nr 6 - Magazyn Seniora

W TYM NUMERZE MIĘDZY INNYMI:
· Kiedy składamy wniosek o emeryturę
· Koncert nad koncertami
· Dni Seniora Wrocław 2013. Tak się bawiliśmy
październik 2013
czasopismo bezpłatne
Tworzymy
Dolno l skie
Forum
Integracji
Seniorów
str. 4
nr
6
OD REDAKCJI
Witam na łamach naszego magazynu
Stało się zwyczajem, że dwa razy w roku telewizje proponują nam nową ramówkę. Wiosną i jesienią oferują nowe
programy lub kontynuację tych, które są najchętniej oglądane przez widzów.
Tak się stało, że „Regionalny Magazyn Seniora” wystartował wiosną (tego roku), a że nie chcemy czuć się gorsi
od innych mediów, to tej jesieni proponujemy Państwu nieco zmienione czasopismo.
Oczywiście nie chcemy działać w myśl przysłowia „lepsze wrogiem dobrego” i zostawiamy to, co – naszym zdaniem (popartym głosami Państwa) – dobre jest. A są to na pewno porady i aktualności z ZUS, przegląd regionalnych
smaków czy tematy dotyczące zdrowia poruszane przez naszych partnerów.
Jak Państwo zauważyli, czasopismo ma więcej stron, na których chcemy pokazać to, co najciekawszego dzieje
się na Dolnym Śląsku. Dlatego już dziś oferujemy przegląd aktualności z Jeleniej Góry, Legnicy, Opola, Wałbrzycha
i Wrocławia. Piszemy o inicjatywach integrujących region – jak rodzące się właśnie Dolnośląskie Forum Integracji
Seniorów – i pokazujemy interesujących ludzi, takich jak pan Stanisław Chmura, który w swojej kolekcji ma ponad 70 tysięcy pocztówek!
Zapytaliśmy go, jak i gdzie pomieścić taki skarb…
Polecamy też aktualności kulturalne – wiele instytucji oferuje seniorom specjalne rabaty – warto z nich korzystać.
Na koniec zachęcamy do udziału w konkursie przygotowanym przez naszą redakcję i Wrocławskie Centrum Seniora – do wygrania atrakcyjny
wyjazd.
Życzę miłej lektury!
Izabela Siwińska
Redaktor naczelna – wydawca
SPIS TRE CI
4
Tworzymy Dolnośląskie Forum Integracji Seniorów
4
Gminne rady seniorów
6
Seniorzy w regionie
8
Kiedy składamy wniosek o emeryturę
10
Koncert nad koncertami
10
Pamięci zmarłych artystów Wrocławia
10
Horyzonty dla seniora
10
Opera zaprasza
12
Dni Seniora Wrocław 2013. Tak się bawiliśmy
13
Baw się w konkursie – wygrywaj nagrody
14
Miejsce przyjazne seniorowi
Karolina Guga
15
By leki niosły zdrowie
Klaudia-Druk
ul. Obwodowa 25
88-100 Inowrocław
16
Swobodnie w rodzinnym gronie
18
Filokartysta z Klubu Pogodnego Seniora
19
Tradycje kulinarne ziemi radkowskiej
23
Rodzinny grób – jak się przygotować do ekshumacji bliskich
BEZPŁATNY MIESIĘCZNIK
Właściciel
Redakcja
Wydawnictwo Regiony
ul. Czecha 9/7
59-850 Świeradów-Zdrój
[email protected]
www.region-press.eu
ul. Parkowa 25
51-616 Wrocław
tel./fax 71 348 82 48
Redaktor naczelna Izabela Siwińska
Reklama
[email protected]
Dorota Komar
tel. kom. 512 282 761
[email protected]
Adam Stawiarski
tel. kom. 503 422 579
[email protected]
DTP
Projekt okładki
Drukarnia
Rafał Tlak
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść
publikowanych reklam, ogłoszeń i listów. Zastrzegamy
sobie prawo do skrótów i korekt przy publikacji
nadesłanych tekstów.
Materiałów niezamówionych redakcja nie zwraca.
Teksty sponsorowane – (TS).
l
.p
a
r
io
n
e
s
n
y
z
a
g
a
.m
ww
wwwww.magazynseniora.pl
ww.magazynseniora.p
pl
2
nr 6 | pa dziernik 2013
OD REDAKCJI
Tu znajdziesz Regionalny Magazyn Seniora
Wrocław
• Uniwersytety Trzeciego Wieku: ul. Dawida,
ul. Katedralna
• Apteki: Św. Macieja (pl. św. Macieja),
ul. Młodych Techników, ul. Powstańców Śl.
• Przychodnia, ul. Dobrzyńska
• Klub Muzyki i Literatury, pl. Kościuszki
• Synexus, ul. Swobodna
• Dolnośląska Organizacja Turystyczna,
ul. Świdnicka
• Filharmonia, ul. Piłsudskiego
• Wrocławskie Centrum Seniora
(pl. Dominikański 6) i współpracujące z nim
kluby seniora
• Związek Kombatantów RP (ul. Energetyczna 14)
• Urząd Miejski Wrocławia (Sukiennice,
pl. Nowy Targ, ul. Zapolskiej)
• Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Sztabowa 98,
oraz jej ilie
• Muzea: Narodowe (pl. Powstańców
Warszawy), Miejskie – Pałac Królewski
(ul. Kazimierza Wielkiego), Ratusz-Rynek
• Ośrodek Kultury i Sztuki, Rynek-Ratusz
• Centrum Handlowe Arena (ul. Komandorska)
• Towarzystwo Miłośników Wrocławia
(kamieniczka „Małgosia”)
• NFZ przy ul. Dawida
•
•
•
•
•
•
Region
• ROTAS – Biuro Tłumaczeń, ul. Kościuszki 34,
Zgorzelec
• Urząd Miejski w Jeleniej Górze,
pl. Ratuszowy 58 (przybudówka)
• Dom Zdrojowy w Świeradowie-Zdroju,
R
E
K
•
•
•
L
ul. Konstytucji 3 Maja oraz wybrane
restauracje i punkty usługowe w mieście
Hotel Berliner, Świeradów-Zdrój,
ul. Piłsudskiego 8
Legnicka Rada Seniorów
Przedwiośnie, ul. Górnicza 22, Kowary
Urząd Miasta i Gminy, ul. Rynek 1, Radków
Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy,
ul. Wł. Grabskiego 26, oraz podległe jednostki
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
w Wałbrzychu, pl. Grunwaldzki 1,
oraz podległe jednostki
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
we Wrocławiu, ul. Preticza 11,
oraz podległe jednostki
Informacja Turystyczna w Mirsku, Rynek-Ratusz
MOK w Głogowie, pl Konstytucji 3 Maja 2
A
M
A
Reklamapi mie?
w naszym
zadzwoń:
tel. kom. 500 391 067
512 282 761, 503 422 579
lub napisz:
[email protected]
R
E
K
L
A
M
A
VEKTOR
USŁUGI
ŁUGI
OWE
Kompleksowe POGRZEBOWE
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀฀
฀
฀
nr 6 | pa dziernik 2013
3
AKTUALNOŚCI
Tworzymy Dolno l skie
Forum Integracji Seniorów
Spotkanie przedstawicieli
środowisk senioralnych odbyło się
we wrześniu w Urzędzie Marszałkowskim
Województwa Dolnośląskiego
we Wrocławiu.
Na zaproszenie organizatorek: pani
Marii Bogowolskiej-Wepsięć, kierownik
działu promocji zdrowia Wydziału Zdrowia
Departamentu Polityki Zdrowotnej UMWD,
oraz pani Ewy Maćków, głównej specjalistki, do Wrocławia przyjechali przedstawiciele
blisko trzydziestu organizacji senioralnych
z całego województwa.
Celem spotkania było wypracowanie
wspólnej inicjatywy w zakresie stworzenia
systemu wsparcia osób starszych i niepełnosprawnych oraz działań wspierających aktywność społeczną seniorów i przeciwdziałających ich wykluczeniu.
Spotkanie prowadził Jerzy Rafał Baniak,
przedstawiciel Porozumienia na rzecz Rozwoju
Inicjatyw dla Dolnośląskich Seniorów, współpomysłodawca konferencji. W swoim wystąpieniu omówił m.in. założenia Strategii
Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020
w odniesieniu do seniorów. Przybliżył zebranym wizję i kierunki rozwoju regionu, cele
strategiczne, priorytety, korzyści, jakie widzą
włodarze naszego województwa na okres do
2020 r. Podał też przykłady dobrych praktyk
w działalności na rzecz dolnośląskich seniorów podejmowanych przez Porozumienie,
które z powodzeniem startowało w konkursach UMWD na realizację zadań publicznych
w latach 2010-2013 r.
Jerzy Rafał Baniak zaprezentował też
pomysły na projekty: Dolnośląskie Forum
Działające dla Seniorów, Dolnośląski Przegląd
Inicjatyw Senioralnych, Dolnośląska Platforma
Lokalnych Ośrodków Aktywnego Seniora oraz
możliwości pozyskiwania środków na inicjatywy senioralne w naszym województwie.
O działaniach i inicjatywach skierowanych do osób starszych mówiła też w swoim wystąpieniu pani Maria Bogowolska-Wepsięć. Jednym z projektów było powołanie Dolnośląskiej Rady ds. Seniorów, o której
mówił pan Marek Ferenc z Fundacji Aktywny
Senior.
Efektem tego spotkania było podjęcie
decyzji o stworzeniu wspólnej płaszczyzny
integrującej dolnośląskich seniorów pod roboczą nazwą Dolnośląskie Forum Integracji
Seniorów. Obecnie trwa zbieranie deklaracji
od stowarzyszeń, klubów seniora i innych
organizacji, które chciałyby przystąpić do
forum.
„Regionalny Magazyn Seniora” przystąpił
do tej inicjatywy z dużą nadzieją i wieloma
pomysłami, które będziemy chcieli realizować,
by aktywizować dolnośląskich seniorów.
Więcej informacji można uzyskać w dziale promocji zdrowia Wydziału Zdrowia
Departamentu Polityki Zdrowotnej UMWD.
Izabela Siwińska
Gminne rady seniorów
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
poinformowało na swojej stronie internetowej, że we wrześniu Sejm przyjął nowelizację
ustawy o samorządzie gminnym wprowadzającą art. 5c dotyczący zasad powoływania gminnych rad seniorów. Pozwoli to na
4
nr 6 | pa dziernik 2013
zwiększenie udziału osób starszych (organizacji seniorskich) w procesach decyzyjnych
bezpośrednio ich dotyczących w środowisku
lokalnym.
Obecnie rady seniorów funkcjonują w kilkudziesięciu gminach w Polsce. Nowe uregu-
lowania prawne mają zachęcić samorządy do
powoływania podobnych ciał przedstawicielskich. Powołanie rady seniorów znajduje się
w bezpośredniej kompetencji rady gminy.
