plan odnowy miejscowości Lisewo
Transkrypt
plan odnowy miejscowości Lisewo
1 Załącznik do Uchwały Nr XXVIII/213/10 Rady Gminy Lisewo z dnia 5 lutego 2010 r. PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI LISEWO W LATACH 2009-2020 2 Spis treści I. II. Charakterystyka miejscowości Lisewo. Inwentaryzacja zasobów słuŜących odnowie miejscowości Lisewo. III. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Lisewo. IV. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność miejscowości Lisewo. 3 I. Charakterystyka miejscowości Lisewo Wieś Lisewo o powierzchni 1298 ha załoŜono na prawie Chełmińskim około 1250 roku. Z badań archeologicznych wynika, Ŝe stała osada na terenie Lisewa znajdowała się na długo przed przybyciem KrzyŜaków, gdyŜ juŜ od IX wieku. Pierwsze znane zapiski pochodzą z lat 1288 i 1293. W dokumentacji z czasów krzyŜackich nazwę miejscowości zapisywano jako Leysaw, Lysaw, Leissaw, a w dokumentach polskich z XVI – XVIII wieku – Lissowo, Lisowo. W XIX wieku zaczęto uŜywać nazwy Lessewo. Pod względem obszaru w XV wieku wieś naleŜała do największych na Ziemi Chełmińskiej. Od drugiej połowy XVI wieku w kościele Lisewskim odbywały się sądy rycerskie Ziemi Chełmińskiej, nadzorowane przez wójtów z Lipienka. Poza tym rycerstwo zbierało się tu na zjazdach. W czasie jednego z nich w 1437 roku podjęto decyzję o wznowieniu działalności Towarzystwa Jaszczurczego. Natomiast podczas jednego z ostatnich zjazdów w 1453 roku zrodziła się myśl poddania Pomorza Gdańskiego, Prus i Ziemi Chełmińskiej królowi polskiemu Kazimierzowi Jagiellończykowi. Po wojnie 13 – letniej Lisewo utraciło swoje polityczne znaczenie na rzecz Radzynia i Kowalewa. W 1454 roku przeszło na własność króla polskiego. Od 1530 roku do 1772 roku wieś naleŜała do Starostwa Lipieńskiego. Jak większość wsi została dotkliwie zniszczona i wyludniona w czasie wojen szwedzkich. Po pierwszym rozbiorze Polski wieś przeszła na własność pruskiego skarbu państwa. W latach 1827 – 1840 przeprowadzono w Lisewie pomiary i komasację gruntów – parceli chłopskich. Z 327 parceli utworzono 35 gospodarstw o powierzchni od 2 ha do 85 ha. Chłopi dzierŜawiący dziedzicznie lub długoterminowo uzyskali prawo do ich wykupu. Od połowy XIX wieku w Lisewie rozwijała się polska działalność kulturalno – społeczna, której celem było przeciwstawienie się planowanej i odgórnej germanizacji. W 1848 roku powstała polska biblioteka, a w 1873 r. Bank Ludowy. Okres międzywojenny dał miejscowości duŜe moŜliwości rozwoju. Wielu społecznych działaczy z Lisewa uczestniczyło w tworzeniu państwowych i samorządowych władz powiatu chełmińskiego. Okres ten jednak nie naleŜał do najlepszych pod względem gospodarczym. Przyczyną tego była utrata tradycyjnych, niemieckich rynków zbytu na produkty rolnicze. Działania II wojny światowej spowodowały duŜe straty wśród ludności polskiej, zamieszkującej wieś Lisewo oraz jej zuboŜenie. Wiele rodzin wywieziono do Generalnego Gubernatorstwa, obozów koncentracyjnych lub na przymusowe roboty do Niemiec. Wyzwolenie w lutym 1945 roku dało nadzieje na długo oczekiwany rozwój wsi oraz poprawę poziomu Ŝycia jej mieszkańców. Obecnie Lisewo jest wsią gminną. Zamieszkują ją 1732 osoby /stan na 31.12.2009r./. Wieś połoŜna jest przy drodze wojewódzkiej nr 548. Jest siedzibą władz gminnych oraz instytucji. Pełni funkcję administracyjną. Na terenie