matura ustna z języka polskiego

1
LI LO im. Tadeusza Kościuszki ul. Kadrowa 5/15 w Warszawie
MATURA USTNA Z JĘZYKA POLSKIEGO
MATERIAŁY POMOCNICZE:
SPORZĄDZANIE OPISÓW BIBLIOGRAFICZNYCH I
BIBLIOGRAFII ZAŁĄCZNIKOWEJ
DO PREZENTACJI MATURALNEJ Z JĘZYKA POLSKIEGO
ZEBRAŁA I OPRACOWAŁA
NA PODSTAWIE DOSTĘPNEJ LITERATURY
GRAśYNA SZYMCZYK
( nauczyciel – bibliotekarz)
Warszawa, dnia 15.01.2010.
2
MATURA USTNA Z JĘZYKA POLSKIEGO.
Sporządzanie opisów bibliograficznych i bibliografii załącznikowej.
BIBLIOGRAFIA- uporządkowany wg określonych kryteriów spis dokumentów (ksiąŜek, czasopism, artykułów i inn.) z najwaŜniejszymi
informacjami o kaŜdej z pozycji.
Zasady sporządzania przypisów i bibliografii są znormalizowane.
Określają je normy:
PN-ISO 690 z lipca 2002 roku (dla ksiąŜek i czasopism)
oraz PN-ISO-2 :1999 (dla dokumentów elektronicznych).
Obowiązuje podawania w opisie n-ru ISBN dla ksiąŜęk i ISSN dla czasopism.
Skrót ISBN pochodzi z ang.: International Standard Book Number.
Informuje nas o kraju, wydawcy i ksiąŜce.
Od 1 stycznia 2007roku obowiązuje 13-cyfrowy numer ISBN. Aktualny numer poprzedzony prefiksem 978 jest identyczny z uŜywanym w kodzie
paskowym.
BIBLIOGRAFIA ZAŁĄCZNIKOWA: Wykaz skróconych opisów bibliograficznych dokumentów, na które powołuje się autor pracy
(cytowanych lub tylko związanych z tematem) ukazując swój warsztat naukowy pracy oraz znajomość tematyki. W bibliografii załącznikowej
do prezentacji obowiązuje podział na: literaturę podmiotu i przedmiotu.
Bibliografię załącznikową umieszcza się na końcu pracy !!!
Ze względu na stosunkowo niewielką liczbę dokumentów w Waszych pracach zaleca się szeregowanie dokumentów w porządku alfabetycznym według nazwisk
autorów w obrębie poszczególnych grup. JeŜeli opis dokumentu rozpoczyna się od tytułu, przy szeregowaniu alfabetycznym uwzględniamy tytuł.
UWAGA!!!
Dobrze zastanów się nad właściwym doborem dokumentów do bibliografii.
UKŁAD BIBLIOGRAFII:
Literatura podmiotu (omawiane i poddawane analizie w Waszej pracy dzieła literackie, dzieła sztuki, fragmenty
muzyczne, fotografie, plakat, film i inne).
2. Literatura przedmiotu wykorzystane przez Was opracowania ogólne (np. słowniki, encyklopedie itp.) oraz
szczegółowe (ksiąŜki, artykuły, dokumenty elektroniczne itp) , czyli wszystkie publikacje, które posłuŜyły nam do
opracowania tematu.
3. Materiały pomocnicze to: fragmenty filmów, obrazy, muzyka itp. Mogą one posłuŜyć do uatrakcyjnienia Twojej
prezentacji.
Np.: Temat:
Przedstaw romantyczną koncepcję miłości. Porównaj autentyczne uczucia twórców oraz bohaterów ich utworów.
Literatura podmiotu:
Cierpienia młodego Wertera
Śluby panieńskie
Nie- boska komedia
Dziady
List A. Mickiewicza do Marii Puttkamerowej
Literatura przedmiotu:
, Śluby panieńskie’’- opracowanie
Leksykon wątków miłosnych
Słownik motywów literackich
Mickiewicz słowo i czyn
Miłość romantyczna
Materiały pomocnicze:
Lawa – film T. Konwickiego
Sonaty – muzyka F. Chopina
Ogród miłości – obraz Chmielowski A.
3
OGÓLNE ZASADY SPORZĄDZANIA OPISÓW BIBLIOGRAFICZNYCH
DOKUMENTÓW PIŚMIENNICZYCH I DOKUMENTÓW ELEKTRONICZNYCH
ZAPAMIĘTAJ !!!
Zanim dokonasz opisu bibliograficznego dokumentu, dokładnie rozpoznaj rodzaj dokumentu np.:czy jest to ksiąŜka, czasopismo, czy dokument elektroniczny,
audiowizualny, ikonograficzny itd.
Dane do opisu przejmujemy z karty tytułowej ksiąŜki czy czasopisma. Brak karty tytułowej, obliguje do korzystania z danych z okładki, opakowania, nagłówka
mikrofiszy, itp. Dla dokumentów elektronicznych informacje pobieramy z ekranu lub z dokumentacji towarzyszącej.
Autor – element obowiązkowy !
•
•
•
•
•
•
Nazwisko autora piszemy wielkimi literami, a po nazwisku zamieszczamy imię.
MoŜna skracać imiona autora do pierwszej litery (jeŜeli nie utrudni to identyfikacji osoby). Pomijamy informacje o jego stopniach naukowych i funkcjach.
Skracamy równieŜ wyrazy takie jak: wybrał - wyb., opracował - oprac., redaktor - red., recenzent- rec.
Stosujemy skróty: TenŜe- ten sam autor, TaŜ- ta sama autorka .
JeŜeli autorów jest dwóch lub trzech – podajemy tego, który został wyróŜniony. Brak wyróŜnienia - podajemy nazwiska i imiona wszystkich autorów
oddzielając je od siebie przecinkiem.
