Podstawy chemii - Krakowska Akademia

Krakowska Akademia
im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Karta przedmiotu
obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2014/2015
WydziałZdrowia i Nauk Medycznych
Kierunek studiów: Kosmetologia
Profil: Praktyczny
Forma studiów: Niestacjonarne
Kod kierunku: KOS
Stopień studiów: I
Specjalności:
1
2
kosmetologia estetyczna
Przedmiot
Nazwa przedmiotu
Podstawy chemii
Kod przedmiotu
WZINM KOSP1N A6 14/15
Kategoria przedmiotu
Przedmioty podstawowe
Liczba punktów ECTS
6
Język wykładowy
polski
Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów
Semestr
1
W
15
C
0
K
5
S
0
L
15
I
0
Zp
0
Pz
0
Sk
0
Legenda: W — WykładC — ĆwiczeniaK — KonwersatoriumS — SeminariumL — LaboratoriumI — Zp,pz,sk Zp — Zajęcia PraktycznePz — Praktyka ZawodowaSk
— Samokształcenie
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
3
Cele przedmiotu
Cel 1 Celem wykładu jest przekazanie podstawowych wiadomości i pojęć z dziedziny chemii nieorganicznej, organicznej oraz analitycznej, w zakresie niezbędnym do nauki chemii surowców kosmetycznych. Dodatkowym
celem jest wskazanie pozytywnych oraz negatywnych oddziaływań pierwiastków oraz związków chemicznych
na zdrowie i życie ludzkie.
Cel 2 Celem konwersatorium jest nauczenie studentów samodzielnego wykonywania obliczeń koniecznych do prawidłowego sporządzania roztworów w praktyce kosmetologicznej. Ponadto celem jest zilustrowanie na przykładach i ugruntowanie wiedzy zdobytej na wykładzie z zakresu podstaw chemii nieorganicznej i organicznej,
z uwzględnieniem samodzielnego pisania wzorów chemicznych i równań reakcji chemicznych. Celem ćwiczeń
laboratoryjnych jest praktyczne zapoznanie studentów ze specyfiką pracy w laboratorium z uwzględnieniem
obowiązujących przepisów BHP, z właściwościami fizykochemicznymi wybranych związków organicznych oraz
nieorganicznych, a także przygotowanie studenta do samodzielnego wykonywania podstawowych operacji związanych z preparatyką, oczyszczaniem oraz analizą substancji chemicznych wykorzystywanych w kosmetologii.
4
Wymagania wstępne
1 Warunkiem zaliczenia konwersatorium jest obecność studenta na zajęciach. Bez usprawiedliwienia dopuszczalna jest tylko jedna nieobecność na ćwiczeniach.
2 Warunkiem zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych jest również obecność studenta na zajęciach. Bez usprawiedliwienia dopuszczalna jest tylko jedna nieobecność na ćwiczeniach. W przypadku każdej nieobecności, ćwiczenie
należy odrobić lub zaliczyć w porozumieniu z osobą prowadzącą. Przed przystąpieniem do ćwiczeń laboratoryjnych student zobowiązany jest do zapoznania się z przepisami BHP oraz zasadami bezpiecznej obsługi
urządzeń i bezpiecznej pracy z odczynnikami chemicznymi. Osoby przebywające w laboratorium zobowiązane
są do bezwzględnego przestrzegania regulaminu pracowni, w tym do stosowania środków ochrony osobistej
w postaci fartucha laboratoryjnego i okularów ochronnych, które student powinien przynieść na ćwiczenia.
Przed przystąpieniem do każdego ćwiczenia laboratoryjnego student jest zobowiązany do merytorycznego
przygotowania się do ćwiczenia na podstawie literatury oraz materiałów pomocniczych przygotowanych przez
prowadzących ćwiczenia. Materiały te zawierają obszerny wstęp teoretyczny oraz dokładną instrukcję opisującą sposób wykonania ćwiczenia, a także wskazówki dotyczące sprawozdania z danego ćwiczenia.
5
Modułowe efekty kształcenia
MW1 Posiada wiedzę na temat struktury, nomenklatury oraz reaktywności chemicznej prostych związków nieorganicznych, w tym kwasów, zasad, i soli oraz wybranych substancji organicznych.
