zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i
Transkrypt
zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i
Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW W OKREŚLONYCH SPECJALIZACJACH I ZAWODACH – ANALIZA OPARTA NA BADANIACH ANKIETOWYCH PRZEPROWADZONYCH WŚRÓD PRACODAWCÓW Z TERENU POWIATU KUTNOWSKIEGO RAPORT Z BADAŃ Projekt i wykonanie: Obserwatorium Lokalnego Rynku Pracy Powiatowy Urząd Pracy w Kutnie - marzec 2016 - 1 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego Spis treści I. Wprowadzenie ………………………………………………………………….str. 3 II. Metody badawcze…………………….……………………………………...…str. 4 III. Charakterystyka respondentów…………………………………………….….str. 5-6 IV. Wynik badania ankietowego…………………………………………………...str. 7-12 V. Wnioski………………………………………………………………………….str. 13 2 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego I. WPROWADZENIE Celem badania było uzyskanie informacji dotyczących zapotrzebowania na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach na kolejne 5 lat. Uzyskana opinia pozwoli na ocenę podaży i popytu na pracę w określonych zawodach. Zebrane informacje zezwolą również na dokonanie oceny tworzenia nowych kierunków kształcenia w szkołach na terenie powiatu kutnowskiego. Badanie zrealizowano w okresie od 15 lutego do 29 lutego 2016r. Zostało wykonane w przez pracowników Powiatowym Urzędzie Pracy Obserwatorium w Kutnie. Lokalnego Zakres Rynku badania Pracy obejmował w szczególności: 1. dobór grupy badawczej (pracodawców), 2. charakterystykę grupy badawczej pod względem rodzaju prowadzonej działalności, 3. określenie potrzeb w zakresie zatrudnienia nowych pracowników w perspektywie najbliższych 5 lat, 4. szczegółowe i precyzyjne określenie wymagań stawianych osobom ubiegającym się o pracę – określenie wymaganych uprawnień, umiejętności i kwalifikacji, 5. określenie popytu na zatrudnienie osób bezrobotnych po szkoleniu finansowanym przez Powiatowy Urząd Pracy, 6. przygotowanie analiz i wniosków. Obserwatorium Lokalnego Rynku Pracy współpracowało z filią Powiatowego Urzędu Pracy w Żychlinie, w szczególności na etapie doboru określonej próby badawczej i terminu przeprowadzenia badania. Opracowanie stanowi podsumowanie i zestawienie wyników uzyskanych podczas badania i dokonanych analiz. 3 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego II. METODY BADAWCZE Dobór metod i technik badawczych musi być poprzedzony etapami postępowania badawczego. Na proces badawczy składają się następujące etapy: - określenie przedmiotu i celu badania, problem badawczy, - wybór narzędzi badawczych, - przygotowanie próby badawczej, - realizacja telefonicznej fazy przeprowadzanego badania, - opracowanie raportu z przeprowadzonego badania. Wszelkie informacje uzyskano na podstawie zastosowanego narzędzia badawczego w postaci ankiety (załącznik nr 1) skierowanej do pracodawców. Próbę badawczą stanowiło 100 pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego. Ankieta zawiera informacje odnoszące się do tematu badania. Ankietę przeprowadzano telefonicznie. Podczas realizacji badania dążono do tego, aby rozmowa miała charakter rzeczowy, merytoryczny i konkretny. 4 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego III. CHARAKTERYSTYKA RESPONDENTÓW W badaniu ankietowym przeprowadzonym przez Obserwatorium Lokalnego Rynku Pracy wzięli udział pracodawcy z terenu powiatu kutnowskiego. Zankietowano 100 pracodawców, 61 pracodawców prowadzi swoją działalność na terenie miasta Kutna, natomiast 39 na terenie gmin powiatu. Pracownicy Obserwatorium dotarli do kluczowych firm na naszym rynku tj. firm rozwijających się w Łódzkiej Strefie Ekonomicznej Podstrefie Kutno. Zankietowano m.in. takie zakłady ze strefy jak: - DS Smith