VI Festiwal Twórczości Religijnej Fide et Amore zaprasza na

Transkrypt

VI Festiwal Twórczości Religijnej Fide et Amore zaprasza na
VI Festiwal Twórczości Religijnej Fide et Amore zaprasza
na spotkanie ze sztuką:
Wieczór IX
Koncert Finałowy
28 września 2012 godz. 19:00
Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny (Żory - Rowień, ul. Wiśniowa 9)
Arvo Pärt (*1935)
Passio Domini Nostri Jesu Christi secundum Joannem (1982)
Program:
Arvo Pärt (*1935) – Passio Domini Nostri Jesu Christi secundum Joannem (1982)
Wykonawcy:
Chór Contento Core (przygotowanie: Maria Piotrowska-Bogalecka)
Matthias Lutzte (Drezno) – Jezus
Karol Kozłowski (Warszawa) – Piłat
Ewangeliści:
Karolina Brachman (Wuppertal) – sopran (biogram na str. 14)
Piotr Olech (Lublin) – alt
Stefan Gähler (Drezno) – tenor
Florian Günther (Hamburg) – bas
Martyna Pastuszka – skrzypce
Karolina Stalmachowska – obój
Mateusz Słomiany – fagot
Maria Misiarz – wiolonczela
Brygida Tomala – organy
Massimiliano Caldi (Włochy) – dyrygent
Contento Core Zespół Wokalny Contento Core to grupa osób, dla których muzyka jest nie
tylko zawodową drogą ale przede wszystkim stanowi prawdziwą, zgłębianą wciąż pasję. Zespół
działa od jesieni 2007 roku, koncertując na śląskich estradach. Na repertuar zespołu, który
stara się stale poszerzać o nowe pozycje, składają się utwory sakralne i świeckie niemalże
wszystkich epok: od renesansu po muzykę współczesną włącznie ze standardami muzyki
rozrywkowej. Szybkość pracy przy jednoczesnej dbałości o perfekcję jest dla nas czymś jak
najbardziej naturalnym, podobnie jak radość płynąca ze wspólnego śpiewania. Założycielem
i kierownikiem artystycznym zespołu jest Maria Piotrowska-Bogalecka – absolwentka
Dyrygentury Chóralnej oraz Edukacji Muzycznej katowickiej Akademii Muzycznej, a także
laureatka XI Ogólnopolskiego Konkursu Dyrygentów Chóralnych w Poznaniu.
Matthias Lutze swoje pierwsze muzyczne doświadczenia zdobywał w dresdeńskim Kreuzchor
oraz chórze chłopięcym w Wiesbaden. Śpiew studiował w Musikhochschule Dresden „Carl-Maria
von Weber“ pod kierunkiem pedagogów takich jak Christiane Junghanns i Olaf Bär. Istotnych
impulsów artystycznych udzielili mu również Charlotte Lehmann, Norman Shetler, Peter Kooij.
Młody śpiewak koncertuje z takimi zespołami jak Collegium Vocale Gent, RIAS-Kammerchor,
Lauttencompagney Berlin, Dresdner Kreuzchor, Batzdorfer Hofkapelle, Sächsischen
Vocalensemble, Virtuosi Saxoniae, Dresdner Kammerchor, Akademie für Alte Musik Berlin oraz
z Budapest Festival Orchester. Matthias Lutze często gości na festiwalach muzycznych Niemiec
i Europy, m.in.: na Händelfestspielen (Halle), Bachtage w Poczdamie, Festival de Saintes,
Dresdner Musikfestspielen, Uckermärkischen Musikwochen i na Praskiej Wiośnie,
współpracując z wieloma wybitnymi dyrygentami, do których zaliczają się Philippe
Herreweghe, Hans-Christoph Rademann, Matthias Jung, Wolfgang Katschner, Ludger Rémy,
Roderich Kreile, Daniel Reuss, Marcus Creed, Iván Fischer und Helmuth Rilling, Matthias Lutze
jest również cenionym interpretatorem pieśni (m.in. Schuberta, Schumanna, Wolfa, Eislera
i Barbera), oraz dokonuje wielu nagrań CD, oraz dla radia i telewizji.
Karol Kozłowski – tenor, w 2007 roku ukończył z wyróżnieniem Akademię Muzyczną w Gdańsku
w klasie dr S. D. Kotlińskiego. Jest również absolwentem Wydziału Rzeźby ASP w Warszawie.
