obowiązki wszystkich organizacji WUS, UP, US

Wszystkie organizacje związkowe, jako samodzielne podmioty gospodarki podlegają obowiązkom
wynikającym z przepisów prawa:
Ustawie z dnia 13. 10. 1995 r. o zasadach ewidencji identyfikacji podatników [Dz. U. Nr 142
poz.702] i Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23. 02. 1999 r. w sprawie wykonania
niektórych przepisów ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników [Dz. U.
1999 nr 16 poz.144]
przepisy określają obowiązki w zakresie ewidencji i identyfikacji podatkowej.
Każdy Zarząd Zakładowy, Międzyzakładowy, Terenowy - jednostka organizacyjna Związku,
musi:
-
złożyć wniosek do właściwego Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego o nadanie
numeru identyfikacyjnego REGON, w tym celu należy udać się do Urzędu Statystycznego
z numerem Regon Zarządu Krajowego. Zarząd Zakładowy (międzyzakładowy, terenowy) jest
jednostką organizacyjną Związku Zawodowego Pracowników Drogownictwa RP - posiadającą
osobowość prawną - samodzielnie dokonującą wszelkich czynności prawnych;
-
złożyć
wypełniony
Skarbowym
formularz
właściwym
ze
zgłoszenia
względu
identyfikacyjnego
na
siedzibę
NIP-2
Zarządu
w
Urzędzie
Zakładowego,
Międzyzakładowego, Terenowego. Udając się do Urzędu Skarbowego należy posiadać:
własny numer Regon nadany przez Urząd Statystyczny, oraz numer NIP, Regon i aktualny KRS
Zarządu Krajowego na podstawie tych dokumentów następuje w drodze wydania przez
właściwy urząd skarbowy decyzja administracyjna. W przypadku jakichkolwiek zmian danych
ewidencyjnych należy poinformować urząd skarbowy na druku NIP-2. Nadanym numerem NIP
należy posługiwać się przy wszelkiej korespondencji z Urzędem Skarbowym przede wszystkim
na składanych sprawozdaniach finansowych jak również z innymi urzędami, podmiotami
gospodarczymi, itp. wymagającymi podania numeru ewidencyjnego.
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych wszystkie organizacje
związkowe
(zrzeszone
w
ZZPD RP)
posiadają
osobowość
prawną
i
podlegają
obowiązkowi podatkowemu, tzn.:
-
Są zobowiązane do prowadzenia, co najmniej uproszczonej ewidencji rachunkowej zgodnej
z ustawą o rachunkowości w sposób zapewniający ustalenie wysokości dochodu [straty],
i ewentualnie należnego podatku – art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych [Dz. U. Nr 106 z 1993 poz.482 z późniejszymi zm]. To zobowiązanie organizacji
związkowych zgodne jest z rozporządzeniem Min. Fin. Z 15 listopada 2001 r. w sprawie
szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek. Powyższe rozporządzenie pozwala
na duże uproszczenie księgowań.
-
Są zobowiązane bez wezwania składać roczne sprawozdanie CIT-8 o wysokości osiągniętego
dochodu za dany rok podatkowy do 31 marca roku następnego. Organizacje związkowe, mogą
występować z wnioskiem do urzędu skarbowego, zgodnie ze swoją siedzibą, w przypadku
Przewodnik finanse ZZ
1
konieczności odroczenia niektórych terminów przewidzianych w przepisach podatkowych
np. złożenia CIT-8, bilansu, rachunku wyników, informacji dodatkowej.
Głównym celem działalności organizacji związkowych jest działalność statutowa a nie działalność
gospodarcza. Utrzymują się one ze składek swoich członków. Zarządy Związków te, które nie
prowadzą działalności gospodarczej – zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia
15 listopada 2001 r. [Dz. U. Nr 137 poz. 1539] w ograniczonym zakresie stosują przepisy
o rachunkowości obowiązujące od 01 stycznia 1995 r. Organizacji związkowych nie dotyczą
w pełnym zakresie obowiązki ustawowe zawarte w rozdz. 5 o sprawozdaniach finansowych
jednostek.
Prowadzą
one
księgi
rachunkowe
na
podstawie
przepisów
o
rachunkowości
z uwzględnieniem wyżej podanego rozporządzenia zezwalającego na dosyć znaczne uproszczenia
w prowadzeniu rachunkowości. Przewodniczący Zarządu Zakładowego, Międzyzakładowego,
Terenowego stosując przepisy ustawy i rozporządzenia oraz uwzględniając specyfikę działalności
danej jednostki ustala zakładowy plan kont {przykład w załączeniu}, przy czym przyjęte zasady
muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami i mają zapewnić dane niezbędne do sporządzenia
sprawozdania finansowego, analizy wewnętrznej i kontroli – w formie i ze szczegółowością
wymaganą przepisami rozporządzenia.