Polska S.A. - zakład produkcji tektury i opakowań, - Hoop Polska sp. z o.o. – zakład produkcji napojów bezalkoholowych, - Poly One Poland Manufacturing sp. z o.o. – zakład produkcji koncentratów barwiących do tworzyw sztucznych, - Sirmax Polska sp. z o.o. – zakład produkcji granulatu plastikowego, - Libner Polska sp. z o.o. – zakład produkcji karoserii i naczep do samochodów ciężarowych, - Pini Polonia sp. z o.o. i Hamburger Pini sp. z o.o. – zakłady produkcji wyrobów mięsnych, - Enginova sp. z o.o. – zakład produkcji drzwi do wind, - Serioplast Poland sp. z o.o. – zakład produkcji opakowań z tworzyw sztucznych, - Lampre Polska sp. z o.o. – zakład produkcji blach falistych, - Profilpas Polska sp. z o.o. – zakład produkcji profili do prac wykończeniowych, - Printpack Poland sp. z o.o. – zakład produkcji opakowań z tworzyw sztucznych, - Fuji Seal Poland sp. z o.o. – zakład produkcji etykiet z folii termokurczliwej, - Star Fitness S.A. - zakład produkcji sprzętu sportowego. 5 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego W/w przedsiębiorstwa stanowią 15% wszystkich respondentów biorących udział w badaniu. Firmy te zatrudniają od 20 do ponad 100 osób i planują dalsze zatrudnianie nowych pracowników. Pozostali pracodawcy biorący udział w ankiecie zatrudniają od kilku do kilkudziesięciu pracowników i stanowią 85% wszystkich pracodawców biorących udział w badaniu. Wśród ankietowanych pracodawców 28% stanowią pracodawcy z branży handlowej, 30% z branży usługowej, 32% to produkcja a 10% to przedsiębiorcy prowadzący działalność budowlaną – wykres nr 1. Podczas rozmowy telefonicznej każdy pracodawca odpowiedział na 6 pytań badania ankietowego związanych z potencjalnym pracowników. Wyniki badania przedstawia kolejny rozdział. 6 zatrudnieniem nowych Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego IV. WYNIKI BADANIA ANKIETOWEGO 1. Na pytanie dotyczące zatrudnienia nowych pracowników w perspektywie najbliższych 5 lat tylko 7 pracodawców odpowiedziało, że nie przewidują wzrostu zatrudnienia w swoich firmach, natomiast 93% respondentów stawia na rozwój firmy poprzez zatrudnianie nowych pracowników. 2. Pytanie drugie związane było z pytaniem pierwszym. Jeśli pracodawca w pytaniu pierwszym odpowiedział, że będzie zatrudniał nowych pracowników w tym pytaniu wskazywał na jakie stanowiska będzie ich poszukiwał. Poniższa tabela przedstawia zawody w których ankietowani przedsiębiorcy będą zatrudniać pracowników w najbliższych 5 latach. Tabela przedstawia podział pracodawców na poszczególne branże. Niektórzy respondenci wymieniali po kilka zawodów – tabela nr 1. Produkcja Operator produkcyjnych Budownictwo maszyn Doradca budowlany Inżynier produkcji Konstruktor urządzeń maszyn Robotnik budowlany i Operator ciężkiego Usługi Handel Zaopatrzeniowiec Fryzjer - stylista Magazynier Wulkanizator sprzętu Przedstawiciel handlowy Elektryk Operator obrabiarek Kierownik budowy Sprzedawca usług sterowanych numerycznie Elektromechanik Technolog maszyn Sprzedawca Mechanik samochodowy produkcji Elektryk Mechatronik Glazurnik Teleinformator Księgowa Ślusarz Hydraulik Pracownik biurowy Elektromonter Nawijacz cewek Betoniarz Kierowca kat. B Monter - składacz okien Monter transformatorów Kierowca kat. C Specjalista w doradztwie rolniczym Kucharz 7 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego Magazynier Operator koparki Elektronik Operator ładowarki Pracownik fizyczny Barman Laborant Operator koparko - Monter stolarki ładowarki okiennej Operator myjni samochodowej Pracownik administracyjny Murarz Technik farmaceutyczny Psycholog - terapeuta Pracownik produkcyjny Tynkarz Laborant Lakiernik Recepcjonista Pracownik do dociepleń Serwisant Pracownik restauracji