docReklama a style funkcjonalne języka. Zarys
download 
Reklamacja Transkrypt
Reklama a style funkcjonalne języka. Zarys
„Bohemistyka” 2009, nr 3, ISSN 1642–9893
J/46)#4A
K!B LMMHB
O! J57PA08 C$-!DN
!"#$%&'(%) *+,- . ,+/+.-0$+1 2+/'(%% 3'2)$%$&4B 4'N"
5!.!2+$' 6!*!7) 1)04&) . "8*%'(9! Q4957N R'4#$5;497
J)'<97'9S'7 T4/);)37B *! UMGVUFW!
Piotr CIECIURA
Kraków
)6%,!/4 ! *%)/!:#! \57>7N \7'*)347!
;+< *!=6>/?(9 . &!"#$%&)(% = *>,"%B 4'N" ]! [78/)#0 C$-!DB
@/!.>& A 1)04& V ,+B,! ^$*8( _1-.&)#42$N [4>)A$*80 1'4#$5;497B *! FU`VFIM!
Q $ + $ * 8 0 a!B FGGLB C.!* *! 6=4(9!/%$:.%=,%&4! \57>7N Z7Z!
b / 7 ' A ) # 0 cDE FGGGB F+< )#,!2%,4 ) /'=&4D F+< #<%,+/&4 "),+2=&8 G&!/4 !2%+$,!.)$'
$) *%+H) V !6%= 2+:%=,2)! \5$<)#N T4/);)34280 3781/97 \R!
K X / / $ 5 ) # 0 Y!B Z ) 3 3 6 7 ' ' ) # 0 [!B FGGIB
K X / / $ 5 ) # 0 Y!B LMMHB
!""#$%
Y' 722)1'9 )3 9>$ 5$2$'9/@ :5)d4': /4':14*942 4'9$5$*9 4' +7+@ 97/8B 9>$ 719>)5
-$#)9$* 9>$ 75942/$ 9) 9>$ 2>4/-5$' 2)661'42794)' 4' 6$-47 $'#45)'6$'9! e>$ /4':14f
*942 679$547/ 4* 978$' 35)6 9>$ g;$2> 9$/$#4*4)' =5):5766$ 3)5 2>4/-$5$'B $'949/$-N
I+.%J',&)E *) 49 2)'2$5'* 9>$ *) 27//$-N 4'*949194)'7/ -47/):1$! e>$ 719>)5 =5$*$'9* 9$'f
-$'24$* 9@=427/ 3)5 9>$ 5$=/4$* )3 2>4/-5$' 9) 9>$ eh =5$*$'9$5i* j1$*94)'*B 3)5
$k76=/$N ')9 7'*d$54': 4' l31// *$'9$'2$mB 9784': 7-#7'97:$ )3 9>$ 7/5$7-@ 72j145$8')d/$-:$ 4' 7 '$d 2)'9$k9B $//4=942 3)56 )3 7'*d$54': 271*$- +@ -$=7594': 35)6
*@'972942 6)-$/ 2)6=54*$- 4' 7 j1$*94)'B $92!
Reklama a style funkcjonalne jêzyka.
Zarys problematyki
Reklama sta³a siê zjawiskiem masowym, jednym z charakterystycznych rysów naszych czasów. Mimo, ¿e istnieje od staro¿ytnoœci, to
dopiero obecnie wykszta³ci³a tak niebywa³¹ ró¿norodnoœæ form przekazu. Wed³ug przyjêtych kryteriów mo¿na dzieliæ reklamy na wizualn¹ (np. prasow¹, zewnêtrzn¹, drukowan¹, towarow¹); akustyczn¹
(np. radiow¹); audiowizualn¹ (np. telewizyjn¹, kinow¹). O podziale
mo¿e decydowaæ charakter propagowanego przedmiotu (reklama instytucjonalna i reklama produktów); cel przekazu (reklama informacyjna, perswazyjna, utrwalaj¹ca) czy czas trwania reklamy (np.
d³ugofalowa, sezonowa i doraŸna). Ka¿dej z nich towarzyszy opracowany przemyœlany plan i ka¿da, z za³o¿enia, powinna byæ skuteczna.
