Warunki życia i pracy
Transkrypt
Warunki życia i pracy
Warunki życia i pracy „EURES ZAMAGURIE DLA MŁODZIEŻY“ GRANT EURES SŁOWACJA 2013/2014 1. PODSTAWOWE INFORMACJE 2. KRAJOBRAZ I KULTURA 3. EURES ZAMAGURIE 4. WARUNKI ŻYCIA 5. WARUNKI PRACY 6. WARUNKI SOCJALNE 7. PRZYDATNE INFORMACJE Oficjalna nazwa: Republika Słowacka. Data powstania Republiki: 01.01.1993 rok. EURES ZAMAGURIE Słowacja sąsiaduje na zachodzie z Republiką Czeską i Austrią, na północy z Polską, na wschodzie z Ukrainą, a na południu z Węgrami. Ustrój polityczny: demokracja parlamentarna Język urzędowy: słowacki Populacja: 5 395 000 obywateli Mieszkańcy miast: 58 % Powierzchnia: 49 035 km2 Narody i grupy etniczne: Słowacy 85,8%, Węgrzy 9,7%, Romowie 1,7%, Ukraińcy, Czesi, Niemcy, Rusini, Polacy Wyznania: rzymskokatolickie (60.3%), grekokatolickie (3.4%), ewangelickie ( 6.2%), inne Klimat: Średnia temperatura dzienna wynosi w zimie 2ºC, w lecie 21ºC Waluta: EURO (od 01.01.2009 roku) 8 WOJEWÓDZTW SAMORZĄDOWYCH Trenczyn Żylina Preszów Trnava Bratysława Koszyce . Nitra W Słowacji znajduje się 79 powiatów. Bańska Bystrzyca Poľana Spiska Magura spływ rzeką Dunajec. Tatry Wysokie Czerwony Klasztor JASKINIE Demänovska Jaskinia Lodowa i Jaskinia Wolności - najdłuższy system jaskiń Domica - uważana za jedną z najpiękniejszych jaskiń Bielska Jaskinia –jedyna udostępniona jaskinia w Tatrach Wysokich Dobszyńska Jaskinia Lodowa - największa jaskinia lodowa 1 5 9 2 3 6 4 8 7 10 11 12 1. Zamek Zvolenski 2. Kežmarok, 3. Beckov, 4. Strečno, 5. Bojnice, 6. Krásna Hôrka, 7. Devín, 8. Zamek Spiski, 9. Čachtice, 10. Zamek Budatínski, 11. Zamek Bratysławski, 12. StaráĽubovňa Różnorodność Kraju Vlkolinec - Liptov Wzgórza Súľovskie Tatry Wysokie Północna Słowacja może pochwalić wieloma atrakcyjnymi miejscami. Kežmarok Bardejov Słowacka część obszaru przygranicznego "EURES Zamagurie" składa się z 4 powiatów wchodzących w skład PreszowskiegoWojewództwa Samorządowego: Poprad, Kežmarok StaráĽubovňa Bardejov Znajdują się w północno-wschodniej części Słowacji, w Tatrach, w północnej części Spiszu i Szarysza. Polska część obszaru przygranicznego "EURES DUNAJEC" składa się z 4 powiatów: Nowy Sacz Nowy Targ Gorlice Zakopane Region jest atrakcyjny turystycznie ze względu na bogactwa naturalne i liczne zabytki. 2012 2013 LUTY 2014 PP* SBR* (%) 425 858 14,44 399 561 13,50 402 124 13,49 88 246 20,66 83 490 19,35 84 435 18,97 Poprad 8 499 12,62 8 396 13,90 8 319 12,14 Kežmarok 9 820 30,06 9 818 27,81 9 786 27,23 StaráĽubovňa 4 409 16,73 3 923 14,36 3 941 14,72 Bardejov 8 804 22,35 8 454 20,39 8 739 21,38 Słowacja Województwo Preszowskie PP* - poszukujący pracy, SBR* - stopa bezrobocia rejestrowanego PP* SBR* (%) PP* SBR* (%) NADMIAR pracownicy handlu, pracownicy kopalń i budownictwa pracownicy produkcji przemysłowej pracownicy transportu sprzedaży i usług pracownicy rolni urzędnicy