miejscowości znajduje się Urząd Gminy i Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. W Lisewie swoją siedzibę ma takŜe Zespół Szkół Ogólnokształcących (Gimnazjum i Szkoła Podstawowa), Gminna Biblioteka Publiczna, Gminne Centrum Informacji oraz Centrum Kształcenia na Odległość na Wsiach. Na terenie wsi znajduje się Urząd Pocztowy, Bank Spółdzielczy, Gminny Ośrodek Zdrowia. Miejscowość pełni takŜe funkcję usługowo - handlową. Znajdują się tutaj m.in.: sklepy ogólnospoŜywcze, mięsne, z odzieŜą, sklepy ze sprzętem gospodarstwa domowego, sprzętem radiowo-telewizyjnym oraz artykułami motoryzacyjnymi, dwa punkty apteczne. Na terenie miejscowości znajduje się piekarnia naleŜąca do Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”, prywatna piekarnia Kazimierza Sankiewicza, Zakład Mięsny Kazimierza Ritter, restauracja, pizzeria i kebab bar. We wsi Lisewo usytuowana jest takŜe stacja diagnostyczna, punkty obsługi rolnictwa (punkty zaopatrzenia w nawozy, środki ochrony roślin oraz części do maszyn rolniczych a takŜe Lecznica Weterynaryjna). Wieś jest miejscem odbywania się gminnych imprez kulturalnych (np. doŜynki gminne, gminne festyny, wszelkiego rodzaju turnieje, zawody sportowe, straŜackie itp.). Na terenie miejscowości działa Ludowy Klub Sportowy „Victoria”. 4 II. Inwentaryzacja zasobów słuŜących odnowie miejscowości Lisewo AKTUALNA SYTUACJA WSI WIZJA STANU DOCELOWEGO − Dogodne połoŜenie - wieś Lisewo leŜy na waŜnym szlaku komunikacyjnym. Od Torunia odległa jest o 33 km, od Chełmna o 20 km. NajbliŜej połoŜonymi miastami są ChełmŜa oddalona o 13 km i Wąbrzeźno oddalone o 17 km, − Atrakcje turystyczne – zabytek w postaci kościoła parafialnego pod wezwaniem PodwyŜszenia KrzyŜa Świętego, − Dobrze rozwinięte rolnictwo, − Dobrze rozwinięte budownictwo mieszkaniowe (Spółdzielnia Mieszkaniowa), − Znakomicie rozbudowana sieć sklepów, zakładów usługowych. − Nowoczesność z zachowaniem tradycji, − Pełne zurbanizowanie miejscowości (gazyfikacja, telefonizacja, poprawa stanu dróg, w szczególności budowa autostrady A 1), − Rozwój budownictwa mieszkaniowego, − Rozwój przedsiębiorczości, − Tworzenie nowych miejsc pracy. Wieś Lisewo jest miejscem zamieszkania około 32 % ogółu mieszkańców gminy, pełni ona funkcje: − administracyjną – siedziba władz samorządowych (urząd gminy) i instytucji (straŜ poŜarna, urząd pocztowy, ośrodek zdrowia itp.), − usługowo – handlową - stacja diagnostyczna samochodów, punkty obsługi rolnictwa i ludności wiejskiej, 2 kwiaciarnie, cukiernia, 2 punkty apteczne, − produkcyjną (produkcja rolnicza, spoŜywcza), − oświatowo-edukacyjna – Lisewo jest siedzibą Zespołu Szkół Ogólnokształcących (szkoła podstawowa i gimnazjum), Gminnego Przedszkola i Gminnej Biblioteki Publicznej. Znajduje się tu takŜe Gminne Centrum Informacji i Centrum Kształcenia na Odległość na Wsiach oraz Świetlica Środowiskowa. − rolniczą – głównie uprawa pszenicy ozimej, rzepaku, buraków cukrowych oraz zbóŜ jarych wykorzystywanych na pasze do produkcji zwierząt. Wieś ma pełnić funkcje: − administracyjną, − usługowo - handlową – tworzenie nowych podmiotów gospodarczych, zachęcanie mieszkańców do podejmowania nowych form działalności, − produkcyjną – nowe formy produkcji, − rolniczą – wzrost poziomu konkurencyjności gospodarstw, rozwój rolnictwa ekologicznego i agroturystyki, − oświatową – wzrost poziomu edukacji