Przedstawiciel handlowy Bukieciarz Sprzedawca Wagowy Florysta Kierowca kat. B Logistyk Drwal Pakowacz Cukiernik Operator pilarek Logistyk Piekarz Kierowca kat. CE Operator widłowych wózków Magazynier Kelner Cieśla Pracownik biurowy Murarz Pracownik fizyczny Spawacz TIG Recepcjonista Szlifierz Robotnik drogowy Automatyk Elektromechanik pojazdów samochodowych Kasjer - sprzedawca Magazynier Stolarz, pomoc stolarza Pracownik do sortowania złomu Handlowiec Z powyższej tabeli wynika, że kilka zawodów jest charakterystycznych dla danej branży, a kilka występuje w wielu branżach. Charakterystyczny zawód dla branży produkcyjnej to wszelkiego rodzaju operatorzy maszyn oraz pracownicy produkcyjni. W branży budowlanej widzimy zapotrzebowanie na operatorów sprzętu ciężkiego. Handel to przede wszystkim domena sprzedawców i zaopatrzeniowców. Usługi to branża w której w zależności od rodzaju prowadzonej działalności usługowej poszukiwani są pracownicy charakterystyczni dla profilu działalności firmy. Uniwersalnym zawodem 8 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego pojawiającym się niemal w każdej branży jest : magazynier, kierowca różnych kategorii, przedstawiciel handlowy, pracownik fizyczny. 3. Pytanie trzecie zadawane respondentom podczas ankiety dotyczyło wskazania kwalifikacji zawodowych jakie powinny mieć osoby ubiegające się o zatrudnienie w firmie – tabela nr 2. Liczba respondentów wskazująca na tą kwalifikację Nazwa kwalifikacji Obsługa urządzeń przemysłowych 18 Obsługa sprzętu ciężkiego 4 Obsługa pojazdów mechanicznych i samochodowych 9 Znajomość gospodarki magazynowej/obsługa kasy fiskalnej 22 Znajomość spraw finansowych 2 Obsługa komputera i urządzeń biurowych 18 Umiejętności w branży budowlanej 13 Umiejętności w branży usługowej 6 Inne: prawo jazdy kat. B 11 Inne: umiejętność czytania rysunku technicznego 4 Inne: umiejętność spawania 2 Inne: obsługa wózków widłowych 6 Inne: znajomość obsługi programu Autocad 2 Inne: umiejętność obsługi suwnic 1 Inne: umiejętność obsługi podnośnika koszowego 1 Pracodawcy w tym pytaniu mieli możliwość wskazania kilku niezbędnych ich zdaniem kwalifikacji. W pozycji inne podawali również, że niezbędnym do uzyskania w ich firmach zatrudnienia jest odpowiednie wykształcenie i doświadczenie w pracy w określonym zawodzie. W zależności od przedsiębiorstwa było to wykształcenie wyższe lub średnie techniczne. Pracodawcy wskazywali także wykształcenie 9 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego Zawodowe, jak również istotną dla nich była wskazana w ankiecie chęć do pracy osoby ubiegającej się o zatrudnienie. Ponadto w tym pytaniu respondenci wskazywali, że niezbędne do uzyskania pracy w ich przedsiębiorstwach jest podsiadanie książeczki Sanepid (3 ankietowanych), posiadanie uprawnień SEP (1 ankietowany) czy znajomość pełnej księgowości (1 ankietowany). 4. W pytaniu czwartym pracodawcy mieli wskazać typ uprawnień lub umiejętności pożądanych do zatrudnienia w ich firmie. Mogli wskazać kilka odpowiedzi – tabela nr 3. Typ uprawnień/umiejętności Liczba respondentów wskazująca na ten typ umiejętności/uprawnień Operator obrabiarek sterowanych numerycznie CNC 4 Operator sprzętu ciężkiego 3 Uprawnienia elektroenergetyczne 9 Uprawnienia do kierowania wózkami jezdniowymi 19 Prawo jady kat. C+E 9 Prawo jazdy kat. D 3 Kwalifikacja wstępna do prawa jazdy kat. C, C+E,D 5 Kurs na przewóz materiałów niebezpiecznych - Kurs spawacza 4 Uprawnienia do wykonywania zawodów budowlanych 7 Księgowość komputerowa 2 Język obcy - angielski 6 Inne : prawo jazdy kat. B 5 Inne: kurs obsługi kasy fiskalnej 2 10 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego Inne: kurs obsługi komputera 2 Inne: kurs obsługi suwnic 