Model GROW – Pozwól - Instytut Psychoedukacji i Rozwoju
Transkrypt
Model GROW – Pozwól - Instytut Psychoedukacji i Rozwoju
ZAMIAST JESIENNEJ NOSTALGII 1 Witaj w listopadowym newsletterze! Coachingowy model GROW Wywiad z Arturem Znajem Recenzja książki „JA” pióra Joanny Hadam I jak zwykle aktualne informacje o szkoleniach. Zapraszamy! Michał Mącznik Model GROW – Pozwól rosnąć Twoim decyzjom Jest to jeden z podstawowych modeli coachingowych. Został opracowany przez Johna Whitmora, niegdyś kierowcę rajdowego, a obecnie „ojca chrzestnego” coachingu zorientowanego na efektywność. Model ten pomaga w podjęciu skutecznych decyzji z uwzględnieniem obecnej sytuacji, w jakiej się znajdujemy. Może być stosowany w biznesie, życiu prywatnym, zarządzaniu, określaniu ścieżki zawodowej, czyli wszędzie tam gdzie chcemy mieć plan działania uwzględniający nasze możliwości i zasoby. Osobiście stosuje go na pierwszych sesjach coachingu, podczas pracy nad postawą asertywną, dzięki czemu mogę z zaplanować ścieżkę, którą z Klientem będziemy podążali. Model GROW jest bardzo elastyczny, dzięki czemu można go zastosować na sobie lub jako przewodnik, pomóc drugiej osobie przejść przez poszczególne punkty. Poniżej znajdziecie dokładny opis, uwzględniłem w nim, że nie musisz być coachem i każdym punkcie znajdziesz wskazówki i pytania, które pomogą sprawnie przejść przez cały proces. Model GROW składa się z 4 części: Goal - określ cele Reality – zbadaj aktualną rzeczywistość Options – poznaj możliwości What next? – podejmij decyzję i ustal plan 1. Określ cele W pierwszej kolejności określamy i uzgadniamy z drugą osobą cel, który ma osiągnąć. Należy dokładnie określić, jakie będą jego rezultaty, po czym ta osoba pozna, że cel został osiągnięty. Tutaj należy się głównie skupić na określeniu mierzalnego, konkretnego i realnego celu. Przydatne pytania, które możesz zadać: „Czego oczekujesz?” „Jaki masz cel, co chciałbyś osiągnąć?” „Czy jesteś w stanie osiągnąć cel?” „Po czym poznasz, że cel został osiągnięty?” „Kiedy konkretnie chcesz osiągnąć cel?” © 2009 Grupa Active Change & Instytut Psychoedukacji i Rozwoju Integralnego, www.ipri.com.pl, www.rozwoj.net ZAMIAST JESIENNEJ NOSTALGII 2 Często zdarza się tak, że ktoś nie ma sprecyzowanego celu, wtedy przejdź od razu do punktów 2, 3 po czym powróć do punktu pierwszego i zacznij przerabiać cały model od początku. Ważne, żeby przejść jeszcze raz wszystkie punkty, ponieważ po ustaleniu celu, zwykle zmienia się „rzeczywistość” drugiej osoby i może zobaczyć niektóre aspekty w innym świetle. 2. Zbadaj aktualną rzeczywistość W tym punkcie analizuje się aktualną rzeczywistość - sytuację, w jakiej znajduje się druga osoba. Jest to bardzo ważny krok. Zbyt często ludzie dążą do czegoś, bez refleksji nad aktualną sytuacją. Przez co niektórym może brakować informacji lub zasobów których potrzebują by skutecznie rozwiązać problem lub osiągnąć cel. Kiedy druga osoba będzie opowiadała o aktualnej rzeczywistości, w jej głowie może zacząć pojawiać się rozwiązanie. Przydatne pytania, które możesz zadać: „Co się dzieje teraz?, Jak Ci jest aktualnie w tej sytuacji?" „Co do tej