Opracowanie - rynek oswietlenia LED

WYDZIAŁ PROMOCJI HANDLU I INWESTYCJI
AMBASADY
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
W KIJOWIE
Kijów, marzec 2013 r.
RYNEK OŚWIETLENIA LED NA UKRAINIE
Jako dobry przykład «boomu» technologicznego moŜe słuŜyć rynek oświetleniowy
i odbywająca się na rynku rewolucja LED-owa, która zmusza producentów i handlowców do
zmiany podejścia do biznesu.
W ciągu ostatniego półrocza lampy LED staniały prawie dwukrotnie. Na przykład, dzisiaj
lampę LED wyprodukowaną w Chinach o mocy 5 W (strumień świetlny analogiczny jak w
Ŝarówce o mocy 40 W) w sprzedaŜy detalicznej moŜna kupić za około 80 UAH, chociaŜ
jeszcze latem roku 2012 wyroby takie kosztowały 140-170 UAH, a wiosną 180-200 UAH.
Tak raŜąca obniŜka cen wywołała wzrost popytu na oświetlenie LED-owe. Jeszcze rok temu
Ŝarówki takie kupowali ludzie zamoŜni, to obecnie eksperymentują z innowacyjnymi
źródłami światła takŜe konsumenci klasy średniej.
Popyt na lampy LED dopiero się kształtuje. Właśnie ten rodzaj źródeł światła jest jednym
z najbardziej perspektywicznych ze względu na swoje charakterystyki: niŜsze zuŜycie energii
elektrycznej, dłuŜszą Ŝywotność oraz szeroki zakres zastosowania.
W roku 2012 w porównaniu do roku 2011 sprzedaŜ lamp LED w ujęciu ilościowym wzrosła
5-10 razy. Niestety, dokładnych wskaźników sprzedaŜy tego typu Ŝarówek na rynku
ukraińskim Ŝaden z operatorów nie jest w stanie określić, poniewaŜ nie przeprowadzano
dotychczas Ŝadnych zaawansowanych badań marketingowych dotyczących tego segmentu
rynkowego. Według szacunków ekspertów w roku 2012 sprzedano około 1 mln. Ŝarówek
typu LED na kwotę 100-130 mln. UAH.
Rys. 1. Poziom sprzedaŜy Ŝarówek elektrycznych na Ukrainie
09
10
2007
08
09
10
11
12
260
250
08
245
180
2007
215
13*
200
340
12
235
340
11
290
340
mln. USD
280
310
290
mln. szt.
13*
* Prognoza.
Źródło: Czasopismo «Biznes»
1
Operatorzy ukraińskiego rynku oświetleniowego nie mają wątpliwości co do perspektyw
sektora LED. JeŜeli rok temu lampy LED z Chin przywozili tylko trzej najwięksi importerzy,
to teraz około 10 duŜych firm hurtowych sprowadza chińskie wyroby pod własną marką.
Najbardziej znanymi markami importerów są: Maxus, DeLux, Kosmos, Gauss i inne.
Tym nie mniej, szybkie obniŜenie cen na chińskie lampy LED doprowadziło do sztucznego
zahamowania importu. W ciągu ostatniego roku produkty LED taniały bardzo dynamicznie,
były takŜe bardzo szybko aktualizowane technologicznie. Importerzy nie sprowadzali duŜych
partii, poniewaŜ dość wysokie było ryzyko nie zdąŜy się sprzedać przywiezionego z Chin
towaru — po upływie kilku miesięcy ceny na juŜ przestarzały technologicznie towar spadały
o około 20-30%. Ponadto, trudny dla prognozowania jest popyt na róŜne modele Ŝarówek
LED, dlatego importerzy muszą bardzo rzetelnie podchodzić do planowania asortymentu
i wielkości dostaw.
Według ocen ekspertów marŜa importerów produktów LED wynosi więcej niŜ 50%; a
występują takŜe firmy gdzie narzut moŜe wynosić nawet 100%. Z kolei handlowcy detaliczni
zarabiają na nowych źródłach światła nie mniej niŜ 30%. Tak dobre zarobki i okresowe braki
lamp LED w sprzedaŜy, spowodowane ostroŜnością importerów, pozwalają małym
ukraińskim firmom na uruchomienie montaŜu lamp LED z podzespołów, które moŜna
zakupić od wyspecjalizowanych dostawców.
Rys. 2. Poziom sprzedaŜy świetlówek kompaktowych na Ukrainie
11
2007
78
86
10
08
09
145
09
12
13*
87
26
08
150
13*
21
21
2007
135
33
12
127
33
32
mln. USD
32
mln. szt.
10
11
* Prognoza.