mieszkańców, − kulturalną – aktywna ochrona dziedzictwa kulturowego gminy, − rekreacyjno – turystyczną - atrakcyjne połoŜenie , duŜe zróŜnicowanie walorów krajobrazowych, występowanie zabytków przyrody i kultury, mała degradacja środowiska naturalnego, − sportową – większa dbałość o rozwój fizyczny dzieci i młodzieŜy. W przewaŜającej większości mieszkańcami wsi są rolnicy. Lisewo zamieszkują równieŜ osoby pracujące w publicznych (szkoły, urzędy), bądź prywatnych instytucjach. Wśród społeczności wiejskiej są takŜe emeryci i renciści oraz uczniowie. − Wykształceni – dbałość o edukację mieszkańców oraz chęć zapewnienia młodzieŜy takich warunków, by chciała po studiach powrócić na wieś, − Przedsiębiorczy – zachęcanie mieszkańców do podejmowania własnej działalności gospodarczej, tworzenie nowych miejsc pracy, − Zasobni – tworzenie warunków zatrudnienia zapewniających wysoki standard Ŝycia mieszkańcom. 5 Sposoby zorganizowania wsi i mieszkańców − − − − − − Sołtys, Rada Sołecka, Koło Gospodyń Wiejskich, Ochotnicza StraŜ PoŜarna, Stowarzyszenie Przyjaciół Gminy Lisewo, Lokalna Grupa Działania „Vistula-Terra Culmensis – Rozwój przez Tradycję”. Ponadto mieszkańcy organizują róŜnego rodzaju imprezy i licznie w nich uczestniczą. − większa przynaleŜność do organizacji pozarządowych, stowarzyszeń, − zacieśnienie współpracy ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Gminy Lisewo, w celu m.in. pozyskania pomocy w poszukiwaniu funduszy na własną działalność i wszelkiego rodzaju porady związane z funkcjonowaniem organizacji Sposoby rozwiązywania problemów − Zebrania wiejskie, − spotkania organizacji społecznych, − uczestnictwo w posiedzeniach Rady Gminy − − − − Zebrania wiejskie, spotkania organizacji społecznych, uczestnictwo w posiedzeniach Rady Gminy poprzez realizowanie inwestycji podnoszących standard Ŝycia mieszkańców, dających nowe miejsca pracy, − poprzez wykorzystanie moŜliwości związanych z dostępnością i pozyskaniem funduszy strukturalnych UE, − poprzez dialog społeczny Wygląd wsi − zadbana, − o zwartej zabudowie (budownictwo zarówno wielo, jaki i jednorodzinne), − wyposaŜona w infrastrukturę wodną i kanalizacyjną (100% powierzchni gminy wyposaŜone jest w sieć wodociągową) − tereny z moŜliwością dalszej rozbudowy mieszkaniowej, − zabytkowy kościół Rzymskokatolicki p.w. PodwyŜszenia Świętego KrzyŜa, − wiele obiektów uŜyteczności publicznej. W pełni zurbanizowana poprzez: − zgazyfikowanie, − stelefonizowanie, − stały dostęp do Internetu, − dobrą infrastrukturę drogową z obwodnicą na węzeł autostradowy Pielęgnowane i rozwijane obyczaje i tradycje − organizacja festynów gminnych, − odpusty parafialne, − doŜynki – dzielenie się chlebem, konkurs na najładniejszy wieniec doŜynkowy, − imprezy sportowe – głównie gra w siatkówkę, aerobik, − spotkania rodzinne organizowane przez Gminną Komisję Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Urząd Gminy i Stowarzyszenie Rodzin Katolickich, połączone z licznymi konkursami i loterią fantową − − − − − organizacja festynów gminnych, doŜynki, imprezy sportowe. spotkania rodzinne, pikniki o tematyce europejskiej. wykonaną 6 Wygląd mieszkań i obejścia Estetyczne, zadbane, otoczone zielenią. Obejścia gospodarcze na terenie wsi posiadają estetyczny wygląd i są według istniejącej zabudowy zsynchronizowane z istniejącym stanem otoczenia. Zagrody