Część opisowa projektu

OPRACOWANIE KONCEPCJI ARCHITEKTONICZNO – KRAJOBRAZOWEJ ADAPTACJI BUDYNKÓW I
TERENU OKOLICZNEGO NA CENTRUM PROJEKTÓW ŚRODOWISKOWYCH I EDUKACJI
EKOLOGICZNEJ W STARYM LESIE.
Zaproponowana koncepcja Centrum Projektów Środowiskowych i Edukacji Ekologicznej przy
ZUOK „Stary Las” ma charakterze pokazowo-edukacyjny. Na zadanym obszarze opracowania znajdują
się obiekty budowlane, które przebudowano i zmodernizowano lub usunięto, w zależności od
załączonej ekspertyzy technicznej. Inspiracją dla formy budynków była zastana zabudowa oraz
charakterystyka architektury wiejskiej. Proponuje się dwuspadowe dachy bez okapów i proporcje
obiektu nawiązujące do tradycyjnej formy stodoły. W projekcie zastosowano naturalne materiały:
kamień i drewno, a także szkło i panele elewacyjne i dachowe o dodatkowej funkcji pozyskiwania
energii.
We wszystkich projektowanych budynkach zastosowano rozwiązania budownictwa pasywnego, które
jest w stanie nawet 8-krotnie zminimalizować koszty utrzymania obiektu. Proponuje się stosowanie
materiałów o bardzo dobrych parametrach izolacyjnych przegród zewnętrznych.
CPŚ to kompleksowe założenie, w którym możliwe jest prowadzenie lekcji z edukacji
ekologicznej dla osób w różnym wieku. Cechą charakterystyczną założenia jest możliwość
skonfrontowania teorii z praktyką. Na zagospodarowanym terenie można zwiedzić szklarnie, poletka
uprawy roślin, zobaczyć farmę fotowoltaiczną oraz Ośrodek Rehabilitacji Ptaków i Zwierząt Dzikich,
wraz z przyległymi wolierami i wybiegami dla ptaków.
A - BUDYNEK WARSZTATOWY
B - BUDYNEK WYKŁADOWY
C - PTASI AZYL - LECZNICA
D - WOLIERY
E - BUDYNEK GOSPODARCZY
F - SZKALRNIE
Rys. 1. Schemat rozmieszczenia budynków na opracowanym terenie.
BUDYNEK A:
Istniejący budynek mieszkalny (A) uległ przebudowie: zlikwidowano ściany działowe, tworząc
otwartą przestrzeń dla obszernej sali warsztatowej oraz halu, w którym możliwe jest np.
organizowanie tymczasowych wystaw. Pełni ona funkcję świetlicy, w której mogą być prowadzone
zajęcia dydaktyczne z zakresu ochrony środowiska i ekologii. Bezpośrednie połączenie z budynkiem
wykładowym oraz wyjście na dziedziniec, z którego roztacza się widok na piękną okolicę oraz lecznicę i
szklarnie daje możliwość skonfrontowania wiedzy z teorią. Ponadto w budynku znalazło się miejsce na
toaletę, dostosowaną do potrzeb osób niepełnosprawnych, pomieszczenie socjalne, szatnię i
pomieszczenie gospodarcze.
Na piętrze powstała otwarta przestrzeń, która została wykorzystana na mały obiekt gastronomiczny.
Głównym zabiegiem, który uatrakcyjnił wnętrze jest zlikwidowanie części ściany szczytowej od strony
południowo-wschodniej oraz wysunięcie stropu piętra. Powstała antresola nad szklanym łącznikiem,
1
OPRACOWANIE KONCEPCJI ARCHITEKTONICZNO – KRAJOBRAZOWEJ ADAPTACJI BUDYNKÓW I
TERENU OKOLICZNEGO NA CENTRUM PROJEKTÓW ŚRODOWISKOWYCH I EDUKACJI
EKOLOGICZNEJ W STARYM LESIE.
która ma charakter ogrodu zimowego. Szklana konstrukcja posiada otwierane okna. Regulacja
otwarcia daje możliwość cyrkulacji powietrza całego budynku oraz poprawie mikroklimatu wnętrza.
