Rynek produktów organicznych w Kanadzie

Rynek produktów organicznych w Kanadzie

Rynek produktów organicznych w
Kanadzie
2011-07-06 21:54:55
2
Wymogi, organizacja rynku, możliwości eksportu.
UWAGA: W czerwcu 2011 roku Unia Europejska i Kanada osiągnęły porozumienie w sprawie
wzajemnej uznawalności produktów ekologicznych. Oznacza to, że produkty europejskie, które
otrzymały certyfikat produktu ekologicznego w UE nie będą musiały dokonywać dodatkowej
certyfikacji w Kanadzie.
Więcej informacji na ten temat...
1. Rynek produktów organicznych.
Rynek żywności organicznej jest aktualnie wskazywany przez analityków branży spożywczej za najbardziej
dynamiczny i szybko rozwijający się sektor światowego przemysłu spożywczego.
Za żywność ekologiczną/organiczną, są uważane produkty, do produkcji których nie stosuje się pestycydów,
nawozów sztucznych, hormonów i antybiotyków oraz z którymi nie wiążą się takie technologie jak inżynieria
genetyczna lub napromieniowania. Będący niegdyś rynkiem niszowym, obecnie rynek produktów organicznych
szacuje się na około 28 mld $US wartości globalnej.
Od kilku lat popularność żywności ekologicznej rośnie, jako ważnej części nowych systemów gospodarki rolnej,
przez które zmierza się do osiągnięcia zdrowszego środowiska naturalnego, zrównoważonego w perspektywie
długoterminowej. Rolnictwo ekologiczne stało się również popularne wśród orędowników ochrony środowiska
naturalnego. Ten wpływowy ruch zaczął uświadamiać konsumentów co do korzyści rolnictwa ekologicznego oraz
szkodliwych skutków niewłaściwej hodowli, co wpłynęło na wzrost sprzedaży żywności i towarów organicznych.
Coraz więcej konsumentów nie tylko zwraca uwagę na to, co znajduje się wśród składników żywności, ale
również w jaki sposób żywność jest produkowana. W rezultacie, zdrowie i dobre samopoczucie coraz częściej
wpływają na decyzje zakupowe konsumentów.
Konsumenci sięgają po naturalne produkty także z takich przyczyn jak wzrost występowania w społeczeństwie
alergii i chorób nowotworowych, chęć zdrowego wychowania dzieci i zainteresowanie zdrowym stylem życia.
Detaliści na całym świecie podążają za tzw. trendem "wellness" i traktują temat zdrowej żywności coraz
poważniej. Widać to w pojawieniu się w sieciach handlowych odrębnych stoisk z żywnością organiczną oraz w
rozwoju nowych sieci takich jak Whole Foods, które specjalizują się w sprzedaży zdrowej żywności. Ten ruch
podjęły firmy działające na rynkach Ameryki Północnej, Europy, jak również na rynkach wschodzących takich jak
Rosja, Meksyk i Brazylia.
Obecnie, coraz większa świadomość zdrowotna staje się jednym z kluczowych obszarów rozwoju i budowania
strategii marketingowych w branży spożywczej.
1.1 Charakterystyka kanadyjskiego rynku produktów organicznych.
Napędzany w dużej mierze przez popyt na naturalną żywność, kanadyjski sektor rolnictwa ekologicznego
odnotował gwałtowny wzrost w ostatnich latach. Sektor rolnictwa ekologicznego jest jednym z najszybciej
rozwijających się sektorów w kanadyjskim rolnictwie, rośnie w tempie od 15 do 20% rocznie.
3
Wielkość popytu obecnie wyprzedza produkcję krajową, w związku z czym istnieje luka podażowa, stanowiąca
szansę dla produktów pochodzących z importu.
Według raportu opublikowanego przez Centrum Rolnictwa Ekologicznego Kanady (Organic Agriculture Centre of
Canada) w maju 2007 r. ocenia się, że Kanadyjczycy wydali co najmniej 1 mld CAD na certyfikowane produkty
organiczne w 2006 roku. Liczba ta nie uwzględnia żywności, która była sprzedawana jako ekologiczna, ale nie
była potwierdzona certyfikatem.