pory uczyniłeś?” „Co, kto, kiedy, jak często?" „Co to dla Ciebie oznacza?” „Jaki jest wpływ tego zdarzenia (tej sytuacji)?” „Jak teraz się czujesz z celem, który sobie obrałeś?” Ważne, aby zapisywać to, co mówi druga osoba i po każdej odpowiedzi stosować klaryfikację. Dzięki temu, druga osoba może spojrzeć na swoją sytuację z innej perspektywy. Dobre i jak najbardziej dokładne podsumowanie na koniec, może być punktem przełomowym. Niektórzy muszą się po prostu usłyszeć, aby spojrzeć na swoją sytuację z „zewnątrz”. Po podsumowaniu zadaj pytania: „Czy zgadzasz się ze wszystkim, co powiedziałem?” „Czy chcesz coś jeszcze do tego dodać?” 3. Poznaj możliwości: Gdy aktualna sytuacja jest już zbadana, pomagamy wygenerować drugiej osobie jak najwięcej możliwości, to jest główny cel tego punktu. Pomóż generować jak najwięcej możliwości, nawet tych abstrakcyjnych lub z pozoru niemożliwych, które pozwolą na osiągnięcie celu. Przydatne pytania, które możesz zadać: „Co jeszcze możesz zrobić, aby osiągnąć cel?” „Jak inaczej możesz to zrobić?" „Co się stanie, jeżeli te ograniczenia będą usunięte?” „Jakie są zalety i wady każdej z opcji?” „Czym się kierujesz?” „Jakie kryteria będziesz brał pod uwagę przy wyborze opcji?” „Jak inaczej możesz to zrobić” „Co by się stało gdybyś miał więcej czasu/pieniędzy/ludzi itp.?” Pierwsze pytanie, „co jeszcze można zrobić” lub „jak inaczej możesz to zrobić” zdawaj jak najwięcej razy. Nie daj się zwieść odpowiedzi drugiej osoby, że nic więcej nie da się zrobić. Często nawet „najgłupsze” odpowiedzi, mogą zaowocować zmianą rzeczywistości i zainspirować podążanie nową ścieżką lub wzbogacać istniejące już możliwości. W razie, gdyby druga osoba się „zacięła”, możesz wrócić jeszcze raz do punktu drugiego lub zadać pytanie o cud. Przykładowo: gdyby zdarzył się cud i miałbyś się jutro obudzić wiedząc, że w drodze do twojego celu wszystko jest możliwe i spełni się każde twoje życzenie to, jakie byś miał możliwości? © 2009 Grupa Active Change & Instytut Psychoedukacji i Rozwoju Integralnego, www.ipri.com.pl, www.rozwoj.net ZAMIAST JESIENNEJ NOSTALGII 3 4. Podejmij decyzję i ustal plan Ostatni krok to podjęcie najlepszej dla rzeczywistości Klienta decyzji. Samo podjęcie decyzji często nie wystarcza, dlatego powinieneś zmotywować drugą osobę do podjęcia konkretnych działań (najlepiej w ustalonym konkretnym czasie). Najprostszym ćwiczeniem, jakie można tu zastosować to ustalenie działań na linii czasu. Przydatne pytania, które możesz zadać: "Więc co będzie można zrobić już teraz.?" "Co możesz zrobić zaraz po przyjściu do domu, a co zrobisz jutro?" "Co może Cię zatrzymać podczas drogi do celu?" "Jak będziesz mógł pokonać te trudności?" "Jak duże jest prawdopodobieństwo, że osiągniesz cel?” „Kto może Cię wspierać lub dopingować w drodze do celu?” „Co jeszcze możesz zrobić?” Na koniec pamiętaj, że będziesz działać najlepiej, jeżeli nie będziesz dawać gotowych rozwiązań i nie będziesz oceniał wyborów drugiej osoby. Najlepiej ogranicz się tylko do zadawania pytań i aktywnego słuchania. Ten model w pełni na to pozwala. Powyżej podałem po kilka przykładowych pytań, to nie