PhotoPlus
Transkrypt
PhotoPlus
PhotoPlus ® Podręcznik użytkownika Sposób nawiązania kontaktu Siedziba firmy: WinSoft International 24 rue Louis Gagnière 38950 St Martin le Vinoux FRANCJA Główny: +33(0)4 38 02 22 00 Obsługa klienta/ Obsługa techniczna: [email protected] Faks ogólny: +33(0)4 38 02 22 11 W sieci Przejdź do naszej witryny: http://www.winsoft-international.com/ Na świecie Skontaktuj się z dystrybutorem/sprzedawcą lokalnym. Więcej informacji można uzyskać pod numerem telefonu wskazanym powyżej. Autorzy Ten podręcznik użytkownika oraz opisane w nim oprogramowanie są dostarczane zgodnie z umową licencyjną użytkownika dołączoną do produktu. Umowa określa uprawnione i zabronione sposoby korzystania z nich. Znaki towarowe Serif jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Serif (Europe) Ltd. PhotoPlus jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Serif (Europe) Ltd. Wszystkie nazwy produktów Serif są znakami towarowymi firmy Serif (Europe) Ltd. Microsoft, Windows i logo Windows są zastrzeżonymi znakami towarowymi firmy Microsoft Corporation. Prawa do wszystkich innych znaków towarowych są uznawane. Windows Vista i przycisk Start w systemie Windows Vista są znakami towarowymi lub zastrzeżonymi znakami towarowymi firmy Microsoft Corporation w Stanach Zjednoczonych i innych krajach. Adobe Photoshop jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy Adobe Systems Incorporated w Stanach Zjednoczonych i (lub) w innych krajach. Prawa autorskie Zdjęcia cyfrowe ©2008 Hemera Technologies Inc. Wszystkie prawa zastrzeżone. Zdjęcia cyfrowe ©2008 Jupiterimages Corporation. Wszystkie prawa zastrzeżone. Zdjęcia cyfrowe ©2008 Jupiterimages France SAS. Wszystkie prawa zastrzeżone. Fragmenty zdjęć ©1997-2002 Nova Development Corporation; ©1995 Expressions Computer Software; ©1996-98 CreatiCom, Inc.; ©199699 Cliptoart; ©1996-99 Hemera; ©1997 Multimedia Agency Corporation; ©1997-98 Seattle Support Group. Prawa wszystkich stron zastrzeżone. Elementy mechanizmów importowania/eksportowania plików graficznych LEADTOOLS © LEAD Technologies, Inc. Wszystkie prawa zastrzeżone. Caroline (cazcarrot) Wilson © 2011, Wszystkie prawa zastrzeżone. Licencja na oprogramowanie Radiance, wersja 1.0 Copyright (c) 1990 - 2002 The Regents of the University of California, poprzez Lawrence Berkeley National Laboratory. Wszystkie prawa zastrzeżone. Ten produkt zawiera oprogramowanie Radiance (http://radsite.lbl.gov/) utworzone przez Lawrence Berkeley National Laboratory (http://www.lbl.gov/). ©2011 Serif (Europe) Ltd. Wszystkie prawa zastrzeżone. Żadne fragmenty tego podręcznika użytkownika nie mogą być reprodukowane w żadnej formie bez wyraźnej pisemnej zgody firmy Serif (Europe) Ltd. Serif PhotoPlus X5 ©2011 Serif (Europe) Ltd. Wszystkie prawa zastrzeżone. Firmy i nazwy użyte w przykładach są fikcyjne. Spis treści 1. Zapraszamy .............................................. 1 Zapraszamy ................................................................... 3 Instalacja ........................................................................ 4 2. Pierwsze kroki ........................................... 7 Kreator startowy ............................................................. 9 Rozpoczynanie od podstaw ......................................... 10 Otwieranie istniejącego pliku........................................ 12 3. Warstwy i maski ...................................... 15 Podstawy używania warstw.......................................... 17 Korzystanie z grup warstw ........................................... 24 Używanie trybów mieszania ......................................... 25 Używanie zakresów mieszania .................................... 27 Mieszanie kanałów pomiędzy obrazami ....................... 29 Dostosowanie krycia/przezroczystości ......................... 30 Używanie map głębi ..................................................... 32 Używanie masek .......................................................... 35 4. Funkcje dopasowania obrazów i efektów .................................................. 41 Omówienie: Korygowanie kolorów obrazu ................... 43 Używanie warstw dopasowania ................................... 46 Retuszowanie............................................................... 51 Spis treści Prostowanie fotografii................................................... 52 Używanie narzędzia PhotoFix...................................... 55 Omówienie: Stosowanie efektów specjalnych.............. 63 Używanie warstw filtra.................................................. 64 Używanie Galerii filtrów ................................................ 70 Stosowanie 2-wymiarowych efektów warstw ............... 74 Stosowanie 3-wymiarowych efektów warstw ............... 75 Efekty narzędzia Wypaczenie ...................................... 80 Scalanie serii zdjęć ...................................................... 82 5. Manipulowanie obrazami........................ 87 Zaznaczanie................................................................. 89 Modyfikowanie zaznaczenia ........................................ 97 Manipulowanie zaznaczeniem ................................... 102 Zmiana rozmiaru obrazu i obszaru roboczego ........... 106 Przerzucanie i obracanie............................................ 112 Deformowanie ............................................................ 113 Wypaczanie według siatki .......................................... 117 Używanie studia wycinania obrazu ............................ 123 Używanie kanałów ..................................................... 127 Interpretowanie histogramów ..................................... 129 6. Malowanie i rysowanie ......................... 133 Pojęcia związane z barwami ...................................... 135 Wybieranie kolorów .................................................... 137 Malowanie .................................................................. 141 Stemple i napylanie farby........................................... 142 Czyszczenie ............................................................... 144 Używanie wzorów ...................................................... 148 Spis treści Wypełnianie regionu................................................... 149 Klonowanie regionu.................................................... 155 Tworzenie i edytowanie tekstu ................................... 157 Rysowanie i edytowanie linii oraz kształtów ............... 160 Tworzenie konturów ................................................... 169 Używanie ścieżek....................................................... 172 Pojęcia związane z barwami ...................................... 175 7. Tworzenie obrazów do internetu .......... 179 Dzielenie obrazów ...................................................... 181 Tworzenie map obrazów ............................................ 182 8. Makra i przetwarzanie wsadowe .......... 185 Informacje o makrach................................................. 187 Przetwarzanie wsadowe ............................................ 192 9. Wrażliwość na nacisk i tablety graficzne ................................................ 197 Wrażliwość na nacisk ................................................. 199 Korzystanie z tabletów graficznych ............................ 200 10. Drukowanie i eksportowanie ................ 203 Drukowanie ................................................................ 205 Drukowanie przy użyciu stykówek.............................. 213 Publikowanie plików PDF ........................................... 216 Eksportowanie do innego formatu pliku ..................... 218 Spis treści Udostępnianie dokumentów za pomocą wiadomości e-mail ......................................................................... 221 11. PhotoPlus Organizer: Pierwsze Kroki .. 223 Dodawanie zdjęć........................................................ 225 Tworzenie inteligentnych albumów ............................ 228 Edytowanie zdjęć w programie Serif PhotoPlus ......... 230 12. PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami ............................................... 231 Zarządzanie folderami................................................ 233 Przeglądanie zdjęć..................................................... 233 Wybieranie miniaturek................................................ 234 Zmienianie wielkości miniaturek................................. 236 Zmiana sposobu wyświetlania miniaturek .................. 236 Zmiana kolejności zdjęć ............................................. 237 Grupowanie zdjęć ...................................................... 238 Układanie zdjęć.......................................................... 238 Obracanie i przerzucanie zdjęć .................................. 240 Tworzenie tagów ........................................................ 241 Ocenianie zdjęć ......................................................... 243 Zmiana daty i godziny ................................................ 244 Usuwanie zdjęć .......................................................... 246 Wyświetlanie i dodawanie metadanych...................... 246 Geolokalizacja w widoku Tryb mapy .......................... 248 Krawędzie mapy inteligentnego albumu..................... 252 Spis treści 13. PhotoPlus Organizer: Filtrowanie zdjęć ...................................................... 255 Filtrowanie zdjęć ........................................................ 257 Filtrowanie według folderu.......................................... 257 Filtrowanie według daty.............................................. 258 Filtrowanie według tagu ............................................. 258 Filtrowanie według oceny ........................................... 259 14. Indeks .................................................... 261 1 Zapraszamy 2 Zapraszamy Zapraszamy 3 Zapraszamy Witamy w programie PhotoPlus X5 firmy Serif — najlepszym narzędziu do tworzenia i edycji obrazów dla domu, szkoły, organizacji i rozwijającej się firmy. Program PhotoPlus to najlepsze narzędzie do pracy z fotografiami i wszelkiego rodzaju obrazami — zarówno tymi zamieszczanymi w internecie i multimediach, jak i drukowanymi na papierze. Program PhotoPlus oferuje wszystkie potrzebne narzędzia — od importowania i tworzenia obrazów, poprzez manipulację kolorami, stosowanie dopasowań, efektów filtrów i wielu innych funkcji aż do eksportu gotowego dzieła. Wbudowana obsługa najnowszych aparatów cyfrowych umożliwia proste wczytywanie własnych zdjęć — w formacie JPG, a także nieprzetworzonych plików RAW. Dzięki Studio RAW program PhotoPlus umożliwia edycję wykonanych fotografii, oferując możliwość zmiany balansu bieli, czasu ekspozycji i poprawy przepalonych podświetleń. Studio RAW współpracuje z innymi narzędziami: PhotoFix, Galerią filtrów oraz Studiem wycinania obrazu. Można w nich dopasowywać obrazy, stosować efekty filtrów (także niezwykłe efekty artystyczne) i przycinać warstwy. PhotoPlus i Organizer PhotoPlus: niezwykła kombinacja W programie PhotoPlus można tworzyć i edytować obrazy. Jeśli jednak chcesz w wygodny sposób skatalogować swoje kolekcje zdjęć, zeskanowanych obrazów itp., możesz skorzystać z Organizera PhotoPlus (Aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus.). Jest on instalowany automatycznie z programem PhotoPlus, a z jego poziomu można w wygodny sposób otworzyć obraz w programie PhotoPlus. To świetne narzędzie do sortowania, grupowania, oceniania i oznaczania zdjęć, a także filtrowania ich według różnych kluczy. 4 Zapraszamy Rejestracja Zarejestruj swój nowy program za pomocą Kreatora rejestracji w menu Pomoc. Dzięki temu będziesz otrzymywać informacje o naszych najnowszych rozwiązaniach i przyszłych aktualizacjach. Instalacja Minimum: • Komputer PC z systemem Windows oraz z napędem DVD/CD i myszą • System operacyjny Microsoft® Windows® XP* SP2 (32-bitowy), Windows® Vista lub Windows® 7 • 512 MB pamięci RAM • 276 MB wolnego miejsca na dysku twardym. • Monitor o rozdzielczości 1024 x 768 pikseli Dodatkowe zasoby dysku i dodatkowa pamięć są wymagane podczas edycji dużych i/lub bardziej złożonych obrazów. * Wymaga składnika Microsoft Windows Imaging. Opcjonalnie: • Drukarka zgodna z systemem Windows • Skaner i/lub aparat cyfrowy zgodny ze standardem TWAIN • Tablet graficzny reagujący na nacisk Zapraszamy • 5 Konto oraz połączenie internetowe wymagane, aby uzyskać dostęp do zasobów online Pierwsza instalacja Aby zainstalować program PhotoPlus X5, umieść dysk z programem PhotoPlus X5 w napędzie. Funkcja AutoRun spowoduje automatyczne uruchomienie procesu instalacji. Odpowiadaj na wyświetlane na ekranie pytania, aby zainstalować program. Ponowna instalacja Aby ponownie zainstalować program lub zmienić instalację w późniejszym terminie, wybierz polecenie Panel sterowania z menu Start systemu Windows, a następnie kliknij opcję Programy - Odinstaluj program. Upewnij się, że dysk jest włożony do napędu DVD, a następnie zaznacz pozycję Serif PhotoPlus X5, kliknij przycisk Zmień i postępuj zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie. W systemie Windows XP należy użyć analogicznych opcji. 6 Zapraszamy 2 Pierwsze kroki 8 Pierwsze kroki Pierwsze kroki 9 Kreator startowy Pracę można rozpocząć od razu po zakończeniu instalacji programu PhotoPlus. • Instalator doda program Serif PhotoPlus X5 do menu Start systemu Windows. Kliknij przycisk Start, aby otworzyć menu Start, następnie kliknij Wszystkie programy i z listy wybierz PhotoPlus. Podczas uruchamiania programu wyświetlany jest Kreator startowy otwierający różne możliwości pracy w programie PhotoPlus: • Rozpocznij tworzenie nowego obrazu (lub Rozpocznij tworzenie nowej animacji) — rozpoczęcie pracy od podstaw. • Importuj ze źródła TWAIN — uzyskiwanie obrazów (ze skanera lub aparatu fotograficznego). • Tworzenie obrazu HDR — do edycji serii zdjęć charakteryzujących się różnymi poziomami ekspozycji. 10 Pierwsze kroki • Otwórz Organizer PhotoPlus — zarządzanie zdjęciami programu PhotoPlus i filtrowanie ich. • Otwórz — wyświetla listę niedawno przeglądanych zdjęć i projektów programu PhotoPlus. Aby uzyskać szybki podgląd każdej z tych pozycji, wystarczy najechać na nią kursorem. • Więcej informacji — dostęp do zasobów pomocy online. Skorzystaj z menu rozwijanego Wybierz przestrzeń roboczą, aby wybrać ogólny wygląd swojej przestrzeni roboczej (np. położenie zakładek w oknie Studio, rozmiary zakładek oraz stan pokazania/ukrycia zakładek). Można wczytać domyślny profil przestrzeni roboczej <Domyślny profil>, ostatnio używany profil <Bieżący profil>, serię wstępnie zdefiniowanych profili lub własny profil, który został wcześniej zapisany. Klikanie różnych profili z menu w przestrzeni roboczej powoduje wyświetlanie kolejno podglądów wszystkich zakładek. Jeśli nie chcesz ponownie korzystać z Kreatora startowego, zaznacz pole „Nie pokazuj ponownie tego kreatora”. Zalecamy niewyłączanie tej opcji, jeśli nie znasz jeszcze wszystkich poleceń programu PhotoPlus. Włącz Kreator ponownie, zaznaczając pole wyboru Użyj Kreatora startowego w menu Preferencje... (menu opcji ogólnych) znajdujące się w menu Plik. Rozpoczynanie od podstaw W programie PhotoPlus można zajmować się dwoma rodzajami plików obrazów: obrazami (nieruchome) i animacjami (obrazy ruchome). Są one ze sobą silnie związane i aby je stworzyć od podstaw w programie PhotoPlus, należy wykonać te same czynności. Pierwsze kroki 11 Tworzenie nowego obrazu lub animacji (za pomocą Kreatora startowego) 1. Przy pierwszym uruchomieniu programu PhotoPlus wyświetli się Kreator startowy oferujący różne możliwości rozpoczęcia pracy. Kliknij opcję Rozpocznij tworzenie nowego obrazu lub Rozpocznij tworzenie nowej animacji. 2. W oknie dialogowym Nowy obraz można: 1. Aby wybrać wstępnie zdefiniowany rozmiar obszaru roboczego, wybierz odpowiednią kategorię z listy rozwijanej. Nazwy kategorii odnoszą się do sposobu wykorzystywania obrazów lub animacji, np. w kategorii Zdjęcia znajdują się obszary robocze o rozmiarach standardowych zdjęć. 2. Z listy rozwijanej wybierz rozmiar obszaru roboczego. LUB • Aby samodzielnie ustalić rozmiar obszaru roboczego, wpisz wartości w pola Szerokość i Wysokość. Jeśli wymiary nie będą standardowe, na liście rozwijanej pokaże się napis „Niestandardowy”. Można zapisać niestandardowy rozmiar, klikając przycisk Dodaj rozmiar... (widoczny po kliknięciu przycisku ). Dobrą praktyką jest pozostawienie dodatkowego miejsca w postaci obramowania dookoła obszaru roboczego (można go potem zmienić). 3. Opcjonalnie: wpisz rozdzielczość pliku nowego obrazu. Rozdzielczości nie należy zmieniać, o ile nie jest to konieczne. 4. Opcjonalnie: wybierz Tryb koloru, aby przygotować obraz w trybie RGB lub w skali szarości. 5. Opcjonalnie: wybierz Głębię bitową. Ustawienie 16 bitów na kanał jest przydatne przy projektach wymagających 12 Pierwsze kroki wysokiej jakości i szczegółowości kolorów. W innym przypadku wystarcza głębia rzędu 8 bitów na kanał (ustawienie domyślne). 6. 7. Opcjonalnie: wybierz typ tła z listy rozwijanej Tło. • Zwykle do malowania używa się tła koloru białego. • Można też ustawić kolor tła widoczny w zakładce Kolor jako bieżący kolor tła. • Przy tworzeniu animacji często korzysta się z przezroczystego tła. Po wprowadzeniu ustawień kliknij przycisk OK. Tworzenie nowych obrazów lub animacji (w czasie pracy programu) 1. Nowy na pasku narzędzi Kliknij przycisk Standardowy. Spowoduje to wyświetlenie Kreatora startowego (zobacz s. 9) lub okna dialogowego Nowy obraz (jeśli wyłączono Kreator startowy). 2. W oknie Nowy obraz ustaw rozmiar obszaru roboczego (Aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus), a następnie zaznacz opcję Animacja, aby utworzyć animację, lub nie zaznaczaj, aby otworzyć zwykły obraz. 3. Kliknij przycisk OK. Nowy obraz lub animacja uruchomi się w nowym, niezatytułowanym oknie. Otwieranie istniejącego pliku Możesz użyć Kreatora startowego programu PhotoPlus, aby uzyskać dostęp do plików znajdujących się na dysku komputera lub otworzyć niedawno przeglądane dokumenty. Program Pierwsze kroki 13 PhotoPlus pracuje nie tylko w macierzystym formacie SPP, ale obsługuje też wszystkie standardowe formaty obrazów przeznaczonych do druku i publikacji w internecie, w tym Adobe Photoshop (PSD) i Paint Shop PRo (PSP). Do otwierania plików RAW służy narzędzie Studio Raw, które umożliwia dopasowanie elementów jeszcze „niewywołanego” zdjęcia (Aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus). W podobny sposób można w dowolnej chwili otworzyć pośrednie obrazy HDR (OpenEXR i Radiance), aby dopasować finalne efekty scalania (zobacz s. 82) Aby otworzyć niedawno przeglądane obrazy lub grafiki w programie PhotoPlus (za pośrednictwem Kreatora startowego): 1. Odszukaj plik SPP lub grafikę w sekcji Otwórz w Kreatorze startowym (podczas uruchamiania programu lub wybierając polecenie Plik>Nowy z kreatora startowego...). Na początku listy wyświetlane są ostatnio otwierane pliki. Aby wyświetlić miniaturkę podglądu pliku przed jego otwarciem, zatrzymaj wskaźnik nad jego nazwą na liście. 2. Kliknij nazwę pliku, aby go otworzyć. Program PhotoPlus otwiera obraz jako aktywny, zmaksymalizowany dokument. Pojawia się on również w zakładce Dokumenty. Aby otworzyć dowolny plik obrazu: 1. W Kreatorze startowym (podczas uruchamiania programu lub wybierając polecenie Plik>Nowy z kreatora startowego...) kliknij polecenie LUB Otwórz.... Kliknij przycisk Otwórz umieszczony na pasku narzędzi Standardowy. 14 Pierwsze kroki 2. W oknie dialogowym Otwórz wybierz folder i nazwę pliku lub plików. Jeśli otwierasz wiele plików, przytrzymaj klawisz Shift lub Ctrl, zaznaczając nazwy plików (sąsiadujących lub oddzielnych). 3. Kliknij przycisk Otwórz, aby otworzyć wybrany, zmaksymalizowany obraz. Aby otworzyć obrazy metodą przeciągania i upuszczania: • Przeciągnij plik graficzny lub miniaturkę podglądu z Eksploratora Windows do programu PhotoPlus: • do bieżącej przestrzeni roboczej (aby utworzyć nową warstwę). LUB • do zakładki Dokumenty (aby otworzyć obraz w nowym oknie). 3 Warstwy i maski 16 Warstwy i maski Warstwy i maski 17 Podstawy używania warstw Jeśli traktujesz obrazy tradycyjnie jak płaskie ilustracje w książkach lub odbitki fotograficzne, to przyswojenie koncepcji warstw obrazu zajmie Ci pewnie trochę czasu. Właściwie jednak, warstwy nie występują tylko w obrazach elektronicznych. Emulsja kliszy fotograficznej składa się z różnych warstw, z których każda jest czuła na inny kolor. Wszyscy też dostrzegamy wpływ dużej liczby obrazów na ich głębię, patrząc chociażby na odbicie w witrynach sklepowych czy lustra. Istnieje coś magicznego w tym, że można utworzyć obraz z szeregu płaszczyzn, jak kartek elektronicznego szkła, które różnią się przezroczystością i których oddziaływanie na warstwy znajdujące się poniżej powoduje, że powstają nowe obrazy i kolory. Rodzaje warstw W typowym obrazie programu PhotoPlus, np. zeskanowanej fotografii, nowo utworzonym pliku obrazu lub otwartej standardowej bitmapie, jest jedna warstwa, która zachowuje się jak tradycyjny „płaski” obraz. Jest ona nazywana warstwą Tła i można ją traktować jak farbę nałożoną na powierzchnię w jednolitym kryjącym kolorze. Na obrazie można utworzyć dowolną liczbę nowych warstw. Każda z nich pojawia się nad warstwą, która jest w danym momencie aktywna, tworząc stertę, którą można kontrolować na 18 Warstwy i maski zakładce Warstwy. Te dodatkowe warstwy nazywamy warstwami standardowymi, aby odróżnić je od warstwy tła. Warstwy standardowe zachowują się jak przezroczyste kartki, przez które widoczne są warstwy znajdujące się pod nimi. W programie PhotoPlus istnieją ponadto inne rodzaje warstw: • Warstwy kształtu zostały zaprojektowane specjalnie po to, aby oddzielić narysowane linie i kształty (w tym QuickShapes) od innych warstw i umożliwić ich edytowanie. (Zobacz Rysowanie i edytowanie linii oraz kształtów; s. 160) • Warstwy tekstu działają jak warstwy kształtu, ale są przeznaczone tylko do tekstu. (Zobacz Tworzenie i edytowanie tekstu; s. 157) • Warstwy dopasowania nakładają korygujące dopasowania obrazu na niższe warstwy. (Zobacz Używanie warstw dopasowania; s. 46) • Warstwy filtrów są generalnie podobne do warstw standardowych, ale można do nich zastosować jeden lub więcej efektów filtra, nie modyfikując trwale zawartości warstwy. Pozwala to także zachować pełną kontrolę nad efektami w przyszłości. (Zobacz Używanie warstw filtrów; s. 64) Na razie jednak skupimy się na warstwie tła i warstwach standardowych. Różnią się one głównie tym, że piksele na warstwie tła są zawsze kryjące, a na warstwach standardowych ich stopień krycia (lub przezroczystości — inna nazwa tej samej właściwości) może być różny. Jest to spowodowane tym, że warstwy standardowe mają „wzorcowe” ustawienie Krycie, które można w każdej chwili zmienić (za pomocą podglądu pokazującego zmiany w czasie rzeczywistym), a warstwa Tła go nie ma. Warstwy i maski 19 Zaznaczanie i warstwy Z nielicznymi wyjątkami w danej chwili operuje się tylko na jednej warstwie; aby zaznaczyć warstwę lub wybrać aktywną warstwę, należy kliknąć ją na zakładce Warstwy. Zaznaczanie i warstwy to pojęcia pokrewne. Ilekroć jest cokolwiek zaznaczone, pewne narzędzia i polecenia działają tylko na pikselach należących do zaznaczonego obszaru, natomiast gdyby nic nie było zaznaczone, to funkcje te działałyby na całą aktywną warstwę. Jeśli w obrazie jest wiele warstw, to po zmianie warstwy zaznaczenie podąża za tą zmianą i nie pozostaje na poprzedniej warstwie. Aby to zrozumieć, należy sobie uświadomić, że zaznaczenie właściwie niczego nie zawiera, a jedynie opisuje granice pewnego obszaru. Operowanie na warstwach Wiele standardowych operacji, jak malowanie, zaznaczanie i przesuwanie, operacje z użyciem schowka, korygowanie kolorów, stosowanie efektów itp. można wykonywać zarówno na warstwie tła, jak i warstwach standardowych. Pozostałe, jak zmiana kolejności warstw w stosie, konfigurowanie różnych interakcji między kolorami (tryby mieszania i zakresy krycia) między warstwami, różnicowanie krycia (przezroczystości) warstw, stosowanie 2-wymiarowych efektów warstw i 3wymiarowych efektów warstw, korzystanie z map głębi, tworzenie klatek animacji czy maskowanie, działają tylko na warstwach standardowych. Jeśli obraz zawiera więcej niż tylko warstwę tła, informacje o warstwie można zachować, zapisując obraz w wewnętrznym formacie programu PhotoPlus (.spp). Podczas eksportowania obrazu do formatu standardowej „płaskiej” bitmapy (np. png) warstwy są scalane z obrazem. Bieżący stan pracy najlepiej jest zapisywać w pliku SPP, a eksportować do innych formatów plików tylko efekt końcowy. 20 Warstwy i maski Niektóre standardowe operacje można zastosować do wszystkich warstw równocześnie, zaznaczając pole wyboru Użyj wszystkich warstw na pasku narzędziowym Kontekst. Aby wykonywać podstawowe operacje na warstwach: • Aby zaznaczyć warstwę, kliknij jej nazwę na zakładce Warstwy. Zaznaczona warstwa jest teraz warstwą aktywną. Obok każdej pozycji na liście warstw znajduje się miniaturka podglądu, która jest widoczna przez cały czas i przydaje się bardzo do identyfikowania zawartości warstw. • Aby zaznaczyć wiele warstw naraz, należy klikając je, trzymać wciśnięty klawisz Ctrl lub Shift, zależnie od tego czy sąsiadują one ze sobą czy nie w stosie warstw. Gdy warstwy są zaznaczone, można je przesuwać, łączyć, wyrównywać, duplikować, grupować, zmieniać ich kolejność, ukrywać, scalać i usuwać. Aby zaznaczyć wszystkie warstwy standardowe, z menu Warstwy wybierz polecenie Zaznacz wszystkie warstwy; możesz też zaznaczyć tylko połączone warstwy, wybierając polecenie Zaznacz połączone warstwy. • Aby utworzyć nową warstwę standardową nad warstwą aktywną, kliknij przycisk Nowa warstwa na zakładce Warstwy. Ponadto możesz przeciągnąć ikonę pliku i upuścić ją w bieżącym oknie, aby utworzyć nową warstwę z przeciągniętego obrazu. • Jeśli wybierzesz polecenie Nowa grupa warstw, zostanie utworzona grupa, w której możesz umieszczać warstwy w pewien sposób ze sobą powiązane — niektóre warstwy mogą być powiązane tylko z określoną cechą zdjęcia, a wtedy zmiany tych warstw będą wpływały tylko na zakres tej grupy. Pozwala to lepiej kontrolować dokonywanie zmian przezroczystości, trybów mieszania i ustawień ukryj/pokaż warstwy, jeśli odnoszą się one do grup, a nie do pojedynczych warstw. Warstwy i maski 21 • Przycisk Nowa warstwa dopasowania umożliwia zastosowanie do warstwy pewnej korekty obrazu (zobacz Używanie warstw dopasowania na s. 46). • Przycisk Dodaj maskę warstwy służy do dodania maski do zaznaczonej warstwy. • Jeśli naciśniesz przycisk Dodaj warstwę Mapa głębi, zostanie utworzona mapa głębi zaznaczonej warstwy. • Za pomocą przycisku Dodaj efekty warstw tworzy się 2-wymiarowe i 3-wymiarowe efekty na warstwie. Klikając prawym przyciskiem myszy, można kopiować, wklejać, usuwać i ukrywać efekty. • Jeśli chcesz usunąć zaznaczoną warstwę lub warstwy, kliknij przycisk Usuń warstwę na zakładce Warstwy. Ukryte warstwy można usunąć, nie zaznaczając ich uprzednio, za pomocą polecenia Usuń >Ukryte warstwy. (Warstwę tła można usunąć pod warunkiem, że nie jest jedyną warstwą). • Aby zawartość warstwy była widoczna lub nie, można kliknąć przycisk Pokaż/Ukryj warstwę obok jej nazwy na zakładce Warstwy. Jeśli chcesz wyświetlić pewną warstwę osobno, przytrzymaj wciśnięty klawisz Alt, klikając przycisk Pokaż/Ukryj warstwę. Wszystkie pozostałe widoczne warstwy zostaną wtedy tymczasowo ukryte. Powtórz procedurę z trzymaniem wciśniętego klawisza Alt podczas klikania, aby tymczasowo ukryte warstwy były ponownie widoczne. • Przyciski blokady na zakładce Warstwy służą do zapobiegania przypadkowemu 22 Warstwy i maski zmodyfikowaniu krycia, koloru pikseli i położenia obiektów na warstwie aktywnej (lub grupie). • Jeśli chcesz przekształcić dowolną warstwę kształtu lub tekstu na warstwę standardową, kliknij prawym przyciskiem nazwę warstwy i wybierz z menu polecenie Rasteryzuj. • Aby zmienić wielkość miniaturek wyświetlanych na zakładce Warstwy, możesz kliknąć przycisk zakładki Menu, a następnie wybrać opcję Małe miniatury lub Duże miniatury. • Jeśli chcesz przekształcić warstwę tła na warstwę standardową (przezroczystą), kliknij prawym przyciskiem warstwę tła na zakładce Warstwy i wybierz polecenie Zamień w warstwę. Nazwa warstwy zostanie zmieniona z „Tło” na „Warstwa ”. Jeśli chcesz przekształcić warstwę standardową na warstwę tła, kliknij prawym przyciskiem warstwę i wybierz polecenie Zamień warstwę na tło. • Aby przekształcić warstwę na bezpieczną warstwę filtra, na której można stosować filtry korekt i efektów oraz zarządzać nimi, kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz polecenie Zamień na warstwę z filtrem. (Zobacz Używanie warstw filtrów na s. 64) • Właściwości warstwy, jak nazwa, tryb mieszania, krycie i zakresy krycia, można wyświetlić, klikając prawym przyciskiem myszy nazwę warstwy i wybierając polecenie Właściwości.... Aby operować na zawartości warstwy: • Jeśli chcesz zaznaczyć całą zawartość warstwy, wybierz polecenie Zaznaczenie>Zaznacz wszystko lub naciśnij klawisze Ctrl+A. Jeśli chcesz zaznaczyć nieprzezroczyste obszary warstwy, kliknij jej miniaturkę, przytrzymując wciśnięty klawisz Ctrl. Przezroczyste obszary można zaznaczać za pomocą opcji Odwróć. Warstwy i maski 23 • Aby przesunąć zawartość warstwy, zaznacz warstwę lub warstwy, gdzie znajduje się zawartość, którą chcesz przesunąć (na zakładce Warstwy), a następnie przeciągnij je za pomocą narzędzia Przesunięcie, nie zaznaczając żadnego obszaru (jeśli jakikolwiek obszar jest zaznaczony, naciśnij klawisze Ctrl+D, aby anulować zaznaczenie). • Aby wyrównać zawartość warstw, zaznacz warstwę lub warstwy (w sposób opisany powyżej), a następnie wybierz z menu Warstwy polecenie Wyrównanie i wybierz jedną z opcji z podmenu. • Aby rozmieścić zawartość warstw, zaznacz warstwę lub warstwy (w sposób opisany powyżej), a następnie wybierz z menu Warstwy polecenie Rozmieść i wybierz jedną z opcji z podmenu. 24 Warstwy i maski Korzystanie z grup warstw W celu lepszego zarządzania i wydajności pracy, można umieszczać wybrane warstwy w grupach. Jest wiele powodów, dlaczego warto używać grup w połączeniu z warstwami. Oto kilka z nich... • Tworzenie grupy zawierającej powiązane ze sobą warstwy, np. wszystkie warstwy służące do retuszowania fotografii. • Łączenie warstw, które składają się na element fotografii, np. przedmioty znajdujące się na plaży. • Stosowanie maski i sposobów mieszania tylko na wybranych warstwach — tych umieszczonych w grupie. • Grupowe stosowanie zmian, które w innym wypadku trzeba by stosować na każdej warstwie — znacząco przyśpiesza to pracę. W rzeczywistości grupa to po prostu kolejna warstwa, która może przechowywać w sobie inne warstwy. Dlatego też grupa może mieć własny tryb mieszania, krycie i zakresy miesza — tak jak warstwa. Grupę można również scalać, uwidaczniać i ukrywać, a nawet umieszczać w innej grupie. Tworzenie grupy warstw 1. W zakładce Warstwa wybierz warstwę, która posłuży do ustalenia pozycji grupy warstw w stosie. 2. Kliknij przycisk 3. W oknie dialogowym wpisz nazwę grupy, tryb mieszania, krycie oraz zakres mieszania. 4. Kliknij przycisk OK. Nowa grupa warstw. Warstwy i maski 25 Dodawanie warstw do grupy warstw • Wybierz warstwy, które chcesz dodać do grupy i przeciągnij je na pole z nazwą grupy (czerwona linia wskaże miejsce, w którym trzeba umieścić warstwy). Warstwy pojawią się pod grupą. Usuwanie warstw • Aby usunąć warstwę, przeciągnij ją z grupy na obszar w zakładce Warstwy znajdujący się poza nią. Jeśli chcesz usunąć wszystkie warstwy, skorzystaj z polecenia Rozwiąż grupę warstw znajdującego się w menu Warstwy. Kontrola mieszania wewnątrz grupy warstw Warstwy znajdujące się w grupach automatycznie przenikają się wzajemnie, tak jakby nie były zgrupowane. Dzieje się tak, gdyż automatycznie przy tworzeniu grupy stosuje się tryb mieszania Efekt częściowego przenikania. Warstwy w grupie zachowują się tak, jakby nie były zgrupowane i mieszają się z niższymi, niezgrupowanymi warstwami. Jest to szczególnie przydatne w przypadku występowania w grupie jednej lub kilku warstw dopasowań, które są aktywne i wpływają na wszystkie warstwy znajdujące się pod nimi (a nie są "chronione" ustawieniem trybu mieszania Zwykły). Używanie trybów mieszania Tryby mieszania można uznać za różne sposoby łączenia pikseli w celu utworzenia koloru. W programie PhotoPlus napotkasz tryby mieszania w kilku kontekstach: • Jako właściwość niektórych narzędzi. Od trybu mieszania zależy, co stanie się po nałożeniu nowego koloru na warstwę, która zawiera inne kolory. Zauważ, że po nałożeniu farby na jakiś obszar, zmienia się kolor pikseli. Jednak zmiana trybu mieszania nie zmieni nałożonych już pociągnięć pędzlem. 26 Warstwy i maski Tryby Z tyłu oraz Wyczyść dostępne są wyłącznie dla narzędzi, a nie dla warstw. Tryb mieszania Efekt częściowego przenikania jest natomiast dostępny wyłącznie dla grup warstw. Umożliwia on mieszanie na zasadzie bezpośredniego przejścia — warstwy w grupie zachowują się tak, jakby nie były zgrupowane, i mieszają się z niższymi, niezgrupowanymi warstwami. Zobacz sekcję Grupy warstw — mieszanie. • Jako właściwość warstwy, tryb mieszania wpływa na łączenie się piksela znajdującego się na tej warstwie z pikselami umieszczonymi na warstwie niższej. (Warstwa tła nie ma możliwości mieszania się, gdyż nie znajdują się pod nią żadne warstwy). Zmiana trybu mieszania nie musi wpływać na piksele już znajdujące się na warstwie. Dzięki temu można tworzyć różne efekty, łącząc różne tryby mieszania i scalając warstwy po osiągnięciu pożądanych rezultatów. • Jako właściwość niektórych efektów warstwy 3D tryb mieszania jest tylko jednym z wielu ustawień wpływających na zmianę pikseli po nałożeniu na nie wybranego efektu. Efekty te można edytować i nie wpływają na faktyczne wartości pikseli, tak samo jak tryb mieszania efektu nie wpływa na ustawienia trybu mieszania warstwy. Aby zobaczyć konkretne tryby mieszania, wyszukaj hasło „tryby mieszania” w pomocy programu PhotoPlus. Ustawienie Krycie narzędzia lub warstwy oddziałuje wraz trybem mieszania, skutkując powstawaniem różnych rezultatów. Aby uzyskać szczegółowe informacje, zobacz temat Dopasowanie krycia/przezroczystości na s. 30. Ustawianie trybu mieszania • Wybierz narzędzie i kliknij listę rozwijaną (domyślnie wyświetla się tryb Zwykły) umieszczoną na pasku narzędzi kontekstowych. Warstwy i maski 27 Ustawianie trybu mieszania zwykłej warstwy • Wybierz warstwę i tryb mieszania z listy rozwijanej. Podczas operacji mieszania można również dołączać i wykluczać tony i kolory, korzystając z funkcji zakresy mieszania. Aby uzyskać szczegółowe informacje, zapoznaj się z sekcją pomocy programu PhotoPlus pod tytułem . Używanie zakresów mieszania Tryb mieszania może być powiązany z narzędziem lub warstwą, umożliwiając tworzenie efektów barwnych wynikających z nakładania się na siebie warstw. Zakresy mieszania — to bardziej zaawansowana funkcja mieszania, dzięki której można wyznaczyć zakres kolorów na warstwie, który zostanie zmieszany z warstwą znajdującą się poniżej. Część kolorów zostanie zmieszana, reszta nie. Tak jak tryby mieszania, zakresy mieszania tworzy się i modyfikuje w oknie dialogowym Właściwości warstwy. 28 Warstwy i maski Zakres mieszania można ustawiać dla kanałów: czerwonego, zielonego, niebieskiego oraz dla odcieni szarości. Wyższa warstwa (Warstwa bieżąca ) i Warstwa pod spodem mogą mieć przypisaną wartość od 0\0 do 255\255 opisującą wartości kolorów i tonów. Pary wartości (np. 70\70 lub 255\255) określa się, przesuwając trójkątne suwaki do wybranej wartości. W powyższym przykładzie odcienie szarości o wartości niższej niż 70 nie będą uwzględnione przy mieszaniu. Oznacza to, że wykorzystany zostanie kolor znajdujący się pod pikselami warstwy (gdyż nie następuje mieszanie). Aby zastosować zakres mieszania: 1. Otwórz obraz zawierający więcej niż jedną warstwę. 2. Przejdź do zakładki Warstwy. Wyznacz dwie warstwy, których kolory chcesz zmieszać z wykorzystaniem mieszania zakresów. 3. Dwukrotnie kliknij górną warstwę. 4. W polu Zakresy mieszania wybierz kanał koloru, korzystając z listy rozwijanej Kanał. Wybierz szary, czerwony, zielony lub niebieski. 5. W oknie wyboru Warstwa bieżąca przeciągnij dolny lub górny suwak w lewo lub prawo, aby wyznaczyć granice zakresu mieszania. Przeciągnij oba suwaki, aby ograniczyć górne i dolne zakresy. 6. Powtórz czynności na Warstwie pod spodem. 