Uczestniczył w kursach mistrzowskich Ryszarda Karczykowskiego, Rolando Paneraia, Salvatore
Fisichelli, Sylwii Geszty, Heleny Łazarskiej. W roku 2005 otrzymał II nagrodę
na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym Hariclea Darclee w Braila (Rumunia).
Na profesjonalnej scenie zadebiutował jako student w 2003 roku (Don Curzio w Weselu Figara
W. A. Mozarta, Opera Bałtycka); od tej pory wielokrotnie występował w teatrach operowych
i salach koncertowych m. in. Filharmonii Narodowej (Uriel w Stworzeniu świata J. Haydna
z Sinfonią Varsovią), Polskiej Filharmonii Bałtyckiej, Filharmonii Świetokrzyskiej, Operze
na Zamku w Szczecinie (Pieśni Hafiza K. Szymanowskiego). W 2004 roku wystąpił jako Oebalus
w Apollu i Hiacyncie W. A. Mozarta w wersalskim Theatre Montansier. W prapremierze
światowej opery T. Z. Kasserna Comedy of the dumb wife wystawionej siłami swej
macierzystej uczelni kreował partię Simona Colline. Śpiewał jako tytułowy haendlowski
Kserkses w Hamburgu-Bergedorf. W roku 2006 ponownie wystąpił na deskach Opery Bałtyckiej
jako Mozart w operze M. Rimskiego- Korsakowa Mozart i Salieri, w reżyserii G. Chrapkiewicza
– za tę kreację został nominowany przez środowisko trójmiejskich dziennikarzy do nagrody
Sztorm Roku 2007 w kategorii muzyka klasyczna. Latem 2006 roku na VI Festiwalu Muzyki
Kameralnej na Helu wraz z K. Popową-Zydroń wykonał cykl pieśni R. Schumanna Dichterliebe.
W latach 2007–2009 był solistą Opery Wrocławskiej, w której zadebiutował jako Alfred
w Zemście Nietoperza J. Straussa i gdzie wykonywał również partie: Tamina w Czarodziejskim
flecie W. A. Mozarta, Almavivy w Cyruliku sewilskim G. Rossiniego, Cassia w Otellu
G. Verdiego i Archanioła w Raju utraconym K. Pendereckiego. Od roku 2009 związany jest
z Teatrem Wielkim Operą Narodową. W styczniu 2011 zadebiutował w monachijskim
Staatstheater jako Lindoro we Włoszce w Algierze G. Rossiniego.
Piotr Olech – kontratenor, ukończył z wyróżnieniem studia na Wydziale Wokalno – Aktorskim
Akademii Muzycznej im. St. Moniuszki w Gdańsku w klasie śpiewu prof. Piotra Kusiewicza.
Jest także absolwentem Wydziału Wychowania Muzycznego Akademii Muzycznej
im. F. Chopina w Warszawie. Swoje umiejętności wokalne doskonalił podczas licznych kursów
mistrzowskich u takich artystów, jak Paul Eswood, Kai Wessel, Stephen Taylor czy członków
zespołu wokalnego The King’s Singers. W latach 1995–2000 śpiewał w Kameralnym Zespole
Wokalnym Cantus, z którym zdobył II nagrodę na Pierwszym Konkursie Muzyki Dawnej
„Przeszłość dla przyszłości” w Warszawie oraz nagrodę za najlepszy debiut na VIII Festiwalu
Muzyki Dawnej w Warszawie. Współpracuje z Warszawską Operą Kameralną, Krakowską Operą
Kameralną, a także z polskimi i zagranicznymi filharmoniami oraz orkiestrami kameralnymi,
m. in. Concerto Polacco, Concerto Koeln, Capella Cracoviensis, Czech Virtuosi, Wrocławska
Orkiestra Barokowa, Solamente Naturali, Il Tempo, Ars Cantus, Harmonia Sacra, Consortium
Sedinum. Koncertuje z takimi dyrygentami i instrumentalistami, jak Marek Toporowski, Paul
McCreesh, Władysław Kłosiewicz, Andrew Parrott, Jan Tomasz Adamus, Paul Goodwin, Agata
Sapieha, Roberto Balconi, Jarosław Thiel, Nicolas Parle, Jurek Dybał, goszcząc na znaczących
festiwalach muzycznych w Polsce i za granicą (Belgia, Czechy, Francja, Hiszpania, Holandia,
Litwa, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Włochy i in.). Piotr Olech ze szczególnym upodobaniem
wykonuje muzykę barokową, jednak bardzo chętnie sięga po utwory klasyczne,
wczesnoromantyczne, a także współczesne (ma na swoim koncie prawykonania utworów
m. in. Pawła Łukaszewskiego). Dokonuje nagrań muzycznych dla Polskiego Radia i Telewizji.
