Rzecznik praw dziecka - do leanaí Niezależny głos w sprawach

Rzecznik praw dziecka - do leanaí Niezależny głos w sprawach

Rzecznik praw dziecka
- do leanaí
Niezależny głos w sprawach dzieci
i młodzieży
Kim jest rzecznik praw dziecka?
Emily Logan to pierwszy w Irlandii Rzecznik Praw Dziecka
Zanim Emily została Rzecznikiem Praw Dziecka, pracowała przez 22 lata jako
pielęgniarka dziecięca.
Cała życie zawodowe Emily poświęcone było promowaniu praw dziecka i opieki
nad nim, co umożliwiała jej praca w charakterze pielęgniarki dziecięcej oraz
piastowanie przez nią stanowisk dyrektorskich w pielęgniarstwie, a ostatnio
pozycja Rzecznika Praw Dziecka. Pracę z dziećmi rozpoczęła we wczesnych
latach osiemdziesiątych ub. wieku w szpitalu Temple Street. Emily ma za sobą
10 lat pracy w Wielkiej Brytanii w szpitalu Guy’s Hospital oraz szpitalu Great
Ormond Street Hospital, gdzie została skierowana do zespołu śledczego,
badającego wszelkie przypadki kliniczne, jakie nastąpiły po morderstwie czwórki
dzieci, dokonanym przez wykwalifikowaną pielęgniarkę w jednym ze szpitali.
Emily powróciła do Irlandii, aby objąć stanowisko dyrektora ds. pielęgniarstwa w
szpitalu Our Lady’s Hospital dla Dzieci Chorych, w Drumlin, a następnie tę samą
pozycję w Tallaght Hospital. Emily posiada stopień MBA, magistra nauk ścisłych
(MSc) w psychologii oraz dyplom z mediacji
Emily została powołana na stanowisko Rzecznika Praw Dziecka w grudniu 2003
r., chociaż działalność rozpoczęła dopiero w marcu 2004 r. Proces wyboru był
bardzo innowacyjny. Zaangażowane weń były tylko trzy dorosłe osoby.
Pozostałe 15 osób nie przekroczyło 18 roku życia. Ci młodzi ludzie
zaangażowani byli w sprawę od samego początku. Ich pomysły zostały zawarte
w opisie obowiązków, pomogli też sformułować nagrodzone ogłoszenie
dotyczące kandydatury na to stanowisko. Pierwsza sześcioletnia kadencja Emily
Logan na stanowisku Rzecznika Praw Dziecka wygasła w grudniu 2009 r. W
wyniku postanowień uchwalonych przez obie izby parlamentu Republiki Irlandii
(Houses of the Oireachtas), Emily została ponownie powołana na to stanowisko
na okres kolejnych sześciu lat. Rzecznik Praw Dziecka mianowany jest przez
prezydenta, a sprawozdania składa bezpośrednio przed Oireachtas.
2
Kto to jest Rzecznik Praw Dziecka?
Nazwa “Ombudsman” (rzecznik praw obywatelskich) pochodzi ze Skandynawii.
“Ombuds” oznacza obrońcę praw, a „man” odnosi się do ludzi, których prawa
podlegają obronie – czyli ludzkości. Rzecznik Praw Obywatelskich
(Ombudsman) to ktoś, kto strzeże praw jednostki bądź konkretnej grupy, w
związku z władzą i działaniami podejmowanymi przez rząd, bądź inne instytucje
publiczne.
Norwegia była pierwszym krajem, który ustanowił Rzecznika Praw Obywatelskich
w szczególnym celu ochrony praw dzieci i młodzieży. Miało to miejsce w roku
1981. Obecnie już wiele krajów posiada stanowisko Rzecznika Praw Dziecka.
Początkowo biura Rzecznika Praw Dziecka zostały powołane po to, aby w
sposób niezależny śledzić skargi przeciwko instytucjom publicznym. Miało to
miejsce przed przyjęciem w roku 1989 Konwencji Praw Dziecka ONZ. Od tej
pory, poza dochodzeniem skarg, biura Rzecznika Praw Dziecka na całym
świecie ciężko pracowały przy promocji praw dzieci i młodzieży, zgodnie z
zapisami zamieszczonymi w Konwencji ONZ.
W Irlandii już od 1996 r. wielu oddanych ludzi, związanych z walką o prawa
dziecka, lobbowało w rządzie o powołanie irlandzkiego Rzecznika Praw Dziecka.
Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka, ustalająca rolę i kompetencje Biur,
uchwalona została przez Dáil oraz Seanad w 2002 r.
Emily Logan objęła stanowisko pierwszego irlandzkiego Rzecznika Praw Dziecka
w marcu 2004 r.
3
Czym się zajmuje Rzecznik Praw Dziecka?
Biuro Rzecznika Praw Dziecka utworzone zostało na mocy Ustawy o Rzeczniku
Praw Dziecka z 2002 r. Zadaniem Rzecznika Praw Dziecka jest promowanie
oraz ochrona praw i życia dzieci oraz młodzieży poniżej 18 roku życia. Rzecznik
Praw Dziecka jest niezależny od rządu i odpowiada przed Oireachtas.
Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka z 2002 r., stanowi szczegółowo, jakie są jego
kompetencje. Trzy główne obszary pracy, wyszczególnione w Ustawie o
Rzeczniku Praw Dziecka z 2002 r., to:
Promowanie praw dzieci
W 1989 r. Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło
Konwencję dotyczącą Praw Dziecka. Dokument ten stanowi podręcznik, jak
należy dzieci traktować i jakie prawa im przysługują. Ustawa o Rzeczniku Praw
Dziecka z 2002 r. stanowi, że Rzecznik Praw Dziecka winien stosować
Konwencję ONZ jako podstawowe narzędzie w promowaniu praw dzieci.
Jednym z najważniejszych praw dziecka według Konwencji Praw Dziecka jest
Artykuł 12. Artykuł ten stanowi, że młodzi ludzie mają prawo, aby ich poglądy na
temat spraw, które ich dotyczą, zostały wysłuchane. Irlandia zobowiązała się do
przestrzegania wszystkich praw dzieci i młodzieży, wymienionych w tym
dokumencie. Większość pozostałych krajów świata jest także sygnatariuszami
Konwencji.
Dzieci i młodzież angażują się w projekty przy pomocy trzech funkcji Biura. Ich
udział znacznie zwiększa skuteczność naszych działań.
Skargi i dochodzenia
Rzecznik Praw Dziecka może prowadzić dochodzenia w sprawie skarg
dotyczących usług świadczonych na rzecz dzieci i młodzieży poniżej 18 roku
4
życia przez organizacje publiczne, szkoły i szpitale. Kluczowym kryterium
interwencji jest to, czy dziecko było bądź mogło zostać poszkodowane na skutek
działania bądź zaniedbania ze strony instytucji publicznej oraz czy wystąpiła
bądź mogła mieć miejsce nieudolna administracja.
W związku z naszą pracą w kwestii wyjaśniania skarg należy zauważyć, że Biuro
Rzecznika Praw Dziecka (OCO) nie jest adwokatem dziecka ani też
przeciwnikiem organizacji publicznej. OCO stara się znaleźć skuteczne
rozwiązania służące wszystkim stronom. Szanujemy tych, przeciwko którym
wniesiono skargę oraz staramy się ich wspierać w zrozumieniu problemu, uczyć
ich oraz tam gdzie to konieczne, zmieniać odpowiednie systemy czy procedury.
OCO robi wszystko, aby doświadczenie stało się konstruktywne dla obu stron,
czyli stara się uzyskać najbardziej pozytywne rezultaty zarówno dla dziecka,
instytucji publicznej, a w ostatecznym rozrachunku, dla wszystkich dzieci, które
doświadczają kontaktu z instytucją publiczną.
Skargi mogą być składane przez dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia oraz w
ich imieniu przez osoby dorosłe.
Zanim Rzecznik Praw Dziecka będzie mógł podjąć dochodzenie w sprawie,
należy zastosować się do procedur lokalnych dotyczących skarg (wewnętrznych
procedur szkół, organizacji publicznych bądź szpitali). Ważne jest, aby właściwe
osoby miały szansę na uporządkowanie tych spraw. Przed rozpoczęciem
rozpatrywania każdej skargi, Biuro Rzecznika Praw Dziecka sprawdzi, czy
działania takie miały miejsce. Biuro także doradzi, jak należy składać skargi w
miejscu zdarzenia.
