Grypa ptaków

1
WETERYNARIA
GRYPA PTAKÓW
Zapoznając się z analizami Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE)
dotyczących ognisk występowania na świecie grypy ptaków (AI – avian
influenza), można popaść w depresję, co znajduje zresztą potwierdzenie
w ogólnej opinii.
W
edług niedawnych badań przeprowadzonych przez Brytyjską Radę
Drobiarską, ponad 15% respondentów miało pesymistyczny pogląd
na rozwój drobiarstwa w przyszłości.
Przyczyną takich negatywnych nastrojów było wykrycie podczas ostatniej zimy w Wielkiej Brytanii dwóch ognisk wirusa grypy ptaków H5N8, co wg Brockotter (2015) nie uzasadniało uznania
tych przypadków za Dzień Ostateczny.
Stwierdzone także w tym czasie ogniska
AI w Niemczech, Holandii i Stanach
Zjednoczonych, spowodowało tam również trend spadkowy zaufania producentów drobiu i rzeczywiście ta choroba
o epidemicznym charakterze, powoduje spustoszenie nie tylko w poszczególnych fermach drobiarskich lecz także na
poziomie światowym.
Według ekspertów holenderskiej firmy finansowej Rabobank, takie epidemie
o zasięgu światowym, mogą oddziaływać
na międzynarodowy handel zwłaszcza,
że zaobserwowano wybuch tego wirusa
w Europie na Węgrzech i w Niemczech
oraz w centralnych stanach USA takich
jak Minnesota, Missouri i Arkansas oraz
w kanadyjskich prowincjach w Ontario
i Brytyjskiej Kolumbii.
Według WATT Poultry Update
z 16.05. 2015 r., w całych Stanach Zjednoczonych wykryto 163 ogniska AI,
w których zakażeniu wirusem H5N8 uległo ok. 33,8 mln sztuk drobiu. W samym
tylko hrabstwie Lyon w stanie Iowa
(USA) zakażonych grypą ptaków było
175 tys. kur nieśnych, a gubernator stanu Nebraska, ogłosił 12 maja br. w nim
stan wyjątkowy, na skutek zakażenia AI
tylko w hrabstwie Dixon 1,7 sztuk drobiu (Ryc. 1).
Żyjemy w czasach, w których wirusy grypy ptaków mają stosunkowo łatwy
dostęp do drobiowych ferm, a szczególnie do drobiu utrzymywanego na wybie-
Stanisław Wężyk, Ryszard Gilewski
AVICONS
gach, to jednak biznes pozostaje biznesem. Branża drobiarska dołoży wszelkich starań by maksymalnie ograniczyć
występowanie grypy ptaków, stosując zasady biologicznego bezpieczeństwa,
wczesnego ostrzegania o pojawieniu
się choroby i wykorzystując środki
ograniczające ostre jej formy. Grypa ptaków tkwi w środowisku ze względu na
nosicielstwo jej wirusa przez populacje
dzikich ptaków, szczególnie gęsi i kaczek,
żyjące wokół nas i nawet szczepienia
stad hodowlanych i towarowych, nie
uchronią ich całkowicie przed wybuchem tej choroby. Drób można zaszczepić przeciw określonemu typowi
wirusa, który jednak łatwo może mutować, w wyniku czego szczepienie, mimo
że przeprowadzone było bardzo dokładnie i z zachowaniem wszelkich zasad profilaktyki, może okazać nie skuteczne (Brockotter, 2015).
Coraz częstsze występowanie wirusa grypy ptaków, szczególnie podtypu
H5N8, ujawnia słabe punkty drobiarskiej
branży. Dotychczas nie wprowadzono
unowocześnionej szczepionki, co być
WETERYNARIA
może nastąpi w 2015 r., gdy zostaną
wdrożone programy skutecznych szczepień i zapanuje poczucie bezpieczeństwa
– może tylko na krótko (Marshall, 2015).
