01. Konflikt jako podstawa negocjacji

Transkrypt

01. Konflikt jako podstawa negocjacji
Negocjacje w biznesie
Tomasz Poskrobko
Zakres wykładów
• Konflikt jako podłoże negocjacji
• Modele negocjacji
• Komunikacja werbalna i niewerbalna w negocjacjach
• Erysyka w negocjacjach
• Kulturowe uwarunkowania negocjacji
• Błędy poznawcze i heurystyki a negocjacje w biznesie
• Literatura podstawowa:
• E. Roszkowska, Wybrane modele negocjacji, Wyd. Uniowersytet w
Białymstoku, Białystok, 2011
• K. Bargiel-Matusiewicz, Negocjacje i mediacje, Wyd. Polskie
Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2014;
• J. Stelmach, B. Brożek, Negocjacje, Wyd. Copernicus Center Press, Kraków
2014
• W. Wasilewska, Efektywne negocjacje w biznesie. Przewodnik, Wyd.
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, dostęp on-line:
http://www.uwm.edu.pl/pa/fileadmin/pliki_do_pobrania/przewodnik_n
egocjacje.pdf
• Literatura uzupełniająca:
• Khaneman, Pułapki myślenia. o myśleniu szybkim i wolnym, Wyd. Media
Rodzina, Warszawa 2012
• Ch. Hampden-Turner., A. Trompenaars, Siedem wymiarów kultury,
Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002
Negocjacje - wprowadzenie
• Każdy z nas bywa negocjatorem, choć nie zawsze o tym
wiemy i nie zawsze podchodzimy do negocjacji we właściwy
sposób.
Zakres negocjacji
Negocjacje międzyrządowe
Negocjancie między
organizacjami
Negocjacje w
organizacji
Negocjacje
między
obywatelami
Konflikt jako podłoże
negocjacji
Tomasz Poskrobko
Konflikt
• Słowo „konflikt” pochodzi od łacińskiego wyrazu conflictus
oznaczającego „zderzenie”.
• Oznacza ono sprzeczność dążeń, niezgodność
interesów, poglądów i wartości, spór.
dwie lub więcej
zależnych od
siebie stron
pozornie
niemożliwe do
pogodzenia
różnice
niemożność lub
utrudnione
osiągnięcie
celów bez
udziału lub zgody
drugiej strony
pojawiają się
emocje
zaburzające
racjonalne
postrzeganie
problemu
Rodzaje konfliktów
Interesów
Relacji
Danych
Konflikt
Wartości
Strukturalny
Rodzaje konfliktów
Interesów
Relacji
Danych
Konflikt
Wartości
Strukturalny
Konflikt interesów
• Interesy to prawdziwe powody podejmowania jakichś
decyzji, odwołujące się do realnych potrzeb i obaw.
• Zabieganie o realizację interesów jest czymś naturalnym,
staje się jednak szkodliwe gdy jest niewyartykułowane
wprost
• „Pułapki społeczne” (dylemat więźnia, dylemat pastwiska,
dylemat brakującego bohatera)
Rodzaje konfliktów
Interesów
Relacji
Danych
Konflikt
Wartości
Strukturalny
Konflikt danych
• źle skonstruowany system przepływu informacji
• różne procedury zbierania danych
• brak informacji
• błędne rozumienie
• odmienne interpretacje tych samych informacji
• niechęć do uczciwej weryfikacji informacji
Rodzaje konfliktów
Interesów
Relacji
Danych
Konflikt
Wartości
Strukturalny
Konflikt strukturalny
• różny zasięg władzy
• nierówny rozkład sił
• nierówna kontrola zasobów
• niejasny podział obowiązków, uprawnień
i odpowiedzialności
• chaos organizacyjny
• nieskuteczna organizacja pracy
• brak koordynacji działań
Rodzaje konfliktów
Interesów
Relacji
Danych
Konflikt
Wartości
Strukturalny
Konflikt wartości
• dotyczy podstaw funkcjonowania zespołu
• ma bezpośredni związek z misją i wizją zespołu
• dotyka kwestii związanych z tożsamością danych członków
zespołu
Rodzaje konfliktów
Interesów
Relacji
Danych
Konflikt
Wartości
Strukturalny
Konflikt relacji
• silne emocje
• błędne spostrzeżenia
• stereotypy i uprzedzenia
• zła komunikacja
• negatywne odwetowe zachowania
Rodzaje konfliktów ze względu na
uczestników
wewnętrzny
między
organizacjami
między
osobami
Konflikt
między
grupami
między
jednostką a
grupą
Rodzaje konfliktów ze względu na
uczestników
wewnętrzny
występuje wówczas, gdy dana osoba
nie wie jakiej pracy się od niej
oczekuje, gdy niektóre wymagania
dotyczące jej pracy są sprzeczne albo
kiedy oczekuje się od niej więcej, niż
uważa, że jest w stanie zrobić.