MW2 Zna i stosuje zasady BHP obowiązujące w pracowni chemicznej oraz zasady segregowania odpadów chemicznych.
MU3 Potrafi wykonywać obliczenia konieczne do prawidłowego sporządzania roztworów o zadanym stężeniu procentowym oraz molowym, a także do rozcieńczania i mieszania roztworów.
MU4 Potrafi samodzielnie wykonać podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium, bezpiecznie posługując się
sprzętem laboratoryjnym oraz odczynnikami chemicznymi oraz wyciągać wnioski z przeprowadzonych eksperymentów.
MK5 Wykazuje umiejętność pracy zespołowej i zachowuje porządek na stanowisku pracy.
6
Treści programowe
Strona 2/6
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Lp
W1
W2
W3
W4
W5
W6
W7
Lp
K1
K2
K3
K4
Lp
L1
L2
Wykład
Tematyka zajęć
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Podstawowe pojęcia i prawa w chemii, systematyka pierwiastków chemicznych
w oparciu o układ okresowy, krótkie omówienie zagadnień teoretycznych
koniecznych do zrozumienia reaktywności pierwiastków i charakteru wiązań
chemicznych. Krótkie wprowadzenie do ćwiczeń laboratoryjnych, zasady
bezpieczeństwa pracy.
Właściwości chemiczne prostych połączeń nieorganicznych, podstawowe typy
reakcji chemicznych, uzgadnianie reakcji redoks.
Chemia wodnych roztworów elektrolitów , dysocjacja elektrolityczna, teorie
kwasów i zasad, obliczenia stężenia i pH roztworów, hydroliza soli, roztwory
buforowe, rozpuszczalność soli, reakcje strąceniowe
Przegląd wybranych związków nieorganicznych pierwiastków grup głównych, ze
zwróceniem uwagi na ich reaktywność, znaczenie dla zdrowia człowieka oraz
zastosowanie w medycynie i kosmetyce.
Podstawy chemii organicznej, porównanie właściwości fizycznych i chemicznych
: alkanów, alkenów, alkinów i węglowodorów aromatycznych, klasyfikacja
związków organicznych według grup funkcyjnych oraz zasady nomenklatury.
Typowe reakcje w chemii organicznej - addycja, eliminacja i substytucja
elektrofilowa oraz nukleofilowa, na przykładzie węglowodorów oraz ich
jednofunkcyjnych pochodnych. Charakterystyka, opis reaktywności
i nomenklatura połączeń organicznych, takich jak: chlorowcopochodne
węglowodorów, alkohole, fenole i etery, aldehydy i ketony, kwasy karboksylowe,
estry, amidy.
Przemiany grup funkcyjnych w chemii organicznej z uwzględnieniem utleniania
i redukcji związków organicznych. Wspólne rozwiązywanie zadań oraz nauka
pisania wzorów i równiań reakcji organicznych.
Razem
Konwersatorium
Tematyka zajęć
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Powtórzenie wiadomości ze szkoły średniej dotyczące zasad pisania
wzorów chemicznych i równań reakcji. Chemia wodnych
roztworów elektrolitów , dysocjacja elektrolityczna, reakcje zobojętniania
w zapisie jonowym i cząsteczkowym, reakcje strąceniowe.
Obliczenia stechiometryczne oparte na definicjach stężenia procentowego
i molowego związane ze sporządzaniem, rozcieńczaniem i mieszaniem
roztworów, przeliczanie stężeń.
Obliczenia stechiometryczne oparte na definicjach stężenia procentowego
i molowego związane ze sporządzaniem, rozcieńczaniem i mieszaniem
roztworów - w formie e-learningu
Obliczenia na podstawie stopnia i stałej dysocjacji. Obliczenia przy
wykorzystaniu definicji pH roztworu wodnego
Razem
Laboratorium
Tematyka zajęć
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Omówienie zasad bezpieczeństwa pracy oraz udzielania pierwszej pomocy
w laboratorium chemicznym.
