Komentarze i uwagi Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (PIIT
Transkrypt
Komentarze i uwagi Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (PIIT
Warszawa, dnia 25 lipca 2011r. Komentarze i uwagi Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji (PIIT) do wniosku Komisji Europejskiej dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie „Roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii”. Operatorzy zrzeszeni w PIIT z uwagą zapoznali się ze skierowanym do Parlamentu Europejskiego i Rady wnioskiem Komisji Europejskiej dotyczącym przyszłej regulacji roamingowej na terenie Unii Europejskiej. Członkowie PIIT prezentują odmienne stanowiska odnośnie niektórych wnioskowanych przez Komisję Europejską zapisów, jednak istnieją też kwestie, co do których większość członków PIIT jest zgodna. Z tego względu niniejsze stanowisko PIIT zostało podzielone na trzy części oraz załącznik. · Część I odzwierciedla stanowisko większości członków PIIT · Część II zawiera uwagi operatorów nowo-wchodzących: P4, Cyfrowy Polsat, Aero2 i Mobyland; · Część III zawiera uwagi operatorów zasiedziałych: PTC, PTK Centertel i Polkomtel. Jednocześnie, na prośbę operatora PTK Centertel - członka Grupy France Telecom - do niniejszego stanowiska PIIT dołączone zostaje, jako osobny dokument, stanowisko PTK Centertel dotyczące propozycji tzw. rozwiązania strukturalnego Część I. Stanowisko wspólne większości członków PIIT Większość członków PIIT dostrzega przede wszystkim konieczność doprecyzowania istotnych aspektów technicznych, bez których trudno jest szczegółowo odnieść się do propozycji strukturalnej przedstawianej przez Komisję Europejską. Niestety w chwili obecnej w żaden praktyczny sposób nie są wyjaśnione zasady rozłączności detalicznej oferty roamingu międzynarodowego oraz konstrukcji technologicznej takiego rozwiązania. Rozwiązania techniczne umożliwiające wdrożenia proponowanego przez Komisję Europejską modelu strukturalnego, zakładającego rozłączność detaliczną oferty roamingu międzynarodowego od oferty usług krajowych, są skomplikowane technicznie, czasochłonne i bardzo kosztowne do implementacji (zarówno na poziomie sieciowym, jak też billingowym), zwiększają też ryzyko wystąpienia fraudu. Ponadto, są one mało przyjazne dla klienta, gdyż w praktyce będą wymagać od niego umiejętności manualnej konfiguracji karty SIM, aparatu, etc., co w efekcie przełoży się na niskie zainteresowanie usługą. Należy też mieć na uwadze, iż praktyka wskazuje, że rozwiązania typu Dual IMSI i Multi IMSI mogą być niekompatybilne z niektórymi modelami aparatów telefonicznych, a w szczególności typu smartphone. Zdaniem większości członków Izby przedstawiona propozycja poważnie skomplikuje usługę roamingu na poziomie detalicznym i pomimo wielkich wydatków na infrastrukturę i zaangażowania całego rynku w Unii Europejskiej, finalnie tylko niewielka część klientów skorzysta z nowego rozwiązania. Według zleconych przez Strona 1 z 1 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25 jednego z polskich operatorów będącego członkiem PIIT badań rynkowych odnoszących się do problematyki wyboru operatora na bazie oferty roamingowej, 80%-90% osób w ogóle nie sugeruje się roamingiem międzynarodowym w takiej sytuacji. Poniżej wskazujemy na obszary, które naszym zdaniem wymagają dalszych wyjaśnień, opracowania lub zmian w przesłanej nowelizacji Rozporządzenia: 1. Rozwiązanie strukturalne – rozdzielenie detalicznej oferty roamingowej od oferty krajowej. Punkt 22 przesłanej propozycji wskazuje na konieczności „określenia podstawowych zasad dotyczących odrębnej sprzedaży usług roamingu”. Bardzo niepokojący jest fakt, że nie odnosi się w ogóle do pytania czy takie rozwiązanie