między
organizacjami
między
osobami
Konflikt
między
grupami
między
jednostką a
grupą
Rodzaje konfliktów ze względu na
uczestników
wewnętrzny
między
organizacjami
między
osobami
Konflikt
między
grupami
Na ogół konflikty takie powstają
wskutek nacisków związanych z
odgrywanymi rolami (np. między
między
kierownikiem a podwładnym) albo
jednostką a
personalizacji konfliktów między
grupą
grupami
Rodzaje konfliktów ze względu na
uczestników
wewnętrzny
między
organizacjami
między
osobami
Konflikt
Jest spowodowany sposobem
reagowania poszczególnych osób na
między
naciski wywierane przez grupami
grupę
roboczą, zmierzające do wymuszenia
konformizmu.
między
jednostką a
grupą
Rodzaje konfliktów ze względu na
uczestników
wewnętrzny
między
organizacjami
między
osobami
Konflikt
między
grupami
Pojawiają się
najczęściej między linią a
między
jednostką a
sztabem oraz
między pracownikami i
grupą
kierownictwem.
Rodzaje konfliktów ze względu na
uczestników
wewnętrzny
między
organizacjami
między
osobami
Konflikt
uważany jest za nieodłączny i
pożądany w sferze gospodarczej;
najczęściej określa się go jako
konkurencję. Stwierdzono, że ten
między
rodzaj konfliktu prowadzi do
grupami
opracowania nowych wyrobów,
technologii i usług, niższych cen i
efektywniejszego wykorzystania
zasobów
między
jednostką a
grupą
Konflikt
Konflikt
Tradycyjne ujęcie
Nowoczesne ujęcie
• Konflikt jest złem i
szkodą
• Konfliktu można
uniknąć
• Konflikt wynika z błędu
ludzi
• Konflikty niszczą
organizację
• Normalne zjawisko
• Jest nieunikniony
• Źródła są wielostronne
• Pomaga organizacji w
rozwoju
Fazy konfliktu (bez zarządzania)
• okres kiedy mówimy, że „coś jest nie tak”. To faza przeczuć,
FAZA 1 drobnych napięć
• faza wzajemnej wrogości. Mamy do czynienia z narastającymi
Faza 2 zarzutami, negatywnymi uwagami i ocenami.
• kulminacja i rozładowanie napięcia w awanturze. Ta faza jest
Faza 3 bardzo krótka i najczęściej bardzo daleka od rozsądku
• Ekshalacja konfliktu. Strony konfliktu utwierdzają się w
Faza 4 swojej wzajemnej wrogości
Tradycyjne sposoby radzenia
z konfliktem
• Ignorowanie
• Odwlekanie
• Współistnienie
• Deprecjonowanie
• Separacja
• Reorientacja (kozioł ofiarny)
• Walka
• Kompromis
Konflikt jako sytuacja destruktywna
Stres, negatywne emocje
• sytuacja konfliktowa stawia uczestników w pozycji zagrożenia istotnych dla nich
interesów.
• doznają negatywnych emocji i okazywanej przez partnera i otoczenie dezaprobaty.
• może pojawić się tłumiona lub jawna agresja.
• efektywność pracy zmniejsza się ponieważ znaczna część uwagi skupiona jest na
bronieniu własnych interesów.
• ucieczka od trudności.
Koncentracja na konflikcie
• skutków konfliktów doświadczają również inni członkowie organizacji, napięcie
emocjonalne może udzielić się całej grupie, w której pracują skonfliktowane osoby
• może dojść do podziału wewnątrz grupy co może rodzić dodatkowe problemy w
postacie narastających objawów wrogości czy niechęci.
• utrudniona jest komunikacja i współ praca w grupie.
Konflikt
Konflikt
Tradycyjne ujęcie
Nowoczesne ujęcie
• Konflikt jest złem i
szkodą
• Konfliktu można
uniknąć
• Konflikt wynika z błędu
ludzi
• Konflikty niszczą
organizację
• Normalne zjawisko
• Jest nieunikniony
• Źródła są wielostronne
• Pomaga organizacji w
rozwoju
Fazy konfliktu (bez zarządzania)
• okres kiedy mówimy, że „coś jest nie tak”. To faza przeczuć,
FAZA 1 drobnych napięć
• faza wzajemnej wrogości. Mamy do czynienia z narastającymi
Faza 2 zarzutami, negatywnymi uwagami i ocenami.
• kulminacja i rozładowanie napięcia w awanturze. Ta faza jest
Faza 3 bardzo krótka i najczęściej bardzo daleka od rozsądku
Faza 4
• Porozumienie i budowa nowych stosunków
Formy zarządzania konfliktem
Stymulowanie
konfliktów
Rozwiązywanie
konfliktów
Formy zarządzania konfliktem
Stymulowanie
konfliktów
Rozwiązywanie
konfliktów
Stymulowanie konfliktu
Optymalny
konflikt
Wydajność
Pobudzanie
konfliktu
Natężenie konfliktu
Źródło: M. J. Hatch, Teoria organizacji, PWN, Warszawa 2002, s.301
Redukcja
konfliktu
Konflikt jako sytuacja rozwojowa
Wzrost motywacji
• różnice między członkami organizacji mogą zwiększyć ich zaangażowanie w realizację
stawianych przed nimi zadań. Umiarkowany konflikt może stymulować zainteresowanie w
stosunku do problemu.