Prace badawcze oraz legislacyjne
W celu ochrony oraz promowania praw dzieci i młodzieży, jak również opieki nad
nimi, pierwszoplanowe znaczenie ma zasada, aby działalność OCO opierała się
na starannym i wnikliwym rozszerzaniu działalności. Rzeczywistość niestety
5
wygląda w ten sposób, że na skutek różnych skomplikowanych powodów, w
dzisiejszej Irlandii duża liczba dzieci jest całkiem bezbronna. Sytuacja ta
wymaga zmiany. Pracujemy ciężko, aby zagwarantować, że zarówno
ustawodawstwo, polityka państwowa, jak również usługi państwa świadczone
dla dzieciom i młodzieży, będą spełniać najwyższe międzynarodowe standardy
praw człowieka; w szczególności, że będą wypełnić zobowiązania podjęte przez
Irlandię w związku z Konwencją ONZ Praw Dziecka.
Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka z 2002 r. ustala zadania polityczne i
badawcze OCO. Do zadań tych zalicza się doradzanie ministrom w kwestii
rozwoju i koordynacji polityki związanej z dziećmi, monitorowanie i przeglądanie
działalności legislacyjnej dotyczącej praw oraz godnego życia dzieci,
podejmowanie, promowanie i publikowanie badań związanych z każdą sprawą
dotyczącą praw i godnego życia dzieci; oraz doradzanie ministrom przy
wdrażaniu odpowiednich propozycji legislacyjnych, szczególnie tych
wpływających na sytuację dzieci i ich dobrobyt.
6
Jak się z nami skontaktować
Strona internetowa
www.oco.ie
Email
[email protected]
Adres pocztowy do korespondencji
Millennium House
52-56 Great Strand Street
Dublin 1
Telefon
+353 1 865 6800
Bezpłatna linia do zgłaszania skarg
1800 20 20 40
7
Składanie skargi do Biura Rzecznika Praw Dziecka
Kto może składać skargę?
Możesz złożyć skargę do Rzecznika Praw Dziecka, jeśli:
•
Masz poniżej 18 lat i uważasz, że zostałeś źle potraktowany przez
działania organizacji publicznej, szkoły, bądź bezpłatnego szpitala lub;
•
Jesteś osobą dorosłą, która chce złożyć skargę w imieniu dziecka bądź
młodej osoby poniżej 18 roku życia, ponieważ uważasz, że dziecko
zostało poszkodowane na skutek działań organizacji publicznej, szkoły czy
szpitala. Jeżeli nie jesteś rodzicem dziecka, będziemy musieli powiadomić
ich o złożeniu skargi.
Na kogo mogę się skarżyć?
Możesz się skarżyć na:
- organizację publiczną / szkołę/ szpital
Biuro Rzecznika Praw Dziecka jest uprawnione wyłącznie do prowadzenia
postępowania w sprawie skarg na organizacje publiczne, szkoły zarejestrowane
w Departamencie Edukacji i Umiejętności oraz szpitale bezpłatne (szpitale
posiadające własną radę nadzorczą). Rzecznik Praw Dziecka nie może
dochodzić skarg przeciwko organizacjom prywatnym, takim jak prywatne
ochronki. (creches)
Na co mogę się skarżyć?
Rzecznik Praw Dziecka może dochodzić skargi wówczas, gdy działania
spowodowały negatywny wpływ na dziecko i były one:
•
podjęte bez właściwych uprawnień;
•
skutkiem zaniedbania bądź nieostrożności;
•
oparte na błędnej bądź niekompletnej informacji;
8
•
oparte na dyskryminacji;
•
oparte na złej praktyce zarządzania; lub
•
nie oparte na prawidłowej praktyce zarządzania.
Kiedy mogę składać skargę?
Bardzo ważne jest, aby najpierw wykorzystać miejscowe procedury odwoławcze.
Oznacza to, że składasz skargę bezpośrednio w organizacji, której ona dotyczy,
co daje im szansę uporządkowania sprawy. Jeżeli nadal nie będziesz się czuł
usatysfakcjonowany, w dalszej kolejności możesz złożyć skargę przed
Rzecznikiem Praw Dziecka.
Aby złożyć skargę, możesz:
•
Napisać do nas na adres:
Ombudsman for Children’s Office
Millennium House
52-56 Great Strand Street
Dublin 1
lub
•
Wysłać email na adres [email protected]
lub
•
Zadzwonić na bezpłatną linię telefoniczną 1800 202040
lub
•
Złożyć skargę bezpośrednio online na www.oco.ie
9
W jaki sposób mogę się poskarżyć?