jest w ogóle możliwe po stronie technologicznej. Mając na uwadze przebiegające procesy w zakresie usług roamingu międzynarodowego większość członków Izby obawia się, że proponowana idea w dużej mierze opiera się na teorii/wizji i w praktyce może przynieść zupełnie inne rezultaty, niż oczekiwane, o ile będą możliwe do realizacji. Ponadto, Artykuł 4 opisuje ogólne i podstawowe zasady funkcjonowania odsprzedaży roamingu detalicznego, wskazując między innymi na 5 dni roboczych na „przeniesienie” klienta z sieci macierzystej do operatora alternatywnego. Nie znając żadnych uwarunkowań technicznych nie można stwierdzić ile czasu faktycznie będzie potrzebne na taką czynność. Nie wiadomo również jak od strony stricte formalnej klient miałby stać się użytkownikiem usług roamingowych innego operatora – poprzez umowę, wyrażenie zgody poprzez SMS/MMS, aktywację przez sprzedawcę lub obsługę klienta swojego operatora macierzystego? Taka procedura w oparciu o rozwiązanie techniczne jest niezbędna i powinna być pierwszym krokiem w dalszej analizie propozycji rozwiązania strukturalnego. Artykuł 4 nakłada też na operatorów macierzystych obowiązek ułatwienia klientowi zawarcia umowy z alternatywnym dostawcą usług roamingu. Wymóg ten jest związany z odpowiedzialnością i rodzi kolejne wątpliwości natury formalnej i biznesowej, np. związane z weryfikacją wiarygodności klienta celem zawarcia umowy na usługi roamingowe. Powstaje pytanie, który operator (macierzysty czy alternatywny) odpowiada za proces weryfikacji klienta i ponosi ewentualne ryzyko wystąpienia fraudu, braku płatności za usługi roamingowe, czy też nadużyć? Propozycja rozporządzenia jedynie lakonicznie odnosi się do realizacji oddzielnej sprzedaży usług roamingowych poprzez wprowadzenie profilu roamingowego na karcie SIM. Rozwiązanie to może wymusić na operatorach wymianę większości kart SIM klientów. Praktycznym skutkiem, nie odnosząc się w tym miejscu do oczywistej kwestii kosztów i ciężarów organizacyjnych, będzie zatem konieczność fizycznego pojawienia się klienta w punkcie obsługi, celem wymiany karty. Należy wątpić, by takie rozwiązanie spotkało się ze zrozumieniem i akceptacją wszystkich klientów. Pamiętać także należy o zależności operatorów od dostawców kart SIM. Jest prawdopodobne, że ci ostatni nie podołają realizacji wielkich zamówień na rzecz operatorów w zbliżonych terminach w skali UE. Strona 2 z 2 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25 Również w kontekście artykułu 4 propozycji rozporządzenia, powinno się zwrócić uwagę na klientów usług "na kartę", dla których opłatę romingową należy pobrać z ich konta natychmiast po wykonaniu połączenia, a saldo sprawdzić jeszcze przed zestawieniem połączenia. Rozporządzenie nie precyzuje, w jaki sposób dostawca usług krajowych miałby informować dostawcę usług roamingowych o saldzie konta. Powyższy system przekazywania informacji będzie bardzo trudny do wykonania od strony technicznej. Jeśli natomiast taka wymiana informacji nie zostanie przewidziana, wówczas klient będzie zmuszony do doładowywania oddzielnie konta do usług krajowych, a oddzielnie do usług roamingowych. Rozwiązanie takie będzie uciążliwe i z pewnością trudne do zrozumienia dla klienta. W realiach dużych firm telekomunikacyjnych, o rozbudowanej strukturze, wdrożenie tak skomplikowanego rozwiązania technicznego (odrębna sprzedaż usług roamingu) – o ile w ogóle będzie wykonalne - może zająć nawet kilka lat. Stawianie operatorom innych wymagań czasowych może skutkować rozwiązaniami niedopracowanymi, bardzo trudnymi w odbiorze przez klienta, a w praktyce nawet po prostu niefunkcjonującymi. Od strony stricte pragmatycznej, Komisja Europejska wyznaczyła BEREC do znalezienia