Sprzedaż produktów organicznych to 412 mln CAD w sieciach super i hipermarketów. To 28 procentowy wzrost w
porównaniu z rokiem 2005.
Wielkość sprzedaży w sklepach z naturalną żywnością również corocznie wzrasta i w 2006 roku stanowiła prawie
jedną trzecią sprzedaży produktów organicznych. Mniejsze sklepy spożywcze, drogerie oraz sklepy
specjalistyczne sprzedały żywność organiczną za około 175 mln CAD w roku 2006.
Sprzedaż bezpośrednia, od rolników z 3600 certyfikowanych gospodarstw ekologicznych, stanowiła około 5%
sprzedaży w roku 2006.
Wzrost sprzedaży produktów ekologicznych na rynku kanadyjskim odnotowuje się corocznie w takich
segmentach jak: pieczywo, mleko, słodkie i pikantne przekąski, lody, dania gotowe, jak również chłodzone i
mrożone mięso oraz przetworzona żywność.
Dnia 1 września 2010 roku, rząd kanadyjski ogłosił plan inwestycji w wysokości 6,5 mln $CAD w zaawansowane
badania, które mają za zadanie pomóc w rozwoju rynku i zapewnić utrzymanie dobrego kursu kanadyjskiego
przemysłu organicznego. Planowane są badania w ośrodkach akademickich, przemysłowych i rządowych, które
będą miały na celu opracowanie bardziej wydajnych i rentownych procesów dla rolnictwa ekologicznego.
Badania skoncentrują się na takich obszarach jak: żyzność gleb, uprawa zbóż, produkcja szklarniowa i
przetwórstwo spożywcze. Działania te koordynowane są przez Kanadyjską Federację Organiczną i będą zmierzać
do zwiększenia wydajności upraw, a także do opracowania rozpoznawalnych na rynku marek wysokiej jakości,
tak aby Kanada mogła uzyskać w przyszłości pozycję lidera w produkcji ekologicznej.
Projekt nazywany The Organic Science Cluster Project, finansowany przez rząd Kanady, jest przez specjalistów
uważany za kluczowy dla tego szybko rozwijającego się segmentu kanadyjskiego rolnictwa.
1.2 Rynek produktów organicznych w Kanadzie - dane statystyczne za 2008 rok:
■
■
■
■
■
■
■
■
■
Około 3700 producentów posiada 612 tysięcy hektarów przeznaczonych pod uprawy ekologiczne;
Certyfikowane gospodarstwa ekologiczne stanowią około 1,5% całkowitej liczby gospodarstw rolnych w
Kanadzie. Gospodarstwa ekologiczne owocowo-warzywne są jednym z najszybciej rozwijających się sektorów;
Istnieje ponad 1200 certyfikowanych przetwórców i producentów szerokiej gamy składników organicznych i
produktów gotowych do spożycia;
Całkowita roczna sprzedaż detaliczna certyfikowanych produktów rolnictwa ekologicznego w Kanadzie to około
2 mld CAD, z czego około 45% odbywa się w hipermarketach;
W 2008 roku wartość sprzedaży produktów organicznych w Kanadzie wynosiła 31 dolarów na jednego
mieszkańca, w porównaniu z 28,9 dolarów w roku poprzednim.
Świeże warzywa stanowią 25% sprzedaży żywności ekologicznej w supermarketach;
Kanada eksportuje szeroki wybór certyfikowanych produktów ekologicznych, począwszy od ziarna luzem do
pakowanych gotowych produktów w każdej kategorii;
Największa część kanadyjskiego eksportu produktów ekologicznych trafia do Stanów Zjednoczonych, Unii
Europejskiej i Japonii;
W 2008 roku Kanada zanotowała 61 importowanych produktów ekologicznych, objętych kodyfikacją i
ewidencją, o wartości importu około 252 mln CAD.
4
■
■
■
Stany Zjednoczone są głównym eksporterem produktów ekologicznych do Kanady, a wartość eksportu
amerykańskiego wyniosła w 2008 roku około 187 mln CAD.