JeŜeli autorów jest więcej niŜ trzech- podajemy nazwisko tylko pierwszego autora, a pominiętych autorów oznaczamy skrótem ,, i in’.
JeŜeli jest to praca zbiorowa i redaktor jest wyraźnie wskazany traktujemy go jak autora z zaznaczeniem przy nazwisku ( red. nauk.) jeŜeli redaktor nie jest
wyraźnie wskazany lub autor jest nieznany opis zaczynamy od tytułu.
Praca zbiorowa to wydawnictwo zwarte (ksiąŜka) jedno- lub wielotomowe, zawierające odrębne rozprawy (rozdziały) róŜnych autorów (więcej niŜ trzech), objęte
wspólnym tytułem.
Praca autorska to wydawnictwo zwarte (ksiąŜka) jedno- lub wielotomowe zawierająca artykuły, rozdziały tego samego autora/autorów.
Tytuł- element obowiązkowy!
•
Dzieło ma więcej niŜ jeden tytuł- podajemy ten który został wyróŜniony. Brak wyróŜnień- podajemy ten, który wystepuje jako pierwszy.
•
•
Długi tytuł moŜna skracać,a wyrazy pominięte zaznaczamy wielokropkiem (...).
Tytułu ksiąŜki nie bieŜemy w cudzysłów, natomiast tytuł czasopisma tak. Tytuł ksiąŜki wyróŜnia się pogrubieniem, a rozdziału, artykułu w ksiąŜce lub
czasopiśmie wyróŜnia się kursywą.
Typ nośnika- element obowiązkowy – tylko dla dokumentów elektronicznych
•
Podajemy go w nawiasach kwadratowych [CD-ROM], [online], [taśma magnetyczna],[dyskietka].
Wydanie – element obowiązkowy!
•
Wydanie pierwsze lub brak informacji o wydaniu – ten element opisu pomijamy.
•
Informację o zmianach dokonanych w wydaniu naleŜy skrócić: Wyd. 5. popr. uzup. zmien. skr. rozsz. przejrz. Numery wydania zapisujemy cyframi arabskimi.
Pozycje wielotomowe – obowiązuje oznaczenie.
Pozycję wielotomową oznaczamy odpowiednio: tom 1 lub część 3.
W wydawnictwie ciągłym (czasopiśmie) oznaczamy zeszyt /data i numer/
4
Miejsce wydania i nazwa wydawcy – elementy obowiązkowe tylko dla dokumentów elektronicznych!!!
•
•
•
JeŜeli podajemy miejsca wydania i nazwę wydawcy to naleŜy stosować tę formę opisu konsekwentnie we wszystkich opisach bibliograficznych.
Podając nazwę wydawcy, uŜyj skrótu np.: PIW ( Państwowy Instytut Wydawniczy).
Brak miejsca wydania oznaczamy: [ b.m.].
Rok wydania – element obowiązkowy
•
•
Brak ustalonej daty wydania- podaje się datę copyright lub datę druku.
Nie moŜna ustalić roku wydania i brak jest jakiekolwiek informacji - oznaczamy [ b.r.].
Data aktualizacji- element obowiązkowy- tylko dla dokumentów elektronicznych
•
Podaje się ją po dacie wydania np.: aktualizacja 22 marca 2003r.
Data dostępu- element obowiązkowy – tylko dla dokumentów elektronicznych dostępnych online
•
Podaje się ją w nawiasach kwadratowych po dacie aktualizacji lub dacie wydaia kiedy brak aktualizacji [dostęp: 12 wrzesnia 1998].
Elementami obowiązkowymi dla dokumentów piśmienniczych i dokumentów elektronicznych przy opisie
artykułu, fragmentu lub rozdziału są: numer strony, numer i tytuł rozdziału, numer ekranu, akapitu lub wiersza, numr strony kasety lub płyty,
kolejność utworu na kasecie lub płycie itp. W przypadku dokumentów nieelektronicznych podaje się ją na końcu opisu.
JeŜeli zamieszczone przez Ciebie w bibliografii dzieło literackie znajduje się w kanonie lektur, to nie podajemy numeru
stron, musisz je znać w całości.
Warunki dostępu- element obowiązkowy- tylko dla dokumentów elektronicznych dostępnych online
•
•
np.: Dostępny w Word Wide Web:http://www.biurose.sejm.gov.pl/teksty.htm.
np.: Dostępny w Interneie:<http://ksiegarnia.pwn.pl/2024_pozycja.html.
ISBN i ISSN- element obowiązkowy
•
Numer ISBN podaje się w oryginalnej formie.
•
Podawanie ISBN- u obowiązuje w opisie całości dokumentów, np. ksiąŜek. Nie zamieszczamy ISBN-u w opisach: części, fragmentu, rozdziałów lub artykułu
w ksiąŜce.
Nie zamieszczamy numeru ISSN w opisie artykułu z czasopisma, wywiadzie, recenzji.
Dla dokumentów elektronicznych numer ISBN jest obowiązkowym elementem opisu bibliograficznego (części, fragmentu, rozdziałów lub artykułu w
ksiąŜce).
Brak numeru ISBN - pomijamy ten element opisu.
•
•
•
UWAGA STOSUJEMY SKRÓTY !!!
•
•
Skracamy numer czasopisma ( nr 25). Obowiązuje umieszczenie tego elementu w opisie artykułu w czasopiśmie.
Skracamy numer strony (s. 34- 56) . Przy opisach fragmenu ksiąŜki, artykułu w ksiąŜce lub czasopiśmie obowiązuje oznaczenie strony.
UWAGA INTERPUNKCJA!!!
•
KaŜdy element opisu bibliograficznego oddzielamy przyjętym znakiem interpunkcyjnym.