W ostatnich miesiącach, nowy podtyp wirusa grypy ptaków spowodował
spustoszenie w fermach drobiarskich
w wielu krajach północnej półkuli. Nowe trasy migracji dzikich ptaków, przyczyniły się do przeniesienia ognisk tej
choroby z Azji do Europy i Północnej
Ameryki. Stosując ostre reżimy biologicznego bezpieczeństwa, próbuje się zapobiec przedostawaniu się wirusa AI do
drobiarskich ferm. Przy prowadzeniu
działań profilaktycznych w indywidualnych fermach drobiu, niezbędne są także działania strukturalne oraz nowe podejście organów centralnych do łańcucha
masowej produkcji białka pozyskiwanego z jaj i mięsa drobiowego. Takie postępowanie winno zapewnić, że produkcja
drobiu będzie realizowana w każdym kraju wg powszechnie przyjętych reguł
zgodnych z „kodeksem postępowania”,
dzięki czemu zostanie stworzona szansa, że drób będzie zdrowy, wyróżniał się
akceptowanym tempem wzrostu, niskim udziałem padnięć i wysokim wskaźnikiem wykorzystania paszy i przynosił
producentowi wysoki zysk.
INDYK POLSKI - 2/2015 (51)
ZASADY POST¢POWANIA
• • •
Zgodnie z zasadą 1, wszystkie gatunki
drobiu winny być utrzymywane systemem „jednorazowe zasiedlenie i jednorazowe opróżnienie” pomieszczenia i to
tylko jednej grupy wiekowej.
Taką znaczącą rolę odegrała zasada
utrzymywania jednowiekowych grup
ptaków przy zwalczaniu np. pomoru
rzekomego, szczególnie gdy powszechnie wprowadzono profilaktyczne szczepienia i producent jaj lub drobiu mięsnego zrozumiał jej ekonomiczne znaczenie. Obecnie drób atakują nowe
jednostki chorobowe, które powodują
duże straty w fermach i to nie tylko
w tych, w których je po raz pierwszy
zdiagnozowano, lecz także we wszystkich w okolicy, mimo że były prowadzone prawidłowo i znajdowały w dużej odległości od miejsca wybuchu
choroby. W efekcie mogą powstać tak
ogromne straty, które przetrzymają
tylko firmy silne finansowo i odporne
na ryzyko związane z produkcją drobiarską. Jeszcze nie jest za późno, aby
w naszej branży zlikwidować to zagrożenie, które może być przyczyną wielu problemów finansowych oraz przyczynić się do światowego niedoboru
Ryc. 1. Występowanie ptasiej grypy w USA, maj 2015 (www. WATTAgNet. com)
2
białka zwierzęcego, przeznaczonego
do spożycia przez ludzi.
Szczepionki nie są obecnie powszechnie dostępne i nie wiadomo kiedy trafią
na rynek, jednak podjęto działania ograniczające częstotliwość występowania wirusa. Przystąpiono do opracowania podstaw Kodeksu Praktyk Drobiarskich,
opartych o system „jednoczesnego zasiedlania i jednoczesnego opróżniania”,
będący „podstawową infrastrukturą”
dla wszystkich ferm na całym świecie.
Wielu z obecnych producentów jaj i drobiu, nie spełniających kryteriów nowoczesnych metod chowu, będzie wypadało z branży. Popyt na mięso drobiowe
i jaja jest jednak tak duży, że sektor drobiarski przyjmie wszystkich, którzy zaakceptują nową infrastrukturę. Oczywiście niektórzy odpadną ze względu na jakiś lokalny kryzys lub konkurencję działającą w lepszym środowisku, sprawniej
działające i bardziej opłacalne systemy
chowu drobiu. Wszystko jednak będzie wymuszane produkcją wystarczającej ilości białka zwierzęcego dla coraz
większej liczby ludzi na świecie (Marshall, 2015).
PROGRAM – ALE JAKI?
