Dyskusja towarzysząca wystawie Anki Leśniak

Dyskusja towarzysząca wystawie Anki Leśniak patRIOTki
Galeria XX1, al. Jana Pawła 36, Warszawa, 08.09.2016 (czwartek), godz. 18.00
uczestnicy: Anka Leśniak, Wojciech Lada, Zuzanna Janin, Łukasz Guzek
Anka Leśniak poprzez pryzmat postaci i wydarzeń z przeszłości zadaje pytania o współczesne
mechanizmy władzy i relacje społeczne. Poszukując historii kobiecych (herstory), pokazuje te, które
wymykają się stereotypom i oczywistym interpretacjom.
Punktem wyjścia do wystawy była książka Wojciecha Lady pt. Polscy Terroryści, w której autor
opisuje zamachy na carskich urzędników dokonywane na ziemiach dawnego zaboru rosyjskiego,
czasami skuteczne, lecz często nieudolne, pociągające za sobą przypadkowe ofiary. Kobiety brały w
tej aktywności czynny udział, nie tylko roznosząc bibułę, ale także transportując broń, amunicję
oraz... rzucając bomby z balkonów, jak Wanda Krahelska, Albertyna Helbertówna czy Faustyna
Morzycka, jak również, ich poprzedniczka z czasów Powstania Styczniowego - przypomniana w
pracy Zuzanny Janin Teofilia Blendkowska. Mimo znacznego udziału kobiet w różnych formach
walki o niepodległość, ich status z punktu widzenia kolejnych pokoleń wydaje się kłopotliwy, nie
pasują do figury powstańca czy rewolucjonisty, pozostają również w dysonansie z potocznym
wyobrażeniem pełnej poświęcenia, lecz pasywnej i pobocznej roli kobiet na różnych polach walki.
Zawarte w tytule wystawy słowo RIOT, celowo napisane dużymi literami, pochodzi z języka
angielskiego i oznacza zamieszki oraz bunt. Projekt wpisuje się we współczesną żywą debatę o
pojęciu patriotyzmu i łączonych z nim pojęć, takich jak suwerenność, naród, walka. Zadaje też
pytanie czym jest polski patriotyzm na tle niepokojów i zmian we współczesnej Europie i jak w tej
narracji postrzegają siebie kobiety.
Pytania wywołane przez artystkę w wystawie staną się punktem wyjścia do dyskusji z udziałem:
Wojciecha Lady – autora książki Polscy Terroryści, której rozdział został poświęcony aktywności
kobiet w akcjach i zamachach przeciw caratowi; Zuzanny Janin – autorki pracy Uwolnić. Free.
Cвободy Teofilia Blendkowska – wideo subwersywnie podejmującego problem nieobecności i
pamięci, polegającego na rejestracji performatywnego wideo-protestu przez więzieniem NKWD /
KGB (FSB) Łubianka w Moskwie domagającego się uwolnienia z niepamięci po 150 latach
zapomnianej uczestniczki Powstania Styczniowego i zamachu na namiestnika Berga w 1863 w
Warszawie oraz Anki Leśniak – autorki wystawy patRIOTki. Dyskusję poprowadzi historyk sztuki
Łukasz Guzek.
Dyskusji będzie towarzyszył pokaz pracy Zuzanny Janin Uwolnić. Free. Cвободy Teofilia
Blendkowska
Uczestnicy dyskusji:
Łukasz Guzek, historyk sztuki. W swojej pracy łączy badania naukowe z krytyką i praktyką
kuratorską. Autor ponad 250 publikacji poświęconych sztuce współczesnej; tekstów teoretycznych,
recenzji i tekstów krytycznych, omówień, wywiadów, wstępów do katalogów oraz książek:
"Sztuka Instalacji. Zagadnienie związku przestrzeni i obecności w sztuce współczesnej" (2007),
"Performatyzacja sztuki. Sztuka performance i czynnik akcji w polskiej krytyce sztuki" (2013). W
latach 1988-1999 prowadził w Krakowie Galerię QQ, w latach 2002-2009 prowadził portal
spam.art.pl. Od 2009 roku jest redaktorem pisma Sztuka i Dokumentacja.
Wykładowca Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Anka Leśniak, artystka, zajmuję się rolą kobiet w historii i historii sztuki. Interesują ją postacie
niejednoznaczne, trudne do interpretacji, tajemnicze, pozostające na marginesie, których losy
wydają się ważne z perspektywy współczesnej problematyki społecznej i dyskursów kultury.
Ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie Łódzkim (2003) oraz Wydział Edukacji Wizualnej
/obecnie Wydział Sztuk Wizualnych/ na Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi, dyplomem z
wyróżnieniem (2004). Od 2013 roku jest doktorantką na Wydziale Rzeźby i Intermediów Akademii
Sztuk Pięknych w Gdańsku. Brała udział w ponad 50 wystawach indywidualnych i zbiorowych w
kraju i za granicą. Stypendystka MKiDN w 2011 roku, laureatka Stypendium Prezydent Miasta Łodzi
dla twórców i animatorów kultury w 2015 roku, w 2016 roku otrzymała stypendium Kulturalne
Miasta Gdańska oraz zaproszenie na rezydencję artystyczną w Wiedniu organizowaną przez Kultur
Kontakt we współpracy z rządem austriackim.
Wojciech Lada, historyk i dziennikarz. Współpracował m.in. z „Rzeczpospolitą” i „Życiem
Warszawy”, publikował w „Focusie Historii”, „Newsweeku Historii” i tygodnikach opinii.
Opublikował dwie książki: Wielkie Ucieczki - o nielegalnym przekraczaniu granicy w PRL-u i Polscy
Terroryści, poświęconą socjalistycznym bojówkom, walczącym z caratem na przełomie XIX i XX
wieku. Wkrótce powinna ukazać się jego kolejna pozycja, dotycząca przestępczości i zbrodni w
szeregach Armii Krajowej.
Zuzanna Janin, artystka, rzeźbiarka, autorka instalacji, wideo instalacji, fotografii i działań
performatywnych. Studia na ASP w Warszawie, i stypendium w ECAV - Ecole Cantonale d'Art du
Valais, Sierre. Doktorat na Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu.
Zajmuje się tematyką miejsca, pamięci i czasu oraz problemem wykluczenia i nieobecności.
Głównym motywem jej prac jest konceptualne podejście do wizualizacji procesów, zmian,
porównań, ciągłości, tego co “pomiędzy”. Artystka transformuje odnalezione w pamięci fragmenty
pamięci prywatnej i uniwersalizuje je zderzając z pamięcią zbiorową i obrazami powszechnej
historii, współczesnymi problemami społecznymi i politycznymi.
Brała udział m.in. w Biennale w Istambule (1992), Biennale w Sydney (1993) Sonsbeek’93 (1993),
Biennale w Liverpool (1998), FOKUS Łódź Biennale (2010), a także w 54 Biennale Sztuki w Wenecji
w prezentacji Rumunii (2011), Alternativa 7 w Gdańsku (2016).