Brał również udział w nagraniach niemal 30 płyt CD dla takich wytwórni, jak CD Accord, DUX,
Bearton. Trzy płyty zostały uhonorowane nagrodą przemysłu fonograficznego Fryderyk a kilka
z nich otrzymało nominacje do tej nagrody. Równolegle z działalnością koncertową Piotr Olech
zajmuje się pracą pedagogiczną. Jest adiunktem w Instytucie Muzyki Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej w Lublinie. Prowadzi również kursy mistrzowskie poświęcone wykonawstwu
muzyki barokowej.
Stephan Gähler – tenor, urodził się w 1975 roku w Brandenburg an der Havel. Od 1985 do 1995
był członkiem Dresdner Kapellknaben przy dresdeńskim dworskim kościele katolickim. Obok
studiów w zakresie geografii Stephan Gähler pobierał prywatnie naukę śpiewu u prof. TrappeWiel w Dreźnie. W latach 1994-2007 związany był ze sławnym Dresdner Kammerchor
prowadzonym przez H. C. Rademanna, współpracował również z najlepszymi zespołami
wokalnymi takimi jak Gewandhaus-Kammerchor Leipzig, Kammerchor Stuttgart,
RIAS-Kammerchor Berlin, Vocalconsort Berlin albo Collegium Vocale Gent, gromadząc
doświadczenia w wielu stylach muzycznych. Ze szczególnym upodobaniem angażuje się
Stephan Gähler w zespołowe i solowe projekty z muzyką XVI – XVIII wieku, występując
m. in. z Cappella Sagittariana Dresden, Capella de la Torre, Ensemble Polyharmonique Berlin,
Cappella Augustana Bologna, oraz lipskim zespołem Amarcord. Występuje również jako solista
w dużych oratoriach barokowych i klasycznych (Pasje i kantaty J. S. Bacha, Oratoria
G. F. Haendla itp.) Dużą część pracy niemieckiego śpiewaka dokumentują liczne nagrania CD,
dla radia i telewizji.
Florian Günther – baryton, śpiew studiował w Hamburgu i Nowym Jorku. Obecnie uczestniczy
regularnie w kursach mistrzowskich prof. Kurta Widmera (Basel CH), m.in. w salzburskim
Mozarteum. Tam wziął też udział w kursie pod kier. Barbary Bonney. Pierwsze ważne
doświadczenia na dużych scenach zbierał jako student w ramach programu „Forum Młodych“.
Od tego czasu brał udział w licznych projektach scenicznych, m.in. w: Opera stabile,
Kampnagelfabrik, Theater im Zimmer i Operettenhaus w Hamburgu, Ruhrfestspiele
Recklinghausen, Neuköllner Oper und Theater des Westens w Berlinie, angażując się we
wszystkie gatunki teatru muzycznego. Obok opery jest Florian Günther cenionym
interpretatorem repertuaru oratoryjnego (D. Buxtehude, G. F. Händel, J. S. Bach, J. Haydn,
W.A. Mozart) i pieśniowego (R. Schumann, F. Schubert, J. Brahms). Z recitalami pieśni artysta
koncertuje w Europie i USA. Dokonał również licznych nagrań dla radia, telewizji i filmu.
Od roku 2010 Florian Günther współpracuje z Chórem Radiowym w Berlinie.
Martyna Pastuszka – wykonawstwem historycznym zajmuje się od 2001 roku. Po ukończonych
w 2004 r. studiach w katowickiej Akademii Muzycznej jej osobowość artystyczną kształtował
zespół Arte dei Suonatori oraz znakomici artyści, tacy jak: Barthold Kuijken, Martin Gester,
Kati Debretzeni, Hidemi Suzuki, Rachel Podger, Eduardo Lopez Banzo, Herve Niquet, Alfredo
Bernardini, Andrew Parrott, Konrad Junghanel, Enrico Gatti. Obecnie w swojej działalności
artystycznej Martyna Pastuszka łączy rolę solistki, kameralistki oraz muzyka orkiestrowego.