rozwiązania technicznego, obawiamy się jednak faktu, że większość regulatorów nie jest przygotowana merytorycznie do poszukiwania tego typu rozwiązań technologicznych. Z drugiej strony ogólnoświatowe ciała standaryzacyjne (w tym GSM Association, ETSI, 3GPP), które posiadają „know-how”, nie przewidywały tego typu rozwiązań, nie podlegają pod zwierzchnictwo instytucji Unii Europejskiej czy innych organizacji międzynarodowych, co tworzy poważne ograniczenie dla przedstawionej idei poszukiwania i wdrażania tak zaawansowanego technologicznie rozwiązania strukturalnego. Nie wydaje się, by możliwe było stworzenie osobnych standardów technologicznych i biznesowych na potrzebę realizacji wymogów regulacji roamingowej w Unii Europejskiej, w oderwaniu od standardów i norm z powodzeniem funkcjonujących już od wielu lat na światowym rynku usług mobilnych, tak więc zaangażowanie w/w. ciał standaryzacyjnych jest niezbędne. Artykuł 5 odnosi się do możliwości wykorzystania tych samych terminali przez użytkowników końcowych, jednak taka sytuacja podnosi koszty pozyskania klienta, ponieważ reseller nie uczestniczy w pokrywaniu kosztu subsydiów terminali i jest beneficjentem oferty operatora na potrzeby usług krajowych. W związku z tym PIIT widzi potrzebę pobierania opłat od „alternatywnego dostawcy usługi roamingu” w ramach subsydiów i innych działań w celu umożliwienia rozłącznej sprzedaży i funkcjonowania usługi roamingu międzynarodowego na proponowanych zasadach. 2. Obowiązek zapewnienia hurtowego dostępu. Niezależnie od wskazanych w części II i III niniejszego stanowiska różnic dotyczących kwestii fundamentalnych związanych z nałożeniem obowiązku dostępu na potrzeby Strona 3 z 3 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25 świadczenia usług roamingu międzynarodowego, większość operatorów mobilnych zrzeszonych w PIIT stoi na stanowisku, iż propozycja Komisji Europejskiej w tym zakresie: · pociąga za sobą duże komplikacje w obszarze hurtowym. Możliwości podłączania w ramach dostępu hurtowego MVNO i resellerów w żaden sposób nie jest objęte standardami ogólnoświatowymi, w tym określonymi przez GSM Association. Operatorzy nieposiadający częstotliwości (MVNO/MVNE, resellerzy) nie są przyjmowani przez GSM Association na członków tej instytucji, w związku z tym na dzień dzisiejszy mają znacznie ograniczone możliwości bezpośredniego uczestnictwa w obszarze podłączeń i rozliczeń hurtowych. W większości przypadków MVNO/MVNE i resellerzy mogą jedynie funkcjonować za pośrednictwem dużych operatorów udostępniających usługi roamingu międzynarodowego, w tym numerację, infrastrukturę, etc. · Artykuł 3 przesłanej propozycji nakazuje operatorom uwzględnić wszystkie uzasadnione wnioski o dostęp hurtowy. Jednak nie wspomina nic o konieczności spełnienia i posiadania w ramach infrastruktury określonych standardów przez operatora występującego o dostęp. Taki warunek jest konieczny i niezbędny, aby można było sfinalizować uruchomienie dostępu, a także dotrzymać (sugerowanego poniżej) terminu sześciu miesięcy. Rozporządzenie winno, zatem szczegółowo zdefiniować, jakie minimalne warunki techniczne powinny zostać spełnione przez operatora hosta oraz przedsiębiorcę wnioskującego o dostęp. · Odnosząc się do terminu dwóch miesięcy na potrzeby podłączenia dostępu hurtowego od lipca 2014 roku, należy podkreślić, że w chwili obecnej podłączenie wszystkich usług (CAMEL, GPRS, Video) wykonywane jest w terminie średnio cztery-sześć miesięcy, przy założeniu sprawnych negocjacji oraz szybko i pozytywnie przeprowadzonych testów. Każdy operator posiada unikalną infrastrukturę i możliwości techniczne, a także zasoby do przeprowadzenia stosownych testów. Dlatego też, minimalny, sugerowany