7. Kliknij przycisk OK, aby zastosować efekt. Przytrzymanie klawisza Alt umożliwi gładkie wyznaczanie granicy poprzez podzielenie trójkątów na dwa niezależne wskaźniki. Im większa różnica w wartości pomiędzy nimi, tym gładsze przejście. Warstwy i maski 29 Mieszanie kanałów pomiędzy obrazami Okno dialogowe Obliczenia umożliwia mieszanie informacji o kanałach i warstwach obrazu źródłowego z kanałami aktywnego lub docelowego obrazu. Aby obraz mógł zostać użyty jako źródło, jego wymiary w pikselach muszą być dokładnie takie same jak docelowego obrazu. W przeciwnym razie nie będzie można wybrać źródłowego obrazu w oknie dialogowym. Aby zmieszać jeden kanał obrazu z innym: 1. Otwórz obraz źródłowy i docelowy. 2. Zaznacz docelowy obraz, aby stał się aktywny, a następnie zaznacz jedną z warstw, aby na niej operować. 3. Kliknij polecenie Obliczenia... w menu Obraz. 4. W oknie dialogowym wybierz z listy otwartych obrazów obraz Źródło. Wybierz opcje Warstwa i Kanał z odpowiednich list dotyczących źródła. Można wybrać sumę kanałów RGB lub kanały pojedynczych kolorów czerwonego, zielonego lub niebieskiego. 5. (Opcjonalnie) Możesz zaznaczyć pole wyboru Odwróć, aby w obliczeniach został użyty negatyw informacji o kanale źródłowym. 6. Wybierz Kanał docelowego obrazu. Jeśli chcesz scalić kanały RGB w jeden kanał, program PhotoPlus sensownie użyje tylko informacji o skali szarości ze źródłowego obrazu. 7. W celu zmieszania określ Tryb i Krycie mieszania. Jeśli zaznaczysz pole wyboru Zachowaj przezroczystość, obszary przezroczyste docelowego kanału nie zostaną zmieszane. W przeciwnym razie każdy piksel w kanale zostanie tak samo potraktowany. 30 Warstwy i maski W oknie dialogowym Obliczenia są dostępne dwa tryby mieszania, które można wybrać z listy rozwijanej Tryb. Tryb Dodaj oznacza sumowanie wartości pikseli z dwóch kanałów i jest to dobra metoda łączenia nienakładających się na siebie obrazów w dwóch kanałach. Dodawanie kanałów z nakładającymi się pikselami rozjaśnia obraz, ze względu na to, że wartości są bliższe 255 (czysta biel). Odejmij działa w odwrotnym kierunku. Trybu odejmowania można użyć np. do wypróbowania, czy dwa obrazy są identyczne, zabierając kanał RGB jednego obrazu z kanału RGB innego obrazu. 8. Aby zastosować mieszanie, kliknij przycisk OK. Dostosowanie krycia/przezroczystości Różnicowanie krycia to jakby oświetlanie siatkowego tła na scenie teatru: zależnie od tego, jak światło na nie pada, może ono być widoczne lub niewidoczne, albo w dowolnym stanie pośrednim. W pełni kryjące piksele wnoszą w obraz pełną wartość swojego koloru. W pełni przezroczyste piksele są niewidoczne: ich wkład w obraz jest zerowy. Pośrednie piksele są nazywane półprzezroczystymi. Całkowicie kryjący tekst (Krycie 100%) Półprzezroczysty tekst (Krycie 50%) Krycie i przezroczystość opisują zasadniczo to samo (to jak „w połowie pusty” i „w połowie pełny”). Oba te pojęcia opisują wielkość wkładu koloru danego piksela w łączny kolor w tym punkcie obrazu. Krycie występuje głównie w dwóch następujących kontekstach: Warstwy i maski 31 • Jako właściwość pikseli nakładanych różnymi narzędziami (m.in. Pędzel, Klonowanie, Gumka, Wypełnienie, Smuga, QuickShape). Gdy malujesz na ekranie jednym z tych narzędzi, nakładasz piksele, które są mniej lub bardziej kryjące, zależnie od ustawienia krycia tego narzędzia. Zauważ, że po nałożeniu farby na jakiś obszar, zmienia się krycie pikseli w tym miejscu. Późniejsza zmiana ustawienia krycia narzędzia nie ma już wpływu na wcześniej nałożone pociągnięcia pędzlem! • Jako właściwość poszczególnych warstw standardowych (na przykładzie powyżej). Ustawienie krycia warstwy wpływa na wszystkie piksele na warstwie i sumuje się z kryciem pojedynczych pikseli, które już się tam znajdują. Ustawianie krycia narzędzia: • Wybierz narzędzie (np. pędzel) i na pasku narzędziowym Kontekst bezpośrednio wpisz wartość procentową w polu Krycie lub użyj suwaka (kliknij przycisk opcji strzałka w prawo). Ustawianie krycia warstwy: • Wybierz warstwę na zakładce Warstwy i zmodyfikuj ustawienie Krycie u góry zakładki — wpisując wartość procentową w polu Krycie lub używając suwaka (kliknij przycisk opcji strzałka w prawo). Odczytywanie wartości krycia pikseli na warstwie aktywnej: 1. Wybierz narzędzie Próbnik kolorów na pasku narzędziowym Narzędzia i przesuwaj je po obrazie. 2. Na pasku podpowiedzi będzie wyświetlana wartość "O" (Krycie). Wartość ta jest przez cały czas aktualizowana, pokazując 32 Warstwy i maski wartość krycia piksela, który w danej chwili znajduje się pod kursorem. Używanie map głębi Mapy głębi umożliwiają dodanie niezwykłego trójwymiarowego realizmu do zwykłych obrazów. Zwykły, „płaski” obraz jest dwuwymiarowy. Można opisać w nim szerokość (X) i wysokość (Y). Dodawanie mapy głębi do warstwy umożliwia dodanie dodatkowego kanału, w którym przechowywane są informacje o głębi (oś Z). To tak, jakby oryginalny obraz zyskał powierzchnię ze szczytami i dolinami, które można w dowolny sposób dostosowywać, zmieniając wygląd obrazu. Obraz widoczny na przykładzie powstał poprzez zamalowanie zielonego tła rozmytym pędzlem z białą farbą na mapie głębi. Zmiany na warstwie z „mapą” powodują efekty wyżyn i nizin na „powierzchni”. Przypomina to użycie trójwymiarowego pędzla! Można również łączyć mapy głębi z predefiniowanymi efektami 3D znajdującymi się w zakładce Efekty błyskawiczne (trzeba ją włączyć przez menu Okno>Zakładki Studio), aby tworzyć fascynujące powierzchnie i tekstury. Wystarczy zaznaczyć warstwę z mapą głębi i kliknąć miniaturkę w jednej z galerii zakładki. Warstwy i maski Żywioły — Burza ognia Abstrakcja — Plazma 33 Kamień — Wypolerowany kamień Tworzenie mapy głębi 1. Wybierz warstwę (bądź grupę) w zakładce Warstwy i kliknij Dodaj warstwę Mapa głębi. Pojawi się miniaturka mapy głębi po prawej stronie miniaturki bitmapy. Mapa głębi jest wstępnie zaznaczona. 2. Zacznij malować bezpośrednio na obrazie (w rzeczywistości pokrywasz farbą lub wymazujesz ją z mapy głębi). Pociągnięcia pędzlem tworzą ciekawe depresje i grzbiety, które są widoczne dzięki automatycznie dodawanym efektom oświetlenia 3D. W zakładce Warstwy widoczne są pociągnięcia pędzlem na miniaturce mapy głębi. 34 Warstwy i maski W czasie pracy na warstwie można przełączać się pomiędzy bitmapą, mapą głębi i (opcjonalnie) maską, klikając miniaturkę. W przypadku warstwy wypełnionej zielonymi pikselami: zaznaczona mapa głębi zaznaczona bitmapa Można również wyłączać, włączać i odejmować mapę głębi, aby sprawdzić, jak bardzo zmienia obraz. Wyłączanie i włączanie mapy głębi • Wciśnij klawisz Shift i kliknij miniaturkę widoczną przy nazwie warstwy. Po wyłączeniu mapy głębi na miniaturce pojawia się czerwony znak „X”. Usuwanie mapy głębi i anulowanie jej oddziaływania na warstwie • Zaznacz miniaturkę mapy i kliknij przycisk Usuń znajdujący się w zakładce Warstwy. (Nie naciskaj klawisza Delete). Import mapy głębi Innym sposobem dołączenia mapy głębi jest utworzenie odpowiedniej bitmapy (lub pożyczenie z jakiegoś źródła) i Warstwy i maski 35 wklejenie jej za pośrednictwem Schowka na istniejącą mapę głębi w programie PhotoPlus (trzeba zaznaczyć miniaturkę mapy głębi). Używanie masek Maskowanie w programie takim jak PhotoPlus jest nieco bardziej skomplikowane niż naklejanie na ekran taśmy maskującej! Zasadniczo jednak chodzi o to samo: aby ukryć pewne fragmenty obrazu — w tym przypadku zamieniając je na przezroczyste, czyli niewidoczne. W tym celu tworzysz maskę na warstwie innej niż Tło (warstwa Tło nie obsługuje przezroczystości). Maskowanie można także zastosować do filtrów korekty i efektu, aby odgraniczyć obszary (np. tło obrazu), do których filtr zostanie zastosowany. (Zobacz Użycie masek filtrów na s. 68). Ponadto można zastosować do korekt maskowanie filtrów oparte na środowisku studia przez użycie narzędzia PhotoFix (zobacz s. 55). 36 Warstwy i maski Tworzenie maski Najpierw musisz utworzyć maskę na danej warstwie. Maska może być początkowo przezroczysta (odsłaniająca całą warstwę), kryjąca (zasłaniająca całą warstwę), przezroczysta wg gradientu (przeciwieństwo) lub, jeśli jest tworzona z zaznaczonego obszaru, trochę taka i trochę taka (zasłaniając lub odsłaniając tylko zaznaczony obszar). Maska jest wyświetlana jako miniaturka maski. Wybór zależy od tego, w jaki sposób chcesz operować na zawartości warstwy. Przyciemniając fragmenty przezroczystej maski, możesz selektywnie gasić piksele warstwy. Rozjaśniając maskę kryjącą, możesz selektywnie odsłaniać piksele warstwy. Aby utworzyć maskę: 1. Zaznacz warstwę na zakładce Warstwy. To jest warstwa, gdzie chcesz utworzyć maskę i w razie potrzeby zaznaczyć pewne obszary. 2. Następnie wykonaj jedną z poniższych czynności: • Kliknij przycisk Dodaj maskę warstwy, aby utworzyć maskę Odsłoń wszystko (lub Odsłoń zaznaczenie, jeśli jest zaznaczony obszar). Jeśli klikając przycisk przytrzymasz wciśnięty klawisz Alt, utworzysz maskę Ukryj wszystko (lub Ukryj zaznaczenie). lub • Wybierz polecenie Maska>Dodaj maskę z menu Warstwy, a następnie jedną z następujących opcji z podmenu: Warstwy i maski 37 • Odsłoń wszystko, aby uzyskać przezroczystą maskę na całej warstwie, • Ukryj wszystko, aby uzyskać kryjącą maskę na całej warstwie, • Odsłoń zaznaczenie, aby uzyskać kryjącą maskę z przezroczystymi „otworami” w zaznaczonych obszarach, • Ukryj zaznaczenie, aby uzyskać przezroczystą maskę z kryjącymi „blokami” w zaznaczonych obszarach. Na zakładce Warstwy zostanie wyświetlona miniaturka podglądu maski, co stanowi potwierdzenie, że maska istnieje. Działania na masce Gdy maska zostanie utworzona, automatycznie jest uruchamiany tryb edycji maski umożliwiający korzystanie z pełnej gamy narzędzi do malowania, opcji zaznaczania, wypełnień lawinowych, wypełnień gradientem i efektów, aby modyfikować wartości skali szarości maski. Działania te skutkują zmianami krycia, co z kolei zmienia wygląd pikseli na samej warstwie. Na pasku tytułu okna obrazu jest napisane „Maska”, co oznacza, że maska jest poddawana edycji. W trakcie edycji maski zakładka Kolor działa w trybie Skala szarości, a po wyjściu z trybu edycji maski wraca do poprzedniego ustawienia. Oznacza to, że wszystko, co jest wklejane ze schowka do maski, jest automatycznie przekształcane na skalę szarości. Dopóki trwa edycja maski, widać tylko podgląd zmian na warstwie. W każdej chwili można zamknąć tryb edycji maski i bezpośrednio zmodyfikować aktywną warstwę (lub dowolną inną część obrazu), a następnie wznowić działania na masce. 38 Warstwy i maski Aby edytować aktywną warstwę: • Kliknij miniaturkę warstwy znajdującą się na lewo od miniaturki maski. Miniaturka zostanie wtedy otoczona białą ramką. Aby edytować maskę aktywnej warstwy: • Kliknij miniaturkę maski lub wybierz polecenie Edytuj maskę z menu Warstwy. W trybie edycji maski nie widzisz normalnie samej maski, lecz skutki dokonywanych zmian na znajdującej się pod nią warstwie. Jeśli została dodana maska Odsłoń wszystko, początkowo nie ma żadnych oznak, że ona w ogóle istnieje (tzn. warstwa wygląda dokładnie tak samo jak przedtem, zanim maska została dodana), co może być nieco dezorientujące! Czasami warto zmienić ustawienie na Wyświetl maskę, aby ukryć warstwę i zobaczyć tylko maskę, w całej swojej krasie skali szarości. Na przykład maska Odsłoń wszystko jest w trybie widoku maski wyświetlana jako całkowicie biała — biel reprezentuje czystą maskę niemającą żadnego wpływu na krycie pikseli znajdującej się pod nią warstwy. Widok maski może być ponadto przydatny na późniejszych etapach działań na masce, aby lokalizować niewielkie obszary, które mogły umknąć uwadze. Aby wyświetlić maskę aktywnej warstwy: • Kliknij miniaturkę podglądu maski, trzymając wciśnięty klawisz Alt. Kliknij ponownie, trzymając wciśnięty klawisz Alt, aby maska przestała być wyświetlana. Warstwy i maski 39 Białe lub jasne fragmenty maski odsłaniają piksele warstwy (sprawiają, że są bardziej kryjące). Czarne lub ciemne fragmenty ukrywają piksele warstwy (sprawiają, że są bardziej przezroczyste). Maskę można wyłączyć, aby zobaczyć, jak wygląda warstwa bez efektów maski. Wyłączenie maski to jednak nie to samo co anulowanie trybu edycji maski — wpływa tylko na widok warstwy, a nie płaszczyznę (czyli maskę lub warstwę), na której się operuje. Aby wyłączyć maskę aktywnej warstwy: Kliknij miniaturkę podglądu maski, trzymając wciśnięty klawisz Shift, lub kliknij ją prawym przyciskiem myszy i wybierz polecenie Wyłącz maskę (lub wybierz z menu polecenie Warstwy>Maska). (Jeśli ponownie klikniesz, trzymając wciśnięty klawisz Shift, lub usuniesz zaznaczenie opcji menu, maskowanie zostanie włączone). Miniaturka wyłączonej maski jest przekreślona czerwonym znakiem X. Jeśli chcesz precyzyjnie określić położenie maski lub warstwy niezależnie od siebie, można je rozłączyć. Między miniaturkami warstwy i maski na zakładce Warstwy znajduje się niewielki przycisk łącza: Jeśli klikniesz ten przycisk, rozłączysz warstwę i maskę i zostanie on przekreślony czerwonym znakiem X ( ); połączenia/rozłączenia można dokonać także, klikając prawym przyciskiem myszy miniaturkę podglądu maski. Następnie możesz zaznaczyć miniaturkę warstwy lub maski i przeciągnąć warstwę lub maskę po stronie. Gdy zmienisz położenie, kliknij przycisk, aby ponownie połączyć maskę z warstwą. 40 Warstwy i maski Maski i zaznaczone obszary Znakomitym punktem wyjścia do maski może być zaznaczenie obszaru, które umożliwia wyodrębnienie pewnych fragmentów z aktywnej warstwy. Gdy obszar został zaznaczony, zmodyfikowany i ukształtowany, można go z łatwością zamienić na maskę. Tworzenie maski z zaznaczonego obszaru: 1. Z menu Warstwy wybierz polecenie Maska>Dodaj maskę. Pamiętaj, że nie możesz utworzyć maski na warstwie tła! 2. Aby utworzyć maskę odsłaniającą zaznaczony obszar, wybierz z podmenu polecenie Odsłoń zaznaczenie. Piksele poza zaznaczonym obszarem będą w 100% zamaskowane. lub Aby utworzyć maskę zakrywającą zaznaczony obszar, wybierz z podmenu polecenie Ukryj zaznaczenie. Piksele poza zaznaczonym obszarem będą odsłonięte. Ponadto można zaznaczyć fragment obrazu i na jego podstawie utworzyć niestandardowy kształt pędzla, np. pędzel z teksturą lub w specjalnym kształcie. Analogicznie, można utworzyć zaznaczony obszar bezpośrednio z maski. W uzyskanym zaznaczonym obszarze piksele, które są jaśniejsze na masce (dają więcej krycia), stają się względnie bardziej zaznaczone. Działa to podobnie jak w trybie Zamaluj zaznaczenie (zobacz s. 102), w którym malowanie jaśniejszymi tonami także nadaje „stopień zaznaczenia”. Tworzenie zaznaczonego obszaru z maski: • Kliknij miniaturkę maski warstwy, trzymając wciśnięty klawisz Ctrl, lub zaznacz miniaturkę podglądu maski i z menu Zaznaczenie wybierz polecenie Utwórz z maski. W uzyskanym zaznaczonym obszarze ciemniejsze fragmenty maski staną się względnie mniej zaznaczone niż jaśniejsze, tzn. będą bardziej odporne na zmiany. 4 Funkcje dopasowania obrazów i efektów 42 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Funkcje dopasowania obrazów i efektów 43 Omówienie: Korygowanie kolorów obrazu Program PhotoPlus zawiera szereg filtrów korygujących, które można nałożyć na zaznaczony obszar lub aktywną warstwę standardową. Zazwyczaj korekty te służą do eliminowania wad oryginalnego obrazu. Korektę można zastosować, korzystając z poniższych metod: • Jako warstwę Dopasowania za pośrednictwem zakładki Dopasowania (Metoda bezpieczna). • Za pośrednictwem środowiska PhotoFix, służącego jednoczesnemu wprowadzaniu wielu korekt. (Metoda bezpieczna). • Za pośrednictwem okna dialogowego Obraz>Dopasuj na warstwie filtra. (Metoda bezpieczna). • Za pośrednictwem okna dialogowego Obraz>Dopasuj na standardowej warstwie. (Metoda zmieniająca obraz). Poszczególne korekty obrazu dostępne w programie PhotoPlus są opisane poniżej. • Poziomy: Wykres histogramu wartości jasności obrazu, za pomocą którego można skorygować zakres tonalny przez przesunięcie wartości ciemnych, jasnych i gamma. • Krzywe: Wykres liniowy wartości jasności obrazu, który umożliwia dostrojenie zakresu tonalnego poprzez przesuwanie punktów krzywej. • Jasność/Kontrast: Jasność odnosi się do ogólnego rozjaśnienia lub zaciemnienia; natomiast kontrast opisuje zakres tonalny, czyli rozrzut między najjaśniejszymi i najciemniejszymi wartościami. 44 Funkcje dopasowania obrazów i efektów • Cienie/Podświetlenia/Półcienie: Sterowanie zakresem cieni, podświetleń i kontrastu obrazu. • Barwa/Nasycenie/Jasność: Barwa oznacza tintę koloru, czyli w powszechnym odczuciu kolory tęczy lub widma z przypisanymi nazwami, jak „błękit” lub „karmazyn”. Nasycenie opisuje czystość koloru — całkowicie nienasycony obraz zawiera tylko szarości. Jasność jest tym co intuicyjnie rozumiemy jako względną ciemność lub jasność na skali zaczynającej się od pełnej czerni i kończącej się na pełnej bieli. • Kolorowanie: Możliwość pokolorowania obrazu przy użyciu ustawień barwy, nasycenia i jasności. • Jaskrawość: Wzmocnienie słabszych kolorów obrazu bez większych modyfikacji kolorów o silniejszym nasyceniu. • Balans kolorów: Możliwość skorygowania balansu tonów i barw w celu ogólnego ulepszenia kolorów obrazu. • Zastąp kolor: Oznaczenie zakresu lub zakresów pełnego spektrum kolorów, które wymagają skorygowania w obrazie, a następnie zastosowanie zmian barwy, nasycenia i jasności tylko do tych regionów kolorów (nie należy tego mylić z prostszym narzędziem Zastępowanie kolorów). • Kolor selektywny: Tworzenie efektów poprzez dodanie lub odjęcie pewnego procentu tuszu niebiesko-zielonego, karmazynowego, żółtego lub czarnego. • Mieszanie kanałów modyfikuje jeden kanał koloru poprzez użycie mieszaniny bieżących kanałów koloru. • Mapa gradientu: Możliwość zmiany przypisania informacji o jasności obrazu (w skali szarości) do wybranego gradientu. Ta funkcja zastępuje piksele o danej jasności w oryginalnym obrazie odpowiednią wartością koloru z widma gradientu. Funkcje dopasowania obrazów i efektów 45 • Filtr obiektywu: Ocieplenie lub ochłodzenie zdjęć przez korektę balansu koloru. Jest to cyfrowy odpowiednik przykręcenia filtra do obiektywu aparatu. • Klisza czarno-biała: Służy do konwersji skali szarości z możliwością sterowania danymi wejściowymi kanału źródłowego. • Próg: Renderowanie monochromatyczne (czarno-białe). Umożliwia wyznaczenie progu, czyli wartości jasności lub szarości, powyżej której kolory są odwracane. • Wyrównaj: Równomierny rozkład poziomów jasności między istniejącą wartością dolną (najciemniejsze piksele) i górną (najjaśniejsze). • Negatyw: Uzyskanie efektu negatywu zdjęcia poprzez odwrócenie kolorów. • Przejrzystość: Możliwość wyostrzenia zdjęć przez użycie lokalnego kontrastu. • Posteryzuj: Wytworzenie efektu specjalnego przez zmniejszenie liczby kolorów obrazu. Menu Obraz programu PhotoPlus oferuje różne funkcje umożliwiające automatyczne poprawianie wartości cienia/podświetlenia, których można użyć zamiast ręcznego korygowania zakresu tonalnego w sposób opisany powyżej. Funkcje Dopasuj>Auto-poziomy i Dopasuj>Auto-kontrast mogą od razu załatwić sprawę; jeśli to się nie uda, można użyć poleceń Dopasuj>Poziomy... i Dopasuj>Cienie/Podświetlenia/Półcienie.... (Więcej informacji można znaleźć w Pomocy programu PhotoPlus). Na zakładce Histogram są wyświetlane statystyki i wartości koloru obrazu, które ułatwiają dokonanie oceny, jakiego rodzaju korekty obrazu mogą być potrzebne. 46 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Używanie warstw dopasowania Warstwy dopasowania umożliwiają eksperymentalne i bezpieczne stosowanie dopasowań obrazu. Warstwę dopasowania tworzy się, wybierając dopasowane z zakładki Dopasowania. Tak, jak sugeruje nazwa, warstwa dopasowania jest traktowana jako warstwa i po utworzeniu pojawi się w zakładce Warstwy. W zakładce Dopasowania znajdują się umieszczone na liście wszystkie dostępne dopasowania. Dla konkretnego dopasowania wyświetlany jest panel Ustawienia (a także dla wszystkich zaznaczonych dopasowań widocznych w zakładce Warstwy). W przeciwieństwie do innych rodzajów warstw w warstwie dopasowania nie są przechowywane informacje pod postacią bitmapy obrazu, tekstów lub kształtów. Służy ona do stosowania dopasowań na wszystkich warstwach, które się pod nią znajdują (można jednak ograniczyć jej działanie do warstwy znajdującej się niżej poprzez użycie grup lub przycinania). Warstwa to po prostu miejsce, w którym znajdują się ustawienia i właściwości dopasowań. Zmień pozycję warstwy dopasowań na liście warstw, aby dokładnie określić, na które warstwy wpływa. Warstwa dopasowań umożliwia poprawianie ustawień w dowolnej chwili, bez konieczności przerywania pracy nad edycją obrazu. Jeśli uznasz, że jakieś dopasowanie nie jest potrzebne, możesz je po prostu usunąć. Funkcje dopasowania obrazów i efektów 47 Są dostępne następujące dopasowania: • Poziomy: dopasowuje kontrast i zakres tonalny, przesuwając wartości cieni, podświetleń i półcieni. • Krzywe: dostosowuje poziom jasności (luminacji) obrazu lub kanału koloru, korzystając z wykresu. • Balans kolorów: dopasowuje kolory obrazu, zmieniając balans tonów i barw. • Jasność/Kontrast: zmienia jasność lub kontrast. • Barwa/Nasycenie/Jasność (HSL): zmienia wartości barwy, nasycenia i jasności. • Kolorowanie: zmienia wartości barwy, nasycenia lub jasności, aby pokolorować obraz. • Jaskrawość: poprawia nasycenie słabych kolorów (jednocześnie ograniczając nasycenie mocniejszych). • Kolor selektywny: dodaje lub odejmuje pewien procent tuszu niebiesko-zielonego, karmazynowego, żółtego lub czarnego. • Mieszanie kanałów: modyfikuje jeden kanał koloru, korzystając z funkcji mieszania pozostałych kanałów kolorów. • Mapa gradientu: mapuje informacje o jasności obrazu (w skali szarości) do wybranego gradientu. • Filtr obiektywu: stosuje kolorowy filtr do ocieplenia (lub ochłodzenia) obrazu. • Klisza czarno-biała: inteligentnie konwertuje kolorowy obraz na obraz czarno-biały. 48 Funkcje dopasowania obrazów i efektów • Filtr progu: tworzy obraz monochromatyczny (czarnobiały). • Posteryzuj: stosuje efekt Posteryzacja, zmniejszając liczbę poziomów tonalnych. • Negatyw: odwraca kolory, zastępując wartość każdego z nich wartością przeciwną. Więcej informacji o dopasowaniach znajdziesz w pomocy programu PhotoPlus — kliknij zakładkę Zawartość i otwórz sekcję „Funkcje dopasowania obrazów”. Tworzenie warstwy dopasowania 1. Wybierz dopasowanie z zakładki Dopasowania. Możesz wybrać domyślne dopasowanie lub wstępnie przygotowane ustawienie, rozwijając wpis konkretnego dopasowania (kliknij ). 2. Dopasowanie pojawi się w zakładce Warstwy ponad aktywną warstwą. Dopasowanie zostanie zastosowane na wszystkich znajdujących się pod nim warstwach. 3. W zakładce Dopasowania możesz zmienić zgodnie z potrzebą ustawienia warstwy dopasowania. Funkcje dopasowania obrazów i efektów 49 Tak samo jak w przypadku pozostałych typów warstw (standardowa, tekstowa, kształtu, filtra, lecz nie tła) można zastosować na niej maskę. Domyślnie miniaturka maski widoczna jest na warstwie dopasowania. Kliknij, aby dodać maskę do warstwy dopasowania. (Zobacz sekcję Używanie masek). Zapisanie warstwy dopasowania jako ustawienia predefiniowanego 1. Wybierz i zmodyfikuj warstwę dopasowania widoczną w zakładce Dopasowania. 2. Kliknij Dodaj ustawienie predefiniowane 3. W oknie dialogowym podaj nazwę własnego ustawienia warstwy dopasowania, a następnie kliknij przycisk OK. . Własne dopasowania pojawią się na liście w zakładce dopasowań pod konkretnym typem dopasowania. Modyfikacja warstwy dopasowania 1. Kliknij nazwę warstwy dopasowania w zakładce Warstwy. 2. Wybierz i zmodyfikuj ustawienia warstwy dopasowania widocznej w zakładce Dopasowania. Ukrywanie/wyświetlanie warstwy dopasowania • Warstwy. Kliknij Wyświetl/ukryj zakładkę w zakładce 50 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Usuwanie warstwy dopasowania • W zakładce Warstwa: wybierz warstwę dopasowania i kliknij Usuń warstwę. LUB • W zakładce Dopasowania: jeśli widoczne są ustawienia Usuń warstwę. Powoduje to dopasowań, kliknij usunięcie wybranej warstwy dopasowania. Uważaj, aby przypadkiem nie kliknąć kilkakrotnie, co mogłoby spowodować usunięcie innych warstw. Resetowanie warstwy dopasowania 1. Kliknij nazwę warstwy dopasowania w zakładce Warstwy. 2. Wybierz z zakładki Dopasowania polecenie Przywróć ustawienia domyślne . Przycinanie warstw dopasowania Przycinanie umożliwia ograniczenie wpływu warstwy dopasowania. Dzięki temu wpływa ona tylko na pierwszą warstwę umieszczoną pod nią, a nie wszystkie pozostałe. Przycinanie warstwy dopasowania • Kliknij polecenie Przytnij do warstwy poniżej na wybranej warstwie dopasowania (w zakładce Dopasowania). LUB Kliknij prawym przyciskiem warstwę dopasowania w zakładce Warstwy i wybierz tę samą opcję. Funkcje dopasowania obrazów i efektów 51 Na warstwie dopasowania pojawi się wycięcie informujące o przycięciu jej do warstwy poniżej. Cofanie przycięcia warstwy • W zakładce Dopasowania kliknij opcję warstwy poniżej. Przytnij do Dodatkową korzyścią z przycinania jest możliwość użycia masek na niższej warstwie. Dzięki temu warstwy dopasowania powyżej warstwy z maską będą przycięte. Nie trzeba tworzyć maski na każdej warstwie dopasowania. Retuszowanie Na pasku narzędzi Narzędzia znajdują się łatwe w użyciu narzędzia wrażliwe na nacisk, które przydają się na różnych etapach obróbki zdjęcia. Można ich używać na warstwach tła i standardowych, lecz nie na warstwie tekstowej lub warstwie kształtu. Narzędzia dostępne w menu wysuwanym retuszowania: Narzędzia do Czerwone oczy — służy do usuwania efektu „czerwonych oczu”, który często pojawia się na kolorowych fotografiach. Smużenie — służy do przeciągania koloru po obrazie w kierunku ruchu pędzla. Rozmycie — służy do zmniejszania kontrastu obszaru pod pędzlem, zmiękczając krawędzie bez rozmywania kolorów. 52 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Wyostrzanie — służy do zwiększania kontrastu obszaru pod pędzlem, poprawiając ostrość. Rozjaśnianie — służy do rozjaśniania obszaru. Ściemnianie — służy do ściemniania obszaru. Gąbka — służy do zwiększania lub zmniejszania nasycenia kolorów pod pędzlem. Zastąp kolor — służy do zastępowania jednego koloru innym. Narzędzia dostępne w menu wysuwanym znajdują się: Usuwanie plam Usuwanie plam — służy do inteligentnego zamalowywania przebarwień skórnych. Usuwanie rys — służy do wypełniania niewielkich przerw w obrazie. Łatka — służy do zamalowywania wybranych obszarów. Prostowanie fotografii Jako narzędzie do dopasowywania obrazu Prostowanie może być wykorzystywane do poziomego wyrównywania przekrzywionego obrazu (np. zeskanowanego zdjęcia, które nie było dobrze ułożone w skanerze). Użyj tego narzędzia, aby wyznaczyć nowy horyzont w obrazie, a obraz automatycznie się obróci. Funkcje dopasowania obrazów i efektów Przed (linia horyzontu wyznaczona przeciągnięciem) 53 Po Prostować można przy użyciu dwóch metod: Bezpośrednio na obrazie (poniżej) lub za pośrednictwem środowiska PhotoFix (zobacz s. 55). Prostowanie (za pośrednictwem narzędzia Prostowanie) 1. Wybierz narzędzie Prostowanie z menu wysuwanego Narzędzia do kadrowania umieszczonego na pasku narzędzi Narzędzia. 2. Na pasku narzędzi kontekstowych wybierz opcję z listy rozwijanej Obszar roboczy. Tutaj można zobaczyć, jak będzie wyglądać wyprostowany obraz: • Kadrowanie — kadruje i dopasowuje wyprostowany obraz w taki sposób, aby wyświetlał się na największym możliwym obszarze roboczym bez żadnych ramek. • Rozszerz, aby zmieścić — zwiększa rozmiar obszaru roboczego tak, aby zmieścił się cały wyprostowany obraz. Obszar ramki zostaje wypełniony bieżącym kolorem tła. 54 Funkcje dopasowania obrazów i efektów • Rozmiar oryginalny — wyświetla wyprostowany obraz w oryginalnym obszarze roboczym. Obszar ramki zostaje wypełniony bieżącym kolorem tła. Chcąc wyprostować obraz, poszukaj na nim prostej linii, która posłuży do ustalenia nowej linii horyzontu (np. morski horyzont). 3. Opcjonalnie: usuń zaznaczenie pola Obróć wszystkie warstwy, aby zmiany były wprowadzone tylko do aktywnej warstwy. W przeciwnym wypadku wszystkie warstwy zostaną obrócone. 4. Za pomocą kursora prostowania przeciągnij poziomą linię wzdłuż obrazu (jej długość nie ma znaczenia), a następnie zwolnij przycisk myszy. Obraz zostanie wyrównany wzdłuż nowej linii. Funkcje dopasowania obrazów i efektów 55 Używanie narzędzia PhotoFix PhotoFix stanowi w programie PhotoPlus osobne środowisko dopasowywania zdjęć, które upraszcza często zbyt skomplikowany proces korygowania obrazu. Główne funkcje środowiska studia są następujące: • Filtry dopasowujące Umożliwiają stosowanie filtrów tonalnych, kolorowych, wyostrzających i obiektywowych. • Filtry retuszujące Umożliwiają stosowanie korekcji efektu czerwonych oczu, usuwanie skaz, prostowanie i kadrowanie. • Działanie nieniszczące Wszystkie filtry są stosowane bez wpływu na oryginalny obraz (ponieważ automatycznie dodawana jest warstwa filtra) i można je edytować w dowolnym momencie. • Rozbudowane połączenia filtrów Tworzenie kombinacji filtrów dopasowujących oraz zapisywanie ich w postaci procesów pracy. • Selektywne maskowanie Użycie masek umożliwia stosowanie filtrów tylko do wybranych obszarów. • Zapisywanie ulubionych i zarządzanie nimi Kombinacje filtrów można zapisać w wygodnej zakładce Ulubione. 56 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Elementy sterujące widokiem Umożliwiają porównanie podglądu przed zastosowaniem i po zastosowaniu filtra — dostępne są tryby sąsiadujących ekranów i podzielonego ekranu (poziomo i pionowo). Kontrolki panoramowania i powiększania umożliwiają poruszanie się po obrazie. Aby uruchomić narzędzie PhotoFix: • Na pasku narzędzi PhotoFix. Studio fotografii kliknij przycisk Omówienie dopasowań Dopasowania są dostępne na prawo od głównego okna w sekcji Filtry. Skrócone omówienie wszystkich dopasowań zawartych w narzędziu PhotoFix, z których niektóre są funkcjami tego narzędzia, a niektóre są dostępne jako filtry, jest przedstawione poniżej. Narzędzia do retuszowania • Czerwone oczy Usuwa brzydki efekt czerwonych oczu — często występujący w przypadku korzystania z lampy błyskowej podczas fotografowania. • Usuwanie skaz Usuwa ze skóry plamy i inne skazy. • Kadrowanie Zachowuje tę część obrazu, która zostanie wydrukowana, a odrzuca resztę. Bardzo przydaje się do drukowania zdjęć, które następnie są wkładane do ramek. Opcjonalnie można zaznaczyć kadr dowolnej wielkości. • Prostowanie Wyprostowuje lekko lub mocno przekrzywione zdjęcia, Funkcje dopasowania obrazów i efektów 57 dostosowując horyzont zdjęcia, a następnie poddając je automatycznemu kadrowaniu. Aby uzyskać szczegółowe informacje, skorzystaj z pomocy narzędzia PhotoFix. Filtry • Balans bieli „Ochłodzenie” lub „ocieplenie” zdjęcia przez wybór jednego z predefiniowanych ustawień oświetlenia lub dostosowanie kombinacji temperatury/tinty. • Oświetlenie Proste dopasowania ekspozycji, jasności, kontrastu, cieni i podświetleń zdjęcia. • Krzywe Poprawianie zakresu tonalnego zdjęcia, czyli regionów cienia, półcienia i podświetlenia, oraz sterowanie poszczególnymi składowymi koloru. • HSL Niezależna regulacja barwy, nasycenia i jasności zdjęcia. • Klisza czarno-biała Inteligentne nałożenie skali szarości przez zróżnicowanie odcieni szarości kolorów czerwonego, zielonego lub niebieskiego oryginału zdjęcia. Ponadto są nakładane tinty koloru. • Aberracja chromatyczna Zredukowanie otoczek czerwono-niebieskozielonych lub niebiesko-żółtych z brzegów obiektu. • Zniekształcenia obiektywu Usuwanie winietowania i zniekształcenia poduszkowatego występującego w przypadku fotografowania prostokątnych obiektów z małej odległości. 58 Funkcje dopasowania obrazów i efektów • Winietowanie obiektywu Usuwa przyciemnienie z rogów zdjęcia. • Maska wyostrzająca Wyostrza obraz na brzegach — świetnie nadaje się do poprawienia jakości obrazu po dokonaniu innych korekt. Niektóre dopasowania można stosować z pominięciem menu Efekty. Aby zastosować dopasowanie (z predefiniowanych ustawień dostępnych w zakładce Ulubione): 1. Otwórz zakładkę Ulubione i przewiń ją, aby przejrzeć poszczególne kategorie dopasowań; wybierz predefiniowane ustawienie lub niestandardową miniaturkę. 2. Kliknij przycisk OK. Po zastosowaniu warstwa obrazu jest automatycznie zamieniana na bezpieczną warstwę filtra, a dopasowanie narzędzia PhotoFix znajduje się pod wpisem filtra warstwy. Aby zastosować dopasowanie (przy użyciu ustawień niestandardowych): 1. Przejrzyj dostępne dopasowania w sekcji Filtry, a następnie , aby rozwinąć dopasowanie, które kliknij filtr Rozwiń chcesz zastosować. 2. Zmodyfikuj je przy użyciu suwaków, pól wyboru, wykresów lub menu rozwijanych (można też wpisywać wartości bezwzględne tam, gdzie są dostępne pola tekstowe). Obraz w oknie podglądu zostanie automatycznie skorygowany zgodnie z nowymi ustawieniami. Po zmianie ustawienia zauważysz, że został uaktywniony Funkcje dopasowania obrazów i efektów filtr dopasowujący, czyli opcja została wyszarzona ( 3. 59 Włącz/wyłącz filtr ). Kliknij przycisk OK. Zostanie utworzona warstwa filtra (jak w powyższym przykładzie). Aby zresetować (i wyłączyć) zmodyfikowane dopasowanie: • Kliknij przycisk Resetuj ustawienia w prawym górnym rogu panelu dopasowania. Edycja dopasowań narzędzia PhotoFix • Dwukrotnie kliknij wpis PhotoFix na warstwie filtra. Uruchomi się narzędzie PhotoFix z wcześniej wprowadzonymi dopasowaniami. Używanie masek narzędzia PhotoFix Maski w narzędziu PhotoFix działają tak samo jak maski warstw (zobacz s. 15). Jednak w narzędziu PhotoFix maskowanie służy do nakładania filtrów dopasowujących na wybrane „zamalowane” regiony obrazu lub do ochrony zamalowanych regionów przed zmianami. Zamalowywanie służy wyłącznie do tworzenia masek PhotoFix. Każda nowa maska składa się z wybranego regionu maski oraz zestawu dopasowań nakładanych na tę maskę. Dopasowania związane z daną maską można później zmienić. W pierwszym z poniższych przykładów włosy modelki zostały zamaskowane przez zamalowanie, co pozwala na dopasowanie balansu bieli tylko w zamalowanym regionie. Dla odmiany w drugim przykładzie zamalowano niebo, aby uchronić je przed maskowaniem, co pozwoli na dopasowanie poziomów światła kamiennych filarów mostu Tower. 60 Funkcje dopasowania obrazów i efektów W narzędziu PhotoFix umożliwiają to dwa tryby maski — tryb Zaznaczenie i tryb Ochrona. Rozpoczynając maskowanie, musisz zdecydować, z jakiego trybu chcesz korzystać. Aby zastosować maskę: Utwórz maskę na głównym pasku 1. Kliknij przycisk narzędzi. 2. W panelu Pędzel maski wybierz narzędzie regiony. 3. Dopasuj ustawienia do swoich wymagań. Możesz na przykład dopasować rozmiar pędzla, aby zamalowywać większe lub mniejsze obszary. 4. Wybierz jedną z następujących opcji z menu rozwijanego Tryb: Dodaj Funkcje dopasowania obrazów i efektów 61 • Zaznaczenie: Wybierz tę opcję, jeśli chcesz nałożyć filtr tylko na zamalowane obszary. Jest to ustawienie domyślne. • Ochrona: Wybierz tę opcję, jeśli chcesz nałożyć filtr na wszystkie inne obszary z wyjątkiem zamalowanego. 5. Zamaluj maskowane obszary kursorem pędzla (zaznaczone obszary są zamalowywane na zielono, a chronione — na czerwono). 6. Kliknij przycisk 7. Zastosuj dopasowania w sposób opisany powyżej, aby wprowadzić zmiany w zamaskowanych regionach. Akceptuj. Dodawanie wielu masek Dotychczas sprawdzaliśmy, jak nałożyć pojedynczą maskę na obraz. Jednak narzędzie PhotoFix umożliwia utworzenie wielu masek, z których każda może być powiązana z innym zestawem dopasowań. W ten sposób można utworzyć patchwork zamaskowanych regionów, aby nakładać korekty obrazu w sposób bezwzględny i selektywny. Aby zastosować dodatkowe maski: 1. W narzędziu PhotoFix kliknij strzałkę w dół w nagłówku Filtry. 62 Funkcje dopasowania obrazów i efektów 2. Z listy rozwijanej wybierz opcję Nowy... 3. W panelu Pędzel maski zmień ustawienia i zamaluj region w sposób opisany w punkcie „Aby zastosować maskę”. 4. Kliknij przycisk OK. Na obraz zostanie nałożona nowa maska o nazwie Maska 1, Maska 2 itp. 5. Zastosuj dopasowania w sposób opisany powyżej. 6. Powtórz opisaną procedurę z innymi maskami. Nakładane maski działają razem. Jako pierwsza jest nakładana domyślna maska globalna, a następnie Maska 1, Maska 2 itd., o ile istnieją. Oznacza to, że zmieniając kolejność masek, można uzyskać różne wyniki. Ponadto można zmieniać nazwy masek i je usuwać. Aby zmienić kolejność lub nazwy masek albo je usunąć: 1. Kliknij strzałkę w dół w nagłówku Filtry i wybierz opcję Zarządzaj.... 2. W oknie dialogowym zaznacz maskę i użyj odpowiednich przycisków sterujących. 3. Kliknij przycisk OK. Aby edytować maskę: 1. Kliknij strzałkę w dół w nagłówku Filtry i wybierz nazwę maski (obok wybranej maski znajduje się znak zaznaczenia). 