Więcej informacji dla seniorów:
www.mpips.gov.pl
XI I XII NAD MORZEM
NAJZDROWSZY KLIMAT
D wirzyno znane jest z jednej z najpiękniejszych pla polskiego Wybrze a i czystych kąpielisk. Prawdziwą atrakcją tutejszego
krajobrazu są wydmy poro nięte lasem sosnowym. O rodek Wypoczynkowy Akces Medical Spa poło ony jest w centrum D wirzyna, ok. 200 m od pla y i 650 m od jeziora Resko. Obiekt ma
status NZOZ, posiada OD i OR; zaprasza Go ci przez cały rok
po zdrowie i na wypoczynek. Przy naszej pomocy tysiące osób
dzięki wła ciwemu ywieniu i terapii odzyskały zdrowie oraz siły
do ycia.
W przestronnej jadalni proponujemy Państwu pełne wy ywienie, tj. 3 posiłki dziennie: niadanie, obiad, kolacja; wszystkie posiłki w formie bufetu. Na terenie O rodka znajduje się kawiarnia, sala kominkowa i sala fitness, bilard, solarium, gabinet
kosmetyczny i fryzjerski, kiosk z bi uterią oraz kort tenisowy,
boisko do koszykówki i siatkówki. W ramach pobytu oferujemy
korzystanie ze strefy relaksu: przystosowanego dla osób starszych lub niepełnosprawnych basenu, sauny i jacuzzi.
W obiekcie znajduje się doskonale wyposa ona baza zabiegowa, gdzie będziecie Państwo mogli skorzystać z konsultacji
D wirzyno
k. Kołobrzegu
lekarskiej oraz z zaordynowanych przez lekarza zabiegów. O rodek oferuje zabiegi z zakresu leczenia reumatyzmu, chorób układu krą enia, oddechowego, narządów ruchu oraz ogólnej odnowy biologicznej, pielęgnacyjne, SPA, a tak e diety zdrowotne
dostosowane do charakteru schorzeń. Dla Go ci chcących poszerzyć swoją wiedzę w zakresie zdrowego ywienia, profilaktyki, zdrowego stylu ycia organizujemy spotkania z lekarzem
specjalistą na temat Kuracji ycia, diety warzywno-owocowej,
przeciwnowotworowej i innych diet oraz wykłady specjalisty
ds. ywienia dotyczące roli diety w zdrowym od ywianiu.
Dla aktywnych Go ci jest wiele propozycji
spędzenia wolnego czasu: gimnastyka poranna w dni robocze na pla y, gimnastyka
w basenie w dni robocze, 2 razy w tygodniu
aquaaerobik, 2 razy w tygodniu joga z elementami profilaktyki kręgosłupowej, 1 raz
w tygodniu instrukta owe zajęcia z Nordic
Walking. Dla osób chorych na cukrzycę zapewniamy bezpłatne pomiary poziomu cukru we krwi i pomiary poziomu ci nienia
krwi. Rozrywki dostarczą organizowane
przez nas wieczorki taneczne. Zapewniamy
bezprzewodowy dostęp do internetu.
Obiekt jest ogrodzony i całodobowo monitorowany, co daje
(TS)
poczucie bezpieczeństwa i spokoju.
Zapraszamy Państwa tak e na 15-dniowe turnusy rehabilitacyjne
od 1260 zł, pobyty dla AMAZONEK, letnie pakiety, wczasy zdrowotne
z zabiegami oraz na wybrane promocyjne terminy z rabatem 50%
w bardzo atrakcyjnych cenach.
Zapewniamy bogatą ofertę dla SENIORÓW.
Ceny ju od 700 zł/tydzień i 1200 zł/2 tygodnie!
Wnuki do 10 lat – gratis.
Przywracamy młodo
i rado
Akces Medical Spa | 78-131 Dźwirzyno | ul. Piastowska 5
tel. 94 358 54 81, 609 520 709 | [email protected] | www.ow-akces.pl
ycia!
AKTUALNOŚCI
Seniorzy
w regionie
JELENIA GÓRA
KARKONOSKIE RADY SENIORÓW
W programie jest także wizyta studyjna
– dwudniowy wyjazd celem pokazania dobrych
praktyk, niezwykłych miejsc i osób, które podejmują różnego rodzaju inicjatywy, angażują się
społecznie, realizują zawodowo, działają na rzecz
regionu. Udział w warsztatach i spotkaniach jest
całkowicie bezpłatny.
„Karkonoskie Rady Seniorów” to cykl spotkań
i warsztatów dla seniorów, które prowadzone są
przez Fundację „Jagniątków”. Dzięki nim osoby
starsze mogą ciekawie spędzić czas w grupie
rówieśników, rozwijać swoje zainteresowania
i umiejętności, a przez to aktywnie uczestniczyć
w życiu społecznym.
Projekt obejmuje:  warsztaty samorozwoju – spotkania mające na celu zapoznanie się,
integrację grupy, rozwój własnych zainteresowań i umiejętności, motywujące do większej aktywności społecznej osób;  zajęcia
promujące aktywność izyczną i zdrowy tryb
życia – cykliczne zajęcia ruchowe dobrane do
poziomu sprawności danej grupy, tj. nordic
walking, gimnastyka, a także spotkania ze specjalistami w tematach proilaktyki zdrowotnej,
zdrowego odżywiania się: rozmowy, wymiana doświadczeń z lekarzami, terapeutami,
trenerami;  naukę korzystania z komputera
i internetu;  warsztaty aktywności społecznej
– tematy poruszane na spotkaniach to m.in.
wolontariat w teorii i praktyce, partycypacja
w życiu publicznym (spotkania pokazujące
możliwości wpływu osób starszych na kształtowanie polityki publicznej).
R
6
E
nr 6 | pa dziernik 2013
Józef Sebesta oraz przedstawiciele 46 opolskich
samorządów podpisali Opolską Kartę Rodziny
i Seniora. Karta to system zniżek dla rodzin wielodzietnych, dzięki którym zapłacą one mniej
w żłobku czy przedszkolu, a także za wyjście do
teatru, muzeum czy ilharmonii. Część zniżek ma
objąć także seniorów. Karta ma zacząć obowiązywać od stycznia przyszłego roku. Jej wprowadzenie jest elementem działań w ramach Specjalnej
Strefy Demograicznej, która ma zapobiegać
zmniejszaniu się liczby ludności w województwie.
LEGNICA
POWRÓT DO PALMIARNI
Legniccy seniorzy przywrócili miastu palmiarnię. We wrześniu odbyło się pierwsze z cyklu
zaplanowanych spotkań pod nazwą „W świecie muzyki, poezji i kwiatów”. Każde poświęcone jest innej tematyce, odbywają się zawsze
w ostatnią sobotę miesiąca. Na pomysł spotkań,
wzorujących się na przedwojennej tradycji,
wpadła pani Elżbieta Chucholska. Podczas nich
panie ubierają się w długie suknie i kapelusze,
a panowie w eleganckie garnitury. Na każdym
kolejnym spotkaniu pojawia się coraz więcej
gości. Życzymy im udanych popołudni.
Zadzwoń
po prenumeratę
TYLKO
OPOLE
OPOLSKA KARTA
RODZINY I SENIORA
ZA
W obecności prezydenta Bronisława
Komorowskiego 17 września w Opolu marszałek
K
L
36 zł
ROCZNIE
12 WYDA
tel. 71 348 82 48
A
M
A
SPRAWY SENIORA
INTERFERIE BARBARK A – REL AKS I ZDROWIE
– familijny klimat, yczliwo ć i u miech ze spontaniczną
naturalno cią dawane ka dego dnia.
Kreatywni kucharze serwują wy mienite dania,
a kawiarnia zaprasza na fili ankę aromatycznej latte
lub mocnego espresso z tradycyjnym polskim ciastem.
Profesjonalnie wyposa ona baza zabiegowa prowadzona przez specjalistów pozwoli zregenerować zdrowie i wzmocnić siły witalne.
Komfortowe i przytulne pokoje z zasłonami „black-out” zagwarantują spokojny sen, a wieczorne kameralne koncerty jeszcze bardziej umilą pobyt.
Zapraszamy do skorzystania z jesiennej promocji
z zabiegami.
PAKIET DLA OSOBY:
– pełne wy ywienie ( niadanie i kolacja w formie
bufetu)
– 10 zabiegów (minimum 7 dni)
– wieczory z muzyką
12.10 – 24.11.2013
Pobyt 7 dni – 693 zł
Pobyt 14 dni – 1386 zł
24.11 – 22.12.2013
Pobyt 7 dni – 630 zł
Pobyt 14 dni – 1260 zł
INTERFERIE W WINOUJ CIU
OSWwww.interferie.pl
BARBARKA
[email protected]
tel. +91 321 25 31
fax +91 321 58 73
SPRAWY SENIORA
Kiedy składamy
wniosek o emerytur
Klienci Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
często pytają, kiedy należy złożyć
wniosek o przyznanie emerytury.
Dziś wyjaśniamy, w jakich przypadkach
Zakład przyznaje świadczenie
emerytalne z urzędu,
a kiedy sami musimy
wybrać się do placówki.
w placówkach Zakładu albo wydrukować
ze strony internetowej ZUS (www.zus.pl).
Taki wniosek składają osoby, które ubiegają
się zarówno o starą, jak i o nową emeryturę. Może on być zgłoszony w formie elektronicznej przez internet
– poprzez elektroniczną
skrzynkę podawczą ZUS –
albo ze swojego konta internetowego na Platformie
Usług Elektronicznych ZUS
(www.pue.zus.pl).
Jeśli pr zepisy ustaw y dopuszc z ają
zgłoszenie wniosku za pośrednictwem
płatnika składek, za datę zgłoszenia wniosku uważa się datę sporządzenia wniosku
przez płatnika. Płatnik składek potwierdza
sporządzenie wniosku pieczęcią i podpisem osoby upoważnionej.
Wniosek o emeryturę dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r. składa się bez-
Postępowanie o przyznanie emerytury
rozpoczyna się na podstawie wniosku osoby zainteresowanej. Wyjątek stanowią renciści, którzy w chwili ukończenia powszechnego wieku emerytalnego są uprawnieni do
renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia. W ich przypadku emerytura z tytułu ukończenia powszechnego
wieku emerytalnego przyznawana jest
z urzędu. Pozostali muszą wypełnić formularz wniosku ZUS Rp-1E, czyli wniosek
o emeryturę. Taki formularz można uzyskać
R
E
K
Restauracja
L
ul. eromskiego 28
50-321 Wrocław
MARGARET
pośrednio w organie rentowym (bez pośrednictwa płatnika składek). Należy przez
to rozumieć zgłoszenie wniosku do ZUS
na piśmie lub ustnie do protokołu, a także przesłanie wniosku za pośrednictwem
przedsiębiorcy uprawnionego
do wykonywania działalności
pocztowej lub złożenie go
w polskim urzędzie konsularnym albo w innej polskiej placówce dyplomatycznej.
