Ćwiczenie 4 Temat: Preparatyka mieszanek aromaterapeutycznych.

Transkrypt

Ćwiczenie 4 Temat: Preparatyka mieszanek aromaterapeutycznych.
- Chemia w kosmetologii dla liceum - Preparatyka kosmetyczna -
Ćwiczenie 4
Temat: Preparatyka mieszanek aromaterapeutycznych.
Cel ćwiczenia: Poznanie wymagań kosmetologii w stosunku do zastosowań aromaterapii.
Nabycie umiejętności preparatyki mieszanek aromaterapeutycznych różnego przeznaczenia.
I. Część teoretyczna
Jedną z najszybciej rozwijających się dziedzin medycyny niekonwencjonalnej jest
aromaterapia. Jest ona oparta na siłach natury ukrytych w naturalnych roślinnych olejkach
eterycznych. Aromaterapia łączy wpływ zapachu na stan psychiczny i fizyczny człowieka z
uzdrawiającymi właściwościami olejków eterycznych.
Twórcą określenia „aromaterapia” jest francuski chemik Gatefosse, który zajmował
się badaniem olejków eterycznych jako potencjalnych składników kosmetyków. W czasie
pierwszej wojny światowej opatrując rannych żołnierzy z braku środków dezynfekcyjnych
zastosował olejek lawendowy, znany mu z własnego doświadczenia, jako antyseptyk.
Okazało się, że olejek ten oprócz działania antyseptycznego przyspieszał znakomicie gojenie
się ran i oparzeń. Jego doświadczenie i dalsze prace zaowocowały książką pod tytułem
„Aromaterapia”. Francuski lekarz Jean Valnet poprzez prowadzenie systematycznych badań
właściwości leczniczych olejków eterycznych rozwinął idee Gatefosse’a w sposób bardziej
profesjonalny. Tak zaczął się intensywny rozwój aromaterapii we Francji, później w Anglii a
dziś w całym świecie.
Aromaterapia jest zatem metodą usuwania pewnych objawów chorobowych, bólu,
niektórych schorzeń, a przede wszystkim poprawy ogólnej kondycji psychicznej i fizycznej
pacjenta przy pomocy olejków eterycznych wprowadzanych do organizmu poprzez drogi
oddechowe (wąchanie, wdychanie, inhalacje) i przez skórę (masaż, kąpiel lub kompres).
Podawanie olejków w preparatach doustnych poddaje je działaniu systemu trawiennego, a
więc serii procesów chemicznych, w wyniku których zachodzą zmiany olejku. Doustne
stosowanie olejków eterycznych jest domeną homeopatii, która może być stosowana
równolegle z aromaterapią.
Olejki eteryczne są niezwykle skomplikowanymi mieszaninami kilkudziesięciu do
nawet kilkuset różnorodnych, wielofunkcyjnych związków chemicznych, o nie zawsze do
końca poznanej i w większości przypadków trudnej lub niemożliwej do odtworzenia budowie.
Są one koncentratem najaktywniejszych substancji czynnych rośliny (hormonów roślinnych).
1
- Chemia w kosmetologii dla liceum - Preparatyka kosmetyczna Od strony klinicznej do chwili obecnej najlepiej zostały poznane właściwości
antyseptyczne olejków eterycznych (wspomniany wyżej olejek lawendowy) oraz ich niektóre
oddziaływania na stany psychiczne człowieka. Na szczególną uwagę zasługuje antyseptyczne
działanie olejku z drzewa herbacianego. Liczne badania wykazały, że działa on hamująco na
rozwój 32 szczepów bakterii wyizolowanych z górnych dróg oddechowych. Niemieccy
uczeni stwierdzili, że skuteczność niektórych mieszanek (m.in. zawierających olejek
melisowy) jest większa niż antybiotyków.
Należy wystrzegać się olejków nieznanego pochodzenie, w przezroczystych
opakowaniach (wszystkie olejki są wrażliwe na światło), bardzo tanich. Okazyjnie oferowane,
bardzo tanie olejki są z reguły fałszowane chemikaliami, tańszymi zamiennikami i mogą być
niebezpieczne dla zdrowia.