Jeżeli wysyłasz skargę na piśmie, musisz podać tyle informacji, ile tylko jest
możliwe, w tym:

krótkie przedstawienie skargi;

Twoje dane kontaktowe;

jeśli możliwe, dane kontaktowe organizacji, której dotyczy skarga; oraz

inne użyteczne bądź związane ze sprawą dane kontaktowe, takie jak
nazwisko lub numer telefonu pracownika opieki społecznej, dyrektora szkoły
itp.
Jeśli znasz kogoś, komu potrzebna jest pomoc naszego Biura, ale nie jest w
stanie napisać skargi bądź odczytać korespondencji pisemnej, zgłoś to proszę
członkowi personelu, a my zorganizujemy wygodniejszy sposób porozumienia się
z tymi osobami. OCO sporządziło materiały odnoszące się do skarg dla dzieci i
młodzieży, dostępne na stronie www.oco.ie lub po skontaktowaniu się z naszym
Biurem.
10
Organizacje, w których Rzecznik Praw Dziecka może prowadzić
dochodzenie
1. Szkoły podstawowe i ponadpodstawowe (w tym Gaelscoileanna - irlandzkie
szkoły średnie) pięcioosobowe szkoły dla zatrzymanych (detention schools) w
Irlandii, zarejestrowane w Departamencie Edukacji i Umiejętności.
2. Bezpłatne szpitale (szpitale posiadające własną radę nadzorczą)
3. Władze lokalne
4. Kierownictwo Służby Zdrowia oraz władze Służby Zdrowia (uprzednio Zarząd
Służby Zdrowia).
5. Ministerstwa
6. Organizacje publiczne, odpowiedzialne za dostarczanie usług dla dzieci i
młodzieży. Jeśli nie jesteś pewny, czy organizacja, na którą chcesz złożyć
skargę podlega kompetencjom OCO, skontaktuj się z nami, a chętnie ci
doradzimy.
11
Czasem nie wkraczamy
Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka z 2002 r., precyzuje odpowiedzialności oraz
obowiązki Rzecznika Praw Dziecka.
Biuro Rzecznika Praw Dziecka nie może wszczynać postępowania w
sprawie skargi, jeżeli:
•
Dotyczy ona innej organizacji niż publiczna, szkoły lub szpitala, bądź
jakiejkolwiek innej organizacji, nie wymienionej w Ustawie o Rzeczniku
Praw Dziecka z 2002 r.;
•
Dziecko nie było źle traktowane;
•
Osoba skarżąca nie podjęła wszelkich rozsądnych wysiłków w celu
rozwiązania sytuacji dotyczącej organizacji, np. przy zastosowaniu
własnego postępowania skargowego organizacji lub procedury
odwoławczej;
•
Sprawa już była przedmiotem dochodzenia innego Biura Rzecznika Praw
Obywatelskich;
•
Odnosi się do sprawy sądowej, wyłączonej spod kompetencji Rzecznika
Praw Dziecka, na mocy Ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka z 2002 r.
Zgodnie z treścią Ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka, skarga jest poza
naszymi kompetencjami, jeśli:
•
stanowi przedmiot postępowania sądowego;
•
dotyczy lub narusza stan bezpieczeństwa narodowego bądź spraw
wojskowych;
•
wiąże się z rekrutacją bądź stanowiskiem personelu;
•
ma związek z umową na usługi bądź o pracę;
•
ma związek z udzieleniem azylu, praw imigracyjnych, naturalizacyjnych
bądź obywatelstwa;
12
•
sprawa dotyczy ucieczki z więzienia lub innego miejsca zatrzymania (nie
dotyczy to ucieczki ze szkoły w miejscu zatrzymania dziecka - OCO ma
swoje zadania w dochodzeniu w sprawie ucieczek z tych szkół);
•
dotyczy wyników egzaminów; oraz
•
jeśli skarga nie została wniesiona w ciągu dwóch lat od zdarzenia lub
nabycia wiedzy na temat zdarzenia, chyba że występują szczególne
okoliczności.
13
Jeśli my nie możemy ci pomóc, może uczynią to te organizacje…
Inne Biura Rzeczników Praw Obywatelskich
Rzecznik Praw Obywatelskich w Kwestii Usług Finansowych
3rd Floor, Lincoln House,
Lincoln Place,
Dublin 2
Tel. miejscowy: 1890 88 20 90
T: +353 1 6620899
F: +353 1 6620890
Na stronie: www.financialombudsman.ie
Rzecznik Praw Obywatelskich w Kwestii Usług Finansowych to urzędnik
statutowy, zajmujący się w sposób niezależny nierozwiązanymi skargami
konsumentów, związanymi z ich osobistymi rozliczeniami ze wszystkimi
dostawcami usług finansowych.