2. Zmodyfikuj dopasowania w sposób opisany powyżej. Zapisywanie ulubionych Chcąc zachować określone ustawienia filtra (lub kombinacji filtrów), można je zapisać jako ulubione. Narzędzie PhotoFix zapisuje zarówno predefiniowane, jak i utworzone przez Funkcje dopasowania obrazów i efektów 63 użytkownika ulubione w zakładce Ulubione. Można też tworzyć własne kategorie w tej zakładce (np. Moje dopasowania) i zapisywać w nich swoje niestandardowe dopasowania. Aby zapisać filtr jako nowy element ulubiony: 1. Na panelu zmodyfikowanego filtra kliknij przycisk Zapisz filtr. 2. W oknie dialogowym wpisz nazwę ulubionego elementu i wskaż kategorię, w której ma być zapisany filtr. Opcjonalnie możesz kliknąć przycisk nową kategorię. , aby zapisać Jeśli chcesz dodatkowo przydzielić ulubione do zdefiniowanych przez siebie kategorii, kliknij opcję Zarządzaj ulubionymi... w menu Zakładka zakładki Ulubione. Podnosząc wartość ekspozycji, należy sprawdzać na podstawie histogramu, czy podświetlenia nie są przycięte (tzn. czy wykres nie opada gwałtownie za prawym końcem histogramu). Omówienie: Stosowanie efektów specjalnych Efekty specjalne są podzielone na różne kategorie, jak zniekształcenie, rozmycie, wyostrzenie, brzegowe, szum, renderowanie, stylistyczne i artystyczne, które oferują szeroką gamę kreatywnych zastosowań programu PhotoPlus. Zanim przejdziesz dalej i zastosujesz efekty, zapoznaj się z Używanie warstw filtrów (zobacz s. 64), aby zdecydować o wyborze sposobu postępowania, tzn. czy chcesz dokonywać zmian bezpiecznie czy też trwale. Każdy efekt można zastosować, korzystając z poniższych metod: 64 Funkcje dopasowania obrazów i efektów • W oknie dialogowym na warstwie filtra (działanie bezpieczne). • W Galerii filtrów na warstwie filtra (działanie bezpieczne). • W oknie dialogowym na warstwie standardowej (działanie niszczące obraz). Równie mocne efekty można zastosować przy użyciu narzędzi Wypaczanie znajdujących się w menu wysuwanym paska narzędziowego Narzędzia oraz efektów warstw 2D/3D dostępnych na zakładce Warstwy. Efektów filtra można użyć do poprawy wyglądu obrazu podobnie jak korekt obrazu ( aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus ), np. przez jego wyostrzenie, chociaż w przypadku działania filtrów nacisk jest jednak położony na „kreatywne” zastosowania. Używanie warstw filtra Jeśli zastosujesz efekt filtra na warstwie standardowej lub warstwie tła, zostanie ona zmieniona na stałe. Jeśli chcesz mieć możliwość edycji filtrów w dowolnym momencie w przyszłości (i nie chcesz niszczyć zawartości warstwy), możesz przekonwertować standardową warstwę (lub warstwę tła) na warstwę filtra (np. L_213). Funkcje dopasowania obrazów i efektów 65 Pomyśl o warstwie filtra jako o sposobie przechowywania zawartości warstwy niezależnie od filtrów. Dzięki temu zyskuje się możliwość manipulowania warstwą filtra w taki sam sposób, jak zwykłymi warstwami. W innym wypadku może okazać się, że trzeba cofać wykonane operacje, aby usunąć filtr, który okazał się niepotrzebny. Po zastosowaniu filtry są umieszczane pojedynczo w grupie filtrów na warstwie filtra. Kliknij dwukrotnie filtr, a wyświetlą się szczegółowe ustawienia. Do każdego filtra można zastosować tryb mieszania oraz krycie, a w przypadku całej grupy filtrów także maskę filtra. Ze względów bezpieczeństwa warto wykonywać kopię warstwy tła. Konwersja na warstwę filtra • W zakładce Warstwy, kliknij prawym przyciskiem warstwę standardową lub warstwę tła i wybierz polecenie Konwertuj na warstwę z filtrem. Na warstwie pojawi się litera „F”, która wskazuje, że mamy do czynienia z warstwą filtra przygotowaną do pracy z filtrami. Dodawanie filtrów do warstwy filtra 1. Wybierz warstwę filtra. 2. Dodaj dopasowanie za pośrednictwem menu Obraz (aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus). LUB Dodaj efekt za pośrednictwem menu Efekty lub Galerii filtrów na s. 70. 66 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Każdy nowo zastosowany filtr jest tworzony w grupie filtrów wybranej warstwy filtra. Ponieważ warstwa filtra ma wszystkie właściwości warstwy standardowej i warstwy tła, warto zapoznać się z sekcją Podstawy używania warstw (s. 17). Tak jak w przypadku warstw obrazu — warstwy filtra można edytować, ukrywać/pokazywać i usuwać, a także stosować tryby mieszania i poziomy krycia. Edycja właściwości warstwy filtra • Przejdź do zakładki Warstwy. Kliknij prawym przyciskiem myszy wybraną warstwę filtra i wybierz polecenie Właściwości.... Zarządzanie filtrami i grupami filtrów Kiedy stosujesz filtr na warstwie filtra, automatycznie jest tworzona grupa filtrów. Umożliwia to wygodne przechowywanie filtrów i zarządzanie nimi. Użytkownik ma możliwość jednoczesnego sterowania wieloma filtrami znajdującymi się w grupie, np. ukrywać/pokazywać je, usuwać, stosować tryby mieszania i krycia. Większość operacji można zastosować do grup lub konkretnych filtrów, z wyjątkiem maskowania, które może być nałożone tylko na grupy filtrów. Ukrywanie/wyświetlanie filtra/grupy filtrów • Kliknij przycisk Ukryj/wyświetl filtr znajdujący się obok nazwy filtra w zakładce Warstwy. LUB Kliknij prawym przyciskiem filtr i wybierz opcję Wyłącz filtr (lub Włącz filtr). LUB Kliknij prawym przyciskiem grupę i wybierz opcję Wyłącz grupę filtrów (lub Włącz grupę filtrów). Funkcje dopasowania obrazów i efektów 67 Usuwanie filtra/grupy filtrów • Kliknij prawym przyciskiem filtr (lub grupę) i wybierz opcję Usuń filtr (grupę). Tworzenie pustej grupy filtrów Kliknij prawym przyciskiem warstwę i wybierz z menu wysuwanego opcję Dodaj grupę filtrów. W przypadku filtrów i grup filtrów, podobnie jak w przypadku warstw, można zmieniać tryb mieszania i poziomy krycia. Informacje o tych funkcjach znajdziesz w sekcjach: Używanie trybów mieszania oraz Dostosowanie krycia/przezroczystości na s. 25 i s. 30 odpowiednio. Skorzystaj z okna dialogowego Opcje mieszania, aby dostosować zmiany krycia i ustawienia mieszania, zwracając uwagę na dynamicznie zmieniający się obraz. Stosowanie trybów mieszania 1. Kliknij prawym przyciskiem grupę (lub filtr) i wybierz polecenie Opcje mieszania.... 2. Wybierz jedną z opcji z listy rozwijanej Tryb mieszania. 3. Kliknij przycisk OK. Zmiana krycia • W powyższym oknie dialogowym wpisz poziom ustawienia Krycie. Edycja filtrów Głównym celem warstw filtra jest przechowywanie filtrów stosowanych na obrazie. Może zajść potrzeba edycji zastosowanego wcześniej filtra. 68 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Edycja filtra 1. Dwukrotnie kliknij konkretny filtr, np. Rozmycie gaussowskie. LUB Kliknij prawym przyciskiem myszy filtr i wybierz opcję Edytuj filtr.... 2. Filtr można następnie edytować za pośrednictwem okna dialogowego lub Galerii filtrów. Dopasuj filtr i kliknij przycisk OK. Użycie masek filtrów W identyczny sposób, w jaki nakłada się maski warstw (zobacz s. 15), można nałożyć maskę na warstwę filtra. Maski mogą być użyte również do kontroli filtrów w celu poprawy obrazu lub uzyskania zamierzonych efektów artystycznych. Są to tzw. maski filtrów, które ograniczają wpływ zastosowanych filtrów do obszaru przykrytego maską. Maski filtrów stosuje się automatycznie (poprzez zaznaczenie przed zastosowaniem filtra) lub ręcznie (po zastosowaniu filtra) do grupy filtrów (lecz nie do pojedynczych filtrów). Aby uzyskać szczegółowe informacje o maskach i ich stosowaniu, zobacz sekcję Korzystanie z masek warstwy na str. 15). Funkcje dopasowania obrazów i efektów 69 Tworzenie maski filtra (z zaznaczenia) 1. Zaznacz obszar, który posłuży za podstawę dla maski. Może to być np. zaznaczenie pędzlem jakiegoś obiektu. Domyślnie obszar poza zaznaczeniem zostanie zamaskowany — filtr nie będzie miał na niego wpływu, będzie miał natomiast wpływ na obszar zaznaczony. Możesz odwrócić zaznaczenie, korzystając z odpowiedniej opcji menu Zaznaczenie. 2. W zakładce Warstwy zaznacz filtr, do którego zostanie zastosowany filtr. 3. Dodaj dopasowanie za pośrednictwem menu Obraz. LUB Dodaj efekt za pośrednictwem menu Efekty lub Galerii filtrów. Filtr jest tworzony w automatycznie utworzonej grupie filtrów, która automatycznie stosuje maskę. 4. Opcjonalnie: kliknij dwukrotnie wpis dotyczący filtra, aby otworzyć okno z ustawieniami i go dostosować. Tworzenie maski filtra (za pomocą malowania maski): 1. Jeśli na warstwie nic nie jest zaznaczone, w zakładce Warstwy zaznacz warstwę filtra, do której zostanie zastosowany filtr. 2. Dodaj dopasowanie za pośrednictwem menu Obraz. LUB Dodaj efekt za pośrednictwem menu Efekty lub Galerii filtrów. 3. Kliknij prawym przyciskiem myszy utworzoną grupę filtrów i wybierz opcję Dodaj maskę z menu wysuwanego, a następnie wybierz z podmenu polecenie: 70 Funkcje dopasowania obrazów i efektów • Odsłoń wszystko — maska będzie przeźroczysta • Ukryj wszystko — maska będzie kryła wszystko. Obok nazwy filtra po lewej stronie pojawi się miniaturka maski. 4. Ustaw odpowiedni odcień szarości koloru pierwszego planu i zacznij malować na obrazie . Miniaturka maski uaktualni się w odpowiedni sposób. Można stworzyć wiele prostych efektów, np. winietowanie, a także bardziej skomplikowane efekty masek (malując z użyciem różnych poziomów odcieni szarości). Wyłączanie (włączanie) maski • Kliknij prawym przyciskiem grupę filtrów i wybierz z menu wysuwanego polecenie Wyłącz maskę (lub Włącz maskę). Usuwanie maski • Kliknij prawym przyciskiem grupę filtrów i wybierz z menu wysuwanego polecenie Usuń maskę. Używanie Galerii filtrów Galeria filtrów to narzędzie w formie studia służące do stosowania pojedynczych i wielu efektów filtrów. W różnych kategoriach umieszczono miniaturki powiązane z filtrami (np. Zniekształcenie, Rozmycie, Wyostrzanie, Krawędź, Artystyczne, Szum, Funkcje dopasowania obrazów i efektów 71 Renderowanie itp.). Miniaturki znajdują się w kategoriach, które można rozwijać. Główne funkcje Galerii filtrów są następujące: • Jednoczesne stosowanie jednego efektu lub wielu efektów. • Okno podglądu z możliwością powiększania i panoramowania obrazu. • Opcjonalne podglądy Przed i Po, widoczne jako płytki lub w trybie podzielonego ekranu (pionowo i poziomo). Filtry można zastosować za pośrednictwem Galerii filtrów na dwa sposoby: • permanentnie na zwykłej warstwie. LUB na warstwie filtra (aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus), co umożliwia ochronę warstwy z obrazem i późniejsze zarządzanie filtrami. Aby wyświetlić Galerię filtrów: • Na pasku narzędzi Galeria filtrów. Studio fotografii kliknij przycisk W przypadku niektórych efektów znajdujących się w menu Efekty, Galeria filtrów zostanie wczytana automatycznie po ich zastosowaniu. Aby dodać filtr w Galerii filtrów: 1. Rozwiń wybraną kategorię efektów, klikając przycisk Rozwiń (kliknij , aby zwinąć). 72 2. Funkcje dopasowania obrazów i efektów Kliknij miniaturkę efektu, aby zastosować go na obrazie. Zastosowany filtr pojawi się na stosie filtrów w prawym dolnym rogu okna dialogowego Galeria filtrów. Właściwości wybranego efektu pojawią się na obszarze pod jego nazwą, skąd można je zmieniać w dowolnej chwili. Filtr widoczny jest na jasnym tle, wskazując zaznaczenie. 3. Dostosuj suwaki (lub wprowadź żądane wartości) aż do uzyskania żądanego działania filtra. W przypadku niektórych filtrów dostępne są pola opcji, menu rozwijane i dodatkowe elementy sterujące (np. Ustawienia zaawansowane). Duże okno podglądu jest aktualizowane automatycznie w czasie dopasowywania ustawień. Włączenie opcji Zastąp zaznaczone (ust. domyślne) sprawia, że dodanie nowego filtra zastąpi dowolny zaznaczony filtr ze stosu. Aby dodać wiele filtrów: • Usuń zaznaczenie opcji Zastąp zaznaczone i dodaj kolejne efekty w sposób opisany powyżej. Każdy filtr można po zastosowaniu tymczasowo wyłączyć, zresetować lub usunąć. Aby wyłączyć: • Kliknij , a następnie kliknij , aby włączyć ponownie. Aby zresetować: • Kliknij przycisk . Wszystkie zmiany zostaną przywrócone do domyślnych ustawień filtra. Funkcje dopasowania obrazów i efektów 73 Aby usunąć: • Kliknij przycisk stosu. . Wybrany filtr zostanie usunięty ze Domyślnie właściwości efektu są pokazane, ale można je ukryć, aby uwidocznić więcej filtrów. Aby zwinąć/rozwinąć właściwości filtra: • Aby zwinąć, kliknij przycisk znajdujący się obok nazwy efektu filtra. Aby rozwinąć ponownie, kliknij przycisk . Aby zamienić filtr: 1. Upewnij się, że opcja Zastąp zaznaczone jest włączona. 2. Wybierz filtr, który chcesz zamienić, klikając na jego panelu. Po zaznaczeniu rozjaśnia się tło filtra. 3. Wybierz filtr zastępczy z kategorii efektów. Filtr zostanie zastąpiony, lecz nie zmieni się kolejność filtrów na stosie. Filtry można przenosić wewnątrz listy, zmieniając kolejność ich stosowaniu na fotografii. Aby zmienić kolejność filtrów: • Przeciągnij filtr i upuść go w dowolnym miejscu na stosie. Linia kropkowana wskazuje nową pozycję, na której zostanie on umieszczony po zwolnieniu przycisku myszy. 74 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Stosowanie 2-wymiarowych efektów warstw Efekty warstw można stosować do zawartości warstw standardowych (przezroczystych), warstw tekstu i warstw kształtu. Standardowe, czyli „2-wymiarowe” efekty warstw, jak cień, poświata, faza i płaskorzeźba, bardzo dobrze nadają się do tekstu, podczas gdy 3-wymiarowe efekty warstw (omówione w innym miejscu; s. 75) stwarzają wrażenie powierzchni o fakturze przestrzennej. Efekty warstwy, w odróżnieniu od korekt i operacji z menu Efekty, nie zmieniają bezpośrednio pikseli obrazu, lecz działają jak matematyczne „soczewki” przeobrażające wygląd bitmapy warstwy. Ponieważ ustawienia są niezależne, można je dopasowywać w nieskończoność, aż do osiągnięcia optymalnego wyglądu! Poniżej przedstawiono przykłady zastosowania poszczególnych efektów do litery „A”. Dodaj cień Cień wewnętrzny Poświata zewnętrzna Poświata wewnętrzna Faza wewnętrzna Ścięcie zewnętrzne Tłoczenie Żłobienie Funkcje dopasowania obrazów i efektów Wypełnienie kolorem 75 Kontur Stosowanie efektów cienia, poświaty, fazy i płaskorzeźby: 1. Zaznacz warstwę na zakładce Warstwa i kliknij przycisk Dodaj efekty warstw. 2. Zastosuj wybrany efekt, zaznaczając odpowiednie pole wyboru na liście po lewej stronie okna dialogowego. Do warstwy można zastosować dowolną liczbę efektów. 3. Aby dostosować właściwości konkretnego efektu, zaznacz jego nazwę i dopasuj ustawienia opcji w oknie dialogowym. Działanie poszczególnych efektów można określić, przesuwając suwaki, wybierając opcje z menu rozwijanego lub wpisując konkretne wartości. Dostępne opcje zależą od efektu. 4. Kliknij przycisk OK, aby zastosować efekt, albo przycisk Anuluj, aby odrzucić zmiany. Stosowanie 3-wymiarowych efektów warstw Chociaż 3-wymiarowe efekty warstw są nieco bardziej skomplikowane niż ich 2-wymiarowe odpowiedniki (zobacz s. 74), to ich obsługa jest równie prosta. Najprościej jest zacząć od wyświetlenia zakładki Efekty błyskawiczne i obejrzenia miniaturek tych efektów w galerii. 76 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Na zakładce znajduje się szeroki wachlarz niezwykłych, predefiniowanych ustawień trójwymiarowych powierzchni i tekstur pogrupowanych w dość ogólne kategorie „tematyczne” (Szklany Tekst, Abstrakcja, Drewno, Metal). Aby zastosować dowolny z tych efektów do warstwy aktywnej, należy kliknąć odpowiednią miniaturkę. Przyjmując, że na warstwie jest jakiś kolor, skutek będzie natychmiastowy! Jeśli zakładka nie jest widoczna, włącz ją za pomocą opcji menu Okno>Zakładki Studio. Aby zastosować efekt błyskawiczny do warstwy aktywnej: • Na zakładce Efekty błyskawiczne wybierz kategorię, a następnie kliknij miniaturkę z galerii. • Aby efekt wyglądał na mniejszy lub większy w stosunku do obrazu, przeciągnij suwak Skala lub wpisz wartość w zakładce. Każdy predefiniowany efekt z zakładki Efekty błyskawiczne można zastosować, zmodyfikować go (za pomocą okna dialogowego Efekty warstw), a następnie zapisać jako niestandardowy efekt w kategorii użytkownika (musisz najpierw utworzyć i wybrać tę kategorię). Aby zapisać predefiniowany efekt, kliknij zakładkę prawym przyciskiem myszy i wybierz polecenie Dodaj pozycję.... W oknie dialogowym możesz dopasować skalę efektu i wybrać, czy podgląd w miniaturce ma zostać zapisany jako prostokąt czy tekst (przy użyciu litery A). Niezależnie od tego, jaki typ wybierzesz, miniaturka będzie wyświetlana w galerii. Jeśli chcesz mieć większy zakres swobody podczas tworzenia efektów 3D, możesz kliknąć przycisk Dodaj efekty warstw na zakładce Warstwy. To okno dialogowe jest wspólne dla efektów 2- i 3-wymiarowych — wystarczy, że zaznaczysz pole wyboru Efekty 3D i możesz eksperymentować z ustawieniami (w razie potrzeby możesz także zaznaczyć inne pola wyboru 3D). Funkcje dopasowania obrazów i efektów 77 Więcej informacji dotyczących tworzenia 3-wymiarowych efektów zawiera pomoc programu PhotoPlus. Omówienie efektów 3D Załóżmy, że zastosujesz 3-wymiarowy efekt warstwy z zakładki Efekty błyskawiczne, a następnie wyświetlisz okno dialogowe Efekty warstwy. Przeglądając ustawienia predefiniowanego efektu, zauważysz od razu, że niektóre pola wyboru są zaznaczone. • Opcja Efekty 3D jest przełącznikiem głównym tej grupy, a jej ustawienia Rozmycie i Głębokość mają olbrzymi wpływ na uzyskany wynik. Można kliknąć przycisk „+”, aby je rozłączyć w celu niezależnej regulacji. • Mapa wzorów 3D umożliwia dopasowanie trybu mieszania, krycia, głębi, przemieszczenia i zmiękczenia oraz oferuje różne wypełnienia gradientem do wyboru. To pole wyboru jest zaznaczone lub nie zależnie od tego, jakiego rodzaju efekt błyskawiczny jest wybrany. • Opcja Oświetlenie 3D dostarcza „źródła światła”, bez którego po zastosowaniu efektu nie uwidaczniałyby się żadne informacje o głębokości. Parametry oświetlenia pozwalają oświetlać trójwymiarowy krajobraz i zmieniać jego właściwości odbijania światła. Aby zastosować efekty 3D: • Kliknij przycisk Dodaj efekty warstw znajdujący się na zakładce Warstwy i zaznacz pole wyboru Efekty 3D w oknie dialogowym Efekty warstwy. Dostosuj położenie głównych suwaków „kontrolnych”, aby zmodyfikować ogólne właściwości poszczególnych efektów trójwymiarowych, które zostały wybrane. • Rozmycie decyduje o intensywności zastosowanego wygładzania. Im większe rozmycie, tym silniejsze wrażenie rozleglejszych, płynniejszych zmian wysokości. 78 • Funkcje dopasowania obrazów i efektów • Głębokość określa postrzeganą gwałtowność zmian wysokości. • Przycisk jest zwykle naciśnięty, co powoduje połączenie obu suwaków, dzięki czemu znaczne zmiany głębokości są łagodzone przez parametr rozmycia. Aby móc przesuwać te suwaki niezależnie od siebie, kliknij ten przycisk, aby uniósł się do góry (nie był niebieski). Zaznacz efekt 3D na liście Efekty 3D przedstawiającej efekty 3D, które można uzyskać. Procedury dotyczące poszczególnych efektów są opisane poniżej. Mapa odbicia 3D Efekt Mapa odbicia 3D służy do symulowania powierzchni lustrzanych przez wybór wzoru (tzn. bitmapy z błyszczącą powierzchnią), który „owija się wokół” wybranego obiektu. Można stosować wzory, które symulują różne realistyczne powierzchnie występujące we wnętrzach i w plenerze, z opcjonalnym użyciem oświetlenia trójwymiarowego w celu wzmocnienia odbić światła od krawędzi obiektów. Efekt ten jest stosowany często w połączeniu z opcją Przezroczystość. Funkcje dopasowania obrazów i efektów 79 Przezroczystość Jednolitą przezroczystość obiektu warstwy i jej obiektów (z zastosowanymi 3-wymiarowymi efektami warstwy) można kontrolować za pomocą zakładki Warstwy z opcją Krycie (zobacz kształt serca z tyłu w poniższym przykładzie). Jednak bardziej zaawansowaną kontrolę nad przezroczystością umożliwiają ustawienia przezroczystości w oknie dialogowym Efekty warstw. Efekt ten może służyć do uzyskania bardziej realistycznej przezroczystości przez niezależne kontrolowanie przezroczystości na obszarach obiektu odbijających światło (brzegi) i nie odbijających go (płaszczyzny). Zobacz kształt serca z przodu poniżej. Użycie tego efektu w połączeniu z mapami odbicia i wieloma kierunkowymi źródłami światła pozwala na uzyskanie bardzo realistycznych efektów szkła. Oświetlenie 3D + Warstwa Krycie 50% Oświetlenie 3D + efekt Przezroczystość 80 Funkcje dopasowania obrazów i efektów Efekty narzędzia Wypaczenie Narzędzia Wypaczanie z menu wysuwanego Wypaczanie działają grupowo i nakłada się je pędzlem, a nie za pomocą okna dialogowego. Większość narzędzi przesuwa piksele zgodnie z ruchem pędzla, natomiast pędzel Cofanie wypaczenia odwraca te zmiany. Poziom przesunięcia pikseli zależy od kierunku i ruchu pędzla, jego końcówki i ustawień narzędzia, które można zmienić na pasku narzędzi kontekstowych. Oryginalny Po zastosowaniu efektu Elastyczne wypaczanie przesuwa piksele w Narzędzie kierunku ruchu pędzla, tworząc efekt pociągnięcia lub elastycznego materiału. Przeciągnij, aby przesunąć piksele w kierunku ruchu pędzla. Dzięki tej metodzie można poprawiać uśmiech u osób znajdujących się na zdjęciu. Funkcje dopasowania obrazów i efektów 81 Efekty Ściśnij i Wypchnij polegają na zastosowaniu w miejscu malowania wklęsłego lub wypukłego zniekształcenia sferycznego. Poruszaj pędzlem, aby wprowadzić więcej zmian. Wirówka tworzy efekt „sztuki spinu” — farby Efekt rozlanej po powierzchni obracającej się w lewą lub prawą stronę wokół centralnego punktu. Poruszaj pędzlem, aby wprowadzić więcej zmian. Wypaczanie przez pogrubianie/wycienianie pcha Efekt piksele o 90° w prawą stronę od kierunku pociągnięcia pędzlem. Efektem jest pogrubienie lub ściśnięcie pikseli na krawędzi. W skrócie: jeśli przeciągniesz narzędzie Pogrubianie/wycienianie w prawo, pojawi się wklęsły efekt „ściągnięcia”. Ruch w lewo spowoduje powstanie wypukłego efektu „wypchnięcia”. Przeciągnij, aby przesunąć piksele w kierunku prostopadłym do ruchu pędzla. Użyj narzędzia Cofanie wypaczenia, aby zmniejszyć efekt bieżącego wypaczenia (działa tylko pod pędzlem). Przeciągnij pędzel Cofanie wypaczenia po wypaczonym regionie. Uwaga: Cofanie wypaczenia działa tylko razem z narzędziem Wypaczanie. Program PhotoPlus traktuje wszystkie operacje wypaczania jako 82 Funkcje dopasowania obrazów i efektów jedno zdarzenie. Użycie polecenia Cofnij anuluje całe działanie filtra. Scalanie serii zdjęć Scalanie zdjęć o dużej rozpiętości tonalnej (HDR) umożliwia scalanie serii zdjęć lub zeskanowanych obrazów z kliszy, które były robione na różnych poziomach ekspozycji (zazwyczaj po jednym w podświetleniu, półcieniu i cieniu) w jak najmniejszych odstępach od siebie. Ekspozycja podświetleń (A), półcieni (B), cieni (C) i po scaleniu (D). Tworzenie obrazu HDR jest procesem dwuetapowym — najpierw należy wybrać pliki źródłowe (JPG lub RAW), które będą scalane, a następnie przeprowadzić samo scalanie, wybrawszy wcześniej takie ustawienia scalania, aby uzyskać jak najlepszy wynik. Proces ten można przeprowadzić bezpośrednio na plikach źródłowych, nie wczytując ich uprzednio do projektu. Funkcje dopasowania obrazów i efektów 83 Program PhotoPlus umożliwia zapisanie utworzonego obrazu HDR w różnych formatach (mianowicie OpenEXR, HDR i HD Photo), które można później otworzyć zamiast ponownego nakładania i scalania oryginalnych obrazów (zobacz s. 85). Aby wybrać i scalić zdjęcia z serii: 1. W Kreatorze startowym kliknij opcję Tworzenie obrazu HDR. 2. W oknie dialogowym HDR — pliki źródłowe kliknij przycisk Dodaj. 3. W eksploratorze znajdź, a następnie zaznacz pliki w wybranym folderze; zależnie od tego, czy sąsiadują ze sobą czy nie, można je zaznaczyć wszystkie, przytrzymując wciśnięty klawisz Shift lub Ctrl podczas klikania). Kliknij przycisk Otwórz. Na liście plików zostaną podane nazwy obrazów oraz wartość ekspozycji odpowiadająca ustawieniu ekspozycji aparatu (wartości te nie mają znaczenia tylko informacyjnego — decydują o powodzeniu tworzenia obrazu HDR). Kliknij przycisk Dodaj, jeśli chcesz dodać więcej zdjęć, lub przycisk Usuń, jeśli chcesz pozbyć się jednego z wybranych zdjęć. W przypadku zdjęć skanowanych z kliszy, które nie mają metadanych EXIF z wartościami ekspozycji, możesz kliknąć przycisk Zmień ekspozycję, aby dodać do plików własne wartości ekspozycji, jeśli je pamiętasz lub masz zanotowane (możesz też po prostu dodać wartości +2.0, 0 i -2, a następnie poeksperymentować z wynikami). 4. (Opcjonalnie) Możesz usunąć zaznaczenie pola wyboru Wyrównaj obrazy, jeśli masz pewność, że obrazy źródłowe są idealnie na siebie nałożone (można to zrobić w aplikacji zewnętrznej). W przeciwnym razie program PhotoPlus będzie automatycznie próbować nałożyć na siebie poszczególne zdjęcia, dopasowując ich piksele. 84 Funkcje dopasowania obrazów i efektów 5. (Opcjonalnie) Możesz zaznaczyć pole wyboru Zinterpretuj krzywą odpowiedzi kliszy, aby zmodyfikować krzywą tonów niezbędną do precyzyjnej obróbki zeskanowanych zdjęć (z kliszy). Jeśli używasz aparatu cyfrowego, pozostaw to pole wyboru niezaznaczone. 6. Kliknij przycisk OK. Zostanie wyświetlone okno dialogowe Tworzenie obrazu HDR z podglądem pośredniego obrazu HDR. Nie martw się, jeśli początkowo wyniki wyglądają inaczej niż można by oczekiwać. Jesteś dopiero w połowie drogi do fantastycznego obrazu i musisz jeszcze zmodyfikować obraz HDR przy użyciu serii korekt. Aby skorygować obraz pośredni: 1. W oknie dialogowym Tworzenie obrazu HDR jest wyświetlony podgląd obrazu wraz z listą scalanych plików i ustawieniami scalania. Możesz też usunąć zaznaczenie obrazu na liście w prawym górnym rogu, aby nie był uwzględniany podczas scalania. 2. Przesuń suwak Kompresja, aby ustawić nową wartość, oceniając na oko, kiedy wyniki scalania są najlepsze; możesz też posłużyć się histogramem, aby sprawdzić, czy cały zakres tonalny mieści się na widocznym wykresie bez obcinania. Opcja ta umożliwia skompresowanie lub poszerzenie zakresu rozpiętości przez przesunięcie suwaka w prawo lub w lewo. 3. Ustaw poziom wartości Jasność, aby rozjaśnić lub ściemnić obraz. 4. Przesuń suwak Punkt czarny w prawo, aby przesunąć lewy brzeg histogramu, co sprawi, że wszystkie piksele w obszarze cienia staną się czarne. 5. Zmniejsz wartość Promień lokalnego kontrastu, aby zrekompensować „płaskość” obrazu wynikającą ze zmniejszenia zakresu rozpiętości (zobacz Kompresja). Funkcje dopasowania obrazów i efektów 85 6. Ustaw wartość Temperatura, aby nadać cieplejszy „czerwonawy” (suwak w prawo) lub chłodniejszy „niebieskawy” (suwak w lewo) wygląd. 7. Zmień wartość Nasycenie, aby osłabić lub wzmocnić kolory na obrazie. 8. Zaznacz pole wyboru Wyjście: 16 bitów na kanał, jeśli chcesz uzyskać jak najwyższy poziom szczegółowości obrazu po scaleniu. 9. Kliknij przycisk OK. 10. W następnym oknie dialogowym zostanie wyświetlone pytanie, czy chcesz zapisywać pośredni obraz HDR czy też używać go dalej jako projektu bez nazwy. • Kliknij przycisk Tak, aby zachować obraz HDR. Zaoszczędzi Ci to ponownego wybierania, nakładania i scalania obrazów, ale jeśli oprócz tego dokonano korekt ustawień, trzeba będzie to zrobić ponownie. Wybierz położenie pliku, format pliku i nazwę pliku, a następnie kliknij przycisk Zapisz. Format pliku, czyli OpenEXR (.exr), Radiance (.hdr) lub HD Photo (.hdp), można wybrać z menu rozwijanego. lub • Kliknij przycisk Nie, jeśli nie chcesz zapisywać obrazu HDR (będzie trzeba ponownie wybierać, nakładać i scalać obrazy). Wyniki scalania będą stanowiły materiał wyjściowy do projektu bez nazwy. Jeśli został utworzony pośredni obraz HDR, można go otworzyć tak samo jak dowolny inny plik (zobacz s. 12). 86 Funkcje dopasowania obrazów i efektów 5 Manipulowanie obrazami 88 Manipulowanie obrazami Manipulowanie obrazami 89 Zaznaczanie W każdym programie do obróbki zdjęć techniki zaznaczania i odpowiednie narzędzia odgrywają równie istotną rolę jak podstawowe polecenia czy narzędzia do malowania. Podstawowa zasada jest prosta: dość często trzeba wykonać operację tylko na pewnym fragmencie obrazu. Aby to zrobić, najpierw należy zdefiniować aktywny zaznaczony obszar. Szeroka gama opcji zaznaczania programu PhotoPlus umożliwia: • zdefiniowanie praktycznie dowolnego kształtu zaznaczonego obszaru przy użyciu różnych technik rysowania i malowania; • zmodyfikowanie zakresu lub właściwości zaznaczonego obszaru (zobacz s. 99); • wykonywanie różnych operacji na zaznaczonych pikselach, jak wycinanie, kopiowanie, wklejanie, obracanie, korygowanie kolorów, stosowanie efektów specjalnych itp. (aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus). Podstawy zaznaczania Chociaż techniki użycia poszczególnych metod zaznaczania różnią się od siebie, to rezultat końcowy jest zawsze taki sam: fragment aktywnej warstwy zostanie „odgrodzony” od reszty obrazu. Granica jest widoczna jako przerywana linia lub ramka zaznaczenia otaczająca zaznaczony obszar (patrz powyżej). 90 Manipulowanie obrazami Ilekroć jest cokolwiek zaznaczone, pewne narzędzia i polecenia działają tylko na pikselach należących do zaznaczonego obszaru, natomiast gdyby nic nie było zaznaczone, to funkcje te działałyby na całą aktywną warstwę. Czasami (zwłaszcza, gdy ramka zaznaczenia jest ukryta) można natrafić na sytuację, w której narzędzie lub polecenie pozornie nie skutkuje... jest to prawdopodobnie spowodowane tym, że gdzieś jest zaznaczony obszar, a działania są wykonywane poza nim. W takim przypadku należy po prostu anulować zaznaczenie. Anulowanie zaznaczenia (zaznaczenie niczego): • Kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz polecenie Odznacz, użyj menu Zaznaczenie lub naciśnij klawisz Ctrl+D. Przeciwieństwem zaznaczenia niczego jest zaznaczenie wszystkiego: • Aby zaznaczyć całą aktywną warstwę, naciśnij klawisze Ctrl+A lub z menu Zaznaczenie wybierz polecenie Zaznacz wszystko. Aby uzyskać częściowe zaznaczenie kryjących pikseli, możesz kliknąć miniaturkę warstwy (na zakładce Warstwy), trzymając wciśnięty klawisz Ctrl. Opcje narzędzi do zaznaczania Program PhotoPlus oferuje szeroki wybór innych metod zaznaczania i wiele poleceń umożliwiających modyfikowanie zakresu lub właściwości zaznaczonych pikseli. Wszystkie te metody i polecenia są dostępne na pasku narzędziowym Narzędzia. Narzędzi do zaznaczania można używać na warstwie tła i warstwach standardowych, lecz nie na warstwie tekstowej i warstwie kształtu. Manipulowanie obrazami Dostępne z poziomu: Narzędzia Menu wysuwane Narzędzia zaznaczania Zaznaczenie prostokątne — narysuj prostokątny zaznaczony obszar o wybranej wielkości (przytrzymanie wciśniętego klawisza Ctrl spowoduje zachowanie proporcji kwadratu). Zaznaczenie eliptyczne — narysuj eliptyczny zaznaczony obszar (przytrzymanie wciśniętego klawisza Ctrl spowoduje zachowanie proporcji koła). Menu wysuwane Zaznaczanie kształtów QuickShape zawiera różne kształty, jak klin, gwiazda, strzałka, serce, spirala, fala itp. Kształty można dodatkowo „uformować” w inne niestandardowe kształty QuickShape, przeciągając uchwyty węzłów znajdujące się wokół kształtu QuickShape. Menu wysuwane Lasso Zaznaczenie dowolne — umożliwia narysowanie dowolnej (nieregularnej) linii, która zostanie automatycznie zamknięta, aby utworzyć obszar zaznaczenia o nieregularnym kształcie. Wielokąt (zaznaczenie) — umożliwia narysowanie serii prostych odcinków (wielokąt zostanie zamknięty, gdy dwukrotnie klikniesz). 91 92 Manipulowanie obrazami Magnes (zaznaczenie) — umożliwia śledzenie brzegów obiektu i utworzenie linii znaczenia, która jest przyciągana do brzegu w trakcie jej przeciągania. bezpośrednio z paska narzędziowego bezpośrednio z paska narzędziowego Menu wysuwane Tekst NarzędzieRóżdżka — umożliwia zaznaczenie obszaru na podstawie podobieństwa kolorów sąsiadujących ze sobą pikseli — wystarczy kliknąć piksel początkowy, a następnie ustawić wartość Tolerancja na kontekstowym pasku narzędziowym. Narzędzie to działa podobnie jak wypełnianie, ale rezultatem jest zaznaczony obszar, a nie obszar wypełniony kolorem. Narzędzie Zaznaczanie pędzlem umożliwia zamalowanie zaznaczonego obszaru serią pociągnięć pędzla. Zaznaczenie tekstu umożliwia zaznaczenie obszaru w formie tekstu. Kliknij tym narzędziem, aby został wyświetlony kursor tekstowy. Wpisz tekst, w razie potrzeby sformatuj go i kliknij przycisk OK. (Zobacz sekcję Tworzenie i edytowanie tekstu). W przypadku każdego narzędzia do zaznaczania na pasku narzędziowym Kontekst znajdują się przyciski kombinacji (Nowy, Dodaj, Odejmij i Przetnij), które decydują o tym, jakie skutki przyniesie następna operacja zaznaczania. Jeśli na przykład najpierw zaznaczono prostokąt (był naciśnięty przycisk Nowy), rezultat częściowego nałożenia drugiego prostokąta (zaznaczonego Manipulowanie obrazami 93 ciągłą linią) będzie wyglądał następująco przy poszczególnych ustawieniach: Nowy Dodaj = Odejmij = Przetnij = W przypadku narzędzi Zaznaczenie prostokątne i Zaznaczenie eliptyczne za pomocą paska narzędziowego Kontekst można oprócz tego ustawić Stały rozmiar lub Stałe proporcje oraz liczbę wierszy lub kolumn (tylko w przypadku narzędzia Zaznaczenie prostokątne), zanim zostanie utworzony zaznaczony obszar — jest to bardzo przydatne, jeśli wiesz dokładnie, jaki zaznaczony obszar jest potrzebny! 94 Manipulowanie obrazami Zaznaczenie pikseli krycia/przezroczystości warstwy Nowe warstwy są przezroczyste (zawierają kanał alfa), ale gdy zostaną na nich umieszczone piksele, można dokonać wyboru między pikselami warstwy (tzn. ich kryciem) a przezroczystością reszty. Tworzenie zaznaczonego obszaru z krycia/przezroczystości warstwy: • Zaznaczenia pikseli Krycie: Na zakładce Warstwy kliknij miniaturkę obrazu warstwy, trzymając wciśnięty klawisz Ctrl. menu polecenie • Zaznaczenia pikseli Przezroczystość: Tak samo, jak powyżej, ale dodatkowo wybierz z menu Zaznaczenie polecenie Odwróć. Zakres koloru W celu użycia tej automatycznej metody zaznaczania na podstawie koloru polegającej na „oznakowaniu” określonego zakresu kolorów lub tonów w obrazie, wybierz z menu Zaznaczenie polecenie Zakres koloru. Aby wybrać zakres koloru: 1. Wybierz w menu Zaznaczenie polecenie Zakres koloru.... Zostanie wyświetlone okno dialogowe Zakres koloru, z obrazem w głównym oknie podglądu. 2. Dokonanie początkowego zaznaczenia: • Aby oznakować konkretną grupę kolorów lub tonów, jak „Czerwienie” lub „Półcienie”, wybierz nazwę tej grupy z listy rozwijanej Zaznaczenie. lub Manipulowanie obrazami 95 Kliknij Próbnik kolorów, aby wyświetlić próbkę wybranego koloru piksela, znajdującą się pod wyświetlonym kursorem o wyglądzie kroplomierza. Gdy korzystasz z tej metody, możesz poszerzyć lub zawęzić zakres kolorów objętych zaznaczeniem względem wybranego koloru, przesuwając suwak Tolerancja. Gdy dokonasz początkowego zaznaczenia, możesz za pomocą Dodaj kolor i Odejmij kolor dodać przycisków więcej kolorów do zaznaczonego obszaru lub wykluczyć z niego niektóre kolory, klikając je lub przeciągając kursor po obrazie, aby oznakować/usunąć oznakowanie pewnego zakresu koloru. W celu dokonania początkowego zaznaczenia możesz też przeciągnąć po obrazie, aby wybrać zakresy. Gdy zostały wcześniej wybrane narzędzia Dodaj/Odejmij kolor, można także przeciągnąć kursor po wycinku obrazu. W międzyczasie można obserwować skutki działania w oknie dialogowym. 1. Jeśli jest zaznaczone pole wyboru Pokaż zaznaczenie, oznakowane wartości są wyświetlane w skali szarości w oknie Zaznaczenie jako jaśniejsze, a nieoznakowane piksele jako ciemniejsze. Aby dostosować zawartość znajdującego się po lewej stronie okna Podgląd, wybierz jedną z opcji z listy Podgląd: „Brak” oznacza, że jest wyświetlany oryginalny obraz, „Biały matowy” oznacza wyświetlanie oznakowanych pikseli poprzez białe tło itd. 2. Kliknij przycisk OK, aby potwierdzić ustawienia zaznaczenia, albo przycisk Anuluj, aby odrzucić zmiany. Naciśnięcie przycisku Resetuj umożliwia przywrócenie oryginalnych ustawień okna dialogowego. Zapisywanie ustawień zaznaczenia Istnieje możliwość zapisania ustawień zaznaczenia (tzn. obszaru otoczonego ramką zaznaczenia lub danych zaznaczenia 96 Manipulowanie obrazami odnoszących się do pikseli) w ramach bieżącego obrazu lub dowolnego otwartego pliku obrazu, a następnie wczytania ustawień zaznaczenia w dowolnym momencie. Często przydaje się możliwość „wychwycenia” tego samego obszaru obrazu w różnych fazach pracy nad nim. A w przypadku powtarzających się zadań (np. przygotowywanie przycisków stron internetowych) wykonywanych na różnych, ale graficznie podobnych do siebie plikach, zapisanie ustawień zaznaczenia pozwala uniknąć konieczności tworzenia ich od nowa do każdego pliku. Ustawienia zaznaczenia są tworzone i zapisywane wyłącznie jako kanały alfa na zakładce Kanały; zapisane ustawienia zaznaczenia można w każdej chwili wczytać na tej zakładce. Ze względu na to, że każdy kanał alfa zachowuje się jak maska (s. 35), można pomalować kanał alfa różnymi poziomami skali szarości, aby uzyskać różne poziomy zaznaczenia. Białe lub jasne fragmenty maski odsłaniają piksele warstwy (sprawiają, że są bardziej kryjące). Czarne lub ciemne fragmenty ukrywają piksele warstwy (sprawiają, że są bardziej przezroczyste). Manipulowanie obrazami 97 Zapisywanie ustawień zaznaczenia: 1. Zaznacz pewien obszar obrazu. 