Pozostali główni dostawcy produktów ekologicznych do Kanady to: Chile, Meksyk, Chiny, Włochy i Niemcy;
Wśród importu produktów organicznych największą część stanowiły warzywa i owoce - import o wartości 223
mln CAD.
Tabela nr 1. Sprzedaż produktów organicznych w Kanadzie w roku 2008.
Kategorie produktów
CAD
Gotowe produkty spożywcze
86,852,918
Chłodzone (żywność i napoje)
76,552,241
Mleczarskie
70,962,817
Napoje
45,930,995
Przyprawy, sosy, pasty
29,414,427
Przekąski
20,506,875
Mrożonki
20,151,511
Żywność dla dzieci
15,211,034
Piekarnicze
14,444,660
Do pieczenia
12,049,370
Wyroby cukiernicze
3,480,861
5
Kategorie produktów
CAD
Przetworzone (paczkowane)
2,408,756
Desery
2,036,599
Delikatesowe
81,058
Mięso
64,748
Łącznie
400,148,870
Żródło: Statistics Canada.
Tabela nr 2. 10 najważniejszych segmentów produktów organicznych w Kanadzie w 2008 roku.
Kategorie
Sprzedaż w
mln CAD
Napoje sojowe
47.3
Mleko
37.2
Jogurty
35.4
Płatki zbożowe
32
Kawa - w ziarnach i mielona
27.2
Zupy
19.5
6
Kategorie
Sprzedaż w
mln CAD
Jaja
15.7
Chleb
13.1
Żywność dla dzieci
11.4
Soki i napoje
9.8
Żródło: Statistics Canada.
Tabela nr 3. 10 kategorii produktów o największym wzroście sprzedaży w latach 2006-2008.
Zmiana (w %)
Kategorie
2005-2006
2007-2008
Napoje sojowe
1.2
5.1
Żywność dla dzieci
3.1
11.4
Produkty lodziarskie
0.0
1.2
Sosy owocowe i jabłkowe
1.4
7.1
Kaszki zbożowe dla niemowląt
0.9
3.0
Sosy mięsne i owoców morza
0.0
2.0
7
Zmiana (w %)
Kategorie
2005-2006
2007-2008
Warzywa mrożone
0.9
7.2
Zupy
5.9
19.5
Ocet
0.4
1.3
Chleb
0.0
1.0
Suszone owoce
0.1
0.4
Żródło: Statistics Canada.
2. Zasady dotyczące produktów organicznych obowiązujące na kanadyjskim rynku
2.1 Wstęp
Przed 2009 rokiem produkcja żywności ekologicznej w Kanadzie była regulowana przez różnie interpretowane
normy krajowe, publikowane przez Kanadyjski Urząd Standardów (Standards Council of Canada - SCC ).
Dobrowolne standardy określały minimalne kryteria ekologiczne dotyczące praktyk rolniczych, produkcji
produktów ekologicznych oraz zasad etykietowania.
Główną potrzebą wprowadzenia nowych rozwiązań było utrzymanie i rozwój handlu, głównie z krajami Unii
Europejskiej, w której odpowiednie normy dotyczące żywności ekologicznej już obowiązywały.
Ponadto rynki eksportowe nie osiągały swojego pełnego potencjału. Różnorodność wymagań certyfikacyjnych w
połączeniu z dobrowolnymi standardami ograniczały wzrost kanadyjskiego eksportu.
2.2 Przepisy i wymogi jakościowe
W dniu 30 czerwca 2009 roku zaczęły obowiązywać przepisy Rozporządzenia ds. Produktów Organicznych (The
Organic Products Regulations), regulujące certyfikację produktów ekologicznych w Kanadzie.
8
Przepisy te przewidują obowiązkową certyfikację w odniesieniu do zmienionych standardów produktów
ekologicznych.