gospodarskie są utrzymane w nienagannym porządku, mieszkańcy sołectwa dbają o dobry wygląd wsi. Czyste, schludne, zadbane Stan otoczenia i środowiska Dobry – ścieki odprowadzane są do gminnej oczyszczalni ścieków w Lisewie, natomiast nieczystości stałe do międzygminnych składowisk odpadów w Osnowie i Niedźwiedziu − − − − przyjazny mieszkańcom, poprawa jakości wód, zmniejszenie zanieczyszczenia atmosferycznego, ograniczenie nadmiernego hałasu Rolnictwo − wysoko towarowe, − specjalizujące się w hodowli bydła mlecznego, trzody chlewnej, uprawie zbóŜ, roślin okopowych i rzepaku, − dobra organizacja obsługi rolnictwa (skup surowców rolnych, zaopatrzenie producentów w niezbędne środki do produkcji rolniczej) − wysoko towarowe, − w pełni zmechanizowane, − rozwój rolnictwa ekologicznego (zwiększenie uprawy ziemniaków, warzyw polowych, roślin strączkowych i paszowych, większa obsada krów mlecznych) Powiązania komunikacyjne dobre – droga wojewódzka nr 548 Wąbrzeźno – Stolno, drogi powiatowe oraz sieć dróg lokalnych dobre – powinna być wybudowana obwodnica wokół wsi Lisewo, ułatwiająca podróŜnym transport w kierunku węzła autostradowego 7 ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE walory krajobrazu O znaczeniu średnim - ukształtowanie powierzchni ziemi jest dziełem ostatniego zlodowacenia, które zakończyło się 10 tysięcy lat temu. PrzewaŜa tu falista równina o średniej wysokości 100 m n.p.m. Ukształtowana jest ona ciągami morenowych wzgórz oraz rynnowymi jeziorami. Jednym z najwyŜej połoŜonych punktów na terenie całej gminy jest wzgórze we wsi Malankowo (112m). Taka rzeźba terenu oraz jego gospodarcze wykorzystanie wpłynęły na obecny kształt krajobrazu – w przewaŜającej części płaska, bezleśna równina, stosunkowo uboga i mało urozmaicona. walory przyrodnicze O znaczeniu średnim – lasy odgrywają niewielką rolę, większe zbiorowości drzew i krzewów rosną na obszarach podmokłych, ze względu na niewielkie zalesienie wszystkie lasy powinny uzyskać status lasów I grupy tj. lasów ochronnych; Lisewo leŜy w bydgoskiej dzielnicy klimatycznej, której typową cechą jest wielka zmienność pogody – średnia temperatura roczna wynosi 7,50C; miejscowość leŜy ponadto w strefie najmniejszych opadów w Polsce – opady nie przekraczają 550 mm w ciągu roku; teren jest zasobny w wody podziemne. wody powierzchniowe rzeki, stawy) (cieki, O znaczeniu duŜym – Lisewo leŜy w zlewni Strugi śaki i Strugi Toruńskiej, główną oś hydrograficzną stanowi rzeka Wisła z dopływami, na południowy zachód od Lisewa leŜy malownicze, największe w gminie Jezioro Kornatowskie oraz Jezioro Bartlewskie. Inne zbiorniki wodne to śródpolne oczka wodne, płytkie zagłębienia w dolinach cieków oraz sztucznie wykopane stawy parkowe. gleby O znaczeniu duŜym – występują tu przewaŜnie gleby brunatne o zróŜnicowanej zasobności w składniki odŜywcze, przewaŜają gleby klas bonitacyjnych IIIa, IIIb, IVa i IVb. Gleby klas niŜszych i wyŜszych stanowią śladowy odsetek. Występujący w Lisewie typ gleby to gleby idealnie przydatne dla rolnictwa – gleby uŜytkowane rolniczo charakteryzują się duŜą potencjalną produktywnością 84,1 pkt (w skali 100 punktowej). kopaliny brak ŚRODOWISKO KULTUROWE walory architektury wiejskiej i osobliwości kulturowe O znaczeniu duŜym – z badań archeologicznych wiadomo, Ŝe stała osada na terenie Lisewa znajdowała się na długo przed przybyciem