Tak duże przeszklenia są potencjalnym miejscem straty ciepła, jednak strona południowa, oraz
zastosowanie nowoczesnych wielowarstwowych okien niweluje te wady, pozostawiając jedynie zalety
wizualne i użytkowe.
Układ piwnicy nie uległ zmianie, zlokalizowane są tam pomieszczenia techniczne, w których
znajduje się zbiornik na wodę, alternatywne źródło ogrzewania (dla opisanego niżej rozwiązania).
Jednym z głównych celów budownictwa energooszczędnego jest zmniejszenie strat ciepła. Korzystnie
wpływa nie tylko na ekonomię założenia, ale jest również proekologiczne, gdyż zmniejsza emisję
gazów cieplarnianych i dwutlenku węgla do atmosfery. Wspomaganiem tradycyjnego systemu
grzewczego jest wykorzystanie energii słonecznej poprzez zastosowanie panelów solarnych
wmontowanych w okładzinę dachową (system Ruuki). System ten jest nie tylko praktyczny, ale
również spełnia wysokie wymagania estetyczne. Do obsługi tego systemu w piwnicy znajduje się
konwektor oraz zespół pompowy ze sterownikiem.
Rys. 2. Źródło: Katalog Ruuki Classic Solar
Wykorzystanie energii solarnej jest wiodącym typem wykorzystania energii odnawialnej,
zastosowanym w CPŚ. Farma fotowoltaiczna zlokalizowana na terenie opracowania, po drugiej stronie
drogi, widoczna jest niemal z każdego punktu założenia. Usytuowanie jej warunkowane jest stronami
świata. Jest ona jednym ze stanowisk ścieżki edukacyjnej, łączącej projektowane założeniem z
Zakładem Utylizacji Odpadów. Projekt opracowania byłby dopełnieniem powstałego Zakładu. Razem
obiekty te tworzyłyby kompleks proekologiczny wysokiej rangi.
BUDYNEK B:
Szklany łącznik, który jest głównym wejściem do zespołu, prowadzi do zaprojektowanego
budynku B. Przestronny, całkowicie przeszklony korytarz, połączony z antresolą obiektu
gastronomicznego, to miejsce dla organizacji tymczasowych wystaw i ekspozycji. Hal wejściowy to
również strefa muzealna, miejsce na ulokowanie gablot na rzeczy wygrzebanych z odpadów. W
budynku B znajduje się sala wykładowa o powierzchni około 85m2, z podwójnym wejściem, dającym
możliwość podziału na dwie mniejsze sale. Wykorzystanie mobilnych ścianek działowych oraz zmiana
mebli, stwarza możliwość reorganizacji sali i przekształcenie jej np. w świetlicę wiejską. Na piętrze,
znajduje się strefa biurowa, z osobnym wejściem, zlokalizowanym w ażurowym przejściu, między
budynkiem B i C.
Ważnym elementem budynku B jest piwnica, spełnia istotną rolę dla całego zespołu obiektów, gdyż
zaspokajają zapotrzebowanie energetyczne opisanego wyżej budynku warsztatowego (A) oraz
nowopowstałego budynku wykładowo-biurowego (B). Znajduje się tam rekuperator oraz gruntowy
2
OPRACOWANIE KONCEPCJI ARCHITEKTONICZNO – KRAJOBRAZOWEJ ADAPTACJI BUDYNKÓW I
TERENU OKOLICZNEGO NA CENTRUM PROJEKTÓW ŚRODOWISKOWYCH I EDUKACJI
EKOLOGICZNEJ W STARYM LESIE.
wymiennik ciepła, zapewniające odzysk ciepła z wentylacji. Zarówno budynek A jak i B wykorzystują
ścieki szare oraz wodę opadową. Przewidziano studzienki, które zmniejszają straty wody.
BUDYNEK C:
Budynek C to Ośrodek Rehabilitacji Ptaków i Zwierząt Dzikich, z możliwością dalszej
rozbudowy. Ośrodek został podzielony na dwie strefy: brudną i czystą. W strefie "brudnej" znajduje
się przedsionek oraz "poczekalnia" dla zwierząt oraz pomieszczenie umożliwiające przebranie się i
umycie przed wejściem do strefy "czystej". Strefa czysta to dwie sale lecznicze połączone ze sobą:
ambulatorium dla doraźnej pomocy oraz główna sala operacyjna. Oprócz tego jest pomieszczenie
socjalne, łazienka, szatnia pracownicza oraz klatka schodowa i winda. Piętro zostało przeznaczone na
salki wykładowe. Wyposażone jest w osobne wejście. Daje to możliwość kształcenia młodych
weterynarzy.