Skompletowany wnio sek należy zgłosić z odpowiednim w yprzedzeniem, nie wcześniej jednak niż
na miesiąc przed spełnieniem warunków
w ymaganych do prz y znania emer y tur y. Przedwczesne zgłoszenie wniosku,
np. na trzy miesiące przed ukończeniem
wieku emerytalnego, spowoduje, że ZUS
w yda decyzję odmawiającą przyznania
emerytury.
A
M
A
tel. 71 780 49 81
[email protected]
www.margaretwroclaw.pl
Restauracja Margaret we Wrocławiu zaprasza seniorów na dancingi.
W ka dy weekend od pi tku do niedzieli bawimy si w klimatyzowanym
lokalu przy muzyce na ywo!
Go ciom polecamy najlepsze potrawy do wyboru ze specjalnie
przygotowanego menu, a na yczenie serwujemy dania przygotowane według preferencji klientów.
Organizujemy imprezy okoliczno ciowe i bankietowe oraz przyj cia do 45 osób. Zapewniamy transport.
Seniorom polecamy tak e usług „jedzenie na telefon”.
Do Twojego domu dostarczymy pyszny obiad lub potrawy
na spotkanie z rodzin czy przyjaciółmi. W menu przygotowali my doskonałe dania, które zaspokoj najwi kszy głód
oraz sprostaj wymaganiom smakoszy.
Zach camy do posmakowania bardzo dobrych pierogów,
placków ziemniaczanych, da obiadowych z ziemniakami,
kluskami l skimi, kopytkami lub frytkami, gulaszów, nale ników.
Smacznego i do zobaczenia!
R
8
E
nr 6 | pa dziernik 2013
K
L
A
M
A
Inwestuj w zdrowie przez cały rok
Kuracjusze na wyjazd do sanatorium najczęściej
wybierają szczyt sezonu letniego, późną wiosnę lub
wczesną jesień, łącząc rehabilitację z okresem urlopowym. Tymczasem okres jesienno-zimowy to doskonała pora roku na zadbanie o zdrowie, regenerację sił,
a także relaks i wypoczynek połączony z aktywnym
spędzaniem czasu. Uzdrowisko Ustroń to idealne
miejsce dające możliwość poprawy stanu zdrowia
i skorzystania z zimowych atrakcji górskiego kurortu
w atmosferze spokoju i pełnego odprężenia.
Dzięki specyicznym warunkom górskiego klimatu oraz własnym zasobom naturalnych surowców
leczniczych – borowiny i solanki – w Uzdrowisku
Ustroń prowadzona jest rehabilitacja kardiologiczna, neurologiczna, narządu ruchu oraz onkologiczna, a także leczenie układu oddechowego, otyłości
i cukrzycy.
Kolejnym argumentem przemawiającym za tym,
by pojechać do sanatorium jesienią lub zimą, jest
większa dostępność badań diagnostycznych, a gdy
przychodzi do zapłaty za pobyt, okazuje się po raz kolejny, że ta pora roku ma swoje atuty – ceny są o wiele
niższe niż w porze letniej. Tańszy sezon rozpoczyna
się już w październiku i kończy w kwietniu.
Dla tych, którzy zdecydują się już teraz przyjechać do Ustronia, oferujemy nowe pobyty lecznicze: Kuracjusz PLUS, Prestige i Prestige PLUS oraz
programy specjalistyczne, które obejmują zabiegi
izjoterapeutyczne wzmacniające oraz regenerujące
siły, co pozwala kompleksowo zadbać o zdrowie
i przywrócić wiarę w siebie i swoje możliwości.
Na gości czekają komfor towe pokoje
w Sanatorium i Szpitalu Uzdrowiskowym „Równica”
oraz w hotelu „Wilga”***, a także nowoczesna baza
zabiegowa Prestige Club Medical & SPA.
Święta Bożego Narodzenia
w Hotelu „Wilga”*** w Ustroniu
od 23 grudnia
do 27 grudnia 2013 roku
Z dala od codziennego zgiełku, w malowniczych krajobrazach i iskrzących się w słońcu
ośnieżonych pasmach górskich, przy blasku świec
i pachnącej choince spędzicie Państwo spokojne
i szczęśliwie święta w Ustroniu.
Komfortowy wypoczynek zapewni Państwu
personel hotelu, o rozkosze podniebienia zadba
szef kuchni, dzięki czemu doznania wzrokowe
wraz ze świątecznym zapachem ciast i tradycyjnym polskim smakiem potraw wprowadzą
Państwa w jakże oczekiwany, świąteczny nastrój.
Serdecznie zapraszamy
Państwa wraz z najbliższymi
do spędzenia Wigilii
i Świąt Bożego Narodzenia
w Hotelu „Wilga”***
Informacja i rezerwacja:
Hotel „Wilga”***
ul. Zdrojowa 7, 43-450 Ustroń
tel. 33 856 63 00
www.wilga-hotel.pl
Informacja i rezerwacja:
Przedsiębiorstwo Uzdrowiskowe „Ustroń” S.A.
ul. Sanatoryjna 1, 43-450 Ustroń
Call Center +48 33 854 54 54
e-mail: [email protected]
www.uzdrowisko-ustron.pl
KULTURALNY DOLNY ŚLĄSK
Koncert
nad koncertami
Śmiało można powiedzieć,
że Mickiewiczowski Jankiel
chętnie akompaniowałby na
cymbałach chórom seniora,
które z okazji
Międzynarodowego
Dnia Seniora
wystąpiły 1 października
w sali koncertowej
Polskiego Radia Wrocław.
Koncer t zorganizował
Departament Polityki Zdrowotnej
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego pod kierownictwem Jarosława Maroszka.
Przygotowaniami zajęły się: Maria
Bogowolska-Wepsięć, kierownik działu promocji zdrowia Wydziału Zdrowia
Departamentu Polityki Zdrowotnej
UMWD, oraz Ewa Maćków, główna spep
cjalistka.
W koncercie wystąpiło
osiem dolnośląskich chórów – laureatów konkursu,
w którym nagrodą była właśnie możliwość zaprezentowania się przed publicznością
zgromadzoną w radiowym studio. Przez blisko dwie godziny
słuchacze bawili się przy znanych
szlagierach i utworach napisanych
h
specjalnie dla wykonawców na ten
n
koncert.
Gościem wyjątkowym okazała
ała
się Hania, uczennica szkoły podstawowej, która z uśmiechem na ustach
towarzyszyła babci na koncercie. Ani przez
chwilę na jej buzi nie było widać znużenia – to chyba najlepsza recenzja dla zespołów, które w ten wieczór wystąpiły
we Wrocławiu.
Koncertowi patronował marszałek
dolnośląski Rafał Jurkowlaniec, w imieniu
którego dyplomy uczestnikom wręczył
Jacek Gawroński, dyrektor wydziału kultury UMWD.
„Regionalny Magazyn Seniora” był patronem medialnym wydarzenia – zobaczcie
sami, jak było!
Iza Siwińska
10
nr 6 | pa dziernik 2013
KULTURALNY DOLNY ŚLĄSK
Pami ci zmarłych
Horyzonty
artystów Wrocławia dla seniora
W tym wydaniu „Kulturalnego
Dolnego Śląska” zostajemy
we Wrocławiu. Filharmonia
Wrocławska zaprasza na koncert,
o którym nie mogliśmy nie napisać.
27.10.2013, NIEDZIELA, GODZ. 18
Wrocław, sala koncertowa Filharmonii
KONCERT ORKIESTRY LEOPOLDINUM
Christian Danowicz – skrzypce,
prowadzenie
Wrocławska Orkiestra Kameralna
Leopoldinum
Program:
F. Mendelssohn-Bartholdy – Oktet
smyczkowy Es-dur op. 20
G. Enescu – Oktet smyczkowy C-dur op. 7
Cóż można podarować przyjacielowi
z okazji urodzin? Jeśli darczyńca jest
przypadkowo kompozytorem, na pewno świetnym pomysłem będzie nowo
powstały, dedykowany solenizantowi
utwór. Tak też było w przypadku Feliksa
Mendelssohna-Bartholdy’ego. Gdy artysta miał 16 lat, skomponował dla swojego przyjaciela i zarazem nauczyciela
skrzypiec Eduarda Rietza błyskotliwy,
pełen werwy Oktet smyczkowy Es-dur
op. 20. Usłyszymy go w wykonaniu
Wrocławskiej Orkiestry Kameralnej
Leopoldinum. Podczas koncertu zabrzmi również doskonały Oktet smyczkowy C-dur op. 7 autorstwa genialnego
skrzypka początku XX wieku – George’a
Enescu.
31.10.2013, CZWARTEK, GODZ. 19
Wrocław, sala koncertowa Filharmonii
KONCERT PAMIĘCI ZMARŁYCH
ARTYSTÓW WROCŁAWIA
Andrzej Kosendiak – dyrygent
Aldona Bartnik – sopran
Matthew Venner – kontratenor
Maciej Gocman – tenor
Tomáš Král – bas
Wrocławska Orkiestra Barokowa
Jarosław Thiel – kierownictwo
artystyczne
Program:
J.S. Bach – Kunst der Fuge BWV 1080
(fragmenty)
G.G. Gorczycki – Conductus funebris
W Kościele katolickim ogół ceremonii
pogrzebowych, w skład których wchodzą
nabożeństwa przy zmarłym oraz towarzyszenie do grobu, nazywano egzekwiami.
Barokowe dzieło Gorczyckiego Conductus
funebris jest taką muzyczną oprawą nabożeństwa egzekwii. Przypuszczalnie przeznaczone było na uroczystości pogrzebowe króla Polski Augusta II Mocnego.
Z kolei Kunst der Fuge Bacha jest ostatnim dziełem kantora z Lipska. Nie zostało
ukończone, dźwięki ostatniej fugi przerwała brutalnie śmierć kompozytora.
W przededniu dnia Wszystkich
Świętych, jak co roku, pragniemy uczcić
pamięć zmarłych artystów Wrocławia,
dedykując im koncert, podczas którego
zostaną wykonane oba wspomniane
dzieła.
Stowarzyszenie Nowe Horyzonty we współpracy
z Wrocławskim Centrum Seniora i wrocławskimi
Uniwersytetami Trzeciego Wieku zaprasza
seniorów na cotygodniowe spotkania ilmowe.
Każdy seans poprzedzi prelekcja wprowadzająca
w tematykę wyświetlanego ilmu, a po nim zapraszamy do kawiarni na poczęstunek.
W ramach cyklu prezentowane będą ilmy z różnych kategorii: klasyka światowa, klasyka polska, ilmy
dokumentalne oraz ilmy mistrzów kina.
Dla osób posiadających Wrocławską Kartę Seniora
bilet dostępny jest codziennie w cenie 13 zł na ilmy 2D
z bieżącego repertuaru kina rozpoczynające się
do godz. 16.
Nie będzie obowiązywał jednak na ilmy w ramach
festiwali i przeglądów ani na transmisje oper czy inne
wydarzenia specjalne.