Kanadyjska Agencja ds. Inspekcji Żywności (Canadian Food Inspection Agency - CFIA), we współpracy z
Kanadyjską Federacją Organiczną (The Organic Federation of Canada) powołała Komisję ds. Interpretacji
Standardów Organicznych (The Organic Standards Interpretation Committee - SIC), której celem jest
zapewnienie odpowiedniej interpretacji zagadnień związanych z Narodowymi Standardami Rolnictwa
Ekologicznego (The National Standards for Organic Agriculture) zawartymi w poniższych dokumentach:
CAN/CGSB-32.310 - Organic Production Systems - General Principles and Management Standards - opisuje
zasady i standardy zarządzania w ekologicznych systemach produkcyjnych:
http://www.tpsgc-pwgsc.gc.ca/cgsb/on_the_net/organic/032_0310_2006-e_Amended%20Oct%202008-dec%2009
%28Internet%20version%29.pdf
CAN/CGSB-32.311 - Organic Production Systems - Permitted Substances List - stanowi wykaz substancji, które
są dopuszczone do stosowania w systemie produkcji ekologicznej.
Według listy zabronione są między innymi:
■
■
■
■
■
■
■
■
■
wszystkie materiały i produkty wytworzone w procesach inżynierii genetycznej,
pestycydy syntetyczne, środki do konserwacji drewna oraz inne pestycydy z wyjątkiem przypadków
określonych w CAN/CGSB-32.31,
nawozy lub materiały kompostowe pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, który zawierają substancje
zabronione,
osady ściekowe wykorzystywane do użyźniania gleby,
syntetyczne regulatory wzrostu,
syntetyczne alopatyczne leki weterynaryjne, w tym antybiotyki i środki przeciwpasożytnicze, z wyjątkiem
przypadków określonych w niniejszym standardzie,
substancje syntetycznie przetworzone, składniki i dodatki do żywności oraz substancje pomocnicze w tym
siarczany, azoty i azotyny, z wyjątkiem przypadków określonych w CAN/CGSB-32.311,
promieniowanie jonizujące oraz formy napromieniania produktów przeznaczonych do produkcji żywności,
sprzęt, materiały do pakowania i magazynowania lub pojemniki, które zawierają syntetyczne substancje
grzybobójcze, owadobójcze i środki konserwujące:
http://www.tpsgc-pwgsc.gc.ca/cgsb/on_the_net/organic/032_0311_2006-e_Amended%20Oct%202008%20and%2
0Dec%202009.pdf
Zgodnie z Rozporządzeniem ds. Produktów Organicznych oficjalnie rozpoczął działalność Kanadyjski Urząd
Organiczny (The Canada Organic Regime - COR ), którego powołanie stanowiło odpowiedź na wnioski sektora
rolnictwa ekologicznego i konsumentów o opracowanie systemu regulacji w tym zakresie.
W myśl nowych zasad, produkt organiczny jest produktem rolnym, który został certyfikowany jako
organiczny. Produkt może być zakwalifikowany do tej kategorii, jeżeli jest produkowany przy użyciu
metod określonych przez kanadyjskie standardy dotyczące produktów organicznych.
Produkty, które mają być zatwierdzone jako organiczne muszą być poświadczone przez Jednostkę
Certyfikującą (Certification Body), akredytowaną przez CFIA. Jednostka Certyfikująca musi zaświadczyć,
iż produkt spełnia kanadyjskie normy organiczne. CFIA współpracuje z Jednostką Weryfikacyjną (Conformity
Verification Bodies) w zakresie akredytacji Jednostki Certyfikującej przez COR.
9
Certyfikacja, zgodne z Rozporządzeniem ds. Produktów Organicznych (The Organic Products Regulations),
dotyczy produktów rolnych przedstawianych jako ekologiczne w imporcie, eksporcie i w obrocie między
prowincjami, które są oznaczone federalnym znakiem.
Przed dniem 30 czerwca 2009 r. wiele produktów, krajowych i importowanych otrzymało certyfikat norm
organicznych dobrowolnie. W 2009 roku, zgodnie z nowym rozporządzeniem, certyfikaty te zachowują ważność,
jeżeli organ certyfikujący był akredytowany przez organ weryfikujący i CFIA.
Od dnia 30 czerwca 2009 r. do dnia 30 czerwca 2011 r., producenci wyrobów organicznych, którzy uzyskali
certyfikat od innych instytucji niż kanadyjskie wymienione powyżej, są zobowiązani do wprowadzania, we
współpracy z CFIA, planu działań w celu uzyskania zgodności z kanadyjskimi normami.