Badanie rozpuszczalności soli i wodorotlenków metali. Analiza kationów i
anionów nieorganicznych.
Strona 3/6
Liczba godzin
2
1
3
1
3
3
2
15
Liczba godzin
1
2
1
1
5
Liczba godzin
2
4
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Lp
L3
L4
L5
Laboratorium
Tematyka zajęć
Opis szczegółowy bloków tematycznych
Oznaczanie kwasu solnego metodą miareczkowania alkacymetrycznego.
Chromatografia cienkowarstwowa (TLC) barwników roślinnych.
Estryfikacja metodą Fischera - synteza estru zapachowego.
Razem
7
Metody dydaktyczne
M16.
M10.
M5.
M15.
M6.
M2.
M13.
Wykłady
Prezentacje multimedialne
Dyskusja
Zadania tablicowe
E-learning
Ćwiczenia laboratoryjne
Studium przypadku
8
Obciążenie pracą studenta
Liczba godzin
3
2
4
15
Średnia liczba
godzin na
zrealizowanie
aktywności
Forma aktywności
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Godziny wynikające z planu studiów
35
Konsultacje przedmiotowe
0
Egzaminy i zaliczenia w sesji
0
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej literatury
40
Opracowanie wyników
0
Przygotowanie raportu, projektu, prezentacji, dyskusji
35
Przygotowanie do zaliczenia z konwersatorium oraz do egzaminu pisemnego
40
Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z
150
całego nakładu pracy studenta
6
Sumaryczna liczba punktów ECTS dla przedmiotu
9
Metody oceny
Student zostaje dopuszczony do egzaminu po uzyskaniu zaliczeń z konwersatorium oraz z ćwiczeń laboratoryjnych.
Na ocenę końcową z przedmiotu składa się: ocena z egazminu (60% wagi statystycznej), konwerstatorium (20%)
oraz ćwiczeń laboratoryjnych (20%).
Ocena podsumowująca
P1.
P8.
P11.
I1.
Egzamin pisemny
Zaliczenie pisemne
Aktywność na zajęciach
Sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych
Strona 4/6
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Warunki zaliczenia przedmiotu
1 Egzamin pisemny z wykładu jest w formie opisowej. Każde pytanie jest oceniane punktowo w zależności od
trudności. Aby zdać pozytywnie egzamin należy uzyskać ponad 50% punktów.
2 Zaliczenie konwersatorium odbywa się na podstawie kolokwium zaliczeniowego pisemnego z zadań obliczeniowych (70% oceny). Ponadto ocenie podlega przygotowanie studenta do ćwiczeń i aktywność studenta na
zajęciach (15% oceny).
3 Do zaliczenia konwersatorium wymagane jest także zaliczenie kursu e-learningowego z testem końcowym, którego rezultat wpływa w 15% na ocenę końcową. Student jest obowiązany do zaliczenia kursu e-learningowego
wraz z testem końcowym przed przystąpieniem do pisemnego kolokwium zaliczeniowego z konwersatorium.
4 Warunkiem zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych jest obecność studenta na zajęciach. Ocenie podlega przygotowanie studenta do ćwiczeń (20%), aktywność podczas wykonywania praktycznych czynności w laboratorium
(30%) oraz sprawozdanie przygotowane na podstawie uzyskanych wyników (50% oceny).
Kryteria oceny
Na ocenę 3
Na ocenę 3.5
Na ocenę 4
Na ocenę 4.5
Na ocenę 5
10
Student posiada wiedzę na temat struktury i właściwości związków chemicznych
oraz zna przepisy BHP w stopniu zapewniającym bezpieczne wykonywanie
najprostszych czynności laboratoryjnych, umie sporządzać roztwory o zadanym
stężeniu procentowym, przy współpracy z innymi studentami wykonuje proste
operacje laboratoryjne korzystając z gotowych instrukcji.
Student posiada wiedzę na temat struktury i właściwości związków chemicznych
oraz zna przepisy BHP w stopniu zapewniającym bezpieczne wykonywanie
prostych czynności laboratoryjnych, umie sporządzać roztwory o zadanym
stężeniu procentowym i molowym, przy współpracy z innymi studentami
wykonuje podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium korzystając z
instrukcji i przepisów, zachowuje czystość w swoim miejscu pracy.
