Pnformacja techniczna fekt ducha w offsecie arkuszowym

!nformacja techniczna
11.1.06 5 05.2002 5 Druk opakowa! 5 Serwis
?fekt @duchaB w offsecie arkuszowym
W druku offsetowym wyst!puj" zjawiska kontaktowe – #ó$kni!cie kontaktowe i efekt „ducha”. Pod poj!ciem
#ó$kni!cia kontaktowego rozumiemy efekt #ó$kni!cia bia$ego papieru w miejscach bezpo%redniego kontaktu
z farb" naniesion" na stron! arkusza le#"cego w stosie poni#ej (Informacja Techniczna 19.1.01). Przy tzw.
efekcie „ducha” wyst!puj" zjawiska matowienia i wyb$yszczania, przy których rysunek z pierwszej strony
arkusza odznacza si! na stronie odwrotnej. Cz!sto nie ró#nicuje si! obu tych zjawisk, cho& charakteryzuj"
si! zupe$nie odmiennymi efektami.
?fekt @duchaB
"ó#kni$cie kontaktowe
Eodzaj zjawiska
Efekt matowienia i wyb$yszczania w warstwie farby
'ó$kni!cie papieru
Wyst$powanie
Tylko przy druku z odwracaniem
Widoczne ju# przy druku jednostronnym
Wp#yw lakierowania
Nasilenie zjawiska lub os$abienie
Nasilenie zjawiska
Mo%liwo&' testów
laboratoryjnych
Nie
Tak
Przyczyny powstawania zjawiska
Przy efekcie „ducha” mo#na wyj%& z za$o#enia, #e na schni!cie drugiej strony arkusza ma wp$yw kontakt z
zadrukowan" pierwsz" stron", to znaczy zadrukowana druga strona schnie w zale#no%ci od kontaktu z
zadrukowan" pierwsz" stron" lub powleczeniem papieru. Przyspieszanie procesu schni!cia powoduje
wzrost po$ysku. Natomiast opó(nianie schni!cia objawia si! obni#eniem po$ysku, spowodowanym
intensywniejszym wsi"kaniem sk$adników spoiwa farby w pod$o#e. Te w$a%nie ró#nice po$ysku okre%lane s"
jako efekt „ducha”.
Podczas schni!cia oksydacyjnego sk$adników farby powstaj" lotne produkty rozpadu, jak np. ketony i
aldehydy. Substancje te mog" mie& wp$yw na wysychanie warstwy farby drukowej. Poniewa# proces
schni!cia farby jest równie# zale#ny od rodzaju pod$o#a drukowego, nie da si! wykluczy& oddzia$ywania w
tym zakresie tak#e pod$o#a. Potwierdza to fakt, #e efekt „ducha” wyst!puje tylko na pod$o#ach wysokiej
jako%ci, powlekanych b$yszcz"cych lub matowych, a prawie zupe$nie nie zdarza si! na papierach drzewnych.
Opó(nianie schni!cia mo#e by& spowodowane równie# zubo#eniem tlenu w miejscach kontaktu pomi!dzy
zadrukowan" pierwsz" i drug" stron" arkusza. Efekt „ducha” wyst!puje czasem tak#e na pierwszej
zadrukowanej stronie, która zostaje odwrócona po krótkim czasie, co oznacza, #e na proces schni!cia
pierwszej strony wywiera wp$yw odwrotna strona arkusza.
Nie mo#na dok$adnie opisa& procesów chemicznych i fizykalnych prowadz"cych do powstawania efektu
„ducha”. Na niebezpiecze)stwo wyst"pienia tego zjawiska maj" wp$yw nast!puj"ce parametry:
!" Czarne partie aplowe druku odwrotnej strony arkusza znajduj" si! w stosie w cz!%ciowym kontakcie z
zadrukowanymi i niezadrukowanymi miejscami arkusza pierwszej strony
!" Krótki okres czasu pomi!dzy drukiem pierwszej i drugiej strony
!" Stosowanie pod$o#y o wysokiej jako%ci, szczególnie powlekanych matowych i b$yszcz"cych
11.1.06
Metody zapobiegania lub zmniejszania efektu @duchaB
!" Partie aplowe drukowa& w miar! mo#liwo%ci jako pierwsze
!" W celu redukcji grubo%ci warstwy farby bardzo nasycone elementy druku skorygowa& na etapie
przygotowalni. Pomo#e to zredukowa& ilo%& powstaj"cych podczas schni!cia oksydacyjnego lotnych
produktów rozpadu
!" Nale#y zrezygnowa& ze stosowania dodatków do farb, w szczególno%ci ró#nego rodzaju suszek
!" Korzystny wp$yw ma wietrzenie stosu. Umo#liwia to ulatnianie si! produktów rozpadu
!" W przypadku konieczno%ci dalszego uszlachetniania druku korzystniej jest stosowa& lakiery dyspersyjne
ni# lakiery drukowe olejowe
!" Lakierowanie pierwszej zadrukowanej strony przed drukiem drugiej
!" Nale#y zrezygnowa& ze stosowania farb typu fresh, które nie zasychaj" na wa$kach i w ka$amarzu. Nie s"
one, co prawda przyczyn" powstawania zjawiska, ale mog" podwy#szy& ryzyko jego wyst"pienia. (Efekt
„ducha” znany by$ jeszcze przed wprowadzeniem do produkcji tego typu farb)
!" Zastosowanie farby o niskim zapachu w$asnym serii TGA
Seria farb OPA
Parametry odporno&ci wg normy D!N 16 52M/25
(wiat#o WS
Spirytus
Mieszanina
rozpuszczalników
Alkalia
"ó#ta
M1 OPA 5025
5
+
+
+
Magenta
M2 OPA 5025
5
+
+
-
Ryjan
M3 OPA 5025
8
+
+
+
Rzarna
M1 OPA 5025
8
+
+
+
Farby serii TGA nie powoduj" powstawania produktów rozpadu podczas schni!cia. Poniewa# stosowanie
tych farb nie gwarantuje jednak tak wysokiej odporno%ci na %cieranie, jak przy farbach schn"cych
oksydacyjnie, zaleca si! lakierowanie gotowych druków.
Dalsze informacje i porady mo#na uzyska& pod internetowym adresem: ww.mhp.com.pl
Niniejsza informacja techniczna odpowiada aktualnemu stanowi naszej wiedzy w tym temacie i spe$nia tylko funkcj! informacyjn" i
doradcz". Z tego wzgl!du nie mo#e by& podstaw" do roszcze) prawnych. Zastrze#one s" zmiany wynikaj"ce z post!pu technicznego.