W październiku zapraszamy jeszcze m.in. na:
 16 października, godz. 14
„UKRYTE PRAGNIENIA”
Młoda dziewczyna z Ameryki przybywa do Włoch,
by dowiedzieć się więcej o swojej niedawno zmarłej
matce i poszukać ojca, którego nie miała okazji nigdy
poznać. W wakacyjnej atmosferze pięknej Toskanii
chce także odnaleźć chłopaka, który zawrócił jej kiedyś w głowie.
Reż. Bernardo Bertolucci. Obsada: Liv Tyler, Joseph
Fiennes, Jeremy Irons, Carlo Cecchi, Sinead Cusack i in.
Prod. Francja, Wielka Brytania, Włochy, 1996. Czas
trwania: 113 minut. Dystrybucja: Solopan.
 30 października, godz. 14
„KIEDY HARRY POZNAŁ SALLY”
Harry i Sally poznają się przypadkiem, jako studenci, w drodze z Chicago do Nowego Jorku. Nie przypadają sobie do gustu ze względu na różne poglądy,
szczególnie w relacjach damsko-męskich. Pięć lat
później spotykają się znowu, w samolocie, z podobnym skutkiem. Po raz trzeci spotykają się ze sobą po
kolejnych pięciu latach w księgarni. Tym razem oboje
są samotni, gdyż właśnie zakończyli nie do końca
udane związki...
Reż. Rob Reiner. Obsada: Meg Ryan, Billy Crystal,
Carrie Fisher, Bruno Kirbyi in. Prod. USA, 1989. Czas
trwania: 96 minut. Dystrybucja: Solopan.
KINO | BISTRO | CAFE
ul. Kazimierza Wielkiego 19a-21
50-077 Wrocław
Kino otwarte od godz. 8 do 23.
Kasy kina otwieramy o godz. 9,
zamykamy 15 minut
po rozpoczęciu ostatniego seansu.
nr 6 | pa dziernik 2013
11
NASZ TEMAT
Dni Seniora Wrocław 2013
Tak si bawili my
Za zdjęcia dziękujemy panu Tadeuszowi Czerniewskiemu – dobremu duchowi naszej redakcji
12
nr 6 | pa dziernik 2013
NASZ TEMAT
Baw się w konkursie
– wygrywaj nagrody!
Zapraszamy
wszystkich czytelników
do udziału
w organizowanym
wspólnie
z Wrocławskim Centrum
Seniora konkursie
na najciekawszy tekst
pt. „Dni Seniora
– tak je pamiętam”.
Nagrodą w konkursie jest
WEEKEND DLA DWÓCH OSÓB
w malowniczym
DWORKU PRAWDZIC
w Niechorzu nad Bałtykiem (www.prawdzic.pl)
oraz publikacja zwycięskiego tekstu
na naszych łamach
oraz na stronie www.seniorzy.wroclaw.pl
Zapraszamy seniorów do spisania swoich wspomnień
z tegorocznych Dni Seniora we Wrocławiu.
ZASADY
Prace nie większe niż jedna strona A4 można przysyłać do siedziby naszej redakcji:
„Regionalny Magazyn Seniora”, ul. Parkowa 25, 51-616 Wrocław, oraz na adres e-mail:
[email protected].
Termin nadsyłania prac upływa 22 listopada br., regulamin konkursu można znaleźć
na stronach www.seniorzy.wroclaw.pl oraz www.magazynseniora.pl.
Powodzenia!
R
E
K
L
A
M
A
Dworek Prawdzic฀
Niechorze nad morzem
8:10$;:/&,/"%.03;&.
8%0.,"$)-&5/*4,08:$)฀
฀
฀
฀
฀
฀ ฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
oby
3 os ób
–
ł
z
s
150 zł – 5 o
0
18
8:."3;0/&8","$+&
8%803,6
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀ ฀
฀
฀
฀ ฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
;"1304;&/*&
%-"4&/*03"
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
฀
ba
ne
jedy
so
zł/o
480
฀
฀
฀
฀
nr 6 | pa dziernik 2013
13
ZDROWIE I URODA
MIEJSCE
PRZYJAZNE SENIOROWI
Właściwy poziom opieki medycznej ma
zasadnicze znaczenie dla jakości życia
osób starszych. Z powodu braku czasu nie
poświęcamy odpowiednio dużo uwagi
swoim rodzicom czy dziadkom, którzy
zmagają się na co dzień z przypadłościami
wieku starszego. W domu często nie
jesteśmy w stanie pełnić przez całą
dobę trudnej roli opiekuna. Idealnym
rozwiązaniem są całodobowe świadczenia
pielęgnacyjne i opiekuńcze dla osób
wymagających stałego dozoru,
będących w trudnej sytuacji zdrowotnej.
XIX wieku. Ośrodek położony jest w zabytkowym
kompleksie parkowym, ma również własny piękny
ogród. Stworzony jest dla osób ceniących sobie
spokój, domową atmosferę i kameralne otoczenie.
W bezpośrednim sąsiedztwie Ośrodka znajdują
się: lekarska przychodnia specjalistyczna, kościół,
market spożywczy, kiosk z gazetami oraz przystanek komunikacji autobusowej łączącej Oborniki
Śląskie z Wrocławiem, Trzebnicą, Wołowem
i Brzegiem Dolnym. W pobliżu znajduje się dworzec PKP. Ośrodek stworzony jest dla osób ceniących sobie spokój, domową atmosferę i kameralne
otoczenie.
Warto uświadomić sobie, że usługi pielęgniarskie są niezbędne i niezastąpione w przypadku,
kiedy seniorzy mają problemy z podstawowymi
czynnościami albo chcieliby polepszyć swój stan
zdrowia i samopoczucie. Ośrodek w Obornikach
Śląskich posiada zarówno oddział opiekuńczo-pielęgnacyjny, jak i oddział rehabilitacji. Do oddziału
opiekuńczo-pielęgnacyjnego przyjmowani są pacjenci wymagający opieki pielęgniarskiej i medycznej. Całą dobę do ich dyspozycji są pielęgniarki,
opiekunki, lekarze interniści. Ponadto udzielane są
konsultacje lekarzy: neurologa, chirurga, psychiatry, psychologa, a także stomatologa.
Najlepiej powierzyć to zadanie kompetentnym
zakładom opieki zdrowotnej. Jednym z nich, działającym od 10 lat, jest szczycący się wysokimi rekomendacjami Ośrodek Opiekuńczo-Rehabilitacyjny
SŁONECZNIKI, położony na północny zachód od
Wrocławia – w Obornikach Śląskich. Oferuje on
pobyty zarówno krótkoterminowe, świąteczne,
jak i długoterminowe – całoroczne i wieloletnie –
w zakresie opieki, rehabilitacji oraz zajęć terapeutycznych. Oborniki Śląskie to atrakcyjne miejsce dla
seniora. Panuje tu wyjątkowy mikroklimat, którego
znane walory wykorzystywane były już w połowie
R
E
K
L
Każdego dnia w sali dziennego pobytu odbywają się zajęcia terapeutyczne prowadzone przez
izjoterapeutów, terapeutów zajęciowych i wolontariuszy. W pogodne dni pacjenci korzystają
z tarasu, ogrodu i odbywają spacery na świeżym
powietrzu.
Rehabilitacja jest ściśle związana zarówno
z metodami leczenia, jak i rehabilitacją społeczną
i psychologiczną. Stosowanie rehabilitacji daje
wymierne korzyści w postaci skracania czasu pobytu w Ośrodku, leczenia i powrotu do zdrowia.
Pielęgniarki Ośrodka świadczą również nieodpłatnie (w ramach kontraktu z NFZ) usługi
w zakresie pielęgniarskiej opieki długoterminowej w domu pacjenta, często pomagając, wyręczając rodzinę, służą rodzinie fachową radą
w tych trudnych obowiązkach. Usługi świadczone są na terenie powiatów: wrocławskiego
i trzebnickiego. Ośrodek posiada status Zakładu
Opieki Zdrowotnej.
Wszyscy pracownicy Ośrodka dokładają
wszelkich starań i wkładają dużo serca w swoją
pracę z pacjentami.
Ośrodek świadczy usługi w ramach kontraktu
z NFZ. Polecamy – to dobre miejsce dla seniora.
(TS)
A
OŚRODEK OPIEKUŃCZO-REHABILITACYJNY
M
A
OPIEKA
SŁONECZNIKI
PIELĘGNACJA
REHABILITACJA
ZAJĘCIA TERAPEUTYCZNE
Zapraszamy do zapoznania się z naszą pełną ofertą na www.vitomed.com.pl, ul. Trzebnicka 43, 55-120 Oborniki Śląskie.
Bliższe informacje można uzyskać pod nr tel. 71 310 11 94.
14
nr 6 | pa dziernik 2013
NA ZDROWIE
By leki niosły zdrowie
Jesień i zima to pory roku, które sprzyjają zwiększonemu
przyjmowaniu farmaceutyków. Przeziębienia, infekcje, bóle
różnego pochodzenia sprawiają, że sięgamy po ogólnie dostępne
preparaty w nadziei szybkiego powrotu do zdrowia. Jeśli robimy
to bez konsultacji z lekarzem czy farmaceutą, może się to okazać
niebezpieczne. Szczególnie, jeśli zażywamy już leki na choroby
przewlekłe, które często towarzyszą nam w późnym okresie życia.
PODSTAWOWE ZALECENIA
Tabletek powlekanych i kapsułek nie rozgryzamy, nie dzielimy.
Nie modyikujemy samodzielnie terapii zleconej przez lekarza. Unikamy
alkoholu!!! Jednorazowa duża dawka alkoholu hamuje metabolizm leków, natomiast stosowany przewlekle w małych dawkach przyśpiesza
metabolizm leków.
z ważnych działań niepożądanych tych leków jest uszkadzanie śluzówki
żołądka, co może prowadzić do rozwoju choroby wrzodowej. Podczas
CZYM POPIJAMY
posiłku przyjmuje się także leki przeTylko czystą, najlepiej przegotowaciwcukrzycowe oraz niektóre leki reną (nie mineralną) wodą. Wykluczamy
gulujące pracę układu pokarmowego.
kawę, herbatę i soki owocowe – wpły- To szczególne preparaty, które posiadają wiele dziaW przypadku braku informacji odwają na zmiany w ilo-ści leku, który się łań niepożądanych. Mogą zmniejszyć skuteczność nośnie wytycznych co do zażywania
wchłonie z przewodu pokarmowego. terapii przeciwnadciśnieniowej, zwiększają moc leków na czczo lub po jedzeniu, najleBezwzględnie zakazany jest sok grejp- działania leków przeciwcukrzycowych, powodują piej przyjmować je pomiędzy posiłkafrutowy – hamuje metabolizm wielu ryzyko krwawień przy lekach przeciwzakrzepowych mi, około godziny po jedzeniu, jednak
leków, powoduje wzrost ich stężenia
(większe u osób chorujących na chorobę wrzodo- nie na pusty żołądek – by go ochronić.
i może zagrażać zatruciem.
Należy też pamiętać, że leki wchową), zwiększają działanie nefrotoksyczne.