2 Inne: umiejętności teleinformatyczne 1 Inne: operator urządzeń poligraficznych 1 Pracodawcy podawali również jako wskazane umiejętności lub uprawnienia do zatrudnienia w ich firmach: umiejętność układania bukietów, kurs doradcy rolnego czy kurs terapii behawioralnej. Istotnym jest że 31% pracodawców z ogółu ankietowanych nie podała żadnych wymaganych umiejętności lub uprawnień. Pracodawcy Ci najczęściej sugerowali, że pytanie poprzednie zawiera tą samą treść. Wynika z tego, że ponad ¼ respondentów nie widzi różnicy między kwalifikacjami niezbędnymi do podjęcia zatrudnienia a uprawnieniami lub umiejętnościami. 5. W punkcie piątym (otwartym) naszej ankiety prosiliśmy pracodawców o wydanie swojej opinii na temat braku na lokalnym rynku pracy osób z odpowiednimi kwalifikacjami. Pracodawcy wymienili następujące zawody, których ich zdaniem brak na lokalnym rynku pracy: - operator maszyn numerycznych, - ślusarz, - hydraulik, - chemik, - spawacz, - operator wózków widłowych, - operator suwnic, - frezer, - tokarz, - konstruktor maszyn, 11 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego - technolog produkcji maszyn, - mechatronik, - elektromechanik, - technik mechanik, - technik handlu, - teleinformatyk, - doradca rolny, - programista, - mgr farmacji, - pracownik produkcyjny, - betoniarz – zbrojarz, - murarz, - operator sprzętu ciężkiego, - malarz, - drwal, - mechanik samochodowy, lakiernik, - terapeuta. Ankietowani pracodawcy wskazywali często, że brakuje osób z odpowiednim wykształceniem zawodowym, szczególnie budowlanym oraz średnim technicznym. Wskazywali również brak specjalistów oraz osób znających język obcy zwłaszcza angielski. 25% respondentów podkreślało, że najistotniejszym na rynku pracy jest doświadczenie. Ta grupa przedsiębiorców wskazała jako problem na rynku pracy właśnie brak osób z doświadczeniem w określonym zawodzie. 10% pracodawców podało także, że problem stanowi nie brak odpowiednich kwalifikacji tylko brak chęci do pracy u osób zatrudnianych. Tylko 15% respondentów stwierdziło, że na kutnowskim rynku pracy nie brakuje pracowników o odpowiednich kwalifikacjach, a pracodawcy ci nie mają problemu z zatrudnieniem odpowiednich osób w swoich zakładach pracy. 12 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego 6. „Czy bylibyście Państwo zainteresowani zatrudnieniem osoby bezrobotnej przeszkolonej zgodnie z Waszymi potrzebami?” - tak brzmiało ostatnie pytanie w ankiecie. Na to pytanie 76% pracodawców odpowiedziało, że zatrudniliby osobę bezrobotna przeszkoloną przez PUP zgodnie z ich zapotrzebowaniem, 24% respondentów nie zatrudniłaby takich osób w swojej firmie – wykres nr 2. Najwięcej pracodawców, bo aż 86,7% z branży usługowej zatrudniłoby osoby przeszkolone zgodnie ze swoimi oczekiwaniami. 71,9% pracodawców z branży produkcyjnej również chętnie widziałaby osoby przeszkolone przez urząd pracy w swoich zakładach pracy. Chętni do zatrudnienia osób przeszkolonych są również pracodawcy z branży budowlanej – 80% z nich zatrudniłoby osoby przeszkolone. Najmniejsze zainteresowanie wzbudziło zatrudnienie osób bezrobotnych odpowiednio przeszkolonych u pracodawców z branży handlowej – 67,9% - tabela nr 4 Produkcja Usługi Budownictwo Handel Tak Nie Tak Nie Tak Nie Tak Nie 23 9 8 2 26 4 19 9 71,9% 28,1% 80% 20% 86,7% 13,3% 67,9% 32,1% 13 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego V. Wnioski 1. Brak fachowców po szkołach zawodowych (szczególnie budowlanych) na lokalnym rynku pracy. Należy dostosować szkolnictwo zawodowe na kutnowskim rynku pracy do zapotrzebowania na pracowników w określonych zawodach. 2. Konieczne jest dostosowanie programów szkoleń i kursów do aktualnych potrzeb lokalnego rynku pracy przy współpracy z lokalnymi pracodawcami. 