Ćwiczenia z meteorologii i klimatologii, PRZYRODA – II rok

Ćwiczenia z meteorologii i klimatologii,
1.
PRZYRODA – II rok
Temperatura powietrza w Polsce (1)
Wykreślenie mapy średniej rocznej temperatury i rocznej amplitudy temperatury powietrza; interpretacja mapy,
czynniki ksztłtujące zmienność przestrzenną temperatury powietrza w Polsce.
2.
Temperatura powietrza w Polsce (2)
Wykreślenie mapy średniej temperatury powietrza zimy (XII, I, II) i lata (VI-VIII); interpretacja mapy, czynniki
sezonowej zmienności przestrzennej temperatury powietrza w Polsce.
3.
Klasyfikacje termiczne miesięcy
Przeprowadzenie klasyfikacji termicznej miesięcy wybranej stacji wg metod: H. Lorenc oraz M.Miętusa i in.;
dla stacji Borucino (do wykonania obliczeń będą potrzebne laptopy ew. netbooki).
4.
Termiczne pory roku + okres wegetacyjny i gospodarczy
Wykonanie obliczeń oraz przedstawienie graficzne ww. okresów dla wybranej stacji
5.
Kompleksowa charakterystyka warunków termicznych Borucina
Charakterystyka i ocena warunków termicznych Borucina za pomocą poznanych wskaźników
6.
Temperatura gruntu
Charakterystyka temperatury gruntu w Borucinie za pomocą poznanych wskaźników (średnie miesięczne temperatury
gruntu na gł. 5, 10, 20 i 50 cm; występowanie wartości ekstremalnych, głębokość przemarzania gruntu)
7.
Zachmurzenie i usłonecznienie w Polsce
Wykreślenie mapy średniego rocznego zachmurzenia i usłonecznienia; charakterystyka sezonowej zmienności
ww. elementów na obszarze Polski, czynniki zmienności.
8.
Zachmurzenie i usłonecznienie w Borucinie
Wyznaczenie średniej długości dnia dla poszczególnych miesięcy, obliczenie usłonecznienia względnego, średniego
zachmurzenia oraz liczby dni pogodnych i pochmurnych.
9.
Chmury
Międzynarodowy podział chmur, rozpoznawanie chmur, określanie stopnia zachmurzenia ogólnego, przeliczanie skal
ośmio i dziesięciostopniowej.
10. Opady atmosferyczne w Polsce (1)
Wykreślenie mapy rocznych sum opadów w Polsce metodą wieloboków Thiessena; interpretacja mapy - czynniki
kształtujące wielkość opadów
11. Opady atmosferyczne w Polsce (2)
Wykreślenie mapy sum opadów półrocza letniego i zimowego w Polsce metodą izohiet; interpretacja mapy - czynniki
kształtujące sezonową zmienność sum opadów atmosferycznych
12.
Opadowe klasyfikacje miesięcy
Opracowanie kalendarza klas opadów atmosferycznych w Borucinie w latach 1971-2000 wg klasyfikacji kwantylowej
(do wykonania obliczeń będą potrzebne laptopy ew. netbooki). .
13. Warunki anemometryczne Polski
Wykreślenie kierunkowo-prędkościowych róż wiatru wybranych stacji; charakterystyka stosunków
anemometrycznych Polski.
14. Sprzęt meteorologiczny
Zapoznanie się z podstawowym sprzętem meteorologicznym oraz zasadami wykonywania pomiarów
meteorologicznych (ogródek meteorologiczny, serwerownia).
15. Zaliczenie (ustne)
LITERATURA:
Aguado E, Burt J.E., 2007, Understanding Weather & Climate, Pearson Prentice Hall, Upper Saddle River New Jersey.
Arhens C.D, 2007, Essentials of Meteorology, Cengage Learning.
Bac S. (red.), 1982, Agroklimatyczne podstawy melioracji wodnych w Polsce, PWRiL, Warszawa, 313pp..
Chomicz K., 1951, Ulewy i deszcze nawalne w Polsce, Wiadomości Służby Hydrologiczno – Meteorologicznej, z. 2 – 3;
Chromow S.P., 1977, Meteorologia i klimatologia, PWN, Warszawa.
Crowe P.R., 1987, Problemy klimatologii ogólnej, PWN, Warszawa.
Doroszewski A., Górski T., 1995, Prosty wskaźnik ewapotranspiracji potencjalnej, Roczniki AR w Poznaniu, CCLXXI, 3-8.