Dla uniknięcia ewentualnych pomyłek, najłatwiejszym sposobem jest stosowanie przecinka, jako znaku oddzielającego kaŜdy element opisu.
5
Opis bibliograficzny kończymy kropką.
Stosuj konsekwentnie w całej bibliografii raz przyjętą interpunkcję i sposób zapisu!!! .
TYPY DOKUMENTÓW
WEDŁUG FORMY ZAPISU TREŚCI
DOKUMENT: zapisana informacja, którą moŜna traktować jako całość w procesie dokumentacji
bez względu na jej postać i cechy.
PIŚMIENNICZE
ELEKTRONICZNE
Wydawnictwa zwarte (ksiąŜki)
Wydawnictwa ciągłe (czasopisa,gazety,prace) zbiorowenwydawane jako
wydawnictwa ciągłe itp.)
Dokumenty niepublikowane (prace licencjacie,magisterskie, doktorskie itp.)
Wydawnictwa prawne ( rozporządzenia,ustawy itp.)
Wydawnictwa normalizacyjne ( normy)
DOSTĘPNE W INTERNECIE:
Wydawnictwa zwarte(ksiąŜki)
Wydawnictwa ciągłe(czasopisa,gazety,prace)
Inne wydawnictwa ( np.: portale)
DOSTĘPNE NA CD-ROM
Wydawnictwa zwarte(ksiąŜki)
Wydawnictwa ciągłe(czasopisa,gazety,prace)
OGLĄDOWO SŁUCHOWE
AUDIOWIZUALNE
Filmy profesjonalne, opublikowane
Filmy amatorskie
OGLĄDOWE
WIZUALNE
Przeźrocza i mikroformy
DŹWIĘKOWE
Nagrania dźwiękowe
AUDIALNE
IKONOGRAFICZNE Ilustracje, obrazy, ryciny, reprodukcje
KARTOGRAFICZNE Mapy, plany, atlasy
Nuty
GRAFICZNE
UWAGA!!!
Dokumenty piśmiennicze, audiowizualne, audialne, ikonograficzne, kartograficzne i graficzne w
formie cyfrowej zaliczane są do dokumentów elektronicznych.
6
PRZYKŁADY SKRÓCONYCH OPISÓW BIBLIOGRAFICZNYCH
DOKUMENTÓW PIŚMIENNICZYCH
Elementy obowiązkowe zapisane są pogrubioną czcionką, elementy nieobowiązkowe kursywą.
KSIĄśKI JEDNOTOMOWE – PRACE AUTORSKIE
OPIS KSIĄśKI JAKO CAŁOŚĆ (praca autorska)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY( nazwisko i imię), TYTUŁ KSIĄśKI ,WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA, ISBN .
PRZYKŁAD:
SZEKSPIR W., Hamlet, Wyd. 3 popr., [b.r], ISBN 83-7327-023-X.
PRUS B., Lalka, 2007, ISBN 978-83-7327-186-9.
OPIS ARTYKUŁU W KSIĄśCE (praca autorska)
UWAGA!!!
ARTYKUŁ: niezaleŜny tekst stanowiący część publikacji. MoŜe występować w pracy autorskiej, w pracy zbiorowej oraz czasopiśmie. Artykułem moŜe być
pojedynczy wiersz w zbiorze, opowiadanie w wyborze opowiadań, nowele w wyborze nowel, wstęp ( posłowie), czy artykuł w czasopiśmie.
Ilustracja ( reprodukcja obrazu, ilustracja rzeźby, dzieła archip.. itp.:,) w ksiąŜce traktujemy jak opis artykułu w
ksiąŜce – patrz dokumenty ikonograficzne.
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY artykułu, TYTUŁ artykułu, [W:] opis dokumentu macierzystego AUTOR/ AUTORZY, TYTUŁ, WYDANIE, Miejsce wydania,
Wydawca, ROK WYDANIA, numery stron
PRZYKŁAD:
SINGEL I., Klatka dla szatana [W:] TenŜe, Późna miłość, 1993, s. 135-141.
DRAWICZ A., Wstęp [W:] Bułhakow M., Mistrz i Małgorzata, Wyd.15,1990, s.4.
NORWID C., Promethidion [W:] TenŜe, Pisma wybrane, Wyd. 3 zmien., 1968, s. 277-279.
PRUS B., Kamizelka [W:] TenŜe , Wybór nowel, 2007, s. 67-73.
OPIS ROZDZIAŁU LUB FRAGMENTU W KSIĄśCE (praca autorska)
UWAGA!!!
FRAGMENT: część ksiąŜki lub dokumentu elektronicznego, która wymaga kontekstu dokumentu macierzystego i nie moŜe występować samodzielnie.
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY, TYTUŁ,WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA, numer rozdziału lub fragmentu, tytuł rozdziału lub fragmentu, numery stron
.
7
PRZYKŁAD:
ŁUBIEŃSKI T., M jak Mickiewicz,1998, Rozdział XXII, Bracia i siostry, s. 216-234.
KSIĄśKI JEDNOTOMOWE – PRACE ZBIOROWE
OPIS KSIĄśKI JAKO CAŁOŚĆ (praca zbiorowa
1. Jeśli redaktor jest współtwórcą ale nie jest wyraźnie wskazany.
Schemat opisu
TYTUŁ, WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA, ISBN.
PRZYKŁAD:
Mit człowiek literatura, 1992, ISBN 83-01-10397-3.
2. Jeśli redaktor jest wyraźnie wskazany.
Schemat opisu
REDAKTOR/REDAKTORZY, TYTUŁ, WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA, ISBN.
PRZYKŁAD:
MAJCHROWSKI Z.(red. nauk.), OWCZARSKI W( red.nauk.), Mickiewicz sen i widzenie, 2000, ISBN 83-88560-30-1.