Uwaga: Należy bezwzględnie przestrzegać zasady niestosowania na skórze
olejków nierozcieńczonych!!!
II. Część doświadczalna - polega na wykonaniu kilku mieszanek wskazanych przez
prowadzącego spośród niżej zaproponowanych receptur. Należy pamiętać o następujących
zasadach komponowania mieszanek oraz ich stosowania:
─ należy przyjąć 10 kropli jako 100% mieszanki;
─ w każdej mieszance powinno znaleźć się nie więcej niż pięć różnych olejków;
─ mieszanki do masażu należy rozprowadzić w nośniku – dobrej jakości oleju roślinnym lub
oliwce dla dzieci. Na jeden pełny masaż zużywa się ok. 10 ml roztworu zawierającego
2 - 5 kropli mieszaniny olejków;
─ do kąpieli stosuje się około 10 kropli mieszaniny olejków na typową wannę wody.
Mieszaninę olejków wlewa się na powierzchnię ciepłej (nie gorącej wody).
─ kompresy (okłady) sporządza się poprzez nasączenie waty, gazy lub ręcznika roztworem
mieszanki olejków w wodzie (ok. 5 kropli w 100 ml ciepłej wody).
─ inhalacje (kominki aromaterapeutyczne) to aromatyzowanie powietrza w pomieszczeniu,
w którym przebywamy. Poprzez oddychanie tym powietrzem wprowadzamy cząstki
aromatyczne do dróg oddechowych. W zależności od wielkości pomieszczenia, w którym
stosuje się zabieg do miseczki kominka wlewa się 10 – 20 kropli olejku i 1 – 2 łyżki
stołowe wody a następnie podgrzewa się całą zawartość. Nie wolno stosować w kominku
nierozcieńczonych olejków!!!
2
- Chemia w kosmetologii dla liceum - Preparatyka kosmetyczna Odczynniki:
Nazwa
Zestaw olejków w oryginalnych
opakowaniach
Ilość
20
rodzajów
Sprzęt:
Nazwa
Zlewka 150 cm3
Ilość
4 szt.
Bagietka
Mieszadło magnetyczne
Ciemne buteleczki z
kroplomierzem
Kominek aromaterapeutyczny
2 szt.
1 szt.
3–4
sztuki
Ćwiczenie 1. Mieszanki przy dolegliwościach psychicznych (do stosowania w kominkach
aromaterapeutycznych)
Receptura 1
Olejki bazowe
Dolegliwość
Zmęczenie umysłu, brak
koncentracji, napięcie
nerwowe
Rozmarynowy
lawendowy
Ilość [krople]
4
2
Olejki uzupełniające
bazyliowy, cynamonowy z liści,
cytrynowy, drzewa różanego,
eukaliptusowy, geraniowy,
goździkowy, hyzopowy, kminkowy,
lawendowy, mięty pieprzowej,
pomarańczowy, rozmarynowy,
sandałowy, sosnowy, tymiankowy,
ylangowy
Receptura 2
Dolegliwość
Stres, napięcie z
przepracowania, kłopotów
zawodowych i rodzinnych
Olejki bazowe
cytrynowy
lawendowy
Ilość [krople]
4
3
Olejki uzupełniające
geraniowy, grapefruitowy,
goździkowy, hyzopowy, majerankowy,
mięty pieprzowej, pomarańczowy,
sandałowy
3
- Chemia w kosmetologii dla liceum - Preparatyka kosmetyczna Receptura 3
Dolegliwość
Stres, przygnębienie, apatia
spowodowane kłopotami,
nieszczęściem
Olejki bazowe
cytrynowy
rozmarynowy
Ilość [krople]
4
2
Olejki uzupełniające
Drzewa różanego, geraniowy,
grapefruitowy, mandarynkowy, mięty
pieprzowej, pomarańczowy,
sandałowy, sosnowy, tymiankowy
Receptura 4
Dolegliwość
bezsennośc
Olejki bazowe
Lawendowy
ylangowy
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
3
3