• • •
Z codziennych, światowych raportów
dotyczących występowania nowych
ognisk grypy ptaków wynika, że są one
związane z migracją dzikiego ptactwa,
które odgrywa dominującą rolę w rozprzestrzenianiu się tej choroby. Branża
drobiarska zdaje sobie w pełni sprawę
z konieczności natychmiastowej zmiany dotychczasowych metod utrzymania
drobiu, które ułatwiają kontakt z wirusem. Dotyczy to tak nieodpowiednich
metod chowu drobiu, niskiego poziomu
higieny produkcji jaj i mięsa drobiowego oraz ich sprzedaży, jak i niewłaściwego zarządzania fermą. Tradycyjne sposoby produkcji żywności mogą być stosowane w szczególnych przypadkach, ale
3
WETERYNARIA
INDYK POLSKI - 2/2015 (51)
gdy zagrażają zdrowiu zwierząt lub konsumentów i są sprzeczne z obowiązującymi przepisami sanitarnymi, trzeba
z nich zrezygnować. Należy zdawać sobie sprawę, że miliony ludzi wokół nas
domagają się żywności, a naszym obowiązkiem i prawem jest złagodzenie tego kryzysu. Stosując masowe wybijanie
drobiu, wiele firm zapewnia, że w ten
sposób wstrzymało zagrożenie wirusem, co jest bardzo wątpliwą interpretacją zwalczania grypy ptaków. Wprowadzane zmiany muszą być zgodne z aktualną wiedzą i doświadczeniem, by
mogły z nich korzystać przyszłe pokolenia, a ponadto trzeba dysponować
odpowiednimi zasobami finansowymi
na ich wdrożenie do praktyki. W programie winny się angażować przedsiębiorstwa drobiarskie zainteresowane dobrostanem drobiu i tworzeniem dla niego środowiska, zapewniającego wysoki
poziom przeżywalności ptaków aż do
uboju prowadzonego bezstresowymi,
innowacyjnymi metodami.
Jest wielu doświadczonych praktyków
– drobiarzy dysponujących dużą wiedzą
fachową, jednak wielu innych musi być
przeszkolonych. Działania w tym kierunku powinny być podjęte już wiele lat temu. Ludzie mają naturalny instynkt
wyczekiwania i mają nadzieję, że wszystkie problemy same się rozwiążą. Niestety, czas jest jednak ograniczony i należy zrobić wszystko, aby szybko doprowadzić do właściwych zmian. Mimo że cały proces będzie trwał wiele lat, to należy go rozpocząć w najbliższych miesiącach – od służb weterynaryjnych, poprzez firmy hodowlane/reprodukcyjne
aż do zajmujących się marketingiem,
sprzedażą produktu końcowego i to nie
tylko w odniesieniu do kurcząt brojlerów
ale także do jaj spożywczych, indyków,
kaczek, gęsi, przepiórek, perlic. Nie
szkodzi jednak gdy szkolenia skoncentrują się początkowo na brojlerach, które stanowią dominujący element produkcyjny branży, gdyż przyjęte rozwiązania
mogą ułatwić opanowanie krytycznej sytuacji w fermach innych gatunków drobiu. Należy tu zastosować zasadę „im
szybciej – tym lepiej”.
W takim jak ten przypadku, potrzebni są „innowatorzy”, którzy zwykle
lubią brać udział w czymś nowym, gdzie
widzą potrzebę racjonalnego myślenia,
opartego o nabyte doświadczenie. Osoby, które chcą uczestniczyć w rozwiązaniu istniejącego problemu, poprzez pomysły, które będą częścią tworzenia nowej koncepcji łańcucha produkcji żywności. Najlepszym, pierwszym posunięciem byłoby nawiązanie współpracy
z lokalnym lub krajowym stowarzyszeniem drobiarzy. W Polsce realizowany
jest program monitorowania ptasiej
grypy przez Głównego Lekarza Weterynarii. Państwowy Instytut Weterynarii-PIB, organizuje w dniach 9-10 października 2015 r., z udziałem krajowych i zagranicznych specjalistów, międzynarodową konferencję naukową pt.
„Grypa ptaków – nieustanne zagrożenie
dla produkcji drobiarskiej”.
Z grypą ptaków wiążą są tylko poważne straty i brak jest dostępnych
przed nią zabezpieczeń. Decyzje dotyczące podjęcia akcji zwalczania tej choroby są w rękach każdego, kto jest zainteresowany rozwojem branży drobiarskiej.