W Polsce współpracuje z orkiestrą Arte dei Suonatori, we Francji, z paryską orkiestrą
Le Cercle de l’Harmonie. Od roku 2009 pełni funkcję koncertmistrza i solisty sztrasburskiej
orkiestry Le Parlement de Musique pod kier. Martin Gester’a. Od 2010 roku jest
koncertmistrzem orkiestry Capella Cracoviensis. Powołana do istnienia przez Martynę
Orkiestra Historyczna {oh!} zainicjowała swoją działalność w marcu b.r. Wiadomo już,
że będzie gościem przyszłorocznej edycji festiwalu Fide et Amore. Jest także
współzałożycielem zespołu Parnassos istniejącego na scenie od 2001 roku. Wraz z polskim
i europejskimi zespołami dokonała ponad 60 nagrań dla rozgłośni radiowych i stacji
telewizyjnych m.in.: w Polsce, Niemczech, Anglii, Dani, Szwecji, Szwajcarii, Francji,
TV Arte,TV Mezzo. Wiele spośród płyt CD oraz DVD nagranych dla wytwórni Naive,Bis, Channel
Classics,Alpha,Ambronay,Sony, Ambroisie, Dux, PentaTone otrzymało wyróżnienia prasy
muzycznej oraz zostało entuzjastycznie przyjęte przez międzynarodową krytykę muzyczną.
Od 2007 roku prowadzi klasę skrzypiec barokowych Akademii Muzycznej w Katowicach.
Karolina Stalmachowska z wyróżnieniem ukończyła Akademię Muzyczną im. Karola
Szymanowskiego w Katowicach w klasie prof. Tomasza Miczki. Jest laureatką II nagrody
na VII Ogólnopolskim Konkursie Zespołów Instrumentów Dętych w Warszawie w kategorii trio
stroikowe oraz laureatką III miejsca (I i II nagrody nie przyznano) na III Międzynarodowym
Konkursie Oboistów i Fagocistów w Łodzi. Od 2008 roku jest pierwszą oboistką Narodowej
Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, z którą odwiedziła m. in. kraje Zatoki
Perskiej oraz odbyła podróż morską Darem Młodzieży do krajów skandynawskich.
Ściśle współpracuje z orkiestrą Sinfonia Varsovia w charakterze pierwszego oboisty, a także
jako solistka. Pracowała pod batutą wielu znakomitych dyrygentów: Jerzego Semkowa,
Stanisława Skrowaczewskiego, Krzysztofa Pendereckiego, Kazimierza Korda, Marka
Minkowskiego, Giancarlo Guerrero, Gabriela Chmury. Zagrała setki koncertów i dokonała
szeregu nagrań nie tylko do archiwum Polskiego Radia ale również do wielu filmów. Jest
współzałożycielką kwintetu dętego Arbore Art Quintet, w którym na co dzień spełnia się
jako kameralistka, współpracuje także z Kwartetem Śląskim oraz Orkiestrą Kameralną Miasta
Tychy – Aukso. Stawia także pierwsze kroki jako oboista barokowy oraz jako wykładowca
na macierzystej uczelni.
Mateusz Słomiany ukończył z wyróżnieniem Państwową Szkołę Muzyczną I i II st.
im. M. Karłowicza w Katowicach a w 2011 r. - również z wyróżnieniem – studia I st.
w Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach w klasie fagotu adt dr hab. Marka
Barańskiego. Swoje umiejętności doskonalił także podczas kursów mistrzowskich
prowadzonych przez Krzysztofa Fiedukiewicza, Oscara Bohorqueza, Valerego Popova i Vaclava
Vonaska. W 2006 r. otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice dla Wybitnie Uzdolnionych
Uczniów Katowickich Szkół Artystycznych. W 2007 i 2009 r. ponownie został doceniony oraz
nagrodzony przez Prezydenta Miasta Katowice w ramach programu „Promocja Młodych
Twórców Kultury”. W 2007 roku został stypendystą programu „Otwartej Filharmonii Agrafki
Muzycznej”. Od 2007 roku nieustannie znajduje się w gronie finalistów i półfinalistów oraz jest
laureatem konkursów instrumentów dętych m.in. we Wrocławiu, Łodzi, Bytomiu. Jako solista i
kameralista występował w ramach Śląskich Trybun Kompozytorów, Festiwalu Młodych
Laureatów
Konkursów
Muzycznych
organizowanego
przez
Instytucję
Promocji
i Upowszechniania Muzyki „Silesia”, a także w Muzeum Karola Szymanowskiego willi „Atma”
w Zakopanem. Współpracował z większością zespołów orkiestrowych na Śląsku: Narodową
Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia, Orkiestrą Kameralną Miasta Tychy „Aukso”, Orkiestrą
Muzyki Nowej, Orkiestrami Symfoniczną i Kameralną Filharmonii Śląskiej. W lutym 2012 r. zdał
pomyślnie egzamin do niekwestionowanej w jakości Narodowej Orkiestry Symfonicznej
Polskiego Radia w Katowicach.