2. Na zakładce Kanały zaznacz pole wyboru Utwórz kanał z zaznaczenia. Zostanie wyświetlony kanał pod domyślną nazwą (nazwę można zmienić, klikając ją dwukrotnie). Przycisk Nowy kanał na zakładce Kanały umożliwia utworzenie pustego kanału, który można następnie pomalować skalą szarości, aby uzyskać różne poziomy zaznaczenia. Wczytywanie ustawień zaznaczenia: • Utwórz Na zakładce Kanały zaznacz pole wyboru zaznaczenie z kanału. Usuwanie zapisanych ustawień zaznaczenia: • Na zakładce kanały naciśnij przycisk Usuń kanał. Modyfikowanie zaznaczenia Po zaznaczeniu regionu na aktywnej warstwie możesz wykonać dodatkowe czynności, aby skorygować zaznaczenie, zanim na pikselach zostanie zastosowany efekt lub manipulacja . Tryb Zamaluj zaznaczenie umożliwia wykorzystanie standardowych narzędzi do malowania lub edycji jako narzędzi do zaznaczania. 98 Manipulowanie obrazami Przekształcanie zaznaczenia Narzędzie Deformowanie zaznaczenia, znajdujące się w menu wysuwanym Deformowanie na pasku narzędzi Narzędzia, służy do przekształcania, skalowania i obracania zaznaczonego obszaru. Włącz je, aby móc przeciągać kwadratowe węzły umieszczone na rogach i pośrodku linii wyznaczających obszar zaznaczenia (jak na ilustracji obok). W chwili przesuwania myszą nad węzłami kursor zmienia kształt, wskazując jeden z dwóch trybów — zmiany rozmiaru lub obracania. Wciśnięcie i przytrzymanie klawisza Ctrl umożliwia nieograniczone przekształcanie zaznaczonego obszaru poprzez jego pochylenie (wystarczy przeciągnąć węzeł). Przytrzymanie klawisza Alt powoduje zmianę obszaru wokół jego środka, natomiast wciśnięcie klawisza Shift umożliwi zmianę rozmiaru z zachowaniem proporcji. Można również przesunąć punkt, wokół którego następuje obrót zaznaczenia. Dzięki temu obiekt będzie obracany po łuku, a nie wokół środka (ustawienie domyślne). Przytrzymanie klawisza Shift w czasie obracania spowoduje ruch w 15-stopniowych odstępach. Manipulowanie obrazami 99 Powiększanie i zmniejszanie zaznaczenia Jeśli kształt zaznaczenia nie jest zadowalający lub nie obejmuje niektórych pikseli (albo obejmuje za dużo), możesz, korzystając z narzędzi zaznaczania, dodawać lub odejmować obszary. Aby dodać lub odjąć zaznaczenie przy użyciu narzędzi zaznaczania: • Wybierz narzędzie i przeciągnij, przytrzymując odpowiednio klawisz Shift lub klawisz Alt. Nowo zaznaczone piksele nie muszą przylegać do aktualnego zaznaczenia. Na aktywnej warstwie może być kilka zaznaczonych regionów. Modyfikowanie zaznaczenia Po zaznaczeniu obszaru użytkownik ma do dyspozycji wiele opcji, które można ze sobą łączyć, służących do modyfikowania zaznaczenia. W oknie dialogowym Modyfikuj zaznaczenie użytkownik ma do dyspozycji funkcje wtapiania, wygładzania, zmniejszania i zwiększania zaznaczenia. Często stosowane funkcje, takie jak Powiększanie, Podobne oraz Odwróć są dostępne oddzielnie. Łączenie operacji w oknie dialogowym poprawia wydajność pracy i umożliwia podgląd wprowadzanych zmian do zmodyfikowanego zaznaczenia bezpośrednio na stronie. Dostępnych jest kilka metod podglądu. Aby zmodyfikować bieżące zaznaczenie: 1. Z dowolnego paska narzędzi kontekstowych Zaznaczenie wybierz opcję Modyfikuj zaznaczenie. 2. W oknie dialogowym Modyfikuj zaznaczenie możesz wprowadzać wartości w pikselach, aby szczegółowo kontrolować zmiany. • Wtapianie: Użycie tej funkcji powoduje zastosowanie efektu wtapiania na aktywnym zaznaczeniu, lecz przed wprowadzeniem zmian do zawartości zaznaczenia. 100 Manipulowanie obrazami Wprowadź szerokość (w pikselach) obszaru przejścia. Wyższe wartości spowodują, że przejście będzie bardziej stopniowe. Zobacz poniższą sekcję Zaznaczenia o miękkich krawędziach i zwykłe. 3. • Zmiękczanie: Funkcja ta służy do wygładzania poszarpanych krawędzi zaznaczeń i nieciągłych regionów (np. powstających w wyniku użycia narzędzia Różdżka). • Zmniejsz/Zwiększ: Przesuń suwak w lewo, aby zmniejszyć krawędzie zaznaczenia, lub przesuń go w prawo, aby je zwiększyć. Wybierz rodzaj podglądu z listy rozwijanej Podgląd: Nałożenie, Skala szarości lub różne rodzaje otoczek. Polecenie Modyfikuj widoczne w menu Zaznacz (lub po kliknięciu prawym przyciskiem myszy na zaznaczeniu) powoduje wyświetlenie powyższych opcji, a także innych inteligentnych funkcji zaznaczania: • Funkcje Powiększenie i Podobne służą do powiększania obszaru zaznaczenia poprzez dołączanie do niego sąsiednich pikseli o podobnej barwie. FunkcjaPowiększenie dodaje piksele, które sąsiadują z zaznaczeniem, podczas gdy funkcja Podobne zaznacza wszystkie podobne piksele znajdujące się na aktywnej warstwie. Obie opcje korzystają z ustawień tolerancji narzędzia Różdżka znajdującego się na pasku narzędzi kontekstowych. Zwiększenie tolerancji powoduje zaznaczanie obszerniejszych regionów. Zazwyczaj użytkownik korzystający z tych narzędzi rozpoczyna od zaznaczania bardzo małego obszaru — koloru, który chce „odnaleźć” w pozostałej części obrazu. • Użyj narzędzia Ramka..., aby utworzyć nowe zaznaczenie w formie ramki o określonej w pikselach szerokości wokół aktywnego zaznaczenia. Manipulowanie obrazami 101 • Opcja Odwróć umożliwia zaznaczenie fragmentu aktywnej warstwy znajdującego się poza bieżącym zaznaczeniem. Niezaznaczone piksele zostają zaznaczone i odwrotnie. Zaznaczenia o miękkich krawędziach i zwykłe Funkcje Wygładzanie i Wtapianie służą do kontrolowania zachowania krawędzi zaznaczenia. Po ich zastosowaniu krawędzie stają się miękkie i lepiej wtapiają się w pozostałe elementy obrazu. Obydwie opcje można kontrolować zarówno w przypadku standardowych narzędzi zaznaczania, jak i narzędzi Zaznaczanie kształtów QuickShape, korzystając z pola tekstowego (lub suwaka) Wtapianie i pola wyboru Wygładzanie znajdujących się na pasku narzędzi kontekstowych. • Włączenie funkcji Wygładzanie powoduje, że brzegowe piksele zaznaczenia stają się półprzezroczyste, a sama krawędź staje się gładka. (Opcja ta nie jest dostępna dla warstwy tła, która nie obsługuje funkcji przezroczystości). • Jeżeli wygładzona sekcja (na przykład wklejona z innego obrazka) zawiera na krawędziach częściowo nieprzezroczyste białe lub czarne piksele, można użyć opcji Usuwanie otoczki znajdującej się w menu Warstwy, aby je usunąć. Dzięki temu ta sekcja lepiej się wtopi w pozostałą część obrazu. (Funkcja ta nie ma wpływu na całkowicie nieprzezroczyste piksele). • Włączenie funkcji Wtapianie pozwala zmniejszyć ostrość krawędzi zaznaczenia poprzez częściowe zaznaczenie pikseli przy krawędziach, a nie na skutek zastosowania efektu przezroczystości. Jeżeli zamalujesz wtopione zaznaczenie okaże się, że kolor przy krawędziach będzie mniej intensywny. • Opcja Próg zamienia zaznaczenie o miękkich krawędziach w zwykłe (użyj funkcji Modyfikuj>Próg). Tak jak w przypadku wygładzania efekty nie będą od razu widoczne, jednak malowanie i edytowanie zaznaczenia będzie funkcjonowało w inny sposób. 102 Manipulowanie obrazami Tryb Zamaluj zaznaczenie Narzędzie Zaznaczanie pędzlem umożliwia namalowanie zaznaczenia. Jednak bardziej zaawansowana funkcja Zamaluj zaznaczenie pozwala na: • modyfikowanie zaznaczenia dokładniejszymi pędzlami; • modyfikowanie zaznaczenia przy użyciu standardowych narzędzi do malowania i edycji zgodnie z jasnością nakładanych kolorów. Aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus. Manipulowanie zaznaczeniem Przesuwanie ramki zaznaczenia Czasami należy zmienić położenie ramki zaznaczenia, nie ruszając znajdujących się pod nią pikseli. Podczas korzystania z dowolnych narzędzi do zaznaczania kursor ustawiony nad zaznaczonym obszarem zmienia zawsze tryb na przesuwanie ramki zaznaczenia, co umożliwia przeciągnięcie kontury ramki zaznaczenia w inne miejsce. Manipulowanie obrazami 103 Przesuwany jest tylko kontur zaznaczenia, a nie zawarty w nim obraz. Ramkę zaznaczenia można także „popychać” za pomocą klawiszy strzałek. Gdy zostaną zaznaczone odpowiednie piksele, można wykonywać takie operacje, jak przesuwanie, wycinanie, kopiowanie, powielanie, wklejanie i usuwanie. Za pomocą narzędzia Przesunięcie można przeciągnąć zaznaczony obszar oraz jego zawartość z obrazu. (Zobacz sekcję Modyfikowanie zaznaczenia na s. 97). Używanie narzędzia Przesunięcie Narzędzie Przesunięcie służy do przesuwania pikseli samego obrazu. Umożliwia ona przeciągnięcie zawartości zaznaczonego obszaru z jednego miejsca do innego zamiast przesuwania samego konturu zaznaczenia. Aby użyć tego narzędzia, należy po prostu kliknąć zaznaczony obszar i przeciągnąć go do nowego miejsca. Zaznaczony fragment obrazu także zostanie przesunięty. • Jeśli nic nie jest zaznaczone, przeciąganie za pomocą narzędzia Przesunięcie powoduje przesunięcie całej warstwy aktywnej. (Jeśli na pasku narzędziowym Kontekst jest włączona właściwość Zaznacz warstwę automatycznie narzędzia Przesunięcie, narzędzie przesunie warstwę 104 Manipulowanie obrazami pierwszego widocznego elementu znajdującego się pod kursorem w chwili kliknięcia narzędziem Przesunięcie). • Gdy jest wybrane narzędzie Przesunięcie, można także „popychać” zaznaczony obszar lub warstwę aktywną za pomocą klawiszy strzałek. • „Dziura” pozostała po przesunięciu zawartości obrazu odsłania bieżący kolor tła (na warstwie tła) lub przezroczystość (zobacz powyżej, na warstwach standardowych), która jest wyświetlana jako wzór „szachownicy”. • Aby powielić zawartość zaznaczenia na warstwie aktywnej, wciśnij klawisz Alt i kliknij, a następnie przeciągnij, korzystając z narzędzia Przesunięcie. • Jeśli korzystasz w danej chwili z dowolnego narzędzia do zaznaczenia, możesz zawsze nacisnąć klawisz Ctrl, aby tymczasowo zamienić to narzędzie na narzędzie Przesunięcie. Powielenie wymaga naciśnięcia klawiszy Ctrl+Alt. Aby wrócić do narzędzia zaznaczania, należy zwolnić klawisze. Wytnij/Kopiuj/Usuń/Wklej Operacje wycinania i kopiowania na zaznaczonych obszarach za pomocą schowka działają tak samo jak w innych programach systemu Windows. • Jeśli chcesz skopiować piksele do zaznaczonego obszaru, naciśnij klawisze Ctrl+C lub kliknij przycisk Kopiuj na pasku narzędziowym Standardowy. (Możesz także wybrać polecenie Kopiuj z menu Edycja). • Jeśli chcesz wyciąć zaznaczone piksele, naciśnij klawisze Ctrl+X lub wybierz polecenie Wytnij z menu Edycja. Manipulowanie obrazami 105 • Jeśli chcesz usunąć zaznaczone piksele, naciśnij klawisz Delete lub wybierz polecenie Wyczyść z menu Edycja. Wycięcie lub usunięcie pikseli powoduje odsłonięcie bieżącego koloru tła (na warstwie tła) lub przezroczystości (na warstwach standardowych). Jeśli chcesz utworzyć przezroczystość na warstwie tła, zamień ją najpierw na warstwę standardową, klikając prawym przyciskiem jej nazwę na zakładce Warstwy i wybierając polecenie Zamień w warstwę. • Jeśli nic nie jest zaznaczone, operacje wycinania i kopiowania dotyczą całej warstwy aktywnej tak, jakby zostało użyte polecenie Zaznacz wszystko. Program PhotoPlus oferuje różne opcje wklejania zawartości ze schowka. • Jeśli chcesz wkleić zawartość schowka jako nowy obraz w oknie bez tytułu, naciśnij klawisze Ctrl+V lub kliknij przycisk Wklej jako nowy obraz na pasku narzędziowym Standardowy. (Możesz też wybrać polecenie Edycja>Wklej). • Aby wkleić zawartość schowka jako nową warstwę nad aktywną warstwą, naciśnij klawisze Ctrl+L lub z menu Edycja wybierz polecenie Wklej>Jako nową warstwę. • Aby wkleić zawartość schowka w zaznaczonym obszarze, naciśnij klawisze Shift+Ctrl+L lub z menu Edycja wybierz polecenie Wklej>Do zaznaczenia. Zawartość Schowka zostanie wyświetlona w środku zaznaczonego obszaru. (Opcja ta jest niedostępna, jeśli nic nie jest zaznaczone lub warstwą aktywną jest warstwa tekstu). Ta opcja jest przydatna, jeśli przeklejasz elementy z jednej warstwy do innej. Ponieważ ramka zaznaczenia podąża za Tobą do nowej warstwy, możesz jej użyć, aby wklejać zawartość w sposób zsynchronizowany z poprzednią warstwą. 106 Manipulowanie obrazami • Aby powielić część warstwy aktywnej na tej samej warstwie, wciśnij klawisz Alt i kliknij, a następnie przeciągnij, korzystając z narzędzia Przesunięcie. (W trakcie korzystania z narzędzia do zaznaczania możesz nacisnąć klawisze Ctrl+Alt i przeciągnąć, aby powielić fragment). Zmiana rozmiaru obrazu i obszaru roboczego Zapewne wiesz, że rozmiary obrazu podaje się w pikselach (są to jakby kropki farby, które tworzą obraz na ekranie): na przykład 1024 szerokości na 768 wysokości. Rozmiar ten można zmienić na dwa sposoby: wykorzystując ustawienia obrazu lub obszaru roboczego. • Zmiana rozmiaru obrazu oznacza zmniejszenie lub zwiększenie skali całości lub wybranego regionu. Powoduje to swoiste zniekształcenia, gdyż zawartość jest rozciągana lub ściskana. • Zmiana rozmiaru obszaru roboczego ma na celu dodanie lub odjęcie pikseli przy krawędziach obrazu. Wygląda to jak dodawanie dookoła zdjęcia ramki lub przycinanie go nożyczkami. Nie powoduje to zniekształceń obrazu. Zauważ, że po zmianie rozmiaru obrazu albo obszaru roboczego ich rozmiary pozostają takie same. Zmiana rozmiaru obrazu W oknie dialogowym Rozmiar obrazu możesz określić nowy rozmiar całego obrazu zarówno w przypadku druku, jak i wyświetlany na ekranie. Aby zmienić rozmiar całego obrazu: 1. Wybierz polecenie Rozmiar obrazu... z menu Obraz. Manipulowanie obrazami 107 2. Aby określić tylko rozmiar w druku, usuń zaznaczenie opcji Zmień wielkość warstw. Zaznacz ją, aby połączyć ustawienia rozmiaru w pikselach (ekranowego) z rozmiarem w druku lub rozdzielczością. 3. Aby zachować bieżące proporcje obrazu, zaznacz opcję Zachowaj proporcję. Usuń zaznaczenie, aby dowolnie zmieniać rozmiary. 4. Dopasowywanie wymiarów ekranowych • Na liście rozwijanej wybierz preferowaną skalę (piksele lub procenty). • Wybierz metodę ponownego próbkowania. Najlepiej używać następujących konfiguracji: Najbliższy piksel w przypadku obrazów o zwykłych krawędziach; Interpolacja dwuliniowa w przypadku zmniejszania zdjęć; Interpolacja dwusześcienna w przypadku powiększania zdjęć; natomiast opcji Okno Lanczos3, kiedy oczekiwane są wyniki najwyższej jakości. 5. W czasie dopasowywania rozmiaru w druku należy zaznaczyć preferowane jednostki miary i rozdzielczość. Razem ze zmianą rozmiaru w druku zmieni się rozmiar w pikselach. 6. Wprowadź nowe wartości parametrów i kliknij OK. Zmiana rozmiaru obszaru roboczego Aby zwiększyć lub zmniejszyć obszar roboczy, skorzystaj z okna dialogowego Obraz>Rozmiar obszaru roboczego..., w którym można określić miejsce dodania lub odjęcia pikseli. Aby zmienić rozmiar obszaru roboczego: 1. Wybierz polecenie Rozmiar obszaru roboczego... z menu Obraz. 108 Manipulowanie obrazami 2. Wprowadź wartości nowej szerokości lub nowej wysokości (w celach porównawczych podane są również nowe wartości). Możesz również zaznaczyć pole Względnie, aby określić, ile jednostek chcesz dodać do lub odjąć od bieżących wartości rozmiaru, np. 5 pikseli, 1 cm, 100 punktów, 10 procent itd. 3. 4. Kliknij w oknie Zakotwiczenie, aby umieścić miniaturkę obrazu względem krawędzi, do których mają być dołączone lub od których chcesz odjąć piksele. Przykładowo, jeśli chcesz zwiększyć obszar roboczy ze wszystkich stron, kliknij środek punktu zakotwiczenia. Kliknij przycisk OK. Jeśli rozmiar obszaru roboczego zostanie powiększony, nowy obszar jest wypełniany (na warstwie Tło) bieżącym kolorem tła, a na standardowych warstwach przezroczystością. Kadrowanie obrazu Kadrowanie to elektroniczny odpowiednik przycinania fotografii nożyczkami, tylko w tym przypadku jest możliwych wiele prób. Kadrowanie usuwa wszystkie piksele poza zaznaczeniem i zmienia rozmiar obszaru roboczego, pozostawiając jedynie zaznaczony region. Kadrowanie służy do umieszczania obiektu w centrum fotografii i poprawiania kompozycji. Manipulowanie obrazami 109 Przed Po (Kadrowanie prostokątne) Program PhotoPlus umożliwia kadrowanie nieograniczone lub do standardowych i własnych rozmiarów drukowania. Kadrowanie nieograniczone 1. Z menu wysuwanego Narzędzia kadrowania wybierz narzędzie Kadrowanie. Upewnij się, że na pasku narzędzi kontekstowych zaznaczona jest opcja Nieograniczony. 2. Zaznacz prostokątne nieograniczone pole i dopasuj je, przeciągając krawędzie. Przytrzymując klawisz Ctrl, można ograniczyć kształt zaznaczenia do kwadratu. 3. Aby wykadrować obraz, kliknij dwukrotnie w obszarze kadrowania. Pola wyboru Cieniowanie oraz Krycie widoczne na pasku narzędzi kontekstowych określają kolor zaciemnienia i poziom przezroczystości obszaru znajdującego się poza zaznaczeniem. Usuń zaznaczenie opcji Cieniowanie, aby widoczny był tylko prostokąt bez cieniowania, z pełną przezroczystością. 110 Manipulowanie obrazami Kadrowanie za pomocą narzędzia Kadrowanie wpływa na wszystkie warstwy obrazu. Wszystko poza zaznaczeniem jest usuwane. Inne ramki zaznaczenia są usuwane w czasie kadrowania. Kadrowanie do konkretnego rozmiaru w druku lub rozdzielczości Narzędzie 1. Z paska narzędzi Narzędzia wybierz kadrowania. 2. Następnie wykonaj jedną z poniższych czynności: • W przypadku rozmiarów w druku wybierz wstępnie zdefiniowany rozmiar (podany w calach) z pierwszego menu rozwijanego znajdującego się na pasku narzędzi kontekstowych. Można wybierać pionowe i poziome regiony kadrowania, np. 4 x 6 cali (pionowo), 6 x 4 cale (poziomo). LUB • Jeśli chcesz ustawić własny rozmiar, wprowadź wartości (w centymetrach lub calach) w menu rozwijanych Wysokość i Szerokość. Po ich wprowadzeniu nazwa rozmiaru zostanie zmieniona na „Własny”. Rozdzielczość rozmiaru w druku zmieni się automatycznie, zgodnie z wprowadzonymi wartościami. 3. Zaznacz obszar za pomocą prostokątnego lub kwadratowego (w przypadku rozmiaru Własny) pola zaznaczania. 4. Kliknij dwukrotnie obszar, aby go wykadrować do wskazanego rozmiaru. Aby poprawić kompozycję fotografii, włącz siatkę trójpodziału na pasku narzędzi kontekstowych. Na fotografie zostanie nałożona siatka 3 x 3 o prostokątnych, identycznych polach. Manipulowanie obrazami 111 Zmieniając jej rozmiar, można sprawić, że fotografowany obiekt (w tym przypadku duże koło) zostanie umieszczony w odpowiednim miejscu względem pierwszego planu i tła (np. nieba). Umieść obiekt zainteresowania na skrzyżowaniu dwóch linii. Takimi czynnościami kieruje tzw. zasada trójpodziału, która pomaga osiągnąć najlepsze kompozycje zdjęcia. Kliknij dwukrotnie, aby wykadrować zdjęcie wg zewnętrznych ramek. Można również wykadrować obraz wg obszaru zaznaczenia o dowolnym kształcie. Wystarczy użyć jednego z poniższych narzędzi zaznaczania. Na tym przykładzie widać kadrowanie kształtu utworzonego przy użyciu narzędzia Zaznaczanie kształtów QuickShape, a konkretnie narzędzia Dymek z myślą. Kadrowanie obrazu według zaznaczenia • Wybierz polecenie Kadruj wg zaznaczenia z menu Obraz. 112 Manipulowanie obrazami Jeśli zaznaczony obszar nie jest prostokątny, pozostałość po zaznaczeniu zostanie przykryta kolorem tła (w przypadku warstwy tła) lub pozostanie przezroczysta (na standardowych warstwach). Kadrowanie według zaznaczenia wpływa na wszystkie warstwy obrazu. Wszystko poza zaznaczeniem jest usuwane. Przerzucanie i obracanie Przerzucanie i obracanie to standardowe operacje, które można wykonywać na całym obrazie, warstwie aktywnej, ścieżce lub tylko zaznaczonym obszarze. Przerzucenie służy do zmiany kierunku spojrzenia obiektu, wyprostowania układu itp., podczas gdy obrót to narzędzie kierunkowe ogólnego zastosowania. Przerzuć w poziomie Przerzuć w pionie Obróć 15°w lewo Obróć 10° w prawo Manipulowanie obrazami 113 Aby przerzucić: • Z menu Obraz wybierz polecenie Przerzuć w pionie lub Przerzuć w poziomie, a następnie wybierz z podmenu opcję Obraz, Warstwa, Zaznaczenie lub Ścieżka. Aby obrócić: 1. Wybierz z menu Obraz polecenie Obróć. 2. Z menu wysuwanego wybierz opcję wyznaczającą wymagany obiekt (Obraz, Warstwa lub Zaznaczenie), kąt obrotu (90º lub 180º) oraz kierunek (W prawo lub W lewo). 3. Ponadto możesz wybrać opcje Niestandardowe..., aby zostało wyświetlone okno dialogowe Obróć, w którym możesz wybrać wszystkie powyższe opcje, a dodatkowo określić własny kąt z dokładnością nawet do ułamków stopnia. Deformowanie Narzędzie Deformowanie umożliwia przesuwanie, skalowanie, obracanie i przechylanie zaznaczonego obszaru lub warstwy. Najpierw należy zaznaczyć obszar, jeśli jest to wymagane, a następnie wybrać narzędzie Deformowanie. Niezależnie od tego, czy operacja dotyczy zaznaczonego obszaru czy warstwy, zostanie wyświetlona ramka z uchwytami na rogach i brzegach (początkowo w środku obszaru). Jeśli żaden obszar nie jest zaznaczony, ramka będzie otaczała całą aktywną warstwę. Warstwę można zdeformować np. przy użyciu operacji skalowania i przechylania. 114 Manipulowanie obrazami Skalowanie w dół zawartości warstwy od prawego górnego rogu ramki; zostanie odsłonięty kolor tła. Przechylenie od prawego górnego uchwytu narożnego przez przeciągnięcie go z wciśniętym klawiszem Ctrl. Przechylenie zawartości warstwy tworzy efekt artystyczny. Działanie narzędzia zależy od tego, gdzie dokładnie znajduje się wskaźnik myszy. Wskaźnik przesuwany po obszarze otoczonym ramką zmienia się w pokazany poniżej sposób, wskazując, jakie działania są możliwe. Aby przesunąć obszar nie deformując go, przeciągnij go za jego neutralną część środkową. Ta operacja działa tak jak narzędzie Przesunięcie. Aby zniekształcić obszar, pociągnij za uchwyt w rogu lub na brzegu. Dostępne są różne opcje (odpowiednie wskazówki są wyświetlane w pasku podpowiedzi). • Na narożnym uchwycie: • Przeciągnij, aby przeskalować obszar w Manipulowanie obrazami 115 dwóch wymiarach (wysokość i szerokość). • Jeśli chcesz zachować proporcje, przeciągając, przytrzymaj wciśnięty klawisz Shift. • Jeśli chcesz przeskalować obszar względem stałego punktu, podczas przeciągania przytrzymaj wciśnięty klawisz Alt. Piksele leżące dalej od stałego punktu przesuną się bardziej niż te, które znajdują się blisko niego. • Jeśli chcesz dowolnie zniekształcić obszar za jeden z rogów, podczas przeciągania przytrzymaj wciśnięty klawisz Ctrl. • Jeśli chcesz przeskalować obszar względem stałego punktu, zachowując proporcje, przeciągając, przytrzymaj klawisze Shift+Alt. • Jeśli chcesz zniekształcić obszar względem stałego punktu, przeciągając, przytrzymaj klawisze Ctrl+Alt. W miarę przeciągania rogu będzie się także przesuwał przeciwległy róg. • Jeśli chcesz zniekształcać obszar wzdłuż dowolnego przyległego brzegu, przeciągając, przytrzymaj klawisze Shift+Ctrl. • Jeśli chcesz uzyskać efekt perspektywy, przeciągając, przytrzymaj wciśnięte klawisze Shift+Ctrl+Alt. W miarę przeciągania rogu będzie się także przesuwał sąsiedni róg. 116 Manipulowanie obrazami • Na brzegowym uchwycie: • Brzeg można przeciągać do wewnątrz i do zewnątrz, aby uzyskać efekt ściśnięcia/rozciągnięcia. • Jeśli chcesz uzyskać efekt ściśnięcia/rozciągnięcia względem stałego punktu, podczas przeciągania przytrzymaj wciśnięty klawisz Alt. Piksele leżące dalej od stałego punktu przesuną się bardziej niż te, które znajdują się blisko niego. • Jeśli chcesz dowolnie przesuwać brzeg i uzyskać efekt przechylenia, podczas przeciągania przytrzymaj wciśnięty klawisz Ctrl. • Jeśli chcesz uzyskać efekt przechylenia względem stałego punktu, przeciągając, przytrzymaj klawisze Ctrl+Alt. W miarę przeciągania brzegu będzie się także przesuwał przeciwległy brzeg. • Jeśli chcesz uzyskać efekt przechylenia z zachowaniem proporcji, naciśnij klawisze Shift+Ctrl i przeciągnij brzeg wzdłuż jego linii. • Jeśli chcesz uzyskać efekt przechylenia względem stałego punktu, naciśnij klawisze Shift+Ctrl+Alt i przeciągnij brzeg wzdłuż jego linii. Manipulowanie obrazami 117 Jeśli chcesz obrócić obszar wokół stałego punktu, pociągnij za zewnętrzną część dowolnego rogu. Aby obracać w 15-stopniowych krokach, wciśnij i przytrzymaj klawisz Shift po rozpoczęciu obracania, aż do momentu puszczenia przycisku myszy. Położenie stałego punktu można zmienić (zobacz poniżej). Jeśli chcesz zmienić położenie stałego punktu, umieść kursor dokładnie w środku tak, aby został wyświetlony mały celownik, a następnie przeciągnij. Stały punkt można przesunąć gdziekolwiek, nawet poza deformowany obszar. Ułatwia to bardzo obracanie po łuku. Aby uzyskać jeszcze bardziej wyrafinowane efekty wypaczenia, można użyć funkcji wypaczenia według siatki (zobacz s. 117). Oprócz niewielkich różnic w wyglądzie kursora powyższe instrukcje dotyczą także narzędzia Deformowanie siatki znajdującego się na pasku narzędziowym Kontekst narzędzia Wypaczanie według siatki. Wypaczanie według siatki Narzędzie Wypaczanie według siatki działa podobnie jak narzędzie Deformowanie wyposażone w złożone krzywe. Umożliwia ono zastosowanie elastycznej siatki punktów i linii, którą można przeciągać w celu deformowania lub zniekształcania obrazu lub jego części (albo warstwy). W celu uzyskania precyzyjniejszej kontroli nad efektem wypaczania krzywiznę siatki można edytować, a nawet utworzyć siatkę niestandardową, aby przystosować ją do geometrii obrazu, np. aby uzyskać krzywe, które odwzorowują kontury twarzy. Narzędzie Wypaczanie według siatki działa na warstwie tła i warstwach standardowych, lecz nie na warstwie tekstowej i warstwie kształtu. 118 Manipulowanie obrazami Gdy to narzędzie zostanie uruchomione, najpierw na obrazie pojawia się zwykła siatka prostokątna z dziewięcioma węzłami: po jednym w każdym narożniku, jednym w środku i po jednym w punktach symetrii poszczególnych boków. Sąsiednie węzły są połączone liniami prostymi. Narzędziu Wypaczanie według siatki towarzyszy także odpowiedni kontekstowy pasek narzędziowy. Odcinki linii prostej to w rzeczywistości krzywe, które można wyginać. Każda zmiana konturów siatki i zniekształcenie początkowego prostokątnego układu będzie powodowało stosowne zdeformowanie obrazu. Aby zmienić siatkę, można przesuwać węzły, uchwyty przyciągające węzły lub linie łączące, a także dodawać i odejmować węzły oraz zmieniać krzywiznę linii łączących węzły. Aby zaznaczyć węzeł siatki: • Kliknij go. (Aby wybrać wiele węzłów, trzymaj wciśnięty klawisz Shift podczas ich klikania lub przeciągnij ramkę zaznaczenia). Na zaznaczonych węzłach i na węzłach sąsiadujących z nimi pojawią się uchwyty przyciągające. Liczba uchwytów Manipulowanie obrazami 119 przypadających na węzeł zmienia się w zależności od liczby węzłów sąsiadujących. Aby wypaczyć siatkę: • Przeciągnij węzeł siatki, aby go przesunąć. LUB • Zmień kształt segmentu linii metodą przeciągania. LUB • Przeciągnij uchwyty przyciągające węzła. Aby dodać nowy węzeł: • Kliknij dwukrotnie segment linii. LUB • Kliknij segment linii, a następnie naciśnij przycisk Dodaj węzeł wyświetlony na pasku narzędziowym Kontekst. Pojawi się nowy węzeł wraz z dodatkowymi węzłami w miejscach, w których nowe linie łączące przecinają dotychczasowe linie. Dodanie nowego węzła powoduje dalszy podział siatki. Aby usunąć węzły: 1. Zaznacz węzły. 2. Naciśnij klawisz Delete. lub Kliknij przycisk Usuń węzły wyświetlony na pasku narzędziowym Kontekst. Usunięcie węzła spowoduje także usunięcie linii i węzłów z nim połączonych. Jeśli usunięty zostanie węzeł narożnika lub krawędzi, zmniejszy się cały obszar siatki. Aby usunąć określoną linię siatki i 120 Manipulowanie obrazami jej węzły, kliknij linię w celu umieszczenia na niej znacznika, a następnie naciśnij klawisz Delete. Giętkość segmentów linii zależy od rodzajów węzłów na ich końcach. Rodzaj węzła można zmienić, zaznaczając go i naciskając jeden z przycisków paska narzędziowego Kontekst: Węzły siatki mogą być ostre, miękkie lub symetryczne (przykłady są pokazane poniżej). Zmiana rodzaju węzła pozwala kontrolować, na ile będą się wyginały zakrzywione segmenty po obu stronach węzła. Aby sprawdzić bieżący rodzaj węzła, wybierz go i zobacz, jaki przycisk Węzeł siatki na pasku narzędzi również okaże się wybrany. Aby zmienić typ węzła: • Zaznacz go i kliknij jeden z pozostałych przycisków węzła. Poeksperymentuj, a zaczniesz doceniać poziom szczegółowości kontroli, jaki zapewniają te ustawienia. Na przykład korzystając z jasnoniebieskiego kształtu Kratownica łatwo jest dostrzec różnicę między rodzajami węzłów. Ostry oznacza, że krzywe po obu stronach węzła są od siebie całkowicie niezależne pod względem nachylenia i głębokości. Osobno można korygować kontury, a przecięcie może być szpiczaste. Manipulowanie obrazami 121 Miękki oznacza, że nachylenie krzywej po obu stronach węzła jest takie samo, ale głębokość konturów po obu stronach może być różna. Węzły symetryczne spajają krzywe o tym samym nachyleniu i głębokości po obu stronach węzła. Aby przywrócić pełną wielkość i prostokątny układ siatki: • Kliknij przycisk Kontekst siatki. Resetuj siatkę na pasku narzędzi Aby ukryć siatkę w celu uzyskania lepszego podglądu obrazu: • Kliknij przycisk Ukryj/pokaż siatkę na pasku narzędzi Kontekst siatki. Powtórne kliknięcie powoduje ponowne wyświetlenie siatki i umożliwia dalsze jej edytowanie. Opcja Deformuj siatkę ułatwia przesuwanie, skalowanie, pochylanie i obracanie obszaru siatki wokół stałego punktu; obszar siatki to obszar zawarty między pewną liczbą węzłów. 122 Manipulowanie obrazami Działa to tak samo jak standardowe narzędzie Deformowanie (opisane powyżej), ale przy użyciu wielu węzłów, a nie jednego. Aby systematycznie zdeformować siatkę: 1. Aby wybrać wiele węzłów, trzymaj wciśnięty klawisz Shift podczas ich klikania lub przeciągnij ramkę zaznaczenia. 2. Kliknij przycisk Deformuj siatkę na pasku narzędzi Kontekst narzędzia Wypaczanie według siatki. Zaznaczone węzły zostaną otoczone czerwoną ramką wyboru (możesz dokonać powiększenia, aby to lepiej zobaczyć) ze stałym punktem w środku i uchwytami na rogach, bokach i w środku. 3. • Aby zdeformować obszar siatki, pociągnij za dowolny uchwyt w rogu lub z boku. • Aby obrócić obszar siatki, pociągnij za zewnętrzną część dowolnego uchwytu w rogu. • Aby przesunąć stały punkt, umieść kursor na symbolu stałego punktu, zaczekaj, aż kursor zmieni wygląd, a następnie przeciągnij go (w ten sposób można wykonywać obroty po łuku). Aby przesunąć cały obszar, przeciągnij go, trzymając kursor w innym miejscu. • Na pasku podpowiedzi są wyświetlane informacje o opcjach dostępnych za pomocą klawiszy, jak pochylenie, rozciągnięcie/ściśnięcie i efekt perspektywy. Pod tym względem narzędzie działa prawie tak samo jak zwykłe narzędzie Deformowanie (zobacz s. 113). Ponownie kliknij przycisk, aby wrócić do standardowego wypaczania według siatki. Manipulowanie obrazami 123 Używanie studia wycinania obrazu Studio wycinania obrazu to rozbudowane, zintegrowane rozwiązanie do wycinania części obrazu na aktywnej warstwie tła lub standardowej. W ten sposób przedmioty zainteresowania można wydzielić z tła, zachowując sam przedmiot (zazwyczaj osobę, obiekt itp.) albo usuwając proste, jednolite tło (np. niebo, tło fotografii studyjnej). W obu przypadkach wycięte obrazy pozwalają uzyskać ciekawy efekt na zdjęciu i umożliwiają prezentowanie ich warstwa po warstwie, co świetnie nadaje się do symulowania kombinacji obiekt/tło i kolaży artystycznych. Metoda usuwania tła została przedstawiona na poniższym przykładzie, w którym użyto kilku zdjęć. Białe tło z pierwszej fotografii jest usuwane. Pozostaje tymczasowe, przezroczyste tło (oznaczone szachownicą). W tym momencie można użyć innej fotografii jako bardziej atrakcyjnego tła. Czerwona tinta na tle drugiego obrazu służy do wskazywania obszarów, które mają zostać usunięte. Studio wycinania obrazu działa na warstwie tła i warstwach standardowych, lecz nie na warstwie tekstowej i warstwie kształtu. Aby uruchomić studio wycinania obrazu: 1. Zaznacz obraz, który ma zostać wycięty. 2. Wybierz polecenie Studio wycinania z paska narzędziowego Studio fotografii. 124 Manipulowanie obrazami lub Wybierz polecenie Studio wycinania... z menu Edycja. Uruchomione zostanie studio wycinania obrazu. Zmienianie ustawień wyjścia Istnieje możliwość ustawienia poziomu przezroczystości i mieszania pikseli na brzegu wycięcia przez dostosowanie ustawień wyjścia Szerokość i Rozmycie. Sterowanie brzegiem wycięcia pozwala uzyskać bardziej realistyczne wtopienie wyciętego obrazu w nowe tła. Zmienianie ustawień wyjścia: 1. Przeciągnij suwak Szerokość, aby określić (w pikselach) wielkość obszaru mieszania alfa wewnątrz brzegu wycięcia. Spowoduje to utworzenie marginesu, w którym będzie zachodzić mieszanie. 2. Przesuń suwak Rozmycie, aby określić poziom wygładzania obszaru utworzonego przez powyższe ustawienie Szerokość. Aby sprawdzić efekt ustawień, należy za każdym razem kliknąć przycisk Podgląd. Zaznaczanie obszarów do zachowania lub odrzucenia Obszary warstwy aktywnej do zachowania lub odrzucenia „zamalowuje” się jednym z dwóch pędzli. Nazwy tych narzędzi to: pędzel Zachowaj i pędzel Odrzuć. Można ich używać niezależnie, ale najczęściej stosuje się je razem. Podczas malowania tymi pędzlami narzędzie wypełnia obszar otoczony konturem, który ma być zachowywany lub odrzucany (w Manipulowanie obrazami 125 zależności od typu pędzla). Piksele przylegające do konturu są mieszane (liczbę tych pikseli można konfigurować). Dostępnych jest kilka trybów wyświetlania ułatwiających zaznaczanie. Przyciski Pokaż oryginał, Pokaż pokryty tintą oraz Pokaż przezroczysty umożliwiają wyświetlanie odpowiednio: • tylko obszarów zaznaczonych; • kolorowych tint ułatwiających złożone operacje zaznaczania; • obszarów przezroczystych (oznaczonych szachownicą), które są przeznaczone do usunięcia. W trybie Pokaż przezroczysty można ustawić inny kolor tła (opcja na dole środowiska Studio). Może to ułatwić odróżnienie obszarów zachowywanych od odrzucanych. Aby zaznaczyć obszary, które mają zostać zachowane lub odrzucone: 1. Kliknij narzędzie pędzel Zachowaj lub narzędzie pędzel Odrzuć z lewej strony przestrzeni roboczej studia wycinania obrazu. 2. (Opcjonalnie) Wybierz Rozmiar pędzla odpowiedni do obrabianego obszaru. 126 Manipulowanie obrazami 3. (Opcjonalnie) Ustaw wartość parametru Tolerancja powiększenia, aby automatycznie powiększyć wybrany obszar pod kursorem (przez wykrywanie kolorów zbliżonych do bieżącego zaznaczenia). Im większa jest ta wartość, tym bardziej będzie powiększany obszar zaznaczenia. 4. Kliknij i przeciągnij okrągłym kursorem po obszarze, który ma zostać zachowany lub odrzucony (w zależności od tego, czy wybrany jest pędzel Zachowaj, czy pędzel Odrzuć). Można wielokrotnie klikać i przeciągać, aby utworzyć pożądane zaznaczenie. Przycisk zaznaczenia. Cofnij umożliwia przywrócenie ostatniego Aby precyzyjnie dostosować zaznaczenie, można przełączać między pędzlami Zachowaj i Odrzuć przez tymczasowe przytrzymanie wciśniętego klawisza Alt. 5. Kliknij przycisk OK, aby utworzyć wycięcie. Poprawianie obszaru wycięcia Za pomocą narzędzi Skasuj korygowanie i Przywróć korygowanie można poprawić obszar wycięcia w studiu przed jego dokonaniem. Narzędzia korygowania działają jako pędzel i służą tylko do poprawienia niemal gotowego wycięcia — większość pracy jest wykonywana za pomocą pędzli Odrzuć i Zachowaj! Aby przywrócić lub usunąć fragmenty wycięcia: 1. Mając zdefiniowane obszary wycięcia, kliknij przycisk Podgląd (zakładka Ustawienia wyjściowe). Za pomocą tego przycisku można kontrolować wycięcie w miarę postępu prac. Manipulowanie obrazami 127 2. Kliknij przycisk narzędzia Przywróć korygowanie lub Skasuj korygowanie z lewej strony przestrzeni roboczej studia wycinania obrazu. 3. Zamaluj obszary, które chcesz przywrócić lub skasować, tak samo, jakby to były narzędzia pędzla. Jeśli pomiędzy poszczególnymi podglądami została skorygowana część obrazu, zostanie wyświetlone pytanie, czy chcesz zapisać czy odrzucić zmiany. Używanie kanałów Z każdym kolorowym obrazem poddawanym obróbce w programie PhotoPlus są związane kanały. W przypadku trybu RGB na kompozytowy kanał RGB składają się kolory: czerwony (R), zielony (G) i niebieski (B). Kanały mogą być też traktowane oddzielnie, jako pojedyncze kolory — czerwony, zielony i niebieski. Każdy kanał przechowuje informacje dotyczące konkretnego koloru. Jego połączenie z innymi kanałami powoduje wyświetlenie obrazu w pełnych kolorach. Program PhotoPlus umożliwia wyświetlanie, ukrywanie i zaznaczanie kanałów (kompozytowych i pojedynczych) składających się na zdjęcie z poziomu zakładki Kanały. Znajduje się na niej kompozytowy kanał RGB i każdy kanał indywidualny: czerwony (R), zielony (G) i niebieski (B). Jeśli zakładka nie jest widoczna, włącz ją za pomocą opcji menu Okno>Zakładki Studio. Domyślnie wszystkie kanały są zaznaczone i widoczne. Po co w ogóle zaznaczać kanały? Dzięki temu można je edytować pojedynczo. Można na przykład: • Zastosować efekt filtra 128 Manipulowanie obrazami • Zastosować dopasowanie obrazu • Pomalować • Wklejać zaznaczenia • Wypełnić kolorem • Zastosować maskę Ukrywanie/pokazywanie kanałów 1. Wybierz zakładkę Kanały. 2. Kliknij przycisk z symbolem oka znajdujący się obok kanału, aby go ukryć. Kanał nie musi być zaznaczony. Ponowne kliknięcie przycisku powoduje wyświetlenie kanału. Zaznaczenie konkretnego kanału do edycji 1. Wybierz zakładkę Kanały. Domyślnie wszystkie kanały są włączone i widoczne. 