Źródło: Czasopismo «Biznes»
Obecnie praktycznie w kaŜdym mieście obwodowym taką produkcję organizują małe firmy
hurtowe, które wcześniej samodzielnie sprowadzały energooszczędne świetlówki
kompaktowe (kompaktowe lampy fluorescencyjne; CFL) z Chin. Dwa lata temu w Chinach
wzrosły ceny na luminofor. Z tego powodu rynek opuścili drobni producenci CFL, z którymi
współpracowały ukraińskie firmy hurtowe.
Wielcy importerzy sceptycznie oceniają perspektywy drobnych producentów. MoŜna
oczekiwać Ŝe w przyszłym roku ze względu na dynamicznie rosnący popyt importerzy zaczną
sprowadzać duŜe partie lamp LED z Chin. Drobni ukraińscy producenci produkują wyroby
niskiej jakości i w niewielkich partiach, dlatego nie mogą konkurować z chińskimi
producentami.
Na razie nie widać na półkach sklepów wyrobów duŜych ukraińskich producentów Ŝarówek,
takich jak «Iskra» (m. Lwów) i «Gazotron-Luks» (m. Równe). Eksperci twierdzą, Ŝe wielcy
krajowi producenci powstrzymują się od wejścia w nowy segment rynku ze względu na
stosunkowo niewielki poziom sprzedaŜy produktów LED.
Pod koniec roku 2011 Gabinet Ministrów wydał rozporządzenie Nr 1394 z dnia 21.12.11 r.
o utworzeniu PAO «NAK «Ukrswiatłoleasing». Spółka ta została stworzona w ramach
państwowego programu celowego «Opracowanie i wdroŜenie energooszczędnych źródeł
2
światła LED oraz systemów oświetleniowych na nich opartych». Przewiduje się Ŝe spółka na
zasadach leasingu będzie wymieniać oprawy oświetleniowe, w których wykorzystywane są
lampy Ŝarowe oraz przestarzałe modele lamp fluorescencyjnych, na lampy LED.
Praktyka tworzenia analogicznych instytucji państwowych jest dość popularna na zachodzie
i bardzo pozytywnie wpływa na rynek.
Rys. 3. Poziom sprzedaŜy lamp LED na Ukrainie
30
mln. USD
2010
3
0,2
0,1
5
1,0
15
3,0
mln. szt.
11
12
13*
2010
11
12
13*
* Prognoza.
Źródło: Czasopismo «Biznes»
Pod koniec roku 2012 Gabinet Ministrów postanowieniem Nr 1213 z dnia 26.11.12 r. nawet
wprowadził zmiany do programu celowego, zwiększając o 81%, prawie do 400 mln. UAH,
prognozowaną wielkość środków budŜetowych przeznaczonych na wdraŜanie technologii
LED-owych do roku 2015. Zmiany przewidują w tym, tj. 2013 roku dofinansowanie
z budŜetu w wysokości 126,4 mln. UAH (w poprzedniej edycji przewidywano 35 mln. UAH).
JednakŜe w BudŜecie państwa na rok 2013 nie ma Ŝadnych wzmianek o dofinansowaniu tego
programu.
Prezes zarządu spółki «Ukrswiatłoleasing» podkreśla, Ŝe w obecnych warunkach jednym
z moŜliwych scenariuszy realizacji programu celowego jest zaciągnięcie kredytu w bankach
komercyjnych i dalsza realizacja projektów z wykorzystaniem schematów leasingowych juŜ
ze środków kredytowych.
Większość ekspertów uwaŜa, Ŝe w roku 2013 poziom sprzedaŜy lamp elektrycznych
pozostanie mniej więcej na poziomie roku 2012. Jednak w ujęciu pienięŜnym rynek moŜe
wzrosnąć o 5%, lub nawet o 10%. Przede wszystkim w wyniku wyparcia z rynku
przestarzałych lamp Ŝarowych i CFL przez drogie lampy LED.
Coraz więcej konsumentów woli kupować lampy LED w kształcie klasycznej Ŝarówki. Takie
lampy wyglądają w Ŝyrandolu bardziej estetycznie niŜ świetlówki kompaktowe.
Według prognoz ekspertów w roku 2013 udział źródeł światła LED w strukturze sprzedaŜe
będzie wzrastać kosztem innych, mniej efektywnych źródeł światła. WiąŜe się to ze wzrostem
popytu na produkty LED-owe wśród Ukraińców, oraz ciągle rosnącą ofertą firm
producentów.
ŹRÓDŁA
Czasopismo «Biznes»
http://www.business.ua
http://www.ukrstat.gov.ua
Opracowano:
Stanisław Rudnicki, Ekspert
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Kijowie
3