Maria Misiarz jest absolwentką Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego w Katowicach
w klasie wiolonczeli. Od 2006 roku interesuje się wykonawstwem muzyki dawnej a w 2009
rozpoczęła studia w klasie wiolonczeli barokowej Jarosława Thiela w Akademii Muzycznej
im. K. Lipińskiego we Wrocławiu. Obecnie szlify muzyczne w tej specjalności zdobywa także
pod kierunkiem Marka Caudle’a w katowickiej Akademii Muzycznej. Niezwykle ważną jest też
współpraca oraz spotkania z uznanymi artystami sceny historycznego wykonawstwa muzyki:
Markiem Toporowskim, Therese Goede, Marcusem Möllenbeck, Balázs Máté, Enrico Onofri,
Lars Ulrik Mortensen, Béatrice Martin. Biorąc udział w rozmaitych kursach oraz projektach
orkiestrowych i kameralnych miała zaszczyt współpracować ze znakomitymi dyrygentami i
wirtuozami wiolonczeli, którzy ukształtowali jej estetykę i wyobraźnię muzyczną: Cecylia
Barczyk, Jeroen Reuling, Adalbert Skocic, Gabriel Chmura, Michał Klauza, Marek Moś, Arturo
Tamayo, Jacek Kasprzyk, Klaus Arp. Niezapomnianym przeżyciem było tournée z islandzkimi
muzykami a także koncerty na Islandii z orkiestrą Sinfóníuhljómsveit Norðurlands,
którą dyrygował Guðmundur Óli Gunnarsson
Brygida Tomala – jest absolwentką Akademii Muzycznej w Katowicach, gdzie ukończyła dwa
fakultety – teorii muzyki oraz organów. Ukończyła również Studium Muzyki Kościelnej przy
Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego. Obecnie prowadzi klasę organów w Studium
Muzyki Kościelnej oraz w Diecezjalnej Szkole Muzycznej II stopnia w Gliwicach i w Szkole
Muzycznej II stopnia w Katowicach. Współpracuje z zespołem „Camerata Silesia”.
Jednocześnie jest organistką i chórmistrzynią w rodzinnej parafii św. Anny w Babicach.
Od 15 X 1996 roku jest członkiem Międzydiecezjalnej Komisji do Spraw Liturgii,
Duszpasterstwa Liturgicznego i Muzyki Kościelnej dla Diecezji Gliwickiej i Opolskiej. W czasie
pielgrzymki Ojca Świętego Jana Pawła II na Górę Świętej Anny (21 VI1983) Brygida Tomala
i Klaudia Romek pełniły zaszczytną funkcję kantorek wykonując, na przemian z 330-osobową
scholą, antyfony nieszporne. Na pielgrzymkę Ojca Świętego do Gliwic (1999 r.) Brygida Tomala
skomponowała antyfony nieszporne i przygotowała scholę dziecięcą. Brygida Tomala
jako dyrygent ma znaczące osiągnięcia w pracy z parafialną scholą dziecięcą: I miejsce
na Festiwalu „Cantate Deo ’84” w Gliwicach, Puchar Przechodni „Sacrosongu ’85” w Krakowie
oraz z Chórem Parafii Św. Anny: Grand Prix na IV Ogólnopolskim Festiwalu Kolęd i Pastorałek
w Będzinie (1998), wyróżnienie na Ogólnopolskim Konkursie Chórów Caecylianum w Warszawie
(2002), wyróżnienie na Ogólnopolskim Konkursie Chórów „Cantate Domino” w Krakowie
(2006).