znaczy, że nie możesz zadawać innych. Jednak przed zadaniem własnych, przećwicz je w pierwszej kolejności na sobie i sprawdź, jakie odpowiedzi sugerują oraz jakie pomocne wartości i zasoby te pytania odkrywają. Swoimi wnioskami możesz podzielić się forum rozwoj.net w temacie http://rozwoj.net/model-grow-t223.html Michał Mącznik Jeżeli chciałbyś przejść GROW pod okiem Coacha i pracować nad osiągnięciem swojego celu lub dowiedzieć się czegoś więcej, to zapraszam na moje darmowe okienko „Coachingowe czwartki” w Krakowie od 18:00. Gdzie w ramach luźnego spotkania, możemy porozmawiać o twoim celu lub przeprowadzić 40 minutową sesję. Aby uzyskać więcej szczegółów, skontaktuj się z autorem: [email protected] Zapraszamy również na kurs ABC Coachingu i Treningu: http://www.ipri.com.pl/ABC.html Certyfikowany coach, specjalizujący się w coachingu team leaderów i kierowników. Współpracuje na stałe z jedną z największych firm hostingowych w kraju. Administrator forum rozwoj.net. Więcej informacji znajdziesz na http://personal-coach.pl/ Rozpoczął się już nabór na VI edycję Szkoły Profesjonalnego Coachingu. Informacje na: http://www.ipri.com.pl/kurscoachingu.html Informator o Szkole Profesjonalnego Coachingu możesz ściągnąć ze strony: http://www.ipri.com.pl/docs/informator_spc_2009.pdf © 2009 Grupa Active Change & Instytut Psychoedukacji i Rozwoju Integralnego, www.ipri.com.pl, www.rozwoj.net ZAMIAST JESIENNEJ NOSTALGII 4 CHARYZMATYCZNY NAUCZYCIEL Z Arturem Znajem, pedagogiem, teologiem, socjologiem, etykiem, nauczycielem i wychowawcą w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym rozmawia Dominika Winnikow. Dominika Winnikow – Arturze, dlaczego zostałeś nauczycielem? Artur Znaj – Fakt, że pochodzę z nauczycielskiej rodziny na pewno nie był tu bez znaczenia. Gdy myślę o swoich wyborach, których dokonałem decydując się na ten ciężki zawód, wraca do mnie uczucie podziwu dla mojej Matki, która jako historyczka w ciężkich czasach nie bała się mówić o Katyniu, którego cudem udało się uniknąć mojemu dziadkowi Stanisławowi. Zapłaciła za to szykanami, ale nigdy się nie poddała. Jest teraz na zasłużonej emeryturze po ponad 30 latach spędzonych w szkole. Ja zacząłem pracować jako nauczyciel już na czwartym roku studiów, będąc posłanym na zastępstwo. Tak już zostało, choć kilka razy zmieniałem miejsce pracy, trafiając w końcu do Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego. – Pracujesz w ośrodku resocjalizacyjnym, czyli z tak zwaną „trudną młodzieżą”. Jak docierasz do tych dzieciaków? Jak łapiesz z nimi kontakt? Ośrodek resocjalizacyjny w którym pracuję ma niezły procent „wyjść na ludzi”. Jednakże nie sposób dotrzeć do wszystkich, mimo usilnych starań. Część naszej młodzieży jest tak bardzo zdemoralizowana, poraniona, że w sposób naturalny kończy zasilając Zakłady Karne. Docieram do nich na różne sposoby. Po pierwsze starając się dać nadzieję, pokazując właściwą drogę, oraz za wszelka cenę rozpalając w nich talenty, zainteresowania, których im nie brakuje. Mam tu duże pole do popisu bo mogę się poruszać w przestrzeniach ducha – jako katecheta, umysłu – jako nauczyciel WOS-u, i