Weterynaria - Centrum Językowe

Nazwa Wydziału
Weterynaria
Nazwa jednostki prowadzącej moduł
Jagiellońskie Centrum Językowe CM UJ
Nazwa modułu kształcenia
Język łaciński-poziom Vestibulum
Kod modułu
Język kształcenia
Polski, łacina
Efekty kształcenia:
Lektorat ma za zadanie przekazać ogólną wiedzę na temat języka łacińskiego na poziomie
V (Vestibulum), zapoznać studentów z prostymi medycznymi tekstami łacińskimi, ze
zjawiskami leksykalno – gramatycznymi. Student umie wykorzystywać poznane
słownictwo medyczno-weterynaryjne oraz podstawowe zasady gramatyczne do
poprawnego formułowania i rozumienia diagnoz medycznych, rodzajów terapii, opinii
lekarskich, recept, opinii sekcyjnych oraz przebiegu historii choroby.
W zakresie wiedzy:
Po ukończeniu lektoratu w wymiarze 60 godzin student /ka zna i potrafi wykorzystać:
 podstawową terminologię dotyczącą anatomii i diagnoz medycznych
 podstawowe zagadnienia gramatyki łacińskiej (odmiana rzeczowników,
przymiotników, zaimków, liczebników)
 typowe wyrażenia, zwroty i sentencje używane w medycynie i innych dziedzinach
wiedzy (np. etyce, filozofii).
 najczęściej używane w naukach medycznych, przedrostki i przyrostki greckie w celu
łatwiejszego przyswajania terminologii obcej w językach nowożytnych opartych na
bazie grecko-łacińskiej
Student/ka wykształcił/a pewne umiejętności z zakresu słowotwórstwa.
Zagadnienia tematyczne tematy tekstów (czytanek) tłumaczonych na zajęciach:
a. anatomia
b. histologia
c. fizjologia, patofizjologia (nazwy chorób, diagnozy)
d. patomorfologiczne (np. nazwy guzów i nowotworów)
e. farmacja- nazwy biochemiczne leków, nazwy ziół, postaci leków, zasad pisania recept i
skrótów recepturowych
f. nazwy zabiegów terapeutycznych i chirurgicznych
g. sentencje i przysłowia
Zagadnienia gramatyczne:
wiadomości gramatyczne z zakresu fleksji:
a. rzeczowniki deklinacji I-V
b. przymiotniki I-III i stopniowanie
c. zaimki pytające, osobowe, dzierżawcze, wskazujące i względne
d. przymiotniki zaimkowe
e. participiumpraes. Act
f. przysłówki;
g. czasownikikoniugacji I-IV (indicat. praesentisactivi et passivi; imperat. praes. act. et
pass.; coniunc. praesentisactivi et passive)
konstrukcjesemantycze i syntaktyczne:
a. abl. comparat.
b. genetivuspartitivus
c. abl. absolut.
Komponent specjalistyczny:
Po skończeniu kursu student powinien:
a. ogólnie orientować się w nazewnictwie łacińskim anatomicznym, diagnostycznym,
terapeutycznym,
b. przygotować się do samodzielnego tłumaczenia tekstów łacińskich, rozpoznań i nazw
chorób, opinii lekarskich, opinii sekcyjnych, rodzajów terapii, recept a także zwrotów,
sentencji i cytatów łacińskich
c. znać około 500 słów łacińskich,
znać około 100 sentencji.
W zakresie umiejętności:
Po ukończeniu lektoratu w wymiarze 60 godzin student umie:
 czytać łatwe teksty ( czytanki) łacińskie
 tłumaczyć proste zdania łacińskie na język polski oraz zdaniapolskie na język łaciński
przy pomocy słownika
 tłumaczyć rozpoznania, nazwy metod terapeutycznych, opinie lekarskich, opinie
sekcyjne,sentencje, recepty w języku łacińskim na język polski oraz rozpoznania w
języku polskim na język łaciński przy pomocy słownika
 posługiwać się poznanym słownictwem i sentencjami łacińskimi.
Treści modułu kształcenia w podziale na semestry:
Semestr 1
Fonetyka, akcent.
Czasownik i formy koniugacyjne, orzeczenie.
Tempuspraesens.
Deklinacja rzeczowników.
Deklinacja pierwsza, rzeczowniki łacińskie i greckie. Zakończenia przypadków deklinacji
pierwszej.
Deklinacja druga(wyjątki).Zakończenia przypadków deklinacji drugiej.
Przymiotnik deklinacji pierwszej i drugiej.
Odmiana rzeczowników z przymiotnikami.
Odmiana zaimków dzierżawczych.
Strona bierna czasowników(zamiana strony czynnej na bierną).
Deklinacja trzecia (trzy typy deklinacyjne).
Wzory deklinacyjne(I,II,III typ)
Oznaczanie rodzaju rzeczowników deklinacji trzeciej.
Osobliwości w odmianie niektórych rzeczowników, rzeczowniki pochodzenia greckiego.
Przymiotniki deklinacji trzeciej. Wzory deklinacyjne, odmiana przymiotników z rzeczownikami.
Participium praesentisactivi. Odmiana i przykłady w języku medycznym.
Rozpoznania i sentencje z zakresu poznanej gramatyki.
Ćwiczenia gramatyczne z zakresu powyższej gramatyki.
Semestr 2
Deklinacja IV.Wyjatki rodzajowe.
Zakończenia przypadków IV deklinacji.
Rzeczowniki zakończone na –us należące do różnych deklinacji.
Deklinacja V. Wyjątki rodzajowe. Odmiana przez przypadki.
Stopniowanie przymiotników.Odmiana przymiotników w stopniu wyższym i najwyższym.
Porównania,Genetivus partitivus, ablativus comparativus.
Przysłówki, stopniowanie.
Liczebniki(główne, porządkowe do tysiąca,podziałowe,przysłówkowe do dziesięciu
Zaimki(osobowe, zwrotny, wskazujące, względne, pytajne).
Coniunktivus praes.et pass.
Przedrostki greckie w terminologii medycznej.
Receptura,skróty recepturowe.
Rozpoznania i sentencje z zakresu poznanej gramatyki.
Ćwiczenia gramatyczne z zakresu powyższej gramatyki.
Literatura podstawowa:
Podręcznik:
1. J. Landesberg, Język Łaciński dla studentów weterynarii WSR.
Podręczniki dodatkowe:
2. S. Filipczak- Nowicka, Z. Grech-Żmijewska, Lingua Latina at usum
medicinaestudentium.
3. B. Bruska, Latinitasmedicinalis.
4. M. Piekarz, Lingua Latina medicinalis.
Słowniki łacińskie;
5. J. Babecki, S. Bober, Słownik lekarski łacińsko-polski.
6. J.Babecki, B. Dąbrowska, Słownik lekarski polsko- łaciński.
7. L. Winniczuk, Mały słownik polsko-łaciński.
8. K. Kumaniecki, Słownik łacińsko-polski.
Literatura uzupełniająca:
9. Z. Kubiak, Mitologia Greków i Rzymian.
10. K. Kumaniecki, Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu.
11. S. Stabryła, Księga legend rzymskich.