termin podłączenia powinien wynosić sześć miesięcy 3. Jak zaznaczono na wstępie niniejszego wystąpienia, Izba odrębnie w załączniku do tego tekstu zamieszcza stanowisko PTK Centertel – członka Grupy France Telecom - która wyraża gotowość do poszukiwania rozwiązania strukturalnego, które odpowiadałoby zakreślonym przez Komisję celom, a jednocześnie byłoby efektywne pod względem kosztów implementacji, proporcjonalne do założonych celów i korzyści oraz łatwe w użyciu dla klientów. Strona 4 z 4 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25 Część II. Uwagi operatorów nowo-wchodzących (P4, Cyfrowy Polsat, Aero2 i Mobyland) 1. Rozwiązanie strukturalne. Proponowane przez Komisję Europejską rozwiązanie strukturalne, polegające na rozłączności detalicznej oferty roamingu międzynarodowego, odnosi się do skutków, a nie przyczyn wysokich cen detalicznych roamingu międzynarodowego. Zdaniem operatorów nowo-wchodzących należy skupić się na przyczynie, którą jest brak konkurencji na rynku hurtowym związany m.in. z obecną praktyką stosowaną przez dużych operatorów lub grupy operatorów polegającą na zawieraniu umów o charakterze barterowym, a tym samym uzależnieniem bilateralnych stawek hurtowych od wolumenów wzajemnie przesyłanego ruchu. Propozycje eliminacji tego problemu poprzez zaprzestanie podpisywania umów hurtowych (barterowych) pomiędzy operatorami, przedstawiane były podczas Konsultacji Publicznych przeprowadzonych przez Komisję Europejską w lutym 2011. W ocenie tych operatorów zaproponowane rozwiązanie strukturalne Komisji Europejskiej będzie dążyć do obniżenia cen detalicznych, co efektywnie jedynie ograniczy marżę na usługach roamingu międzynarodowego, jednak nie zaadresuje kwestii kluczowej, jaką jest wdrożenie skutecznej konkurencji na rynku hurtowym roamingu międzynarodowego. Tym samym wyjściowe stawki hurtowe będą nadal utrzymywane przez operatorów na dosyć wysokim poziomie, uniemożliwiającym operatorom alternatywnym przygotowanie konkurencyjnych ofert w zakresie usług roamingu międzynarodowego. W przypadku skutecznego wdrożenia rozwiązania strukturalnego, w niedługim czasie nastąpi centralizacja klientów wokół dużych grup operatorów. Obawy te obrazuje przykład ostatnich tygodni z naszego rodzimego rynku wprowadzenia niezwykle konkurencyjnej promocji na roaming międzynarodowy na terenie UE. Jest to oferta na tyle konkurencyjna, że ani operatorzy nowowchodzący a już na pewno nie MVNO lub resellerzy, nie będą w stanie się z nią zrównać i podjąć walkę cenową. Wynika to z marginalnego poziomu cen hurtowych (lub zniesienia cen hurtowych), które często oferują sobie nawzajem operatorzy wewnątrz grupy kapitałowej. Gdyby przytoczona propozycja Komisji istniała dzisiaj na rynku, operatorzy nowowchodzący, a także resellerzy i MVNO, straciliby swoich roamingowych klientów na rzecz dużych grup operatorów, ponieważ żaden z podmiotów działających indywidualnie nigdy nie będzie w stanie uzyskać tak niskich cen hurtowych jak ceny, które oferują sobie nawzajem operatorzy działający w grupie lub operatorzy mający największe udziały w rynku. 2. Obowiązek zapewnienia hurtowego dostępu. Operatorzy nowo-wchodzący popierają propozycję nałożenia obowiązku hurtowego dostępu do usług roamingu międzynarodowego, z zastrzeżeniem uwag przedstawionych w części I niniejszego stanowiska. Obowiązek dostępu przyczyni się do wzrostu konkurencji i umożliwi wszystkim operatorom świadczącym mobilne Strona 5 z 5 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25 usługi telekomunikacyjne wprowadzenie do swej oferty detalicznej usług roamingowych. Dotychczasowe doświadczenie operatorów nowo-wchodzących i MVNO wskazuje na istotne problemy w zawieraniu umów