KrzyŜaków, bo juŜ od IX wieku; na terenie całej gminy znajduje się 13 obiektów wpisanych do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków Nieruchomych (przede wszystkim kościół parafialny w Lisewie, a w sąsiednich miejscowościach: ruiny zamku krzyŜackiego w Lipienku, dwór z końca XIX w. we wsi Mgoszcz, dom zakonny Zgromadzenia Sióstr Pasterek we wsi Pniewite) oraz 105 obiektów architektury, 8 parki, cmentarze, pomniki przyrody i 313 stanowisk archeologicznych zewidencjonowanych przez Państwową SłuŜbę Ochrony Zabytków. O znaczeniu duŜym – w planach zagospodarowania przestrzennego postuluje się kształtowanie walorów przyrodniczych i krajobrazowych, poprawę jakości wód zwłaszcza drobnych cieków i jezior, ochronę uŜytków rolnych o wysokiej przydatności rolniczej przed przeznaczeniem na cele nierolnicze, wykorzystanie dogodnych połączeń komunikacyjnych (budowa nowych i modernizacja istniejących dróg), tworzenie systemu ułatwień dla inwestorów i organizatorów usług turystycznych. walory zagospodarowania przestrzennego O znaczeniu duŜym - Kościół parafialny pod wezwaniem PodwyŜszenia KrzyŜa Świętego w Lisewie. Obiekt ten jest nie tylko atrakcyjny pod względem architektonicznym, poniewaŜ pochodzi z końca XIII wieku, ale równieŜ znajduje się w nim wiele cennych zabytków m.in. granitowa chrzcielnica z przełomu XIII/XIV, epitafium poświęcone ks. Janowi Kantemu Dąbrowskiemu, cztery lichtarze z XIV wieku, trójramienny świecznik z postacią Matki BoŜej z XV wieku, dwa dzwony z XVII wieku, monstrancja z połowy XVIII wieku, czerwony ornat z początku XVIII wieku. W bocznym ołtarzu, po prawej stronie, znajduje się obraz Matki BoŜej z dzieciątkiem powstały w połowie XVIII wieku. Otoczony jest on lokalnym kultem, o czym świadczą liczne wota i odbywające się co środę nowenny. zabytki DZIEDZICTWO RELIGIJNE I HISTORYCZNE miejsca, osoby i przedmioty kultu O znaczeniu duŜym – Kaplica św. Józefa (wspólna mogiła 94 osób, które zmarły w wyniku epidemii cholery w 1831 roku); kościół parafialny pod wezwaniem PodwyŜszenia KrzyŜa, a w nim epitafium w prezbiterium ku czci ks. Jana Kantego Dąbrowskiego czy zabytkowa granitowa chrzcielnica. brak tradycje, obrzędy, gwara legendy, podania i fakty historyczne waŜne postaci historyczne O znaczeniu średnim – w XIV wieku odbywały się w Lisewie sądy rycerskie Ziemi Chełmińskiej, ponadto rycerstwo organizowało tu swoje zjazdy, działalność prowadziło takŜe Towarzystwo Jaszczurcze. XIX wiek – aktywne przeciwstawianie się zaborcom i ich polityce – walka z germanizacją – tworzenie polskich bibliotek, towarzystw, kółek rolniczych, Banku Ludowego, przedstawienia teatrów amatorskich, działalność Towarzystwa Śpiewaczego Św. Cecylii. Okres międzywojenny – aktywny udział działaczy Lisewskich w tworzeniu polskich władz państwowych i samorządowych. O znaczeniu duŜym – Mikołaj z Ryńska – załoŜyciel Towarzystwa Jaszczurczego, które spotykało się w kościele parafialnym; Ks. Jan Kanty Dąbrowski – opiekował się mieszkańcami Lisewa podczas epidemii cholery w 1831 roku, dzięki jego ofiarności liczba ofiar Epidemii ograniczyła się jedynie do 94 osób – mieszkańcy Lisewa uczcili pamięć księdza epitafium wiszącym w prezbiterium kościoła; Ks. Stanisław Machorski – rozwijał polską działalność kulturalno – 9 społeczną w czasie zaborów, przeciwstawiał się planowanej i odgórnej germanizacji, utworzył