Massimiliano Caldi urodzony w Mediolanie, jest głównym gościnnym dyrygentem Orkiestry
Symfonicznej Filharmonii Śląskiej. W latach 2006-2010 pełnił funkcję kierownika artystycznego
Śląskiej Orkiestry Kameralnej w Katowicach. W latach 1998-2009 był także pierwszym
dyrygentem Orkiestry Kameralnej Milano Classica. Jest laureatem pierwszej nagrody
na VI Międzynarodowym Konkursie Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach w 1999
roku. Obecnie działa na polu muzyki operowej, jak i symfonicznej, głównie we Włoszech
i Polsce. W Polsce regularnie koncertuje z Filharmonią Śląską, a ze Śląską Orkiestrą Kameralną
brał udział w niektórych z najbardziej znanych polskich festiwali, m. in. w Łańcucie,
Mikołowie i Górnośląskim Festiwalu Sztuki Kameralnej Ars Cameralis Silesiae Superioris.
Na zaproszenie Antoniego Wita w styczniu 2010 ze Śląską Orkiestrą Kameralną wystąpił na
estradzie Filharmonii Narodowej. Zaproszenie ponowiono na listopad 2011 roku, w stulecie
urodzin Nino Roty. W Nowy Rok 2009 na tej estradzie poprowadził Orkiestrę Teatru
Mazowieckiego. Regularnie współpracuje z Filharmonią Łódzką im. Artura Rubinsteina,
w której m.in. ze swoim przyjacielem, wiolonczelistą Dominikiem Połońskim prezentował
muzykę Olgi Hans. Wśród polskich orkiestr, prowadził Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia
w Warszawie, Narodową Orkiestrę Polskiego Radia w Katowicach, Orkiestrę Symfoniczną
Filharmonii Krakowskiej im. K. Szymanowskiego, Orkiestrę Symfoniczną im. M. Karłowicza
w Szczecinie, Orkiestrę Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku, gdzie stale jest zapraszany,
Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Rzeszowskiej. Przyjął zaproszenia i dyrygować będzie
w filharmoniach Koszalińskiej, Dolnośląskiej w Jeleniej Górze oraz Toruńską Orkiestrą
Symfoniczną i Polską Orkiestrą Sinfonia Iuventus. Współpracuje ściśle z Ambasadą Włoską
w Warszawie oraz z Instytutem Kultury Włoskiej w Warszawie i Krakowie. We Włoszech
współpracuje z Valle d’Itria Festival, Stowarzyszeniem Serate Musicali w Mediolanie i Maggio
Musicale Fiorentino i regularnie pracuje nad muzycznymi programami teatrów w Novarze,
Bolonii i Mantui. W Europie występował w salach koncertowych Wiednia, Linzu,
St Petersburga, Amsterdamu, Baden-Baden, Bonn, Frankfurtu, Mannheim i Szeged. W Izraelu
dyrygował Izrael Beer Sheva Sinfonietta Orchestra, a w Brazylii Orkiestrą Symfoniczną Santo
André. Operowe dzieła, które prowadził od 1991 r. to m.in.: Orfeusz i Eurydyka Glucka,
Cyganeria Pucciniego, Salome Straussa, Rigoletto, Traviata i Trubadura Verdiego, Cosi fan
tutte i Wesele Figara Mozarta, Rapsodia Satanica i Cavalleria Rusticana Mascagniego, Cyrulika
sewilskiego Rossiniego, Normę Belliniego, Carminę Buranę Orffa, I Due timidi i La notte di un
nevrastenico Roty. Przyczynił się do ponownego przypomnienia dziewiętnastowiecznych oper
Don Bucefalo i Re Lear Cagnoniego, prowadząc ich przedstawienia w Martina Franca podczas
Valle d’Itria Festival w latach 2008–2009. Zwrócił się także ku operze współczesnej, dyrygując
prapremierami m.in. Peter Uncino Tutina, Nevebianca Betty i La zingara Guerrera Nicoliniego.
Firma Dynamic wydała CD z Salome, Don Bucefalo i Re Lear, nagranymi pod batutą
Massimiliana Caldiego, zaś w roku 2009 DUX opublikowała płytę Little Big Music z utworami
B. Brittena, G. Holsta, W. Lutosławskiego i W. Kilara nagranymi wespół ze Śląską Orkiestrą
Kameralną. Od sierpnia 2012 r. pełni funkcję głównego Dyrygenta Polskiej Filharmonii
Bałtyckiej im. Fryderyka Chopina w Gdańsku.