Bergamotowy, cyprysowy, jałowcowy,
pomarańczowy, rozmarynowy,
sandałowy, sosnowy, tymiankowy
Ćwiczenie 2. Mieszanki przeciwbólowe (najlepsze efekty osiąga się na drodze masażu i
kąpieli, w bólach miejscowych – kompresy lub masaż refleksyjny. Bóle głowy i migreny
– inhalacja i kominek)
Receptura 1
Dolegliwość
Bóle głowy nieznanego
pochodzenia
Olejki bazowe
Lawendowy,
Geraniowy
eukaliptusowy
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
3
2
1
bazyliowy, cytrynowy, drzewa
różanego, mięty pieprzowej,
rozmarynowy, rumianku rzymskiego
Receptura 2
Dolegliwość
migreny
Olejki bazowe
Bazyliowy
Grapefruitowy
lawendowy
Olejki uzupełniające
drzewa różanego, eukaliptusowy, mięty
pieprzowej, pomarańczowy,
rozmarynowy, rumianku rzymskiego
4
Ilość [krople]
2
2
1
- Chemia w kosmetologii dla liceum - Preparatyka kosmetyczna -
Receptura 3
Dolegliwość
Olejki bazowe
Bóle mięśni i ścięgien
Majerankowy
spowodowane sforsowaniem, rozmarynowy
naderwaniem, także
skręcenia stawów i bóle
kręgosłupa
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
2
4
bazyliowy, cyprysowy, eukaliptusowy,
lawendowy, pomarańczowy,
rozmarynowy,
Receptura 4
Dolegliwość
Reumatyzm, artretyzm
Olejki bazowe
Eukaliptusowy
Jałowcowy
rozmarynowy
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
3
2
1
bazyliowy, cynamonowy z kory,
cynamonowy z liści, cyprysowy,
cytrynowy, eukaliptusowy,
goździkowy, lawendowy,
mandarynkowy, mięty pieprzowej,
tymiankowy
Ćwiczenie 3. Mieszanki na dolegliwości wewnętrzne (najlepsze efekty osiąga się na
drodze masażu i kąpieli, w a także masaż refleksyjny). Konieczna konsultacja
lekarska!!!
Receptura 1
Dolegliwość
Niskie ciśnienie krwi
Olejki bazowe
Tymiankowy
rozmarynowy
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
4
2
Geraniowy, goździkowy, mięty
pieprzowej,
5
- Chemia w kosmetologii dla liceum - Preparatyka kosmetyczna Receptura 2
Dolegliwość
Zaburzenia gastryczne,
nudności, wzdęcia
Olejki bazowe
Majerankowy,
Mięty pieprzowej
jałowcowy
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
2
2
1
Cynamonowy z kory, cynamonowy z
liści, cytrynowy, geraniowy,
goździkowy, lawendowy,
rozmarynowy
Receptura 3
Dolegliwość
Choroba morska, nudności,
wymioty także na tle
nerwowym
Olejki bazowe
Mięty pieprzowej
bazyliowy
Ilość [krople]
3
2
Olejki uzupełniające
goździkowy, lawendowy,
mandarynkowy, sandałowy
Receptura 4
Dolegliwość
Przeziębienia, grypa, zatoki,
katar
Olejki bazowe
Drzewa herbacianego,
Eukaliptusowy,
cynamonowy z kory
Olejki uzupełniające
Bazyliowy, bergamotowy,
cynamonowy z liści, cytrynowy,
eukaliptusowy, geraniowy,
goździkowy, lawendowy, mięty
pieprzowej, rozmarynowy, sandałowy,
sosnowy, tymiankowy
6
Ilość [krople]
2
2
1
- Chemia w kosmetologii dla liceum - Preparatyka kosmetyczna Ćwiczenie 4. Mieszanki na dolegliwości skóry (głownie do masażu, kąpieli i inhalacji ale
również jako dodatki do preparatów kosmetycznych – kremów, toników, płynów
zmywających, regenerujących, maseczek i innych).