OPIS ARTYKUŁU W KSIĄśCE (praca zbiorowa)
ARTYKUŁ: niezaleŜny tekst stanowiący część publikacji. MoŜe występować w pracy autorskiej, w pracy zbiorowej oraz czasopiśmie. Artykułem moŜe być
pojedynczy wierz w zbiorze, opowiadanie w wyborze opowiadań, nowele w wyborze nowel, wstęp ( posłowie), ilustracja ( reprodukcja obrazu, ilustracja rzeźby, dzieła
archip.. itp.:, czy artykuł w czasopiśmie.
Schemat opisu
AUTOR/AUTORZY artykułu, TYTU [W:] opis dokumentu macierzystego REDAKTOR/REDAKTORZY, TYTUŁ, WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca,
ROK WYDANIA, numery stron.
PRZYKŁAD:
PAWLIK- ŚWIETLIKOWSKA J., Sen i widzenie w korespondencji Adama Mickiewicza [W:] MAJCHROWSKI Z.(red.nauk.), OWCZAROWSKI W.(red.nauk.),
Mickiewicz. Sen i widzenie. 2000,s. 127-136.
SĘP - SZARZYŃSKI M., Sonet III. Do Najświętszej Panny [W:] Antologia poezji polskiej… od średniowiecza do współczesności, 2007, s.138.
OPIS ROZDZIAŁU LUB FRAGMETU W KSIĄśCE (praca zbiorowa)
FRAGMENT: część ksiąŜki lub dokumentu elektronicznego, która wymaga kontekstu dokumentu macierzystego i nie moŜe występować samodzielnie.
Schemat opisu
REDAKTOR/REDAKTORZY(jeśli są wyraźnie wskazani), TYTUŁ dokumentu macierzystego, WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA,
OZNACZENIE rozdziału lub fragmentu ksiąŜki jeśli jest, tytuł rozdziału, fragmentu, numery stron.
PRZYKŁAD:
Mit, człowiek, literatura, 1992, Rozdział III, Narcyz, s.45-69.
8
KSIĄśKI WIELOTOMOWE – PRACE AUTORSKIE
OPIS KSIĄśKI WIELOTOMOWEJ JAKO CAŁOŚĆ (praca autorska)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY( nazwisko i imię), TYTUŁ ,WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA, ISBN całości .
PRZYKŁAD:
PRUS B., Lalka,1935.
OPIS POJEDYNCZEGO TOMU KSIĄśKI WIELOTOMOWEJ (praca autorska)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY całości, TYTUŁ całości ,WYDANIE, NUMER TOMU, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA.
PRZYKŁAD:
PRUS B., Lalka, t.1, 1935.
OPIS ARTYKUŁU W KSIĄśKACH WIELOTOMOWYCH (praca autorska)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY artykułu, TYTUŁ artykułu [W:] opis dokumentu macierzystego AUTOR/AUTORZY, TYTUŁ, WYDANIE, Miejsce
wydania, Wydawca, ROK WYDANIA, numer tomu, strony.
PRZYKŁAD:
KRASIKI I., Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki [W:] TenŜe, Utwory wybrane, 1980, t.2, s. 73-225.
OPIS ROZDZIAŁU LUB FRAGMENTU W KSIĄśKACH WIELOTOMOWYCH (praca autorska)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY całości, TYTUŁ całości , WYDANIE, NUMER TOMU Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA, numer rozdziału, tytuł
rozdziału , strony.
PRZYKŁAD:
PRUS B., Lalka, Wyd.3, t.2, 1953, Rozdział 1, Szare dnie i krwawe godziny, s. 12-13.
9
KSIĄśKI WIELOTOMOWE – PRACE ZBIOROWE
OPIS KSIĄśKI WIELOTOMOWEJ JAKO CAŁOŚĆ (praca zbiorowa)
Jeśli redaktor jest współtwórcą , a nie jest wyraźnie wskazany
Schemat opisu
TYTUŁ ,WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA( jeŜeli dzieła ukazywały się w róŜnych latach, podaje się datę wydania
pierwszego i ostatniego tomu), ISBN całości .
PRZYKŁAD:
Dawni pisarze polscy, 2000, ISBN 83-02-07524-8.
Jeśli redaktor jest wyraźnie wskazany
Schemat opisu
REDAKTOR/REDAKTORZY, TYTUŁ, WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA, ISBN całości .
PRZYKŁAD:
FLORYAN W.(red.nauk.), Dzieje literatur europejskich, 1997, ISBN 83-04-07821-8.
OPIS POJEDYNCZEGO TOMU KSIĄśKI WIELOTOMOWEJ (praca zbiorowa)
Jeśli redaktor jest współtwórcą , a nie jest wyraźnie wskazany
Schemat opisu
TYTUŁ ,WYDANIE, NUMER TOMU,Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA
PRZYKŁAD:
Dawni pisarze polscy, t.1, 2000.
Jeśli redaktor jest wyraźnie wskazany
Schemat opisu
REDAKTOR/REDAKTORZY, TYTUŁ, WYDANIE, NUMER TOMU, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA.
PRZYKŁAD:
FLORYAN W.(red.nauk.), Dzieje literatur europejskich, t.1, 1997.
10
OPIS ARTYKUŁU W KSIĄśCE WIELOTOMOWEJ (praca zbiorowa)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY artykułu, TYTUŁ artykułu , [W:] opis dokumentu macierzystego REDAKTOR/REDAKTORZY /jeśli są wyraźnie
wskazani/, TYTUŁ, WYDANIE, Miejsce wydania, Wydawca, ROK WYDANIA, numer tomu, stron.
PRZYKŁAD:
SIUTA J., Hipnoza [W:] STRELAU J.(red.nauk.), Psychologia, [b.r.], t.2, s. 511-521.