ciała – jako wuefista. Za każdym razem zwracam uwagę na integralny rozwój człowieka jako całości psycho–fizyczno–duchowej. – Co, poza szkolną wiedzą, chcesz przekazać swoim uczniom? Chcę im uświadomić, że życie to nie jest bajka i kto nie weźmie się z nim za bary szukając sojuszników – polegnie. – Co Cię cieszy w Twojej pracy? Za co lubisz swój zawód? Nie sposób powiedzieć co mnie cieszy – bo tych rzeczy jest bardzo wiele. Szacunek, zaufanie. Możliwość bycia z nimi. Mam też świadomość, że wielu aspektów mojej pracy nie da się zauważyć od razu – bo każdy z wychowanków jest inny, niepowtarzalny. Część efektów mojej pracy będą zbierać inni. Jednak mam też nadzieję, że niektórzy z nich, gdy mnie już nie będzie na świecie – stojąc przed lustrem – goląc się na przykład, przypomną sobie moje słowa. Mam nadzieję że tak będzie... ☺ © 2009 Grupa Active Change & Instytut Psychoedukacji i Rozwoju Integralnego, www.ipri.com.pl, www.rozwoj.net ZAMIAST JESIENNEJ NOSTALGII 5 – Co jest trudne w Twoim zawodzie? Jak sobie z tym radzisz? Może uda Ci się znaleźć jakiś przykład trudnej dla Ciebie sytuacji zawodowej. Trudnych rzeczy jest wiele. Problemów też. Pamiętam jak jeden z naszych wychowanków, zresztą bardzo dobrych, stosujących się do regulaminu – uciekł i zabił człowieka, mając niespełna 17 lat. Do dziś myślę o tym, co się w nim działo, że zrobił coś takiego. Myślę także o tym, czy wszystko zrobiłem, aby do niego dotrzeć. Odpowiedzi cały czas szukam. – Co to znaczy „charyzmatyczny nauczyciel” i czym różni się od „zwykłego nauczyciela”? Charyzmatyczny nauczyciel to taki, któremu się jeszcze chce! ☺ – W takim razie co chcesz dać na szkoleniu, aby „zwykli nauczyciele” poczuli nową energię do pracy? Nadzieję, że nasz zawód ma sens i że warto czasem się szarpać, aby młody człowiek nie pogubił się w życiu, w którym zagrożeń jest coraz więcej, takich jak chociażby uzależnienia. Chcę także pokazać, iż nie da się kogoś wychowywać samemu będąc pogubionym, nie mając choćby sprecyzowanego światopoglądu, czy życiowych zasad. – Co ma wspólnego lider z nauczycielem? Nie wiem, czy do końca umiem odpowiedzieć na to pytanie. Lider prowadzi, nauczyciel i wychowawca też. I jeden i drugi muszą być elastyczni, być aktorami, ale nigdy za cenę utraty czegoś ważnego z siebie. – Czego Ty uczysz się od swoich uczniów? Uczę się niemal codziennie. Pamiętam kilka lat temu swoją lekcję WOS-u o rodzinie, gdzie między innymi mówiłem o szacunku do rodziców, o tym aby sprawiać im radość swoim zachowaniem, aby uczynić wszystko by mogli być z nas dumni. W klasie miałem wtedy dwóch braci z podkrakowskiej wsi; jeden: 17latek drugi 16latek. Starszy widać było, że słucha i narasta w nim gniew. Wstał i powiedział: „A co kurwa wychowawca może wiedzieć o mojej rodzinie! Za co mam ich szanować? Ojciec spierdolił za granicę i nie odzywa się, matka pijana i zarzygana jak były pieniądze z opieki, jak nie było to przychodzili wujkowie których niekiedy musiałem z niej ściągać. Pytam się za co moich rodziców szanować?! Myśmy mieli dość chodzenia po rodzinie i żebrania o jedzenie – bo wychowawca nie wie co to jest przyjść do domu ze szkoły