pracownicy niewykwalifikowani NIEDOBÓR monterzy spawacze kierowcy ciężarówek operatorzy CNC, specjaliści ds.procesów i rozwoju inżynierowie Sektory: motoryzacyjny budowa maszyn elektrotechnika Zakwaterowanie w: • hotelach / motelach • pensjonatach • kwaterach prywatnych (wzrasta) Zakwaterowanie można znaleźć również w: • prywatnych domach • na kempingach •hotele w Bratysławie **** osoba/noc 80-200 EURO, •poza stolicą, w regionie Zamagurie Hotel **osoba/noc 20-40 EURO. Koszty życia Bratysława 450 - 600€ Bańska Bystrzyca 300 – 500€ Koszyce 200 – 450€ Kežmarok 200 – 350€ Porównanie kosztów wynajmu dwupokojowego mieszkania w 2014 roku. Ceny nieruchomości •Jednopokojowe mieszkanie w mieście: 35.000 - 50.000 €, •Dwupokojowe mieszkanie w mieście: 45.000 - 80.000 €, •Pięciopokojowe mieszkanie z balkonem w mieście: 60-100.000 €, Luksusowy apartament w centrum miasta: 100.000 - 300.000 €, •Mały dom w mieście: 45.000 - 60.000 €, •Duży dom w mieście: 100.000 - 300.000 €, •Mały dom na prowincji: 20.000•Domek w górach: 40.000 €, 100.000 €, Domek na wsi: 10. 000 do 30.000 €. chleb (1 €) cebula 1 kg (0,50 €) 1 litr mleka (1 €) marchew 1 kg (1,50 €) jaja 10 szt. (2,50 €) 1 kg jabłek (0.80 €) masło 250 g (1,50 €) 1 kg ziemniaków (1 €) jogurt 250 ml (0,40 €) pomarańcze 1 kg (1,70 €) Większość sklepów jest otwartaod poniedziałku do piątku od 9:00 do 18:00, duże domy towarowe i centra handlowe do 19:00 lub 21:00. Zwyczajowo sklepy są otwarte również w sobotęod 9:00 do 13:00. Sieci supermarketów Tesco, Carrefour, BILLA i inne otwarte są w sobotę i niedzielę. Hipermarkety TESCO (Bańska Bystrzyca, Bratysława, Koszyce, Nitra, Trnava) otwarte są bez przerwy. woda mineralna 1,5 l (0,50 €) czekolada 100 g (1 €) mięso drobiowe 1 kg (2,50 €) wołowina 1 kg (6 €) wieprzowina 1 kg (4,50 €) piwo w butelce 0,5 l (0,60 €) piwo z nalewaka 0,5 (1, 10 €) pizza w restauracji (5 €) lunch w restauracji (4€) 1) BRYNDZOWE HALUSZKI 2) KAPUSTNICA 3) LOKSZA 4) PIEROGI Transport Słowacja ma dobrze rozwiniętą krajową i międzynarodową transportową sieć kolejową i autobusową. Ruch drogowy odbywa się po prawej stronie. Prędkość dopuszczalna: w terenie zabudowanym: 50 km/h, poza terenem zabudowanym: 90 km/h, na drogach szybkiego ruchu i autostradach 130 km/godz. Do przejazduautostradami uprawniają winiety, które można kupić na stacjach benzynowych i przejściach granicznych. System edukacji Przedszkole (wiek 2-5 lat) 1-4 lata Szkoła podstawowa (wiek 6-15 lat) 9 lat Szkoła średnia (wiek 13-20 lat) Liceum Specjalneszkołyśrednie Średnie szkoły zawodowe 3-5 lat Szkoły policealne/wyższe wykształcenie zawodowe 4 lata Uniwersytety (wiek 18-26 lat) 5 lat Studia doktoranckie 3 -4 lata dziesięcioletni obowiązek szkolny słowacki system edukacji jest szczegółowo opisany na stronie: www.euroeducation.net/prof/slovakco www.education.gov.sk sytuacja na rynku pracy Według oficjalnych statystyk Centralnego Urzędu Pracy, Spraw Socjalnych i Rodziny z lutego 2014 roku. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych : Stopa bezrobocia : Najniższa stopa bezrobocia występujew regionie Bratysława I Najwyższa stopa bezrobocia występuje w regionie Rimavská Sobota 402 124 13,49 % 4,72 % 32,13 % Bezrobocie na Słowacji (28.02.2014) 402 124 Ogólna liczba bezrobotnych na Słowacji 70 508 Ogólna liczba bezrobotnych młodych ludzi w wieku 20-25 lat 14 159 Ogólna liczba bezrobotnych młodych ludzi w wieku poniżej 20 lat Centralny Urząd Pracy, Spraw Socjalnych i Rodziny (luty 2014 r.) Mobilność obywateli Słowacji Ograniczenia w Szwajcarii do maja 2014 roku Jak szukać pracy krajowe i regionalne gazety czasopisma reklamowe targi pracy Urząd Pracy, Spraw Socjalnych i Rodziny agencje pracy przyjaciele i kontakty Przydatne strony internetowe: www.upsvar.sk, www.istp.sk wymienione strony zawierają wszystkie rodzaje ofert pracy na Słowacji www.eures.sk; www.kariera.sk; www.profesia.sk; www.trhprace.sk; www.cvonline.sk; www.topjobs.sk TYPOWE PROBLEMY PODCZAS POSZUKIWANIA PRACY wiek doświadczenie zawodowe opieka nad dziećmi problemy zdrowotne brak wolnych miejsc pracy skala bezrobocia wykształcenie/kwalifikacje nieznajomość języków obcych umiejętność obsługi komputera Język: Nauka języka słowackiego może być trudna dla obcokrajowców. Jeśli są Państwo zainteresowani kursami języka słowackiego, należy skontaktować się z Instytutem Lingwistyki Słowackiej Akademii Nauk. www.sav.sk W razie potrzeby na Słowacji można porozumieć się korzystając z innych języków obcych. Najczęściej używanymi językami obcymi są angielski i niemiecki. Jęz. węgierski i polski są powszechnie używane w obszarach przygranicznych. Jęz. czeski i słowacki są bardzo blisko spokrewnione, co ułatwia komunikację wtychdwóch językach. Firmy z potencjałem do zatrudniania pracowników transgranicznych w rejonie EURES ZAMAGURIE System zabezpieczenia spospołecznego ubezpieczenie społeczne pomoc społeczna wsparcie społeczne Zakres ubezpieczeń społecznych (Urząd Ubezpieczeń Społecznych) www.socpoist.sk Wszystkie osoby, które chcą pracować lub studiować na Słowacji muszą być objęte systemem ubezpieczeń społecznychobejmującym składki na: ubezpieczenie zdrowotne - płacone na rzecz ubezpieczyciela zdrowotnego według własnego wyboru ubezpieczenie chorobowe ubezpieczenie emerytalne składka na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia, opłacana na rzecz ubezpieczyciela społecznego. Emerytury EMERYTURA WCZEŚNIEJSZA EMERYTURA RENTA RODZINNA RENTA SIEROCA RENTA INWALIDZKA Wiek emerytalny: 62 lata dla kobiet i mężczyzn. . Rok Średnia emerytura Średnia płaca 2014 399,50 € –- 2013 387,18 € 824 € 2012 375,89 € 2011 360,34 € 782 € 2010 352,4 € 769 € 786 € www.socpoist.sk Zasiłek dla bezrobotnych Zasiłek dla bezrobotnych mogą otrzymywać