Komisja Rzecznika Praw Obywatelskich przy Policji (Garda Síochana)
150 Abbey Street Upper,
Dublin 1.
Tel. miejscowy: 1890 600 800
T l: 01 871 67 27
F: 01 814 70 23
Na stronie: www.gardaombudsman.ie
Komisja Rzecznika Praw Obywatelskich przy Garda Síochána to niezależne ciało
statutowe, do którego kompetencji należy:
14
•
Niezależne i bezpośrednie dochodzenie w sprawie skarg na funkcjonariuszy
Garda Síochána;
•
Dochodzenie w każdej sprawie, nawet jeśli nie złożono skargi, w której
występuje podejrzenie dokonania wykroczenia przez funkcjonariusza Garda,
bądź też jego zachowanie usprawiedliwia wdrożenie postępowania
dyscyplinarnego;
•
Dochodzenie w sprawie każdego działania, polityki czy postępowania Garda
Síochána, mające na celu zmniejszenie liczby związanych z nimi skarg.
Biuro Rzecznika
18 Lr. Leeson Street,
Dublin 2.
T: +353-1-639 5600
Tel. miejscowy: 1890 223030
F: (01) 639 5674 Email:
Na stronie: www.ombudsman.gov.ie
Biuro Rzecznika bada skargi dotyczące działalności administracyjnej ministerstw,
dyrektora naczelnego służby zdrowia, władz lokalnych oraz Poczty (An Post).
Rzecznik Praw dla Sił Obronnych
13/15 Lower Hatch Street
Dublin 2
T: +353 1 663 3222
F: +353 1 663 3223
Na stronie: www.odf.ie
Rzecznik Praw dla Sił Obronnych śledzi skargi członków i byłych członków Sił
Obronnych.
15
Rzecznik Praw Emerytalnych
36 Upper Mount Street
Dublin 2
T: +353 (0)1 647 1650
F: + 353 (0)1 676 9577
W: www.pensionsombudsman.ie
Rzecznik Praw Emerytalnych kontroluje i rozstrzyga skargi i spory dotyczące
ustaleń emerytur zakładowych, osobistych emerytalnych rachunków
oszczędnościowych (PRSAs) oraz powierniczych rent dożywotnich Funduszy
Emerytalnych (Trust RACs).
Rzecznik Praw Prasowych
1, 2 & 3 Westmoreland Street
Dublin 2
T: miejscowy 1890 208 080
F: 01-6740046
Na stronie: www.pressombudsman.ie
Rzecznik Praw Prasowych ma za cel zapewnić społeczeństwu szybkie, uczciwe i
bezstronne metody wyjaśnienia wszelkich skarg, dotyczących gazet i
czasopism, naruszających kodeks prasowy.
Rzecznik ds. Języka (An Comisinéir Teanga)
An Spidéal, Co. na Gaillimhe
Tel: 1890 504006 | Fax: (091) 504036
www.coimisineir.ie
Zadaniem Rzecznika ds. Języka jest monitorowanie przestrzegania przez
instytucje publiczne przepisów Ustawy o Językach Urzędowych i podejmowanie
16
wszelkich koniecznych działań w celu zapewnienia wykonywania obowiązków
przez urzędy publiczne zgodnie z Przepisami Ustawy.
Inne organizacje:
Barnardos
Callsave: 1850 222 300
Tel (01) 453 0355
www.barnardos.ie
Do usług Barnardos zalicza się:
•
wspieranie rodziny
•
poradnictwo dla osieroconych dzieci, które utraciły kogoś bliskiego; oraz
•
kurator procesowy nieletniego – reprezentowanie interesów dziecka przed
sądem.
ISPCC/Childline (Linia dla Dziecka)
Linia bezpłatna: 1800 66 66 66
www.ispcc.ie
Childline to usługa polegająca na wysłuchaniu problemów dzieci, prowadzona
przez Irlandzkie Towarzystwo Przeciwdziałania Okrucieństwu Wobec Dzieci
(ISPCC)
Państwowa Rada ds. Edukacji Specjalnej
T: 046 9486400
F: 046 9486404
Na stronie: www.ncse.ie
Państwowa Rada ds. Edukacji Specjalnej organizuje wsparcie edukacyjne i
związane z nauczaniem dla dzieci z upośledzeniami, które wymagają nauczania
specjalnego. Pomoc lokalna prowadzona jest przez Organizatora Nauczania
17
Szczególnej Troski. Miejscowa szkoła poda dane kontaktowe, można też
dzwonić bezpośrednio do NCSE na podany wyżej numer.