Drwal J., Trapp J.A., 1992, Związki pomiędzy wykształceniem sieci wodnej a atmosferycznym dopływem wody na
Żuławach Elbląskich, Przegląd Geograficzny, LXIV, 1-2.
Filipiuk E., 2001. Ocena dokładności estymacji średniej miesięcznej temperatury powietrza. Annales UMCS, Sectio B, vol.
LV/LVI, 153-158.
Gorczyński W., 1918. Nowe izotermy Polski, Europy i kuli ziemskiej. Warszawa.
Haman K., 1965, Wstęp do fizyki atmosfery, Łódź.
Jakusik E., Owczarek M., Filipiak J., 2004, Zmienność temperatury gruntu w rejonie Żuław Wiślanych i okolic, Wiadomości
IMGW, 1.
Janiszewski F., 1988, Instrukcja dla stacji meteorologicznych. IMGW, Wyd. Geol., Warszawa.
Jaworski J., 1989, Matematyczne modelowanie procesu ewapotranspiracji z wykorzystaniem standardowych danych
meteorologicznych, Roczniki AR w Poznaniu, CCL, Melioracje 8, Materiały sesji „Mikroklimat i parowanie terenowe”,
13-22;
Jurak D., 1998, Przestrzenny i czasowy rozkład parowania potencjalnego w Polsce, Wiadomości IMGW, 3, 29-41;
Kaczorowska Z., 1962, Opady w Polsce w przekroju wieloletnim, Prace Geograficzne IG PAN, 33, Warszawa;
Kossowska-Cezak U., 2001, Miesięczne i sezonowe anomalie temperatury i opadów – metody wyznaczania i częstość
występowania, Annales UMCS, Sectio B, LV/LVI, Lublin;
Kossowska-Cezak U., Martyn D., Olszewski K., Kopacz-Lembowicz M., 2000, Meteorologia i klimatologia: pomiary,
obserwacje, opracowania, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, Łódź.
Koźmiński Cz.,Michalska B., 1980, Czasowy rozkład liczby dni z określoną temperaturą gleby na głębokości 5, 10 i 20 cm
w Polsce. Pamiętnik Puławski. Prace IUNG, 72.
Kożuchowski K., (red.), 2005, Meteorologia i klimatologia, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Kożuchowski K., 1998, Atmosfera Klimat Ekoklimat, PWN, Warszawa
Kożuchowski K., 2004, Ewapotranspiracja i klimatyczny bilans wodny, [w:] Kożuchowski K., (red.) Skala, uwarunkowania
i perspektywy współczesnych zmian klimatycznych w Polsce, Wyd. Biblioteka, Łódź, 59-68;
Kożuchowski K., Wibig J., 1988, Kontynentalizm pluwialny w Polsce: zróżnicowanie geograficzne i zmiany wieloletnie”,
Acta Geographica Lodziensia, nr 55, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Ossolineum, Łódź,
Kwiecień K., 1976, Specyficzne cechy klimatu i ich oddziaływanie na produkcję rolną [w:] Augustowski B. (red.)
Zagadnienia optymalizacji gospodarki na Żuławach Wiślanych. GTN, 16-33.
Lorenc H., 1978, Opady ulewne i nawalne na obszarze wielkiej Warszawy, Przegląd Geofizyczny, z. 4;
Lorenc H. (red.), 2005. Atlas klimatu Polski. IMGW, Warszawa, 116pp.
Lorenc H., Suwalska-Bogucka M., 1995. Metody obliczania średniej dobowej temperatury i wilgotności względnej
powietrza. Materiały Badawcze IMGW, Seria Meteorologia, 24, 40 pp.
Lorenc H., Suwalska-Bogucka M., 1996. Thermal tendencies of winters in Poland as the indicator of climate variability.
Zesz. Nauk. UJ, MCLXXXVI, Prace Geograficzne, 102, 365-374.
Madany R., 1983. Prognoza występowania i intensywności wiosennych przymrozków lokalnych w Polsce nizinnej.
SGGW-AR, 60pp.
Malinowska M. (red.), 2010, Przewodnik do ćwiczeń z meteorologii i klimatologii, Wyd. UG, Gdańsk, 146pp.
Marsz A., 1995. Wskaźnik oceanizmu jako miara klimatycznego współoddziaływania w systemie ocean- atmosferakontynenty, WSM Gdynia, 110pp.
Miętus M., Filipiak J., 2001. Struktura czasowo-przestrzennej zmienności warunków termicznych w rejonie Zatoki
Gdańskiej. Materiały Badawcze IMGW, Seria Meteorologia, 32, 53pp.