tylko ci, którzy wpłacali składki na fundusz dla bezrobotnych przez co najmniej dwa lata w okresie ostatnich trzech lat przed rejestracją. Wsparcie w wysokości 50% dziennej podstawy wymiaru może być im wypłacane maksymalnie przez 6 miesięcy. O kolejny zasiłek dla bezrobotnych można ubiegać się nie wcześniej niż po upływie kolejnych 3 latach zatrudnienia. Strona internetowa: www.socpoist.sk Ubezpieczenie zdrowotne Składki na ubezpieczenie zdrowotne w Słowacji w myśl prawa są obowiązkowe dla wszystkich. Każdy musi posiadać ubezpieczenie w zakładzie ubezpieczeń, który zapewnia: KARTĘ UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO (okazywana jest podczas wizyty u lekarza) pokrywa większość kosztów opieki zdrowotnej obejmuje część kosztów opieki stomatologicznej niektóre leki i zabiegi medyczne są dodatkowo płatne Ubezpieczalnie zdrowotne w Słowacji: Powszechny Zakład Ubezpieczeń Zdrowotnych(www.vszp.sk) Towarzystwo Ubezpieczeń Zdrowotnych Union(www.unionzp.sk) Wspólny Zakład Ubezpieczeń Dôvera (www.vzpd.sk) Urlop Do 33 roku • 4 tygodnie życia Powyżej 33 •5 tygodni lat Tygodniowy •40 godzin czas pracy Płaca 2014 2013 • 352 euro/miesiąc • płaca minimalna • 824 euro/miesiąc • średnia płaca Podatki Istnieją trzy główne rodzaje podatków: bezpośrednie, pośrednie i lokalne. W styczniu 2013 r. został zniesiony podatek liniowy. Podatki bezpośrednie: Podatek dochodowy od osób fizycznych: dochód mniejszy niż 3311 euro miesięcznie - 19% dochody wyższe niż 3311 euro miesięcznie - 25% Podatek od osób prawnych od 01.01.2014 - 22%. Podatki pośrednie: VAT (podatek od wartości dodanej) - 20%. Podatki lokalne: podatek od nieruchomości, podatek od posiadania psa, podatek od korzystania z przestrzeni publicznej, podatekklimatyczny, podatek od automatów do gier, podatek od automatów do gier nie wypłacających wygranej, podatek od wjazdu i parkowania pojazdów mechanicznych w zabytkowym centrum miasta, podatek od obiektu jądrowego, opłaty za odpady komunalne, podatek od pojazdów silnikowych. Hierarchia EURES i usługi dla młodzieży Ministerstwo Pracy, Spraw Socjalnych i Rodziny www.employment.gov.sk Centralny Urząd Pracy, Spraw Socjalnych i Rodziny www.upsvar.sk EURES 4 osoby 46 Urzędów Pracy, Spraw Socjalnych i Rodziny Usługi eures dla młodzieży informowanie ukierunkowanie doradzanie w zakresie istniejących ofert pracy oraz warunków życia i pracy EURES 25 doradców 24 asystentów Przydatne strony internetowe www.eures.sk www.upsvar.sk www.employment.gov.sk www.profesia.sk www.job.sk www.kariera.zoznam.sk www.mojapraca.sk www.grafton.sk 7. PRZYDATNE INFORMACJE Najważniejszenumery numery telefonów w Słowacji Najważniejsze telefonów w Słowacji •158 •150 •155 Policja Straż Pożarna Pogotowie Ratunkowe •112 Numer alarmowy 1181 - informacja telefoniczna w Słowacji EURES SŁOVACJA © Ing. Alžbeta Spišiaková, PhDr. Mária Fábianová, PhD.