Najwa¿niejszym celem reklamy jest sk³onienie odbiorców do zakupu
towaru lub skorzystania z pewnej us³ugi. Karel Šebesta okreœli³ jej
funkcje nastêpuj¹co:
!!!" #$%$&'( '$)*)+', *-./)#0', */)1 ,2, 3456. &78) '0*95)& 6758$94':1 7 ;76.%$'( '7
<,%$', 4'3)5672, ) =%$-6.91 6758$94':)#(>) =?*)+$', * 2,/$6 -)*0>')19 -/)1>)-)+(
'$+) 95#7/( ;6.'@ =)#.-)6, 7-5$*09? ) 9)69) =%$-6.91 '$+) )#/4#'49 -/)1>)-)+.
&$&42> =)*9)&$ 7 2>)#0', #?A4 '.61B 7 9) * #@1 49,6 87'0/? C=%$-$#<,6 6(-4,DB 89$5( *4
=%,*/1<'0 34567 ;&$#'. =/79, CE$+$*97 FGGHB *! FGID!
Niebagateln¹ rolê w przekazie reklamowym odgrywa jego
ukszta³towanie jêzykowe. To budowa, sposób przekazu i styl tekstu
reklamowego maj¹ wp³yw na jego ewentualne powodzenie i zrealizowanie za³o¿onych celów. Specjaliœci zajmuj¹cy siê t¹ dziedzin¹, ju¿
od dawna formu³owali wymagania, którym mia³y sprostaæ teksty reklamowe po to, by mog³y odpowiednio dzia³aæ na odbiorcê. Wspomniany wy¿ej K. Šebesta (1990, s. 45) cytuje w swojej pracy jednego
203
204
z najwiêkszych miêdzywojennych czeskich znawców i teoretyków reklamy Jana Brabca, który okreœli³ piêæ podstawowych regu³, jakie powinien spe³niaæ tekst:
1) tekst musi byæ widoczny i powinien zwróciæ dobrowoln¹ uwagê
odbiorcy, w zwi¹zku z tym po³o¿ony jest nacisk na jego graficzn¹
stronê (pismo, kolor i ich wzajemn¹ równowagê),
2) tekst musi utrzymaæ zainteresowanie odbiorcy, dopóki nie jest
przeczytany ca³kowicie, dlatego powinien byæ czytelny, wa¿na jest
jego budowa stylistyczna i sposób wydrukowania, jasny sens, odpowiednie u¿ycie s³ów i zdañ,
3) tekst musi wzbudzaæ zaufanie, bezwarunkowa i konieczna jest
prawda, tekst powinien dzia³aæ jako zgodny z prawd¹ – dokumentowaæ twierdzenia, bez przesady, u¿ywania zbyt czêsto superlatywów – „Dobrý reklamní text je úèinnì øeèena pravda” (Brabec
1946, s. 42),
4) tekst ma prowadziæ odbiorcê do wykonania pewnej czynnoœci,
ewentualnie wywrzeæ na nim wra¿enie, powinien wzbudziæ w odbiorcy pragnienie posiadania danego towaru,
5) tekst reklamy musi byæ zapamiêtywalny, poniewa¿ tylko nieliczne
reklamy wiod¹ do bezpoœredniego dzia³ania, wa¿ne, by choæ czêœæ
tekstu by³a zapamiêtana.
Podobne cele komunikatu reklamowego przedstawi³ Jerzy Bralczyk (2000, s. 8–9), zwracaj¹c uwagê na perswazyjn¹ rolê jêzyka:
1) tekst reklamowy mia³by byæ zauwa¿ony (widziany, us³yszany),
w tej fazie rozpoczêcia komunikacji jêzykowa strona komunikatu
nie jest jeszcze relewantna,
2) tekst powinien przykuæ uwagê odbiorcy, od formy jêzyka zale¿y,
czy odbiorca w ogóle zareaguje,
3) tekst mia³by wzbudziæ zainteresowanie, które mo¿e byæ wywo³ane
w³aœnie za poœrednictwem atrakcyjnych œrodków jêzykowych,
4) kolejna faza zmierza do wywo³ania pragnienia posiadania oferowanego produktu lub skorzystania z us³ugi, tu najwyraŸniej podkreœlona jest rola perswazyjnej funkcji jêzyka,
205
5) koñcow¹ faz¹ jest przekonanie odbiorcy do dzia³ania – zakupu, rola
jêzyka w tej fazie schodzi na dalszy plan, poniewa¿ wa¿niejsz¹ rolê
odgrywaj¹ tu inne czynniki, na które sam tekst nie mo¿e wp³yn¹æ;
dostêpnoœæ towaru, dyspozycyjnoœæ odbiorcy itd.
