Dowiedz się więcej o Arenie

Axiell Arena – Biblioteka XXI wieku
Wstęp
Axiell Arena to system zarządzania informacją biblioteczną, stworzony w oparciu o zaawansowany system
zarządzania treścią internetową – czyli Content Management System (CMS). System Arena jest obecny w ponad 60 bibliotekach Skandynawii, zaczyna być również wdrażany w Wielkiej Brytanii i za pośrednictwem firmy
MOL jest już dostępny w Polsce.
Rysunek 1. Strona główna Areny w miejskiej bibliotece w Norrkoping w Szwecji.
Wszechstronność zaimplementowanego CMS oraz innowacje wprowadzone przez programistów z firmy
Axiell powodują, że portal biblioteki oparty o system Arena może składać się z kilkudziesięciu elementów, dających wiele możliwości uatrakcyjnienia strony. Wśród najważniejszych możemy wymienić:
•
•
•
•
•
•
•
•
Fora internetowe
Blogi
Obsługa kanałów informacyjnych RSS – dzięki nim możemy podłączyć pod naszą stronę
np. wiadomości lokalne z portalu www.gazeta.pl
GoogleGadgets
Geolokalizacje – w przejrzysty sposób wskażą drogę do biblioteki
Ankiety – dzięki nim dowiemy się o preferencjach czytelników
Aktywne ogłoszenia – system sam zadba o aktualność ogłoszeń
Zamieszczenie obiektów wideo i audio
•
•
•
•
•
Integracja z portalami społecznościowymi takimi jak Facebook
Aktywne kalendarze
Tagowanie
Tworzenie artykułów
Tworzenie tzw. top list
Rysunek 2. Strona główna serwisu Arena w wersji testowej, z zaznaczonym polem wyszukiwawczym, aktywnymi
ogłoszeniami oraz aktualnościami lokalnymi udostępnionymi kanałem RSS.
Przeznaczenie
Arena przeznaczona jest zarówno dla bibliotek publicznych, jak i akademickich, może być efektywnie
wprowadzana zarówno w pojedynczych placówkach, jak i w całej sieci bibliotecznej. Może być również serwisem miejskim z częścią wydzieloną dla katalogów i treści bibliotecznych.
Dzięki szerokim możliwościom, Arena nadaje się nie tylko jako narzędzie do stworzenia strony biblioteki,
ale również jako narzędzie, którym można zarządzać witryną całej uczelni akademickiej. Z punktu widzenia
szkoły wyższej niezwykle istotne cechy Areny takie jak możliwość utworzenia strefy wewnętrznej – intranetowej, dają szansę na efektywne zarządzanie strefą studencką – zapisywaniem się na zajęcia, przeglądanie ogło szeń akademickich etc.
Funkcjonalność
Arena to nie tylko system do zarządzania treścią stron internetowych, gdyby tak było, nie stanowiłaby
przełomu, bowiem podobne do wymienionych już funkcji ma wiele systemów o charakterystyce CMS.
Arena jest narzędziem służącym do wyszukiwania i prezentowania informacji, specjalnie dedykowanym
bibliotekom.
Pole wyszukiwawcze służące do zadawania zapytań, dostępne jest ze strony startowej, czytelnik nie musi
mozolnie przeszukiwać portalu biblioteki w celu odnalezienia linku do katalogu. Proste pole znane nam wszyst kim m.in. z wyszukiwarki Google, dostępne jest z każdej podstrony, przeszukuje jednocześnie zarówno pola autorów, jak i tytuły oraz hasła przedmiotowe. Podczas wpisywania poszukiwanego tekstu w sposób dynamiczny
tworzy się lista podpowiedzi, ułatwiając tym samym odnalezienie interesującego nas opisu.
Rysunek 3. Strona główna serwisu Arena w wersji testowej. Pole wyszukiwawcze wraz z tworzonymi dynamicznie
podpowiedziami.
Oprogramowanie wyposażone jest w elastyczny i funkcjonalny system podpowiedzi, tworzony z danych
pobieranych z list wyników, dzięki temu każda lista wyników otrzymuje inny, sprofilowany pod jej zawartość zestaw haseł filtrujących.
Jedną z kluczowych innowacji usprawniających wyszukiwanie jest tzw. „zero hits support” – czyli wspieranie wyszukiwania gdy czytelnik zada zapytanie, na które system nie znajduje pasującej odpowiedzi. Prezento wana wówczas lista wyników składa się z elementów, które wykazują najbliższe podobieństwo do wprowadzonego poszukiwanego terminu.