Lista Akredytowanych przez COR Jednostek Certyfikacyjnych w Kanadzie znajduje się na stronie internetowej
CFIA: http://www.inspection.gc.ca/english/fssa/orgbio/cbcanliste.shtml
Istnieje także możliwość uzyskania certyfikacji swojego produktu poza Kanadą. Lista akredytowanych instytucji
certyfikacyjnych w innych rejonach świata znajduje się również na stronie internetowej CFIA:
http://www.inspection.gc.ca/english/fssa/orgbio/cbintliste.shtml
Lista jednostek weryfikacyjnych znajduje się pod linkiem:
http://www.inspection.gc.ca/english/fssa/orgbio/cvbliste.shtml
Produkty deklarowane jako organiczne muszą charakteryzować się właściwościami określonymi
przez nowe przepisy:
■
■
■
Tylko produkty wytworzone ze składników organicznych o zawartości wyższej lub równej 95% mogą być
oznaczone jako organiczne lub opatrzone znakiem dla produktów ekologicznych.
Wieloskładnikowe produkty o zawartości 70-95% składników organicznych mogą zawierać opis: "zawiera x%
składników organicznych". Produkty te nie mogą być opatrzone znakiem organicznym dla produktów
ekologicznych ani być uznawane za organiczne.
Wieloskładnikowe produkty o zawartości materii organicznej poniżej 70% mogą zawierać jedynie oznaczenia
organiczne na liście składników produktu. Produkty te nie mogą być opatrzone znakiem organicznym.
Produkty wytwarzane i sprzedawane w ramach tej samej prowincji nie są objęte przepisami nowego
rozporządzenia, chyba że posiadają nowy federalny znak towarów organicznych.
Produkty wytwarzane i sprzedawane w ramach tej samej prowincji podlegają przepisom prowincjonalnym
dotyczącym produktów organicznych: The Consumer Packaging and Labelling Regulations oraz The Food and
Drug Regulations.
Prowincje Quebec i British Columbia mają zatwierdzone systemy certyfikacji żywności ekologicznej, natomiast
inne prowincje rozważają opracowanie własnego systemu.
Regulacje prowincjonalne znajdują się na stronie internetowej Canadian Organic Growers:
http://www.cog.ca/index.php?page=provincial-standards
2.3 Ogólne warunki importu i eksportu
10
Produkty organiczne mogą być wwożone do Kanady, jeżeli są:
■
■
■
zgodne z kanadyjskimi standardami;
certyfikowane jako ekologiczne zgodnie z umowami zawartymi z innym państwem, w odniesieniu do przywozu i
wywozu produktów ekologicznych;
certyfikowane jako ekologiczne zgodnie z ww. umową przez jednostkę certyfikującą uznaną przez państwo, o
którym mowa powyżej.
Wszyscy importerzy produktów ekologicznych muszą być zdolni wykazać za każdym razem, że przywożony
produkt spełnia wymogi opisane powyżej. Importerzy muszą posiadać wszystkie dokumenty potwierdzające ten
fakt. Dokumenty te są przedmiotem weryfikacji przez inspektorów CFIA.
Negocjacje w sprawie akceptacji kanadyjskich standardów z innymi krajami są zadaniem federalnego rządu
Kanady. Negocjacje z głównymi partnerami handlowymi Kanady w sprawie produktów organicznych zostały
potraktowane na zasadzie pierwszeństwa.
W 2008 r. 47 krajów, w tym 27 Unii Europejskiej, posiadało regulacje dotyczące produktów organicznych.
W dniu 17 czerwca 2009 r., rząd Kanady zawarł umowę w sprawie handlu produktami ekologicznymi ze Stanami
Zjednoczonymi.