Z przytoczonych powy¿ej regu³ Brabca i Bralczyka wyraŸnie widaæ, ¿e styl tekstu reklamowego odgrywa istotn¹ rolê i wp³ywa na
ewentualne powodzenie i zrealizowanie za³o¿onych przez nadawcê
celów. Problem stylu reklamy jest przedmiotem badañ czeskich i polskich lingwistów ju¿ od kilkudziesiêciu lat. Mimo wielu publikacji
trudno jednak znaleŸæ jednoznaczn¹ odpowiedŸ, do jakiego stylu mo¿na przyporz¹dkowaæ reklamê. Przyczyn¹ tego stanu jest niew¹tpliwie ró¿norodnoœæ form przekazów i sposobów kszta³towania wypowiedzi reklamowych. Niektóre z nich konstruowane s¹ jako og³oszenia, listy, ankiety, inne przypominaj¹ dzieciêce rymowanki, wierszyki, zagadki, jeszcze inne zadziwiaj¹ bogactwem œrodków poetyckich
lub brzmi¹ jak filozoficzne sentencje. Czasami odwo³uj¹ siê do cytatów, dzie³ kultury, naœladuj¹ mowê ulicy, zapisuj¹ mowê gwarow¹,
operuj¹ dowcipem i gr¹ s³own¹, s¹ dramatyczne i monologowe, nierzadkie jest balansowanie na granicy kiczu i ordynarnoœci itp. Heterogenicznoœæ gatunkowa reklamy znacznie przekracza granice poszczególnych stylów funkcjonalnych jêzyka.
Zarówno w tradycji polskiej jak i czeskiej stylistyki utar³ siê podzia³ na piêæ podstawowych stylów jêzyka. S¹ to styl potoczny (bìûnì
mluvený), artystyczny (umìlecký), urzêdowy/administracyjny (administrativní), naukowy (vìdecký) i publicystyczny (publicistický). Niektóre stylistyki przedstawiaj¹ ten podzia³ nieco inaczej, np. Josef
V. Beèka (1992, s. 31–35) wyró¿nia jako podstawowe style artystyczny (umìlecký) i specjalistyczny (odborný), a oprócz nich tzw. style
pragmatyczne (pragmatické): publicystyczny, normatywny (normativní), gospodarczy (hospodáøský) i styl spraw, pism wewn¹trzzak³adowych (jednací). W polskich i czeskich pracach jêzykoznawczych
reklama by³a przypisywana wiêkszoœci z wy¿ej wymienionych odmian stylistycznych. Mnogoœæ stworzonych przez badaczy teorii
wskazuje, z jak trudn¹ materi¹ mieli do czynienia.
206
Najczêœciej teksty reklamowe by³y zaliczane jako przejawy stylu
publicystycznego. Podobieñstwa reklamy i stylu publicystycznego
maj¹ spoczywaæ w ³atwo zauwa¿alnej w obu funkcji perswazyjnej,
pobudzaj¹cej (apelowej) i konatywnej. Bliskie s¹ równie¿ œrodki szerzenia i potrzeba publicznoœci. Celem autora przekazu reklamowego
jest wp³yn¹æ na adresata, oddzia³aæ na jego percepcjê i interpretacjê
tekstu zgodnie z intencj¹ i zamiarem autora i na podstawie tej interpretacji sk³oniæ go do dzia³ania. Aby wywrzeæ wp³yw na adresacie, niezbêdne s¹ elementy kontaktowe komunikatu, wa¿ne jest te¿ wartoœciowanie, dziêki któremu autor mo¿e siê ustosunkowaæ do przekazywanych treœci. Jednym z podstawowych sposobów realizacji funkcji
publicystycznej jest apel, zarówno mentalny i emocjonalny, jak równie¿ apel do odbiorcy o dzia³anie, którego mia³by siê podj¹æ w zgodzie z intencj¹ autora (Stich 1974, s. 36).