Przy dużych ilościach leku, które
dzą w interakcje z jedzeniem. Powinno
musimy połknąć o jednej porze, obbyć to opisane w ulotce. Pokarmy, na
icie popijajmy wodą i w miarę możliwości połykajmy lek „na raty”,
które szczególnie powinniśmy uważać, to m.in.: mleko, sok grejpfrutowy, tłuw dziesięciominutowych odstępach.
ste pokarmy, potrawy bogate w błonnik, kawa i herbata, szpinak, brukselka.
NLPZ – niesteroidowe leki przeciwzapalne
KIEDY ZAŻYWAMY – PORY DNIA
Rytmem działania leków w organizmie zajmuje się specjalna nauka
– chronofarmakologia. Jeśli lek musi być przyjmowany o określonej
porze – taka informacja musi być zawarta w ulotce dołączonej do opakowania. W innym przypadku pacjent sam wybiera dogodną dla siebie
porę. Najważniejsze jest, aby była ona stała, ponieważ w ten sposób
w organizmie utrzymuje się stałe stężenie leku, a my wyrabiamy w sobie
rytm, który nie pozwoli nam zapomnieć o zażyciu kolejnej dawki.
Podajemy kilka przykładów leków, które należy przyjmować rano:
heparyna, leki hamujące wydzielania kwasu solnego, leki moczopędne
stosowane w nadciśnieniu i przy obrzękach, glikokortykosteroidy (rano
plus druga dawka w południe), beta-adrenolityki.
Wieczorem stosujemy m.in. statyny przyjmowane w hipercholesterolemii, leki przeciwastmatyczne, cisplatynę (lek przeciwnowotworowy),
leki nasenne i uspokajające, preparaty naparstnicy.
Przy dużej ilości leków stosowanych o różnych porach dnia pomocne
będą specjalne pudełka do ich segregacji.
Z POSIŁKIEM CZY NA CZCZO
Jeśli lek mamy zażywać na czczo, należy zrobić to minimum pół
godziny przed śniadaniem (optymalnie godzinę). Żołądek powinien być
pusty po nocnym odpoczynku. Zalecenie to dotyczy leków, dla których
pokarm jest utrudnieniem przy wchłanianiu. Informacja ta musi być zawarta w ulotce. Przykłady leków zażywanych na czczo: inhibitory pompy
protonowej, hormony tarczycy, bisfosfoniany stosowane w osteoporozie.
Podczas posiłku lub po jedzeniu przyjmujemy m.in.: niesteroidowe leki
przeciwzapalne – ibuprofen, naproksen, kwas acetylosalicylowy. Jednym
INTERAKCJE POMIĘDZY LEKAMI
Niestety, najwięcej interakcji występuje pomiędzy różnymi lekami. Nie
sposób ich wszystkich wymienić i w tej kwestii należny zaufać swojemu lekarzowi lub farmaceucie. Zwykle, aby uniknąć interakcji pomiędzy różnymi
preparatami, można wyeliminować jeden z nich (zamienić na inny o takim
samym działaniu, ale niereagujący na inne leki, które przyjmujemy), można
również rozdzielić leki wchodzących ze sobą w interakcję (np. przyjmować
je o innej porze dnia) oraz kiedy inne rozwiązania nie są możliwe, odpowiednio modyikować ich dawki, co jednak może zrobić tylko lekarz.
Nie ma złotego przepisu na sposób przyjmowania leków. Każdy lek
jest inny i wymaga innego podawania. Pamiętajmy, że przede wszystkim
należy porozmawiać z lekarzem lub farmaceutą. W przypadku wątpliwości przeczytać ulotkę – fragment „stosowanie”. Wszelkie szczególne
warunki, jakie należy spełnić, muszą tam być ujęte.
Mgr farmacji Iwona Napierała (TS)
Apteka w. Macieja
pl. w. Macieja 9, Wrocław
tel. 71 322 09 08
poniedziałek-sobota: 8-21
niedziela i więta: 8-19
365 dni w roku
7 dni w tygodniu
www.aptekaswietegomacieja.pl
nr 6 | pa dziernik 2013
15
NA ZDROWIE
Swobodnie
w rodzinnym gronie
Ostatni kwartał roku obituje w okazje,
kiedy często odwiedzamy rodzinę:
Dzień Zaduszny, Święto Niepodległości,
Andrzejki, Barbórka, Mikołajki, Boże
Narodzenie, Sylwester. Czas spędzony
w rodzinnym gronie to wyczekiwana pora,
zwłaszcza przez najstarsze pokolenie,
stęsknione za dziećmi i wnukami. Im
człowiek jest starszy, bardziej schorowany,
unieruchomiony w swoim pokoju, tym
bardziej czuje się osamotniony, a wówczas
każda wizyta to niemal święto.
Przyjmowanie gości w sypialni może być
krępujące, zwłaszcza kiedy są tam lekarstwa,
środki i aparatura do codziennej pielęgnacji.
Salon zazwyczaj znajduje się na parterze domków jednorodzinnych, a dziadkowie często
mają kłopot z pokonaniem schodów. Można
im to ułatwić, montując specjalne urządzenie
– tzw. windę schodową.
Windy schodowe to samobieżne krzesełka
schodowe, platformy schodowe – czyli urządzenia do likwidowania barier architektonicznych, jakimi są schody. Można je montować
zarówno na schodach prostych, zabiegowych
czy kręconych, wewnątrz budynku, jak i na zewnątrz. Są zasilane akumulatorami, więc można z nich korzystać nawet podczas przerwy
w dostawie prądu.
Krzesełka schodowe są wyposażone
w pas bezpieczeństwa oraz w szereg czujniR
E
K
ków reagujących na przeszkody znajdujące
się na schodach. Delikatnie ruszają i hamują,
a cicha praca silnika nie zakłóca spokoju w domu.
Po skorzystaniu można łatwo złożyć siedzisko
i podłokietniki, żeby urządzenie nie przeszkadzało pozostałym domownikom.
Jeżeli senior nie porusza się na tyle samodzielnie, żeby usiąść na krześle, warto rozważyć
montaż platformy schodowej – bez problemu
można wjechać na nią wózkiem inwalidzkim.
Ona również jest składana, a dodatkowo jej
górna szyna jest niebrudząca i może być wykorzystywana jako poręcz. Jeżeli ze względów
technicznych lub ekonomicznych montaż platformy nie jest możliwy, idealnym rozwiązaniem
jest wypożyczenie bądź zakup schodołazu.
Schodołaz to urządzenie zintegrowane
z wózkiem inwalidzkim, pozwala na bezpieczne zwiezienie bądź wwiezienie po schodach
L
A
M
osoby niepełnosprawnej.
Jego niewątpliwą zaletą
jest rozmiar i łatwość, z jaką
można go złożyć i przewieźć
w bagażniku samochodu
w inne miejsce. Senior może
być wówczas mobilny nie
tylko w swoim domu, ale
również w domach swoich
najbliższych i przyjaciół.
Życie seniorów nie musi
się toczyć w czterech ścianach. Mogą bez przeszkód
aktywnie uczestniczyć w rodzinnych spotkaniach, trzeba im tylko to umożliwić. Kwestie
inansowe nie są przeszkodą. Osoby z orzeczoną niepełnosprawnością mogą otrzymać
doinansowanie z PFRON-u w wysokości do
80 proc. Można również kupić używane urządzenie (dotyczy krzesełek na torze prostym
i schodołazów; krzesełka na schody zabiegowe lub kręcone są produkowane pod konkretne zamówienie). Używane krzesełka schodowe są szczegółowo sprawdzane, siedziska
i akumulatory mają wymienione na nowe.
Dzięki osiągnięciom techniki seniorzy
mogą – bez względu na swoje schorzenia
czy ograniczenia ruchowe – korzystać z całego domu. Mogą uczestniczyć w rodzinnych
spotkaniach, celebrować święta, a nawet odwiedzać najbliższych.
Ewa Wróblewska-Olszewska
A
łatny
magazyn bezp
pt"
Pierws
zy lokaln
y magaz
łatny
Pierwszy lokalny magazyn bezpłatny
ichen
monatlichen
nlosen mona
kostenlosen
y miesi cznik | zdarma m sí ní | kos
atny
bezp a
ny
Pierwszy lokal
yn bez
płatny
Magiczn
a
ma
nr
1
jówka
4
str. 11
pt"
XI/XII 2012
Dolnośląski
e
Pendol
ino
2
str. 5
HURTOWNIA OPTYCZNA
HURT-DETAL
OKULARY TYLKO 49,oprawka + szkła + robocizna (sfera od –4 do +6)
SOCZEWKI Z ANTYREFLEKSEM
TYLKO 99,soczewki plastikowe (sfera od –4 do +6)
ul. Rogowska 46b/1
tel. 71 355 54 43
pracujemy: pon.-pt. 10-18, sob. 9-13
16
nr 6 | pa dziernik 2013
Zima za pasem
-9
8-9
tr. 8-9
tr
str.
Zima přede dveřmi
ü
Tür
ürr
Tü
Der Winter steht vor der T
str. 10
światu
miał zagrozić
Olbrzym, który
ohrozit svět
Obr, ktery měl
eine Gefahr
Der Riese, der
,
Po bułki do Czech Niemczech
w
mycie auta tylko
0008
KANCELARIA TŁUMACZEŃ
PRZYSIĘGŁYCH I ZWYKŁYCH
wszystkich
– tłumaczenie przysięgłe i zwykłe, pisemne i ustne
języków europejskich
w Niemczech
– pomoc przy rejestrowaniu i prowadzeniu firmy
– zwrot podatku z zagranicy
– dochodzenie odszkodowań
– pomoc w sprawach urzędowych
1
11
r.. 1
tr.
str.
2236
Zgorzeleec
344, Zgorzelec
ściuszki 34,
ul. Kościuszki
54
75 72 10 545
/fax +48 75
tel./fax
nia
Bogatyn
3, Bogatynia
ńskiego 223,
ul. Daszyńskiego
tel. +488 75 72 10 197
+448 796 1222 277
kom. +48
[email protected]
e-mail: [email protected]
warciaa
otw
godz. otwarcia
0-17.000
9.00-17.00
pn-pt.
pn-pt. 9.000 -13.000
10.00-13.00
10.00
s
6.00,, sob.