Na skutek poniesionych w USA
w tym roku dużych strat w wyniku pojawienia się grypy ptaków w kilku stanach, tamtejszy sektor produkcji brojlerów, bardzo zaangażował się w programie profilaktycznych szczepień drobiu.
Uczestniczy on bowiem w 77% eksportu mięsa brojlerów o wartości 4,5 mld
USD oraz w eksporcie jednodniowych
piskląt brojlerów i jaj wylęgowych, wartości 500 mln USD. Zaproponowana do
stosowania w 5 stanach strategia szczepień przeciwko wysoce zjadliwej grypie
ptaków (HPAI), a konkretnie indyków,
może być realizowana pod pięcioma warunkami:
1. Władze federalne powinny dbać o realizację zaproponowanej strategii
szczepień.
2. Przed jej przyjęciem zaproponowanej
strategii szczepień przeciwko HPAI,
jej konsekwencje finansowe powinny
być w pełni zrozumiałe dla lekarzy weterynarii.
WETERYNARIA
3. W branży drobiarskiej w USA należy podnieść poziom biologicznego
bezpieczeństwa, a wnioski wyciągnięte w tym roku z badań stwierdzonych ognisk HPAI, powinny być udostępnione branży.
4. W przypadku stwierdzenia skuteczności szczepionek stosowanych dla indyków, należy upowszechnić proponowaną strategię.
5. Należy określić konsekwencje w przypadku przetwarzania na mięso tuszek
pochodzących od zaszczepionych
ptaków.
Międzynarodowa Komisja Jajaczarska (EIC) wprowadziła (21.05.2015)
międzynarodowy, długofalowy plan
działań przeciw grypie ptaków w sekto-
INDYK POLSKI - 2/2015 (51)
rze produkcji jaj. Pierwszym zadaniem
jest utworzenie Zespołu Zadaniowego
do Zwalczania Grypy Ptaków oraz zorganizowanie spotkania się z przedstawicielami Światowej Organizacji Zdrowia
Zwierząt (OIE) by dokonać podziału zadań. Na tym spotkaniu (ostania dekada maja 2015) zostaną omówione problemy branży jajczarskiej w związku
z licznymi pojawieniami się ognisk
grypy ptaków w Ameryce Północnej
oraz plan skoordynowanych działań
w zwalczaniu tej choroby. IEC chce
stać się centrum informacyjnym d/s grypy ptaków i być łącznikiem między
światowym sektorem produkcji jaj
i OIE, przesyłając bieżące komunikaty
swym członkom i do szeroko rozumianej branży jajczarskiej. Równocze-
4
śnie zaprasza światowych specjalistów
ds. grypy ptaków, by włączyli się w prace Zespołu Zadaniowego do Zwalczania
Ptasiej Grypy, której celem będzie
świadczenie praktycznej pomocy sektorowi produkcji jaj, zagrożonemu grypą
ptaków i koordynowanie w tym zakresie działań branży na całym świecie.
Wkrótce nad Polską znowu będą
przelatywać jesienne klucze dzikich gęsi i kaczek, tym razem z północy na południe. Cała branża drobiarska i odpowiedzialne za stan zdrowotny drobiu
służby weterynaryjne powinny dołożyć wszelkich starań by nie powtórzyła
się u nas, tak jak w 2007 roku epidemia
grypy ptaków, a TV nie emitowała „dramatycznych” scen z łabędziami z wiślanego nadbrzeża w Toruniu.
kOmENtArZ EkSpErtA
Wywiad z Helen Wojcinski
na temat epidemii ptasiej grypy w Ameryce północnej
doktorem nauk weterynaryjnych, specjalistą w zakresie zdrowia drobiu,
menadżer ds. nauki i technologii Hybrid turkeys
Indyk Polski: Według danych
z końca maja w Stanach Zjednoczonych
wirusem ptasiej grypy uległo
zarażeniu 34 mln sztuk drobiu.
Jakie są przyczyny tak rozległej epidemii
ptasiej grypy na kontynencie
Ameryki Północnej?
