OBÓZ PRACY PRZYMUSOWEJ W ŚCINAWIE

5 Ds. 97/12
OBÓZ PRACY PRZYMUSOWEJ W ŚCINAWIE
Prokuratura Rejonowa w Lubinie prowadzi śledztwo w sprawie
handlu ludźmi mającego postać wykorzystania do pracy o charakterze
przymusowym 28 obywateli Rumunii, w tym czworga małoletnich, którzy
w zamian za bardzo niską płacę zmuszani byli do pracy po kilkanaście
godzin dziennie na dolnośląskich bazarach. Do przestępstwa doszło
w okresie od 2007r. do 22 maja 2012r. w Ścinawie, gdzie w dwóch
domach, w bardzo złych warunkach przetrzymywano pokrzywdzone
osoby.
Chętnych do pracy mieszkający w Polsce Rumun Nikolae L.
werbował w dwóch małych wsiach w czasie, gdy wyjeżdżał do rodziny
na święta. Proponował określoną bardzo małą kwotę pieniędzy za cały rok
pracy (od 800 do 1.500 Euro). Tych, którzy się zdecydowali przywoził
do swego domu w Ścinawie. Jeszcze przed wyjazdem zabierał dokumenty.
W kraju pokrzywdzonych zmuszano do pracy pod nadzorem, polegającej
na sprzedaży butów i odzieży na bazarach w różnych miastach. Praca
odbywała się w trudnych warunkach, bez zapewnienia odpowiedniej ilości
jedzenia i picia i trwała po kilkanaście godzin dziennie.
Na miejscu w Ścinawie pokrzywdzeni mieszkali po kilka osób
w bardzo złych warunkach. Ograniczano im jedzenie, nie pozwalano
wychodzić z terenu posesji, na której mieszkali i korzystać z telefonów.
Do najbliższych mogli dzwonić tylko w obecności pracodawcy. Nie mogli
posiadać własnych pieniędzy i rozmawiać z obcymi. Często wyzywano
ich i poniżano w celu zastraszenia.
Sprawa wyszła na jaw, gdy dwóch z przetrzymywanych uciekło
i
bez
Gdy
dokumentów
zatrzymano
funkcjonariusze
straży
ich
na
granicznej
dworcu
PKP
sprawdzali
w
ich
Krakowie.
tożsamość,
mężczyźni powiedzieli o swoistym obozie pracy w Ścinawie twierdząc,
iż znajduje się tam jeszcze kilkadziesiąt innych osób.
Podjęta
obserwacja
wskazanych
domów
13
czerwca
br.
2
doprowadziła do zatrzymania trojga organizatorów procederu. W domach
przebywało 26 obywateli Rumunii.
Ustalono, że osoby te były zatrudniane przez 29-letnią Polkę
Kamilę K.-L., jej męża – 35-letniego Rumuna Nikolae L. oraz jego brata
31-letniego Ioana L.
W dniu 15 czerwca br. wszystkim ww. postawiono zarzuty
tego, że w okresie od 2007r. do 22 maja 2012r. w Ścinawie, działając
wspólnie i w porozumieniu, dopuścili się handlu ludźmi w ten sposób, że
zwerbowali i przetransportowali 28 obywateli Rumunii z terytorium
Rumunii na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdzie przetrzymywali
ich na dwóch posesjach w Ścinawie w celu wykorzystania w pracy i usług
o charakterze przymusowym, przy użyciu wobec nich przemocy, gróźb
bezprawnych,
a
także
nadużycia
stosunku
zależności
wynikającego
z zabrania i przetrzymywania ich dokumentów tożsamości, a zatem
wykorzystania ich krytycznego położenia.
Podejrzani
nie
przyznali
się
do popełnienia zarzuconego
im przestępstwa i złożyli wyjaśnienia. Twierdzili, że nikt do pracy nie był
zmuszany,
a
nawet,
że
to
oni
pomogli
pokrzywdzonym,
dając
im możliwość stałego zatrudnienia.
Prokurator z uwagi na obawę ukrycia się przed organami
ścigania, obawę matactwa, a także surową grożącą karę skierował do sądu
wnioski o tymczasowe aresztowanie wszystkich podejrzanych. W piątek,
15 czerwca br., sąd aresztował ich na okres 3 miesięcy.
Zachowanie sprawców traktowane jest przez kodeks karny
jako zbrodnia przeciwko wolności. Grozi za nią kara od 3 do 15 lat
pozbawienia wolności.
Wszystkim uwolnionym pokrzywdzonym udzielono pomocy
poprzez
zapewnienie
im
schronienia
w
Domu
Samotnych
Matek
w Ścinawie – dla 7 kobiet oraz w Domu Pomocy Społecznej w Lubinie
dla 19 mężczyzn, zorganizowanego przez Powiatowe Centrum Pomocy
Rodzinie.
3
Pomoc taka przysługuje na podstawie ustawy z 2004r.
o pomocy społecznej. Obywatelowi polskiemu, jak i cudzoziemcowi,
na którego szkodę popełniono przestępstwo handlu ludźmi służy prawo
do świadczeń w formie interwencji kryzysowej, tj. schronienia, posiłku,
niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego. Pokrzywdzony, który nie jest
obywatelem Polski może nadto zostać objęty programem wsparcia
i
ochrony
ofiary/świadka handlu ludźmi, co umożliwia akomodację
i wyżywienie, wsparcie psychologa, pomoc prawną, pomoc tłumacza,
pomoc w legalizacji pobytu na terytorium Polski.
Handlem ludźmi, zgodnie z art. 115 § 22 kodeksu karnego
jest werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie
lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem:
1) przemocy lub groźby bezprawnej,
2) uprowadzenia,
3) podstępu,
4) wprowadzenia
w
błąd
albo
wyzyskania
błędu
lub
niezdolności
do należytego pojmowania przedsiębranego działania,
5) nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia
lub stanu bezradności,
6) udzielenia
albo
przyjęcia
korzyści
majątkowej
lub
osobistej
albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą
- w celu jej wykorzystania, nawet za jej zgodą, w szczególności
w prostytucji, pornografii lub innych formach seksualnego wykorzystania,
w pracy lub usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie,
w niewolnictwie lub innych formach wykorzystania poniżających godność
człowieka albo w celu pozyskania komórek, tkanek lub narządów wbrew
przepisom ustawy. Jeżeli zachowanie sprawcy dotyczy małoletniego,
stanowi ono handel ludźmi, nawet gdy nie zostały użyte metody lub środki
wymienione w pkt 1-6.
Przepis ten w takiej formie wszedł w życie we wrześniu 2010r.
Wprowadzenie
tak
szerokiej
definicji
handlu
ludźmi
wynikało
4
z ratyfikowania przez Polskę 18 sierpnia 2003r. Protokołu o zapobieganiu,
zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami
i dziećmi, uzupełniającego Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko
międzynarodowej
przestępczości
zorganizowanej,
przyjętą
przez
Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 15 listopada 2000r.,
a także
decyzji
ramowej Rady
Unii
Europejskiej 2002/629/WSiSW
z 19 lipca 2002r. w sprawie zwalczania handlu ludźmi oraz Konwencji
Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi, sporządzonej
w Warszawie 16 maja 2005r.