspólności majątkowej
małżonków przez sąd oparte jest na przekonaniu, iż nie zawsze
trudności, jakie zachodzą między małżonkami w sprawach
majątkowych są podstawą do stwierdzenia przez sąd rozwodu czy
separacji i wystarczy zmiana ustroju majątkowego małżonków, by
małżeństwo mogło dalej funkcjonować. W przeciwieństwie do
umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, sądowe
ustanie wspólności majątkowej małżonków może nastąpić tylko
podczas trwania małżeństwa. Podstawą możliwości złożenia
pozwu o zniesienie przez sąd wspólności majątkowej są, jak
określa to art. 52 k.r.o., ważne powody. Ustawa, co prawda nie
określa, jakie są te „ważne powody”. Przyjmuje się jednak, iż tymi
ważnymi powodami mogą być np.:
• zachowania się jednego z małżonków, polegającego na
trwonieniu majątku wspólnego na skutek:
- hulaszczego trybu życia,
- alkoholizmu,
- rażącej niegospodarności;
• uchylaniu się od pomnażania i utrzymywania majątku
wspólnego;
102 | S t r o n a
• zatrzymaniu majątku wspólnego małżonków przez jednego
z nich wyłącznie dla siebie i niedopuszczeniu współmałżonka do
korzystania z niego.
Do ważnych powodów nie zalicza się sytuacji niezawinionych
przez małżonka czy wywołanych niezależnie od jego woli,
zaliczyć tu możemy np. długotrwałą chorobę.
Czy tylko małżonkowie mają prawo do ustanowienia
rozdzielności majątkowej?
Nie, nie tylko małżonkom przysługuje takie prawo. Na
podstawie art. 52 § 1a k.r.o. ustanowienia przez sąd rozdzielności
majątkowej może żądać wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli
uprawdopodobni on, iż podział majątku wspólnego małżonków
umożliwi zaspokojenie przysługującej mu wierzytelności oraz
wykaże
istnienie
stwierdzonej
tytułem
wykonawczym
wierzytelności w stosunku do jednego z małżonków. Tytuł
wykonawczy może być zarówno sądowy, jak i administracyjny.
Powodem mogącym uzasadniać żądanie wierzyciela ustanowienia
rozdzielności majątkowej jest każda wierzytelność w stosunku do
jednego z małżonków, której zaspokojenie nie może, według
ustawy, nastąpić z majątku wspólnego małżonków. Sytuacje takie
przedstawia art. 41 § 2 k.r.o. stwierdzając, iż „ Jeżeli małżonek
zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo
zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności
prawnej, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku
osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów
uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak
również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w art.
33 pkt 9 (chodzi tu o prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa
własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy), a jeżeli
wierzytelność
powstała
w
związku
z prowadzeniem
przedsiębiorstwa, także z przedmiotów majątkowych wchodzących
S t r o n a | 103
w skład przedsiębiorstwa.” i § 3 „Jeżeli wierzytelność powstała
przed powstaniem wspólności lub dotyczy majątku osobistego
jednego z małżonków, wierzyciel może żądać zaspokojenia
z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę
lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności
zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw,
o których mowa w art. 33 pkt 9”. Należy zaznaczyć, iż wystarczy
uprawdopodobnić, a nie udowodnić, potrzebę zastosowania
podziału majątku wspólnego względem wierzytelności
stwierdzonej tytułem wykonawczym. Ma to istotne znaczenie,
gdyż nie jest konieczne wtedy stosowanie przepisów dotyczących
postępowania dowodowego.
Jak powinien wyglądać pozew do sądu o zniesienie wspólności
majątkowej, jaki sąd jest właściwy i jakie koszty poniesiemy
z tego tytułu?
Sądem właściwym do wniesienia pozwu o stwierdzenie