OPIS ROZDZIAŁU LUB FRAGMENTU W KSIĄśCE WIELOTOMOWEJ (praca zbiorowej)
Schemat opisu
REDAKTOR/REDAKTORZY /jeśli są wyraźnie wskazani/, TYTUŁ, WYDANIE, NUMER TOMU, Miejsce wydania, Wydawca, ROK
WYDANIA, numer rozdziału, tytuł fragmentu lub rozdziału, strony.
PRZYKŁAD:
STRELAU J.(red.nauk.), Psychologia, t.2., 2004, Rozdział 33.2., Spór o naturę hipnozy, s. 513.
CZASOPISMA, GAZETY i inne
OPIS ARTYKUŁU lub jego FRAGMENTU W CZASOPIŚMIE
Ilustracja ( reprodukcja obrazu, ilustracja rzeźby, dzieła archip.. itp.:,) w czasopiśmie traktujemy jako opis artykułu
w czasopiśmie – patrz dokumenty ikonograficzne.
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY/ artykułu/ , TYTUŁ( artykułu), TYTUŁ (czasopisma) , WYDANIE, OZNACZENIE NUMERU
ZESZYTU, STRONY atykułu lub jego fragmentu.
PRZYKŁAD:
KUBIAK Z., Mitologia Greków i Rzymian, ,,Cogito’’, sierpień 2002 nr 15, s. 28-29.
OPIS RECENZJI lub jej FRAGMENTU W CZASOPIŚMIE
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY/ recenzji/ , TYTUŁ( recenzji), TYTUŁ (czasopisma) , WYDANIE OZNACZENIE NUMERU
ZESZYTU, STRONY recenzji lub jej fragmentu.
PRZYKŁAD:
JESIONOWSKA W.( rec.), Spowiedź wielkiego aktora, ,, Świat ksiąŜki’’, 1989 nr 3, s. 37.
OPIS WYWIADU lub jego FRAGMENTU W CZASOPIŚMIE
Schemat opisu
NAZWISKO i IMIĘ udzielającego wywiadu , TYTUŁ( wywiadu), NAZWISKO i IMIĘ przeprowadzającego wywiad, TYTUŁ
(czasopisma) , WYDANIE OZNACZENIE NUMERU ZESZYTU, STRONY wywiadu lub jego fragmentu.
PRZYKŁAD:
11
KIEŚLOWSKI K., Ciągle poszukuję, Rozmowę przeprowadził Węgrzyn S., ,, Polityka’’, 1992 nr 50, s. 12.
PRZYKŁADY SKRÓCONYCH OPISÓW BIBLIOGRAFICZNYCH
DOKUMENTÓW ELEKTRONICZNYCH
UWAGA!!!
W opisie dokumentu elekronicznego obowiązkowymi elementami opisu w przeciwieństwie do opisu dokumentu
piśmienniczego są równieŜ: typ nośnika, miejsce wydania i nazwa wydawcy, data aktualizacji, data dostępu ( dla
dokumentów online), warunki dostępu i w kaŜdym przypadku numer ISBN.
Typ nośnika elektronicznego naleŜy podawać w nawiasach kwadratowych po tytule. Zaleca się stosowanie
następujących określeń lub ich odpowiedników: [online], [CD-ROM], [DVD].
Adresy internetowe naleŜy zamieszczać w całości.
Opis obrazu lub innego dzieła sztuki obejrzany w Internecie traktujemy jak opis dokumentu elektronicznego.
KSIĄśKI – PRACE AUTORSKIE
OPIS KSIĄśKI W INTERNECIE JAKO CAŁOŚĆ ( prace autorskie)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY , TYTUŁ, TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , WYDANIE, MIEJSCE WYDANIA, WYDAWCA, ROK WYDANIA,DATA
AKTUALIZACJI, DATA DOSTĘPU, WARUNKI DOSTĘPU( adres internetowy) , ISBN.
PRZYKŁAD:
TUKIDYDES, Wojna peloponeska [online], Warszawa, Biblioteka Internetowa Izydor, 2003-2004[dostęp: 24 lutego 2006], Dostępny w Internecie:
<http://www.biizy.com./Tintrod.html>, ISBN 83-0126-630-2.
OPIS ARTYKUŁU W KSIĄśCE W INTERNECIE ( prace autorskie)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY( artykułu), TYTUŁ( artykułu), [W:]opis dokumentu macierzystego AUTOR/AUTORZY, TYTUŁ, TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] ,
WYDANIE, MIEJSCE WYDANIA, WYDAWCA, ROK WYDANIA, DATA AKTUALIZACJI, DATA DOSTĘPU, numer części, strony ekranu,akapitu, WARUNKI
DOSTĘPU( adres internetowy) , ISBN.
PRZYKŁAD:
KONOPNICKA M., Mendel Gdański [W:] TaŜ. Wybór nowel [online], [b.m], Nauka i Edukacja w Scence Serwis – Polski Serwis Naukowy, 2008 [dostęp: 9 lipca 2008],
Dostępny w Internecie: ,http://biblioteka.servis.pl/kn2.php>, ISBN 83- 0246- 725 – 3.
OPIS ROZDZIAŁU LUB FRAGMENTY W KSIĄśCE W INTERNECIE ( prace autorskie)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY( dokumentu macierzystego), TYTUŁ( dokumentu macierzystego), TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , WYDANIE, MIEJSCE
WYDANIA, WYDAWCA, ROK WYDANIA, DATA AKTUALIZACJI DATA DOSTĘPU, TYTUŁ rozdziału lub fragmentu, numer części, strony ekranu,akapitu,
WARUNKI DOSTĘPU( adres internetowy) , ISBN.
PRZYKŁAD:
KUMANIECKI K., Historia kultury staroŜytnej Grecji i Rzymu [online], Warszawa, Biblioteka Internetowa Izydor, 2003-2004 [dostęp: 24 lutego 2006],
Ustawodawstwo Augusta, Cz.2, Dostępny w Internecie: http://www.biizy.com./hrz6/fini/glowna6.html#HR6R6, ISBN 83-0104-780-1.