Zgorzelec: pt. 8.00-16.00,
umaccz.zgorzeleec.inffo
www.tlumacz.zgorzelec.info
KANCELARIA
PRZYSIĘGŁYC TŁUMACZEŃ
H I ZWYKŁ
– tłumaczen
YCH
języków ie przysięgłe i
zwykłe,
europejskic
pisemne
– pomoc
h
i ustne wszystkich
przy rejestrowa
– zwrot
niu
podatku
z zagranicy i prowadzeniu firmy
– dochodzen
w Niemczech
ie odszkodow
– pomoc
ań
w sprawach
urzędowyc
h
Zgorzelec:
ul. Kościuszki
tel./fax +4834, Zgorzelec
75 72 10
545
ul. Daszyńskieg
o 23,
tel. +48 Bogatynia
75
kom. +48 72 10 197
796 122
277
e-mail: biuro@rotas
.pl
godziny
pon.-pt. otwarcia
pt. 8.00-16.00,
9.00-17.00
www.tlumac sob. 10.00-13.00
z.zgorzelec.i
nfo
WYDARZENIA
ZPRÁVY
INFORMATIONEN
Lokalne
okalne wiadomości
wiaddomości
w zasięgu ręki
www.region-press.eu
www
region press eu
e-mail: [email protected]
mobile:
+48 500 391 067, +48 503 422 579
NA ZDROWIE
R
E
K
L
A
M
A
Zadzwoń
799 131 887
lub napisz
[email protected]
SAMOBIE NE KRZESEŁKO SCHODOWE
* bezpieczne
* komfortowe
* ciche
* ekonomiczne
* składane siedzisko i podłokietniki
* krótkie terminy dostawy i monta u
R
E
K
L
A
M
A
Specjalista
Zdrowego Stylu ycia
Hotel*** Miłomłyn Zdrój Medical SPA & Vitality
to wyjątkowy hotel SPA na Mazurach. Niepowtarzalna
atmosfera panująca w Hotelu Miłomłyn Zdrój sprzyja
relaksowi i wypoczynkowi. Na Go ci czekają komfortowo urządzone pokoje, elegancka Restauracja
Witalna, strefa Aqua Masuria z basenem, sauną, ła nią parową, jacuzzi oraz strefa Vital SPA z blisko setką zabiegów, rytuałów i masa y, które ukoją zmysły
i zbli ą do ideału witalno ci.
Wybierz Swój Zdrowy Styl:
• Wczasy odchudzające (7 noclegów, wy ywienie
dietetyczne, bogaty plan aktywno ci ruchowej,
relaks w strefie Aqua Masuria). Ju od 1099 zł/os.
• Wczasy Fitness (6 noclegów, pełne wy ywienie,
zajęcia Fitness, Aquaaerobic oraz Nordic Walking,
relaks w strefie Aqua Masuria). Ju od 1059 zł/os.
• Kuracja dla Przemęczonych (2 noclegi, pełne
wy ywienie, zabiegi Medical SPA, relaks w strefie
Aqua Masuria). Ju od 599 zł/os.
• Pakiety Vital SPS (2 noclegi, niadania oraz kolacje, relaks w gabinetach SPA, relaks w strefie Aqua
Masuria). Ju od 549 zł/os.
Hotel Miłomłyn Zdrój to równie idealne miejsce dla ludzi biznesu. Doskonała lokalizacja do organizacji
profesjonalnych szkoleń, konferencji oraz niekonwencjonalnych spotkań biznesowych. Wszystko to
– w połączeniu z unikalnym programem Konferencje z Vital SPA – sprawia, e uczestnik wraca wypoczęty,
z poczuciem aktywnie spędzonego czasu, gotowy stawić czoła czekającym go obowiązkom.
Pakiet Konferencyjny – ju od 135 zł/os.:
• nocleg ze niadaniem, wynajem sali konferencyjnej, serwis kawowy, bon o warto ci 35 zł do wykorzystania w SPA, relaks w strefie Aqua Masuria
Skontaktuj się z nami, a przygotujemy ofertę odpowiadającą Twoim oczekiwaniom.
Kontakt:
+48 89 642 33 27
e-mail: [email protected]
Hotel*** Miłomłyn Zdrój Medical SPA & Vitality
ul. Ostródzka 2b
14-140 Miłomłyn
www.milomlynzdroj.pl
Szczegóły ofert:
www.milomlynzdroj.pl
Kontakt:
tel. +48 89 642 33 00
e-mail: [email protected]
Dołącz do naszej społeczno ci na Facebook.com/Hotel.Milomlyn.Zdroj.Medical.SpaVitality
nr 6 | pa dziernik 2013
17
TO LUBIĘ
Filokartysta
z Klubu Pogodnego Seniora
Członkowie Klubu Pogodnego Seniora
mają różne zainteresowania. Najwięcej
pań szydełkuje, inne haftują lub
wyszywają obrazy. Panów jest niewielu,
bo tylko czterech, dlatego zachęcam
niezdecydowanych do powiększenia
naszego grona. W miłej atmosferze
można spędzić dwie godziny
w każdy wtorek od godziny dziesiątej.
Wśród męskiej części klubowiczów
jest ilokartysta, który na naszych
spotkaniach prezentuje
fragmenty swojej ogromnej kolekcji.
Zaprosiłem STANISŁAWA CHMURĘ
na zwierzenia o jego zamiłowaniu.
Rozmawialiśmy cztery godziny
i moglibyśmy jeszcze dłużej…
Jesteś, Staszku, ilokartystą. Opowiedz, co
to jest.
– Filokartysta (deltolog) jest hobbystą zajmującym się zbieraniem pocztówek. Jest to
niezwykle ciekawe i pouczające zajęcie.
Skąd się wzięły pocztówki?
– Toczy się spór, kto wyprodukował pierwszą pocztówkę. Według dzisiejszej wiedzy
stało się to około roku 1865. Wtedy to berliński poczmistrz pomyślał o uproszczeniu korespondencji i obniżeniu jej kosztów. Heinrich
Stephan zaproponował wprowadzenie pocztówek do korespondencji podczas V Niemieckiej
Konferencji Pocztowej w Karlsruhe. Dyrekcja
Poczty Pruskiej uznała ten pomysł za zbyt śmiały i go odrzuciła. Cztery lata później z podobną inicjatywą wystąpił profesor Uniwersytetu
Wiedeńskiego Emanuel Hermann. Poczta
austro-węgierska wprowadziła „kartę korespondencyjną” (Correspondenz Karte), której
jedna strona przeznaczona była na korespondencję, na drugiej było miejsce na znaczek
i adres. Obecnie za najstarsze kartki pocztowe
przyjmuje się te wydawane od 1870 roku. Do
jednej z najstarszych zaliczana jest pocztówka
przedstawiająca najwyższy szczyt Karkonoszy,
Śnieżkę, datowana na rok 1873.
A kiedy kartki pocztowe pojawiły się
w Polsce?
– Najwcześniej pojawiły się w zaborze niemieckim. Najstarsze pocztówki ilustrowane pochodzą z lat osiemdziesiątych XIX wieku. W zaborze austriackim pierwsze znane karty pocz-
18
nr 6 | pa dziernik 2013
towe zostały wydane w 1892 roku. Pochodzą
z Krakowa i Przemyśla. W Przemyślu wydał
je tamtejszy księgarz Bolesław Doskowski.
Najpóźniej pojawiły się w zaborze rosyjskim,
datowane są na 1895 rok. W tym samym roku
wydano pierwszą ilustrowaną polską pocztówkę. Czytelników, którzy zainteresują się tym
tematem, zachęcam do sięgnięcia po fachową
lekturę, celem pogłębienia wiedzy.
ziejące lawą, dymiące – oraz pustynne tereny
znajdujące się również w Polsce. To są wydmy
– piaski ruchome na terenie Słowińskiego Parku
Narodowego, unikatowe w Europie, zwane
„polską Saharą”. Ciekawy podtemat to cztery
pory roku, wspaniałe widoki zachodu słońca,
zwierzęta dzikie (wilki, słonie, niedźwiedzie…)
i udomowione, (konie, koty, psy…) owady,
gady, płazy.
Jak powstała Twoja kolekcja? Dlaczego karty pocztowe?
– Najpierw były etykiety zapałczane.
Wychodziła seria zamków polskich i nią się
zainteresowałem. Następnie temat ten przeniosłem na znaczki pocztowe. Ostatecznie
zdecydowałem się na ilokartystykę. Początek
to lata 1958-60. Teraz każdy ma aparat fotograiczny albo aparat w telefonie komórkowym. W czasach mojej młodości nie stać
mnie było na drogie aparaty fotograiczne,
a komórek nie było. Były natomiast pocztówki,
które wysyłało się ze szlaków turystycznych,
z wycieczek, wczasów czy pobytów w uzdrowiskach. Uprawiałem przez długie lata turystykę.
Wymienię rajd wzdłuż wybrzeża Bałtyku, szlakami Bieszczad, Worka Turoszowskiego i wiele innych. Wysyłałem pocztówki na pamiątkę
i otrzymywałem inne. W ten sposób nagromadziło się sporo widokówek i kart okolicznościowych z okazji świąt, imienin, urodzin itp.
Postanowiłem uporządkować stan posiadania
i tak to się zaczęło.
Powiedz, ile miałeś wystaw, gdzie i jakie
tematy prezentowałeś. Może zacznij od
pierwszej, bo tę najlepiej się pamięta.
– Wystaw miałem blisko trzysta. Najbardziej
jednak zapamiętałem wystawę, którą zorganizowałem 13 lutego 1998 roku pt. „Wiele
jest dróg, jeden Bóg”. Na tej wystawie prezentowałem świątynie wszystkich religii na
świecie. Inspiracją był Międzynarodowy
Kongres Eucharystyczny, który odbył się we
Wrocławiu w 1997 roku. Wernisaż zaszczycili
Jego Eminencja kardynał Henryk Gulbinowicz
i biskup Edward Janiak. Wystawa ta kilkakrotnie
gościła we Wrocławiu i Polańczyku. Po niej
dostałem ponad osiemset pocztówek z całego
świata.
Następne wystawy odbywały się we
Wrocławiu i w wielu innych miastach Polski,
a także w Piatra Neamt w Rumunii. Wystawy
eksponowane są w kościołach, domach kultury, bibliotekach, galeriach, muzeach, teatrach.
Ich tematyka ma szeroki zakres – od religijnej
do Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych
Ameryki.
Czas zatem na zapoznanie czytelników
z Twoimi zbiorami. Jak liczna jest kolekcja?
– W chwili obecnej mam ponad 76 tysięcy
kartek pocztowych i widokówek. Byłoby znacznie więcej, ale powódź w roku 1997 zabrała
około czterech tysiące pocztówek. Zwracam
uwagę, że kolekcjonuję jedynie pocztówki
otrzymane, nie kupowane. Otrzymane pocztówki segreguję tematycznie. Wymienię tylko
część tematów: kościoły i cerkwie, pagody,
Boże Narodzenie, misterium Męki Pańskiej,
teatry, Matka Boska z Dzieciątkiem i Świętą
Rodziną, miasta świata, sport podzielony na
dyscypliny, obiekty sportowe, w tym obiekty
olimpijskie, sztuka. Znaczna ilość obiektów
znajduje się w przygotowywanej obecnie wystawie pt. „Oblicze tej ziemi”. Na temat ten
składają się podtematy: pola uprawne, lasy, łąki,
góry, rzeki, wodospady, wulkany – nieaktywne,
Mnogość wystaw i tematów sprzyja zapewne poznawaniu ludzi.
– Na wernisażach poznałem wielu księży,
nie tylko tych wymienionych wcześniej, artystów malarzy, wokalistów, śpiewaków, ambasadorów, konsulów, między innymi Teresę
Żylis-Garę, Wiesława Ochmana, Edytę Geppert,
Violettę Villas.
