PARAZYTOLOGIA
Transkrypt
PARAZYTOLOGIA
SPIS TREŚCI WYBRANE ZAGADNIENIA Z PARAZYTOLOGII OGÓLNEJ ......................................................................... Pasożytnictwo na tle innych form związków między organizmami roślinnymi i zwierzęcymi ....................... Kryteria określające stosunki pasożyta z żywicielem w układzie międzygatunkowym pasożytnictwa ......... Klasyfikacja pasożytów ................................................................................................................................ Żywiciele pasożytów .................................................................................................................................... Układ pasożyt – żywiciel .............................................................................................................................. Zoonozy występujące w Polsce (przykłady) ................................................................................................ Ewolucyjne adaptacje pasożytów ................................................................................................................ Odporność w chorobach inwazyjnych.......................................................................................................... PROTOZOA – PIERWOTNIAKI ....................................................................................................................... TYP: MASTIGOTA – WICIOWE .................................................................................................................. Trypanosoma brucei gambiense Forde, 1902 – świdrowiec gambijski ...................................................... Trypanosoma brucei rhodesiense Stephens et Fantham, 1910 – świdrowiec rodezyjski ................................ Trypanosoma cruzi Chagas, 1909 ............................................................................................................. Leishmania donovani (Laveran et Mesnil, 1903), Rose, 1903 ................................................................... Leishmania tropica (Wright, 1903), Lühe, 1906 ......................................................................................... Leishmania braziliensis Vianna, 1911........................................................................................................ Trichomonas vaginalis Donne, 1836 – rzęsistek pochwowy ...................................................................... Trichomonas tenax (Müller, 1773), Dobell, 1939 – rzęsistek policzkowy................................................... Giardia lamblia Stiles, 1915 (syn. Lamblia intestinalis Lambe,1859), Blanchard, 1888 – giardia, lamblia jelitowa, wielkouściec jelitowy .................................................................................................................... TYP SARCODINA – SARKODOWE (SYN. ZARODZIOWE) ....................................................................... Entamoeba histolytica Schaudinn, 1903, (Emended Walker, 1911) – pełzak czerwonki ........................... Entamoeba coli (Grassi, 1879), Casagrandi et Barbagallo 1895 – pełzak okrężnicy (syn. Amoeba coli Grassi, 1879) ............................................................................................................................................. Entamoeba hartmanni von Prowazek, 1912 .............................................................................................. Entamoeba polecki von Prowazek, 1912 ................................................................................................... Endolimax nana (Wenyon et O'Connor, 1917), Brug, 1918 ....................................................................... Iodamoeba bütschlii (von Prowazek, 1911), Dobell, 1919 ......................................................................... Entamoeba gingivalis (Gros, 1849), Brumpt, 1913 – pełzak dziąsłowy (syn. Entamoeba buccalis von Prowazek, 1904) ............................................................................................................................................. Acanthamoeba castellanii Neff, 1926 (syn. Hartmanella castellanii Douglas, 1930) ................................. Naegleria fowleri Carter, 1970 (syn. N. aerobia Singh et Das, 1970, N. invadens Chang, 1974) .............. Dientamoeba fragilis Jepps et Dobell, 1918 .............................................................................................. TYP: APICOMPLEXA .................................................................................................................................. SPOROZOA (TELOSPORIDIA) – PODTYP: SPOROWCE WŁAŚCIWE .................................................... Plasmodium vivax Grassi et Feletti, 1890 – zarodziec ruchliwy................................................................. Plasmodium ovale (Stephens, 1922) – zarodziec owalny ......................................................................... Plasmodium malariae (Laveran, 1881), Grassi et Feletti, 1890 – zarodziec pasmowy ............................. Plasmodium falciparum (Welch, 1897), Schaudinn 1902 – zarodziec sierpowy ........................................ Sarcocystis hominis (Isospora hominis) Rainet et Lucet, 1891 ................................................................. 5 8 9 16 19 23 24 33 42 45 50 53 53 55 55 56 57 58 59 60 61 64 64 68 69 70 70 71 72 72 75 78 80 80 80 82 82 83 85 Isospora belli Wenyon, 1923 ..................................................................................................................... Toxoplasma gondii Nicolle et Manceaux, 1908 ......................................................................................... Cryptosporidium parvum Tyzzer, 1907 ...................................................................................................... Pneumocystis carinii Delanoë et Delanoë, 1912 , P. jiroveci Jirovec, 1954............................................... TYP: MICROSPORIDIA ............................................................................................................................... Enterocytozoon bieneusi Desporties et al., 1985....................................................................................... Encephalitozoon cuniculi Levaditi et al., 1923, Encephalitozoon hellem Didier et al., 1993, Encephalitozoon intestinalis Cali et al., 1993 ............................................................................................................... TYP: CILIOPHORA (SYN. CILIATA, INFUSORIA) – ORZĘSKI .................................................................. Balantidium coli (Malmsten, 1857), Stein, 1862 – balantidium okrężnicy (syn. szparkosz okrężnicy) ....... METAZOA – TKANKOWCE ............................................................................................................................ TYP: PLATYHELMINTHES – PŁAZIŃCE ................................................................................................... GROMADA TREMATODA – PRZYWRY WNĘTRZNIAKI .......................................................................... Fasciola hepatica Linnaeus, 1758 – motylica wątrobowa ......................................................................... Fasciolopsis buski (Lankester, 1857), Odhner, 1902................................................................................. Dicrocoelium dendriticum (Rudolphi, 1818), Loss, 1899 – motyliczka ....................................................... Opisthorchis felineus (Rivolta, 1884), Blanchard, 1895 – przywra kocia .................................................. Clonorchis sinensis (Cobbold, 1875), Looss, 1907 – przywra chińska ...................................................... Heterophyes heterophyes (von Siebold, 1852), Stiles et Hassall, 1900 ................................................... Paragonimus westermani (Kerbert, 1878), Braun, 1899 – przywra płucna................................................ Schistosoma haematobium (Bilharz, 1852), Weinland, 1858 .................................................................... Schistosoma mansoni Sambon, 1907 ....................................................................................................... Schistosoma japonicum Katsurada, 1904.................................................................................................. GROMADA CESTODA – TASIEMCE.......................................................................................................... Diphyllobothrium latum (Linnaeus, 1758), Lühe, 1910 – bruzdogłowiec szeroki ...................................... Taenia solium Linnaeus, 1758 – tasiemiec uzbrojony ............................................................................... Taenia saginata Göze, 1782 – tasiemiec nieuzbrojony, syn. Taeniarhynchus saginatus (Göze, 1782), Weinland, 1858 ......................................................................................................................................... Taenia multiceps (Leske, 1780), Hali, 1910 – tasiemiec kręćkowy............................................................ Echinococcus granulosus (Batsch, 1786), Rudolphi, 1805 – tasiemiec bąblowcowy ................................ Echinococcus multilocularis (Leuckart, 1863), Vogel, 1955 – tasiemiec bąblowcowy wielojamowy .......... Dipylidium caninum (Linnaeus, 1758), Railliet, 1892 – tasiemiec psi ........................................................ Hymenolepis nana (von Siebold, 1852), Blanchard, 1891 – tasiemiec karłowaty...................................... Hymenolepis diminuta (Rudolphi, 1819), Blanchard, 1891 ........................................................................ TYP: NEMATHELMINTHES – OBLEŃCE (ROBAKI OBŁE)........................................................................ GROMADA: NEMATODA – NICIENIE ........................................................................................................ Strongyloides stercoralis (Bavay, 1876), Stiles et Hassal, 1902; syn. Anguillula stercoralis Bavay, 1876; Strongyloides intestinalis (Bavay, 1876), Grassi, 1879 – węgorek jelitowy ............................................... Ancylostoma duodenale (Dubini, 1843), Creplin, 1845 – tęgoryjec dwunastnicy ...................................... Ancylostoma caninum (Ercolani, 1859) (syn. Uncinaria trigonocephala RailIiet, 1885) – tęgoryjec psi ..... Necator americanus Stiles, 1903 (syn. Unicinaria americana Stiles, 1903)............................................... Morerastrongylus costaricensis (Morea et Cespedes, 1971), Chabaud, 1972 (syn. Angiostrongylus costaricensis Morera et Cospedes, 1971) ..................................................................................................... Enterobius vermicularis (Linnaeus, 1758), Leach, 1853 (syn. Oxyuris vermicularis Lamarck, 1816) – owsik ludzki ............................................................................................................................................... Ascaris lumbricoides Linnaeus, 1758 – glista ludzka................................................................................. Toxocara canis (Werner, 1782), Johnston, 1916 (syn. Lumbricus canis Werner, 1782) – glista psia ...... Toxocara cati (Schrank, 1788), Brumpt, 1927 (syn. Fusaria mystax Zeder, 1800) – glista kocia ................ 6 85 86 90 91 93 96 96 97 97 99 99 101 104 107 107 109 110 111 111 114 116 116 121 126 129 133 135 135 139 140 141 142 145 146 148 151 152 153 154 155 157 158 160 Anisakis marina Linnaeus, 1767; syn. Anisakis simplex (Rudolphi, 1809) det. Krabbe, 1878 ................... Gongylonema pulchrum Molin, 1857 ......................................................................................................... Gnathostoma spinigerum Owen, 1836 ...................................................................................................... Mansonella perstans (Manson, 1891), Railliet, Henry et Langron, 1912; syn. Dipetalonema perstans (Manson, 1891), York et Maplestone, 1926 ............................................................................................... Dirofilaria immitis Leidy, 1856 .................................................................................................................... Mansonella ozzardi (Manson, 1897), Faust, 1929 (syn. Filaria ozzardi Manson, 1897 pro parte)............. Loa loa (Cobbold, 1864), Castellani et Chalmers, 1913 (syn. Filaria loa Guyot, 1778; Microfilaria diurna Manson, 1891) ........................................................................................................................................... Wuchereria bancrofti (Cobbold, 1877), Seurat, 1921 – filaria bankrofta (syn. Filaria nocturna Manson, 1891) ......................................................................................................................................................... Onchocerca volvulus (Leuckart, 1893), Raillet et Henry, 1910 (syn. Filaria volvulus Leuckart, 1893; Onchocerca caecutiens Brumpt, 1919)...................................................................................................... Brugia malayi (Brug, 1927), Buckley, 1960 (syn. Wuchereria malayi Brug, 1927) .................................... Dracunculus medinensis (Linnaeus, 1758), Gallandant, 1773 – Riszta – robak medyński .............................. Trichocephalus trichiurus (Linnaeus, 1771), Schrank, 1788; syn. Ascaris trichiura Linnaeus, 1771; Trichuris trichiura (Linnaeus, 1771), Stiles, 1901; Trichocephalus dispar Rudolphi,1802 – włosogłówka ludzka ........................................................................................................................................................ Capillaria philippinensis Chitwood, Valasquez et Salazar, 1968 – kapilaria jelitowa ................................. Capillaria hepatica (Bancroft, 1893), Travassos, 1915 – kapilaria wątrobowa .......................................... Capillaria aerophila Creplin, 1839 – kapilaria płucna ................................................................................. Trichinella spiralis (Owen, 1835), Railiet, 1895 (syn. Trichina spiralis Owen, 1895) – włosień kręty ......... Dioctophyma renale (Goeze, 1782), Stiles, 1910 (syn. Eustrongylus gigas Diesing, 1851) – nerkowiec olbrzymi ..................................................................................................................................................... WYKAZ LITERATURY UZUPEŁNIAJĄCEJ DO TOMU I ................................................................................ 7 160 162 162 163 164 165 165 166 168 168 169 170 172 172 173 173 175 177