STOSOWANIE METOD AKTYWIZUJĄCYCH W EDUKACJI

STOSOWANIE METOD AKTYWIZUJĄCYCH W EDUKACJI
TECHNICZNEJ
Świat techniki otaczający małe dziecko jest złożony. Na pewno ciekawy, ale czasem
przerażający, a nawet groźny. Technika może fascynować małego człowieka na całe życie, może też
wywołać w nim trwały uraz – obawę czy niechęć do niej.
Dzieci bawią się w różnych sytuacjach i różnych porach dnia. W parku, na plaży, w lesie, na
łące – są nieustannie w ruchu i ogromnie zainteresowane życiem. Czynności zabawowe, które
wykonują, absorbują całkowicie ich uwagę i myślenie – często wówczas nie reagują na żadne
polecenia dorosłych. Tworzywem do zabawy mogą być: kasztany, żołędzie, kamyki, liście, woda,
piasek. Dzieci wykonują cały szereg czynności: układają zebrane materiały, komponują z nich
różne figury i ornamenty, przeliczają, ugniatają piasek, polewają wodą, napełniają foremki i
wiaderka, wysypują, gładzą, formują, umacniają patykami –a przy tym cieszą się i śmieją.
Jest to najpełniejsza radość dziecka – twórcy, że zbudowało interesujący go obiekt, dokonało
niezwykłego dzieła. Jest to ten rodzaj radości, który może mieć wpływ na dalsze zainteresowanie
dziecka techniką, budownictwem, na jego stosunek do pracy – do wysiłku ludzkiego, który
wykonywany z uśmiechem i zadowoleniem daje niewątpliwie duże efekty wychowawcze.
Różnorodność i bogactwo wiadomości docierających do dziecka z otaczającego go świata techniki
wymaga szczególnego przygotowania małego człowieka do odbioru oraz przetwarzania informacji.
Chodzi o to, aby w tym pozornym chaosie znaleźć czynniki integracji wprowadzające do
świadomości dziecka poczucie spoistości i logiczności, aby odczuwało ono harmonię otaczającego
je świata i zrozumiało, że każde, nawet najbardziej skomplikowane urządzenie techniczne składa
się z elementów prostych, do tego dobrze nam znanych, choćby z zabawek. Trzeba dążyć do tego,
aby z czasem dziecko zaczęło krytycznie patrzeć na otoczenie techniczne i wykazywać
zainteresowania badawcze oraz rozpoczęło próby szukania własnych twórczych rozwiązań w celu
poprawienia istniejącego stanu.
Edukacja techniczna posiada niezwykle istotną wartość – włącza ona dziecko w działalność
praktyczną, powiązaną z refleksją, tj. myśleniem oraz angażuje dziecko emocjonalnie, kształci
wiele cech charakteru, jak wytrwałość, dokładność, cierpliwość, systematyczność w realizacji
podjętego działania. Majsterkowanie, samodzielne konstruowanie przedmiotów – to jeden z
podstawowych czynników wpływających na rozwój psychiczny dziecka. Zajęcia techniczne
ułatwiają bowiem oparcie oddziaływania wychowawczego i dydaktycznego na konkretnych
przedmiotach i sytuacjach, stwarzają dziecku warunki do lepszego poznania i zrozumienia
otaczającej rzeczywistości.
Wartość zajęć technicznych polega przede wszystkim na tym, że rozwijają one wyobraźnię
oraz myślenie techniczno - konstrukcyjne dziecka. Działalność manipulacyjna tak
charakterystyczna dla wieku dziecięcego znajduje możliwość pełnej realizacji w majsterkowaniu.
Działanie oraz konstruowanie, pobudzając czynności ośrodków nerwowych, wzbogacają treść życia
psychicznego dziecka, dają ujście jego naturalnej aktywności, potrzebie poznawania otaczającego
świata przyrody i życia oraz kultury ludzi. Rozwijające się w działaniu myślenie praktyczne i
techniczne dziecka jest najcenniejszym walorem pedagogicznym majsterkowania.
Podczas wykonywania różnorodnych modeli dzieci lepiej poznają otaczającą rzeczywistość,
materiały, narzędzia, urządzenia techniczne oraz różne formy pracy. Działalność praktyczna to nie
tylko szkoła myślenia, ale jednocześnie podstawowa forma wdrażająca dziecko do ładu i porządku,
do organizowania swojej pracy planowo, sensownie i ekonomicznie w zakresie racjonalnego
wykorzystania czasu, prawidłowego i oszczędnego wykorzystania materiałów.
Dziecko każdego dnia otoczone jest wieloma urządzeniami technicznymi, tj. radio, telefon,
odtwarzacz CD, komputer, telewizor, urządzenia domowe gazowe i elektryczne, środki komunikacji
– począwszy od roweru, samochodu, autobusu, tramwaju, pociągu, samolotu, a kończąc na statkach
kosmicznych – nasuwają one dziecku szereg interesujących go problemów, jak np., do czego dane
urządzenia służą, jak działają, jak są zbudowane, jaką korzyść ma człowiek z ich funkcjonowania.
Te właśnie zainteresowania techniką należy wykorzystać do systematycznego wdrażania do pracy
narzędziami i konstruowania przedmiotów, będących odbiciem otoczenia technicznego.
Czynności manualne –praca rękami, a szczególnie palcami, jak: załamywanie, przedzieranie
papieru, zagniatanie i formowanie gliny, klejenie itp., praca za pomocą narzędzi – cięcie
nożyczkami, szycie, wiercenie kolcem otworów, przybijanie gwoździków, łączenie miniwkrętami,
śrubkami itp., bogacą doświadczenia dziecka w poznawaniu środowiska społecznego i
technicznego.
W toku działalności konstrukcyjnej dziecka możemy poczynić obserwację o jego rozwoju
psychofizycznym, o kształtowaniu się jego osobowości. W toku pracy ujawniają się takie
właściwości, jak chwiejność uwagi lub zdolność do jej koncentracji, dokładność lub niedokładność
zapamiętywania, pomysłowość, wyobraźnia twórcza, samodzielność i poczucie odpowiedzialności,
wytrwałość lub brak cierpliwości.
Z dziećmi można bawić się także wodą, światłem, powietrzem – dzięki temu dowiadują się
one, że są w przyrodzie także ciała, które nie mają kształtu, są niewidoczne dla ludzkich oczu, a
jednak istnieją i spełniają ważną rolę w życiu człowieka.
Poznawanie świata techniki poprzez działanie i eksperymentowanie w sposób atrakcyjny i
zrozumiały to dla dziecka wielka radość. Ponadto widać jak dziecko odkrywa w sobie energię,
zdolności twórcze, buduje swoja osobowość stosownie do wyobrażenia o otaczającym go świecie, a
przede
wszystkim
wspaniale
się
bawi
i
rozwija
swoją
ciekawość.
Prawdą jest, że najpiękniejsza nawet zabawka techniczna produkcji fabrycznej tylko cieszy, ale
radość sprawia coś, co się samemu zrobi.
OPRACOWAŁA:
mgr Izabela Mikiel
LITERATURA:
1. Janusz Wojciechowski „Zbliżamy dzieci przedszkolne do techniki”.
2. K. Zajda, S. Lipina „Wychowanie techniczne w przedszkolu”.
3. Edmund Stucki „Techniczne środki dydaktyczne w pracy przedszkola”.
4. informacje z internetu