2. Kliknij kanał, który chcesz zaznaczyć. Kliknięcie spowoduje automatyczne usunięcie zaznaczenia i ukrycie pozostałych kanałów. Przytrzymaj klawisz Shift, aby dołączyć do zaznaczenia dodatkowe kanały. 3. Wprowadź zmiany — dopasowania, efekty specjalne, nanoszenie farby itp., na zaznaczonych kanałach. Edytowanie kanału alfa Zakładka Kanały umożliwia utworzenie 8-bitowych kanałów alfa, wykorzystywanych do maskowania i przechowywania zaznaczeń. Zwykle kanał alfa wykorzystuje się jako maskę kanału. Oznacza to, że można na nią nanosić kolory i wypełniać zaznaczenia w Manipulowanie obrazami 129 odcieniach szarości. W czasie malowania można dostosowywać skalę szarości w zakładce Kolor, kontrolując poziom przezroczystości/krycia. Aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z sekcją Używanie masek na s. 35. Tworzenie kanału alfa 1. W zakładce Kanały kliknij przycisk Nowy kanał. Zostanie zaznaczony i wyświetlony tylko kanał alfa. 2. Pomaluj lub wykonaj zaznaczenia na kanale alfa, tworząc maskę ukrywającą obszary obrazu. Nakreślone regiony można zamalować na biało (aby je ukryć) lub czarno (aby je zachować). Program PhotoPlus umożliwia zachowywanie zaznaczeń jako oddzielnych kanałów alfa. Zaznaczenia można wykonać za pomocą narzędzi Różdżka i Zaznaczanie pędzlem oraz różnych narzędzi Zaznaczanie kształtu. W dowolnym momencie można przywrócić przechowane zaznaczenie, oszczędzając czas. Aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z sekcją Przechowywanie zaznaczeń na s. 95. Interpretowanie histogramów Zakładka Histogram służy do przeglądania rozkładu kolorów i tonów rozproszonych po zaznaczonym obszarze, zaznaczonej warstwie lub całym zdjęciu (domyślnie). Umożliwia to obejrzenie i zinterpretowanie całej migawki zakresu kolorów oraz, co najważniejsze, rozkładu pikseli, które przybierają te kolory. Sam histogram niczego nie koryguje, ale ułatwia dokonanie oceny, jakiego rodzaju korekty obrazu mogą być potrzebne. Decyzja zależy od użytkownika i jego własnej oceny sytuacji. 130 Manipulowanie obrazami liczba pikseli 0<----zakres tonalny---->255 Użyjmy np. kanału kompozytowych wartości RGB jasności (chociaż domyślnie otrzymuje się wszystkie kolory). Potraktujmy histogram, jakby był podzielony na trzy części — (A) Cienie, (B) Półcienie i (C) Podświetlenia. W każdym kanale pozioma oś X reprezentuje zakres tonów, a każdy ton występuje na określonym poziomie W każdym kanale pozioma oś X reprezentuje zakres tonów, a każdy ton występuje na określonym poziomie Pionowa oś Y to względna liczba pikseli na poszczególnych poziomach na opisanej powyżej osi X. Im wyższy wykres na danym poziomie, tym więcej pikseli się na nim znajduje. Należy pamiętać, że ten histogram może się odnosić do kanału czerwonego, zielonego, niebieskiego, RGB lub luminancji. Po histogramie można przesuwać kursor nitkowy, aby wyświetlić liczbę pikseli na tym poziomie koloru, na którym jest w danej chwili umieszczony kursor. Na przykład na powyższej zakładce kursor znajduje się na poziomie koloru 131, który liczy 4459 pikseli. Można wyświetlić histogram kanałów pojedynczych kolorów, czerwonego, zielonego lub niebieskiego, wszystkich kolorów lub kompozytowej wartości wszystkich trzech kolorów, czyli kanał RGB. Ponadto można wyświetlić luminancję (czyli jasność). Manipulowanie obrazami 131 Aby zobaczyć konkretny kanał: • Kliknij przycisk zakładki Menu w prawym górnym rogu zakładki, aby wysunąć menu wysuwane. Aby zmienić kanał na inny, np. RGB, należy wybrać kanał z listy lub wyświetlić statystykę, zaznaczając pole wyboru Pokaż statystyki. 132 Manipulowanie obrazami 6 Malowanie i rysowanie 134 Malowanie i rysowanie Malowanie i rysowanie 135 Pojęcia związane z barwami Tryby koloru Program PhotoPlus oferuje różne tryby koloru, co pozwala pracować na standardowym lub wyższym poziomie szczegółowości kolorów lub tonów — są to gama RGB z 8 bitami/kanał (lub skala szarości z 8 bitami/kanał) oraz bardziej szczegółowa gama RGB z 16 bitami/kanał (lub skala szarości z 16 bitami/kanał). Jeśli edycja odbywa się w trybie 8 bitów na kanał, w każdym kanale koloru będzie rozróżnianych 256 poziomów, a jeśli w trybie 16 bitów na kanał, to 65 536 poziomów. Generalnie lepiej jest pracować w trybie 16-bitowym, ze względu na to, że kolory w nim są odtwarzane z taką dokładnością, jaka jest dostrzegalna dla ludzkiego oka. Jeśli masz do dyspozycji 16-bitowe obrazy, to warto korzystać z optymalnych informacji o kolorze lub tonie w całym projekcie. 16bitowy/kanałowy tryb kolorów jest wywoływany automatycznie w następujących sytuacjach: • Zaimportowanie nieprzetworzonego obrazu (RAW) ze studia RAW. • Otwarcie 16-bitowego zdjęcia Microsoft HD 136 Malowanie i rysowanie W programie PhotoPlus można ponadto wybrać tryb ręcznie: Wybierz opcję... Następnie wybierz... gdy tworzysz nowy obraz Nowy obraz (Kreator startowy) lub Plik>Nowy z kreatora startowego... lub Plik>Nowy Tryb koloru: RGB lub skala szarości Głębia bitowa: 8 lub 16 bitów na kanał w dowolnym momencie Obraz>Tryb koloru RGB 8 bitów na kanał RGB 16 bitów na kanał Skala szarości 8 bitów na kanał Skala szarości 16 bitów na kanał podczas uzyskiwania wyników tworzenia obrazu HDR Plik>Tworzenie obrazów HDR... Wyjście: 16 bitów na kanał Podobnie jak w większości 16-bitowych programów do obróbki zdjęć nie wszystkie efekty filtra są dostępne podczas pracy w trybie 16 bitów/kanał. Konwersja obrazu 8-bitowego na 16-bitowy nie daje właściwie żadnych korzyści ze względu na to, że nie zyskujesz wtedy żadnych danych obrazu. Malowanie i rysowanie 137 Aby sprawdzić, jaki tryb jest ustawiony, wystarczy spojrzeć na pasek tytułu, gdzie za nazwą pliku jest podany tryb, np. CRW_4832.CRW @ 20%, 3088 x 2056, RGB 16 bitów na kanał. Wybieranie kolorów Kolory pierwszego planu i tła W programie PhotoPlus można w każdym momencie korzystać tylko z dwóch kolorów — koloru pierwszego planu i koloru tła. Są one zawsze widoczne jako dwie próbki na zakładce Kolor, która jest przedstawiona obok. Wybrany kolor pierwszego planu jest zielony, a kolor tła czarny. Zakładka Kolor umożliwia ustawienie roboczego modelu koloru przed dokonaniem wyboru koloru: RGB (czerwony, zielony niebieski), CMYK (niebieskozielony, karmazynowy, żółty, czarny), suwaki HSB (barwa, nasycenie, białość), suwaki HSL (barwa, nasycenie, jasność), koło kolorów HSL, pole kolorów HSL lub Skala szarości. Aby ustawić tryb: • Z listy rozwijanej wybierz jedną z opcji. Określanie kolorów Wybierając kolory, należy pamiętać o pewnych zasadach ich stosowania: • Gdy zaznaczasz obszar, rysujesz kształt lub korzystasz z pędzla, możesz zastosować kolor pierwszego planu. 138 Malowanie i rysowanie • Jednak czarny tekst w projekcie można utworzyć dopiero po zamianie kolorów pierwszego planu i tła za pomocą przycisku zakładki. Wczytanie jako koloru pierwszego planu i tła dwóch często używanych kolorów to świetny sposób na zwiększenie wydajności pracy podczas malowania i rysowania. Aby określić kolory pierwszego planu i tła: 1. Na pasku narzędziowym Narzędzia wybierz narzędzie Próbnik kolorów . 2. Kliknięcie lewym przyciskiem myszy dowolnego miejsca na obrazie spowoduje pobranie koloru z tego miejsca jako nowego koloru pierwszego planu. Kliknięcie prawym przyciskiem myszy umożliwia określenie nowego koloru tła. 3. (Opcjonalnie) Na pasku narzędziowym Kontekst możesz wybrać z listy Rozmiar próbki opcję „Próbka punktowa”, „Średnia 3 x 3” lub „Średnia 5 x 5”. Te dwie ostatnie opcje umożliwiają próbkowanie koloru uśrednionego z kwadratowego obszaru pikseli, co ułatwia próbkowanie obrazów rastrowych, w przypadku których próbkowanie punktowe byłoby nieprzydatne. Malowanie i rysowanie 139 Aby tymczasowo wybrać narzędzie Próbnik kolorów zamiast narzędzia do malowania albo tworzenia linii, kształtu lub tekstu, należy przytrzymać wciśnięty klawisz Alt, a następnie kliknąć kolor tła. LUB 1. Kliknij na zakładce Kolor i przesuń wskaźnik myszy (kursor o wyglądzie kroplomierza) po polu Widmo kolorów. W czasie przesuwania kursora kroplomierza po polu widma w aktywnej próbce koloru na zakładce będzie widoczny kolor znajdujący się w obecnej pozycji kursora. 2. Kliknięcie lewym przyciskiem myszy w widmie spowoduje ustawienie nowego koloru pierwszego planu, a prawym przyciskiem myszy — nowego koloru tła. LUB • Na zakładce Kolor znajdują się suwaki i pola wartości liczbowych umożliwiające określenie konkretnego koloru. Wybrana próbka jest natychmiast aktualizowana. Zapisywanie kolorów Jeśli chcesz zapisać kolory, z których często korzystasz, możesz je umieścić na zakładce Próbki jako miniaturki (pozwala to uniknąć ciągłego określania kolorów na zakładce Kolor). Na zakładce Próbki znajdują się galerie miniaturek kolorów podzielone na kategorie. Jeśli zakładka nie jest widoczna, włącz ją za pomocą opcji menu Okno>Zakładki Studio. Wybrany (na zakładce Kolor) kolor pierwszego tła można zapisać w wybranej kategorii; można także tworzyć kategorie, a następnie dodawać do nich własne miniaturki. Zakładka Próbki umożliwia 140 Malowanie i rysowanie ponadto wybieranie predefiniowanych kolorów z różnych kategorii „tematycznych” (np. Ziemia, Owoce, Pastele i pasujące do przeglądarki internetowej). Dodawanie koloru do zakładki Próbki: 1. Wykonaj jedną z następujących procedur: Wybierz kolor z widma kolorów zakładki Kolor. lub Wybierz narzędzie Próbnik kolorów i kliknij wybrany kolor, przesuwając kursor nad obrazem. Zobaczysz, jak zmieni się próbka koloru pierwszego planu na zakładce Kolor. 2. Na zakładce Próbki wybierz kategorię, w której chcesz zapisać kolor. 3. Kliknij przycisk Nowa próbka, aby dodać kolor pierwszego planu do bieżącej galerii. Aby zastosować kolor za pomocą zakładki Próbki: • Zaznacz dowolną miniaturkę w galerii, a następnie zacznij malować, rysować itp. Zwróć uwagę, że kliknięcie miniaturki spowoduje zmianę koloru pierwszego planu w zakładce Kolor. Malowanie i rysowanie 141 Malowanie Narzędzie Pędzel i Ołówek umieszczone na pasku narzędzi Narzędzia stanowią podstawowy sposób malowania i rysowania odręcznych linii na aktywnej warstwie. Można ich używać na warstwach tła i standardowych, lecz nie na warstwie tekstowej i warstwie kształtu. Działają na zasadzie zmieniania pikseli znajdujących się na warstwie. W zakładce Końcówka pędzla umieszczono w różnych kategoriach liczne i różne gotowe końcówki pędzli. Po wybraniu kategorii z listy rozwijanej otworzy się ona jako galeria. Każda próbka pokazuje wygląd pociągnięcia i końcówkę pędzla, natomiast liczba opisuje jego średnicę. Zakończenie pędzla określa grubość i inne cechy linii. Z poziomu zakładki można również utworzyć własny pędzel. Aby skorzystać z narzędzi Pędzel lub Ołówek: 1. Na pasku narzędzi Narzędzia rozwiń menu wysuwane Pędzle i wybierz narzędzie Ołówek. Pędzel lub 2. Wybierz końcówkę pędzla w zakładce Końcówka pędzla. Po wybraniu podstawowego pędzla, przed malowaniem trzeba ustawić kolor (pierwszego planu) z zakładki Kolor. 3. Opcjonalnie: zmień właściwości końcówki pędzla, korzystając z paska narzędzi kontekstowych. Zmiany te nie 142 Malowanie i rysowanie wpłyną na końcówki pędzla widoczne w zakładce Końcówka pędzla. 4. Przytrzymując lewy przycisk myszy, przeciągnij kursor na aktywnej warstwie, aby malować kolorem pierwszego planu. Opcje pędzla Dostępne z poziomu opcji Pędzel na pasku narzędzi kontekstowych okno dialogowe Opcje Pędzla umożliwia zmianę i definiowanie nowych właściwości tego narzędzia. Każdą zmianę ustawień można śledzić w oknie podglądu. Malowanie za pomocą tabletów graficznych Pociągnięcia pędzlem można nakładać, korzystając z myszy lub tabletu graficznego. Druga metoda jest niezwykle skuteczna w przypadku korzystania z narzędzi wrażliwych na nacisk. Program PhotoPlus obsługuje funkcję wrażliwości na nacisk z kalibracją tabletu graficznego i opcją przypisywania funkcji klawiszom funkcyjnym (poprzez Studio siły nacisku). Stemple i napylanie farby Narzędzie Pędzel obrazkowy działa jak dowolny pędzel, który napyla serię wstępnie zdefiniowanych obrazków lub obrazków użytkownika w regularnych odstępach. W połączeniu z zakładką Końcówka pędzla umożliwia wybranie wielu pędzli obrazkowych oraz importowanie plików Picture Tube programu Paint Shop Pro. Dzięki niemu można nanosić na cały obraz pojedyncze obrazki lub układać z nich wzory, na przykład literę „S” (po lewej). Malowanie i rysowanie 143 Narzędzie Pędzel obrazkowy działa na warstwach tła i standardowych, lecz nie na warstwie tekstowej lub warstwie kształtu. Malowanie za pomocą narzędzia Pędzel obrazkowy 1. Z menu wysuwanego Pędzle na pasku narzędzi Narzędzia wybierz 2. Pędzel obrazkowy. W zakładce Końcówka pędzla wybierz końcówkę pędzla z jednej z kategorii. Aby kontrolować elementy obrazu, kliknij prawym przyciskiem pędzel w zakładce Końcówka pędzla i wybierz polecenie Opcje pędzla..., 3. Za pośrednictwem opcji Krycie i Średnica w pasku narzędzi kontekstowych można ustawić skalę, krycie i rozmiar elementów obrazu. Użytkownik tabletu graficznego może dostosować te opcje za pośrednictwem właściwości pióra — Rozmiar oraz Krycie. 4. Aby nanieść pojedyncze obrazy, kliknij lewym przyciskiem myszy w poszczególnych miejscach obszaru roboczego. Przeciągnij pędzlem po obrazie, aby nanieść linię złożoną z pojedynczych obrazków. Importowanie pliku Picture Tube programu Paint Shop Pro 1. W zakładce Końcówka pędzla wybierz utworzoną przez siebie kategorię, a następnie kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz polecenie Importuj... 2. W oknie dialogowym wyszukaj plik Picture Tube (.tub), który chcesz zaimportować. Kliknij prawym przyciskiem próbkę w galerii, aby zarządzać kategoriami i opcjami pędzla. Można zaplanować utworzenie własnego pędzla obrazkowego, korzystając z gotowych obrazów. 144 Malowanie i rysowanie Czyszczenie Czasami ten koniec ołówka, na którym znajduje się gumka może być dla artysty równie ważny, jak ten zatemperowany. Menu wysuwane Gumka na pasku narzędziowym Narzędzia zawiera funkcje służące do poprawiania obrazu przez „malowanie” na przezroczysto, a nie kolorowo: Narzędzie Standardowa gumka, które zamienia kolory na obrazie na kolor tła lub przezroczystość (zależnie od tego, czy jest używane na warstwie tła czy standardowej). Narzędzie Usuwanie tła do wycierania pikseli o kolorze podobnym do koloru wzorcowego znajdującego się pod kursorem nitkowym. Dzięki tej funkcji możesz zamalować niechciane kolory tła. Narzędzie Usuwanie wypełnienia kaskadowego do wypełniania obszaru przezroczystością i wycierania pikseli o kolorze podobnym do koloru w miejscu, gdzie znajdował się kursor w momencie pierwszego kliknięcia. W przypadku każdego narzędzia można ustawić takie właściwości, jak parametry pędzla, krycie, tolerancja, przepływ oraz końcówka pędzla. Gumek można używać na warstwie tła i warstwach standardowych, lecz nie na warstwie tekstowej i warstwie kształtu. Malowanie i rysowanie 145 Wycieranie za pomocą narzędzia Standardowa gumka: 1. Wybierz polecenie Standardowa gumka z menu wysuwanego Gumka znajdującego się na pasku narzędziowym Narzędzia. 2. (Opcjonalnie) Na pasku narzędziowym Kontekst możesz zmienić atrybuty, zwłaszcza Wielkość i Krycie pędzla. Jeśli chcesz do wycierania użyć efektu aerografu lub pędzla o twardych brzegach, wybierz opcję Aerograf lub Twarda krawędź. Użytkownicy tabletów graficznych mogą włączyć funkcję czułości na nacisk za pomocą opcji pędzla (należy kliknąć miniaturkę Pędzel); w tym celu należy z listy rozwijanej Kontroler wybrać „Nacisk” przy określonych atrybutach. 3. Przeciągnij narzędzie po warstwie aktywnej. W przypadku warstwy tła, wytarcie spowoduje odsłonięcie bieżącego koloru tła. W przypadku innych warstw, odsłania to przezroczystość. Wycieranie za pomocą narzędzia Usuwanie tła: 1. Wybierz polecenie Usuwanie tła z menu wysuwanego Gumka znajdującego się na pasku narzędziowym Narzędzia. 2. (Opcjonalnie) Możesz zmienić właściwości w sposób opisany powyżej, korzystając z paska narzędziowego Kontekst. 3. Przeciągając narzędzie po warstwie aktywnej, będziesz wycierać piksele podobne do koloru odniesienia, który znajduje się bezpośrednio pod końcówką pędzla. • Jeśli są wybrane limity „Sąsiadująco” (ustawienie domyślne), narzędzie wyciera tylko piksele w zakresie tolerancji, które przylegają do siebie i leżą w zakresie szerokości pędzla; w ten sposób na wycieranie są 146 Malowanie i rysowanie bardziej podatne piksele tylko z jednej strony brzegu lub linii. Jeśli ustawisz limity „Niesąsiadująco”, będą wycierane wszystkie spełniające kryteria piksele leżące pod pędzlem, nawet gdy nie przylegają do siebie (ułatwia to znacznie usuwanie jednolitego tła, jak niebo). Ustawienie „Wykryto krawędź” może poprawić wycieranie po jednej stronie wyraźnego brzegu lub linii. Sąsiadująco Niesąsiadująco • Jeśli jest wybrane próbkowanie „Ciągłe” (ustawienie domyślne), kolor odniesienia jest stale aktualizowany podczas ruchu kursora. Opcja próbkowania „Jednorazowo” oznacza, że wycieranie dotyczy koloru, który znajdował się pod kursorem nitkowym w momencie pierwszego kliknięcia. Z kolei ustawienie „Barwa tła” pozwala na użycie bieżącego koloru tła (zakładka Kolor) jako koloru odniesienia. • Ponadto istnieje możliwość niewycierania bieżącego koloru pierwszego planu (Chroń pierwszy plan). Jeśli narzędzie zostanie użyte na warstwie tła, stanie się ona warstwą standardową. Malowanie i rysowanie 147 Wycieranie za pomocą narzędzia Usuwanie wypełnienia kaskadowego: 1. Wybierz polecenie Usuwanie wypełnienia kaskadowego z menu wysuwanego Gumka znajdującego się na pasku narzędziowym Narzędzia. 2. (Opcjonalnie) Możesz zmienić właściwości, korzystając z paska narzędziowego Kontekst. 3. Przeciągnij narzędzie po aktywnej warstwie, aby wycierać piksele o podobnym kolorze (w granicach ustawienia Tolerancja) do pikseli znajdujących się pod kursorem w momencie kliknięcia. Jeśli narzędzie zostanie użyte na warstwie tła, stanie się ona warstwą standardową. • Ustawienie Tolerancja determinuje szerokość zakresu kolorów, które będą wycierane. • Ustawienie Krycie będzie modyfikowało poziom przezroczystości wycieranych obszarów. • Jeśli zaznaczysz pole wyboru Sąsiadująco, będą wycierane tylko piksele mieszczące się w zakresie tolerancji, które są ze sobą połączone, a jeśli nie, to będą wycierane wszystkie piksele z zakresu. • Jeśli zaznaczysz pole wyboru Użyj wszystkich warstw, pod uwagę będą brane granice kolorów na innych warstwach, chociaż wycieranie będzie dotyczyło tylko bieżącej warstwy. • Wygładzanie oznacza wygładzenie granicy między wycieranym obszarem a pozostałym obszarem. Wycieranie za pomocą tabletów graficznych W trakcie retuszowania pewne obszary obrazu można wycierać za pomocą myszy lub tabletu graficznego, jeśli jest on dostępny. Z 148 Malowanie i rysowanie myślą o użytkownikach tabletów program PhotoPlus obsługuje funkcję czułości na nacisk i można za jego pośrednictwem skalibrować tablet graficzny (poprzez Studio siły nacisku). Używanie wzorów Narzędzie Wzór umożliwia malowanie wzorów bezpośrednio w obszarze roboczym. W efekcie narzędzie „klonuje” każdy wybrany wzór bitmapowy, jednocześnie oferując możliwość malowania w dowolnym miejscu i kontrolowania ustawień krycia, trybu mieszania itp. Podobnie jak narzędzie Klonowanie, Pędzel ze wzorkiem pobiera piksele ze źródła (w tym przypadku jest to bitmapa ze wzorkiem) i umieszcza je w miejscu malowania. Możesz wybrać predefiniowaną bitmapę ze wzorkiem z okna dialogowego Wzory lub określić własny wzór. Wzory nadają się m.in. do malowania tła, na przykład witryn internetowych. Malowanie wzorkiem 1. Wybierz narzędzie Wzór z menu wysuwanego Klonowanie na pasku narzędziowym Narzędzia. 2. Na pasku narzędzi kontekstowych, ustaw właściwości pędzla (zobacz s. 142) i kliknij miniaturkę Wzór, aby wyświetlić okno dialogowe Wzory. Jeśli chcesz wybrać inną kategorię Malowanie i rysowanie 149 wzorów, kliknij miniaturkę prawym przyciskiem myszy i wybierz odpowiednią pozycję z menu wysuwanego. Aby wybrać wzór, po prostu go kliknij. Inne opcje menu prawego przycisku myszy umożliwiają edycję kategorii wzorów lub dołączania nowych wzorów z przechowanych plików bitmap. 3. Aby rozpocząć malowanie, przeciągnij narzędziem po aktywnej warstwie (lub bieżącym zaznaczeniu). Tworzenie własnych wzorów Zaprogramowane wzory dostępne w oknie dialogowym Wzory stanowią dobry punkt wyjścia, ale można również tworzyć własne wzory za pomocą zaznaczenia, a nawet wykorzystując całe obrazy. Najlepsze rezultaty osiągnie się po zmniejszeniu obrazu lub zaznaczonego obszaru do użytecznych rozmiarów. Aby utworzyć nowy wzór: 1. Jeśli chcesz, to wykonaj zaznaczenie, a następnie wybierz polecenie Utwórz wzór... z menu Edycja. 2. Aby zachować wzór, wybierz kategorię użytkownika z menu rozwijanego w oknie dialogowym Kategoria (możesz zostawić domyślną kategorię Moje wzory). 3. Kliknij przycisk OK. W galerii pojawi się miniaturka, za pomocą której można rozpocząć malowanie (albo wykorzystać jako teksturę końcówki pędzla lub wypełnienie). Kliknięcie prawym przyciskiem dowolnego wzoru umożliwia zmianę nazwy kategorii wzorów lub dołączanie nowych wzorów z przechowanych plików bitmap. Wypełnianie regionu Wypełnianie regionów lub warstw stanowi alternatywę do malowania kolorami lub wzorami. Zaznaczenie obszaru przed 150 Malowanie i rysowanie zastosowaniem wypełnienia i ustawienie odpowiednich opcji może zadecydować o tym, czy uzyskany efekt będzie banalny czy spektakularny. Menu wysuwane Wypełnienie na pasku narzędziowym Narzędzia zawiera dwa narzędzia do wypełniania regionów kolorem i/lub przezroczystością: Wypełnienie lawinowe i Wypełnienie gradientem. Ponadto można użyć polecenia Edycja>Wypełnij..., aby zastosować wypełnienie kolorem lub wzorem. Podobnie jak w przypadku narzędzi do malowania, jeśli jest zaznaczony obszar, wypełnienie będzie dotyczyło tylko pikseli z tego obszaru. Jeśli operujesz na kształcie lub warstwie tekstu, to samo wypełnienie zostanie zastosowane do wnętrza wszystkich obiektów z tej warstwy. Wypełnienie lawinowe i wzorem Narzędzie Wypełnienie lawinowe działa na warstwie tła i warstwie standardowej, zastępując istniejący obszar koloru kolorem pierwszego planu. Wielkość obszaru „zalewanego” kolorem wypełnienia zależy od różnicy między kolorem piksela, który został początkowo kliknięty, a kolorem otaczających go pikseli. Aby użyć narzędzia Wypełnienie lawinowe: 1. Wypełnienie lawinowe z menu Wybierz narzędzie wysuwanego Wypełnienie na pasku narzędziowym Narzędzia. 2. Na pasku narzędzi Kontekst ustaw opcje tolerancji i wypełnienia warstwy. 3. Kliknij w miejscu, gdzie ma się zacząć wypełnianie. Polecenie Edycja>Wypełnij... umożliwia wypełnienie lawinowe regionu na warstwie standardowej przy użyciu dowolnego koloru, a nie tylko koloru pierwszego planu. Z drugiej strony jest to ściśle Malowanie i rysowanie 151 jednolite wypełnienie lawinowe bez subtelności wynikających z właściwości narzędzia Wypełnienie lawinowe. Wystarczy wybrać to polecenie, aby otworzyć okno dialogowe Wypełnienie. Aby użyć polecenia Wypełnienie: • Wybierz polecenie Wypełnij... z menu Edycja. Wyświetlone zostanie okno dialogowe Wypełnienie. • Aby uzyskać wypełnienie lawinowe, w polu Typ wybierz opcję Kolor. • Wybierz opcję Pierwszy plan, Tło lub Niestandardowy, aby określić, jaki ma być kolor wypełnienia. • Określ tryb mieszania i krycie wypełnienia. Jeśli zaznaczysz pole wyboru Zachowaj przezroczystość, obszary przezroczyste nie zostaną zalane kolorem. Inaczej wszystko w zaznaczonym obszarze lub warstwie zostanie pokryte wypełnieniem. • Aby uzyskać wypełnienie wzorem, w polu Typ wybierz opcję Wzór. Opcje mieszania są takie same, ale w tym trybie zamiast wybierać kolor można wypełnić region dowolnym wzorem zapisanym w oknie dialogowym Wzory. Kliknij próbkę wzoru, aby została wyświetlona galeria miniaturek wzorów, a następnie kliknij prawym przyciskiem myszy dowolną miniaturkę, aby wybrać kategorię na końcu listy. (Zob. Używanie wzorów na s. 148). Wypełnienie gradientem O ile jednolite wypełnienia są zawsze w jednym kolorze, to wszystkie wypełnienia gradientem w programie PhotoPlus są tworzone przy użyciu przynajmniej dwóch kolorów głównych oraz rozkładu odcieni pomiędzy nimi, który daje efekt „widma”. Rzeczywisty rozrzut kolorów między poszczególnymi dwoma kolorami głównymi można dopasować. Ponadto przezroczystość 152 Malowanie i rysowanie wypełnienia gradientem w programie PhotoPlus może być jednolita — czyli o tym samym poziomie krycia, np. 50 lub 100%, na całym zakresie — lub zmienna, czyli określona za pomocą dwóch głównych poziomów krycia i rozrzutu wartości między nimi. Narzędzie Wypełnienie gradientem umożliwia zastosowanie wypełnień o zmiennym kolorze i przezroczystości bezpośrednio do warstwy. Dostępnych jest pięć rodzajów wypełnienia (jednolite, liniowe, radialne, stożkowe i kwadratowe). W ujęciu technicznym wypełnienie jednolite stanowi inny rodzaj wypełnienia (jest tylko w jednym kolorze), ale w praktyce efekt jednokolorowy można także uzyskać przy użyciu wypełnienia gradientem. Jednolite Liniowe Radialne Stożkowe Kwadratowe Zastosowanie wypełnienia gradientem na warstwie dowolnego rodzaju wymaga wybrania jednego z rodzajów wypełnienia, określenia kolorów i/lub przezroczystości wypełnienia w oknie dialogowym Gradient, a następnie zastosowania wypełnienia. Wypełnienia gradientem zachowują się jednak inaczej, zależnie od tego, na jakiego rodzaju warstwie operujesz. Na warstwie standardowej i warstwie tła narzędzie wytwarza efekt „widma”, wypełniając aktywną warstwę lub zaznaczony obszar gamą kolorów leżących między kolorami głównymi w wybranym wypełnieniu gradientem. Wypełnienie działa jak natryskiwanie lakieru na piksele istniejące na warstwie; właściwości koloru i przezroczystości w wypełnieniu gradientem w połączeniu z istniejącymi pikselami dają nowe Malowanie i rysowanie 153 wartości. Inaczej mówiąc, po zastosowaniu wypełnienia nie można się cofnąć i go edytować (jedynie cofnąć operację i zacząć od nowa). Przezroczystość działa podobnie, decydując o tym, jak „rozcieńczony” jest nakładany lakier. Przy pełnym kryciu wypełnienie całkowicie zasłania znajdujące się pod nim piksele. Na warstwach tekstu i kształtu narzędzie Wypełnienie gradientem umożliwia ponadto edytowanie właściwości koloru i przezroczystości wypełnienia. Pod względem technicznym wypełnienie jest właściwością warstwy, a kształty działają jak „okna”, przez które widać to wypełnienie. W związku z tym jedno wypełnienie jest stosowane do wszystkich kształtów z danej warstwy — jak pokazane obok wypełnienie gradientem zastosowane do trzech kształtów QuickShape znajdujących się na tej samej warstwie. Gradienty przezroczystości decydują o tym, które części obiektu są prześwitujące. Narzędzie Wypełnienie lawinowe nie działa na tekście ani kształtach. Kształt po narysowaniu przybiera jednolite wypełnienie kolorem pierwszego planu. Rodzaj wypełnienia można zmienić w sposób opisany poniżej. Aby zastosować wypełnienie gradientem: 1. Wybierz narzędzie Wypełnienie gradientem z menu wysuwanego Wypełnienie na pasku narzędziowym Narzędzia. 154 Malowanie i rysowanie 2. Wybierz rodzaj wypełnienia na pasku narzędziowym Kontekst. Do wyboru są opcje Liniowe, Radialne, Stożkowe i Kwadratowe. 3. Aby wybrać gotowe ustawienie lub edytować wartości kolorów i przezroczystości wypełnienia, kliknij próbkę koloru na pasku narzędziowym Kontekst. Zostanie wyświetlone okno dialogowe Kontekst, w którym można wybrać predefiniowane wypełnienie z galerii ustawień domyślnych lub kliknąć prawym przyciskiem myszy i wybrać wypełnienie spośród różnych wstępnie zdefiniowanych kategorii (np. Niebieskości, Zielenie itp.). Klikając prawym przyciskiem myszy, można ponadto dodawać, edytować i usuwać kategorie; można również dodawać (i usuwać) pozycje, jeśli w widmie wypełnienia zostanie utworzone wypełnienie standardowe. Szczegółowe informacje o edytowaniu wypełnień gradientem zawiera pomoc programu PhotoPlus. 4. (Opcjonalnie) Zaznacz pole wyboru Odwrotnie, aby odwrócić kierunek wybranego wypełnienia. 5. (Opcjonalnie) Usuń zaznaczenie pola wyboru Przezroczystość, jeśli nie chcesz, aby w wybranym wypełnieniu gradientem została zachowana przezroczystość; w przeciwnym razie przezroczystość wypełnienia zostanie zachowana w zastosowanym wypełnieniu. 6. Gdy wypełnienie zostanie zdefiniowane, kliknij w miejscu, od którego chcesz zacząć wypełnianie, i przeciągnij punkt do miejsca, gdzie ma się zakończyć. Aby zmienić typ wypełnienia warstwy tekstu lub kształtu albo zmienić jego kolory: • Kliknij dwukrotnie warstwę tekstu/kształtu (lub kliknij prawym przyciskiem myszy i wybierz polecenie Edytuj wypełnienie...). LUB Malowanie i rysowanie 155 Wybierz narzędzie Wypełnienie gradientem i użyj paska narzędziowego Kontekst. Każda z tych metod umożliwia wybranie rodzaju wypełnienia oraz jego edytowanie przez kliknięcie próbki koloru (lub gradientu). Na warstwie tekstu lub kształtu ścieżka wypełnienia (linia na powyższej ilustracji) pozostaje widoczna także po zastosowaniu wypełnienia, a położenie wypełnienia można skorygować po jego zastosowaniu, przeciągając węzły końców ścieżki wypełnienia za pomocą narzędzia Wypełnienie gradientem. Klonowanie regionu Narzędzie Klonowanie to jakby dwa magiczne pędzle zespolone ze sobą. Gdy obrysowujesz lub „wybierasz” oryginalny rysunek jednym pędzlem, drugi rysuje („kładzie”) jego idealny duplikat gdzie indziej — nawet na innym obrazie. Podczas retuszowania można np. usunąć z obrazu niepożądany obiekt rozciągając na niego inny obszar obrazu (zwróć uwagę, że obszar wybierania znajduje się raczej na morzu, a nie na łodzi). Narzędzie to działa na aktywną warstwę tła lub warstwę standardową, ale jest w stanie klonować wszystkie warstwy (włącznie z warstwami tekstu i warstwami kształtu). 156 Malowanie i rysowanie Aby sklonować region: 1. Na pasku narzędziowym Narzędzia rozwiń menu wysuwane Klonowanie i wybierz polecenie 2. W razie potrzeby możesz zmienić właściwości, korzystając z paska narzędziowego Kontekst. Na przykład: • Zmniejszenie ustawienia Krycie skutkuje rozjaśnieniem kopii oryginalnych pikseli. • Aby w dodatkowych pociągnięciach pędzlem był zawsze używany oryginalny punkt źródłowy, pozostaw niezaznaczone pole wyboru Wyrównane. Zaznacz pole wyboru Wyrównane, jeśli chcesz, aby punkt źródłowy przesuwał się w stosunku do położenia końcówki pędzla — jest to bardzo przydatne do usuwania niepożądanych obszarów z naturalną granicą jako ścieżką (np. gałąź drzewa). Niezaznaczone pole wyboru Wyrównane • 3. Klonowanie. Zaznaczone pole wyboru Wyrównane (Opcjonalnie) Jeśli istnieje więcej niż jedna warstwa, na pasku narzędziowym Kontekst znajduje się opcja Użyj wszystkich warstw, której zaznaczenie spowoduje, że będą klonowane wszystkie warstwy (włącznie z warstwami tła, standardowymi, tekstu i kształtu). Jeśli nie jest zaznaczona, będzie klonowana tylko warstwa aktywna (zaznaczona). Aby wyznaczyć punkt źródłowy, przytrzymaj klawisz Shift i kliknij. Malowanie i rysowanie 157 4. Kliknij ponownie i przeciągnij w miejscu, w którym chcesz rozpocząć kopiowanie, aby rozpocząć nanoszenie warstwy. Powtórz czynności w razie potrzeby. Kursor nitkowy wyznacza punkt źródłowy, który przesuwa się zgodnie z ruchami pędzla. Tworzenie i edytowanie tekstu W programie PhotoPlus są używane dwa narzędzia tekstowe: • Narzędzie Tekst służące do wpisywania jednolitego tekstu na nowej warstwie. Nadaje się ono do dodawania zarówno rzucających się w oczy, jak i dyskretnych (obok) podpisów i tytułów. • Narzędzie Zaznaczenie tekstu służące do zaznaczania obszaru w kształcie tekstu (który można następnie wypełnić nietypowymi wypełnieniami). Warstwy tekstu są na zakładce Warstwy zaznaczone symbolem . Jednolity tekst można w programie PhotoPlus edytować: podobnie jak kształty, dopóki tekst pozostaje na osobnej warstwie tekstu, można go zmodyfikować, wpisując inny tekst, lub zmienić jego właściwości. 158 Malowanie i rysowanie Aby utworzyć nowy jednolity tekst: 1. Kliknij menu wysuwane Tekst na pasku narzędziowym Narzędzia i wybierz standardowe narzędzie Tekst. 2. Kliknij kursorem tekstowym na obrazie w miejscu, gdzie chcesz wstawić tekst. Zostaną zastosowane atrybuty tekstu (czcionka, rozmiar w punktach, pogrubienie/kursywa/podkreślenie, wyrównywanie, wygładzanie i kolor) ustawione przed kliknięciem na pasku narzędziowym Kontekst narzędzia Tekst. lub Ustaw wymaganą wielkość tekstu, ciągnąc za uchwyty. Zwolnij przycisk myszy, aby ustawić rozmiar w punktach. 3. Wpisz tekst, który pojawi się bezpośrednio na stronie. Tekst znajdzie się na nowej przezroczystej warstwie tekstu w obrazie. Następnie możesz operować na nim za pomocą narzędzia Przesunięcie i innych narzędzi tak, jak na zawartości dowolnej innej warstwy. Aby edytować istniejący tekst: 1. Ustaw warstwę tekstu, którą chcesz edytować, jako warstwę aktywną, a następnie wybierz standardowe narzędzie Tekst i ustaw kursor nad tekstem tak, aby przybrał kształt kreski. 2. Obszary tekstu możesz zaznaczać przez klikanie, aby wstawić nowy tekst, lub przez przeciąganie, aby zastąpić istniejący tekst. Ponadto z poziomu paska narzędziowego Kontekst narzędzia Tekst możesz ustawić nowe atrybuty tekstu (czcionka, rozmiar w punktach, pogrubienie/kursywa/podkreślenie, wyrównywanie, wygładzanie lub kolor), które chcesz zastosować do zaznaczonego obszaru tekstu. Malowanie i rysowanie 159 Wielkość i rozmieszczenie znaków możesz dopasować przy użyciu zakładki Typografia. Jeśli zakładka nie jest widoczna, włącz ją za pomocą opcji menu Okno>Zakładki Studio. Aby zmienić kolor jednolitego tekstu: 1. Zaznacz cały tekst lub jego dowolną część. 2. Kliknij próbkę koloru na pasku narzędziowym Kontekst i użyj okna dialogowego Dopasowywanie koloru. (Zobacz Wybieranie kolorów na s. 137). 3. Zaznacz nowy kolor i kliknij przycisk OK. Aby zamienić kolor na gradient: 1. Kliknij prawym przyciskiem myszy warstwę tekstu na zakładce Warstwy i wybierz polecenie Edycja wypełnienia.... 2. W polu Rodzaj wypełnienia wybierz jedną z dostępnych opcji (Liniowe, Radialne, Stożkowe lub Kwadratowe) zamiast opcji Jednolite. 3. Kliknij próbkę gradientu Wypełnienie i wybierz predefiniowane wypełnienie gradientem lub utwórz własny gradient za pomocą okna dialogowego (zobacz Wypełnianie regionu na s. 149). Wypełnienie gradientem zostanie natychmiast zastosowane do tekstu. Aby przekształcić dowolną warstwę tekstu na warstwę standardową: • Kliknij prawym przyciskiem myszy nazwę warstwy, a następnie wybierz z menu polecenie Rasteryzuj. 160 Malowanie i rysowanie Aby zaznaczyć tekst: 1. Kliknij menu wysuwane Tekst (pasek narzędziowy Narzędzia) i wybierz narzędzie 2. Zaznaczenie tekstu. Kliknij miejsce na obrazie, od którego chcesz rozpocząć zaznaczanie. lub Ustaw wymaganą wielkość zaznaczonego tekstu, ciągnąc za uchwyty. Zwolnij przycisk myszy, aby ustawić rozmiar w punktach. 3. (Opcjonalnie) Z poziomu paska narzędziowego Kontekst narzędzia Tekst ustaw atrybuty, które ma mieć zaznaczony tekst (np. czcionka i rozmiar w punktach). 4. Wpisz tekst bezpośrednio na stronie. 5. Gdy skończysz, kliknij przycisk OK na pasku narzędziowym Kontekst. Zostanie wyświetlona ramka zaznaczenia wokół konturu tekstu. 6. Oznacza to, że można wycinać, kopiować, przesuwać, modyfikować i wypełniać zaznaczony obszar. W odróżnieniu od jednolitego tekstu zaznaczony tekst nie zajmuje osobnej warstwy. Rysowanie i edytowanie linii oraz kształtów Pasek narzędziowy Narzędzia zawiera następujące menu wysuwane narzędzi rysowniczych służące do rysowania i edytowania linii oraz kształtów: Malowanie i rysowanie 161 Menu wysuwane Narzędzia QuickShape z różnymi narzędziami do tworzenia prostokątów, elips, wielokątów i innych kształtów. Menu wysuwane Linia z liniami prostymi oraz piórem do rysowania linii odręcznych i zakrzywionych. Omówienie Reguły tworzenia i edytowania kształtów za pomocą każdego z narzędzi rysowniczych są inne i można się z nimi zapoznać poniżej. Przedtem jednak omówimy kilka rzeczy, które dotyczą wszystkich obiektów kształtu. • Kształty mają kontury zwane ścieżkami. Omawiane tutaj kształty są wypełnionymi liniami (czyli liniami zamkniętymi z pokolorowanym obszarem wewnątrz linii). • W odróżnieniu od zamalowanych regionów tworzonych na warstwach rastrowych (bitmapach), zarówno kształty QuickShape, jak i linie są obiektami wektorowymi, które zajmują specjalne warstwy kształtu, zaznaczone symbolem na zakładce Warstwy. Każda warstwa kształtu zawiera miniaturkę ścieżki, która stanowi reprezentację kształtów z tej warstwy. • Kształt QuickShape lub linię prostą można narysować bezpośrednio jako warstwę kształtu, ścieżkę lub wypełnioną bitmapę. Na pasku narzędziowym Kontekst znajdują się przyciski umożliwiające określenie, w jaki sposób będą rysowane linie i kształty, czyli Warstwa kształtu — tworzenie własnego kształtu QuickShape lub linii na nowej lub istniejącej warstwie kształtu. 