Państwowa Komisja Opieki nad Edukacją (National Educational Welfare
Bard)
T: (01) 873 8700
Na stronie: www.newb.ie
Główną funkcją Komisji jest zapewnienie każdemu dziecku w państwie
ukończenie uznanej szkoły bądź uzyskanie właściwego wykształcenia w inny
sposób.
Informacja Zdrowia i Jakości (HIQA)
T: (021) 240 9300
Dublin biuro rejonowe tel: (01) 814 7400
HIQA odpowiada za zapewnienie jakości i bezpieczeństwa w dziedzinie usług
zdrowotnych i opieki społecznej w Irlandii.
Irlandzki Związek Młodzieży znajdującej się pod opieką instytucji (Irish
Association of Young People in Care IAYPIC)
T: 01 872 7661
Na stronie: www.iaypic.ie
Zadaniem IAYPIC’s jest nagłośnienie tego, co mówią młodzi ludzie przebywający
w zakładzie, promowanie praw dzieci w instytucjach opiekuńczych, zapewnienie
młodym ludziom informacji, porady i wsparcia oraz promowanie uczestnictwa
młodych ludzi w pracach.
Irlandzka Rada Uchodźców (Irish Refugee Council) (IRC)
T: 01 764 5854
18
Na stronie: www.irishrefugeecouncil.ie
Zadaniem Irlandzkiej Rady Uchodźców jest :
•
Upewnienie się, czy
wszelkie aspekty polityki i praktyki w Irlandii,
dotyczących udzielania azylu oraz stosunku do uchodźców (prawne,
socjalne, ekonomiczne i kulturalne) w pełni odpowiadają standardom praw
międzynarodowych oraz przestrzeganie praw człowieka w stosunku do
osób występujących o azyl oraz uciekinierów;
• obsługa sieci, wymiany informacji oraz pomocy prawnej osób
występujących o azyl oraz wspólnot uciekinierów, członkowstwa IRC oraz
innych organizacji o podobnych celach.
Zaangażowanie dzieci i młodzieży w działalność OCO
Dzieci i młodzież stanowią podstawę naszej pracy w Biurze Rzecznika Praw
Dziecka (OCO).
Tak wiele możemy się nauczyć od dzieci i młodzieży na temat ich doświadczeń i
są one tak hojne w dzieleniu się swą wiedzą, poglądami i czasem. To wyłącznie
dzięki ich uczestnictwu, możemy wykonywać naszą pracę w sposób skuteczny, a
ich wkład zwiększa sukcesy naszych działań.
Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka z 2002r., określająca sposób działania OCO
stwierdza, że dzieci muszą mieć możliwość wpływania na pracę Rzecznika Praw
Dziecka.
Rozdział 7(2) (a) Ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka z 2002 r. stanowi, że
Rzecznik Praw Dziecka musi regularnie kontaktować się z grupami dzieci i
młodzieży.
19
Jesteśmy tu po to, aby pracować w imieniu wszystkich dzieci i młodych ludzi
poniżej 18 roku życia, mieszkających w Irlandii. Spotykamy się z dziećmi i
młodymi ludźmi tak często, jak to możliwe, aby upewnić się, że nasza praca idzie
we właściwym kierunku. Podróżujemy po kraju spotykając się z dziećmi i
młodzieżą w różnych okolicznościach, a wiele z nich przybywa do OCO, aby się
z nami spotkać.
Młodzi ludzie pracują z nami przy wielu różnych projektach, takich jak konsultacje
z osamotnionymi dziećmi, które przybyły do Irlandii bez rodziców; konsultacje z
młodzieżą w Instytucie św. Patryka; oraz w pracy nad skargami. Czasami
udzielają nam porad jak wykonywać naszą pracę; czasem my ich uczymy,
opowiadamy o tym, czym się zajmujemy oraz mówimy o prawach dzieci.
Co to jest YAP?
YAP to grupa młodych ludzi w wieku 12- 17 lat, którzy pomagali ukierunkować
pracę Biura od pierwszych dni jego działalności. Grupa ta zmienia się co kilka
lat, a OCO zawiesza czasem pracę z tą strukturą po to, aby upewnić się, że
możemy spotykać się i konsultować z tyloma młodymi ludźmi na tyle różnych
sposobów, na ile to tylko możliwe.