Miętus M., Filipiak J., 2002, Struktura czasowo-przestrzennej zmienności warunków opadowych w rejonie Zatoki
Gdańskiej, Materiały Badawcze IMGW, Seria: Meteorologia, 34.
Miętus M., Filipiak J., Owczarek M., Jakusik E., 2005, Zmienność warunków opadowych w rejonie polskiego wybrzeża
Morza Bałtyckiego w świetle kwantylowej klasyfikacji opadowej, Materiały Badawcze IMGW, Seria: Meteorologia, 37;
Miętus M., Owczarek M., Filipiak J., 2002. Warunki termiczne Pomorza w świetle wybranych klasyfikacji. Materiały
Badawcze IMGW, Seria Meteorologia, 35, 68pp.
Miętus M., Owczarek M., Filipiak J., 2002. Warunki termiczne Pomorza w świetle wybranych klasyfikacji. Materiały
Badawcze IMGW, Seria Meteorologia, 35, 68pp.
Molga M., Sokołowska J., 1963. Fenologiczne pory roku w Polsce. Wiad. Służby Hyd. Meteor., 55, 3-34.
Morawska-Horawska M., 1991. Fale ciepła i chłodu w Krakowie w stuleciu 1881-1980, Wiadomości IMGW, XIV(XXXV),
1-4, 127-136.
Mrugała Sz., 2001, Opady atmosferyczne o normalnej i anomalnej wysokości na obszarze Polski (1951-1990),
Wydawnictwo UMCS, Lublin;
Niedźwiedź T., Limanówka D., 1992. Termiczne pory roku w Polsce. Zesz. Nauk. Uniw. Jagiellońskiego, MXLII, Prace
Geograficzne, 90, 53-69.
Olechnowicz – Bobrowiska B., 1970, Częstość dni z opadem w Polsce, Prace Geograficzne IG PAN, 86, PWN,
Warszawa.
Paszyński J., Niedźwiedź T., 1999. Klimat [w:] Starkel L. (red.) Geografia Polski. Środowisko przyrodnicze, Wyd. Nauk.
PWN, 288-342.
Piotrowicz K., 2002-2003. Warunki termiczne zim w Krakowie w latach 1792-2002. Folia Geographica, GeographicaPhysica, XXXIII-XXXIV, 67-88.
Pruchnicki J., 1987, Metody opracowań klimatologicznych, PWN, Warszawa.
Rettalack B.J., 1991. Podstawy meteorologii. IMGW, Warszawa, 308pp.
Rojecki A., 1959, Tablice psychrometryczne, Wydawnictwa Telekomunikacyjne, Warszawa.
Romer E., 1938. Pogląd na klimat Polski. Czas. Geogr., 16, 193-224.
Schmuck A., 1966, Zarys klimatologii Polski" PWN, Warszawa, 160pp.
Schmuck A., 1966, Zarys hydrometeorologii, PWN, Wrocław – Warszawa.
Smolik S., 1997, Opis przypowierzchniowych zmian temperatury gruntu. Wiad. IMGW, 4.
Smolik S., 1999, Statystyczne związki usłonecznienia z temperaturami powietrza i gruntu. Wiad. IMGW, 1.
Stopa M., Przybylska G., Boryczka J., 1968, Ćwiczenia z klimatologii. Wyd. UW, Warszawa.
Kopcewicz T., 1956, Fizyka atmosfery, Część I, PWN, Warszawa.
Tablice słoneczne do użytku obserwatorów stacji aktynometrycznych, IMGW,
Tomaszewska T., Rutkowski Z., 1999. Fenologiczne pory roku i ich zmienność w wieloleciu 1951-1990. Mat. Bad. IMGW,
s. Meteorologia, 28., 39pp.
Ustrnul Z., Czekierda D., 2003. Zróżnicowanie przestrzenne warunków termicznych powietrza Polski z wykorzystaniem
GIS. Atlasy i monografie IMGW, 83pp.
Warakomski W., 1994. Zmienność i anomalie średniej rocznej temperatury powietrza w Puławach w latach 1871-1990.
Prz. Geofiz., 1, 29-39.
Wiszniewski W., 1960. Klika uwag o meteorologicznych porach roku w Polsce w świetle średnich wieloletnich wartości
temperatur. Prz. Geofiz., 1, 31-39.
Woś A., 1997, Meteorologia dla geografów, PWN, W-wa
Woś A., 1999, Klimat Polski, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Wyszkowski A., 2008, 2009, Przewodnik do ćwiczeń terenowych z meteorologii i klimatologii, Wyd. UG, Gdańsk.
Zwieriew A.S., 1965. Meteorologia synoptyczna. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 220 pp.