162 Malowanie i rysowanie Ścieżki — dodanie kształtu lub linii bezpośrednio jako ścieżka, a nie nowa lub istniejąca warstwa kształtu. (Zobacz sekcję Używanie ścieżek na s. 172). Wypełnienie bitmap — tworzenie wypełnionej bitmapy kształtu lub linii prostej na warstwie rastrowej (np. na warstwie Tło). Linie zakrzywione i odręczne nie mogą być rysowane jako wypełnione bitmapy. Jeśli w chwili tworzenia kształtu miejscem pracy była warstwa inna niż warstwa kształtu, nowy kształt zostanie wyświetlony na nowej warstwie kształtu. A jeśli utworzysz następny kształt? Ponieważ liczba kształtów na jednej warstwie kształtu jest nieograniczona, musisz więc zdecydować, gdzie zostanie zapisany następny kształt. Decyzję te łatwo jest podjąć za pomocą paska narzędziowego Kontekst, jeśli wcześniej zostało wybrane narzędzie QuickShape lub Linia. Na pasku narzędziowym zostanie wyświetlona seria przycisków kombinacji określających warstwę, gdzie zostanie umieszczony kształt, oraz relację między nowym kształtem a kształtami znajdującymi się już na tej warstwie. Nowy — kształt zostanie dodany do nowej warstwy kształtu. Dodaj — dodanie kształtu do zaznaczonej warstwy. Odejmij — usunięcie pokrywającego się obszaru tam, gdzie nowy kształt został nałożony na kształty istniejące na zaznaczonej warstwie. Nowy kształt nie jest dodawany do tej warstwy. Odejmij — dodanie obszaru przecięcia tylko tam, gdzie nowy kształt został nałożony na zaznaczone kształty istniejące na zaznaczonej warstwie. Malowanie i rysowanie 163 Wyklucz — wykluczenie obszaru przecięcia tam, gdzie nowy kształt jest nakładany na zaznaczone kształty istniejące na zaznaczonej warstwie. Aby zmienić typ wypełnienia lub zmienić jego kolory: • Kliknij dwukrotnie warstwę kształtu . LUB Wybierz narzędzie Wypełnienie gradientem i użyj paska narzędziowego Kontekst. Każda z tych metod umożliwia dodanie wypełnienia tęczowego, wypełnienia jednolitym kolorem i/lub gradientu przezroczystości do kształtu lub tekstu. • Wszystkie kształty z danej warstwy mają jedno wspólne wypełnienie. (Pod względem technicznym wypełnienie jest właściwością warstwy, a kształty działają jak „okna”, przez które widać to wypełnienie). Jeśli zatem chcesz np. narysować czerwony prostokąt i żółty prostokąt, potrzebujesz dwóch warstw kształtu. Ponadto można zmodyfikować Krycie warstwy na zakładce Warstwy. Tworzenie i edytowanie kształtów QuickShape W programie PhotoPlus QuickShapes to gotowe, wypełnione kontury, które umożliwiają błyskawiczne dodawanie do strony kształtów dowolnego rodzaju, a następnie przystosowywanie ich i różnicowanie przy użyciu uchwytów sterujących, co daje nieograniczone możliwości! 164 Malowanie i rysowanie Menu wysuwane Narzędzia QuickShape umożliwia wybór z szerokiej gamy najczęściej używanych kształtów, jak prostokąty, owale, strzałki, wielokąty, gwiazdki itp. Każdy kształt ma własne wbudowane „inteligentne” właściwości, które umożliwiają przystosowanie do potrzeb podstawowego kształtu. Kształty QuickShape mogą być ponadto rysowane jako ścieżki w sposób opisany w sekcji Używanie ścieżek (zobacz s. 172). Aby utworzyć kształt QuickShape: 1. Na pasku narzędziowym Narzędzia kliknij menu wysuwane Kształty QuickShape i wybierz z niego odpowiedni kształt. (Aby od razu wybrać ostatnio używany kształt, wystarczy kliknąć bezpośrednio przycisk paska narzędziowego). 2. Upewnij się, że na pasku narzędziowym Kontekst jest wybrany przycisk 3. Warstwy kształtu. Jeśli tworzysz kształt na nowej warstwie, upewnij się, że jest wybrany przycisk Nowy na pasku narzędziowym Kontekst. Jeśli tworzysz więcej niż jeden kształt na tej samej warstwie, wybierz jeden z innych przycisków kombinacji (patrz powyżej), aby określić, w jaki sposób te kształty będą na siebie oddziaływać (patrz powyżej). 4. Wybierz kolor pierwszego planu i ewentualnie inne cechy kształtu QuickShape. 5. Przeciągnij kształt po obrazie. Zostanie wyświetlony jako kontur; trzymaj wciśnięty klawisz Ctrl w trakcie przeciągania, aby zachować stałe proporcje. Gdy kształt Malowanie i rysowanie 165 zostanie narysowany, nastąpi jego jednolite wypełnienie kolorem pierwszego tła wybranym na zakładce Kolor. Jeśli chcesz z kształtu QuickShape utworzyć wypełnioną bitmapę, wybierz przycisk Wypełnienie bitmap zamiast przycisku Warstwy kształtów. Na każdym kształcie QuickShape można swobodnie eksperymentować przed ostatecznym dodaniem go do danego rysunku, a także później go edytować — możliwości są nieograniczone! Jeśli zmienisz narzędzie na Edycja węzła, możesz przystosować kształt. Liczba wyświetlonych uchwytów sterujących edycji zależy od kształtu; np. prostokąt ma jeden uchwyt sterujący, wielokąt dwa, a gwiazdka cztery. Na przykład przeciągnięcie bocznego uchwytu sterującego środkowego pięciokąta QuickShape w dół przekształci go na sześciokąt, siedmiokąt, ośmiokąt itd. Przeciągnięcie górnego uchwytu sterującego w prawo obróci kształt w lewo. Aby edytować kształt QuickShape: 1. Kliknij jego warstwę na zakładce Warstwy lub nazwę ścieżki na zakładce Ścieżki, aby go zaznaczyć. Jeśli jesteś na warstwie Kształt, upewnij się, że miniaturka ścieżki warstwy jest zaznaczona (z białym obramowaniem, jak miniaturka wskazana strzałką poniżej), aby umożliwić edycję ścieżki za pomocą narzędzia Edycja węzła lub Edycja kształtu. 166 Malowanie i rysowanie 2. Użyj jednego z następujących narzędzi: • Narzędzie Edycja węzła (pasek narzędziowy Narzędzia), aby kliknąć kształt i operować dowolnymi jego uchwytami. lub • Narzędzie Edycja kształtu, aby zaznaczać poszczególne kształty, przesuwać je, zmieniać ich wielkość i formować. (Jeśli na danej warstwie znajduje się tylko jeden kształt, można użyć narzędzi Przesunięcie i Deformowanie). Aby zmienić wielkość kształtu bez ograniczeń, można przeciągnąć dowolny uchwyt kształtu; aby zachować proporcje kształtu, należy podczas przeciągania trzymać wciśnięty klawisz Shift. Aby zdeformować kształt, należy podczas przeciągania węzła trzymać wciśnięty klawisz Ctrl. Tworzenie i edytowanie linii Do rysowania linii można użyć specjalnych narzędzi z menu wysuwanego Linia na pasku narzędziowym Narzędzia. W programie PhotoPlus narzędzie Linia generuje wygładzoną linię prostą, która jest po prostu bardzo cienkim kształtem. Linia może mieć różną grubość, a jej kąt pochylenia może być wymuszony jako jedna z wielokrotności 15 stopni, jeśli w trakcie przeciągania będzie przytrzymywany wciśnięty klawisz Shift. Narzędzie Pióro dowolne, jak sama nazwa wskazuje, Malowanie i rysowanie 167 umożliwia narysowanie zygzaka składającego się z kolejnych odcinków linii i węzłów (każdy nowy segment zaczyna się od węzła końcowego innego segmentu), z którego można utworzyć kształt zamknięty, jeśli koniec zostanie dołączony do początku. Poszarpane kontury można automatycznie wyrównać przy użyciu ustawienia Gładkość na pasku narzędziowym Kontekst. Narzędzie Pióro może generować złożone krzywe (i kształty) w kontrolowany sposób. Paski narzędziowe Kontekst obsługujące poszczególne narzędzia umożliwiają tworzenie linii na warstwie kształtu, jako ścieżki lub bezpośrednio jako wypełniona bitmapa. Ponadto istnieją przyciski kombinacji, które pozwalają dodać linię do jej własnej warstwy (lub ścieżki) oraz służą do kontrolowania sposobu, w jaki nowa linia będzie oddziaływać z kształtami istniejącymi w warstwie. Narzędzia Edycja węzła i Edycja kształtu przydają się do modyfikowania linii nawet bardziej niż do modyfikowania kształtów QuickShape. Aby edytować linię: 1. Kliknij nazwę jej warstwy, aby zaznaczyć tę warstwę. 2. Aby przesunąć linię, zmienić jej wielkość, pochylić lub obrócić, wybierz narzędzie Edycja kształtu. Działanie tego narzędzia deformującego polega na manipulowaniu otaczającą linię obwiednią przez przeciąganie rogu lub krawędzi. (Szczegółowy opis sposobu użycia tego narzędzia zawiera sekcja Deformowanie na s. 113). 168 Malowanie i rysowanie 3. Aby przekształcić linię, wybierz narzędzie Edycja węzła. Linia składa się z odcinków linii i węzłów (punktów, gdzie stykają się odcinki linii). Możesz przeciągnąć jeden lub więcej węzłów lub bezpośrednio przeciągnąć odcinek linii. Gdy zaznaczysz węzeł, zostaną wyświetlone uchwyty sterujące sąsiadujących odcinków linii; na końcu każdego odcinka także znajduje się uchwyt sterujący. Zaznaczony węzeł jest narysowany jako czerwony środek, a uchwyty sterujące są połączone z węzłami niebieskimi liniami. Typy węzłów są następujące: ostre, gładkie i symetryczne. Zależnie od typu węzła jego uchwyty sterujące mogą się zachowywać nieco inaczej, jak można się zorientować, trochę eksperymentując. Typ węzła warunkuje zasadniczo nachylenie i krzywiznę przylegających do niego odcinków i można go wybrać na pasku narzędziowym Kontekst: Narożnik ostry oznacza, że odcinki po obu stronach węzła są od siebie całkowicie niezależne, czyli narożnik może być dość szpiczasty. Narożnik gładki oznacza, że nachylenie linii po obu stronach węzła jest takie samo, ale ich głębokości mogą być różne. Narożnik symetryczny spaja odcinki linii o tym samym nachyleniu i głębokości po obu stronach węzła. Malowanie i rysowanie 169 Aby edytować węzeł: 1. Zaznacz go za pomocą narzędzia Edycja węzła. 2. Przeciągnij jego uchwyty sterujące, aby zmodyfikować krzywą. Za pomocą paska narzędziowego Kontekst można ponadto określić, czy odcinek linii ma być prostą czy krzywą. Aby dodać węzeł, kliknij dwukrotnie odcinek linii. Aby usunąć zaznaczony węzeł, naciśnij klawisz Delete. Odcinek linii można wyprostować przy użyciu przycisku Wyprostuj linię. Tworzenie konturów W programie PhotoPlus kontury można tworzyć na dwa sposoby — zamieniając bieżące zaznaczenie oraz rysując kontury dookoła obiektów umieszczonych na warstwach, na przykład tekstu lub kształtów (jako efekt warstwy). Kontury tworzy się przede wszystkim dookoła tekstu i innych obiektów, dlatego częściej wykorzystuje się drugą metodę (ale opisujemy obydwie). Zaznaczenie (przed i po) Tekst (przed i po) 170 Malowanie i rysowanie Aby utworzyć kontur na podstawie zaznaczenia: 1. Utwórz zaznaczenie na warstwie standardowej lub warstwie tła (ale nie na warstwach tekstu lub kształtu). (Zobacz sekcję Zaznaczanie na s. 89). 2. W menu Edycja wybierz polecenie Kontur.... 3. W oknie dialogowym wybierz Szerokość konturu. 4. Wybierz kolor konturu z listy rozwijanej. Opcja Pierwszy plan służy do wybierania bieżącego koloru pierwszego planu, natomiast opcja Tło ustala kolor tła. (Zobacz Wybieranie kolorów na str. 137). Aby wybrać Niestandardowy kolor, kliknij próbkę koloru i dopasuj barwę w oknie dialogowym Dopasowanie koloru. 5. Opcjonalnie: w menu rozwijanym Tryb wybierz tryb mieszania, który kontroluje sposób łączenia się pikseli konturu z pikselami znajdującymi się pod nim, tworząc wspólny, uśredniony kolor. Wybierz wartość procentową opcji Krycie dla konturu w czasie mieszania i zaznacz opcję Zachowaj przezroczystość, aby obszary przezroczyste nie zostały zalane kolorem. Inaczej wszystko w zaznaczeniu lub warstwie zostanie pokryte wypełnieniem. 6. Kliknij przycisk OK. Dookoła zaznaczonego obszaru pojawia się kontur. Po zastosowaniu nie można już edytować zaznaczenia. Jeśli jednak rezultat nie jest zadowalający, można cofnąć zmiany. Aby utworzyć kontury jako warstwy (efekt warstwy): 1. W zakładce Warstwy wybierz warstwę, na której chcesz dodać kontur. Uwaga: zmienione zostaną wszystkie obiekty (kształty, teksty lub linie) znajdujące się na warstwie. Malowanie i rysowanie 171 2. Kliknij przycisk Efekty warstw znajdujący się w zakładce Warstwy i zaznacz pole Kontur w oknie dialogowym Efekty warstwy. 3. Opcjonalnie: w menu rozwijanym Tryb mieszania wybierz tryb mieszania, który kontroluje sposób łączenia się pikseli konturu z pikselami znajdującymi się pod nim, tworząc wspólny, uśredniony kolor. Ustaw wartość opcji Krycie w czasie mieszania konturu. 4. Wybierz ustawienie Szerokości konturu oraz jego Wyrównanie (na zewnątrz, do wewnątrz lub pośrodku krawędzi obiektu). 5. Aby ustawić wypełnienie konturu, wybierz polecenie Typ wypełnienia z menu rozwijanego: Jednolity, Liniowy, Promienisty, Stożkowy, Kwadratowy, Konturlub Wzór. Wybranie opcji Jednolity spowoduje wyświetlenie próbki, którą po kliknięciu można dostosowywać w oknie dialogowym Dopasowanie koloru. W przypadku innych wypełnień kliknij próbkę wypełnienia gradientowego. Możesz je zastosować lub edytować (zobacz sekcję Edycja wypełnienia gradientowego w pomocy programu Photo Plus , aby uzyskać więcej informacji). Wypełnienia wzorkami można stosować za pomocą Próbki wzorku (zobacz sekcję Używanie wzorów na s. 148, aby poznać więcej szczegółów). 6. Kliknij przycisk OK. Dookoła każdego obiektu na warstwie obszaru pojawia się kontur. Zauważ, że obok warstwy, na której zastosowano kontur, pojawia się ikona . Pamiętaj, że do konturu można zastosować kombinację efektów warstwy 2D, zaznaczając inne opcje w oknie dialogowym Efekty warstwy. 172 Malowanie i rysowanie Aby wyłączyć efekt warstwy: • Po zaznaczeniu warstwy kliknij przycisk Efekty warstw i usuń zaznaczenie pola Kontur w oknie dialogowym Efekty warstwy. Używanie ścieżek Ścieżki to po prostu kontury. Każdy narysowany kształt zawiera ścieżkę, czyli kontur, który go określa. Przy każdej nazwie warstwy kształtu znajduje się miniaturka ścieżki, reprezentująca jej zawartość. Jednak najważniejsze jest to, że ścieżki mogą funkcjonować niezależnie: niewypełnione kontury, które nie znajdują się na konkretnej ścieżce, lecz które można stosować na różne sposoby. Do czego przydają się ścieżki? Pomyśl o możliwościach edycyjnych rysunku wektorowego i przenieś to na koncepcję zaznaczenia. Teraz pomyśl o sposobach wykorzystywania zaznaczeń. W programie PhotoPlus zaznaczenia i ścieżki można stosować zamiennie. Warstwy są umieszczone w zakładce Warstwy, natomiast niezależne ścieżki w zakładce Ścieżki. Mają własne nazwy, a ich kontur widoczny jest na miniaturce. Jeśli zakładka nie jest widoczna, włącz ją za pomocą opcji menu Okno>Zakładki Studio. Są dwa sposoby tworzenia ścieżek. Można utworzyć: • kontur ścieżki bezpośrednio z narysowanego kształtu QuickShapes lub konturów. • zaznaczenie na obrazie, z którego można utworzyć kontur ścieżki. Mając już kontur ścieżki, można zmieniać jego kształt (korzystając z narzędzi Kontur), zamieniać na zaznaczenie, tworzyć wypełnioną Malowanie i rysowanie 173 bitmapę lub obrysować ścieżkę, czyli namalować ścieżkę na bitmapie, korzystając z aktualnego pędzla. Ścieżki są zapisywane z obrazem przy użyciu formatu SPP. Tworzenie konturu ścieżki z kształtu QuickShapes lub zaznaczenia 1. Wybierz narzędzie kształt QuickShape lub Kontur, następnie Ścieżki jest zaznaczona na pasku upewnij się, że opcja narzędzi kontekstowych. (Aby uzyskać szczegółowe informacje o użyciu tych narzędzi, zobacz sekcję Rysowanie i edytowanie linii oraz kształtów na s. 160). 2. Przeciągnij na stronie, aby utworzyć ścieżkę. LUB 1. Utwórz zaznaczenie na warstwie, aby utworzyć kontur ścieżki o jego kształcie. 2. Kliknij opcję zakładce Ścieżki. 3. W oknie dialogowym ustaw opcję Gładkość (aby wygładzić krawędzie) i kliknij przycisk OK. Nowy kontur ścieżki pojawia się na nowej ścieżce z domyślną nazwą (którą można zmienić — informacje niżej). Zmiana zaznaczenia na ścieżkę w Edycja konturu ścieżki • Użyj narzędzia Edycja węzła, aby zmienić kształt ścieżki, przesuwając węzły lub dopasowując krzywe poprzez przesuwanie uchwytów węzłów. • Użyj narzędzia Edycja kształtu, aby przesuwać, obracać i przekrzywiać ścieżkę lub zmieniać jej rozmiar i kształt, przeciągając wyświetlane uchwyty. 174 Malowanie i rysowanie Aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus. Tworzenie zaznaczenia ze ścieżki 5. 1. Zaznacz warstwę (tła lub zwykłą), na której chcesz utworzyć zaznaczenie. 2. W zakładce Ścieżki wybierz tę, którą chcesz zamienić na zaznaczenie. 3. Kliknij przycisk Zmiana ścieżki na zaznaczenie (lub kliknij wpis prawym przyciskiem myszy). 4. W oknie dialogowym wybierz opcję dla zaznaczenia: • Wtapianie powoduje, że piksele brzegowe stają się półprzezroczyste, co skutkuje rozmyciem krawędzi zaznaczenia. • Zaznacz opcję Wygładzanie, aby wygładzić krawędzie poprzez częściowe wypełnienie brzegowych pikseli. • Jeśli trzeba, wybierz opcję Nowe zaznaczenie, Dodaj do zaznaczenia, Odejmij od zaznaczenia lub Przetnij z zaznaczeniem, aby określić sposób interakcji zaznaczenia ze ścieżki z bieżącym zaznaczenia. Kliknij przycisk OK. Na warstwie docelowej pojawia się ramka zaznaczenia. Rysowanie (obrysowywanie) ścieżki na warstwie bitmapy 1. Zaznacz warstwę (tła lub zwykłą), na której chcesz dodać bitmapę. Malowanie i rysowanie 175 2. Wybierz narzędzie do malowania (takie jak Pędzel lub Pędzel obrazkowy) i ustaw na pasku narzędzi kontekstowych kolor, końcówkę pędzla i inne właściwości. 3. W zakładce Ścieżki wybierz tę, którą chcesz obrysować. Upewnij się, że pozycja ścieżki jest dobra. 4. Kliknij przycisk Obrysuj ścieżkę. Tworzenie wypełnionej bitmapy ze ścieżki 1. Zaznacz warstwę (tła lub zwykłą), na której chcesz utworzyć wypełnioną bitmapę. 2. Ustaw kolor pierwszego planu. 3. Z zakładki Ścieżki wybierz zakładkę, którą chcesz wypełnić. Upewnij się, że pozycja ścieżki jest dobra. 4. Wypełnij ścieżkę (lub kliknij prawym Kliknij przycisk przyciskiem myszki ścieżkę i wybierz polecenie Wypełnij ścieżkę). Pojęcia związane z barwami Tryby koloru Program PhotoPlus oferuje różne tryby koloru, co pozwala pracować na standardowym lub wyższym poziomie szczegółowości kolorów lub tonów — są to gama RGB z 8 bitami/kanał (lub skala szarości z 8 bitami/kanał) oraz bardziej szczegółowa gama RGB z 16 bitami/kanał (lub skala szarości z 16 bitami/kanał). Jeśli edycja odbywa się w trybie 8 bitów na kanał, w każdym kanale koloru będzie rozróżnianych 256 poziomów, a jeśli w trybie 16 bitów na kanał, to 65 536 poziomów. 176 Malowanie i rysowanie Generalnie lepiej jest pracować w trybie 16-bitowym, ze względu na to, że kolory w nim są odtwarzane z taką dokładnością, jaka jest dostrzegalna dla ludzkiego oka. Jeśli masz do dyspozycji 16-bitowe obrazy, to warto korzystać z optymalnych informacji o kolorze lub tonie w całym projekcie. 16bitowy/kanałowy tryb kolorów jest wywoływany automatycznie w następujących sytuacjach: • Zaimportowanie nieprzetworzonego obrazu (RAW) ze studia RAW. • Otwarcie 16-bitowego zdjęcia Microsoft HD W programie PhotoPlus można ponadto wybrać tryb ręcznie: Wybierz opcję... Następnie wybierz... gdy tworzysz nowy obraz Nowy obraz (Kreator startowy) lub Plik>Nowy z kreatora startowego... lub Plik>Nowy Tryb koloru: RGB lub skala szarości Głębia bitowa: 8 lub 16 bitów na kanał w dowolnym momencie Obraz>Tryb koloru RGB 8 bitów na kanał RGB 16 bitów na kanał Skala szarości 8 bitów na kanał Skala szarości 16 bitów na kanał Malowanie i rysowanie 177 podczas uzyskiwania wyników tworzenia obrazu HDR Plik>Tworzenie obrazów HDR... Wyjście: 16 bitów na kanał Podobnie jak w większości 16-bitowych programów do obróbki zdjęć nie wszystkie efekty filtra są dostępne podczas pracy w trybie 16 bitów/kanał. Konwersja obrazu 8-bitowego na 16-bitowy nie daje właściwie żadnych korzyści ze względu na to, że nie zyskujesz wtedy żadnych danych obrazu. Aby sprawdzić, jaki tryb jest ustawiony, wystarczy spojrzeć na pasek tytułu, gdzie za nazwą pliku jest podany tryb, np. CRW_4832.CRW @ 20%, 3088 x 2056, RGB 16 bitów na kanał. 178 Malowanie i rysowanie 7 Tworzenie obrazów do internetu 180 Tworzenie obrazów do internetu Tworzenie obrazów do internetu 181 Dzielenie obrazów Dzielenie obrazu i mapy obrazu to dwa wygodne sposoby tworzenia pasków nawigacji i grafik strony internetowej. W przypadku dzielenia obrazu grafika zostaje posegmentowana — do każdego elementu można dołączyć łącze (jak do grafik w internecie). W czasie eksportowania pliku program PhotoPlus zapisuje fragmenty jako oddzielne pliki. W procesie eksportowane są również znaczniki HTML opisujące tabelę zawierającą wszystkie grafiki, dzięki której przeglądarka internetowa może odtworzyć stronę. Rezultat wygląda jak jednowarstwowa grafika, w której poszczególnym regionom przypisane są różne łącza. Narzędzie Plasterek obrazu umożliwia podzielenie obrazu na sekcje, które można eksportować do formatów GIF lub JPG. Można określić tekst zastępczy i łącza URL dla każdej sekcji obrazu. Aby podzielić obraz: • Wybierz narzędzie Plasterek obrazu z paska narzędziowego Standardowy. • Aby umieścić poziomą linię wyznaczającą plasterek obrazu, kliknij obrazek w wybranym miejscu. Wciśnij klawiszShift i kliknij, aby umieścić pionową linię pomocniczą. Po każdym kliknięciu pojawia się linia pomocnicza. • Aby przesunąć linię pomocniczą, przeciągnij ją. • Aby usunąć pojedynczą linię pomocniczą, przeciągnij ją poza okno obrazu. Aby ustawić tekst zastępczy lub łącze: • Kliknij prawym przyciskiem myszy plasterek obrazu (obszar oddzielony pionowymi i poziomymi liniami pomocniczymi) i wprowadź w oknie dialogowym tekst zastępczy oraz adres URL. 182 Tworzenie obrazów do internetu Po pocięciu obrazu trzeba go wyeksportować, aby mógł być wyświetlany w przeglądarkach internetowych różnych użytkowników. Aby wyeksportować pocięty obraz: • W czasie eksportowania poprzez menu Plik>Optymalizacja eksportu trzeba podać nazwę i folder dla plików oraz wybrać format — GIF lub JPG. Upewnij się, że okno wyboru Utwórz plasterki obrazu jest zaznaczone w drugim oknie dialogowym opcji eksportowania. Ponieważ przy eksportowaniu plasterków powstaje dużo plików, dobrym pomysłem jest utworzenie nowego folderu, w którym będą mogły być zapisane. Podczas eksportowania w wybranym folderze pojawiają się pliki w liczbie odpowiadającej liczbie plasterków. Jest to seria plików obrazów w wybranym formacie (na przykład MYFILEH0V0.GIF, MYFILEH0V1.GIF itp.) oraz jeden plik HTML (na przykład MYFILE.HTM). W pliku HTML znajdują się znaczniki odpowiadające plasterkom obrazu, które można wkleić do kodu źródłowego witryny WWW. Tworzenie map obrazów Mapy obrazów składają się z punktów aktywnych, które rysujesz specjalnymi narzędziami na wybranych częściach obrazu. Gdy kursor osoby odwiedzającej przejedzie nad punktem aktywnym, zostanie wyświetlony niewielki podpis i wskaźnik zmieni kształt na dłoń z palcem wskazującym. Kliknięcie w momencie, gdy kursor znajduje się nad punktem aktywnym, wywoła hiperłącze do określonego adresu URL. Każdy punkt aktywny jest przypisany do swojego celu, np. adresu URL strony internetowej. Punkty aktywne nie są przymocowane do danego obrazu, ale stanowią część większej „mapy”, która jest eksportowana (s. 184) wraz z obrazem i zamienia się na kod Tworzenie obrazów do internetu 183 HTML. Następnie projektant strony powinien poprawnie osadzić kod mapy obrazu w stronie internetowej. Mapy obrazu są przydatne, aby wyznaczyć wydzielone lub mające nieregularny kształt obszary stanowiące hiperłącze w grafice na stronie internetowej, zamiast dzielenia całej grafiki na prostokątne paski obrazu. Aby narysować punkt aktywny: 1. Na pasku narzędziowym Standardowy kliknij menu wysuwane Narzędzia mapy obrazu i wybierz jedno z następujących narzędzi: Prostokąt (mapa obrazu) Koło (mapa obrazu) Wielokąt (mapa obrazu) 2. Aby uzyskać prostokąty i koła, narysuj punkt aktywny na warstwie aktywnej, przeciągając po niej narzędziem. Aby narysować wielokąt, wyznacz poszczególne odcinki linii, przeciągając i zwalniając przycisk myszy, a następnie zamknij wielokąt, dwukrotnie klikając. Wszystkie punkty aktywne są cieniowane na turkusowo. Jeśli używasz narzędzia Prostokąt (mapa obrazu), możesz przytrzymać wciśnięty klawisz Ctrl, aby wymusić zachowanie proporcji kwadratu przez kształt punktu aktywnego. Edycja punktu aktywnego: 1. Kliknij menu wysuwane Narzędzia mapy obrazu i wybierz narzędzie Zaznaczenie (mapa obrazu). 184 Tworzenie obrazów do internetu 2. Zaznacz punkt aktywny na stronie, a wtedy zostaną wyświetlone różne opcje edycji. • Aby zmienić wielkość punktu aktywnego, przeciągnij wyświetlone węzły kwadratowe. • Aby przesunąć punkt aktywny, przeciągnij go za środek. • Kliknij prawym przyciskiem myszy punkt aktywny, aby ustawić jego Właściwości.... Wpisz Tekst podpisu i dodaj powiązany docelowy URL. Gdy obraz zostanie wyeksportowany, wpisany tekst będzie wyświetlany, gdy kursor znajdzie się nad punktem aktywnym. Menu otwierane kliknięciem prawym przyciskiem myszy umożliwia ponadto ustalanie kolejności nakładających się punktów aktywnych oraz zawiera opcję Usuń do usuwania zaznaczonego punktu aktywnego. Eksportowanie mapy obrazu: • Jeśli do eksportowania jest używana funkcja Optymalizacja eksportu, wyeksportuj obraz, którego mapa została utworzona, jako plik GIF (obrazy inne niż fotografie) lub JPG (obrazy fotograficzne). Uważaj, aby w drugim oknie dialogowym eksportowania było zaznaczone pole wyboru Utwórz kod HTML dla map obrazu. Dane wyjściowe składają się z pliku obrazu i pliku HTML o tej samej nazwie bazowej. W pliku HTML znajdują się tagi mapy obrazu, które można wkleić do kodu źródłowego strony internetowej. 8 Makra i przetwarzanie wsadowe 186 Makra i przetwarzanie wsadowe Makra i przetwarzanie wsadowe 187 Informacje o makrach Pewne wielokrotnie powtarzane operacje w programie PhotoPlus można wykonywać automatycznie za pomocą makr. Makro to zapis sekwencji poleceń, który można w każdej chwili odtworzyć. Wykorzystanie makr: • Próbkowanie w dół • Ponowne formatowanie • Stosowanie efektów • Stosowanie dopasowań • Stosowanie ramek i kontrola winietowania W programie PhotoPlus znajdują się liczne, wstępnie skonfigurowane makra gotowe do wykorzystania. Znajdują się one w zakładce Makra. Dodatkowo zostały podzielone na kategorie, takie jak: czarno-biała fotografia, kolor, polecenia, winietowanie, rozmycie układu oraz ramki (na ilustracji). Obok każdego marka znajduje się ikona . Kliknięcie jej powoduje wyświetlenie poleceń, z których składa się makro (ponowne kliknięcie zwija tę listę). Przykładowo, makro dodające drewnianą ramkę mogłoby zawierać listę chronologicznie ułożonych poleceń. Można je włączać, wyłączać, zmieniać ich kolejność lub kontrolować w czasie pracy. Każde makro można wyciąć, skopiować, wkleić, a nawet powielić. Umożliwia to modyfikowanie wstępnie zdefiniowanych makr po wcześniejszym wklejeniu ich do kategorii zdefiniowanych przez użytkownika. 188 Makra i przetwarzanie wsadowe Nagrywanie makr W pewnym momencie może zajść potrzeba przygotowania własnego makra. Warto utworzyć nową kategorię, w której zostanie zapisane nowe makro. Dzięki temu można odróżnić własne makra od wstępnie zdefiniowanych w programie PhotoPlus. Inaczej rozróżnienie ich nie byłoby możliwe. Dobrą praktyką w czasie nagrywania makr jest także przestawienie jednostek miarki/siatki układu na procenty (w menu Plik>Ustawienia). Takie podejście da nam pewność, że polecenia makra (np. zmiana rozmiaru lub ujmowanie w ramki) będą wykonywane względem oryginalnego zdjęcia, a nie wielkości absolutnych. W innym przypadku do małego obrazu mogłaby zostać dodana ramka, która pasuje tylko do większych zdjęć. Czasem może się zdarzyć, że trzeba użyć wielkości absolutnych. Wystarczy wtedy skorzystać z absolutnych wartości siatki. Warto zaplanować sekwencję poleceń przed nagraniem makra, co pozwoli uniknąć błędów. Tworzenie nowej kategorii 1. Wyświetl zakładkę Makra. 2. W zakładce Makra, kliknij przycisk Nowa kategoria 3. W oknie dialogowym wprowadź nazwę kategorii i kliknij przycisk OK. Nowa, pusta kategoria wyświetli się automatycznie. . Każda aktualnie wyświetlana kategoria może być edytowana lub usunięta za pośrednictwem przycisku menu zakładki na górze po prawej stronie zakładki Makra. Nagrywanie makra 1. W zakładce Makra wybierz z listy kategorii jedną kategorię. Makra i przetwarzanie wsadowe 189 2. Kliknij przycisk Nowe makro znajdujący się na dole zakładki Makra i wprowadź nazwę dla nowego makra, a następnie kliknij przycisk OK. Nowa nazwa makra pojawi się na dole listy makr w aktualnie wyświetlanej kategorii. 3. Kliknij przycisk Rozpocznij nagrywanie . Każde polecenie, które może być zapisane w makrze, zostanie zachowane w czasie procesu nagrywania. 4. Wykonaj polecenia, które chcesz zapisać. Jeśli zajdzie taka potrzeba, skorzystaj z instrukcji. 5. Aby wstrzymać rejestrowanie makra, kliknij przycisk Zatrzymaj nagrywanie . Aby zobaczyć makro, przejdź do wybranej kategorii i kliknij ikonę , aby wyświetlić polecenia składające się na makro. Odtwarzanie makr Aby odtworzyć makro, wybierz zdjęcie, na którym ma być zastosowane. Zapisane w makrze polecenia mogą być stosowane jedynie poprzez jego odtwarzanie. Odtwarzanie makra 1. Otwórz fotografię, w której chcesz zastosować makro. 2. W zakładce Makra wybierz kategorię z listy rozwijanej, a następnie wybierz makro. 3. Wciśnij przycisk Odtwarzaj odtwarzanie makra. , aby rozpocząć Odtwarzanie makra można anulować, wciskając klawisz ESC. 190 Makra i przetwarzanie wsadowe Modyfikowanie makr Po pomyślnym nagraniu i odtworzeniu makra można zmienić zapisaną w nim sekwencję poleceń. Polecenia są ułożone w kolejności, w której były nagrane, i można je włączać, wyłączać, zmieniać ich kolejność lub kontrolować w czasie pracy. Polecenia w makrach są domyślnie włączone. Przeciągając i upuszczając polecenia na nowe pozycje, można w prosty sposób zmienić kolejność ich wykonywania. Klikając własne makro prawym przyciskiem myszy, można usunąć lub powielić polecenie albo zmienić jego nazwę. Zmiany są wprowadzane na bieżąco, dlatego nie trzeba niczego zapisywać. Można skopiować i wkleić wstępnie przygotowane makra do kategorii utworzonej przez użytkownika. Nie można tego robić z pojedynczymi poleceniami. Wprowadzenie zbyt licznych zmian może uszkodzić makro, dlatego warto wszystkie zmiany testować. Wyłączanie poleceń 1. Kliknij ikonę umieszczoną obok nazwy makra, aby wyświetlić listę zapisanych w nim poleceń. 2. Przy każdym wpisie znajduje się pole wyboru , które służy do włączania lub wyłączania danego polecenia. Usuń zaznaczenie pola, aby wyłączyć polecenie. Należy poeksperymentować z włączaniem i wyłączaniem poleceń — od niektórych zależy działanie makra. Makra i przetwarzanie wsadowe 191 Interaktywne włączanie poleceń Umożliwia kontrolowanie pracy makra, włącznie z dostosowywaniem wartości w oknach dialogowych — w czasie odtwarzania makra pojawiają się okna dialogowe powiązane z poleceniami, chwilowo wstrzymując pracę. Przykładowo, w czasie działania makra „Ramki” może wyświetlić się okno dialogowe Wypełnienie, w którym użytkownik może określić nowy rodzaj wypełnienia (zaleca się przetestowanie domyślnych ustawień makra ze zmianą ustawień). 1. Kliknij puste pole aby wyświetlić ikonę umieszczone przed nazwą polecenia, okna dialogowego Włącz/wyłącz. 2. Wczytaj fotografię i rozpocznij odtwarzanie zmodyfikowanego makra. Odtwarzanie zostanie wstrzymane, aby wyświetlić okno dialogowe związane z powyższym poleceniem. 3. Zmień ustawienia i kliknij przycisk OK. Odtwarzanie makra zostanie wznowione. Aby wyłączyć tę funkcję, ponownie kliknij ikonę . Niektóre polecenia nie mają okienek odpowiadających za interaktywność. Jest tak dlatego, że niektóre polecenia nie są powiązane z oknami dialogowymi. Dołączanie instrukcji do listy poleceń Innym przykładem interaktywności jest włączenie pauzy do każdego własnego makra. Umożliwia to wyświetlanie w określonych momentach odtwarzania makra dodatkowych instrukcji (lub ważnych uwag) w oknie dialogowym. Jest kilka powodów, dla których warto tak robić: makro nie może nagrywać zaznaczeń lub czynności, które są właściwe dla każdej fotografii, dlatego możliwość ręcznego zaznaczenia w niektórych przypadkach jest niezwykle istotna. Również czasem może się zdarzyć, że użytkownik zechce dodać uwagę (np. „wykonaj 192 Makra i przetwarzanie wsadowe pociągnięcie pędzlem”) lub ostrzeżenie przed wykonaniem jakiejś czynności. 1. Kliknij prawym przyciskiem myszy polecenie zapisane w makrze przygotowanym przez użytkownika i wybierz z menu wysuwanego polecenie Wstaw pauzę.... 2. W oknie dialogowym Opcje zatrzymania wpisz uwagi. Jeśli chcesz dodać przycisk Kontynuuj, zaznacz opcję Zezwalaj na kontynuację. Kliknięcie przycisku wznowi pracę makra. 3. Kliknij przycisk OK. Polecenie Zatrzymaj zostanie dodane do listy poleceń pod edytowanym właśnie poleceniem (możesz chcieć przesunąć je przed polecenie). 4. Wczytaj fotografię i rozpocznij odtwarzanie zmodyfikowanego makra (zobacz sekcję Odtwarzanie makr). Odtwarzanie zostanie wstrzymane, aby wyświetlić wstawione wcześniej instrukcje — pamiętaj o tym przed następnym krokiem. 5. Kliknij przycisk Stop. 6. Wykonaj polecenia opisane w oknie dialogowym. 7. Wciśnij przycisk , aby działanie makra wznowić od polecenia na liście, które znajduje się po poleceniu Wstrzymaj. Jeśli nie musisz wykonać żadnej operacji ręcznie, kliknij przycisk Kontynuuj, aby kontynuować pracę makra bez przerywania. Przetwarzanie wsadowe Funkcja przetwarzania wsadowego jest przydatna zwłaszcza wtedy, gdy pewna operacja jest wykonywana wielokrotnie. Przetwarzanie wsadowe oferuje następujące możliwości: Makra i przetwarzanie wsadowe 193 • Użyj makr: wykorzystanie predefiniowanych lub niestandardowych makr w ramach procesu wsadowego. • Zmiana typu pliku: masowe przekształcanie obrazów na nowy typ pliku (z innymi właściwościami pliku, jeśli jest to wymagane). • Zmiana rozmiaru obrazów: zmiana szerokości, wysokości lub rozdzielczości obrazu przy użyciu różnych metod ponownego próbkowania. • Zmiana nazwy pliku: masowe modyfikowanie nazw pliku obrazów. Wykonując dowolną z powyższych operacji, należy określić folder źródłowy i docelowy jako wejście i wyjście. Daje to pewne korzyści, przede wszystkim to, że oryginały zdjęć nie zostaną zastąpione. Wszystkie powyższe operacje są wykonywane w oknie dialogowym Operacje wsadowe otwieranym z menu Plik. W każdej operacji przetwarzania wsadowego musi zostać najpierw określony Folder źródłowy. Dotyczy to zarówno operacji z użyciem makr i bez, jak i konwersji zdjęć na inny format pliku. Opcjonalnie można określić Folder docelowy, czyli miejsce, gdzie zostaną utworzone nowe pliki. Jeśli nie wybierzesz folderu docelowego, przetworzone pliki źródłowe zastąpią oryginalne pliki — przy takim ustawieniu należy zachować ostrożność! Aby było szybciej, program PhotoPlus zapamiętuje poprzednio wybrane foldery źródłowy i docelowy. Być może zastanawiasz się, jak przetwarzanie wsadowe postępuje ze zdjęciami, które w danej chwili są wczytane do programu PhotoPlus. Przetwarzanie wsadowe w programie PhotoPlus operuje tylko na zawartości folderu źródłowego, a nie na zdjęciach, 194 Makra i przetwarzanie wsadowe które w danej chwili są wczytane —pozostają one zatem bez zmian. W trakcie przetwarzania wsadowego kolejne zdjęcia są jednak tymczasowo wczytywane i przekształcane w oknie Zdjęcie, co pozwala wizualnie zorientować się, jaki jest postęp procesu. Aby sprawdzić, czy wyniki są zgodne z oczekiwaniami, należy obejrzeć folder wyjściowy w Eksploratorze Windows. Używanie makr W procesie przetwarzania wsadowego można z łatwością korzystać z makr (aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus) za pomocą opcji Użyj makr. W programie PhotoPlus nie występuje rozróżnienie między makrami predefiniowanymi a zarejestrowanymi przez użytkownika. Jeśli są one dostępne, można je wybrać z tych samych menu rozwijanych Kategoria i Makro. Zmienianie typu pliku Program PhotoPlus umożliwia konwersję zdjęć na wiele typów plików (za pomocą opcji Zmiana typu pliku). Ponadto, w przypadku niektórych typów plików, można wybrać takie opcje konwersji, jak głębia bitowa, paleta, roztrząsanie, kompresja/jakość i otoczka. Konwersja plików może być wykonywana niezależnie lub w połączeniu z makrami. Zmienianie rozmiaru obrazu Podobnie jak w przypadku zmieniania formatu pliku program PhotoPlus może masowo modyfikować rozmiary obrazu przy użyciu przetwarzania wsadowego (korzystając z różnych metod ponownego próbkowania) — służy do tego opcja Zmiana rozmiaru obrazów. Jest to szybki i łatwy sposób, aby przystosować obrazy do maksymalnych wymiarów obrazu (wysokości lub szerokości) z zachowaniem proporcji albo do bezwzględnych wymiarów obrazu (z dopasowaniem do obszaru Makra i przetwarzanie wsadowe 195 przez rozciągnięcie/ściśnięcie) lub przeskalować je o pewną wartość procentową albo do pewnej rozdzielczości (DPI). Przydaje się to do wysyłania cyfrowych zdjęć pocztą elektroniczną, a także publikowania obrazów na stronie internetowej. • Zaznacz pole wyboru Zachowaj proporcje, a następnie wprowadź wartości w polach Maksymalna szerokość i Maksymalna wysokość, jeśli chcesz przeskalować obrazy do maksymalnych planowanych wymiarów, zachowując zarazem oryginalne proporcje obrazu. • Gdy pole wyboru Zachowaj proporcje nie jest zaznaczone, możesz wprowadzić bezwzględne wartości w polach Szerokość i Wysokość, aby rozmiar wszystkich obrazów był taki sam. Ponieważ proporcje nie są zachowywane, obrazy mogą zostać rozciągnięte w poziomie lub pionie. • Jeśli chcesz skalować proporcjonalnie (z zachowaniem proporcji), zmień jednostki miary na procent, a następnie wprowadź takie same wartości procentowe w polach Szerokość i Wysokość; różne wartości spowodowałyby rozciągnięcie obrazów w poziomie lub pionie. • Aby zmienić oryginalną rozdzielczość obrazów, możesz wpisać wartość DPI. • Z listy rozwijanej wybierz metodę. Użyj metody Najbliższy piksel w przypadku obrazów zawierających ostre krawędzie, Interpolacja dwuliniowa w przypadku zmniejszania zdjęć, Interpolacja dwusześcienna w przypadku powiększania zdjęć, natomiast opcji Okno Lanczos3, kiedy oczekiwane są wyniki najwyższej jakości. Lista jest przedstawiona zgodnie z czasami przetwarzania (od najszybszego do najwolniejszego). Zmienianie nazw plików Ponadto można nacisnąć przycisk Modyfikuj... w oknie dialogowym, a następnie w polu Nazwa pliku określić docelowe nazwy przetwarzanych plików. W oknie dialogowym Format 196 Makra i przetwarzanie wsadowe nazwy pliku można wybrać nowe nazwy plików, które mogą zawierać bieżącą datę/godzinę, nazwy dokumentów, numery kolejne lub ciąg tekstu. Numerowanie pozwala generować osobne pliki po konwersji kolejnych plików — w przeciwnym razie każdy następny plik byłby zapisywany na miejsce poprzedniego! 