roamingowych z operatorami zasiedziałymi na terenie Unii Europejskiej. Jednocześnie, obowiązek dostępu powinien być powiązany z obowiązkiem niedyskryminacji w zakresie oferowanych przez operatora wizytowanego stawek hurtowych, w przeciwnym razie operatorzy nowowchodzący, którym oferowana będzie stawka na poziomie maksymalnej regulowanej stawki hurtowej nadal będą dyskryminowani w stosunku do innych dużych operatorów, którym operator sieci wizytowanej oferuje w ramach umowy barterowej stawki hurtowe znacznie poniżej wyznaczonego regulacyjnie limitu. Tym samym, operatorzy nowowchodzący nadal nie będą realnie mogli oferować atrakcyjnych stawek detalicznych za usługi roamingowe. Odnosząc się do wskazywanej dalej w części III niniejszego stanowiska przez największych operatorów na rynku polskim konieczności przeprowadzenia regulacji w trybie ex ante, operatorzy uważają, iż skutkowałoby to znacznymi opóźnieniami we wprowadzeniu mechanizmów regulacyjnych związanych z obowiązkiem dostępu, które nowi operatorzy popierają i z których chcieliby korzystać jak najszybciej. Nowi operatorzy uważają, że wprowadzony w wyniku unijnej regulacji roamingowej obowiązek dostępu na potrzeby świadczenia usług roamingu międzynarodowego nie powinien mieć wpływu na dawny rynek 15. W odniesieniu do wspomnianych w punkcie 2 części I niniejszego stanowiska problemów wynikających z faktu, iż obecnie GSM Assocation nie dopuszcza do członkostwa MVNO/MVNE i resellerów, operatorzy wskazują, iż umożliwienie MVNO/MVNE i resellerom członkostwa w GSMA znacznie ułatwiłoby im, na płaszczyźnie formalnej, działalność i współpracę z operatorami oferującymi hurtowo usługi roamingu międzynarodowego, którzy są członkami GSMA i działają w myśl jednolitych standardów, procedur, procesów i ustaleń w zakresie wzajemnego oferowania usług roamingowych. Część III. Uwagi operatorów zasiedziałych (PTC, PTK Centertel, Polkomtel) 1. Status rynku i brak podstaw do dalszej regulacji. Na polskim rynku detalicznym pojawiły się w ostatnim czasie bardzo innowacyjne oferty roamingowe, zarówno w zakresie połączeń głosowych, jak i transmisji danych. Już dziś polscy konsumenci mogą za jedyne 9 PLN (ca. 2,23 Euro) kupić pakiet 30 minut do wykorzystania poza granicami kraju, co umożliwia obniżenie ceny za połączenie głosowe w roamingu do 0,30 PLN (ca. 0,07 Euro). Jest to cena konkurencyjna nie tylko do ceny obecnie płaconej w ramach Eurotaryfy, tj. 0,35 Euro, a także w stosunku do cen za połączenia krajowe. Operatorzy oferują także coraz atrakcyjniejsze pakiety w zakresie transmisji danych w roamingu i wyraźnie zaczynają konkurować między sobą w celu pozyskania jak największej ilości klientów. Biorąc pod uwagę dotychczasowe doświadczenia i konkurencję na rynku mobilnym, jest Strona 6 z 6 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25 także wysoce prawdopodobnym, iż już wkrótce wszyscy krajowi operatorzy telefonii komórkowej przygotują konkurencyjne oferty roamingowe. Podobne trendy zauważalne są także na innych rynkach w ramach Unii Europejskiej. Powyższe trendy, wyraźnie wskazują, iż nie ma już potrzeby dla regulacyjnego ustalania limitów cenowych w zakresie detalicznych usług roamingu międzynarodowego. Tymczasem Komisja Europejska nie tylko zamierza prowadzić dalszą regulację cen detalicznych, a nawet rozszerzyć ją na usługę transmisji danych, ale także wprowadzić dodatkowe rozwiązania strukturalne, które zdaniem Komisji Europejskiej, mają pobudzić konkurencję na rynku roamingu międzynarodowego. Przy czym, Komisja, odchodzi w swoich propozycjach, od kluczowych zasad regulacji ex ante, tj. regulowania tylko tych rynków, co do których uprzednio stwierdzono brak skutecznej konkurencji (definiowane poprzez