Helen Wojcinski: Epidemię ptasiej
grypy wywołały dwa główne szczepy wysoce patogennego wirusa ptasiej grypy
(HPAI): H5N8 (punkty niebieskie)
i H5N2 (punkty czerwone) (Ryc. 2.),
z których ten drugi odpowiada za większość przypadków.
Wirusy te zostały wykryte u migrujących ptaków wodnych na 3 z pośród 4 głównych tras przelotowych
na terenie Ameryki Północnej. Wybuchy epidemii zbiegły się z powrotem milionów migrujących ptaków wodnych
na ich tereny lęgowe. Biolodzy dzikiej
przyrody stwierdzili, że wirus H5N2
przedostał się do populacji migrujących
ptaków wodnych jesienią 2014 r. W konsekwencji, kiedy ptaki te zbierają się
w pobliżu obiektów hodowli drobiu
usytuowanych w pobliżu stawów, jezior,
rzek i pól zboża, ekstremalnie wysokie
poziomy wirusa rozsiewane są do śro-
dowiska i stanowią zagrożenie dla pobliskich ferm.
Pierwsze pojawiające się przypadki były oddalone od siebie o kilkaset kilometrów wskazując na jednopunktowe wprowadzenie wirusa. Późniejsze przypadki
występowały w klasterach, na fermach położonych niedaleko od siebie. Wektory
przenoszenia wirusa ptasiej grypy obejmują: ludzi, pojazdy, sprzęt, dzikie ptac-
5
WETERYNARIA
INDYK POLSKI - 2/2015 (51)
noczonych na wystąpienie tej choroby.
Partnerzy Federalni i Stanowi oraz
branża reagują szybko i zdecydowanie
na takie wybuchy epidemii realizując
przedstawione poniżej pięć podstawowych kroków:
Kwarantanna – ograniczenie przemieszczania drobiu i sprzętu do przemieszczania drobiu do i ze strefy kontrolowanej;
Eliminacja – humanitarna eutanazja
dotkniętego stada (stad);
Monitorowanie regionu – badanie
ptaków dzikich i domowych na szerokim obszarze wokół obszaru objętego
kwarantanną;
Dezynfekcja – zabija wirusy w lokalizacjach dotkniętych stad; oraz
Testy – potwierdzające, że ferma drobiu jest wolna od ptasiej grypy (AI).
Ryc. 2. Ogniska epidemii ptasiej grypy w Ameryce Północnej w 2015 r. (www. WATTAgNet. com)
two i ptactwo wodne, przy czym spekuluje się, że w niektórych przypadkach
wiatr przenoszący kurz i strzępy piór mógł
również rozprzestrzeniać wirusa.
Epidemiolodzy nie zakończyli jeszcze
swojego dochodzenia zmierzającego
do określenia trybu rozprzestrzeniania się
wirusa we wszystkich przypadkach.
Jeśli chodzi o dużą liczbę ptaków, które zostały ubite należy zauważyć, że
gdy na fermie wykryty zostaje wirus
HPAI, wszystkie ptaki w całym obiekcie
muszą zostać poddane eutanazji w humanitarny sposób. Spośród 33 milionów
ptaków dotkniętych wirusem, 77% stanowiły nioski, które były trzymane
w dużych kompleksach zawierających
od 1 do 6 milionów ptaków.
IP: Czy istnieją potwierdzone przypadki przeniesienia się wirusa AI
na ludzi?
HW: Według stanu na dzień dzisiejszy
brak raportów aby ten specyficzny szczep
wirusa H5N2 został wykryty u ludzi
gdziekolwiek na świecie.
IP: O jakich stratach związanych
z występowaniem ptasiej grypy
w stadach drobiu w USA możemy
mówić dzisiaj?
HW: Od połowy grudnia 2014 r do końca maja 2015, USDA zgłaszała wykrycie
202 przypadków u drobiu skutkujących
zniszczeniem nieco ponad 47 milionów ptaków. Zniszczono 7 milionów indyków stanowiących 6% populacji w Stanach Zjednoczonych oraz 40 milionów
niosek i odchowanych ptaków reprezentujących odpowiednio 9% i 3% populacji. Do Stanów, które zostały najbardziej
dotknięte należą Minnesota (87 farm)
i Iowa (52 farm).