Do stylu publicystycznego w³¹czy³ reklamê Jiøí Kraus (1965, s.
193–198), na podstawie funkcji apelowej, któr¹ uzna³ w reklamach za
decyduj¹c¹. Celem reklamy jest wed³ug niego podanie odpowiedniego opisu oferowanego wyrobu i wyra¿enie przekonuj¹cego apelu
adresowanego do odbiorcy. Kraus zauwa¿y³ bliskoœæ stylu reklamy ze
stylem popularnonaukowym i artystycznym, ró¿nice miêdzy nimi
widzia³ w funkcji apelowej reklamy i braku podtekstu, a tak¿e w bezpoœrednim podporz¹dkowaniu pierwiastków estetycznych celom komercyjnym. Podobne zdanie prezentuje Alois Jedlièka w pracy
Základy èeské stylistyki, gdzie pisze:
!"#$%&%'(%&)*+ !,-./01+ +1 /+/ !2%234%( !,-./05 ,/)$3+678 9!-."./ ./ ' 6%+%
'63:3 %6;-,+-03( 3 <=,-0/> "!-"(3(? <7')3( 3 !2/'0@4A%( A(/6=2/ B6/#- !-'$"&:3A/C
- " %(/A6-'(%? !,-'!@D6-'(% 3 )03$%(@ 0*,-#)" 3!8 BE/4$%A)3 FGHI? '8 JJC8
Do stylu publicystycznego zaliczy³ styl reklam tak¿e Karel
Šebesta:
K888L !,-!3M3A67 !,-./05 '/ 05<63A".7 A/(6*+% '(5$-0*+% ,5'5? )(/,N ./ '!-.".7
' -'(3(67+% !,-./05 (<08 !"#$%&%'(%&)N '(5$-0N -#$3'(%? (.8 < -#$3'(7 !,-./0" 0/2/.6*&:?
./.%&: &:3,3)(/,%'(%&)*+ <63)/+ ./ 4-+%63&/? 3 (- !2/'0@4A-03&7? <7')=03&7 ;"6)&/
BO/#/'(3 FGPQ? '8 RC8
207
Zaznaczy³ jednak, ¿e reklama jest dziedzin¹ autonomiczn¹, odznaczaj¹c¹ siê specyficznymi cechami, które przekraczaj¹ ramy stylu
publicystycznego.
Jakkolwiek szeroka definicja stylu publicystycznego Alexandra
Sticha nie wpisuje reklamy w jego ramy, to mo¿na uznaæ, ¿e jej charakterystyczne rysy odpowiadaj¹ temu stylowi:
E3<5)-0* +3(/,%=$ ./ 0-$/6 3 "'!-2=4=6 (3)? 3#5 6/./6 -#'3: '4@$/67? 3$/ !27+% .3<5)-0N <(0=,6@67 (/S(" !1'-#%$- 63 34,/'=(3? 3#5 63 6@:- 05)-6=03$- .%'(* ($3)? ,/T
M"$-03$- ./:- +76@67 3 &7(@67 0/ '+@,"? )(/,* 3"(-, !,-./0" !2/4/+ <3+*D$/$8 E'-"
(/45 (5(- .3<5)-0N !,-./05 05(0=2/65 '/ <=+@,/+ 6/./6 -#./)(%06@ '4@$-03(? 3$/ % .3T
<5)-0-" 0*'(30#-" <3.%DU-03(? / 34,/'=( !2%.+/ '4@$/67 <3 '0N B9(%&:3 FGHJ?
'8 QJVQRC8
Podobnie Josef Hubáèek (1987, s. 68) przy charakterystyce stylu
publicystycznego nie wspomina o reklamie, ale jako specyficzny rys
stylu podaje funkcjê perswazyjn¹, dla której zilustrowania przedstawia teksty reklam.