występowanie podmiotu/podmiotów o znaczącej pozycji rynkowej), nakładania obowiązków regulacyjnych tylko na podmioty SMP i to tylko w zakresie niezbędnym do usunięcia zidentyfikowanych problemów konkurencyjnych oraz traktowania regulacji rynków detalicznych, jako rozwiązania ostatecznego. Takie podejście uznać można za nieuzasadnione w kontekście obecnego stanu konkurencji na rynku usług roamingu. Biorąc pod uwagę fakt, iż w ciągu ostatnich kilku miesięcy konkurencja na rynku roamingu międzynarodowego zaczęła się rozwijać, propozycja Komisji Europejskiej wykracza znacząco ponad to, co mogłoby być w obecnych okolicznościach zarówno uzasadnione, proporcjonalne jak i odpowiednie do zidentyfikowanych problemów. Proponowane regulacje nie mogą sankcjonować tych krajów i/lub operatorów, którzy już doświadczają konkurencji. Wszelkie środki regulacyjne powinny być tak zaprojektowane, by stanowić odpowiedź na problemy konkurencyjne, tylko tam, gdzie jest to uzasadnione. Zunifikowane podejście regulacyjne, bez uwzględnienia różnic w zakresie poziomu konkurencyjności, będzie miało negatywny wpływ na konkurencję, inwestycje, innowacyjność oraz usługi świadczone użytkownikom końcowym. 2. Obowiązek zapewnienia hurtowego dostępu. Najwięksi operatorzy działający na rynku krajowym uważają, iż nakładanie jakichkolwiek obowiązków w zakresie dostępu musi być realizowane zgodnie z fundamentalnymi zasadami regulacji ex ante wyrażonymi w pakiecie łączności elektronicznej, tj. po uprzednim przeprowadzeniu analizy odpowiedniego rynku właściwego i stwierdzeniu na nim braku skutecznej konkurencji oraz zidentyfikowaniu problemu konkurencyjnego, który uzasadniałby konieczność nałożenia takiego obowiązku regulacyjnego. W przeciwnym razie doprowadzi to w praktyce do regulacji dawnego rynku 15 – tj. rynku dostępu i rozpoczynania połączeń w ruchomych publicznych sieciach telefonicznych, pomimo stwierdzenia na nim skutecznej konkurencji. Nałożenie obowiązku zapewnienia dostępu na poziomie hurtowym w zakresie usługi roamingu międzynarodowego oznaczałoby znaczące zwiększenie intensywności regulacji rynków hurtowych w porównaniu do obecnych już regulacji cen usług w roamingu. Europejskie ramy regulacyjne w zakresie łączności elektronicznej opisują szczegółowo procedury, jakie należy przeprowadzić w celu ewentualnego nałożenia Strona 7 z 7 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25 obowiązków dostępu do sieci telekomunikacyjnych. Są to w szczególności: analiza rynków właściwych w celu oceny stanu konkurencji, stwierdzenie braku skutecznej konkurencji (tj. występowania znaczącej pozycji rynkowej /SMP/) oraz nałożenie na podmiot SMP odpowiednich i proporcjonalnych środków regulacyjnych. Jednocześnie ramy regulacyjne zawierają zakaz nakładania obowiązków na rynkach, na których nie stwierdzono braku skutecznej konkurencji, co oznacza, iż nie występuje na nich podmiot o znaczącej pozycji rynkowej. Nałożenie hurtowego obowiązku zapewnienia dostępu, bez uwzględnienia wyżej wymienionych przesłanek nakładania obowiązków regulacyjnych, będzie nieproporcjonalne i sprzeczne z elementarnymi zasadami regulacji ex ante. Jeśli organy regulacyjne uznają, że brak jest skutecznej konkurencji na hurtowym rynku roamingu międzynarodowego, to powinny to udowodnić w odpowiedniej analizie. Do tej pory przeprowadzone analizy nie potwierdziły, iż na jakimkolwiek rynku w Unii Europejskiej występuje brak skutecznej konkurencji. Przedmiotowy rynek – w naszej opinii - ma aspekt krajowy, bo tylko operatorzy, którzy zbudowali sieć np. w Polsce mogą oferować hurtową usługę dostępu do sieci ruchomej w Polsce. Rynek (tzw. rynek 17) ten podlegał analizie Prezesa UKE, który stwierdził występowanie