wspólności majątkowej jest sąd rejonowy wydział do rodzinny
i nieletnich. Od pozwu w sprawie o ustanowienie przez sąd
rozdzielności majątkowej pobierana jest opłata stała w kwocie
200 zł. Pozew do sądu w sprawie zniesienia współwłasności
powinien wyglądać następująco.
104 | S t r o n a
WZÓR 2:
Częstochowa, dnia 10 lipca 2007 r.
Do
Sądu Rejonowego
Wydział Rodzinny i Nieletnich
w Częstochowie
Powódka: Agnieszka Cupik, zam. w Częstochowie, ul. Krótka 8.
Pozwany: Eugeniusz Cupik, zam. w Częstochowie, ul. Krótka 8.
Wartość przedmiotu sporu: 10.000 zł
POZEW
o ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami
Wnoszę o:
1) ustanowienie rozdzielności majątkowej powódki Agnieszki Cupik
i pozwanego Eugeniusza Cupika wynikającej z zawarcia przez nich małżeństwa
w dniu 7 lutego 1981 r. przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego
w Katowicach (nr aktu małżeństwa 167);
2) zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu według norm
przepisanych.
Ponadto wnoszę o:
3) przeprowadzenie rozprawy także w nieobecności powódki;
4) wezwanie na rozprawę świadków:
a) Adama Skrobola, zam. w Częstochowie, ul. Łączna 26 m. 4,
b) Heleny Wrzeciono, zam. w Częstochowie, ul. Katowicka 88.
Uzasadnienie
Strony pozostają w związku małżeńskim od dnia 7 lutego 1983 r.
Dowód: odpis aktu małżeństwa.
Pozwany od 4 lat pije nałogowo napoje alkoholowe. Na ten cel trwoni wspólny
majątek stron, zaciąga długi i wynosi z domu różne rzeczy, które sprzedaje,
a uzyskane w ten sposób pieniądze przeznacza na zakup alkoholu.
S t r o n a | 105
Powódka stale próbuje odwieść pozwanego od picia napojów alkoholowych,
lecz pozwany tylko obiecuje poprawę. Gdy zacznie pić, znowu trwoni
pieniądze.
Dowód: świadkowie podani we wniosku oraz przesłuchanie stron.
Utrzymanie w tych okolicznościach wspólności majątkowej stron grozi
powódce i rodzinie stron ruiną. Zachodzi więc ważny powód przemawiający za
ustanowieniem rozdzielności majątkowej stron.
Agnieszka Cupik
(własnoręczny podpis powódki)
Załączniki:
1) odpis aktu małżeństwa stron,
2) odpis pozwu.
106 | S t r o n a
Źródła:
1.
2.
3.
4.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004r.
w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz. U. Nr 148,
poz. 1564 z późn. zm.).
Ustawie z 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot
gruntowych (Dz. U. Nr 28, poz. 169 ze zm.).
Ustawa z dnia 25 lutego 1964r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
(Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16,
poz. 93 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego
Ustawa z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr
80, poz. 903 ze zm.).
Ustawa z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (Dz. U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.).
Gniewek E., Prawo rzeczowe, Wydawnictwo C. H. BECK, Warszawa
2008.
Rudnicki S., Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga druga.
Własność i inne prawa rzeczowe, Wydawnictwo Prawnicze Lexis
Nexis, Warszawa 2009.
Sychowicz M., Ciepła H., Kalus S., Czech B., Domińczyk T., Piasecki
K. (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Wydawnictwo
Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa 2009.
S t r o n a | 107
108 | S t r o n a

7. WSPOLWLASNOSC I JEJ ZNIESIENIE, ZE

Transkrypt

Podobne dokumenty

PRAWO WŁASNOŚCI – oprac. Tomasz A. Winiarczyk

Umowy majątkowe małżeńskie

Uchwała XII/95/12 Rady Gminy Ostrowice z dnia 28 czerwca 2012 r

STATYSTYKA NIELEGALNA ADOPCJA (ART.211A)

D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego dla Łodzi

współwłasność - kancelaria prawna

Wzór wniosku o orzeczenie separacji na zgodne - prawo