•••
Od siebie dodam, że Stanisław Chmura,
niezwykle skromny ilokartysta, dotychczas
nigdy nie pochwalił się swoimi odznaczeniami
za działalność wystawienniczą. Są to: Zasłużony
Działacz Kultury, List Gratulacyjny Marszałka
Dolnego Śląska. Nagroda Październikowa
Wrocławia oraz Złota Odznaka Towarzystwa
Miłośników Wrocławia.
Tadeusz Czerniewski
TO LUBIĘ: KUCHNIA REGIONALNA
Tradycje kulinarne
ziemi radkowskiej
Z doświadczeń pokoleń osiadłych u podnóża
Gór Stołowych powstała niepowtarzalna
kraina smaków. Wyraźnie widoczne jest w
niej przeplatanie się tradycji stołów wielu
regionów przedwojennej Polski i dawnych
Kresów Wschodnich.
Wielką rolę w kultywowaniu dziedzictwa kulinarnego oraz w tworzeniu nowych tradycji ziemi
radkowskiej, a także we wspieraniu rozwoju lokalnego, odgrywają seniorzy skupieni m.in. w kołach
gospodyń wiejskich oraz w Radkowskim Klubie
Aktywnego Seniora „Srebrny Liść”.
Klub zrzesza osoby w wieku 50+, bardzo
twórcze w różnych sferach życia. Członkowie
klubu chętnie biorą udział w wydarzeniach kulturalnych, na przykład wystawach stołów świątecznych, dożynkach, festynach rodzinnych itp.
Podczas tych imprez klubowicze prezentują nie
tylko swoje prace artystyczne i rękodzielnicze,
ale również przysmaki przygotowane według
tradycyjnych lub nowatorskich receptur.
– Mamy kilka kulinarnych hitów – mówią
panie z Radkowskiego Klubu Aktywnego
Seniora „Srebrny Liść”. Są to między innymi
podpłomyki pieczone przez panią Bogumiłę
Grabowską, pieczarki panierowane w płatkach
kukurydzianych w zalewie pomidorowo-octowej autorstwa Marii Bagińskiej, makowiec pieczony przez Jadwigę Święcichowską, nalewka
z aronii Walerii Kantor, gulasz z kurczaka Janiny
Zalewskiej i… ananasy z cukinii Marii Kotwicy.
PODPŁOMYKI
Pani Bogumiła Grabowska piecze podpłomyki
zgodnie z recepturą swojej mamy, który przyjechała na ziemię radkowską z Ukrainy.
Składniki: 1 kg mąki pszennej, 3 jajka, 2 łyżeczki soli, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, około pół
litra keiru lub maślanki.
Do miski przesiać mąkę i sodę. Dodać sól.
Przemieszać łyżką. Zrobić dołek i wlać rozmącone jajka. Stopniowo dolewać maślankę lub
keir. Wymieszać łyżką. Po wstępnym połączeniu
składników wyrobić ręką dosyć miękkie ciasto.
Odrywać ręką kawałki ciasta i formować placki
grubości 1-2 cm. Placki posypać mąką, ułożyć na
blasze dołączonej do piekarnika. Piec około pół
godziny w temperaturze 160-170 st. C. Placki mają
być wyrośnięte i dobrze rumiane.
Mieszkańcy ziemi radkowskiej tworzą wiele potraw ze składników wyprodukowanych
we własnych gospodarstwach oraz zebranych
w przydomowych ogródkach lub sadach.
Stanowią one nieodłączny element bardzo bogatego, regionalnego dziedzictwa kulinarnego.
Istotnym lokalnym pierwiastkiem miejscowej
kuchni są także owoce runa leśnego, tj. grzyby,
jagody, jeżyny i leśne maliny.
CIASTO MARCHEWKOWO-JAGODOWE
Przepisem na pyszny placek podzielili się
z nami państwo Janina i Zdzisław Górniccy
z „Domu Tyrolskiego” w Ratnie Górnym.
Składniki: 2,5 szklanki mąki, 6 jajek, 2 szklanki
cukru, 2 szklanki oleju, 3 łyżeczki proszku do pieczenia, 3 łyżeczki sody oczyszczonej, 3 łyżeczki kakao, 3 łyżeczki cynamonu, 4 szklanki tartej
marchwi, 1 słoik dżemu jagodowego (50 dag)
lub świeżych jagód (pół llitra), 200 ml śmietany
30-proc., polewa czekoladowa.
Masa budyniowa: 1 szklanka mleka, 2 żółtka,
6 dag mąki ziemniaczanej, cukier waniliowy,
15 dag cukru, 1 kostka masła, 2 łyżki wódki.
Cukier wsypać do miski, wlać olej, ubijać
5 minut. Dodawać po jednym jajku, cały czas ubijając (10 minut). Następnie dodać mąkę, proszek
do pieczenia, sodę oczyszczoną, kakao, cynamon. Dokładnie zmiksować. Do ciasta dołożyć
tartą marchew, starannie wymieszać łyżką. Ciasto
włożyć do formy wysmarowanej tłuszczem. Piec
około 40 minut w temperaturze 180 st. C.
Przygotować masę budyniową: mleko, żółtka,
mąkę ziemniaczaną, cukier i cukier waniliowy
zagotować. Następnie masę ostudzić, utrzeć
z masłem i dwiema łyżkami wódki.
Przestudzone ciasto przekroić na trzy części.
Pierwszą część ciasta posmarować masą budynio-
wą. Przykryć drugą warstwą ciasta. Posmarować
dżemem jagodowym lub świeżymi jagodami
i bitą śmietaną. Przykryć ostatnią warstwą ciasta.
Polać polewą czekoladową.
Kuchnia ziemi radkowskiej bazuje na wciąż
żywych tradycjach i umiejętnościach przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Mieszkańcy
słyną ze swych zdolności kulinarnych – można się
od nich nauczyć robić sery, masło, piec chleb na
zakwasie, wędzić wędliny, a także poznać tajniki
robienia konitur i powideł.
Seniorki z kół gospodyń wiejskich oraz członkowie Radkowskiego Klubu Aktywnego Seniora
„Srebrny Liść” chętnie dzielą się swoją wiedzą
i współpracują z młodszym pokoleniem. Sporo
potraw i produktów lokalnych jest efektem międzypokoleniowej wymiany doświadczeń.
Prawdziwym pasjonatem tradycji jest młody
mieszkaniec Ścinawki Średniej Dariusz Słabicki.
W przydomowej wędzarni wędzi wyborne
w smaku wędliny. Gości częstuje domowej roboty nalewkami oraz niezwykłymi przetworami z warzyw i owoców z własnego ogródka, na przykład śliwkami na winno i malinami
w syropie cukrowym. Także gołąbki z kaszą
i grzybami, przygotowane zgodnie z recepturą
babci pochodzącej z Żywiecczyzny, nie mają
sobie równych.
Słowem, na ziemi radkowskiej mieszkańcy
dbają nie tylko o tradycyjny smak i apetyczny
wygląd potraw. Łączą też własne doświadczenia,
a czasem wprowadzają innowacje – efektem są
jeszcze bardziej niezwykłe specjały.
Barbara Jakimowicz-Klein
nr 6 | pa dziernik 2013
19
W TEMACIE
Dni
Ciemno wszędzie, głucho wszędzie,
Co to będzie, co to będzie?
Czyśćcowe duszeczki!
W jakiejkolwiek świata stronie:
Czyli która w smole płonie,
Czyli marznie na dnie rzeczki,
Czyli dla dotkliwszej kary
W surowym wszczepiona drewnie,
Gdy ją w piecu gryzą żary,
I piszczy, i płacze rzewnie;
Każda spieszcie do gromady!
Gromada niech się tu zbierze!
Oto obchodzimy Dziady!
Tak rozpoczynał obrzędy Guślarz w „Dziadach” Adama Mickiewicza. Dziady to uroczstość,
którą w tradycji ludowej obchodzono w czasie
przesilenia jesiennego. Był to magiczny czas,
kiedy granica między światem żywych i zmar-
łych jest nikła, a wierzono, że duchy zmarłych
wracają do swych domów. W związku z tym
w czasie Dziadów w XVI-XVII wieku na przykład
zapalano światło, aby ogrzać powracające na
ziemię dusze. Zwyczaj ten przetrwał do czasów
współczesnych, gdy na grobach bliskich zapalamy znicze. Urządzano też uczty cmentarne na
grobach, na których żyjący jedzeniem dzielili się
z duszami. Zostawiali na mogiłach niewielkie ilości miodu, kaszy, chleba, maku, aby dusze miały
się czym posilić.
Dziś Święto Zmarłych to okazja do zadumy,
wspomnień, spotkań z rodziną przy grobach
bliskich zmarłych. Zapoczątkował je św. Odilon,
czwarty opat benedyktyńskiego klasztoru
w Cluny we Francji, który w 998 roku polecił,
by we wszystkich klasztorach tej reguły Dniem
Zadusznym był 2 listopada, dzień po Wszystkich
Świętych (wtedy oddajemy cześć świętym,
o których mówi Biblia, świętym uznanym przez
Kościół oraz tym wszystkim świętym, których
nie znamy).
W Dzień Zaduszny wspominamy wszystkich
zmarłych – i tych bliskich, i tych, o których nikt
nie pamięta. Jest to dzień, w którym modlimy się
o wieczne zbawienie dla dusz w czyśćcu, wierzymy bowiem, że ta modlitwa pomoże im szybciej
cieszyć się szczęściem przebywania z Bogiem.
Odwiedzanie grobów jest zwyczajem znanym niemal wszystkim ludom, przekazywanym
z pokolenia na pokolenia i każdy nadał mu własny wymiar i sens.
SZKIELECIK DO KONSUMPCJI
Meksykańskie obrzędy ku czci zmarłych
trwają dłużej niż w Polsce. Na mniej więcej dwa
tygodnie przed świętami pojawiają się w sprzedaży szkieleciki, trupie czaszki, maski śmierci
i upiorów. Kupowane do konsumpcji, dekora-
20
nr 6 | pa dziernik 2013
cji i na prezenty, wytwarzane są z cukru, czekolady, ciasta, gumy do żucia, a do obrzędów
– z gipsu, plastiku, drewna. Mają napisy: „Już
wkrótce”, „Czy mnie poznajesz?”, „Oczekuję cię”,
„Przyjemnego wypoczynku” itp.
Pod koniec października w meksykańskich
domach rozpoczyna się wielkie sprzątanie
– przygotowanie domów do wizyty dusz zmarłych krewnych. 31 października w domu lub
na patio wznosi się tzw. oiarę dla zmarłych.
Rodziny spotykają się na wspólnej kolacji.
Na ścianach wieszane są obrazki świętych,
a pod nimi ustawiany stół, na którym umieszcza
się lichtarze ze świecami, kadzielnice z copal
(kadzidło z żywicy sosny ocote), igurki świętych
i aniołków, wazony z kwiatami oraz naczynia
z potrawami, a na kwietnym łuku zawiesza się
owoce i słodycze. Jest to pokarm dla dusz, które
po przebyciu długiej drogi z zaświatów będą
bardzo głodne. Według wierzeń są niewidzialne
i żywią się tym, czego nie widać, czyli woniami
i luidami czekających na nie potraw.