Rysunek 4. Polska wersja testowa Areny. W centralnej części lista wyników dla zapytania Psychologia. Po lewej stronie
panel wyszukiwania szczegółowego, z dynamicznie utworzonymi filtrami pobranymi z haseł znajdujących się w liście
wyników.
Najistotniejszą możliwością Areny jest wieloźródłowość wiedzy jaką czytelnik może otrzymać za pomocą
jednego zapytania. Z systemem Arena można połączyć wiele internetowych źródeł informacji. To powoduje, że
użytkownik jednym zapytaniem przeszukuje katalog swojej biblioteki, katalog Biblioteki Narodowej, Wikipedię, GoogleBooks, GoogleScholar, bazy open access, lub inne płatne bazy będące w posiadaniu instytucji.
W efekcie wzrośnie wykorzystanie zewnętrznych baz danych, z których użytkownicy często nie korzystają, bowiem nie wiedzą nawet o ich istnieniu – problem ten na pewno jest nieobcy wielu bibliotekarzom.
Dodatkowo możemy skonfigurować podłączenie do księgarni internetowych, tak aby każdy kto wyszukuje
książkę poprzez naszą stronę mógł ją również odnaleźć w księgarni. Realizując jedną z podstawowych zasad
Web 2.0. tj. graficzność prezentowanych informacji Arena ma możliwość podłączenia zewnętrznych serwisów
udostępniających okładki prezentowanych w katalogu książek np. NUKAT.
System oczywiście wyposażony jest w standardowe funkcje znane czytelnikom i bibliotekarzom z tradycyj nych OPAC’ów czyli zamawianie i rezerwowanie książek, przeglądanie swojego konta bibliotecznego, możliwość
dokonywania prolongaty etc.
Społeczności wokół biblioteki
Wraz z Areną biblioteka otrzymuje szereg narzędzi do tworzenia społeczności wokół katalogu, który ciągle
pozostaje centralnym miejscem biblioteki.
Dzięki Arenie czytelnik, na stronie biblioteki będzie mógł zamieszczać recenzje pod książkami, a oprócz
tego prowadzić dyskusje na temat poszczególnych książek, bowiem pod każdym tytułem katalogowym jest za mieszczone forum dostępne dla czytelników. Czytelnicy mogą oczywiście oceniać książki, rekomendować
je znajomym, a także mają dostęp do tworzonych na bieżąco tzw. top list – czyli list z książkami najczęściej wypożyczanymi, najczęściej ocenianymi, najwyżej ocenianymi itd.
Rysunek 5. Polska wersja testowa Areny. Widok opisu książki, z polami recenzji i forum. Po prawej stronie linki
zewnętrzne kierujące m.in. do Biblioteki Narodowej, bazy ibuk.pl, oraz księgarni internetowych.
Zgodnie z ideą Web 2.0. Arena pozwala użytkownikom na tagowanie treści, w tym przypadku, czytelnicy
mogą tagować, tj. oznaczać własnymi hasłami, opisy książek. Tagowanie, dokonywane przez czytelników, ale
także i bibliotekarzy daje w istocie rzeczy niezwykle funkcjonalne narzędzie wyszukiwawcze, bowiem tagi zbliżone są swoją formą do języka naturalnego bliskiego czytelnikowi.
Do ważnych funkcji Areny możemy zaliczyć możliwość współtworzenia witryny WWW przez czytelników.
Mogą oni, zamieszczać artykuły w specjalnie dla siebie przeznaczonej strefie. Dzięki temu strona biblioteki prze staje byś statyczną i jednokierunkową, staje się dynamicznym miejscem wymiany myśli.
System zarządzania biblioteką
Wspomniano już wcześniej o możliwościach intranetowych Areny, dzięki nim biblioteka stworzy sobie wewnętrzne źródło informacji, z zaimplementowanym forum pracowników, z dokumentami wewnętrznymi do po brania, z blogiem, na którym dyrektor biblioteki może informować swoich pracowników o działaniach podejmowanych w sprawie zarządzania placówką. Strefa intranetowa jest też miejscem, w którym bibliotekarz admini-
strator będzie zatwierdzać treści wprowadzane przez czytelników. Bowiem, co ważne, pomimo społecznościo wego charakteru systemu, program daje bibliotekarzom narzędzia do kontroli treści wprowadzanych przez czy telników.
Rysunek 6. Strona główna Areny wdrożonej w sieci bibliotek na wyspie Bornholm.