Student posiada wiedzę na temat struktury i właściwości związków chemicznych
oraz zna przepisy BHP w stopniu zapewniającym bezpieczne wykonywanie
prostych czynności laboratoryjnych, umie samodzielnie sporządzać roztwory
o zadanym stężeniu procentowym i molowym, przy współpracy z innymi
studentami wykonuje podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium,
wykazuje dbałość o czystość w miejscu pracy.
Student posiada wiedzę na temat struktury i właściwości związków chemicznych
oraz zna przepisy BHP w stopniu zapewniającym bezpieczne wykonywanie
prostych czynności laboratoryjnych, umie sporządzać oraz rozcieńczać roztwory
o zadanym stężeniu procentowym i molowym na podstawie samodzielnych
obliczeń, samodzielnie lub przy współpracy z innymi studentami wykonuje
podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium, wykazuje dbałość o porządek
i czystość w miejscu pracy.
Student posiada wiedzę na temat struktury i właściwości związków chemicznych
oraz zna przepisy BHP w stopniu umożliwiającym bezpieczną pracę
w laboratorium i samodzielne przewidywanie zagrożeń, umie sporządzać oraz
rozcieńczać roztwory o zadanym stężeniu procentowym i molowym na podstawie
samodzielnych obliczeń, samodzielnie lub przy współpracy z innymi studentami
wykonuje podstawowe operacje jednostkowe w laboratorium, prawidłowo
interpretuje wyniki eksperymentów, pilnuje porządku oraz zachowania czystości
w miejscu pracy.
Macierz realizacji przedmiotu
Strona 5/6
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Modułowe
efekty
kształcenia dla
przedmiotu
Odniesienie do
efektów
kierunkowych
MW1
K_W03, K_W04
MW2
K_W06, K_W09
MU1
K_U17
MU2
K_U03, K_U11
MK1
K_K04, K_K07
11
Treści programowe
W1, W2, W3, W4,
W5, W6, W7, K1, L2,
L5
W1, L1, L2, L3, L4, L5
W1, W2, W3, K1, K2,
K3, K4, L2, L3, L4
W1, K2, K3, K4, L1,
L2, L3, L4, L5
L1, L2, L3, L4, L5
Metody
dydaktyczne
Sposoby oceny
M16, M10, M5,
M2, M13
P1
M5, M2
M10, M15, M6,
M2, M13
P11
P8, I1
M5, M2
P11, I1
M5, M2
P11
Wykaz literatury
Literatura podstawowa:
[1] P. Mastalerz — Elementarna chemia nieorganiczna, Wrocław, 2006, Wydawnictwo Chemiczne
[2] P. Mastalerz — Elementarna chemia organiczna, Wrocław, 2000, Wydawnictwo Chemiczne
[3] J. Główczyk-Zubek, M. Poterała, M. Wielechowska, I. Zadrożna — Chemia i biochemia dla kosmetologów, Warszawa, 2010, Wydawnictwo WSZKiPZ
[4] A. Budzowski, R. Gil, K. Zięba — Chemia surowców kosmetycznych. Ćwiczenia Laboratoryjne., Kraków,
2014, Oficyna Wydawnicza AFM
Literatura uzupełniająca:
[1] J. Minczewski, Z Marczenko — Chemia analityczna, tom I i II, Warszawa, 2008, Wydawnictwo Naukowe
PWN
[2] A. Persona (red.) — Chemia Analityczna. Podstawy klasycznej analizy ilościowej., Warszawa, 2007, Wyd.
Medyk
[3] W. Ufnalski — Podstawy obliczeń chemicznych z programami komputerowymi, Warszawa, 2006, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne
12
Informacje o nauczycielach akademickich
Oboba odpowiedzialna za kartę
dr Artur Budzowski (kontakt: [email protected])
Oboby prowadzące przedmiot
dr Regina Gil (kontakt: [email protected])
dr Katarzyna Zięba (kontakt: [email protected])
Oskar Michalski (kontakt: [email protected])
Strona 6/6