Przyległe do BUDYNKU C są woliery (D), które obudowane w sposób nawiązujący do elewacji budynku
B. Znajduje się tam 6 boksów dla ptaków oraz wydzielona chłodnia na pokarm i chłodnia na martwe
zwierzęta. Dalej znajdują się wybiegi dla ptaków, które korzystają z rzeźby terenu. Uwzględniono
możliwość dalszej rozbudowy zarówno wolierów jak i wybiegów dla ptaków.
BUDYNEK E:
Jest budynkiem gospodarczym przeznaczonym na składowanie sprzętu oraz obsługę terenu.
Przylega do pola uprawnego oraz łączy się z drogą techniczną, umożliwiająca dojazd np. traktora.
Przewidziano miejsce na kompostownik.
BUDYNEK F:
Związany jest również z uprawą, są to trzy szklarnie o łącznej powierzchni ok. 210m2. Środkowa
część przeznaczona jest na pracownię/ warsztat, w której tworzy się nowe sadzonki. Oprócz tego znajduje
się tam pomieszczenie socjalnie, szatnia oraz łazienka. Pod względem architektonicznym ta część wyróżnia
się, deskowana elewacja jest spójna z resztą obiektów.
Ścieżka edukacyjna łączy CPŚ z terenem Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych „Stary Las”.
Przyjęte założenia mają zachęcać do odwiedzenia zakładu, dlatego po analizie terenu przyjęto układ
budynków, który eksponuje projektowaną ścieżkę edukacyjną. Proponowana formuła zakłada
stworzenie stacji z tablicami informacyjnymi, w których można przeczytać ciekawe informacje na
temat ekologii i środowiska, funkcjonowania zakładu, czy też ptaków z pobliskiego Ośrodka
Rehabilitacji.
Oprócz nowoczesnych technologii wspierających budownictwo energooszczędne,
zaplanowano również proste rozwiązania, podwyższające standard ekologiczny budynku. Są to np.
montaż baterii umywalkowych wyposażonych w perlatory, pomagające oszczędzać wodę, czy też
ustawienie pojemników do segregacji odpadów. Dzięki temu zwiedzający będą mogli w praktyce
poznać rozwiązania energooszczędne i wprowadzić je w swoich domach.
Dodatkowo w zagospodarowaniu terenu przewidziano miejsce na parking dla min. 1 autobusu,
20 samochodów osobowych oraz 20 rowerów, ukrytych pod daszkiem.
Wszystkie proponowane rozwiązania usuwają bariery architektoniczne dla osób niepełnosprawnych.
3
OPRACOWANIE KONCEPCJI ARCHITEKTONICZNO – KRAJOBRAZOWEJ ADAPTACJI BUDYNKÓW I
TERENU OKOLICZNEGO NA CENTRUM PROJEKTÓW ŚRODOWISKOWYCH I EDUKACJI
EKOLOGICZNEJ W STARYM LESIE.
ZASTOSOWANE MATERIAŁY:
Elewacja Centrum Projektów Środowiskowych i Edukacji Ekologicznej, posiada charakter wiejski, nie
jest szkodliwa dla środowiska, gdyż korzysta z nowoczesnych materiałów, które uwzględniają
postulaty ekologów.
Dach budynku A wyposażony jest w opisane już kolektory słoneczne. Ściany są tynkowane na biało.
Elewacja budynku B z kolei jest bardziej urozmaicona. Wykonana jest z drewnianych belek w układzie
pionowym, które tworzą również dach budynku. Drewno jest naturalnym materiałem, jednak wycinka
drzew nie jest pożądana, dlatego zaproponowano kompozyt drewna z materiałami z recyclingu. Taki
materiał jest trwalszy, lepiej się starzeje, nie musi być zbyt często impregnowany i wykorzystuje
powtórnie odpadki.
4