głodnym otworzyć lodówkę, a tam tylko światło. Zaczęliśmy kraść i dlatego tu jesteśmy, ale nie chodzimy przynajmniej głodni. No i nie muszę jej oglądać i żyć w tym gównie”. Wiele mnie ta lekcja nauczyła, uświadomiłem sobie wtedy jak trzeba ważyć słowa, aby nie zranić, nie skrzywdzić mając przed sobą całą klasę. Wiele razy później indywidualnie rozmawiałem z tym wychowankiem. Okazał się dzielnym młodym człowiekiem – wyszedł na prostą. Pracuje jako ochroniarz w firmie ochroniarskiej i na dyskotece, zarabia uczciwie pieniądze i mimo wszystko marzy o założeniu rodziny. Jego brat, który nigdy nie chciał rozmawiać, odbywa karę pozbawienia wolności w Zakładzie Karnym. Artur Znaj >>>Szkolenie z zakresu umiejętności liderskich: 12–13. XII 2009 Informacje i zapisy: http://www.ipri.com.pl/nauczyciel.html Teolog, socjolog, pedagog resocjalizacyjny, etyk, nauczyciel wychowania fizycznego. Pracuje w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Wielkich Drogach. © 2009 Grupa Active Change & Instytut Psychoedukacji i Rozwoju Integralnego, www.ipri.com.pl, www.rozwoj.net ZAMIAST JESIENNEJ NOSTALGII 6 KĄCIK RECENZENTA Joanna Hadam KSIĄŻKA A... WYZWOLENIE Z JESIENNEGO MARAZMU... Jesień za oknem – częściej niestety ponura, szara i pluchowata niż ta „złota polska”. Wszyscy wokół marzną, smarkają i … narzekają. A może by tak wywołać jakąś małą rewolucję w samym środku siebie? Nałożyć magiczny płaszcz ochronny na ramiona, albo raczej kapelusz dobrego nastroju na głowę – wyłącznie z naturalnej materii? A może by tak nastawić własny zegar na… radosne przebudzenie? Myślę, że może nam w tym pomóc książka Tadeusza Niwińskiego pod bardzo krótkim, ale jakże znaczącym tytułem: „JA”. Niwiński – zwracając się i do mnie i do Ciebie, Drogi Czytelniku – zaczyna tak: „Nazywasz się JA, kiedy mówisz o sobie. To jest Twoje imię i cały Twój świat. Jesteś. Należysz do gatunku, który niepodzielnie panuje na Ziemi, potrafiąc tworzyć najwspanialsze dzieła i jednocześnie najohydniejsze zbrodnie. Masz do dyspozycji, między uszami, potężny komputer o niewiarygodnych możliwościach. Właśnie teraz, na przykład, kiedy czytasz to zdanie, układa on miliony sygnałów według skomplikowanego wzoru, aby je za ułamek sekundy zupełnie rozłożyć i nigdy dokładnie tak samo nie powtórzyć. Ten bezcenny komputer był od dzieciństwa programowany przez rodziców, szkołę i otoczenie, najczęściej dyletantów, którzy sami nie wiedzieli, co robią. Pamiętasz, jak buntowałeś się i demaskowałeś te "prawa" i "zasady", które często były sprzeczne ze sobą? Twój delikatny umysł był gwałcony tak często i skutecznie, że z wolna zacząłeś myśleć, że na tym polega życie i przestałeś wierzyć w swoje możliwości. Najwyższy czas powiedzieć »nie« programom w Twoim umyśle, które nie pozwalają Ci się w pełni rozwinąć i doświadczyć życia takim, jakie ono naprawdę jest”. Główną tezą „Ja” Tadeusza Niwińskiego jest stwierdzenie, że stajemy się tym, o czym myślimy. Jeśli więc zmienimy myśli – zmieni się nasze życie. Jest to książka o budowaniu w sobie przekonania o mocy, która drzemie w każdym z nas i którą możemy wyzwolić, jeśli tylko zechcemy. To ukryta