IP: Jakie kroki zostały do tej pory
przedsięwzięte przez USA w celu
zapobiegnięcia rozprzestrzenianiu się
wirusa? Jakie są zasady tworzenia w USA
i Kanadzie stref zapowietrzonych?
HW: Zapobieganie ptasiej grypie stanowi element istniejącego planu reakcji
Departamentu Rolnictwa Stanów Zjed-
Zasady tworzenia stref oparte są
na aktywnym nadzorze, kwarantannie,
eliminowaniu zarażonych stad i kontrolowanym przemieszczaniu na podstawie zezwolenia w obrębie wyznaczonego obszaru kontrolowanego 10 km, który obejmuje strefę zakażoną i buforową.
Wszystkie stada są rutynowo badane
przed ubojem na podstawie Krajowego
Programu Doskonalenia Drobiu (NPIP)
dla zapewnienia, że stada rozsiewające wirusa grypy H5 lub H7 nie są transportowane. Jeżeli stwierdzone zostaje, że stado jest zarażone wirusem HPAI, wszystkie stada w danym obiekcie (fermie) są
poddawane humanitarnej eutanazji
i kompostowane na fermie. Władze USA
zapewniają Dowódcę Incydentu, który
współpracuje z Oddziałem Nadzoru
Choroby i Jednostką Sytuacyjną w celu
określenia prawidłowego wyznaczenia
oraz wielkości strefy. Dowódca Incydentu współpracuje z dotkniętymi fermami i branżą w celu kontrolowania wszelkich ruchów do i z terenu obszaru objętego kontrolą oraz stałego nadzoru nad
wszystkimi fermami, które nie zostały dotknięte zdarzeniem.
WETERYNARIA
INDYK POLSKI - 2/2015 (51)
6
nadal podlegają zniszczeniu. Szczepienie jest preferowane przez wiele
organizacji branżowych ze względu
na obawy, iż wirus będzie ponownie
rozsiewany podczas jesiennej migracji
dzikiego ptactwa wodnego.
Trasa Centralna
IP: Jakie są pierwsze objawy
wystąpienia wirusa AI?
Trasa Pacyficzna
Trasa Atlantycka
Trasa Missisipi
Ryc. 3. Trasy przelotowe ptaków migrujących na terenie Ameryki Północnej
Reference: United States Fish and Wildlife Service
(Źródło: Służba Rybactwa i Dzikiej Przyrody Stanów Zjednoczonych)
Plany Bezpiecznego Zaopatrzenia
w branżach produkcji jaj, broilerów
i indyków zostały opracowane we współpracy między branżą, światem akademickim, lekarzami weterynarii oraz
funkcjonariuszami władz, co pozwala
na kontynuację prowadzenia działalności podczas wybuchów epidemii HPAI.
Plany te są oparte na aktualnych badaniach i praktyce z dziedzinie wirusologii, zootechniki stada, epidemiologii
oraz oceny ryzyka. Plan obejmuje konkretne rekomendacje oparte na podstawach naukowych i ocenie ryzyka, które decydenci (tacy jak Dowódcy Incydentu) mogą wykorzystać w celu podjęcia szybkiej decyzji czy wydać, czy też
odmówić zezwolenia na przemieszczanie produktów branży (jaj konsumpcyjnych czy wylęgowych, kurcząt, piskląt,
ptaków do uboju) podczas epidemii
HPAI. Pomaga to skutecznie zarządzać
ryzykiem przeniesienia HPAI na inne
obiekty oraz zapewnia wysoki poziom
pewności, że produkty branży wprowadzane do kanałów rynkowych nie zawierają wirusa HPAI.
IP: Czy szczepienia dostępną obecnie
szczepionką zabezpieczą przed
zachorowaniami na ptasią grypę
spowodowaną nowymi podtypami
wirusa?