Młodzi ludzie z panelu YAP dają nam spojrzenie młodości. Uczestniczą raczej
jako jednostki w kwestii swoich własnych praw, niż jako przedstawiciele innych
młodych ludzi.
Czym zajmują się członkowie YAP?
Zadania YAP są bardzo szerokie. Członkowie:
•
zaangażowani są w rekrutację naszego personelu;
•
„dowód młodości” nasza zewnętrzna komunikacja z dziećmi i młodzieżą – na
przykład strona internetowa, pakiet informacyjny, sprawozdania roczne,
plakaty;
•
Udzielają nam rad na temat najlepszych metod komunikowania się z dziećmi
i młodzieżą;
20
•
Pomagają nam w zdobywaniu informacji o pojawiających się problemach
dzieci i młodzieży;
•
Doradzają przy planowaniu i urządzaniu imprez OCO;
•
Pomagają przy nieustannym projektowaniu i rozbudowie lokali OCO;
•
Pomagają przy planowaniu działalności OCO;
•
Wraz z innymi dziećmi i młodymi ludźmi, aktywnie uczestniczą w promowaniu
działalności OCO oraz Konwencji Praw Dziecka przy Organizacji Narodów
Zjednoczonych (UNCRC);
•
pomagają OCO w pracy z mediami, radiem i TV; oraz
•
działają jak płyta rezonująca w odniesieniu do nowej polityki OCO oraz
kwestii badawczych.
Wizyty w OCO
Nasze Biuro odwiedzane jest regularnie przez szkoły, prowadzimy warsztaty,
podczas których dzieci i młodzież mogą dowiedzieć się o swoich prawach.
Uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych oraz członkowie grup
młodzieżowych, także uczestniczą w tych warsztatach.
Warsztaty zostały zaprogramowane w taki sposób, aby uzupełniały szkolne
programy nauczania i przekonania młodzieży o edukację dotyczącą praw
człowieka. Koncentrują się na Konwencji Praw Dziecka ONZ (CRC) oraz na roli
Biura Rzecznika Praw Dziecka. Dzieci i młodzi ludzie byli aktywnie
zaangażowani w programowanie tych warsztatów. Dają nam one stałą możliwość
konsultowania z dziećmi i młodzieżą kwestii dotyczących naszej pracy.
Inne obszary zaangażowania młodych ludzi:
W grudniu 2005 r. zwróciliśmy się do Dziecięcego Centrum Badawczego w
Trinity College w Dublin, z prośbą o zbadanie, jaki jest najlepszy sposób, aby
dzieci mogły uczestniczyć w naszej działalności. Poprosiliśmy ich o
wykorzystanie tych badań w celu przekazania nam „modelu”, który by wskazał, w
jaki sposób dzieci mogłyby z nami pracować na podstawowych obszarach naszej
działalności.
21
Jedną z części tego projektu jest wybranie specjalnego dnia, w którym
członkowie YAP pomagają organizować spotkania z młodymi ludźmi w różnym
wieku, z różnych części Irlandii i o różnych ścieżkach życia. Pracowali oni nad
znalezieniem najlepszego sposobu komunikowania się z młodymi ludźmi, aby
włączyć ich w różne aspekty naszej pracy.
YAP oraz wizyty w OCO to przykłady stworzonych przez nas struktur, dzięki
którym mamy pewność, że usłyszymy, co młodzi ludzie mają do powiedzenia.
Nasza strona internetowa – www.oco.ie
Pragnęliśmy upewnić się, że nasza strona internetowa jest interesująca i
odpowiednia dla młodych ludzi, ogłosiliśmy zatem konkurs na pomysły na nową
stronę OCO. Zwycięzcy spotkali się z firmą projektującą strony internetowe i
zaproponowali pomysły na wygląd zarówno tej, jak i różnych innych stron
internetowych.
Następnie poprosiliśmy trzy kolejne grupy młodych ludzi o pomoc w napisaniu
treści w stylu młodzieżowym, po czym wszystkie propozycje sprawdzaliśmy z
wieloma młodymi ludźmi do chwili, gdy nowa strona była gotowa do
zamieszczenia.