O nieca³kowitym podporz¹dkowaniu reklamy stylowi administracyjnemu wspomnia³ K. Šebesta w pracy Jazyk a styl propagaèních
textù (1983, s. 12–13). Zaproponowa³ on, by styl reklamy traktowaæ
jako styl gatunkowy. Wed³ug autora reklama stoi na pograniczu stylu
publicystycznego i administracyjnego. Miêdzy specyficznymi rysami
zbli¿aj¹cymi reklamê do stylu administracyjnego nale¿¹, wed³ug niego, zupe³ne st³umienie roli podmiotu rzeczywistego autora (ten pozostaje dla odbiorcy anonimowy), czêste wykorzystanie zinstytucjonalizowanego zleceniobiorcy, wy¿szy stopieñ przygotowania i oficjalnoœci. Teksty administracyjne odznaczaj¹ siê jednak wiele silniejsz¹
norm¹ stylow¹. Podobnie zrozumiany jest styl reklam w pracy Marii
Èechovej Charakteristika administrativního stylu:
W6-:*&: 34+%6%'(,3(%067&: X(03,1 '/ !-" 70= % 0 .%6*&: -#$3'(/&:8 Y@)(/,N
< (@&:(- ;-,/+ '/ 05')5(".7 0 !"#$%&%'(%&/ B63!28 <!,=03? -<6=+/67? ,/;/,=(5? %6</,=(5C8
Z,- D%,D7 0/2/.6-'( #*03.7 ",A/65 05:$=D)3 V !-!28 !$3)=(? ./:- &7$/+ ./ ,/)$3+3
B[/&:-0= FGPG? '8 GVFIC8
Autorka zauwa¿y³a, ¿e granice miêdzy stylem administracyjnym
a publicystycznym nie s¹ wyraŸne, a zaliczenie do jednego z nich po208
winno siê odbyæ na podstawie dominuj¹cej funkcji tekstu. Styl reklamowy proponuje jednak podporz¹dkowaæ jako podstyl stylowi administracyjnemu. Na pograniczu stylu publicystycznego i administracyjnego umieœci³a reklamê równie¿ Svìtla Èmejrková w artykule
Kdyû pohøeb, tak do zemì, kdyû svìûest, tak beze mne (1993, s. 187).
Jan Grzenia w ramach stylu administracyjnego umieszcza
og³oszenia, które konsekwentnie odró¿nia od reklamy.
!"#$%&'() *# +,%-!#*#.)'& *&/$*- 01.(#'&2 /*1,& 34($/(& $5 #6(78)4'&8 #90()'(&
8:%-/) 01.(#'&!# % +&.'-0( 9#0(&$%/)0( +,#6&$8#4&/*1. ( #90()'- ;,%:9#<
.#</)'7&4),-8'&8= !"#$%&'() ')4&>5 ?===@ 9# *&8 #$*)*'(&8 #90()'-2 !9-> +#$";!;85 $(:
3),9%# $7A&0)*-7%'-02 +&"'-0 !#*#.-7A 6#,0;" 8:%-/(&02 ;'(/)85 &/$+,&$8( ( #9<
$*:+$*. #9 $/#$*'()"&8 6#,0- BC,%&'()2 DEEF2 $= GHFI=
Reklamy natomiast podporz¹dkowuje stylowi artystycznemu.
J:%-/ ),*-$*-7%'- 3-.) 7%)$&0 #/,&K4)'- 8)/# 8&9-') #90()') 8:%-/#.)2 .
/*1,&8 .$%-$*/# 8&$* 0#>4(.&= ,&/4)0)7A2 ) . $%7%&!14'#K7( # (7A 8:%-/;2 0#>')
+#.(&9%(&L *# $)0# BC,%&'()2 DEEF2 $= GHFI=
Jako wa¿ny dowód przynale¿noœci reklam do stylu artystycznego
autor przytacza fakt, ¿e reklamy czêsto same siebie parodiuj¹. Twórca
tekstu, czy te¿ graficznej strony reklamy, podobnie jak artysta tworzy
sugestywny obraz rzeczywistoœci. Paradoksalnie, przez wielu
ods¹dzane od czci, teksty reklamowe ³¹cz¹ siê z wysokimi gatunkami
sztuki. Niektóre elementy reklamy; gra ze sztuk¹, wartoœciami prawdziwymi i fikcyjnymi, komizm zbli¿a te teksty do postmodernistycznych. Pewne punkty stycznoœci reklamy ze stylem artystycznym zauwa¿y³ równie¿ J. Kraus (1965, s. 198), zw³aszcza odnoœnie „aktualizace skladebních spojení a zdùraznìní formálních a významových
sloûek jazyka”.