podpowiedź, w jaki sposób można dobrze myśleć zarówno o sobie, jak i otaczającej nas rzeczywistości. To propozycja brania odpowiedzialności za siebie i własne życie, a nawet przejęcia władzy (jeśli umiejętnie stworzymy w samym środku siebie Ośrodek Sterowania). To również książka o kształtowaniu poczucia własnej wartości, co jest przecież źródłem osiągania sukcesów na wielu życiowych płaszczyznach. To coś, co sprawi, że zatrzymamy się, aby zadać sobie pytania: dokąd tak naprawdę biegniemy i po co? Czy i jak bardzo jesteśmy zadowoleni ze swojego życia? Na ile wierzymy w samych siebie i własne siły sprawcze? Autor dodatkowo przekonuje, że można nauczyć się innego myślenia o sobie samym. Co więcej: można uwierzyć, że za pomocą pewnych metod w naszym zasięgu jest „zaprogramowanie się” na poważny, prawdziwy SUKCES. Ci, którzy świadomie wkroczyli już na ścieżkę samorozwoju dobrze bowiem wiedzą, że negatywne myślenie i ograniczające przekonania często uniemożliwiają osiągnięcie rzeczy, które obiektywnie jesteśmy przecież w stanie osiągnąć. A jeśli już nabierzemy zupełnie innego spojrzenia na to, co dzieje się dookoła nas, uwierzymy w potęgę ludzkiego umysłu i zaprzyjaźnimy się… sami ze sobą – wyzwolimy się równocześnie z jesiennego marazmu. Książkę łatwo, szybko i przyjemnie zarówno czyta się, jak i ogląda, bo smaku zdecydowanie dodają śmieszne rysuneczki Agnieszki Radwan-Pytlewskiej. Warto wiedzieć, że książka Tadeusza Niwińskiego pt. „Ja” została wydana w 1993 roku i była jednym z pierwszych poradników polskiego autora na temat motywacji, celów i rozwoju osobowości. © 2009 Grupa Active Change & Instytut Psychoedukacji i Rozwoju Integralnego, www.ipri.com.pl, www.rozwoj.net ZAMIAST JESIENNEJ NOSTALGII 7 NAJBLIŻSZE WARSZTATY I SPOTKANIA „KURS NLP” Całościowy kurs Neurolingwistycznego Programowania PROWADZĄCY: Teresa Foszcz TERMIN: od 4. listopada, w każdą środę o godz. 18:00 INWESTYCJA: 180 zł od osoby za całość (30 zł za spotkanie) INFORMACJE i ZAPISY: http://www.ipri.com.pl/grupy.html „ABC COACHINGU I TRENINGU” Kurs umiejętności coachingowych i trenerskich PROWADZĄCY: Natalia Harasimowicz, Tomasz Dulewicz TERMIN: od 14. listopada INWESTYCJA: 600 zł od osoby, studenci 300 zł. INFORMACJE i ZAPISY: http://www.ipri.com.pl/ABC.html „UZALEŻNIENIE i WSPÓŁUZALEŻNIENIE” Szkolenie z zakresu problematyki uzależnienia od alkoholu PROWADZĄCY: Jacek Wysowski TERMIN: 14-15. listopada, w godz. 10:00-18:00 INWESTYCJA: 300 zł od osoby INFORMACJE i ZAPISY: http://www.ipri.com.pl/alkoholizm.html „CHARYZMATYCZNY NAUCZYCIEL” Trening umiejętności liderskich PROWADZĄCY: Artur Znaj TERMIN: 5-6. grudnia, w godz. 10:00-18:00 (zmiana terminu!) INWESTYCJA: 300 zł od osoby INFORMACJE i ZAPISY: http://www.ipri.com.pl/nauczyciel.html „SAVOIR-VIVRE W BIZNESIE” Szkolenie dla tych, którzy chcą czuć się swobodnie w świecie sukcesu PROWADZĄCY: Mirosława Wielowiejska TERMIN: 20. listopada, w godz. 10:00-17:00 INWESTYCJA: 160 zł od osoby INFORMACJE i ZAPISY: http://www.ipri.com.pl/etykieta.html www.ipri.com.pl © 2009 Grupa Active Change & Instytut Psychoedukacji i Rozwoju Integralnego, www.ipri.com.pl, www.rozwoj.net