Wszystkie świadczenia wynikające z realizacji zadań statutowych, jak też i wydatki mające
charakter kosztów administracyjnych traktuje się, jako koszty działalności statutowej, które są
kosztami uzyskania przychodu. Do kosztów uzyskania przychodu nie można zaliczyć kosztów
finansowych i operacyjnych np. kary – odsetki od nieterminowych wpłat. Przychodami natomiast
są środki pieniężne i inne aktywa finansowe, w tym pochodzące ze składek członkowskich,
darowizn, spadków, kwoty należne ze sprzedaży składników majątku, odszkodowania oraz
dotacje, subwencje i przychody finansowe, przychody operacyjne.
Na fundusz statutowy zalicza się nadwyżkę za dany rok obrotowy w/w przychodów nad
kosztami. Można też tę nadwyżkę [zysk] zaliczyć do przychodów roku następnego.
W przypadku gdy koszty przewyższają zrealizowane w danym roku przychody, powstałą
różnicę, jako wynik finansowy za ten rok w postaci straty, rozlicza się na zwiększenie kosztów
roku następnego. Zarządy muszą w celu rozliczenia wyniku roku poprzedniego podjąć stosowną
uchwałę.
Stosowanie
powyższych
zasad
ma
zapewnić
kontrolę
przychodów
i
kosztów
w poszczególnych organizacjach związkowych.
Do dochodów z funduszy związkowych dla osób fizycznych [członków związku]
nie podlegających opodatkowaniu zalicza się:
-
jednorazowe zasiłki z tytułu urodzenia dziecka - art. 21 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych.
Przewodnik finanse ZZ
2
-
wolne
od
podatku
są
też
świadczenia
rzeczowe
dla
związkowców
do
wysokości
nie przekraczającej w ciągu roku kwoty 380 zł, ale łącznie z tymi otrzymanymi także z ZFŚS.
Do takich świadczeń należą np: bilety na imprezy sportowe i kulturalne.
-
bony towarowe nie wymienialne na gotówkę podlegają opodatkowaniu 19%, łącznie
z nadwyżką ponad 380 zł za świadczenia rzeczowe. Muszą być wykazane w rocznej
informacji do US na druku PIT-8C [za dany rok].
-
zgodnie z art.21 ust1 pkt 26 ustawy wolne od podatku dochodowego są zapomogi wypłacane
członkom
związku
zawodowego
z
funduszy
związków
zawodowych
w
przypadku
indywidualnych zdarzeń losowych , klęsk żywiołowych , długotrwałej choroby lub śmierci
- do wysokości 2 280,- zł łącznie ze wszystkich, też pozazwiązkowych, źródeł
[z wyjątkiem świadczeń pomocy społecznej].
-
zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. b ustawy wolne od podatku dochodowego są dopłaty
do wypoczynku zorganizowanego dla dzieci do lat 18-tu, do wysokości 760,- zł.
Inne niż wymienione wypłaty z funduszy związków zawodowych podlegają opodatkowaniu
podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Należy jednak zaznaczyć, że w takim przypadku
związki zawodowe nie będące pracodawcą, nie są płatnikami podatku dochodowego
od osób fizycznych, a więc nie ciąży na nich obowiązek pobrania zaliczki i odprowadzenia jej na
konto właściwego urzędu skarbowego. Członkowie związku powinni jednak w zeznaniu rocznym
wykazać te kwoty, na podstawie sporządzonej przez Zarząd Zakładowy (Międzyzakładowy,
Terenowy) PIT-8C, jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Sprawozdanie Finansowe sporządza organizacja związkowa w terminie nie późniejszym niż
3 miesiące od dnia bilansowego. Dniem bilansowym jest dzień kończący rok obrotowy tj.
31 grudnia lub dzień zakończenia działalności Zarządu Zakładowy (Międzyzakładowy, Terenowy).
Sprawozdanie finansowe jednostki składa się z:
-
bilansu, który powinien zawierać aktywa i pasywa na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych
poprzedniego oraz bieżącego roku obrotowego
-
rachunku zysków i strat, który obejmuje przychody i koszty oraz zyski i straty za poprzedni
i bieżący rok obrotowy
-
informację dodatkową, która powinna zawierać informacje i wyjaśnienia nie objęte bilansem
i rachunkiem wyników, a niezbędne do oceny gospodarki finansowej jednostki.
Należy zaznaczyć, że dochody z działalności statutowej są zwolnione z podatku, jeśli
przeznaczone są wyłącznie na działalność statutową na podstawie art.17 ust.1 pkt 39 ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych, co należy uwzględnić w deklaracji podatkowej CIT.