Regulacje w Unii Europejskiej pod linkiem:
http://www.organic-europe.net/europe_eu/eu-regulation-on-organic-farming.asp
Regulacje w Stanach Zjednoczonych pod linkiem: http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/nop
Regulacje międzynarodowe pod linkiem; http://www.ifoam.org/about_ifoam/standards/norms.html
W 2007 roku Kanada stała się pierwszym krajem na świecie, który wprowadził system monitorowania obiegu
produktów ekologicznych na całym terytorium państwa. Od sierpnia 2008 roku rząd Kanady wprowadził 61
kodów dla ekologicznych surowców zharmonizowanych z systemem rejestracji importu, w celu monitorowania
importowanych produktów ekologicznych, od wyrobów mleczarskich po warzywa i owoce.
Kolejne pozycje produktów mają zostać zintegrowane w ciągu najbliższych trzech lat w celu stworzenia pełnej
listy kodów pozwalających monitorować obieg produktów zarówno w imporcie, jak i eksporcie w poszczególnych
kategoriach produktów rolnych. Pozwoli to na tworzenie aktualnych i dokładnych statystyk oraz ma pomóc w
określeniu potencjału rynkowego.
Szczegółowe informacje dotyczące kodów dostępne są pod linkiem:
http://www4.agr.gc.ca/AAFC-AAC/display-afficher.do?id=1199997881628%E2%8C%A9=eng
3. Imprezy targowe
Duża popularność produktów organicznych na rynku żywności nie jest zjawiskiem nowym. Mimo że sektor
rozwija kreatywne sposoby zaspokajania popytu konsumentów na zdrową żywność ekologiczną, to nie było i nie
ma wyraźnego oraz zdecydowanego nacisku na walory zdrowotne w promocji tych produktów. Natomiast
zauważalne jest, że bardzo wielu wystawców na targach żywności promuje produkty organiczne i składniki
ekologiczne. Różnorodność produktów jest bardzo duża: jogurty, owoce, napoje energetyczne, kawa, frytki i
zioła, by wymienić tylko kilka. Widoczne jest także, iż poprzez opakowania, promocję oraz szeroki asortyment,
11
produkty organiczne są teraz w bezpośredniej konkurencji z produktami należącymi do głównego nurtu w
sprzedaży. Obecnie znaczący detaliści wprowadzają nowe linie produktów organicznych, aby zapewnić
nabywcom szeroki wybór i zaspokoić rosnący popyt.
W Kanadzie odbywa się corocznie wiele imprez związanych z rynkiem żywności oraz produktów organicznych. Do
najważniejszych targów i wystaw należą:
SIAL Canada Food Show - jedna z największych obecnie wystaw sektora rolno-spożywczego na kontynencie
północnoamerykańskim
http://www.sialcanada.com/sial/en/index.sn
Ethnic and Specialty Food Expo
http://www.ats.agr.gc.ca/eve/5295-eng.htm
http://www.biztradeshows.com/trade-events/ethnic-specialty-food.html
Grocery Showcase West
http://www.cfig.ca/gsw.asp
BC Foodservice Expo
http://www.crfa.ca/tradeshows/bcfse/
Grocery Innovations Trade Show
http://www.groceryinnovations.com/delegate/index.htm
Organic Islands Festival and Sustainability Expo
http://www.organicislands.ca/
CHFA Expo West
http://www.chfa.ca/EVENTS/ExpoWest.aspx
Alberta Foodservice Expo
http://www.albertafoodserviceexpo.ca/
12
4. Przydatne strony internetowe
Regulacje dotyczące produktów organicznych (Organic Products Regulations, 2009) pod linkiem:
http://laws-lois.justice.gc.ca/eng/SOR-2009-176/FullText.html
Regulacje dotyczące produktów rolniczych (Canada Agricultural Products Act) pod linkiem:
http://laws-lois.justice.gc.ca/eng/C-0.4/FullText.html
Pełne zasady działania Kanadyjskiego Urzędu Organicznego (Canada Organic Regime) pod linkiem:
http://www.inspection.gc.ca/english/fssa/orgbio/orgbiopolie.shtml
Strona Kanadyjskiego Centrum Organicznego pod linkiem:
http://www.oacc.info/ResearchDatabase/res_welcome.asp
Najnowsze wiadomości z kanadyjskiego rynku organicznego pod linkiem: http://www.cog.ca/
Opracowanie: Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Konsulatu Generalnego RP w Montrealu.
13