9 Wrażliwość na nacisk i tablety graficzne Wrażliwość na nacisk Wrażliwość na nacisk to indywidualna właściwość każdego pędzla. Ma znaczenie tylko wtedy, gdy użytkownik korzysta z tabletu graficznego. Zadanie Narzędzie • Popraw zdjęcia, zamalowując określone obszary. Pędzel • Popraw zdjęcia, wymazując określone obszary. Standardowa Gumka Gumka tła • Popraw zdjęcia, rozjaśniając i przyciemniając obszary. Rozjaśnianie Ściemnianie • Nanieś farbę na zdjęcie, tworząc efekt stylistyczny (np. obraz matowy). Pędzel W skrócie: wrażliwość na nacisk oznacza, że w zależności od siły nacisku użytej w czasie korzystania z poszczególnych narzędzi tabletu (pisaka, gumki, aerografu itp.) zmieni się charakter pociągnięcia pędzlem (jego rozmiar, krycie itp.). Aby uzyskać więcej informacji na temat tabletów, zobacz sekcję Korzystanie z tabletów graficznych (s. 201). Włączanie funkcji wrażliwości na nacisk Tylko niektóre z pędzli w programie PhotoPlus (pędzle podstawowe, kaligraficzne i stemple oraz niektóre multimedia i efekty) są wrażliwe na zmianę siły nacisku. Niektóre (np. pędzle napylające) nie są wrażliwe, ponieważ cecha ta nie ma w ich przypadku zastosowania. 200 Wrażliwość na nacisk i tablety graficzne Użytkownik tabletu zwykle nie musi robić nic ze swoim urządzeniem poza malowaniem i rysowaniem. Dzieje się tak, gdyż właściwości rozmiaru i krycia pędzli automatycznie reagują na zmianę siły nacisku. Warto pamiętać, że w przypadku rzadziej używanych atrybutów (np. Odstępy i Kształt), funkcja odczytu siły nacisku jest domyślnie wyłączona. Można ją włączyć ręcznie za pośrednictwem paska narzędzi kontekstowych pędzla (Opcje pędzla), a następnie zapisać ustawienia zmienionego pędzla i korzystać z nich w przyszłości (zobacz Pomoc programu PhotoPlus). Korzystanie z tabletów graficznych Malować można za pomocą myszki lub, aby wrażenia były bardziej naturalne, można skorzystać z tabletu graficznego. Składa się on z inteligentnej, elektronicznej podkładki i narzędzia wrażliwego na siłę nacisku (np. pióra i gumki). Prostokątny, „aktywny” obszar odpowiada sile nacisku wywoływanej przez narzędzie. Tablet po podłączeniu do komputera umożliwia szkicowanie, odręczne rysowanie linii i malowanie. Dzięki temu wrażenia pracy z programem PhotoPlus są niezwykle realistyczne. Wrażliwość na nacisk w połączeniu z opcjami sterowania programu PhotoPlus pozwala kontrolować szerokość i krycie linii w czasie rysowania i malowania. Program PhotoPlus doskonale współpracuje z tabletami graficznymi największych producentów, w tym z produktami firm Wacom® i AipTek. Nie ma znaczenia, czy są one przeznaczone dla początkujących czy dla profesjonalistów. Program PhotoPlus oferuje narzędzie Studio siły nacisku, w którym można skalibrować odczyt siły nacisku w tablecie graficznym i dostosować konkretne polecenia do elementów Express Keys*, TouchStrip* lub TouchRing*. Ustawienia programu PhotoPlus zastępują ustawienia narzędzia. Wrażliwość na nacisk i tablety graficzne 201 * Niedostępne w niektórych modelach tabletów. Korzystanie z narzędzia Studio siły nacisku Studio nacisku siły programu PhotoPlus służy jako interfejs pomiędzy programem a tabletem. Można dzięki niemu: • Dokonać kalibracji odczytu siły nacisku (poniżej) wielu narzędzi. Dzięki temu program PhotoPlus działa bardziej przewidywalnie. • Przypisać funkcje programu PhotoPlus do tabletu (jeżeli tablet jest wyposażony w klawisze funkcyjne). Studio oferuje: • miejsce do ćwiczeń, służące do automatycznej kalibracji narzędzia (pisaka, gumki, aerografu itp.) poprzez rysowanie delikatnych i mocnych kresek. Możliwa jest również ręczna kalibracja. Przełączanie narzędzi (pisaka, gumki itp.) powoduje wyświetlenie zmiany krzywej nacisku. • Zarządzanie profilami odczytu siły nacisku. Wstępnie zdefiniowane profile zostały przygotowane, aby rozwiązywać problemy z nietypowymi odczytami siły nacisku. • Globalne włączanie/wyłączanie odczytu siły nacisku umożliwia funkcjonowanie programu PhotoPlus z tabletem lub bez niego. Po włączeniu pędzle takie jak podstawowy i kaligraficzny oraz stemple, a także niektóre multimedia i efekty stają się domyślnie wrażliwe na zmiany rozmiaru pędzla i krycia. Uruchamianie Studia siły nacisku • Wybierz polecenie Studio siły nacisku z paska narzędziowego Standardowy. 202 Wrażliwość na nacisk i tablety graficzne Przed dokonaniem kalibracji warto przećwiczyć rysowanie w obszarze do tego przeznaczonym. Przypisywanie funkcji klawiszom funkcyjnym Jeżeli tablet jest wyposażony w przyciski ExpressKeys (lub podobne), w Studiu siły nacisku można przypisać im skróty do różnych narzędzi programu PhotoPlus. W zależności od typu zainstalowanego tabletu narzędzie może się różnić, a w zakładce Funkcje będzie wyświetlany odpowiedni układ klawiszy funkcyjnych. Zakładka Funkcje się nie wyświetla? Dzieje się tak dlatego, że tablet nie jest podłączony, nie działa lub nie jest wyposażony w klawisze funkcyjne. Dostosowywanie klawiszy funkcyjnych 1. W zakładce Funkcje wybierz z listy rozwijanej inne narzędzie. Wciśnięcie przycisku na tablecie spowoduje uruchomienie funkcji w programie PhotoPlus. 2. Kliknij przycisk OK. Przywracanie domyślnych ustawień klawiszy funkcyjnych tabletu 1. Wybierz opcję „Ustawienia domyślne tabletu” z listy rozwijanej znajdującej się przy wybranym klawiszu. 2. Kliknij przycisk OK. Tablet Wacom Intuos4® wyświetli ikony przypisanych narzędzi programu PhotoPlus obok przycisków ExpressKeys. 10 Drukowanie i eksportowanie 204 Drukowanie i eksportowanie Drukowanie i eksportowanie 205 Drukowanie W przypadku zwykłego drukowania w domu i biurze narzędzie Studio druku oferuje ciekawe i rozbudowane możliwości. Można korzystać z licznych szablonów, oferujących możliwość wydruku jedno- i wieloobrazowego. Funkcja drukowania wieloobrazowego w programie PhotoPlus umożliwia najlepsze wykorzystanie specjalnego, kosztownego papieru fotograficznego. Korzystając z oferowanych przez nią szablonów wydruku i stykówek, można umieścić na jednym arkuszu kilka pojedynczych fotografii. • Szablony wydruku pojedynczych obrazów Służą do drukowania pojedynczych obrazów. Oferują różnorodne opcje (własne lub standardowe rozmiary wydruku, pozycjonowanie, układy sąsiadujące i dopasowywanie obrazu do komórki). • Szablony wydruku wieloobrazowego Służą do drukowania wielu obrazów o standardowych rozmiarach (w orientacji pionowej lub poziomej), zdjęć paszportowych, a także składania fotografii o różnych wymiarach. • Szablony ze stykówkami Służą do drukowania wieloobrazowego miniatur fotografii. Nadają się świetnie do tworzenia etykiet! Istniejące szablony można zmieniać, tworząc własne. Do drukowania dostaną wykorzystane otwarte dokumenty, lecz można dodać ich więcej w Studiu wydruku. Drukowanie (przy użyciu szablonów) 1. Kliknij przycisk Drukuj znajdujący się na pasku narzędzi Standardowy. 206 Drukowanie i eksportowanie Otworzy się Studio wydruku. 2. Opcjonalnie: aby otworzyć dodatkowe obrazy do druku, kliknij przycisk Dodaj obrazy.... Zaznacz zdjęcie, które chcesz dodać, i kliknij przycisk Otwórz.... Obrazy pojawią się w galerii jako miniaturki. 3. Z listy umieszczonej po prawej stronie wybierz kategorię szablonu, np. Pojedyncze obrazy (Pionowo). 3. Aby wstawić wybrany szablon na stronę, kliknij jego miniaturkę. 4. W zależności od trybu wydruku trzeba określić, które obrazy mają być wydrukowane, np. 5. • Do szablonów z pojedynczymi obrazami możesz wybrać różne obrazy z galerii. • W przypadku szablonów wydruku kliknij prawym przyciskiem myszy miniaturkę z galerii i wybierz opcję Dopasuj obraz do układu Wszystkie komórki układu zostaną zastąpione. Aby wypełnić jedną komórkę, przeciągnij do niej obrazek z dolnej galerii. Komórki w szablonie wydruku trzeba wypełnić ręcznie. W innych trybach komórki będą wypełniane automatycznie. • W przypadku szablonów ze stykówkami, użyj opcji Rozmieszczenie dostępnej w oknie dialogowym Ustawienia obrazu, aby kontrolować sposób rozmieszczenia obrazów. Opcjonalnie: kliknij znajdujący się po lewej stronie obrazu przycisk, aby wyświetlić Ustawienia obrazu dotyczące zmiany rozmiaru i obracania obrazów w komórkach: • Włącz opcję Dopasuj obraz do komórki, aby obraz wypełnił komórkę. Drukowanie i eksportowanie 207 • Włącz opcję Wypełnij komórkę obrazem, aby przeskalować obraz i zmieścić go całkowicie w komórce. • Zaznacz opcję Obróć, aby lepiej dopasować, aby obrazy pionowe zmieściły się w komórkach zorientowanych poziomo (i odwrotnie). Umożliwi to maksymalne wykorzystanie ograniczonej przestrzeni. 6. Opcjonalnie: zaznacz opcję Ramka, aby dodać ramkę o wybranej szerokości (wpisz ją w oknie tekstowym) i kolorze (wybierz próbkę w oknie dialogowym). 7. Opcjonalnie: aby dodać do obrazów podpisy, zaznacz opcję Etykieta. Z menu rozwijanego wybierz, czy chcesz dodać datę, nazwę pliku czy numer fotografii. Aby zmienić wygląd etykiety, kliknij przycisk Modyfikuj..., dostosuj wygląd i kliknij przycisk OK. Następnie z rozwijanego menu wybierz pozycję Własna. 8. Kliknij przycisk Drukuj... lub Zamknij, aby zachować ustawienia (ale nie drukować). Jeśli chcesz stworzyć własne szablony, zmień tryb wydruku i dostosuj ustawienia. Drukowanie przy użyciu własnych szablonów 1. Drukuj znajdujący się na pasku Kliknij przycisk narzędzi Standardowy. Otworzy się Studio wydruku. 2. Z listy rozwijanej Tryb wybierz opcję Pojedynczy obraz, Układ wydruku lub Stykówka. 3. Z sekcji Układ wybierz standardowy lub własny Rozmiar wydruku. 208 Drukowanie i eksportowanie 4. Opcjonalnie: zastosuj powyższe zalecenia dotyczące obracania i dopasowywania obrazów. Aby zachować bieżący układ strony z obrazami: • W galerii fotografii kliknij przycisk Zapisz układ.... Program PhotoPlus zapisze układ. Jeśli są w nim obrazy, to zapisze układ razem z nimi. Aby otworzyć nowy układ, kliknij w galerii przycisk Otwórz układ.... Aby zachować bieżący układ strony jako szablon bez obrazów: • Kliknij prawym przyciskiem myszy listę szablonów. Pojawi się menu umożliwiające dodawanie lub usuwanie szablonów i kategorii. Po utworzeniu kategorii, korzystając z polecenia Dodaj kategorię... (lub zaznaczając istniejącą kategorię), kliknij prawym przyciskiem opcję Dodaj szablon..., aby zapisać szablon w takim stanie, w jakim jest (bez obrazów w komórkach). Ustawianie opcji widoku Poniższe opcje widoku będą stosowane do każdej strony. Pokaż komórki Po zaznaczeniu wyświetla się ramka każdej komórki, w której znajduje się obrazek. Pokaż marginesy Po zaznaczeniu linie pomocnicze marginesów są wyświetlane na niebiesko. Siatka Po zaznaczeniu widoczna jest siatka przyciągająca. W czasie pozycjonowania komórki będą do niej przylegać. Użyj pola tekstowego lub próbnika kolorów, aby podać odstęp pomiędzy komórkami lub wybrać inny kolor siatki. Drukowanie i eksportowanie 209 Jednostki W menu rozwijanym zaznacz inną jednostkę miary, która zostanie użyta w oknach Układ i Opcje obrazu. W przypadku druku profesjonalnego ustawienia Rozbarwienia oraz Przygotowanie do druku kontrolują znaczniki kolorów CMYK. Drukowanie z użyciem rozbarwień kolorów Ustawienia Rozbarwienia i Przygotowanie do druku, które wyświetlają się w każdym trybie, stosuje się do profesjonalnego wydruku w kolorach CMYK. Z tego procesu korzysta się rzadziej w porównaniu z publikowaniem elektronicznych dokumentów PDF (zgodnie z PDF/X1).Drukowanie przy użyciu układów wydruku Tryb Układ wydruku Studia wydruku umożliwia wykorzystanie szablonów w czasie drukowania wieloobrazowego. Znajdują się one, odpowiednio posegregowane i niewypełnione, na podręcznej liście. Możesz również utworzyć własny szablon — wystarczy dodać lub usunąć komórki albo zmienić ich pozycję i rozmiar. Nowy układ można zapisać jako szablon. 210 Drukowanie i eksportowanie Drukowanie przy użyciu szablonów z układami wydruku 1. Kliknij przycisk Drukuj znajdujący się na pasku narzędzi Standardowy. 2. Wybierz drukarkę z listy rozwijanej, następnie możesz kliknąć przycisk Ustawienia wydruku..., aby zmienić właściwości drukowania, np. orientację strony. 3. Z listy umieszczonej po prawej stronie wybierz kategorię szablonu, np. Układy wydruku A4 (Pionowo). 4. Kliknij prawym przyciskiem wybrany obraz i wybierz polecenie Dopasuj obraz do układu. Wszystkie puste komórki zostaną wypełnione tym samym obrazem. LUB Aby zamienić pojedyncze obrazy, przeciągnij obrazek z dolnej galerii do docelowej komórki. Obrazy znajdujące się w komórkach zostaną zastąpione nowo wybranym obrazem. 5. Opcjonalnie: kliknij przycisk , aby wyświetlić Ustawienia obrazu dotyczące zmiany rozmiaru i obracania obrazów w komórkach: • Włącz opcję Wypełnij komórkę obrazem, aby przeskalować wszystkie obrazy i zmieścić je całkowicie w komórkach. • Włącz opcję Dopasuj obraz do komórki, aby obraz wypełnił komórkę. • Zaznacz opcję Obróć, aby lepiej dopasować, aby obrazy pionowe zmieściły się w komórkach zorientowanych poziomo (i odwrotnie). Umożliwi to maksymalne wykorzystanie ograniczonej przestrzeni. Drukowanie i eksportowanie 211 6. Opcjonalnie: zaznacz opcję Ramka, aby dodać ramkę o wybranej szerokości (wpisz ją w oknie tekstowym) i kolorze (wybierz próbkę w oknie dialogowym). 7. Opcjonalnie: aby dodać do obrazów podpisy, zaznacz opcję Etykieta. Z menu rozwijanego wybierz, czy chcesz dodać datę, nazwę pliku czy numer fotografii. Aby zmienić wygląd etykiety, kliknij przycisk Modyfikuj..., dostosuj wygląd i kliknij przycisk OK. Następnie z rozwijanego menu wybierz pozycję Własna. Aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z sekcją Zmiana nazwy plików. 8. Opcjonalnie: ustaw marginesy ręcznie lub pobierz ustawienia Z drukarki (ustawienie domyślne). Aby przeskalować lub obrócić jeden obraz, zaznacz jego komórkę i użyj funkcji Opcje obrazu. Aby otworzyć dodatkowe obrazy do druku, kliknij przycisk Dodaj obrazy.... Zaznacz zdjęcie, które chcesz dodać, i kliknij przycisk Otwórz.... Obraz pojawi się w galerii jako miniaturka. Drukowanie przy użyciu własnych szablonów Zobacz sekcję Drukowanie na s. 207. Zmiana rozmiaru, obracanie i kadrowanie obrazu w komórkach Zobacz sekcję Zmiana rozmiaru i obracanie obrazu w komórkach oraz Kadrowanie obrazu w komórkach tematu Drukowanie. Ustawianie opcji widoku Poniższe opcje widoku będą stosowane do każdej strony. Pokaż komórki Po zaznaczeniu wyświetla się ramka każdej komórki, w której znajduje się obrazek. 212 Drukowanie i eksportowanie Pokaż marginesy Po zaznaczeniu linie pomocnicze marginesów są wyświetlane na niebiesko. Siatka Po zaznaczeniu widoczna jest siatka przyciągająca. W czasie pozycjonowania komórki będą do niej przylegać. Użyj pola tekstowego lub próbnika kolorów, aby podać odstęp pomiędzy komórkami lub wybrać inny kolor siatki. Jednostki W menu rozwijanym zaznacz inną jednostkę miary, która zostanie użyta w oknach Układ i Opcje obrazu. W przypadku druku profesjonalnego ustawienia Rozbarwienia oraz Przygotowanie do druku kontrolują znaczniki kolorów CMYK. Drukowanie z użyciem rozbarwień kolorów Ustawienia Rozbarwienia i Przygotowanie do druku, które wyświetlają się w każdym trybie, stosuje się do profesjonalnego wydruku w kolorach CMYK. Z tego procesu korzysta się rzadziej w porównaniu z publikowaniem elektronicznych dokumentów PDF (zgodnie z PDF/X1). Drukowanie i eksportowanie 213 Drukowanie przy użyciu stykówek Dzięki stykówkom można w szybko i łatwo przejrzeć kolekcję zdjęć (po lewej) lub stworzyć artystyczne układy ze zdjęciami o tym samym rozmiarze (idealne do portfeli). W Studiu wydruku znajdują się gotowe stykówki, z których można korzystać, ale można również tworzyć własne. Wystarczy dopasować ustawienia układu (liczby miniaturek na arkuszu) i marginesy strony. Drukowanie stykówek 1. Kliknij przycisk Drukuj znajdujący się na pasku narzędzi Standardowy. 2. Wybierz drukarkę z menu rozwijanego, następnie możesz kliknąć przycisk Ustawienia wydruku..., aby zmienić właściwości drukowania, np. orientację strony. 3. Z listy umieszczonej po prawej stronie wybierz kategorię szablonu, np. stykówki. 4. Aby skorzystać z gotowej stykówki, wybierz jeden z szablonów umieszczonych na liście znajdującej się po prawej stronie, zawierającej posegregowane i niewypełnione komórki siatek. 214 Drukowanie i eksportowanie 5. Opcjonalnie: aby wybrać sposób wyświetlania obrazów, otwórz okno Opcje obrazu i wybierz rodzaj rozmieszczenia. Domyślnie każda komórka zostanie wypełniona tym samym obrazem („Jeden obraz na stronę”). Możesz wybrać opcję „Jeden obraz na komórkę”, aby zapełnić komórki różnymi obrazami (kliknij przycisk Dodaj obrazy..., aby dodać więcej obrazów) lub „Powtórz każdy obraz N razy”, aby drukować wybrany obraz wiele razy. 6. Opcjonalnie: kliknij przycisk , aby wyświetlić Opcje obrazu dotyczące zmiany rozmiaru i obracania obrazów w komórkach: • Włącz opcję Dopasuj obraz do komórki, aby obraz wypełnił komórkę. • Włącz opcję Wypełnij komórkę obrazem, aby przeskalować wszystkie obrazy i zmieścić je całkowicie w komórkach. • Zaznacz opcję Obróć, aby lepiej dopasować, aby obrazy pionowe zmieściły się w komórkach zorientowanych poziomo (i odwrotnie). Umożliwi to maksymalne wykorzystanie ograniczonej przestrzeni. 7. Opcjonalnie: zaznacz opcję Ramka, aby dodać ramkę o wybranej szerokości (wpisz ją w oknie tekstowym) i kolorze (wybierz próbkę w oknie dialogowym). 8. Opcjonalnie: aby dodać do obrazów podpisy, zaznacz opcję Etykieta. Z menu rozwijanego wybierz, czy chcesz dodać datę, nazwę pliku czy numer fotografii. Aby zmienić wygląd etykiety, kliknij przycisk Modyfikuj..., dostosuj wygląd i kliknij przycisk OK. Następnie z rozwijanego menu wybierz pozycję Własna. Aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z sekcją Zmiana nazwy plików. Drukowanie i eksportowanie 215 Drukowanie przy użyciu własnych szablonów Zobacz sekcję Drukowanie na s. 207. Zmiana rozmiaru, obracanie i kadrowanie obrazu w komórkach Aby uzyskać więcej informacji, zobacz Pomoc programu PhotoPlus. Edytowanie stykówek Tryb stykówki pozwala również modyfikować i tworzyć własne niestandardowe szablony. Zamiast wybierać szablon tak, jak opisano powyżej, wykonaj poniższe czynności. • Po prostu dopasuj układ — wybierz liczbę wierszy i kolumn, szerokość i wysokość każdej komórki oraz odstępy X i Y między nimi. Jeśli zmieni się rozmiar komórek, obrazy zostaną do niego dopasowane. • Marginesy można ustawiać ręcznie lub korzystając z ustawienia Z drukarki (ustawienie domyślne). Aby zachować własny układ stykówek jako szablon: • Zobacz sekcję Drukowanie na s. 207. Ustawianie opcji widoku Poniższe opcje widoku będą stosowane do każdej strony. Pokaż komórki Po zaznaczeniu wyświetla się ramka każdej komórki, w której znajduje się obrazek. 216 Drukowanie i eksportowanie Pokaż marginesy Po zaznaczeniu linie pomocnicze marginesów są wyświetlane na niebiesko. Siatka Po zaznaczeniu widoczna jest siatka przyciągająca. W czasie pozycjonowania komórki będą do niej przylegać. Użyj pola tekstowego lub próbnika kolorów, aby podać odstęp pomiędzy komórkami lub wybrać inny kolor siatki. Jednostki W menu rozwijanym zaznacz inną jednostkę miary, która zostanie użyta w oknach Układ i Opcje obrazu. W przypadku druku profesjonalnego ustawienia Rozbarwienia oraz Przygotowanie do druku kontrolują znaczniki kolorów CMYK. Drukowanie z użyciem rozbarwień kolorów Ustawienia Rozbarwienia i Przygotowanie do druku, które wyświetlają się w każdym trybie, stosuje się do profesjonalnego wydruku w kolorach CMYK. Z tego procesu korzysta się rzadziej w porównaniu z publikowaniem elektronicznych dokumentów PDF (zgodnie z PDF/X1). Publikowanie plików PDF Program PhotoPlus może publikować obrazy jako dokumenty PDF (Portable Document Format). Jest to przenośny format plików typu WYSIWYG opracowany przez firmę Adobe. Umożliwia obsługę dokumentów w sposób niezależny od urządzenia i platformy. Dokumenty PDF idealnie nadają się do dystrybucji cyfrowej i drukowania profesjonalnego. W programie PhotoPlus dostępne są profile dokumentów PDF przygotowane z myślą o obydwu zastosowaniach. Drukowanie i eksportowanie 217 • Dystrybucja cyfrowa. Jeśli przygotowujesz dokumenty PDF gotowe do dystrybucji cyfrowej, musisz upewnić się, że spełniają one kryteria zgodności Acrobat, a ich przestrzeń barwna to RGB. Mogą być również odpowiednio zabezpieczone. • Drukowanie profesjonalne. Dokumenty PDF są przystosowane do drukowania profesjonalnego, np. obrazu w drukarni (albo innej firmie zewnętrznej). Zwykle muszą charakteryzować się zgodnością PDF/X-1a (w druku CMYK) i znacznikami przygotowania do druku. Aby uprościć czynności, w programie PhotoPlus udostępniono profesjonalny profil drukarski o nazwie „PDF X-1a” (jest on zgodny ze standardami PDF X-1a). Warto skontaktować się z firmą drukarską, aby sprawdzić, czy takie ustawienie wystarczy. Dzięki zgodności z PDF/X-1a lub PDF/X-1 wszystkie kolory publikacji będą drukowane w przestrzeni kolorów CMYK, a wszystkie czcionki będą osadzane. Jeden plik PDF/X zawiera wszystkie informacje potrzebne drukarni. Eksportowanie obrazu PhotoPlus w formacie PDF 1. W menu Plik kliknij polecenie Publikuj jako PDF... — otworzy się okno dialogowe Publikuj PDF. 2. W zakładce Ogólne ustaw podstawowe opcje. • Zaznaczenie opcji Zmieść na całej stronie lub Zmieść na szerokość strony określa domyślny widok strony w programie Acrobat Reader. • Zaznaczenie opcji Podgląd pliku PDF spowoduje automatyczne otworzenie dokumentu w programie odczytującym pliki PDF, natychmiast po jego utworzeniu. (Jeśli dokument nie wygląda dobrze, trzeba go poprawić i ponownie wygenerować plik PDF). 218 Drukowanie i eksportowanie • Oddając dokument do druku, na liście Zgodność wybierz opcję „PDF/X-1” lub „PDF-X1a” (zgodnie z zaleceniami drukarni). W innym przypadku możesz wybrać opcję Acrobat X.0 (X oznacza numer wersji programu). • W przypadku profesjonalnego druku, w sekcji Zarządzanie kolorami opcja Wyjść. przestrz. kol. powinna zawsze wskazywać „CMYK”. W innych przypadkach wystarczy ustawienie „RGB”. Wybierz profil docelowy zalecany przez drukarnię. • Sekcja Znaczniki przygotowania do druku umożliwia dołączenie do pliku PDF znaczników drukarki (zaznacz opcje, aby ją włączyć). Korzysta się z nich w czasie profesjonalnego drukowania. 3. Ustawianie opcji bezpieczeństwa w zakładce Zabezpieczenia. 4. Kliknij przycisk OK. Eksportowanie do innego formatu pliku Zdarza się często, że chcesz zapisać plik w jednym ze standardowych formatów graficznych. W programie PhotoPlus operacja ta jest nazywana eksportowaniem. Eksportowanie obrazu oznacza przekształcenie go na określony format pliku graficznego inny niż wewnętrzny format programu PhotoPlus (.spp). Plik zostaje wtedy uproszczony przez usunięcie z niego informacji o warstwach. Informacje o obrazie takie, jak wiele warstw, maski i dane mapy obrazu, są przechowywane tylko w formacie SPP i w formacie PSD programu Photoshop, a konwersja na inny format powoduje ich utratę. Drukowanie i eksportowanie 219 Sam proces eksportowania można przeprowadzić przy użyciu standardowego okna dialogowego pliku, określając ścieżkę, nazwę i format pliku obrazu albo przy użyciu okna Optymalizacja eksportu, gdzie można dodatkowo przed wyeksportowaniem porównać obrazy eksportowane do różnych formatów pliku w podglądzie. Eksportowanie obrazu: 1. Wybierz polecenie Eksportuj... z menu Plik. 2. Zostanie wyświetlone okno dialogowe Eksportuj z bieżącą nazwą podstawową pliku. Jeśli chcesz, możesz zmienić nazwę podstawową. 3. Aby skonfigurować ustawienia eksportowania w oknie Optymalizacja eksportu, kliknij przycisk Optymalizacja, a następnie kliknij przycisk OK. 4. Kliknij przycisk Zapisz w oknie dialogowym Eksportuj. Okno dialogowe Eksportuj zawiera dodatkowe opcje przydatne w przypadku obrazów internetowych (zobacz Dzielenie obrazów i Tworzenie map obrazów na s. 181 i s. 182). Ponadto można najpierw otworzyć okno Optymalizacja eksportu i (zależnie od uznania) przejść do eksportowania po zapoznaniu się z ustawieniami. Okno Optymalizacja eksportu można otworzyć w każdej chwili, a nie tylko podczas eksportowania, aby porównać jakość obrazu przy użyciu różnych ustawień (ustawienia dotyczące poszczególnych formatów są zachowywane). Aby otworzyć okno Optymalizacja eksportu: 1. Wybierz polecenie Optymalizacja eksportu... z menu Plik. 2. W sekcji Opcje okna Optymalizacja eksportu możesz określić Format pliku oraz opcje dotyczące danego formatu, jak głębia bitowa, roztrząsanie, paleta i kompresja. Za pomocą sekcji Rozmiar możesz skalować, rozciągać i 220 Drukowanie i eksportowanie ściskać obraz poprzez wybór ustawienia Jakość eksportowanego pliku (np. metody próbkowania, jak Dwusześcienne). 3. Jeśli uznasz zoptymalizowany obraz za zadowalający, kliknij przycisk Eksportuj. Jeśli natomiast naciśniesz przycisk Zamknij, eksportowanie nie zostanie wykonane, ale dokonane w oknie dialogowym zmiany opcji dotyczących danego formatu zostaną zapisane. 4. W oknie dialogowym Eksportowanie wpisz nazwę pliku i wybierz format pliku z listy rozwijanej. Format eksportowanego pliku i niestandardowe ustawienia zostaną zapamiętane, aby można ich było użyć podczas następnych operacji eksportowania. Kliknij przycisk OK. Aby porównać ustawienia eksportowania: 1. Ustaw widok podglądu jako Dwa lub Cztery. 2. Kliknij jeden z paneli widoku podglądu, aby wybrać go jako aktywny panel. 3. Wybierz format eksportowanego pliku i właściwe ustawienia w sekcji Opcje. Za każdym razem, gdy dokonujesz nowego wyboru, aktywny panel jest aktualizowany, aby pokazać efekt filtrowania przy użyciu nowych ustawień oraz szacowaną wielkość pliku. 4. Aby porównać ustawienia, wybierz inny panel widoku i powtórz proces. Okno Optymalizacja eksportu umożliwia swobodne eksperymentowanie i ocenianie wyników. Jeśli chcesz przywrócić widok pojedynczego panelu, kliknij przycisk Jeden. Drukowanie i eksportowanie 221 Aby wyświetlić podgląd obrazu w przeglądarce internetowej: • Wybierz z menu Plik polecenie Podgląd w przeglądarce. Program PhotoPlus eksportuje obraz jako plik tymczasowy, a następnie otwiera plik w przeglądarce internetowej, aby wyświetlić jego podgląd. Udostępnianie dokumentów za pomocą wiadomości e-mail Program PhotoPlus umożliwia przesłanie aktywnego dokumentu (lub pliku JPG) do programu pocztowego (np. Outlook), aby ułatwić jego udostępnianie. Aby to zrobić, wybierz polecenie Wyślij... z menu Plik. Zostanie wyświetlone okno dialogowe, w którym można ustawić typ pliku i maksymalny rozmiar. Następnie wyświetli się okno wiadomości e-mail z obrazem w załączniku. Aby zakończyć wysyłanie, kliknij przycisk Wyślij (lub jego odpowiednik) w swoim programie pocztowym. Ustawianie rozmiaru zdjęcia Domyślnie program PhotoPlus wysyła zdjęcia, ograniczając ich rozmiar. To ustawienie zapobiega wysyłaniu plików o zbyt dużym rozmiarze. Opcjonalnie możesz wybrać inną rozdzielczość obrazu. Będzie to nowa wysokość lub szerokość obrazu podana w pikselach (największy wymiar w pikselach zostanie zmniejszony do ustawionego limitu). Usuń zaznaczenie opcji Ogranicz wymiary obrazu do maks.:, aby zachować oryginalny rozmiar obrazu. 222 Drukowanie i eksportowanie 11 PhotoPlus Organizer: Pierwsze Kroki 224 PhotoPlus Organizer: Pierwsze Kroki PhotoPlus Organizer: Pierwsze Kroki 225 Dodawanie zdjęć Dodawanie zdjęć do programu Organizer oznacza po prostu otwarcie „okna” do systemu operacyjnego. Wystarczy tylko dodać foldery zdjęć do programu Organizer. Następnie zdjęcia będą widoczne w obszarze roboczym. Kiedy korzystasz z programu Organizer, zdjęcia zawsze pozostaną w niezmienionej formie i pierwotnej lokalizacji. Program Organizer umożliwia: • Dodawanie zdjęć bezpośrednio z dysku komputera. i • Importowanie (a następnie dodawanie) zdjęć z urządzenia USB (aparatu, dysku flash) lub DVD. W każdym z tych przypadków procedura jest nieco inna. W przypadku pierwszym dodawanie zdjęcia jest proste — pliki są zawsze dostępne. W przypadku drugim musisz najpierw zaimportować zdjęcia na dysk twardy. Dodawanie zdjęć z dysku Aby dodać zdjęcia z dysku twardego: 1. Na karcie Organizuj w sekcji Wszystkie zdjęcia kliknij opcję Dołącz folder. 2. W oknie dialogowym Przeglądanie w poszukiwaniu folderu przejdź do folderu zawierającego zdjęcie i wybierz go. 3. Kliknij przycisk OK. Zdjęcia z wybranego folderu zostaną dodane do okienka Zdjęcia, natomiast jego nazwa zostanie dodana do zakładki Organizuj. 226 PhotoPlus Organizer: Pierwsze Kroki Użytkownicy zazwyczaj porządkują zdjęcia w określonych folderach. Zalecamy dodawanie folderów, a nie poszczególnych plików, ponieważ ta metoda ułatwia i przyspiesza porządkowanie zdjęć. Program Organizer jest automatycznie ustawiony w taki sposób, aby można było obejrzeć dowolny folder dołączony do programu. Oznacza to, że kolejne zdjęcia dodawane do programu Organizer są wyświetlane zgodnie z porządkiem, w jakim zostały dodane. Importowanie plików z urządzenia USB lub DVD W dowolnym momencie można zaimportować do programu Organizer zdjęcia z aparatu, skanera lub przenośnego dysku USB flash. Import polega na przesłaniu zdjęć z urządzenia do folderu plików określonego przez użytkownika. Zaimportowane zdjęcia są automatycznie dodawane do obszaru roboczego programu Organizer. Zdjęcia z nośników DVD (lub CD) są importowane, a następnie dodawane w identyczny sposób. Aby zaimportować zdjęcia z aparatu, skanera lub przenośnego dysku USB: 1. Na pasku narzędzi Standardowy wybierz polecenie Importuj. 2. W oknie dialogowym wybierz źródło plików (jeśli jest więcej niż jedno) z listy rozwijanej Z. Okno Zdjęcia zostanie wypełnione zdjęciami z wybranego urządzenia. Aby wykluczyć zdjęcie z importu, usuń zaznaczenie pola wyboru przy jego miniaturce. PhotoPlus Organizer: Pierwsze Kroki 227 3. Określ lokalizację Folderu docelowego dla zdjęć przesyłanych z wybranego urządzenia. Domyślnie zdjęcia są przesyłane do folderu Moje obrazy. Aby wybrać inny folder docelowy, kliknij przycisk Przeglądaj.... Zawsze będzie używany ostatnio używany folder. 4. (Opcjonalnie) Wybierz opcję Podfolder, aby zaimportować zdjęcia do nazwanego podfolderu Niestandardowego (w polu tekstowym wpisz nazwę folderu) lub podfolderu według daty/godziny (zrobienia zdjęć lub dnia bieżącego). 5. (Opcjonalnie) Jeśli nie chcesz, aby podczas importowania foldery (i zawarte w nich zdjęcia) były automatycznie wyświetlane w programie Organizer, usuń zaznaczenie opcji Dodaj foldery do programu Organizer. W przypadku importowania do folderu będącego podfolderem folderu dołączonego do programu Organizer, pojawi się on niezależnie od tego ustawienia. 6. (Opcjonalnie) Aby nazwy plików były identyczne jak te w urządzeniu, np. IMG4357.JPG, dla opcji Nazwa pliku ustaw polecenie Zachowaj nazwę z urządzenia. Nazwy plików można także dostosowywać przy użyciu listy rozwijanej. Zdjęcia można nazywać według nazwy niestandardowej (n+1), daty i godziny lub nazwy podfolderu. 7. (Opcjonalnie) Jeśli chcesz, aby po zaimportowaniu zdjęcia zostały automatycznie usunięte z urządzenia źródłowego, zaznacz pole wyboru Po zakończeniu usuń oryginały. Jeśli zaznaczysz opcję Po zak. zapisz w progr. Organizer, miniaturki zaimportowanych zdjęć zostaną ułożone na stosie według daty/godziny zrobienia (kliknij Ustawienia). 8. Funkcja Tagi opisowe umożliwia tworzenie i dodawanie tagów do wybranych zdjęć przed ich zaimportowaniem. Zob. Tagowanie zdjęć podczas importowania. 9. Kliknij przycisk OK. Podczas importowania widoczny jest pasek postępu. Aby przerwać proces importowania, kliknij przycisk Anuluj. Zdjęcia są 228 PhotoPlus Organizer: Pierwsze Kroki importowane do wybranego folderu i pojawiają się w programie Organizer. Aby zaimportować zdjęcia z nośnika DVD (lub CD): 1. Należy postępować podobnie, jak to opisano wyżej, ale na liście rozwijanej Z kliknij przycisk Przeglądaj.... 2. W oknie dialogowym przejdź do nośnika DVD lub CD zawierającego zdjęcia i wybierz go. 3. Kliknij przycisk OK. 4. Wykonaj instrukcje od kroku 4 powyżej. Tworzenie inteligentnych albumów Program Organizer został opracowany z myślą o prostocie i łatwości obsługi. Jego główne funkcje pozwalają tagować, oceniać i wykonywać operacje na zdjęciach w okienku Zdjęcia. Zdjęcia zostaną wyświetlone po dołączeniu ich z wybranych folderów (zob. s. 225). Inną funkcją programu Organizer jest możliwość tworzenia inteligentnych albumów. Inteligentne albumy to kolekcje zdjęć utworzone i zapisane na podstawie wyszukiwania fotografii o określonych właściwościach. Wyszukiwanie może uwzględniać tylko datę i godzinę wykonania, format pliku, szerokość, wysokość, nazwę i ścieżkę. Funkcja tworzenia inteligentnych albumów umożliwia dodatkowo tworzenie kompilacji, które mogą uwzględniać warunki wyszukiwania „AND” i „OR”. Aby utworzyć inteligentny album: Utwórz album. 1. Na karcie Organizuj kliknij opcję 2. W oknie dialogowym wpisz nazwę albumu. PhotoPlus Organizer: Pierwsze Kroki 229 3. Włącz Kryterium wyszukiwania. Spowoduje to dodanie warunku „AND” albo „OR” do zbioru kryteriów wyszukiwania. 4. Z listy rozwijanej wybierz właściwości zdjęcia. Sąsiadujące listy rozwijane zmieniają się w zależności od wybranego typu kryterium wyszukiwania. Przykładowo kryterium Data wykonania może być ustawione jako określona data, przed, pomiędzy lub przed nią. 5. Kliknij przycisk Dodaj. Kryterium wyszukiwania zostanie dodane w polu listy. 6. Powtórz czynności od kroku 4. Każde kolejne kryterium wyszukiwania zostanie dodane do listy kryteriów wyszukiwania. 7. Kliknij przycisk OK, aby zamknąć okno dialogowe. Album zostanie utworzony i dodany do sekcji Inteligentne albumy na karcie Organizuj. Aby edytować inteligentny album: 1. Kliknij prawym przyciskiem myszy nazwę albumu na karcie Organizuj i wybierz opcję Edytuj album.... 2. Aby zmienić nazwę, edytuj Nazwę albumu. 3. Aby zmienić dowolne kryterium wyszukiwania, kliknij je dwukrotnie, edytuj górne listy rozwijane, a następnie kliknij opcję Aktualizuj. Aby usunąć inteligentny album: • Kliknij prawym przyciskiem myszy nazwę albumu na karcie Organizuj i wybierz opcję Usuń album.... Zostanie wyświetlony monit o potwierdzenie zamiaru usunięcia albumu. 230 PhotoPlus Organizer: Pierwsze Kroki Edytowanie zdjęć w programie Serif PhotoPlus Korzystając programu Serif PhotoPlus (w wersji 10 lub nowszej), można poddać swoje zdjęcia profesjonalnej obróbce, uruchamiając go bezpośrednio z programu Organizer. Aby otworzyć zdjęcie w programie Serif PhotoPlus: 1. Wybierz miniaturkę zdjęcia. 2. W programie Organizator na pasku narzędzi Standardowy wybierz opcję Edytuj w PhotoPlus. Program Serif PhotoPlus zostanie uruchomiony automatycznie (jeśli jest zainstalowany). 3. Wprowadź korekty na zdjęciu w programie PhotoPlus, a następnie zapisz plik, wybierając opcję Zapisz lub Zapisz oryginalny plik (zależnie od posiadanej wersji programu PhotoPlus) z menu Plik programu PhotoPlus. Zmiany zostaną wyświetlone w programie Organizer — miniaturka zdjęcia zostanie automatycznie zaktualizowana. 12 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 232 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 233 Zarządzanie folderami Struktura folderów w systemie Windows może zaspokajać Twoje potrzeby. W programie Organizer możesz jednak z łatwością tworzyć foldery i zarządzać nimi bezpośrednio w zakładce Organizuj. Następnie możesz przeciągać zdjęcia i upuszczać je do nowych folderów, tworząc nową hierarchię folderów systemu Windows w programie Organizer. Aby utworzyć nowy folder: 1. Na karcie Organizuj kliknij prawym przyciskiem myszy nazwę istniejącego folderu i wybierz z wyświetlonego menu opcję Nowy folder. 2. Wpisz nazwę folderu, zastępując podświetlony tekst „Nowy folder”. 