Ps. Nie przestrzeganie wymogów prawnych podlega karze grzywny zgodnie z Kodeksem Karnym Skarbowym
(Art. 80. § 1. Kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej,
podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych).
Przewodnik finanse ZZ
3
Plan kont
Księgowość
uproszczona
przykład
Nazwa konta
010
Środki trwałe
020
Wartości niematerialne i prawne
030
Inwestycje długoterminowe
070
Odpisy umorzeniowe środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych
087
Odpisy umorzeniowe inwestycji
100
Kasa
130
Rachunek bankowy
145
Inne środki pieniężne
149
Środki pieniężne w drodze
201
Rozrachunki z odbiorcami krajowymi
202
Rozrachunki z dostawcami krajowymi
205
Zaliczki
220
Rozrachunki z budżetem
234
Rozrachunki z pracownikami inne
243
Roszczenia sporne
244
Rozrachunki wewnętrzne
249
Pozostałe rozrachunki
401
Amortyzacja
402
Zużycie materiałów i energii
404
Usługi obce
405
Wynagrodzenia
408
Pozostałe koszty
410
Koszty realizacji zadań statutowych
702
Dotacje, darowizny
703
Wpływy za legitymacje związkowe
704
Inne wpływy
720
Wpływy ze składek członkowskich
751
Przychody finansowe
752
Koszty finansowe
761
Pozostałe przychody operacyjne
762
Pozostałe koszty operacyjne
771
Straty nadzwyczajne
772
Zyski nadzwyczajne
802
Fundusz statutowy związku
821
Rozliczenie wyniku finansowego
852
Fundusze specjalne
860
Wynik finansowy
Przewodnik finanse ZZ
4
.........................
nazwa jednostki
.........................
nr Regon
.........................
NIP
Rachunek zysków i strat
za ......... rok
Poz
A.
I.
Kwota za rok
Wyszczególnienie
ubiegły
Przychody z działalności statutowej
Składki brutto określone statutem
II.
Inne przychody określone statutem
B.
Koszty realizacji zadań statutowych
C.
Wynik finansowy na działalności statutowej (A - B) (wartość dodatnia lub ujemna)
D.
Koszty działalności operacyjnej
1.
Zużycie materiałów i energii
2.
Usługi obce
3.
Podatki i opłaty
4.
Wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
5.
Amortyzacja
6.
Pozostałe
E.
Pozostałe przychody (niewymienione w poz. A i D)
F.
Pozostałe koszty (niewymienione w poz. B, D i H)
G.
Przychody finansowe
H.
Koszty finansowe
I.
Wynik finansowy brutto na całokształcie działalności (C-D+E-F+G-H)
J.
Zyski i straty nadzwyczajne
I.
Zyski nadzwyczajne - wielkość dodatnia
II.
Straty nadzwyczajne - wielkość ujemna
K.
I.
II.
bieżący
Wynik finansowy ogółem (I+J)
Różnica zwiększająca koszty roku następnego (wielkość ujemna)
Różnica zwiększająca przychody roku następnego (wielkość dodatnia)
Data sporządzenia
Przewodnik finanse ZZ
Podpisy
5
.........................
nazwa jednostki
.........................
nr Regon
.........................
NIP
Bilans
na dzień 31 XII ......... r.
Poz
Stan na dzień
Wykaz aktywów i pasywów
AKTYWA
A.
Aktywa trwałe
I.
Wartości niematerialne i prawne
II.
Rzeczowe aktywa trwałe
III.
Należności długoterminowe
IV.
Inwestycje długoterminowe
V.
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
B.
AKTYWA
OBROTOWE
I.
Zapasy rzeczowych aktywów obrotowych
II.
Należności krótkoterminowe
III.
Inwestycje krótkoterminowe:
1.
Środki pieniężne
2.
Pozostałe aktywa finansowe
C.
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
SUMA
A.
AKTY WÓW
P AS Y W A
FUNDUSZE
W Ł AS N E
I.
Fundusz statutowy
II.
Fundusz z aktualizacji wyceny
III.
Wynik finansowy netto za rok obrotowy:
1.
Nadwyżka przychodów nad kosztami
2.
Nadwyżka kosztów nad przychodami
B.
ZOBOWIĄZ ANI A
I REZERWY NA ZOBOWI ĄZ ANI A
I.
Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek
II.
Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne:
1.
Kredyty i pożyczki
2.
Inne zobowiązania
3.
Fundusze specjalne
III.
Rezerwy na zobowiązania
IV.
Rozliczenia międzyokresowe
1.
Rozliczenia międzyokresowe przychodów
2.
Inne rozliczenia międzyokresowe
SUM A P ASY WÓW
Data sporządzenia
Przewodnik finanse ZZ
Podpisy
6