na terenie parafii kilka polskich bibliotek, aktywnie działał w Towarzystwie Rolniczym, był jednym z inicjatorów załoŜenia Banku Ludowego. GOSPODARKA, ROLNICTWO specyficzne produkty (hodowle, uprawy polowe) O znaczeniu małym – na terenie miejscowości Lisewo, jak i całej gminy nie występują Ŝadne produkty regionalne. Rolnictwo całej Gminy Lisewo zostało zdominowane przez uprawę zbóŜ i rzepaku. W hodowli najwyŜszy odsetek zajmują trzoda chlewna i bydło. znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe O znaczeniu duŜym - Lisewo jako siedziba władz gminnych posiada znakomicie rozbudowaną sieć sklepów, zakładów usługowych m.in. stację diagnostyczną samochodów, punkty obsługi rolnictwa i ludności wiejskiej, kwiaciarnie, cukiernię, punkty apteczne. Wśród zakładów przemysłu przetwórstwa rolno-spoŜywczego na uwagę zasługują m.in. Spółdzielnia Mleczarska, Zakład MięsnoWędliniarski - Kazimierz Ritter, Piekarnia Kazimierz Sankiewicz, wytwórnia wyrobów z włókien poliestrowych. Znakomitym przykładem lokalnej gospodarności jest wciąŜ dobrze prosperująca Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska". INSTYTUCJE szkoły O znaczeniu duŜym – w Lisewie znajduje się szkoła podstawowa oraz gimnazjum. placówki kulturalne O znaczeniu duŜym – są organizatorami wielu imprez, skupiają Ŝycie kulturalne całej gminy Lisewo. Szczególnie dzieci i młodzieŜ spędzają w nich swój wolny czas. LUDZIE, ORGANIZACJE SPOŁECZNE OSP O znaczeniu duŜym – Na terenie Lisewa działa Ochotnicza StraŜ PoŜarna. KGW O znaczeniu duŜym - Na terenie Lisewa działa Koło Gospodyń Wiejskich i wiele kobiet jest członkiniami tego koła. Biorą udział w Ŝyciu Koła oraz uczestniczą w róŜnych uroczystościach i konkursach. stowarzyszenia O znaczeniu duŜym - Stowarzyszenie Przyjaciół Gminy Lisewo, Stowarzyszenie Rodzin Katolickich. 10 III. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Lisewo. SILNE STRONY − DuŜa wieś gminna z siedziba Urzędu Gminy oraz placówkami uŜyteczności publicznej − Wysoko towarowe rolnictwo − Wysoki poziom usług − Dobrze rozwinięty handel − Dobrze rozwinięta oświata − Zakłady przetwórstwa rolno – spoŜywczego, produkujące wyroby bardzo wysokiej jakości − Dobrze działające związki i stowarzyszenia − Wysoki stopień zwodociągowania gminy SZANSE − Budowa autostrady A1 Północ – Południe − Zaprojektowany wjazd na autostradę i zjazd z autostrady − Dostęp do zewnętrznych unijnych źródeł finansowania − DuŜa aktywność społeczna − Dobra współpraca organizacji społecznych z Urzędem Gminy − Funkcjonowanie Gminnego Centrum Informacji SŁABE STRONY − − − − − − − Brak zakładów przemysłowych Wysoki wskaźnik bezrobocia UboŜenie społeczności lokalnej Starzenie się społeczeństwa Zły stan nawierzchni dróg gminnych Rozdrobnienie gospodarstw rolnych Słabo rozwinięta funkcja rekreacyjno – turystyczno – wypoczynkowa miejscowości, − Niewystarczająca ilość i zła jakość nawierzchni istniejących parkingów. ZAGROśENIA − Emigracja wykształconej młodzieŜy w poszukiwaniu pracy − Ograniczone środki finansowe budŜetu gminy na inwestycje we wsi Lisewo − Brak perspektyw rozwojowych dla małych i średnich gospodarstw rolnych 11 IV. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność miejscowości Lisewo. PRIORYTET 1 ROZWÓJ INFRASTRUKTURY MIEJSCOWOSCI ORAZ POPRAWA WARUNKÓW śYCIA MIESZKANCÓW Cele - zaspokojenie potrzeb społecznych mieszkańców wsi, - nawiązywanie kontaktów społecznych, - podniesienie standardu Ŝycia, - podniesienie atrakcyjności turystycznej Projekty Termin realizacji - Przebudowa chodnika w miejscowości Lisewo na dz. nr ew. 278 i 283/5, stanowiącego ciąg pieszy przy terenach sportowych. Ze względu na swoje połoŜenie jest to obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców wsi Lisewo. Sprzyja nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na swoje połoŜenie oraz cechy funkcjonalno - przestrzenne. Stanowi ciąg pieszy łączący ul. Gen. J. Hallera z ul. Toruńską. - Przebudowa chodnika w miejscowości Lisewo na dz. nr ew. 274/1, stanowiącego połączenie ul . Gen. J. Hallera z ul. Toruńską. Ze względu na swoje połoŜenie jest to obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców wsi Lisewo. Stanowi dojście do sieci sklepów, zwłaszcza apteki oraz do Gminnego Ośrodka Zdrowia , Gimnazjum Gminnego, Szkoły Podstawowej w Lisewie oraz Gminnego Przedszkola. 2009 - Zagospodarowanie zbiornika wodnego wraz z przebudową parkingu we wsi Lisewo. Zbiornik wodny połoŜony na dz. nr 267 w centrum wsi, które stanowi miejsce spotkań, wypoczynku i rekreacji dla społeczności lokalnej. Zagospodarowanie zbiornika przyczyni się do poprawy estetyki wsi oraz bezpieczeństwa ludności. Zbiornik wodny wraz z terenem przyległym stanowi miejsce o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb społecznych mieszkańców wsi, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych oraz ich integracji. -Parking usytuowany na dz. nr 384/6 i 384/11 stanowi teren przylegający do budynku, w którym znajdują się gabinety: fizykoterapii i stomatologiczny, Gminna Biblioteka Publiczna, Gminne Centrum Informacji, Centrum Kształcenia na Odległość na Wsiach, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminne Przedszkole, trzy klasy szkoły podstawowej i Świetlica Środowiskowa. Przebudowa przyczyni się do poprawy jakości Ŝycia mieszkańców. Miejsce to ma szczególne znaczenie dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców wsi Lisewo i gminy. 2011 2009 12 - Pełne zurbanizowanie miejscowości , telefonizacja, poprawa stanu dróg i chodników), - Rozwój budownictwa mieszkaniowego, - Pomoc rodzinom biednym oraz dzieciom z rodzin patologicznych. − Modernizacja dróg gminnych, budowa chodnika przy ul. Mikołaja z Ryńska 2009 - 2020 − Modernizacja budynków socjalnych. 2009 -2020 PRIORYTET 2 ROZWÓJ TURYSTYKI I WYPOCZYNKU Cele Projekty − Zwiększenie atrakcyjności − Utworzenie Gminnego Centrum terenów dla rozwoju turystyki, Informacji Turystycznej, − Podjęcie działań dla − Budowa ścieŜek rowerowych, kompleksowego rozwoju usług − Szeroka akcja promocyjna pod potrzeby turystyki, walorów krajobrazowych Lisewa w mediach. − Skuteczna promocja walorów rekreacyjno – wypoczynkowych. Termin realizacji 2009 -2020 2009 -2020 2090 -2020 PRIORYTET 3 ROZWÓJ MIEJSCOWOSCI POPRZEZ EDUKACJĘ, KULTURĘ I SPORT Cele − Dostęp do edukacji poprzez Internet, − UmoŜliwienie bezrobotnym zdobywania nowych kwalifikacji oraz moŜliwości poszukiwania pracy w Internecie, − Poprawa warunków dla rozwoju sportu, − Wzrost liczby dzieci i młodzieŜy objętej formami zajęć sportowych. Projekty − Budowa kompleksu boisk sportowych wraz z trybuną − i zapleczem, − WyposaŜenie placówek kulturalnych w komputery − i podłączenie do Internetu, − Zorganizowanie szkoleń dla mieszkańców (dzieci, młodzieŜy, bezrobotnych) w celu zapoznanie ich z moŜliwościami, jakie daje Internet (nauka, praca). Termin realizacji 2009 -2020 2009 -2020 2009 -2020 Opis planowanej operacji. 