12
KSIĄśKI – PRACE ZBIOROWE
OPIS KSIĄśKI W INTERNECIE JAKO CAŁOŚĆ ( praca zbiorowa)
Schemat opisu
TYTUŁ, TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , WYDANIE, MIEJSCE WYDANIA, WYDAWCA, ROK WYDANIA,DATA AKTUALIZACJI, DATA
DOSTĘPU, WARUNKI DOSTĘPU( adres internetowy) , ISBN.
PRZYKŁAD:
Gospodarka odpadami [online], Kraków, Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów, 1998 [dostęp: 2 marca 2006], Dostępny w Internecie:
http://www.otzo.most.org.pl/publikacje/praktyki/, ISBN 83-9032-147-2.
OPIS KSIĄśKI W INTERNECIE JAKO CAŁOŚĆ ( praca zbiorowa)
JEŚLI REDAKTOR JEST WYRAŹNIE WSKAZANY
Schemat opisu
REDAKTOR/ REDAKTORZY , TYTUŁ, TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , WYDANIE, MIEJSCE WYDANIA, WYDAWCA, ROK WYDANIA, DATA
AKTUALIZACJI, DATA DOSTĘPU, WARUNKI DOSTĘPU( adres internetowy) , ISBN.
PRZYKŁAD:
GASPARSKI W. (red.), DIETL J.(red.), Etyka biznesu w działaniu [online], Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001 [dostęp: 2 marca 2006], Dostępny w
Internecie: http://księgarnia.pwn.pl/2024_pozycja.html, ISBN 83-0113-266-3.
OPIS ARTYKUŁU W KSIĄśCE W INTERNECIE ( praca zbiorowa)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY artykułu , TYTUŁ artykułu [W:] opis dokumentu macierzystego REDAKTOR/REDAKTORZY jeśli są wyraźnie wskazani, TYTUŁ, TYP
NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , WYDANIE, MIEJSCE WYDANIA, WYDAWCA, ROK WYDANIA, DATA AKTUALIZACJI, DATA DOSTĘPU, numer
części, stron, ekranu, akapitu, WARUNKI DOSTĘPU( adres internetowy) , ISBN.
PRZYKŁAD:
CIEŚLIK J., Edukacja ekologiczna [W:] Gospodarka odpadami [online], Kraków, Ogólnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpadów, 1998 [dostęp: 2 marca
2006], Dostępny w Internecie: http://otzo.most.org.pl/publikacje/praktyki/zywiec-ee.htm>, ISBN…………..
OPIS ROZDZIAŁU LUB FRAGMENTU W KSIĄśCE W INTERNECIE ( praca zbiorowa)
Schemat opisu
REDAKTOR/REDAKTORZY jeśli są wyraźnie wskazani, TYTUŁ, TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , WYDANIE, MIEJSCE WYDANIA, WYDAWCA,
ROK WYDANIA, DATA AKTUALIZACJI, DATA DOSTĘPU, TYTUŁ fragmentu, numer części, stron, ekranu, akapitu, WARUNKI DOSTĘPU( adres internetowy)
, ISBN.
PRZYKŁAD:
Encyklopedia zdrowia [online], Cop. Medical Web Designer,1999, aktualizacja 04. 04. 2006 [dostep: 5 kwietnia 2006], Leczenie osteoporozy, s.10, Dostępny w
Internecie: http://www.zdrowie.med.pl/osteo/osteo_10.html, ISBN…………
13
CZASOPISMA, GAZETY
OPIS ARTYKUŁU lub ich FRAGMENTU W CZASOPIŚMIE W INTERNECIE
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY artykułu , TYTUŁ artykułu, TYTUŁ czasopisma, TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , WYDANIE, OZNACZENIE ZESZYTU data
Miejsce numer, DATA AKTUALIZACJI, DATA DOSTĘPU, numer części, stron, ekranu, akapitu, WARUNKI DOSTĘPU( adres internetowy) , ISSN.
PRZYKŁAD:
STANIÓW B., Internet w bibliotekach szkolnych i pedagogicznych, ,, Biblioteka w szkole’’ [online], Luty 2002 nr 2, aktualizacja 24.02.2006 [dostep: 8 marca 2006], s. 1,
Dostępny w Internecie: http://sukurs.edu.pl/archiwum/2002/02/Internet.php>, ISSN 0867-5600.
INNE DOKUMENTY ELEKTRONICZNE W INTERNECIE
KOMUNIKATY ELEKTRONICZNE, np.: listy z korespondencji osobistej, informacje na stronach www, wypowiedzi
pisemne z list dyskusyjnych, komunikaty z biuletynów elektronicznych, notatki z blogów itp.
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY komunikatu , TYTUŁ komunikatu, [W:] TYTUŁ macierzystego systemu komunikowania się, TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] ,
MIEJSCE WYDANIA, WYDAWCA, ROK WYDANIA lub data wysłania wiadomości, DATA DOSTĘPU, numer części, stron, ekranu, akapitu, WARUNKI
DOSTĘPU( adres internetowy).
PRZYKŁAD:
KŁOS B., Bezrobocie na wsi [W:] [online], Warszawa, Biuro Studiów ELEKTRONICZNEGO Ekspertyz,1998 [dostęp: 08 kwietnia 2007], Informacje BSE, III/98, s. 13,
Dostępny ELEKTRONICZNEGO Internecie: http://biurose.sejm.gov.pl/info/index.htm>.
SYSTEMY ELEKTRONICZNEGO KOMUNIKOWANIA SIĘ, np.: biuletyny elektroniczne, portale, blogi,strony WWW.,
listy dyskusyjne, fora dyskusyjne, komunikaty z biuletynów elektronicznych, notatki z blogów itd.