O kompozytorze i jego „Pasji”
Arvo Pärt (ur. 11 września 1935 w Paide) – estoński kompozytor muzyki chóralnej
i instrumentalnej. Studiował w konserwatorium w Tallinnie pod kierunkiem Heino Ellera.
Początkowo komponował w stylu neoklasycystycznym, następnie eksperymentował
z awangardą. Po okresie przerwy stworzył oryginalny styl „tintinnabuli” (łac. dzwonek),
którego nazwa pochodzi od podobieństwa muzyki do grających dzwonków. To podejście
kompozytor tłumaczy następująco: Odkryłem, że wystarczy mi, gdy pięknie zagrana jest
pojedyncza nuta. Ona sama, albo cichy rytm, albo moment ciszy - przynoszą mi wytchnienie.
Twórczość Arvo Pärta nie reprezentuje (jak niektórzy uważają błędnie) nurtu zwanego
minimalizmem. Nawiązuje natomiast do hezychii (z gr. uciszenie), praktyk medytacyjnoascetycznych mnichów ze Świętej Góry Atos. Twórczość ta oparta jest na redukcjonizmie
mającym na celu stworzenie atmosfery kontemplacji właściwej dla tekstów, którymi
kompozytor się posługuje, czyli najczęściej należącymi do religii i liturgii rzymsko-katolickiej.
Jak sam kompozytor mówi, muzyka ta ma więcej wspólnego z wielowiekową tradycją chorału
gregoriańskiego i polifonii renesansowej, niż z twórczością minimalistów amerykańskich,
takich jak Steve Reich. Jednocześnie w warstwie estetycznej bliska jest założeniom koncepcji
minimalistycznych, obecnych w nurcie XX-wiecznego nurtu „minimalizmu duchowego”
(Gubajdulina, John Tavener), także pojawiających się w twórczości kompozytorów
amerykańskich (Morton Feldman). Najprostsze formy muzyczne i skromne instrumentarium
tworzą muzykę pełną pokory, a zarazem czystą i szlachetną. Dzieło Estończyka przeniknięte
jest na wskroś subtelną metafizyką, stając się źródłem doznań mistycznych. Laureat m.in.
Wielkiej Nagrody Kulturalnej Stowarzyszenia Estońskiego w Sztokholmie (1983) oraz Nagrody
im. Herdera przyznawanej przez Uniwersytet Wiedeński (2000). Album In Principio (ECM,
2009), zawierający kompozycje napisane w latach 1989–2005 m.in.: Cecilia, Vergine Romana,
utwór po raz pierwszy zaprezentowane w Turynie z okazji igrzysk olimpijskich w 2006 roku.
Obok Ennio Morricone został zaproszony w 2009 roku na spotkanie twórców kultury z papieżem
Benedyktem XVI, zaś od 2012 roku jest członkiem Papieskiej Rady Kultury.
Sukces „Pasji” Krzysztofa Pendereckiego sprawił, że dzieło pasyjne przestało być pieśnią
przeszłości. Rozpoczęła się trwająca do dziś artystyczna debata nad rozmaitością kulturowych
tradycji chrześcijaństwa. Mistyk z północnej Europy, Arvo Pärt, wychowany w rodzinie
protestanckiej, przeszedł na prawosławie. Jego skomponowana w 1982 r. Pasja Janowa jest
antydramatyczna – głosy solowe, pięć instrumentów i kameralny chór. Najprostsze
harmonie, oszczędność i prostota muzycznego opracowania idą tu w parze z tekstem,
który jest biblijną relacją Ewangelisty Jana. Pärt w swej łacińskiej pasji w niezwykle
subtelny sposób łączy tradycję Wschodu z przedbachowską tradycją Zachodu. Z jednej
strony wzorem dla niego jest duchowość misteriów średniowiecza, z drugiej zaś,
opowiadając pasyjne wydarzenia w najprostszy sposób, zbliża się on do wschodniej idei
symbolizowania. Dziełu Pärta patronuje filozofia ikony: kondensacja zamiast dźwiękowego
malarstwa, monotonna melorecytacja głosów kolorowanych przez kilka instrumentów
(solistom w partii Ewangelisty towarzyszą skrzypce, wiolonczela, obój i fagot; partiom Jezusa
i Piłata – organy). Najprostsze współbrzmienia (unisona i oktawy), lapidarność i skupienie –
środki muzyczne zaskakują w tym dziele i zachwycają.

Podobne dokumenty