Nale¿y wspomnieæ o koncepcji tzw. lingwistyki gospodarczej
(hospodáøská lingvistika), zwi¹zanej z dzia³alnoœci¹ Czechos³owackiej Akademii Handlowej w Pradze. Jeden z twórców koncepcji –
Zdenìk Vanèura w swojej pracy Hospodáøská lingvistika (1934), wychodz¹c z przewodnich idei Praskiej Szko³y Strukturalnej, opracowa³
podstawy studium jêzyka gospodarczego jako jêzyka funkcjonalnego.
209
Mimo, ¿e wojna przerwa³a rozwój tej koncepcji, w póŸniejszym okresie znaleŸli siê jej zwolennicy i kontynuatorzy. Jednym z nich by³
wspomniany wczeœniej J. Kraus. Równie¿ Èeská stylistika J. V. Beèky
(1992, s. 35) w³¹cza niektóre formy reklamy i og³oszeñ (sprzeda¿
konkretnych towarów) w ramy stylu gospodarczego.
Oprócz wy¿ej omówionych sposobów postrzegania i analizowania
stylu reklamy mo¿emy siê spotkaæ równie¿ z pracami, które rozpatruj¹ styl reklamowy jako samodzielny. Wyró¿nienie go mia³oby
nast¹piæ na podstawie jego g³ównej funkcji. Wed³ug Jolanty Ignatowicz-Skowroñskiej mia³by on byæ rozumiany w¹sko, jako „zespó³
œrodków jêzykowych w³aœciwych tekstom reklamowym, […] w ramach tego stylu mo¿na by mówiæ o schematyzacji, kostnieniu pewnych elementów, pierwotnie u¿ytych w charakterze metafory” (Ignatowicz-Skowroñska 1994, s. 335). O stylu reklamowym wzmiankuje
tak¿e Karel Hausenblas w pracy Výstavba jazykových projevù a styl
(1972, s. 152), nie charakteryzuje go jednak dok³adnie. Podobne stanowisko prezentuje Josef Hrbáèek (1986, s. 57–59), wydzielaj¹c styl
reklamowy, którego jedyn¹ funkcj¹ jest funkcja perswazyjna. To ró¿ni
go od stylu publicystycznego zaopatrzonego w wiêcej funkcji. Równie¿ K. Šebesta (1998) dopuszcza istnienie stylu reklamowego. Zauwa¿a jednak, ¿e „pokud bychom tak pracovali s termínem reklamní
styl nebo styl reklamních textù, nešlo by o styl funkèní, nýbrû o styl
ûánrový” (Šebesta 1998, s. 196).
Ca³y ten przegl¹d ró¿nych podejœæ do problematyki stylu reklamy
œwiadczy nie tyle o wielkim zainteresowaniu jêzykoznawców tym fragmentem rzeczywistoœci, ale raczej o ró¿norodnoœci stylowej reklamy. Sprawê komplikuje fakt, ¿e granice poszczególnych stylów s¹
ma³o wyraŸne, a czasami siê przenikaj¹. Celem tekstu reklamowego
jest zwróciæ na siebie uwagê i z tego stanu rzeczy reklama korzysta,
poszukuj¹c wci¹¿ nowych œrodków wyrazu. Dlatego celowo miesza
style, upodabnia siê do nich. W³aœciwie mo¿na by stwierdziæ, ¿e ka¿da konkretna reklama ma swój w³asny, indywidualny styl funkcjonalny. To po¿yczanie sobie przez reklamy danych rysów stylistycznych
od innych komunikatów, imitowanie ró¿nych dyskursów uniemo¿li210
wia jednoznaczne okreœlenie stylu reklamy. Jak pisze S. Èmejrková,
„reklamní diskurs stejnì tak jako øadu dalších diskursù postmoderní
doby nelze jednoduše analyzovat a popsat pomocí takových opozic,
jako je estetické – utilitární, umìlecké – pragmatické, umìní – obchod, umìní – vìda, fakt – fikce, pravdivost – klam, samoúèel – manipulace, vysoké – nízké, hodnotné – bezcenné apod.” (Èmejrková
2000, s. 26). Pytanie o styl tekstów reklamowych pozostaje wiêc
otwarte.