Schemat opisu
TYTUŁ biuletynu, portalu TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , MIEJSCE WYDANIA, WYDAWCA, ROK WYDANIA, DATA AKTUALIZACJI, DATA
DOSTĘPU, WARUNKI DOSTĘPU( adres internetowy).
PRZYKŁAD:
Wirtualna historia ksiąŜki i bibliotek [online], Akademia Pedagogiczna w Krakowie, aktualizacja16.12.2006 [dostep: 14 kwietnia 2007], Dostępny w Word Wide
Web:<http://www.ap.krakow.pl/whk/>.
DOKUMENTY SAMOISTNE
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY pracy, TYTUŁ pracy, TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , ROK WYDANIA lub data wysłania wiadomości, DATA AKTUALIZACJI
DATA DOSTĘPU, WARUNKI DOSTĘPU( adres internetowy).
PRZYKŁAD:
SZULSZEWSKI G., Etyczna ekonomia w ujęciu Petera Kozłowskiego [onine], aktualizacja 23.03.2004 [dostęp: 23 marca 2006], Dostępny w Word Wibe Web:
http://www.cebi.win.pl/teksty/etyczna_ekonomia.doc.
FILM NA DVD ( traktujemy jak opis dokumenu elektronicznego)
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY filmu, TYTUŁ filmu, TYP NOŚNIKA [w nawiasie kwadratowym] , WYDANIE, MIEJSCE WYDANIA, WYDAWCA, ROK WYDANIA,
DATA AKTUALIZACJI, ISBN.
PRZYKŁAD:
JONES D. H. ( reŜ), Proces [DVD] , Warszawa, Mediaprofit Sp. z o.o., 2006, ISBN 978-83-60174-46-3
14
DOKUMENTY AUDIOWIZUALNE – FILM
UWAGA!!!
FILM NA DVD ( traktujemy jak opis dokumenu elektronicznego). Przy opisie filmu obejrzanego na VHS, w kinie lubTP
nie stosujemy oznaczeń nośnika lecz traktujemy jako opis dokumentu audiowizualnego.
FILMY JEDNOCZĘŚCIOWE
OPIS FILMU JEDNOCZĘŚCIOWEGO JAKO CAŁOŚĆ
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY filmu, TYTUŁ filmu , ROK RODUKCJI.
PRZYKŁAD:
WAJDA A.(reŜ.), Pan Tadeusz, 1999.
OPIS FILMOWEJ SKŁADANKI JEDNOCZĘŚCIOWEJ POD WSPÓLNYM TYTUŁEM
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY filmu, TYTUŁ filmu , ROK RODUKCJI.
PRZYKŁAD:
PACYNA W.(reŜ.), Polska w ogniu – Katyń, 2004.
OPIS POEDYŃCZEGO FILMU W SKŁADANKACH JEDNOCZĘŚCIOWYCH POD WSPÓLNYM TYTUŁEM
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY filmu, TYTUŁ filmu , [W:] opis dokumentu macierzystego AUTOR/AUTORZY, TYTUŁ, ROK RODUKCJI, LOKALIZACJA FILMU w
dokumencie macierzystym/ numer filmu lub numer kasety VHS, na której znajduje się opisany film.
PRZYKŁAD:
PACYNA W.(reŜ.), Atmosfera wojny polsko- radzieckiej 1939 [W:] TenŜe, Polska w ogniu – Katyń, 2004, odc.1.
FILMY WIELOCZĘŚCIOWE
OPIS FILMU WIELOCZĘŚCIOWEGO JAKO CAŁOŚĆ
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY filmu, TYTUŁ filmu , ROK RODUKCJI.
PRZYKŁAD:
MALEC M. ( reŜ.), Dzieje kultury polskiej, 2004.
OPIS POJEDYNCZEJ CZĘŚCI FILMU WIELOCZĘŚCIOWEGO
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY całości filmu, TYTUŁ całości filmu , NUMER CZĘŚCI, ROK RODUKCJI.
PRZYKŁAD:
CHMIELEWSKI T. ( reŜ), Jak rozpętałem II wojnę światwą, cz.3, 1969.
15
DOKUMENTY AUDIALNE
NAGRANIA DŹWIĘKOWE
OPIS POJEDYŃCZEGO UTWORU MUZYCZNEGO- PRACA AUTORSKA
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY utworu TYTUŁ utworu [W:] opis dokumentu macierzysego, AUTOR/AUTORZY, TYTUŁ, WYDANIE, ROK RODUKCJI, LOKALIZACJA
utworu w dokumencie macierzystym/ srona kasety lub płyty, kolejność utworu/.
PRZYKŁAD:
GRIEG E., Pieśn Solveigi [W:] TenŜe, Peer Gynt z czasów Holberga, [b.r.], s. B2.
OPIS POJEDYŃCZEGO UTWORU MUZYCZNEGO- PRACA ZBIOROWA
Schemat opisu
AUTOR/ AUTORZY utworu TYTUŁ utworu [W:] opis dokumentu macierzysego TYTUŁ, WYDANIE, ROK RODUKCJI, LOKALIZACJA utworu w dokumencie
macierzystym/ srona kasety lub płyty, kolejność utworu/.
PRZYKŁAD:
CHOPIN F., Etiuda c-moll "Rewolucyjna"[ W: ] Chopin. Utwory fortepianowe, Point Classics AG, 1997, s. A1.
DOKUMENTY IKONOGRAFICZNE( ilustracje, plakaty, itd.)
UWAGA!!!
16
Opis bibliograficzny obrazu( rzeźby, dzieła archit..) w ksiąŜce traktujemy jak opis artykułu w ksiąŜce.