Innowacyjność
• konfrontacja różnych opinii może przynieść nowe, często lepsze rozwiązania i przyczynić się
do rozwoju organizacji
Przyrost wiedzy
• konflikt daje szanse na lepsze poznanie partnera, jego pragnień, celów, systemu wartości i
uczuć oraz na poznanie i zhierarchizowanie własnych potrzeb
Sygnał dysfunkcjonalności
• konflikt może stanowić dla organizacji sygnał ostrzegawczy o złym funkcjonowaniu
określonych obszarów.
Formy zarządzania konfliktem
Stymulowanie
konfliktów
Rozwiązywanie
konfliktów
Proces zarządzania konfliktem
Rozpoznanie przyczyn konfliktów
Konfrontacja
Poszukiwanie i ocena możliwych rozwiązań
Negocjacje i mediacje
Wprowadzenie rozwiązań
Przyczyny konfliktów
Rywalizacja do ograniczonych zasobów
• podstawowe zasoby, takie jak kapitał, liczba pracowników, ilość materiałów czy
przestrzeni występują w organizacji w ograniczeniu, zmusza to poszczególne grupy
do rywalizacji o możliwie największy udział
Różnice w celach
• poszczególne działy w organizacji realizują odmienne cele i zadania. Przekonanie
pracowników o szczególnym znaczeniu ich pracy przyczynia się do wzrostu
motywacji do działania lecz jednocześnie prowadzi do pogorszenia współ działania
pomiędzy komórkami oraz wzajemnej rywalizacji a w konsekwencji do konfliktu
interesów czy priorytetów.
Różnice wartości lub poglądów
• odmiennym celom członków organizacji towarzyszą różnice postaw, wartości czy
poglądów, co może prowadzić do konfliktów. Rozbieżności takie mogą pojawić się
na przykład pomiędzy kierownictwem a związkami zawodowymi, domagającymi
się skrócenia czasu pracy czy zwiększenia płac dla pracowników
Przyczyny konfliktów
Niespójność systemu ocen
• od pracownika wymaga się głębokiego zaangażowania w pracę natomiast
podstawowy miernik oceny wyników jego pracy ma często charakter czysto
ilościowy. Niezadowolenie na tle płacowym jest najczęstszą przyczyną
najostrzejszych form konfliktów organizacyjnych.
Przeciążenie pracowników i błędne decyzje personalne
• wynika głównie ze złej organizacji pracy, złego doboru pracowników na
stanowiska kierownicze oraz przekonania o nierównym podziale zadań
pomiędzy komórki organizacyjne lub indywidualne stanowiska pracy.
Pragnienie autonomii i potrzeba kontroli
• celem kierownika często jest zwiększenie kontroli nad działaniami
pracowników, którzy z kolei dążąco większej autonomii, wynika to z
odmiennego spojrzenia kierowników i podwładnych na zakres kontroli nad
pracą
Przyczyny konfliktów
Wprowadzanie zmian
• wprowadzanie zmian organizacyjnych jest często odbierane jako źródło trudności
zaburzające dotychczasowy ład. Najczęściej wiąże się z tym wzrost wymagań i
presja na wysoką efektywność, którym nie wszyscy są w stanie podołać. Nie
zawsze wzrostowi wymagań towarzyszy rozszerzenie zakresu uprawnień.
Brak należytego zaangażowania ze strony kierownictwa firmy
• ma miejsce wtedy, kiedy na zorganizowaniu stanowisk pracy i ich obsadzeniu
kończy się zaangażowanie wyższego szczebla zarządzania, zdarza się również, że
przedstawiciele kierownictwa mówią jedno, robią zaś coś przeciwnego .
Niezadowolenie z roli zawodowej
• wynika z błędów popełnianych podczas tworzenia zakresów czynności,
kompetencji i uprawnień, a także aspiracji i cech osobowości członków organizacji
Konflikt jako sytuacja rozwojowa
Wzrost zaufania
• znalezienie konstruktywnego rozwiązania może przyczynić się do
zwiększenia zaufania pomiędzy uczestnikami i poczucia
zrozumienia, co w efekcie będzie ułatwiać pokonywanie
problemów w przyszłości
Poczucie sprawiedliwości
• zauważenie indywidualnych potrzeb przekłada się na poczucie
przez pracowników sprawiedliwości w działaniu organizacji.
Świadomość ta zwiększa motywację członków organizacji do
działania ku jej rozwojowi.

Podobne dokumenty