skutecznej konkurencji. Do takich samych wniosków doszedł Prezes UKE w zakresie rynku 15 – rynku dostępu i rozpoczynania połączeń. Dlatego niedopuszczalne jest podejście, w którym odchodzi się od elementarnych zasad i próbuje się regulować dany rynek w rozporządzeniu tylko dlatego, że nie można udowodnić braku skutecznej konkurencji w odpowiedniej analizie. Wprowadzeniu takiego środka zaradczego przeciwstawiał się także BEREC w swoim raporcie z 2010 r. w zakresie roamingu międzynarodowego: Środek regulacyjny oznacza, mniej lub bardziej kosztowo zorientowaną regulację dawnego "Rynku 15", bez uprzedniego stwierdzenia znaczącej pozycji rynkowej (SMP). Niektórzy uważają, że może to budzić istotne zastrzeżenia prawne. "Skutki takiego środka wykraczają jednak daleko poza roaming, jako że wszelka dodatkowo generowana konkurencja może zrewolucjonizować konkurencję na rynkach krajowych [...], prowadząc ostatecznie do prawdziwego jednolitego europejskiego rynku detalicznych usług telefonii komórkowej. Z tych powodów, BEREC skłania do poglądu, że środek ten należy uznać za nieproporcjonalny, biorąc pod uwagę, że problemem do rozwiązania są wysokie ceny roamingu." Ponadto, na polskim rynku dostępu do usług roamingu międzynarodowego nieodnotowywane są żadne problemy i nie są znane przypadki odmowy dostępu jakiemukolwiek operatorowi zagranicznemu do hurtowych usług roamingu międzynarodowego w Polsce. Nawet, jeśli na jakimkolwiek rynku w UE taki problem by występował, to nie może to być powodem automatycznego nałożenia na wszystkich operatorów działających na krajowych rynkach w Unii Europejskiej obowiązku zapewnienia dostępu. Obowiązek taki powinien być nakładany jedynie wówczas i w stosunku do tych podmiotów, gdzie taki problem został zidentyfikowany i gdzie jest to wynikiem posiadania przez dany podmiot znaczącej pozycji rynkowej. Jeśli operatorzy występujący o dostęp roamingowy napotykają takie problemy na innych rynkach w ramach UE, to w przypadku braku skutecznej konkurencji, adekwatnym i proporcjonalnym środkiem regulacyjnym byłoby nałożenie na podmiot Strona 8 z 8 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25 nadużywający swojej pozycji rynkowej odpowiednich obowiązków w zakresie dostępu. Nie jest to jednak powodem do uregulowania całego rynku unijnego, w tym rynku w Polsce, gdzie takie problemy nie występują. Nałożenie rozległego obowiązku zapewnienia dostępu do hurtowych usług roamingu międzynarodowego, w połączeniu z dalszą nieuzasadnioną drastyczną redukcją cen hurtowych, prowadzi do ogromnych możliwości arbitrażu, które będą mieć negatywny wpływ na inwestycje w sieci telekomunikacyjne. Komisja nie wskazuje powodów, dla których konieczne jest wprowadzenie tak radykalnych obniżek w zakresie hurtowych opłat jak zaproponowane, zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że już obecnie możliwe jest oferowanie niskich i atrakcyjnych usług detalicznych (głos i transmisja danych). Wprowadzenie takiego obowiązku spowoduje, iż operatorzy MVNO i inni przedsiębiorcy będą mogli konkurować na wszystkich europejskich rynkach telekomunikacyjnych, poprzez oferowanie lokalnym klientom usług opartych na regulacyjnie ustalonych cenach hurtowych w zakresie roamingu międzynarodowego, jako „ofert krajowych”. A zatem, dostawcy usług telekomunikacyjnych – bez jakichkolwiek inwestycji w sieć – będą mogli korzystać z inwestycji i sieci ich partnerów roamingowych, w oparciu o regulowane warunki. Konsekwencją tego będzie de facto regulowanie rynku 15, pomimo iż rynek ten w większości krajów Unii Europejskiej (również w Polsce) został uznany za skutecznie konkurencyjny. Taka lokalna konkurencja spowoduje zachwianie równowagi w zakresie sytuacji różnych