Receptura 1
Dolegliwość
trądzik
Olejki bazowe
Drzewa herbacianego
Lawendowy
petitgrain
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
3
1
1
Bergamotowy, cytrynowy, geraniowy,
jałowcowy, sandałowy,
Receptura 2
Dolegliwość
opryszczka
Olejki bazowe
Cytrynowy
Drzewa herbacianego
geraniowy
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
2
2
1
Bergamotowy, eukaliptusowy,
geraniowy, jałowcowy, lawendowy,
Receptura 3
Dolegliwość
Łojotok, łupież tłusty
Olejki bazowe
Drzewa herbacianego
rozmarynowy
cytrynowy
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
2
2
1
Bergamotowy, cedrowy, geraniowy,
jałowcowy, lawendowy, tymiankowy,
ylangowy,
Receptura 4
Dolegliwość
Nadmierna potliwość, zły
zapach skóry
Olejki bazowe
Bergamotowy,
cyprysowy
Olejki uzupełniające
Ilość [krople]
3
2
cedrowy, cytrynowy, drzewa
herbacianego, geraniowy, jałowcowy,
lawendowy, tymiankowy, ylangowy,
7
- Chemia w kosmetologii dla liceum - Preparatyka kosmetyczna III. Sprawozdanie
W sprawozdaniu należy umieścić opis wykonania preparatu, wyjaśnić wszystkie
obserwacje dokonane podczas pracy laboratoryjnej (np. szybkość łączenia się składników,
zmętnienie, ew. klarowanie, pienienie itp.). Scharakteryzować także zapach finalnej
mieszanki bez rozcieńczenia i po rozcieńczeniu w wodzie i oleju..
Nazwa preparatu (przeznaczenie, nr receptury)……………………………………….........
Składnik/Nazwa
Rola składnika
Działanie olejku
INCI/handlowa/chemiczna (olejku) w
recepturze
Zaw. składnika w
recepturze
(krople)
Opis wykonania i obserwacje: ………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………..
Ocena preparatu
Bezpośrednio po wykonaniu:
Data:
Podpis
IV. Wymagania teoretyczne
Podstawy aromaterapii. Aromaterapia a homeopatia. Substancje roślinne w kosmetyce.
Podstawy łączenia substancji o różnych właściwościach fizykochemicznych. Solubilizacja.
Solubilizatory: mechanizm działania i przykłady związków. Konserwanty w wyrobach
8
- Chemia w kosmetologii dla liceum - Preparatyka kosmetyczna kosmetycznych – rola, mechanizm działania, kryteria doboru, zgodność z innymi
składnikami. Kompozycje zapachowe.
V. Utylizacja
Pozostałości po wykonanych ćwiczeniach rozcieńczyć wodą wodociągową i wylać do
kanalizacji.
VI. Zalecana literatura
1. W. Brud, I. Konopacka-Brud, Pachnąca apteka. Tajemnice aromaterapii, Oficyna
Wydawnicza, Łódź 2008.
2. K. Jędrzejczak, B. Kowalczyk, B. Balcer, Rośliny kosmetyczne, Śląska Akademia
Medyczna, Katowice 2006.
3. W. Brud, I. Konopacka-Brud, Podstawy perfumerii. Historia, pochodzenie i
zastosowanie substancji zapachowych, Oficyna Wydawnicza, Łódź 2009.
4. I. Konopacka-Brud, W. Brud, Aromaterapia w gabinecie kosmetycznym, ośrodku
odnowy biologicznej, wellness i spa, Wydawnictwa Wyższej Szkoły Zawodowej
Kosmetyki i Pielęgnacji Zdrowia, Warszawa 2010.
5. M. Romer, Aromaterapia. Leksykon roślin leczniczych., Red. wydania polskiego W.
Brud, MedPharm Polska, Wrocław 2009.
6. M. Romer, Aromaterapia dla całej rodziny., Red. wydania polskiego W. Brud,
MedPharm Polska, Wrocław 2010.
7. A. Jabłońska – Trypuć, R. Fabiszewski, Sensoryka i podstawy perfumerii, MedPharm
Polska, Wrocław 2008.
VII. Opracowanie ćwiczenia i instrukcji: Danuta Kroczewska (wrzesień 2013)
9

Podobne dokumenty