!""#$%
c.! $U[.=- d-!8!N[8 $N =U[3ON! =e $ 9O;! O88U! =e $;?!-[O8!I!N[ [=9$-;8 [.! 8[53!8
=e 3$N<U$<! eUN0[O=NON<& ^[ [.! /!<ONNON< 8.! d-!8!N[8 [.! $OI8 =e $;?!-[O8ON<
0=IIUNO0$[O=N 9=-#!; =U[ /5 [.! 9!33\#N=9N 3ON<UO8[8( N$I!35Q %& -$/!0 $N;
%& -$3045#& D!f[( [.! $U[.=- d-!8!N[8 $ -!?O!9 =e [.! g4!0. $N; ,=3O8. d=8O[O=N8 =e
3ON<UO8[8 0=N0!-NON< [.! $;JUN0[O=N =e [.! $;?!-[O8ON< [!f[8 [= $ <O?!N 3$N<U$<! 8[53!
he!$[U-! 8[53!( $;IONO8[-$[O?!( $-[O8[O0 =- ON;O?O;U$3 8[53! =e $;?!-[O8!I!N[i ON =-;!- [=
-!$0. $ 0=N03U8O=N( [.$[ [.!-! O8 8[O33 $N =d!N jU!8[O=N 0=N0!-NON< [.! 8[53! =e [.!
$;?!-[O8ON< [!f[8&
!"#$%"&$%
! " # $ %& '&( )**+( !"#$ "%&'("%(#)* ,-$.$&
- $ / ! 0 %&( )*12( +)# ,-./$0)% " 1",234!5* ,-$.$&
- $ 3 0 4 5 # %&( +666( +67&# 8) ",-7!/)9* 7$-84$9$: 5;<=8404&
> ! 0 . = ? @ A&( )*B*( :4)-)#%!-("%(#) )/5(8("%-)%(08;4. "%&'<* CD$E! F!"G H+(
8& ):)6&
> I ! J - # = ? @ K&( )**L( =/& ,.4>!?* %)# /. 7!52* #/& "02 !"%* %)# ?!7! 58!* CD$E!
F!"G H2( 8& )B1:)*)&
> I ! J - # = ? @ K&( +666( @!#')5) 0 A!B%(82C !B%(8) 0 -!#')52C ,-$.$&
M - 4 ! N O $ %&( )**1( D<8#3E! E67&#) 5FG(.8!H. E)#. "#I)/8(#) -!#')5 -)/(.G&34*
P9QR J",FI37!"8) ,.'"737&78) 5FG(.8) G ./5()8(! .,-)3.G)8!E
K.L(3E)'8!EM* -!;& S& TU-4=9$ O 7& V3O9OW8#O( T-$#X9( 8& +2):+2B&
Y $ U 8 ! N / 3 $ 8 T&( )*H+( NO"%)0?) E)7&#.0O34 ,-.E!0P ) "%&'* ,-$.$&
Y - / @ " ! # %&( )*B2( Q0./ /. "%</() A!"#R4. E)7&#)* ,-$.$&
Y U / @ " ! # %&( )*BH( SA!?8(3! "%&'("%(#&* ,-$.$&
Z < N $ [ = 9 O 0 4 \ K # = 9 - = W 8 # $ %&( )**1( TG(U7#( L-)7!.'.H(378! G -!#')5(!
,-)".G!E* P9QR V.'"737&78) )W( V.')3& < "34&I#< XX G(!#<* 7$-84$9$(
8& L+]:LLH&
% ! ; 3 O " # $ ^&( _ = - I @ N # = ? @ '&( ` ! J I @ N # = ? @ A&( )*H6( T$#')/& A!"#R
"%&'("%(#&* ,-$.$&
T - $ U 8 %&( )*2]( = "%&'< ".</.?R A!"#R -!#')5&* CD$E! F!"G 1B( 8& )*L:)*B&
K [ O 0 . ^&( )*H1( Y%&'("%(3#R "%</(! Z* ,-$.$&
a ! / ! 8 [ $ T&( )*BL( +)7&# ) "%&' ,-.,)H)A8;34 %