3. Naciśnij klawisz Return. Folder można utworzyć na poziomie dowolnego folderu w programie Organizer i jest on zawsze tworzony jako podfolder. Po utworzeniu folderów można nimi dowolnie zarządzać, korzystając z tego samego wyświetlanego menu. • • • Otwórz folder: Otwiera standardowy folder systemu Windows. Zmień nazwę folderu: Zmienia nazwę folderu systemu Windows. Usuń folder: Usuwa bieżący folder. Przeglądanie zdjęć Istnieje wiele sposobów przeglądania zdjęć: 234 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami • • • • • Dwukrotne kliknięcie miniaturki w panelu Zdjęcia umożliwia wyświetlenie jej w maksymalnej wielkości, jaka zmieści się w tym panelu (lub naciśnięcie klawiszy Ctrl+Tab, gdy jest wybrana miniaturka). Ponowne dwukrotne kliknięcie spowoduje zminimalizowanie miniaturki. Naciskanie klawiszy Page Up i Page Down. Mysz może być wyposażona w kółko, które umożliwia przewijanie okna miniaturek w górę i w dół albo przeskakiwanie do następnego lub poprzedniego zdjęcia. Narzędzia Lupka na pasku stanu umożliwiają wyświetlanie zdjęć w kolejnych stopniach powiększania lub powiększanie ich za pomocą suwaka. Zdjęcie można otworzyć w programie Serif PhotoPlus (zobacz Obróbka zdjęć w programie PhotoPlus na s. 232) — zwłaszcza, gdy chcesz wykonać na nim pewne bardziej zaawansowane operacje. Ponadto zdjęcie można otworzyć w programie Serif PanoramaPlus lub Serif CraftArtist. Wybieranie miniaturek Zanim przyjrzymy się poszczególnym operacjom służącym do zarządzania zdjęciami, warto zapoznać się z różnymi dostępnymi opcjami wybierania miniaturek. Wykonanie operacji musi zostać poprzedzone wyborem. Podstawowe metody wybierania są następujące: • Pojedyncze kliknięcie: Kliknięcie miniaturki spowoduje jej wybranie, czyli zacieniowanie na szaro. PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 235 • Przeciąganie: Ta metoda jest zazwyczaj używana, aby wybrać więcej niż jedną miniaturkę naraz. Kliknij obok miniaturki i przytrzymując wciśnięty przycisk myszy, przeciągnij prostokąt na wymagane miniaturki. Gdy wybrane będą wszystkie potrzebne miniaturki, zwolnij przycisk myszy. • Aby wybrać wszystkie wyświetlone zdjęcia, naciśnij klawisze Ctrl+A. Jeśli zdjęcia są pogrupowane, można wybrać wszystkie miniaturki zdjęć z tej grupy, klikając dwukrotnie pasek tytułu grupy. • 236 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami Zmienianie wielkości miniaturek Wielkość miniaturek można ustawić różnymi metodami, zależnie od bieżących preferencji. • Kliknij dwukrotnie miniaturkę, aby ją zmaksymalizować do wymiarów panelu Zdjęcia. Jeśli znów klikniesz ją dwukrotnie, powróci do poprzedniej wielkości. • Suwak powiększenia na pasku stanu umożliwia powiększanie i zmniejszanie. Można też zmieniać stopnie powiększenia, klikając sąsiadujące z nim ikony Zmniejsz i Powiększ. Współczynnik kształtu poszczególnych miniaturek jest zachowywany. W celu zwiększenia lub zmniejszenia wybranej miniaturki w małych odstępach można użyć klawiszy „+” i „-”. • Zmiana sposobu wyświetlania miniaturek Domyślnie zdjęcia będą wyświetlane w programie Organizer jako zwykłe miniaturki. Jednak w razie potrzeby do każdej miniaturki można dodać informacje, tzw. pola treści, takie jak Godzina wykonania, Data wykonania, Bieżąca ocena, a także wskaźnik Geotag. miniaturka (brak informacji) miniaturka (brak informacji) PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 237 Aby wyświetlić informacje o zdjęciu na miniaturce: 1. Wybierz miniaturki zdjęć. 2. W menu Widok wybierz Pola treści, a następnie z menu wysuwanego wybierz pole treści, które ma być wyświetlane. Zmiana kolejności zdjęć Miniaturki wyświetlane w programie Organizer można sortować według następujących kryteriów: • • • • Data wykonania (czas wykonania zdjęcia, z danych Exif) Czas utworzenia pliku (czas skopiowania go na dysk twardy) Czas modyfikacji pliku Ocena Data i godzina wybranego zdjęcia jest wyświetlana na karcie Metadane. Zdjęcia mogą być uporządkowane w kolejności rosnącej lub malejącej. W pierwszym przypadku najpierw będą wyświetlane fotografie najstarsze, w drugim — najnowsze. Aby zmienić kolejność zdjęć: 1. W menu Widok wybierz opcję sortowania, korzystając z menu rozwijanego Sortuj według. 2. Wybierz inny typ sortowania, np. według Czasu utworzenia pliku. 3. (Opcjonalnie) Aby odwrócić kolejność (np. malejąco), usuń zaznaczenie opcji Rosnąco. 238 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami Grupowanie zdjęć Miniaturki wyświetlane w programie Organizer można pogrupować według następujących kryteriów. • • • • • • • Automatyczne: grupowanie według tego, co jest wybrane na zakładce Organizuj (ustawienie domyślne). Folder. Nazwa folderu, gdzie znajdują się zdjęcia. Data wykonania. Data i godzina wykonania zdjęć (z danych Exif). Typ pliku. Typ pliku zdjęć, np. JPEG lub PNG. Ocena. Ocena wcześniej przypisana do zdjęć. Tag. Tagi wcześniej przypisane do zdjęć. Brak. Zdjęcia nie są grupowane. Aby pogrupować zdjęcia: 1. Z menu Widok wybierz opcję Grupuj wg, aby rozwinąć podmenu. 2. Wybierz inny sposób grupowania, np. Ocena. 3. (Opcjonalnie) Aby odwrócić kolejność (np. malejąco), usuń zaznaczenie opcji Rosnąco. Układanie zdjęć Program Organizer umożliwia układanie miniaturek zdjęć w stos, aby były one lepiej uporządkowane na ekranie. Układanie zdjęć w stosy może być przydatne z kilku powodów: • • • Grupowanie według podobnej zawartości, np. wszystkie zdjęcia lampartów. Oznakowanie wadliwych zdjęć tagiem „Do poprawki”, aby usprawnić proces pracy. Układanie w stos wygenerowanej panoramy i jej zdjęć źródłowych. PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 239 • Układanie serii zdjęć wykonywanych z różnymi nastawieniami ekspozycji. Aby ułożyć zdjęcia w stos: • Na pasku narzędzi Standardowy kliknij przycisk na stosie. Ułóż Stos zdjęć jest wyraźnie zaznaczony białą ramką. Po kliknięciu przycisku Rozwiń (jest wskazany) zostaną odsłonięte wszystkie zdjęcia ze stosu. Aby ułożyć je ponownie w stos, należy kliknąć przycisk Zwiń. Gdy importujesz zdjęcia z urządzeń USB, program Organizer umożliwia automatyczne układanie w stos zdjęć na podstawie dat/godzin lub czasu trwania. Aby usunąć wybrany stos zdjęć: • Na pasku narzędzi Standardowy kliknij przycisk stos. Usuń Aby ustawić zdjęcie wyświetlane na wierzchu stosu: • Gdy stos jest rozwinięty, kliknij zdjęcie prawym przyciskiem i wybierz opcję Ustaw szczyt stosu z menu wysuwanego Ułóż na stosie Po zwinięciu stosu zostanie wyświetlone wybrane zdjęcie. 240 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami Aby dodać więcej zdjęć do stosu: • Przeciągnij zdjęcie i upuść je na stosie. Obracanie i przerzucanie zdjęć W bardziej zaawansowanych aparatach cyfrowych orientacja zdjęcia (pionowo/poziomo) jest automatycznie wykrywana i zapisywana w danych Exif zdjęcia. Dzięki temu program Organizer może automatycznie obracać zdjęcia zgodnie z ich poprawną orientacją już w trakcie importowania do albumu. Jednak w przypadku starszych plików, pobierania zdjęć z prostszych aparatów i skanowanych obrazów konieczne jest ręczne obracanie zdjęć zgodnie z ich odpowiednią orientacją, zazwyczaj przez obrót o 90° w prawo. Oczywiście każde zdjęcie można także obrócić w celach artystycznych. PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 241 Aby obrócić wybrane zdjęcie o 90°: • Na pasku narzędzi Standardowy kliknij przycisk Obróć w lewo lub Obróć w prawo. Aby przerzucić wybrane zdjęcie poziomo lub pionowo: • Wybierz opcję Przerzuć poziomo lub Przerzuć w pionie z menu wysuwanego Przerzuć menu Edycja. Tworzenie tagów Tagi mogą być automatycznie dodawane do zakładki Organizuj podczas dodawania otagowanych wcześniej zdjęć (zob. s. 1). Aby jednak zastosować bardziej spersonalizowane tagowanie, można przy użyciu tej samej zakładki ręcznie tworzyć własne tagi. Można także użyć tagów wstępnie zdefiniowanych, wskazujących rodzaj operacji, aby określić zdjęcia, które wymagają dalszego dostosowania, np. Obejrzane, Do drukowania, Do retuszu, Do udostępnienia. Podobnie jak w przypadku tagów niestandardowych, wstępnie zdefiniowane tagi można przypisywać do zdjęć za pomocą przeciągania i upuszczania. Niezależnie od wybranej metody tagowania, tagi pozwalają korzystać z jednej z najbardziej zaawansowanych funkcji programu Organizer —Filtrowania według tagów (zob. s. 260). Aby utworzyć tagi: 1. Na karcie Organizuj kliknij strzałkę w dół w opcji Zapis tagów opisowych. 2. Wybierz opcję Utwórz tag. 242 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 3. W podświetlonym polu tekstowym wpisz nową nazwę tagu. Struktura tagów zostanie zaktualizowana i zostanie wyświetlony nowy tag. Tworzenie hierarchii tagów: Tagi można zagnieżdżać wewnątrz innych tagów, np. aby utworzyć tagowanie nadrzędny–podrzędny, przeciągnij jeden tag do drugiego. Typowym przykładem może być umieszczanie zdjęć z kolejnych wakacji w ogólnym tagu Wakacje. Nie ma limitu głębokości tagowania. Można zmieniać poziomy tagów na wyższe, przeciągając tagi najwyższego rzędu na najwyższy poziom etykiety „Tagi opisowe”. Aby zmienić nazwę tagu: 1. Kliknij nazwę tagu prawym przyciskiem myszy i wybierz opcję Zmień nazwę tagu. 2. W podświetlonym polu tekstowym wpisz nową nazwę tagu. Aby przypisać tag do miniaturki: 1. W okienku Zdjęcia wybierz miniaturki, do których chcesz przypisać nowy tag. Wokół wybranych miniaturek zostaną wyświetlone niebieskie cienie. 2. Przeciągnij wybrane miniaturki do nazwy tagu na karcie Organizuj. Można także przeciągnąć nazwę tagu nad wybrane zdjęcia. — lub — Kliknij prawym przyciskiem myszy jedną lub klika PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 243 miniaturek, wybierz opcję Dołącz tag, a następnie wybierz nazwę tagu z podmenu. Zdjęcia, do których został przypisany dany tag, można następnie wyświetlać według nazwy tagu. Zob. Filtrowanie według tagu na s. 260. Aby usunąć tagi z miniaturek: • Kliknij prawym przyciskiem myszy jedną lub więcej miniaturek, wybierz opcję Odłącz tag, a następnie wybierz tag, który chcesz usunąć. Ocenianie zdjęć Każdemu zdjęciu można przypisać pewną ocenę w postaci liczby gwiazdek. Jest to przydatne rozwiązanie, aby kategoryzować ulubione zdjęcia — wystarczy przypisywać oceny do zdjęć, a następnie filtrować zdjęcia według ocen. Zobacz Filtrowanie według ocen (zobacz s. 261). Jako ocenę można przyznać od jednej do pięciu gwiazdek (maksymalnie); pięć gwiazdek przyznaje się zazwyczaj ulubionym zdjęciom. Aby ocenić zdjęcia w panelu Zdjęcie: 1. Zaznacz wybrane miniaturki. 2. Przeciągnij wybrane miniaturki do stopnia oceny na karcie Organizuj. Można także przeciągnąć stopień oceny nad wybrane zdjęcia. — lub — Kliknij prawym przyciskiem myszy dowolną wybraną miniaturkę i wybierz liczbę gwiazdek, którą chcesz przypisać, z menu wysuwanego Ustaw ocenę. 244 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami Aby usunąć ocenę: • Kliknij prawym przyciskiem myszy wybrane miniaturki i wybierz opcję Bez oceny z menu wysuwanego Ustaw ocenę. Zmiana daty i godziny Większość zdjęć ma przypisane ustawienie daty i godziny z danych EXIF aparatu. Najważniejszym ustawieniem jest data i godzina wykonania zdjęcia, wyświetlane w ustawieniu Data wykonania na karcie Metadane w programie Organizer. Zmiana Daty wykonania może być potrzebna z wielu powodów. • • Podczas wakacji lub podróży służbowej mogły nie zostać zmienione ustawienia strefy czasowej w aparacie, co oznacza, że Data wykonania jest nieprawidłowa. W przypadku skanów zapisywana jest data utworzenia pliku. W takiej sytuacji również można zaktualizować to ustawienie, aby odpowiadało rzeczywistej dacie wykonania zdjęcia, a nie jego zeskanowania. Aby uzyskać informacje dotyczące filtrowania plików według daty, zob. Filtrowanie według daty (na s. 260). Aby zmienić ustawienie Data wykonania: 1. Wyświetl zakładkę Metadane. 2. Dwukrotnie kliknij pole Data wykonania. 3. Wybierz datę lub godzinę, które chcesz przypisać do zdjęcia. Godzina jest zawsze wyświetlana w formacie 24-godzinnym. PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 245 Zmiana strefy czasowej Wyobraź sobie, że jesteś na wakacjach w jakimś wspaniałym, odległym, egzotycznym miejscu i z podekscytowania nawet nie przyszło Ci do głowy, żeby zmienić ustawienie strefy czasowej w aparacie. Po powrocie do domu orientujesz się, że Daty wykonania zdjęć są nieprawidłowe. Na szczęście te ustawienia można dostosować. Aby zmienić strefę czasową zdjęcia: 1. Kliknij w okienku Zdjęcia, aby wybrać miniaturki zdjęć. 2. W menu Edycja wybierz opcję Strefa czasowa.... 3. W oknie dialogowym Strefa czasowa wybierz opcję Data wykonania z listy rozwijanej Typ. 4. Zmiana daty i godziny: • względem obecnie ustawionej Daty wykonania (zob. poniżej). LUB wybierając określoną datę i godzinę (wszystkie wybrane zdjęcia będą miały ustawioną dokładnie tę samą datę i godzinę). • Na przykład powyższe okno dialogowe zmieni nieprawidłową datę i godzinę zdjęć wykonanych podczas wakacji w Australii (+11 godzin w stosunku do czasu GMT). Ustawienie określonej daty i godziny można wybrać w sytuacji, gdy obliczenie różnicy czasu między obecnym ustawieniem Data wykonania a rzeczywistym momentem zrobienia zdjęć byłoby zbyt skomplikowane lub gdy znany jest dokładny czas zapisania fotografii, np. z balu sylwestrowego. W przypadku dostosowania Określonej daty/godziny zmiany zostaną zastosowane we wszystkich plikach (do wszystkich zdjęć przypisana będzie ta sama data i godzina). 246 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami Względne dostosowywanie daty/godziny jest lepszym rozwiązaniem w przypadku zmiany ustawień wielu zdjęć jednocześnie, ponieważ zachowuje różnice czasowe między poszczególnymi zdjęciami. Zamiast zmieniać domyślną Datę wykonania, można także aktualizować czas według różnych kryteriów (np. Czasu utworzenia pliku lub Czasu modyfikacji pliku), korzystając z listy rozwijanej Typ. Usuwanie zdjęć Zdjęcia można usuwać w dowolnym momencie, ale zostaną one całkowicie usunięte z komputera, dlatego należy zachować ostrożność. Aby usunąć zdjęcie: 1. Wybierz miniaturki zdjęć. 2. W menu Edycja wybierz polecenie Usuń. Ta metoda powoduje trwałe usunięcie oryginalnego pliku z komputera. Zostanie wyświetlony monit o potwierdzenie zamiaru usunięcia zdjęć z dysku. Jeśli wybierzesz Tak, wybrane zdjęcia trafią do kosza (w razie potrzeby można je stamtąd przywrócić). Wyświetlanie i dodawanie metadanych Program Organizer wyświetla istotne informacje o zdjęciu i pliku wyłącznie w zakładce Metadane. Informacje te pochodzą zarówno z metadanych EXIF, jak i IPTC. Są to następujące informacje: • Właściwości pliku (nazwa pliku, wielkość) PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 247 • • • • Właściwości zdjęcia* (data wykonania) Informacje o zdjęciu (podpis, tagi, ocena, autor, prawa autorskie) Dane aparatu* (producent i model) Parametry ujęcia* (czułość ISO, długość ogniskowej, ekspozycja, otwór przysłony, prędkość migawki, lampa błyskowa, balans bieli itp.). * Podczas wykonywania zdjęcia aparatem cyfrowym te informacje EXIF są dodawane do zdjęcia niezależnie od formatu pliku (RAW, JPG lub inny). Aby wyświetlić metadane wybranego zdjęcia: • Wyświetl zakładkę Metadane. Metadane znajdują się w polach nazw/wartości i niektóre z nich można edytować, np. Data wykonania, Tagi, Ocena, Autor, Prawa autorskie i Podpis. Aby zmodyfikować metadane: • Kliknij dwukrotnie jedno z powyższych pól i wpisz lub wklej nowy tekst. Widok zaawansowany Szczegółowe zestawienie metadanych można wyświetlić w strukturze EXIF lub IPTC. Aby wyświetlić dane EXIF lub IPTC wybranego zdjęcia: • W zakładce Metadane kliknij strzałkę menu rozwijanego obok pola Więcej Exif lub Więcej Iptc. Zakładka zostanie rozwinięta, odsłaniając metadane EXIF i IPTC w osobnych sekcjach. 248 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami Geolokalizacja w widoku Tryb mapy Widok Tryb mapy pokazuje okienko map Google™ w głównej części obszaru roboczego. Widok ten umożliwia nawigację w mapach Google, wyświetlanie zdjęć oznaczonych geotagami automatycznie umieszczanych na mapie (jako pinezki), a następnie kolejno ich wyświetlanie. Program Organizer pozwala także w prosty sposób umieszczać na mapie zdjęcia nieoznaczone geotagami. (A) narzędzie Lupka/Panoramowanie, (B) okienko Mapy, (C) pasek narzędzi Typ mapy, (D) pinezki Geolokalizacji, (E) pole Wyszukiwanie, (F) okienko Zdjęcia. PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 249 Aby wyświetlić widok Tryb mapy: • Na pasku narzędzi Standardowy kliknij opcję mapy. Aby powrócić do widoku Tryb miniaturki, kliknij miniaturki na pasku narzędzi Standardowy. Tryb Tryb Geolokalizacja Geolokalizacja jest procesem polegającym na dodawaniu danych lokalizacji geograficznej do zdjęć. Dane geolokalizacji są informacjami zawartymi w metadanych Exif zdjęcia. Na rynku dostępnych jest zaledwie kilka aparatów automatycznie dodających geotagi do zdjęć w momencie ich wykonywania — współrzędne są zapisywane w metadanych zdjęć. Geotagi wyświetlane są natychmiast w widoku Tryb mapy i nie ma potrzeby ich dalszej edycji. Jeśli Twój aparat nie posiada tej funkcji, możesz w prosty sposób dodać geotagi do zdjęć, korzystając z programu Organizer. 250 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami Aby dodać geotag metodą przeciągania i upuszczania: Zdjęcia, do których zostały przypisane geotagi, będą oznaczone w widoku Tryb mapy czerwonymi pinezkami. Jeśli dana lokalizacja zostanie przypisana do wielu zdjęć, będzie na niej widocznych wiele pinezek. 1. Znajdź na mapie lokalizację zdjęcia. 2. Przybliż miejsce na mapie do odpowiedniego poziomu. 3. W okienku Zdjęcia wybierz fotografie, a następnie przeciągnij je na mapę. Użyj kombinacji Shift+kliknięcie, aby wybrać kolejne elementy z listy, lub Ctrl+kliknięcie, aby wybrać elementy, które nie sąsiadują ze sobą na liście. 4. Gdy znajdziesz odpowiednią lokalizację, zwolnij przycisk myszy. PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 251 Jeśli geotag jest pojedynczą pinezką, można łatwo zmienić jego pozycję, przeciągając go do nowej lokalizacji. Nie jest to możliwe w przypadku wielu pinezek. Aby zmienić pozycję tagu w bieżącym widoku mapy, kliknij prawym przyciskiem myszy wybrane miniaturki, a następnie kliknij opcję Dodaj/przesuń geotag. W ten sposób można łatwo przenosić geotagi, które zostały nieprawidłowo umieszczone. Wyświetlanie informacji i zdjęć Zdjęcia, do których zostały przypisane geotagi, będą oznaczone czerwonymi pinezkami w okienku Mapy. W zależności od liczby elementów powiązanych z geotagiem oraz poziomu powiększenia geotagi mogą być oznaczone jedną pinezką lub trzema pinezkami (zob. poniżej). Aby wyświetlić informacje powiązane z pinezką: 1. Wskaż myszą pinezkę — wskaźnik myszy zmieni się na kursor typu ręka. 2. Kliknij pinezkę, aby wyświetlić dymek z informacjami. Dane i opcje pojawiające się w dymku informacyjnym w przypadku pojedynczego zdjęcia są nieco inne od tych wyświetlanych w przypadku wielu fotografii. Współrzędne geograficzne są wyświetlane zawsze, podobnie jak opcja Usuń geotag. Innymi wyświetlanymi informacjami mogą 252 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami być miniaturki zdjęć, liczba fotografii powiązanych z danym geotagiem oraz opcje edycji lub wyświetlania. Aby wyświetlić zdjęcia: 1. Kliknij przycisk Wyświetl zdjęcie. 2. Fotografie są wyświetlane w Widoku pełnoekranowym. Aby zlokalizować zdjęcie oznaczone geotagiem, wystarczy kliknąć ikonę miniaturki w dolnym okienku Zdjęcia. Opcja Pokaż geotag dostępna po kliknięciu prawym przyciskiemmyszy umożliwia wyświetlenie geośrodku bieżącego widoku mapy. Aby usunąć geotag: 1. W widoku Tryb miniaturek wybierz miniaturkę zdjęcia oznaczonego geotagiem, który chcesz usunąć, a następnie kliknij prawym przyciskiem myszy. 2. Wybierz opcję Usuń geotag. Krawędzie mapy inteligentnego albumu Podczas tworzenia inteligentnych albumów (zob. s. 230) możesz ograniczyć zawartość albumu do zdjęć zrobionych w określonych rejonach geograficznych, zwanych krawędziami map. Krawędzie można rysować wokół wysp, miast, krajów, a nawet wokół parków rozrywki czy konkretnych miejsc. Można obrysować dowolny obszar geograficzny, w którym została zrobiona dana seria zdjęć. PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 253 Krawędzie mapy należy wyznaczyć przed utworzeniem inteligentnego albumu. Aby utworzyć krawędzie mapy: 1. W menu Edycja wybierz Krawędzie mapy inteligentnego albumu. 2. W oknie dialogowym przybliż miejsce na mapie do odpowiedniego poziomu. 3. Klikaj wzdłuż krawędzi wybranego obszaru, aby tworzyć białe węzły. Aby zamknąć obszar, kliknij ponownie pierwszy węzeł. 4. W polu Nazwa okna dialogowego dodaj nazwę obrysowanego obszaru, np. Paradise Island. W ten sposób zostanie utworzony region zacieniony kolorem czerwonym. 5. Kliknij przycisk OK. 6. (Opcjonalnie) Aby utworzyć kolejne krawędzie, powtórz procedurę, klikając opcję Nowe. Krawędzie map można tworzyć w widokach Tryb miniaturek i Tryb map. Po utworzeniu krawędzi map można utworzyć inteligentny album zawierający tylko te zdjęcia, które zostały zrobione w wyznaczonym obszarze geograficznym. Zob. Tworzenie inteligentnych albumów na s. 230. 254 PhotoPlus Organizer: Zarządzanie zdjęciami 13 PhotoPlus Organizer: Filtrowanie zdjęć 256 PhotoPlus Organizer: Filtrowanie zdjęć PhotoPlus Organizer: Filtrowanie zdjęć 257 Filtrowanie zdjęć Program Organizer umożliwia filtrowanie zdjęć według następujących kategorii: • • • • Folder: zdjęcia są filtrowane według folderu, w którym się znajdują. Data: zdjęcia są filtrowane według daty/godziny ich zapisu. Tag: zdjęcia są filtrowane według przypisanych im tagów. Ocena: zdjęcia są filtrowane według przypisanej wcześniej oceny. Są to domyślne metody filtrowania na karcie Organizuj — można zawęzić zakres filtrowania, łącząc ze sobą różne foldery, daty, tagi i oceny. Użyj kombinacji Shift+kliknięcie, aby wybrać więcej kolejnych filtrów z listy, lub Ctrl+kliknięcie, aby wybrać elementy, które nie sąsiadują ze sobą na liście. Można także tworzyć własne inteligentne albumy według samodzielnie wybranych właściwości zdjęć. Zob. Tworzenie inteligentnych albumów. W przypadku każdego wybranego inteligentnego albumu zostanie zastosowane filtrowanie według folderu, daty itd. Filtrowanie według folderu Filtrowanie według folderu pozwala sortować widok według folderów, które zostały dołączone do programu Organizer. Aby filtrować zdjęcia według folderu: • Na karcie Organizuj wybierz nazwę folderu. Zdjęcia z wybranego folderu zostaną wyświetlone w okienku Zdjęcia. 258 PhotoPlus Organizer: Filtrowanie zdjęć Użyj kombinacji Shift+kliknięcie, aby dodać więcej kolejnych folderów z listy, lub Ctrl+kliknięcie, aby dołączyć więcej folderów, które nie występują obok siebie na liście. Filtrowanie według daty Filtrowanie według daty pozwala sortować zdjęcia według daty wykonania. Daty i godziny wykonania zdjęć są dostępne na karcie Organizuj i domyślnie są zwinięte. Można je łatwo odsłonić, klikając przycisk Rozwiń. Aby filtrować zdjęcia według daty: • Na karcie Organizuj wybierz datę. Jest to czas wykonania zdjęcia (zob. Wyświetlanie i dodawanie metadanych na s. 248). W okienku Zdjęcia zostaną wyświetlone zdjęcia z danego dnia. Użyj kombinacji Shift+kliknięcie, aby dodać więcej kolejnych dat z listy, lub Ctrl+kliknięcie, aby dołączyć więcej dat, które nie występują po sobie na liście. Filtrowanie według tagu Jeśli zdjęcia mają przypisane tagi, można je sortować według nazw tagów. W programie Organizer ta funkcja nazywa się filtrowaniem. Do filtrowania można wykorzystać tagi istniejące w dodanych zdjęciach, użyć wstępnie zdefiniowanych tagów programu Organizer lub utworzyć własne tagi (zob. s. 243). Wstępnie zdefiniowane tagi zazwyczaj wskazują rodzaj operacji, co ułatwia obróbkę zdjęć (np. sprawdzone, do retuszu, do wydruku, do udostępnienia). PhotoPlus Organizer: Filtrowanie zdjęć 259 Tagi są dostępne na karcie Organizuj i domyślnie są zwinięte. Można je łatwo odsłonić, klikając przycisk Rozwiń. Aby filtrować według tagu: • Na karcie Organizuj wybierz nazwę tagu. Zdjęcia, do których został przypisany dany tag, będą wyświetlone w sąsiadującym okienku Zdjęcia. W podobny sposób można filtrować według wielu tagów, np. wszystkie zdjęcia otagowane słowem „lampart” lub „lew”. Aby filtrować według wielu tagów: • Na karcie Organizer użyj kombinacji Shift+kliknięcie, aby wybrać kolejne nazwy tagów z listy, lub Ctrl+kliknięcie, aby wybrać nazwy tagów oddalone od siebie na liście. Stan nieotagowane Etykieta Nieotagowane umożliwia wyświetlenie zdjęć, do których nie zostały przypisane tagi. W ten sposób można oddzielić zdjęcia „obrobione” od „nieobrobionych” — nowo zaimportowane zdjęcia często nie mają tagów. Śledzenie zdjęć nieotagowanych przydaje się podczas ich obróbki — można w ten sposób monitorować postępy w pracy. Filtrowanie według oceny Filtrowanie według oceny umożliwia wyświetlenie zdjęć, które zostały ocenione za pomocą gwiazdek. Można także filtrować zdjęcia nieoceniane. Gwiazdki muszą być wcześniej przypisane do zdjęć, zgodnie z opisem w sekcji Ocenianie zdjęć na s. 245. 260 PhotoPlus Organizer: Filtrowanie zdjęć Aby filtrować zdjęcia według oceny: • Na karcie Organizuj wybierz ocenę. Domyślnie wyświetlane są tylko zdjęcia z wybraną oceną. Użyj kombinacji Shift+kliknięcie, aby dodać więcej kolejnych ocen z listy, lub Ctrl+kliknięcie, aby dołączyć więcej ocen, które nie występują po sobie na liście. 14 Indeks 262 Indeks A Adresy URL, 182 dla fragmentów obrazu, 181 dla map obrazu, 182 albumy, 230 tworzenie inteligentnych, 230 aparat, 228 importowanie zdjęć z, 228 aparaty cyfrowe, 12 Autoodtwarzanie, 4 autorzy, 5 autorzy (napisy), 248 B barwa, 135, 175 bitmapy, 135, 175 blokowanie, 19 krycie pikseli, 19 piksele, 19 pozycja warstwy, 19 wszystkie, 19 C CMYK, 135, 175, 207 rozbarwienia, 207 tryby, 135, 175 czcionki, 157 czerwone oczy (usuwanie), 55 czyszczenie, 144 wrażliwy na nacisk, 200 D daty, 246, 260 filtrowanie według, 260 zmienianie zdjęć, 246 deformowanie, 117 siatki, 117 zaznaczenia, 98 Deformowanie, 113 Deformowanie zaznaczenia, 98 Dodaj (tryb mieszania), 29 Dodaj cień (efekt warstwy), 74 dodawanie zdjęć, 227 dpi (punkty na cal), 135, 175 drukowanie, 207, 218 jako PDF, 218 kadrowanie do rozmiaru w druku, 108 profesjonalny, 207, 218 stykówka, 215 układy, 211 wiele obrazów, 211, 215 znaczniki do, 207 drukowanie wielu obrazów, 211, 215 DVD, 228 importowanie zdjęć z, 228 dzielenie obrazów, 181 E Edycja kształtu, 160 Edycja węzła, 163 efekty, 63, 74, 75 filtr, 63 specjalne, 63 warstwa (2D), 74, 170 warstwa (3D), 75 efekty specjalne, 63 Efekty warstwy 2D, 74 Efekty warstwy 3D, 75 eksportowanie obrazów, 220 elipsa, 160 rysowanie, 160 264 Indeks wybieranie, 89 e-mail, 223 udostępnianie dokumentów za pomocą, 223 EXIF, 248 F faza (efekty warstwy), 74 Faza wewnętrzna (efekt warstwy), 74 Faza zewnętrzna (efekt warstwy), 74 filtrowanie, 259 według daty, 260 według folderu, 259 według oceny, 261 według tagu, 260 filtry, 43 dopasowanie, 43 efekty specjalne, 63 Format HDR, 82 Format PSD, 12, 220 Format PSP, 12 formaty plików RAW, 12 G Galeria filtrów, 70 Geotag, 250 dodawanie, 252 usuwanie, 254 godziny, 246 zmienianie daty wykonania, 246 gradienty, 151 grupowanie, 240 grupy (warstwa), 24 wmieszanie, 25 grupy filtrów (na warstwie filtra), 66 Gumka tła, 144 H hiperłącza, 182 dla fragmentów obrazu, 181 dla map obrazu, 182 histogramy, 129 HTML, 182 dla fragmentów obrazu, 181 dla map obrazu, 182 I importowanie zdjęć, 228 Importuj ze źródła TWAIN, 9 Informacje kontaktowe firmy Serif, 3 instalacja, 4 inteligentne albumy, 230 IPTC, 248 J jasność, 135, 175 Jasność/Kontrast (dopasowanie), 55 K kadrowanie, 55, 108 Kadrowanie, 106 kanał alfa (krycie), 30, 32, 35, 75, 89 kanały, 127 alfa, 128 mieszanie, 29 kanały alfa, 128 Klonowanie, 155 kolor, 135, 137, 175 definiowanie własnych, 137 dopasowywanie, 43 koło, 135, 175 Indeks 265 palety, 139 pierwszy plan i tło, 137 pojęcia, 135, 175 próbki, 139 rozbarwienia, 207 tryby, 135, 175 wybieranie, 137 zapisywanie, 139 kolor pierwszego planu, 137 kolor tła, 137 do nowego obrazu, 10 kontury, 169 na obszarach zaznaczonych, 170 na warstwach, 170 ścieżka, 172 kopiowanie, 102 korekcja (obrazów), 43, 51, 55 Kreator startowy, 9, 10, 12 krycie, 17, 30, 35 wybieranie, 94 kształty wektorowe, 160 Kwadrat (wypełnienie gradientem), 151 kwadratowe, 160 rysowanie, 160 umieszczanie punktów aktywnych, 182 wybieranie, 89 L linie, 160 rysowanie, 160 Liniowe (wypełnienie gradientem), 151 luminacja, 135, 175 M makra, 187 modyfikowanie, 190 nagrywanie, 188 odtwarzanie, 189 malowanie, 141 w 3D, 32 wrażliwy na nacisk, 200 Malowanie 3D, 32 mapa wzorów, 75 mapowanie tonalne, 82 mapy głębi, 32, 75 mapy nierówności (efekty warstwy), 75 maski, 35, 59, 68 kanał, 128 PhotoFix, 59 w warstwach filtrów, 68 metadane, 248 metapliki (śledzone automatycznie), 220 miniaturki, 236 przypisywanie tagów do, 244 usuwanie tagów z, 245 wybieranie, 236 zmiana sposobu wyświetlania, 238 zmienianie kolejności, 239 zmienianie wielkości, 238 monochromatyczny, 135, 175 montaż, 35 N Narzędzia do retuszowania, 51 Narzędzia Gumki, 144 Narzędzia mapy obrazu, 182 Narzędzia QuickShape, 160 narzędzia wirówka, 81 Narzędzia Wypaczanie, 80 266 Indeks Narzędzia zaznaczania, 89 Narzędzie Proste pióro, 160 Narzędzie Usuwanie wypełnienia lawinowego, 144 Narzędzie Wirówka w lewo, 81 Narzędzie Wirówka w prawo, 81 nasycenie, 135, 137, 175 nawigacja, 12 pomiędzy dokumentami, 12 nazwy pliku, 230 filtrowanie, 230 nazwy ścieżki, 230 Nowa animacja, 9, 10 Nowy obraz, 9, 10 O obracanie, 112, 113, 242 obraz eksportowanie, 220 formaty internetowe, 220 naprawa, 55 otwieranie pliku, 12 tworzenie nowego, 10 udostępnianie przez email, 223 Obraz PhotoPlus (SPP), 223 Obrazy 16-bitowe, 135, 175 Obrazy 8-bitowe, 135, 175 Obrazy z sieci, 220 dzielenie obrazów, 181 formaty, 220 mapy obrazów, 182 podgląd w przeglądarce, 220 obrysowanie ścieżki, 172 obsługa, 3 ocena, 245 filtruj wg, 261 odstępy między literami, 159 okrąg, 160 rysowanie, 160 umieszczanie punktów aktywnych, 182 wybieranie, 89 Ołówek, 141 Opcje zabezpieczeń (PDF), 218 Operacje na schowku, 102 Optymalizacja eksportu, 220 Optymalizacja obrazu, 220 oświetlenie, 75 dla efektów warstwy 3D, 75 otoczka (eksportowanie), 220 otwieranie pliku z obrazem, 12 P palety, 135, 175 kolor, 135, 175 perspektywa, 113 Pędzel, 141 Pędzel obrazkowy, 142 pędzle, 141 definiowanie własnych, 142 zwykły, 141 PhotoFix, 55 maskowanie w, 59 narzędzia retuszowania w, 55 zapisywanie ulubionych w, 62 PhotoPlus, 232 PhotoPlus X5 — zapraszamy!, 3 Indeks 267 PhotoShop (PSD), 12, 220 Pióro, 160 Pióro dowolne, 160 Plasterek obrazu, 181 pliki Picture Tube (PaintShop Pro) importowanie, 142 pliki RAW, 230 Płaskorzeźba (efekt warstwy), 74 podpisy, 248 polecenia maski, 37 Polecenia Wytnij/Kopiuj, 102 Polecenie Dodaj maskę, 35 Polecenie Dodaj maskę warstwy, 35 Polecenie Kadruj wg zaznaczenia, 108 Polecenie Nowa grupa warstw, 24 Polecenie Nowa warstwa, 19 Polecenie Nowa warstwa dopasowania, 46 Polecenie odwróć (zaznaczenie), 97 Polecenie Podgląd w przeglądarce, 220 Polecenie Pokaż ramkę, 89 Polecenie Powiel (dla warstw), 17 Polecenie Przytnij do warstwy poniżej, 50 Polecenie Publikuj jako PDF, 218 Polecenie Usuń maskę, 35 Polecenie Usuń zaznaczenia, 89 Polecenie Wczytaj zaznaczenie, 95 Polecenie Wklej, 102 Polecenie Wyłącz maskę z filtrem, 35 Polecenie Wypełnij, 149 Polecenie Wyślij, 223 Polecenie Zachowaj zaznaczenie, 95 Polecenie Zakres koloru, 94 Polecenie Zamień w warstwę, 19, 102 Polecenie Zamień warstwę na tło, 19 Polecenie Zaznacz połączone warstwy, 19 Polecenie Zaznacz wszystkie warstwy, 19 Polecenie Zaznacz wszystko, 89 pomoc techniczna, 3 ponowne próbkowanie, 194 Poświata wewnętrzna (efekt warstwy), 74 Poświata zewnętrzna (efekt warstwy), 74 powielanie zaznaczenia, 102 prawa autorskie, 248 profile (zarządzanie kolorami), 135, 175 profile urządzeń, 135, 175 prostokąt, 160 rysowanie, 160 umieszczanie punktów aktywnych, 182 wybieranie, 89 prostowanie, 53, 55 Prostowanie, 53 próbkowanie w dół, 194 Próbnik kolorów, 137 przechylanie, 113 przeglądanie zdjęć, 235 pełny ekran, 235 przeglądarka (internetowa), 220 268 Indeks przerzucanie, 112, 242 przestrzenie robocze, 9 Przesunięcie, 102 przetwarzanie wsadowe, 192 przezroczystość, 17, 30, 35 stosowanie, 30, 149 zabezpieczanie na warstwie, 19 przyciski kombinacji, 160, 172 dla kształtów, 160 dla linii, 160 dla ścieżek, 172 dla zaznaczenia, 90 Publikowanie PDF, 218 punkty aktywne (mapy obrazu), 182 R Radialnie (wypełnienie gradientem), 151 Rasteryzowanie, 17, 157, 160 regiony z kształtów, 89 wybieranie, 89 rozbarwienia, 207 Kolory CMYK, 207 rozdzielczość, 106, 135, 175 zmiana (za pośrednictwem przetwarzania wsadowego), 192 Rozjaśnianie wrażliwy na nacisk, 200 rozmiar, 10, 106 obraz, 106, 220 obszar roboczy, 10, 106 rozmiar obrazu, 10, 106, 194 rozmiar obszaru roboczego, 10, 106 do nowego obrazu, 10 Różdżka, 89 rysowanie i malowanie, 141, 160 S sąsiadująco (opcje drukowania), 207 skalowanie, 97, 106, 207 rozmiar obrazu, 106 w druku, 207 zaznaczenia, 97 skaner, 228 dodawanie zdjęć z, 228 sortuj, 239 spłaszczanie obrazu, 24 statystyki, 129 histogramy, 129 stempel obrazkowy, 142 Stożkowy (wypełnienie gradientem), 151 strefy czasowe, 247 Studio druku, 207, 211, 215 Studio siły nacisku, 201 Studio wycinania obrazu, 123 stykówki (drukowanie), 215 Ś Ściemnianie wrażliwy na nacisk, 200 ścieżki, 160, 172 T tablet graficzny, 141, 200, 201 tagi, 248 filtruj wg, 260 przypisywanie, 244 Indeks 269 tworzenie, 243 usuwanie, 245 tekst, 157 dopasowywanie rozmiaru i pozycji, 159 kontrola typograficzna, 159 stosowanie warstw efektów na, 74 tworzenie zaznaczenia o kształcie, 157 warstwy, 17, 157 Tekst, 157 Tryb HSL, 135, 175 Tryb kolorów RGB, 135, 175 Tryb kolorów Skala szarości, 135, 175 Tryb koloru, 135, 175 Tryb Zamaluj zaznaczenie, 97 tryby, 135, 175 kolor, 135, 175 tryby mieszania, 25, 29, 141 grupowo, 25 Tworzenie obrazów HDR, 82 Tworzenie obrazu HDR, 9, 82 U udostępnianie dokumentów za pomocą wiadomości email, 223 układanie, 240 Usuwanie aberracji chromatycznej (efekt zniekształcający), 55 Użyj wszystkich warstw, 19, 51, 89, 155 W Warstwa tła, 17, 102 warstwy, 17, 46 dopasowanie, 46 filtr, 64 grupowanie, 24 kontury, 170 krycie, 30 kształt, 160 łączenie/rozłączanie, 19 przenoszenie, 19 tekst, 157 tryby mieszania i, 25 tworzenie, 19 ukryj/pokaż, 19 używanie efektów 2D, 74 używanie efektów 3D, 75 używanie map głębi, 32 Warstwa tła, 30, 102 wybieranie, 19 wybieranie połączonych, 19 wyodrębnianie części, 123 Zamień w warstwę, 19, 102 Zamień warstwę na tło, 19 warstwy dopasowania, 46 przycinanie, 50 warstwy filtra, 64 maski na, 68 obsługa, 66 warstwy kształtu, 160 rasteryzowanie, 19 warstwy standardowe, 17 Wewnętrzny cień (efekt warstwy), 74 węzły (narzędzie Wypaczanie według siatki), 117 Widok pełnoekranowy, 235 270 Indeks wielokąt, 160 rysowanie, 160 umieszczanie punktów aktywnych, 182 wybieranie, 89 winietowanie, 55 naprawa obiektywu, 55 Winietowanie obiektywu (efekt zniekształcający), 55 własny, 10, 137, 142 kolory, 137 pędzle, 142 Rozmiar obszaru roboczego, 10 Właściwość tolerancji, 89, 144, 149 wrażliwość na nacisk, 200 wtapianie, 97 wycinki, 123 wydzielanie obrazów, 123 wygładzanie, 30, 97, 141, 160 wymagania systemowe, 4 wyodrębnianie, 123 wyostrzanie, 55, 70 wypaczanie, 80, 117 wypaczanie według siatki, 117 Wypaczanie według siatki, 117 wypełnienia, 149 gradient, 151, 170 jednolite, 137, 149 lawinowe, 149 tolerancja w, 149 wzór, 149 Wypełnienie gradientem, 151 Wypełnienie kryjące, 151 Wypełnienie lawinowe, 149 wzorki, 148 wypełnianie, 149 Wzór, 148 Z Zakładka Dokumenty, 10, 12 Zakładka Efekty błyskawiczne, 75 Zakładka Histogram, 129 Zakładka Kanały, 127 Zakładka Kolor, 137 Zakładka Typografia, 159 zakresy mieszania, 27 zapisana praca, 9, 12 otwieranie, 12 Zasada trójpodziału, 108 zaznaczenie, 89, 97, 102 definiowanie regionu, 89 deformowanie, 98 kadrowanie do, 108 konwertowanie na ścieżkę, 172 manipulowanie, 102 modyfikowanie, 97 obracanie, 98 powielanie, 102 przekształcanie, 98 tekst, 157 z maski, 37 z nieprzezroczystych regionów, 94 zapisywanie, 95 Zaznaczenie magnetyczne, 89 Zaznaczenie tekstu, 89, 157 zdjęcia dodawanie, 227 edytowanie w programie PhotoPlus, 232 filtrowanie według, 259 Indeks 271 według daty, 260 według folderu, 259 według nieprzypisania tagów, 261 według oceny, 261 według tagu, 260 grupowanie, 240 importowanie, 228 ocenianie, 245 sortowanie, 239 układanie, 240 usuwanie, 248 z płyty DVD, 228 zarządzanie datami, 246 zmienianie kolejności, 239 zdjęcia bez przypisanych tagów, 261 zdjęcia paszportowe (drukowanie), 211 zdjęcia seryjne, 82 zmiana rozmiaru, 97, 106, 194 obrazy, 106 przy eksportowaniu, 220 zbiorczo, 194 zaznaczenie, 97 Zniekształcenie obiektywu (efekt zniekształcający), 55 Ż Żłobienie (efekt warstwy), 74