Karl R. Popper, 1902―1994 → racjonalizm krytyczny

Transkrypt

Karl R. Popper, 1902―1994 → racjonalizm krytyczny
Etyka i filozofia współczesna
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
wykład 8
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
przypomnienie:
•
neopozytywizm o demarkacji i sensowności
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
Popper:
•
kryterium demarkacji jest falsyfikowalność;
•
o sensowności nie mam nic do powiedzenia.
Etyka i filozofia współczesna
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
przykłady teorii nienaukowych:
•
Marksa dialektyczna teoria dziejów,
•
psychoanaliza.
wykład 8
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
falsyfikacjonizm „naiwny”:
•
Logika i doświadczenie nie pozwalają na
potwierdzenie (weryfikację) teorii,
ale pozwalają na jej obalenie (falsyfikację).
Etyka i filozofia współczesna
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
Wybiegi konwencjonalistyczne:
formułowanie hipotez ad hoc
• kwestionowanie zdań bazowych
• zmiana definicji
• kwestionowanie kompetencji badaczy
•
wykład 8
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
falsyfikacjonizm „rozwinięty”:
•
falsyfikacja jest wynikiem nie tylko logiki
i doświadczenia, ale również decyzji
metodologicznych (→ reguły metodologiczne).
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
„Przykazania” racjonalnego uczonego:
•
formułuj ŚMIAŁE hipotezy,
•
podawaj je SUROWYM testom
•
i ODRZUCAJ je, kiedy zostaną sfalsyfikowane.
Etyka i filozofia współczesna
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
P1 → H → KB → P2
wykład 8
Etyka i filozofia współczesna
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
P1 → H → KB → P2
Uczymy się na błędach!
Nasza wiedza to hipotezy, które są błędne.
wykład 8
Etyka i filozofia współczesna
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
P1 → H → KB → P2
Czy mimo to możemy mówić o postępie?
wykład 8
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
(...) nauka polega na poszukiwaniu prawdy (…). Tylko ze
względu na ten cel możemy powiedzieć, że chociaż jesteśmy
omylni, mamy nadzieję uczyć się na błędach. Tylko bowiem
pojęcie prawdy powala mówić sensownie o błędach i o
racjonalnej krytyce; tylko ono umożliwia racjonalną, to jest
krytyczną dyskusję mającą na celu eliminację jak największej
liczby błędów, aby przybliżyć się do prawdy. Tak więc samo
pojęcie błędu i omylności zakłada koncepcję prawdy
obiektywnej jako wzorca, który okazać się może nieosiągalny.
(W tym właśnie sensie koncepcja prawdy jest zasadą
regulatywną). [1999: 386]
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
warunki rozwoju wiedzy:
1. Nowa teoria powinna wychodzić od nowej,
prostej i płodnej idei dotyczącej związków między
przedmiotami (zjawiskami, dziedzinami itp.) nie
powiązanymi ze sobą na gruncie teorii starej.
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
warunki rozwoju wiedzy:
1. Nowa teoria powinna wychodzić od nowej,
prostej i płodnej idei dotyczącej związków między
przedmiotami (zjawiskami, dziedzinami itp.) nie
powiązanymi ze sobą na gruncie teorii starej.
2. Nowa teoria powinna być niezależnie
sprawdzalna.
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
warunki rozwoju wiedzy:
1. Nowa teoria powinna wychodzić od nowej,
prostej i płodnej idei dotyczącej związków między
przedmiotami (zjawiskami, dziedzinami itp.) nie
powiązanymi ze sobą na gruncie teorii starej.
2. Nowa teoria powinna być niezależnie
sprawdzalna.
3. Nowa teoria powinna wyjść cało ze śmiałych
prób jej obalenia, czyli powinna posiadać wysoki
stopień poświadczenia.
Etyka i filozofia współczesna
EPISTEMOLOGIA
BEZ PODMIOTU POZNAJĄCEGO
Trzy światy:
1. świat przedmiotów i stanów fizycznych,
2. świat umysłów i stanów psychicznych,
wykład 8
Etyka i filozofia współczesna
EPISTEMOLOGIA
BEZ PODMIOTU POZNAJĄCEGO
Trzy światy:
1. świat przedmiotów i stanów fizycznych,
2. świat umysłów i stanów psychicznych,
3. świat wiedzy obiektywnej i jej stanów.
wykład 8
Etyka i filozofia współczesna
wykład 8
Karl R. Popper, 1902―1994
→ racjonalizm krytyczny
ważne:
•
To, co dzieje się w świecie 3, stanowi podstawę
wyjaśnienia tego, co dzieje się w świecie 2,
a nie odwrotnie.

Podobne dokumenty