1 listopada po południu rodziny udają się
na cmentarze, aby ozdobić groby charakterystycznymi wieńcami z liści palm. Dbałość o grób
to honor żyjącej rodziny. W Dzień Zaduszny
przynosi się pokarmy, przy grobach znajdują
się zabawki, ubranka, buty zmarłych. Pobyt na
cmentarzu to okazja do ponownego kontaktu ze zmarłymi, polegającego na prowadzeniu
rozmów z nimi czy śpiewaniu ich ulubionych
piosenek. Wieczorem wszyscy ponownie przybywają na cmentarz i zapalają świece – blask
migoczących świec i zniczy oświetla duszom
drogę powrotną.
JAPONIA
W Japonii 13 sierpnia rozpoczyna się święto
bon, obchodzone ku czci duchów zmarłych,
które przybywają do swoich rodzin, witane latarniami (tzw. mukaebi – ognie powitalne).
Na domowych ołtarzykach buddyjskich
czekają na zmarłych dary. Duchy przebywają
z rodzinami do 15 sierpnia, po czym są odprowadzane za pomocą ogni pożegnalnych – okuribi.
W niektórych rejonach Japonii okuribi przyjmują
formę łódeczek puszczanymi nocą na rzekę
– efekt jest podobny do polskiego puszczania
wianków. Dla uczczenia zmarłych na dziedzińcach świątyń, czasem także na ulicach miast,
odbywają się rytualne tańce zwane bon-odori.
W TEMACIE
zadumy…
R
Na okres święta bon Japończycy biorą urlopy
i wyjeżdżają w rodzinne strony, by odwiedzić
groby przodków, co powoduje niewyobrażalne
korki na autostradach.
HALLOWEEN
To najbardziej komercyjna dziś forma obchodów Święta Zmarłych. Wywodzi się od
celtyckiego obyczaju All hallow’s Eve – w wigilię 1 listopada (czyli 31 października) palono
ogniska dla dusz zmarłych. W XIX wieku przywędrowało wraz z irlandzkimi emigrantami do
Ameryki i tam zmieniło nazwę na Halloween.
W drugiej połowie XX wieku święto wróciło
do Europy.
W Irlandii za czasów pogańskich ludzie przebrani w kolorowe kostiumy odprowadzali duchy do granic miasta. Dzisiaj tradycja ta uległa
przekształceniu, a jej symbolem jest dawanie
R
R
E
K
E
E
K
L
A
M
A
słodyczy dzieciom chodzącym od domu do
domu z zawołaniem: „Trick or Treat” – sztuczka
albo psikus. Wydrążona dynia ze światełkiem
w środku dla irlandzkich chłopców oznaczała błędne ogniki uważane za dusze zmarłych.
W czasie tajemniczych celtyckich obrzędów
uwalniano ludzkie dusze z ciał czarnych kotów,
sów i nietoperzy.
Dorośli świętują ten wieczór na balach
przebierańców i hucznych przyjęciach połączonych z różnymi obrzędami okultystycznymi, np. wróżeniem czy wywoływaniem
duchów. Modne jest również ubieranie domów w cmentarne scenerie, a obowiązkowo
przed każdy dom wystawia się na całą noc
dynię, wyżłobioną tak, aby imitowała czaszkę,
a w jej środku umieszcza się zapaloną świeczkę lub latarenkę.
Małgorzata Komar
L
K
A
M
L
Opieka nad grobami najbliższych przerasta czasem nasze możliwości.
Z różnych powodów nie możemy oddać zmarłym należytego szacunku
poprzez dbałość o miejsce ich spoczynku.
Proponujemy Państwu stałą opiekę nad grobami oraz innymi miejscami
pamięci. Dzięki współpracy z naszą irmą, groby Państwa bliskich będą
zadbane nie tylko w Święto Zmarłych, a świeże kwiaty i palące się znicze,
będą świadectwem Państwa pamięci o bliskich.
Zachęcamy do kontaktu z nami – w rozmowie wyjaśnimy wszystkie wątpliwości.
A
A
M
A
Fuks
ul. Trzebnicka 76/1B, pok. 21, Wrocław
tel/fax: 71 329 15 58
tel. kom: 783 820 721, 783 800 520
www.fuks.info.pl
e-mail: [email protected]
nr 6 | pa dziernik 2013
21
W TEMACIE
Rodzinny grób
– jak się przygotować do ekshumacji bliskich
Przed nami święto Wszystkich Świętych
i Zaduszki. To czas głębokiej zadumy
nad nieuchronnością śmierci, rozważań
nad życiem po życiu i wspomnień
o bliskich, którzy już odeszli. Wśród nas
są osoby, które pożegnały już wielu
swoich najbliższych. Często, właśnie
podczas zadumy nad ich grobami,
zastanawiamy się, czy nie lepiej byłoby,
gdyby spoczywali we wspólnej mogile.
Taki pomysł na pewno nie raz przyszedł
nam do głowy, sami też często, podczas
różnych rodzinnych spotkań wyrażamy
zdanie, by najbliżsi pochwali nas obok
męża czy żony lub naszych nieżyjących
już rodziców. O związanych
z tym procesem formalnościach
rozmawiamy z panią Izabelą Rutkowską,
kierownik irmy Gloria.
O czym przede wszystkim powinny wiedzieć osoby, które decydują się na stworzenie wspólnego grobu dla swoich bliskich?
– Przede wszystkim należy pamiętać, że wiąże się to z koniecznością ekshumacji zmarłych.
Ekshumacje przeprowadzają rodziny z wielu
względów, ale właśnie najczęstszym powodem
jest chęć stworzenia jednego grobu rodzinnego. Często groby bliskich osób z rodziny
rozrzucone są po całym kraju, na
kilku cmentarzach w obrębie jednego miasta lub też na tym samym
cmentarzu, ale na różnych polach.
Utrzymywanie kilku grobów wiąże
się z kosztami. Należy bowiem mieć
na uwadze opłacanie ważności grobu, a koszty bywają różne – od 500 zł
do 1500 zł lub więcej – w zależności
od cmentarza i od klasyikacji grobu
(tj. czy jest to grób głębinowy rodzinny czy pojedynczy). Pomijając
koszty, sprawowanie opieki nad
kilkoma grobami jest kłopotliwe
szczególnie dla osób starszych.
Kto może przeprowadzić ekshumację?
– Osobami które mogą wystąpić o pozwolenie na ekshumację są
najbliżsi – małżonek, dzieci, wnuki, rodzice, rodzeństwo, kuzyni (do
czwartego pokolenia) i powinowaci,
czyli zięć, synowa, teściowie. Zgodę
na ekshumację wyraża właściwy
inspektor sanitarny. Zgodę na wykonanie ekshumacji musi również
wyrazić cmentarz. Należy uzyskać zgodę na
ekshumację z cmentarza, z którego szczątki
będą ekshumowane oraz pozwolenie
na pochowanie na cmentarzu docelowym, gdzie ostatecznie spoczną
ekshumowane szczątki.
Czy z ekshumacją możemy mieć
jakieś problemy?
– Najczęściej problemem są nieporozumienia rodzinne. Jeżeli rodzina jest zgodna i wszyscy wyrażają
zgodę na przeprowadzenie ekshumacji, to proces przebiega sprawnie.
Jeśli natomiast ktoś z uprawnionych
do decydowania członków rodziny
wyrazi sprzeciw, osobę decyzyjną
wskazuje sąd.
Czy możemy ją przeprowadzić
w dowolnym terminie?
– Zgodnie z przepisami ekshumacje przeprowadza się w okresie od
16 października do 15 kwietnia w godzinach porannych. Wnioski ekshumacyjne przyjmowane są przez cały rok.
22
nr 6 | pa dziernik 2013
Czy to skomplikowany proces?
– Nasza firma, Gloria, przeprowadza ekshumacje na terenie Wrocławia i całego kraju.
Pomagamy naszym klientom na każdym etapie
tego procesu. W biurze pogrzebowym specjalista do spraw obsługi klienta dopełnia wszelkich formalności związanych z pozwoleniami
na podstawie otrzymanego pełnomocnictwa.
Koszt przeprowadzenia ekshumacji przez irmę Gloria w obrębie tego samego cmentarza
to ok. 1950 zł. Po przeprowadzonej ekshumacji szczątki mogą zostać pochowane w nowej
mogile w sposób tradycyjny, w trumnie, lub
poddane procesowi kremacji i złożone do grobu
w urnie. Należy pamiętać, że pochówku poekshumacyjnego można dokonać do grobu
dopiero po upływie 20 lat od ostatniego pochówku w tym grobie. Jeżeli nie minęło 20 lat,
szczątki trzeba skremować i pochować w urnie.
Ekshumację bliskiej nam osoby można przeprowadzać bez względu na to, jak długi minął czas
od jej pochówku, natomiast jeśli zgon nastąpił
na skutek choroby zakaźnej, muszą upłynąć
2 lata od pochówku.
Za rozmowę dziękujemy Izabeli Rutkowskiej,
kierownik irmy Gloria
www.gloria.wroc.pl
tel. 71 338 19 19
Nasi pracownicy s³u¿¹ Pañstwu bezp³atn¹ porad¹ i wsparciem
przez 24 godziny na dobê.
• Ca³odobowo wykonujemy przewozy osób zmar³ych, udzielamy bezp³atnych
informacji i porad
• Kompleksowo organizujemy ceremonie pogrzebowe, zajmuj¹c siê wszystkimi
formalnoœciami
• Organizujemy kremacjê wraz z po¿egnaniem
• Oferujemy us³ugi w zakresie ekshumacji na terenie kraju
• Prowadzimy sprzeda¿ pomników urnowych oraz obramowañ na groby
• NOWOŒÆ! Plany pogrzebowe – ostatnie po¿egnanie zgodnie z Twoj¹ wol¹
• Posiadamy najwiêksz¹ ‚otê karawanów na terenie Wroc³awia: nowoczesne
ciche Meleksy
• Dysponujemy w³asn¹ ch³odni¹ i sal¹ po¿egnañ
• Organizujemy ceremonie pogrzebowe osób nieposiadaj¹cych œwiadczeñ ZUS
• GWARANTUJEMY NAJNI¯SZE CENY US£UG I AKCESORIÓW FUNERALNYCH!
ul. Zaporoska 85
tel. 71 338 19 19
ul. Dolnobrzeska 4
tel. 71 349 58 84
ul. W³odkowica 35
tel. 71 344 39 46
ul. Trzebnicka 72
tel. 71 794 01 07
ul. œw. Antoniego 22
tel. 71 343 77 31
ul. Bogus³awskiego 31
tel. 71 336 22 98
pl. Bema 15
(obok Paribas Bank)
tel. 71 794 01 12
ul. Legnicka 62
(obok Kau‚andu)
tel. 519 178 663
lub tel. 71 338 19 19
ul. Krzywoustego 318
(obok Euro Banku)
tel. 785 150 182
lub tel. 71 794 01 12