talnej (I Am the Walrus, Revolution 9), hindu

talnej (I Am the Walrus, Revolution 9), hindu

PWN Muzyka Male Rew A-B v4.2
06/08/2007
23:08
Page 82
beat
S g t . P e p p e r ’ s L o n e l y H e a r t s C l u b B a n d , płyta zespołu The Beatles, wydana 1967 w wytwórni Parlophone (producent G. Martin); dla wielu krytyków przełomowa i jedna z najważniejszych w dziejach współcz. muzyki — pierwszy w historii muzyki rockowej „concept album”, swoisty portret pokolenia hipisów, jego mentalności,
fascynacji intelektualnych, ideologii, po raz pierwszy w historii muzyki popularnej wydrukowano teksty wszystkich piosenek, pierwszy raz przedstawiono też na jednej płycie tak zróżnicowany repertuar — od pastiszu starego przeboju wodewilowego (When I’m Sixty Four),
przez balladę w rytmie walca z wykorzystaniem zespołu smyczkowego i z niezwykle wyszukanym kontrapunktem (She’s Leaving Home), muzykę psychodeliczną (Lucy In the Sky With
Diamonds), inspiracje muzyką hinduską, której instrumentarium zaskakująco dobrze współbrzmi z instrumentarium symfonicznym (Within You Without You), autentyczny rock (utwór tytułowy) wzbogacony wstawkami orkiestry dętej, aż po finałowy, wielowątkowy i w niezwykły
sposób zaaranżowany (z motywami jednej z symfonii A. Dvořaka) A Day In The Life, zwieńczony zaskakującym decrescendem. Okładkę płyty, oddającą istotę pop kultury, zaprojektował P. Blake; są na niej ukazane 63 sławne postacie ze świata filmu (M. Brando), literatury (L.
Carroll), muzyki (B. Dylan, K. Stockhausen), nauki (A. Einstein), polityki (M.K. Gandhi), religii
(Sri Lahiri Mahasaya), sportu (S. Liston), na pierwszym planie członkowie The Beatles ubrani
w stylowe uniformy wojskowe z epoki wiktoriańskiej, z „sobowtórami” w postaci figur woskowch wypożyczonych z gabinetu Madame Tussaud. Płyta od strony czysto muzycznej ma
charakter suity, od strony literackiej natomiast jest zwierciadłem epoki, ukazanej subtelnie,
aluzyjnie, w poetyckich tekstach; With A Little Help From My Friends w alegoryczny sposób
podejmuje temat sensu pracy zespołowej, Lucy In The Sky With Diamonds opowiada o onirycznym świecie marzeń i podróży w głąb umysłu (niektórzy krytycy dopatrywali się w tytule
ukrytego skrótowca LSD), A Day in the Life ukazuje jeden dzień (na krawędzi snu i jawy) zrelacjonowany nagłówkami gazet, piękna ballada She’s Leaving Home opowiada o ucieczce nastolatki z domu rodzinnego, stawia pytanie o przyczyny odrzucania współczesnego świata
z jego wartościami przez młodych; pośrednio odpowiada na nie Within You Without You, przeciwstawiając pustkę duchową współcz. cywilizacji zach. duchowość pełną miłości, inspirowaną myślą rel. Wschodu.
beat
[bi:t; ang.], w jazzie i muzyce rockowej,
zw. dawniej beatową lub bigbeatową, rytmiczne uderzenie, stała pulsacja rytmu, polegająca
na akcentowaniu mocnych części taktu (o n e
b.) lub słabych (o f f b.), albo wszystkich równomiernie (o u r b.).
B e a t l e s , T h e [t˙ bi:t˙lz], ang. zespół
wokalno-instrumentalny, zał. w Liverpoolu
1960 (pod nazwą The Silver Beatles; The B. od
1961), od 1962 działający w składzie: J OHN
The Beatles
Okładka płyty
Abbey Road
Archiwum PWN
82
Lennon, ur. 9 X 1940, Liverpool, zm. 8 XII
1980, Nowy Jork — śpiew, gitara, fortepian;
PAUL McCartney, ur. 18 VI 1942, Liverpool —
śpiew, gitara basowa, gitara, fortepian; G EORGE
Harrison, ur. 25 II 1943, Liverpool, zm. 29 XI
2001, Los Angeles — śpiew, gitara, sitar, R IN GO Starr, właśc. Richard Starkey, ur. 7 VII
1940, Liverpool — śpiew, perkusja.
W 1957–59 Lennon i McCartney, od 1958 także Harrison działali w zespole the Quarry
Men. Źródeł muzyki The B. należy szukać
wśród amer. klasyków rock and rolla i rhythm
and bluesa, a także w angielskiej muzyce skifflowej. Oryginalna twórczość The B. odzwierciedla przemiany, jakie zaszły w muzyce rozrywkowej w latach 60., przede wszystkim
ukształtowanie się rocka. Zespół wywarł
ogromny wpływ na młodzież lat 60., jej postawy, smak artyst., obyczaje i modę. Miarą popularności zespołu może być 500 mln sprzedanych płyt (tylko w okresie, kiedy działał).
Piosenki The B. weszły na stałe do repertuaru
muzyki rozrywkowej i jazzowej. W okresie debiutu The B. wykonywali gł. przeboje okresu
rock and rolla. Stopniowo zastępowali je własnymi kompozycjami, najczęściej Lennona
i McCartney’a. Zespół przełamywał stereotypy
melodyczne, harmoniczne i brzmieniowe muzyki popularnej, czerpiąc wzory nie tylko
z muzyki rockandrollowej, bluesa czy country,
ale też z muzyki dawnej (Piggies), eksperymentalnej (I Am the Walrus, Revolution 9), hinduskiej (Within You Without You). W aranżacjach
wprowadzał instrumenty rzadko stosowane
lub nieznane w muzyce popularnej, nawet egzotyczne (sitar, dilruba, tabla). J. Rifkin zaadaptował ich muzykę do stylu J.S. Bacha, H.
Purcella i R. Wagnera. Ambitne teksty, zwł.
Lennona, odznaczały się bogactwem inspiracji
(od poezji absurdu po filozofię Wschodu).
Członkowie The B. 1966 zaprzestali wspólnych występów publicznych, ograniczając się
do nagrań, 1970 zespół się rozwiązał. Największe przeboje: From Me to You, She Loves You,
I Want to Hold Your Hand, A Hard Day’s Night,
Yesterday, Day Tripper, We Can Work It Out, Yellow Submarine, Eleanor Rigby, Hey Jude, Get back.
Ważniejsze płyty: A Hard Day’s Night (1964),
Help! (1965), Revolver (1966), Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band (1967), The Beatles
(1968), Abbey Road (1969), The Beatles
1967–1970 (1973), Past Masters. Vol. 1 (1988),
Past Masters. Vol. 2 (1988), Anthology 3 (1996),
Yellow Submarine. Songtrack (1999). Filmy
z muzyką i udziałem The B.: A Hard Day’s Night (w Polsce rozpowszechniany pod tytułem
the Beatles) 1964, Help! (tytuł pol. Na pomoc)
1965, oba w reż. R. Lestera, Yellow Submarine
(tytuł pol. Żółta łódź podwodna) 1968, animowany, w reż. G. Dunninga.