dostawców usług telekomunikacyjnych. "Krajowy" operator sieci ponosi, bowiem ryzyko związane z odzyskaniem swoich inwestycji w sieć, podczas gdy operatorzy zagraniczni "roamingowi" nie ponoszą materialnych kosztów stałych, ale będą mogli generować takie same przychody, oferując "krajowe" usługi w oparciu o uregulowane usługi hurtowe w zakresie roamingu międzynarodowego. Dlatego też, powinna zostać przynajmniej wprowadzona gwarancja, że te usługi hurtowe, oferowane w oparciu o regulowane ceny, mogą być wykorzystywane wyłącznie do świadczenia usług roamingowych na rzecz użytkowników końcowych, ale nie mogą być wykorzystywane do świadczenia usług na rynku krajowym/lokalnym. Strona 9 z 9 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25 Załącznik 1 Uwagi PTK Centertel – członka Grupy France Telecom - do propozycji Komisji Europejskiej dotyczącej rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie „Roamingu w publicznych sieciach łączności ruchomej wewnątrz Unii” PTK Centertel – Członek Grupy France Telecom (dalej również, jako Grupa FT) odnotowuje, że Komisja Europejska zaproponowała wprowadzenie rozwiązania strukturalnego na rynku usług roamingowych. PTK Centertel wraz z całą Grupą France Telecom jest otwarta i gotowa do podjęcia prac mających na celu poszukiwania rozwiązania strukturalnego, które odpowiadałoby zakreślonym przez Komisję celom, a jednocześnie byłoby efektywne pod względem kosztów implementacji, proporcjonalne do założonych celów i korzyści oraz łatwe w użyciu dla klientów. Ewentualne rozwiązanie strukturalne powinno, zatem opierać się na następujących założeniach: - koszty wdrożenia muszą być uzasadnione i proporcjonalne do zakreślonych celów i oczekiwanych korzyści - rozwiązanie musi być proste w obsłudze dla klienta – rozwiązanie musi gwarantować wysoki poziom bezpieczeństwa oraz zapewniać odpowiednią kontrolę i zapobiegać fraudom – z powodów bezpieczeństwa operator macierzysty powinien zachować kontrolę nad kartą SIM. Należy jednocześnie wyraźnie podkreślić, że rozwiązanie strukturalne byłoby nieefektywne, jeśli zostałoby wprowadzone w połączeniu z rygorystycznymi limitami cen. Propozycja KE w sprawie Roamingu III nakłada już i tak znaczne obniżki cen, a jeśli limity cenowe miały być dalej obniżane w trakcie dalszych prac nad projektem rozporządzenia, wówczas nie zostanie pozostawiony wystarczający margines do konkurowania dla nowych operatorów, co spowoduje, że rozwiązanie strukturalne stanie się bezużyteczne, a jednocześnie drastycznie niskie pułapy cen znacznie ograniczą możliwości branży w zakresie wspierania rozwoju rozwiązania strukturalnego i ponoszenia inwestycji na jego wdrożenie. Ponadto, zaproponowany przez KE rok 2015 na ocenę efektywności wdrożonych rozwiązań strukturalnych, w ocenie PTK Centertel, jest terminem zbyt wczesnym uniemożliwiającym rzetelne zidentyfikowanie i ocenę efektów działania takich rozwiązań. PTK Centertel wraz z całą Grupą FT, wychodząc naprzeciw propozycjom Komisji podejmuje działania zmierzające do zidentyfikowania ewentualnego rozwiązania strukturalnego opartego o model "Roaming provider" (RP). Rozwiązanie takie mogłoby być oparte m.in. na następujących wstępnych założeniach: - Roaming Provider zawiera umowę z H-MNO (operator macierzysty) w celu świadczenia usług roamingu klientom danego H-MNO pod własną nazwą i na własny rachunek - między RP a H-MNO nie ma bezpośredniej relacji roamingowej (ani w sensie komercyjnym, ani w sensie technicznym) - nie ma konieczności zmiany karty SIM. W ramach postępu prac nad przedmiotowym rozwiązaniem, PTK Centertel będzie gotowa przedstawić bardziej szczegółowe wyjaśnienia. Strona 10 z 10 Komentarze i Uwagi PIIT – roaming międzynarodowy, 2011-07-25