3. Należy pozyskiwać zewnętrzne środki finansowe w celu zwiększenia liczby organizowanych szkoleń i dopasowania ich do potrzeb rynku. 4. Niezbędna jest promocja idei kształcenia ustawicznego wśród osób bezrobotnych i uczniów szkół ponadgimnazjalnych. 5. Celowym jest organizacja staży dla osób bezrobotnych u pracodawców. Dzięki tej formie wsparcia osoby zdobędą tak ważne dla przedsiębiorców doświadczenie w pracy na określonym stanowisku i we wskazanym zawodzie lub specjalizacji. 6. Pracodawcy nie widzą różnic między pojęciem kwalifikacja a posiadane umiejętności lub uprawnienia. Jednym z ważniejszych czynników decydujących o zatrudnieniu jest wykształcenie w określonym zawodzie, a przede wszystkim doświadczenie w pracy i chęci do pracy. Opracował: Agnieszka Milczarek Inspektor OLRP 14 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego Załącznik nr 1 Obserwatorium Lokalnego Rynku Pracy w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kutnie przeprowadza wśród pracodawców badania ankietowe celem uzyskania informacji dotyczących zapotrzebowania na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach na kolejne 5 lat. Uzyskana od Państwa opinia pozwoli na ocenę podaży i popytu na pracę w określonych zawodach. Umożliwi również dokonanie analizy pod utworzenie nowych kierunków kształcenia w szkołach na terenie Powiatu Kutnowskiego. Obserwatorium LRP zobowiązuje się wykorzystać dane zawarte w niniejszej ankiecie wyłącznie w zakresie świadczenia usług dla pracodawców i osób bezrobotnych. Uprzejmie prosimy o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania. I. Dane dotyczące pracodawcy 1. Nazwa i adres przedsiębiorcy: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 2. Rodzaj prowadzonej działalności: II. Handel Usługi Produkcja Budownictwo Badanie ankietowe 1. Czy w okresie najbliższych 5 lat Państwa firma przewiduje zatrudnianie nowych pracowników? Tak Nie 2. Jeśli tak proszę wskazać na jakich stanowiskach: ………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………… 3. Jakie kwalifikacje zawodowe są wymagane od osób ubiegających się o zatrudnienie w Państwa firmie: obsługa urządzeń przemysłowych obsługa sprzętu ciężkiego obsługa pojazdów mechanicznych i samochodów znajomość gospodarki magazynowej/obsługa kasy fiskalnej znajomość spraw finansowych 15 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego obsługa komputera i urządzeń biurowych umiejętności w branży budowlanej ……………………………………………. umiejętności w branży usługowej …………………………………………….. inne ……………………………………………………………………………. 4. Proszę wskazać typ uprawnień/umiejętności pożądanych do zatrudnienia: operator obrabiarek sterowanych numerycznie CNC operator sprzętu ciężkiego ……………………………….. uprawnienia elektroenergetyczne (SEP) uprawnienia do kierowania wózkami jezdniowymi prawo jazdy kat. C+E prawo jazdy kat. D kwalifikacja wstępna do prawa jazdy kat. C, C+E, D kurs na przewóz materiałów niebezpiecznych kurs spawacza uprawnienia do wykonywania zawodów budowlanych, jakie …………………………. księgowość komputerowa język obcy (jaki) …………………………………… 5. W Państwa ocenie z jakimi kwalifikacjami brakuje pracowników na lokalnym rynku pracy: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… 6. Czy bylibyście Państwo zainteresowani zatrudnieniem osoby bezrobotnej przeszkolonej zgodnie z Waszymi potrzebami? Tak Nie Dziękuję za udział w ankiecie Data przeprowadzenia badania ankietowego ……………….. Dane ankietera: Imię i nazwisko, stanowisko służbowe ……………………………………….. 16 Zapotrzebowanie na pracowników w określonych specjalizacjach i zawodach – analiza oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród pracodawców z terenu powiatu kutnowskiego 17