ILUSTRACJE W KSIĄśCE – PRACA AUTORSKA
Schemat opisu
AUTOR dzieła, TYTUŁ lub OKREŚLENIE TEMATU dzieła jeśli brak tytułu,[ W:] opis dokumentu macierzystego AUTOR/AUTORZY, TYTUŁ, WYDANIE, ROK
WYDANA, LOKALIZACJA ilustracji w dokumencie macierzystym /nr tomu, strony i/lub numer tablicy.
PRZYKŁAD: MALCZEWSKI J., Błędne koło [W:] STORCZYK S. K., Malarstwo polskie, 1988, s. 94.
ILUSTRACJE W KSIĄśCE – PRACA ZBIOROWA
Schemat opisu
AUTOR dzieła, TYTUŁ lub OKREŚLENIE TEMATU dzieła jeśli brak tytułu,[ W:] opis dokumentu macierzystego REDAKTOR/REDAKTORZY,
TYTUŁ, WYDANIE, ROK WYDANA, LOKALIZACJA ilustracji w dokumencie macierzystym /nr tomu, strony i/lub numer tablicy/ilustracji.
PRZYKŁAD:
KOSSAK W., Autoportret z koniem na polowaniu [W:] ROSTWOROWSKI M.( red.nauk.), Polaków portret własny, 1983, nr tabl. 349.
MANKOWICZ W. , Portret Adama Mickiewicza na Judahu. 1828 [W: ] ROSTWOROWSKI M.( red.nauk.), Polaków portret własny Cz. 1, 1983. nr il. 223, s. 48.
ILUSTRACJE W CZASOPIŚMIE
Schemat opisu
AUTOR dzieła, TYTUŁ lub OKREŚLENIE TEMATU, TYTUŁ czasopisma, WYDANIE, LOKALIZACJA ilustracji w dokumencie macierzystym /oznaczenie zeszytu
np.: lipiec 2006 nr 7, strony i/lub numer tablicy.
PRZYKŁAD:
MALCZEWSKI J., Anioł i pastuszek, ,,Wielcy Malarze’’, 2000 nr 92 ,, Jacek Malczewski’’, s.17.
REPRODUKCJE i inne SAMOISTNE WYDAWNICZO DOKUMENTY IKONOGRAFICZNE( obrazy, luźne plansze i
obiekty)
OPIS REPRODUKCJI
Schemat opisu
AUTOR oryginału, TYTUŁ lub OKREŚLENIE TEMATU oryginału jeśli brak tytłu, ROK WYDANIA.
PRZYKŁAD:
CHARDIN J. B., Martwa naura, 1975.
JeŜeli obraz został obejrzany w muzeum w oryginale to po roku namalowania dzieła podajemy nazwę muzeum np.: Muzeum Nardowe.
OPIS PLAKATU, FOTOGRAFII, RYCINY, MIEDZIORYTU tp: z wyjątkiem reproducji
Schemat opisu
AUTOR , TYTUŁ lub OKREŚLENIE TEMATU oryginału jeśli brak tytłu.
PRZYKŁAD:
REGULSKI A.., Franciszek Salezy Dmochowski.
BIBLIOGRAFIA:
17
BONIK G., Opis bibliograficzny stosowany w bibliografii załącznikowej, [online], ,,Biblioteka w szkole’’, Prezentacje
multimedialne: edukacja czytelnicz i medialna, [dostęp: 28 października 2004], Dostępny w Word Wide Web
http://vucan.com.pl/biblioteka/prezentacje/prezentacje.html#czytelnicza.
HRYNIEWIECKA D., ( instruktor w PBW im. Komisji Edukacji Narodowej w Warszawie), Bibliografia załącznikowamateriały szkoleniowe, 2009.
ANTCZAK M., NOWACKA A., Przypisy. Powołania. Bibliografia załącznikowa, Wyd. 2 popr., 2009, ISBN 978-83-6146413-6.
PN- 78/N-01222.07 Kompozycja wydawnicza ksiąŜki. Bibliografia załącznikowa.
PN- 78/N-01222.07 Kompozycja wydawnicza ksiąŜki. Bibliografia załącznikowa.Materiały uzupełniające tekst główny.
PN- 79/N-01222/07 Kompozycja wydawnicza ksiąŜki. Bibliografia załącznikowa.
PN- 85/N- 01158 Skróty wyrazów i wyraŜeń w opisie bibliograficznym i katalogowym.
PN -92 N-01227 Bibliotekarstwo i bibliografia. Typologia dokumentów. Terminologia.
PN –ISO 690 -2: 1999 Informacja i dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Dokumenty elektroniczne i ich części.
PN –ISO 690: 2002 Dokumentacja. Przypisy bibliograficzne. Zawartość, forma i struktura.
PRAFFENBERGER B., Słownik terminów komputerowych, Wyd.2 popr. i rozsz., 2001, ISBN 83-7255-14-4.
PISAREK W. (red.), Słownik Terminologii Medialnej, 2006, ISBN 83- 7268- 17- 4.
SANIEWSKA D., Vademecum nauczyciela bibliotekarza, Wyd. 2, 2003.
SEBASTIAN D., TOPOLSKA U., Redagowanie bibliografii załącznikowej i przypisów bibliograficznych [Część pierwsza]
[online], Wrocław: Dolnośląska Biblioteka Pedagogiczna, opublikowano 27.12.2004, [dostęp: 10 lutego 2006], Serwis
informacyjny s. 8-18 Dostępny w Internecie < http://www.bib.edu.pldbp3.html>
WISZNIEWSKA A., Sztuka pisania, 2003, ISBN 83-7183-262-1.
ZACZYŃSKI W.P., Poradnik autora prac seminaryjnych, dyplomowych, magisterskich, 1995.
Zebrała i opracowała
na podstawie w/w literatury
GraŜyna Szymczyk
( nauczyciel – bibliotekarz)
Warszawa,dnia 15.01.2010r.