HW: Nie jest wiadomym, czy obecnie
dostępna szczepionka zatwierdzona dla
kurcząt zapewni pewien poziom ochrony, szczególnie u indyków. Testy naukowe są w toku na Uniwersytecie Stanu
Georgia i mają na celu ocenę tego zagadnienia. Należy podkreślić, że szczepionki przeciwko ptasiej grypie nie zapobiegają zarażeniu stad a jedynie pomagają
zmniejszyć stopień rozsiewania wirusa
przez dane stado.
Obecnie APHIS rozważa zezwolenie na stosowanie szczepienia jako
elementu programu zwalczania tej
choroby. Przed podjęciem takiej decyzji należy uwzględnić wiele czynników,
w tym wpływ na eksport. Szczepienie
przeciwko HPAI może stanowić ważny element strategii zwalczania tego zagrożenia, ale element wymagający ścisłego monitorowania i kontroli. Stada
szczepione, które zostaną zarażone
HW: Pierwszym wskazaniem, że stado
może być zarażone HPAI jest wysoka
umieralność, która szybko wzrasta z dnia
na dzień. Oznaki kliniczne mają bardziej
charakter neurologiczny niż oddechowy.
IP: Czy według Pani wiedzy hodowcy
drobiu w Stanach Zjednoczonych
i Kanadzie stosują się do zasad
bioasekuracji ferm? Czy poziom
bioasekuracji jest podobny jak
na polskich fermach?
HW: Trudno jest komentować poziom
bioasekuracji na wszystkich fermach
ponieważ rocznie hodowane jest 240 milionów indyków. Jednakże ze względu
na zintegrowany charakter branży
w USA, kontraktowi producenci muszą
przestrzegać programów bioasekuracji
firmy, do której dostarczają produkt. Personel nadzoru reprezentujący taką firmę odwiedza fermy dla zapewnienia, że
zarządzanie i bioasekuracja na fermie są
zgodne z ich standardami. Hodowcy
uczestniczą w Programach Stanowych,
takich jak Program Wolny od Ptasiej
Grypy NPIP. W niektórych stanach wymagane są coroczne audyty bioasekuracji, które są warunkiem kwalifikowania
się do odszkodowań z funduszy rządowych w przypadku wystąpienia HPAI.
Plany Dostawy Bezpiecznych Indyków
opierają się na realizacji przez obiekty
pewnego poziomu bioasekuracji przed
wybuchem epidemii.
Wiele procedur bioasekuracji na polskich i amerykańskich fermach indyków
jest takich samych i obejmują one nosze-
7
WETERYNARIA
INDYK POLSKI - 2/2015 (51)
nie kombinezonów, ochronne obuwie
i sanityzację rąk przed wejściem do indycznika. Różnice obejmują następujące elementy w USA:
55% ferm prowadzi odchów ptaków
(do 5 tygodni) na specjalnie do tego celu przeznaczonych fermach oddzielnych od ferm tuczu, gdzie ptaki są prowadzone do osiągnięcia wieku ubojowego. Nazywa się to systemem „odchowaj i przenieś”, co pozwala na produkcję w systemie ferma pełna – ferma pusta i zapobiega przenoszeniu
czynników chorobotwórczych ze starszych stad na stada młodsze znajdujące się na tej samej fermie;
Szacuje się, że około 5% indyków
w USA hoduje się z powodzeniem bez
stosowania jakichkolwiek antybiotyków, w tym promotorów wzrostu
i kokcydiostatyków. Z pewnością stanowi to odzwierciedlenie udoskonaleń w zakresie bioasekuracji wprowadzanych na poziomie fermy.
IP: Jakie są najczęstsze błędy
popełniane przez hodowców,
które mogą zwiększać ryzyko
wystąpienia na fermie ptasiej grypy?