1. Chodnik w miejscowości Lisewo na dz. nr ew. gruntów 278 i 283/5 ze względu na swoje połoŜenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne stanowi obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców wsi Lisewo. Przyczyni się do poprawy warunków dojścia do stadionu sportowego oraz nawiązywania kontaktów społecznych. Stanowić będzie dogodne połączenie centrum wsi Lisewo ( rynek, sieć sklepów, osiedle mieszkaniowe, przystanek autobusowy) ze stadionem. W zakres przebudowy chodnika na dz. nr ew. 278 i 283/5 wchodzić będzie: wykonanie korytowania na szerokości chodnika o głębokości 20 cm., wyłoŜenie podsypki cementowo – piaskowej o grubości 5 cm., ułoŜenie obrzeŜy betonowych na podsypce cementowo – piaskowej 13 oraz wykonanie nawierzchni z kostki betonowej o grubości 6 cm. Całość inwestycji realizowana będzie w jednym etapie. Całkowity koszt zadania wyniesie ok. 65.879,93 zł. 2. Chodnik w miejscowości Lisewo na dz. nr ew. gruntów 274/1, ze względu na swoje połoŜenie stanowi obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb społecznych mieszkańców wsi Lisewo. Połączy ul . Gen. J. Hallera z ul. Toruńską. Stanowić będzie wygodne połączenie z ul. Toruńską, na której zlokalizowane są : Gminny Ośrodek Zdrowia, Gminne Przedszkole, Gminne Gimnazjum, Szkoła Podstawowa, Biblioteka Gminna, oraz gabinet fizykoterapii. W zakres przebudowy chodnika na dz. nr ew. 274/1 wchodzić będzie: demontaŜ starych krawęŜników ulicznych, rozebranie nawierzchni chodnika ze zniszczonych płytek chodnikowych, rozebranie nawierzchni z mieszanek bitumicznych, wykonanie ław betonowych pod krawęŜniki, ułoŜenie krawęŜników betonowych na podsypce cementowo – piaskowej, ułoŜenie obrzeŜy betonowych oraz ułoŜenie nawierzchni z kostki betonowej na podsypce cementowo – piaskowej o grubości 6 cm. Całość inwestycji realizowana będzie w jednym etapie. Całkowity koszt zadania wyniesie ok. 39.620,07 zł. 3. Operacja pn: Zagospodarowanie zbiornika wodnego wraz z przebudową parkingu przyczyni się do poprawy estetyki wsi oraz zaspokojenia potrzeb mieszkańców wsi i gminy. Zbiornik wodny na dz. nr 267 we wsi Lisewo połoŜony jest w centrum wsi. Teren przylegający do zbiornika jest miejscem o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających nawiązywaniu kontaktów społecznych. Ze względu na swe połoŜenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne stanowi o estetyce wsi oraz stwarza moŜliwości wypoczynku i rekreacji. Planuje się przeprowadzenie rozbiórki istniejących skarp zbiornika wodnego i wyłoŜenie kostką granitową, posadowienie wzdłuŜ brzegów zbiornika donic na kwiaty, odmulenie zbiornika oraz montaŜ fontanny. Istniejący parking na dz. nr ew. 384/6 i 384/11 stanowi teren przylegający do budynku, w którym znajduje się gabinety: fizykoterapii i stomatologii, Biblioteka Gminna, pomieszczenia Gminnego Centrum Informacji, biura Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, Przedszkole Gminne oraz trzy klasy Szkoły Podstawowej. Jest terenem o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Przebudowa parkingu polegać będzie na wyłoŜeniu kostką wibroprasowaną placu o pow. 678,87 m2. Koszt ogółem operacji wyniesie 332 814,17 zł.