Położna radzi: Początki karmienia piersią

dla Mamy i Taty – P o ł o ż n a
radzi
Początki karmienia piersią
Karmienie piersią obejmuje szereg korzyści zdrowotnych i emocjonalnych zarówno dla matki
jak i dziecka. Zawarte w mleku matki substancje odpornościowe, modulatory wzrostu i enzymy
sprawiają, że dziecko lepiej się rozwija. Pokarm matki nigdy nie uczula jej dziecka zatem chroni
przed rozwojem alergii. Ssanie piersi zapobiega również na przykład powstawaniu wad zgryzu.
Natomiast dla matki karmienie piersią powoduje szybszą regenerację organizmu po porodzie,
chroni przed chorobami piersi i jajników. Ponadto daje korzyści ekonomiczne oraz wygodę.
Noworodek rodzi się z odruchem
ssania i połykania. Musi on jednak
nauczyć się głęboko chwytać brodawkę
wraz z otoczką, a przy tym koordynować
oddychanie, ssanie i połykanie. Na
wyćwiczenie i opanowanie tak trudnego
zadania niekiedy potrzeba wiele cierpliwości i wielokrotnych powtórzeń.
Pierwsze dni po porodzie
W pierwszych dniach po porodzie
wytwarzany jest tzw. pokarm wstępny
(siara). Charakteryzuje się on większą
kalorycznością przy mniejszej ilości, a
także większą koncentracją białka, ciał
odpornościowych i witamin. Posiada też
właściwości przeczyszczające i pozwala
szybciej wydalić z przewodu pokarmowego
smółkę (pierwszy stolec noworodka), co
z kolei powoduje zmniejszenie nasilania
żółtaczki fizjologicznej.
Częste karmienie stymuluje większą
produkcję mleka, pozwala dziecku szybciej
opanować koordynację ssania i połykania,
a także zmniejsza tzw. fizjologiczny ubytek
masy ciała. Pokarm matki trawiony jest
łatwiej niż pokarm sztuczny i szybciej
dochodzi do opróżniania żołądka. Dlatego
noworodek musi być częściej karmiony
niż w przypadku karmienia butelką. Przerwa
między karmieniami nie powinna być
dłuższa niż 3 do 3,5 godzin. W pierwszych
dniach życia noworodek będzie jadł 12, a
nawet więcej, razy na dobę, stopniowo
zmniejszając ilość karmień.
W pierwszym okresie nie należy się
spodziewać zbyt długich przerw na sen,
nawet w porze nocnej. Z wiekiem noworodek sam wydłuży przerwę nocną.
Ważna atmosfera
Podczas karmienia atmosfera ciepła,
spokoju i bezpieczeństwa w domu jest
sprawą podstawową, bowiem zdenerwowanie i stres blokują odruch samoistnego
wypływu pokarmu, co może zaburzać
proces karmienia. Wygodna pozycja
ciała matki i dziecka obejmuje szereg
wariantów od pozycji leżącej do siedzącej.
Brodawką należy dotknąć policzka,
potem spokojnie pomóc dziecku ją znaleźć
i uchwycić wargami głęboko wraz z otoczką.
Język układa się wtedy w charakterystyczną
rynienkę i rozpoczyna się proces zasysania
pokarmu. Jeżeli matka jest zdrowa i prawidłowo się odżywia, to jej pokarm pokrywa
całkowite zapotrzebowanie dziecka na
składniki odżywcze w ciągu pierwszych
sześciu miesięcy życia.
Właściwa dieta
Dzięki właściwej diecie karmiącej mamy
dziecko może rozwijać się prawidłowo.
Zapewnia ona nie tylko odpowiedni
pokarm dla dziecka, ale także dostarcza
wszystkich składników, których potrzebuje
organizm matki w okresie laktacji, kiedy
zapotrzebowanie na nie jest dużo większe
niż w okresie ciąży. Dieta powinna zawierać
białko, tłuszcze, węglowodany, błonnik,
witaminy, składniki mineralne i wodę.
Dobrym źródłem białka roślinnego są
kasze (gryczana, jaglana, pęczak) i warzywa.
Natomiast białko zwierzęce pozyskuję się
z mleka i jego przetworów i z mięsa. Dzienne
zapotrzebowanie na białko wynosi ok. 115 g.
Tłuszcze są głównym składnikiem
energii i niezbędnych nienasyconych
kwasów tłuszczowych. Wraz z tłuszczami
do organizmu trafiają witaminy A, D i E.
Obok tłuszczów węglowodany są
podstawowym źródłem energii. W okresie
karmienia piersią kobieta powinna zjadać
średnio 500 g węglowodanów na dobę.
I powinny to być węglowodany złożone,
których źródłem są kasze, ziemniaki i
pieczywo razowe. Węglowodany złożone
osłabiają ryzyko wystąpienia nadwagi
lub otyłości u kobiety i dziecka.
Zawarty w diecie błonnik gwarantuje
prawidłową pracę jelit. Błonnik jest obecny
w otrębach pszennych, płatkach kukurydzianych, niełuskanym ryżu, warzywach
(marchwi, groszku) oraz owocach (najwięcej
jest go w jabłkach, bananach, rodzynkach).
Owoce i warzywa dostarczają witamin,
które są konieczne do prawidłowego
funkcjonowania organizmu matki i dziecka.
Składniki mineralne są również
potrzebne intensywnie rozwijającemu się
organizmowi. Kobieta karmiąca piersią
powinna spożywać około 1200 mg wapnia
(tyle zawiera jeden litr mleka), ciemnozielone
warzywa oraz ryby. W diecie ważny jest
również magnez (ok. 380 mg dawka dla
kobiety karmiącej). Jego źródłem są:
otręby pszenne, płatki owsiane, kasza
gryczana, suszone owoce.
Woda ma wpływ na to ile mleka wytworzy organizm matki karmiącej. Dzienne
zapotrzebowanie wynosi 2,5 do 3 litrów
płynów. Woda powinna być niegazowana i
z niską ilością sodu. Oprócz wody można
pić zieloną herbatę, kawę zbożową,
rozcieńczone soki ze świeżych owoców.
Odpowiednio komponując dietę kobieta
zapewnia dziecku wszystkie niezbędne
składniki, a sobie ułatwia dbanie o sylwetkę.
Jeżeli zachodzi podejrzenie, że dziecko
może być alergikiem, należy wykluczyć z
diety niektóre pokarmy. Trzeba ograniczać
mleko krowie i jego przetwory z redukcją
ostrych przypraw, kofeiny i teiny (unikanie
picia kawy i czarnej herbaty); z eliminacją
wzdymających warzyw np. fasoli, grochu,
bobu, kalafiora, kapusty, orzechów, czekolady, cytrusów, truskawek i produktów
konserwowanych.
W okresie karmienia piersią matce
nie może zabraknąć składników
odżywczych.
Jeżeli dziecko ma jakiekolwiek
problemy skontaktuj się z lekarzem.
Jolanta Siwek
Położna
Przychodnia Rejonowo
– Specjalistyczna ul. Rembielińska 8
Kwartalnik Pacjenta
9