Wielkie Głosowanie
W roku 2007 przeprowadziliśmy największe dotychczas konsultacje z dziećmi i
młodzieżą Irlandii. Prawie 75,000 dzieci i młodych ludzi w wieku od 4 do 18 lat z
550 szkół, Youthreach Centres oraz Senior Traveller Training Centres głosowało,
jakimi sprawami OCO powinno się w ich imieniu zająć. Dzieci i młodzież
przekazali nam, że rodzina i opieka to najważniejsza dla nich sprawa. Głosowali
także za edukacją; zabawą i wypoczynkiem; prawem do głosu i zdrowiem,
bogactwem i dobrobytem. OCO cały czas zajmuje się tymi wszystkimi kwestiami
poprzez pracę nad skargami i dochodzeniami, polityką i ustawodawstwem, czy
edukacją i uczestnictwem.
22
Polityka i ustawodawstwo
Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka z 2002 r. ustala charakter polityki i
wykonywanie przez nas prac legislacyjnych.
Jaka jest rola naszej polityki?
•
Doradzamy rządowi, w jaki sposób postępować w kwestiach ważnych dla
dzieci i młodzieży.
•
Śledzimy ustawy, które mają wpływ na dzieci i przekazujemy zalecenia,
zmierzające do poprawy przepisów.
•
Zachęcamy organizacje publiczne do promowania praw i opieki nad dziećmi.
W jaki sposób doradzamy rządowi
•
Piszemy sprawozdania dla rządu, w których przekazujemy nasze rady i
zalecenia.
•
Organizujemy spotkania z ministrami, urzędnikami państwowymi oraz
członkami Oireachtas, w celu przedyskutowania naszych punktów widzenia i
znalezienia rozwiązania problemów.
W przeszłości doradzaliśmy rządowi m.in. w kwestiach:
•
ochrony dzieci przed maltretowaniem;
•
systemów prawa karnego;
•
zmiany Konstytucji w taki sposób, aby zapewnić lepszą ochronę praw
dziecka;
•
warunków i okoliczności, w jakich żyją po rozłące dzieci, które przybyły do
Irlandii bez rodziców; oraz
•
ustanowienia mechanizmów przyglądania się dziecięcym zgonom w Irlandii,
aby zapobiegać śmierci, której można było uniknąć.
My słuchamy dzieci
Podczas wykonywania naszej pracy, słuchamy tego, co mówią dzieci i młodzi
ludzie. Ich głosy pomagają nam w decyzji, jaką sprawą należy się zająć i co w tej
23
kwestii zrobić. Następnie wykorzystujemy nasze uprawnienia i naszą pozycję,
aby na te głosy zwrócić uwagę rządu i Oireachtas.
24
Podsumowanie Konwencji ONZ dotyczącej Praw Dziecka
Wszystkie dzieci i młodzi ludzie mają równe prawa. Konwencja ONZ dotycząca
Praw Dziecka zawiera wykaz praw, które winny być zagwarantowane każdemu
dziecku i młodemu człowiekowi. Wszystkie dzieci mają te same prawa i jest
odpowiedzialnością zarówno młodych ludzi, jak i dorosłych, aby prawa te były
realizowane.
Wszystkie dzieci do 18 roku życia, mają :
•
prawo do życia;
•
prawo do nazwiska i narodowości;
•
prawo do tego, aby ludzie podejmujący decyzje w ich sprawach, kierowali
się ich najlepiej rozumianym dobrem:
•
prawo do przebywania z rodzicami lub z osobami, które w najlepszy
sposób zapewnią im opiekę;
•
prawo do wypowiadania się o sprawach, które mają wpływ na ich życie i
do wysłuchania przez dorosłych, którzy poważnie potraktują ich opinie ;
•
prawo do własnych pomysłów i wypowiadania własnego zdania;
•
prawo do praktykowania swojej religii;
•
prawo do spotykania się z innymi dziećmi;
•
prawo do otrzymywania potrzebnych informacji;
•
prawo do opieki specjalnej, edukacji i w razie potrzeby, szkolenia;
•
prawo do opieki zdrowotnej;
•
prawo do tego, aby mieć wystarczającą ilość żywności i czystej wody;
•
prawo do bezpłatnej nauki;
•
prawo do zabawy i wypoczynku;
•
prawo do posługiwania się własnym językiem;
•
prawo do uczenia się własnej kultury i praktykowania jej;
•
prawo do tego, aby nie być wykorzystywanym jako tania siła robocza;
•
prawo do tego, aby nie być krzywdzonym ani zaniedbywanym;
25
•
prawo do tego, aby nie być wykorzystywanym jako żołnierz podczas
wojny;
•
prawo do ochrony przed niebezpieczeństwem; oraz
•
prawo do poznania swoich praw i odpowiedzialności.
26