HW: Najbardziej powszechnie popełniane przez hodowców błędy, które mogą
zwiększać ryzyko wystąpienia ptasiej
grypy obejmują:
Nieposiadanie opracowanego na piśmie programu bioasekuracji;
Nie przeszkolenie wszystkich pracowników fermy w zakresie bioasekuracji
oraz nieupewnienie się, że rozumieją
oni ten program;
Brak ciągłej realizacji programu bioasekuracji. Bioasekuracja musi być
realizowana przez wszystkich, w tym
właściciela czy kierownika fermy,
przez cały czas i bez wyjątków;
Nieadekwatne procedury wejścia
do indyczników. Brak wyraźnego rozgraniczenia stref brudnych i czystych.
Zanieczyszczone obuwie;
Nieprzeprowadzanie dezynfekcji
sprzętu faktycznie wnoszonego do indyczników, w szczególności sprzętu
magazynowanego poza indycznikiem;
Dopuszczanie dostępu dzikiego ptactwa do indyczników lub niewprowadzenie środków zniechęcających je
do pojawiania się na fermie takich
– występowanie sytuacji takich, jak
rozsypana pasza wokół silosów paszowych lub stojąca woda na fermie, np.
kałuże;
Zezwalanie odwiedzającym na wchodzenie na teren fermy i do indyczników bez ustalenia, gdzie byli wcześniej
lub zastanowienia się, czy dana wizyta ma znaczenie krytyczne, czy też ma
charakter opcjonalny;
Zezwalanie na wjazd pojazdów do obszarów czystych fermy bez dezynfekcji opon i podwozia;
Kontakt z dzikim ptactwem wodnym
lub obszarami przez nie zamieszkałymi przez kogokolwiek kto wchodzi
na fermę bez odpowiedniego okresu
karencji i środków sanitarnych;
Nieprzeprowadzenie Audytu Bioasekuracji w celu ustalenia słabych punktów i dopuszczanie do tego, aby te słabe punkty znajdowały czynniki chorobotwórcze;
Wykorzystanie wody ze stawu jako
źródła wody pitnej;
Myślenie, że ptasia grypa zdarza się tylko na źle zarządzanych fermach.
IP: Jak wygląda system ubezpieczenia
ferm drobiu w Stanach Zjednoczonych.
Czy hodowca, u którego zlikwidowano
stada drobiu z powodu wystąpienia
AI, otrzyma pełne odszkodowanie?
HW: Hodowcy, którzy uczestniczą
w, i przestrzegają zasad programu NPIP,
otrzymują rekompensatę wartości żywych ptaków znajdujących się na fermie w czasie potwierdzenia zarażenia
HPAI oraz kosztów procesu mycia i dezynfekcji.
USDA przeznaczyła 106 milionów
dolarów amerykańskich na odszkodowania.
IP: Jakie zabezpieczenia wprowadziła Państwa firma na swoich fermach
hodowlanych, w celu minimalizacji
ryzyka przeniesienia wirusa ptasiej
grypy?
HW: Jako hodowca pierwotny rutynowo działamy na wysokim poziomie bioasekuracji, co obejmuje:
Kontrolowany dostęp do każdej fermy;
Jakikolwiek pojazd wjeżdżający
do strefy czystej fermy musi być dezynfekowany;
Ograniczenia dla pracowników odnośnie gatunków zwierząt, które mogą
być trzymane w miejscu ich zamieszkania, zniechęcanie do działań takich, jak polowanie na dzikie ptactwo
wodne, szczepienie przeciwko grypie
sezonowej
Branie prysznica na wejściu na każdą
fermę a w przypadku jednostek hodowli ptaków rodowodowych na wejściu do każdego obiektu;
100% wody jest regularnie poddawana sanityzacji – proces ten jest monitorowany;
Zwalczanie dzikiego ptactwa i gryzoni oraz wprowadzone środki i działania mające na celu zniechęcanie i powstrzymywanie ich przenikania
do obiektów;
Zakrojone na szeroką skalę monitorowanie laboratoryjne obejmujące wiele czynników chorobotwórczych:
wszystkie stada są obecnie z wynikiem
negatywnym na obecność salmonelli
i grypy;
Coroczne audyty bioasekuracji i szkolenie pracowników.
Redakcja składa serdeczne podziękowania
firmom Grelavi oraz Hybrid Turkeys
za ogromną pomoc w powstaniu
tego materiału