SWT-BTL-badania kliniczne i naukowe

Transkrypt

1
1
BTL-5000 SWT
BTL-6000 SWT
BADANIA KLINICZNE
TERAPIA FALĄ UDERZENIOWĄ
BADANIA KLINICZNE I NAUKOWE
2
SPIS TREŚCI






1.
Wstęp: Terapia falą uderzeniową
2.
Kończyna dolna
Przewlekłe zapalenie rozcięgna podeszwowego - porównanie zabiegów falą uderzeniową z terapią łączoną (fala uderzeniowa i
terapia laserem niskoenergetycznym podczerwonym - LLLT). ………………...…………………………………………………………..…………….…4
Terapia falą uderzeniową w leczeniu przewlekłego zapalenia rozcięgna podeszwowego………………………………………………...…….…5
Terapia falą uderzeniową w leczeniu tendinopatii ścięgna Achillesa………………………………………………………………………………….…6
Leczenie falą uderzeniową tendinopatii więzadła rzepki……………………………………………………………………………………………..….....7
Leczenie falą uderzeniową tendinopatii więzadła rzepki u pacjentów po całkowitej rekonstrukcji stawu kolanowego…………….……......8
Leczenie falą uderzeniową choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego……………………………………………………………………….……10
3. Kończyna górna
 Skuteczność terapii falą uderzeniową (SWT) oraz ciekłym azotem w tendinopatii więzadła rzepki u sportowców…………………………….12
Terapia falą uderzeniową u pacjentów z zapaleniem nadkłykcia bocznego kości ramiennej – łokieć tenisisty……………………………....13
Pozaustrojowa terapia radialną falą uderzeniową w leczeniu zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej…………………………….14
Terapia łączona - leczenie falą uderzeniową i laserem wysokoenergetycznym w urazach więzadeł stawu łokciowego…………………..15
Skuteczność pozaustrojowej terapii falą uderzeniową (SWT) w leczeniu zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej u osób
w wieku 40-50 lat……………………………………………...………………………………………………………………………………………………….....16

Terapia falą uderzeniową w zapaleniu torebki stawowej stawu ramienno-łopatkowego oraz wapnieniem ścięgna tego stawu…….......17

Skuteczność terapii radialną falą uderzeniową (SWT) w połączeniu z laseroterapią niskoenergetyczną (LLLT) w leczeniu zespołu
ścięgna nadgrzebieniowego…………………………………………………..………………………………………………………………………………..19

Terapia radialną falą uderzeniową w leczeniu wapniejącego zapalenia stożka rotatorów………………………………………………….........20

Pozaustrojowa terapia falą uderzeniową w leczeniu wapniejącego zapalenia ścięgien stożka rotatorów: porównanie leczenia
radialnego i zogniskowanego…………………………………………………………………………………………………………………………………....21




4. Porażenie mózgowe




Skuteczność terapii falą uderzeniową w leczeniu spastyczności mięśni u dzieci z porażeniem mózgowym…………………………………….22
Pozaustrojowa terapia falą uderzeniową u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym ze znacznymi objawami spastycznymi……..….23
Skuteczność leczenia radialną falą uderzeniową w zmniejszaniu napięcia mięśniowego w mózgowym porażeniu dziecięcym…....…….24
Terapia radialną falą uderzeniową w leczeniu przewlekłego zespołu bólowego w obrębie miednicy (CPPS)………………………………...25
5. Urologia



Ocena skuteczności terapii SWT w łagodzeniu przewlekłych stanów zapalnych prostaty………………………...……………………………….26
Ocena skuteczności terapii falą uderzeniową w leczeniu zaburzeń wzwodu…………………………………………………………………………27
Skuteczność biologicznych miejscowych analgetyków w eliminacji bólu przed i po terapii falą uderzeniową………………………………..28
6. Różne


Porównanie terapii falą uderzeniową pozaustrojową i radialną, w leczeniu dolegliwości bólowych okolicy lędźwiowo-krzyżowej,
spowodowanych przeciążeniem stawów międzykręgowych………………………...…………………………….………………………...…….…...29

Działanie fali uderzeniowej w likwidacji bólu u osób zdrowych………………………...……………………………………………….….30
Połączenie terapii manualnej i dynamicznych zabiegów falą uderzeniową w leczeniu dolegliwości mięśniowo-powięziowych…....….. 31
3
Wstęp: Terapia falą uderzeniową.
Fale uderzeniowe to fale dźwiękowe o niezwykle wysokim szczytowym poziomie energii. Podobne są do fal pojawiających się
w atmosferze po wystąpieniu zjawiska wybuchowego, np. wyładowania atmosferycznego czy gromu dźwiękowego. Fala uderzeniowa
różni się od ultradźwięków przede wszystkim wysoką amplitudą ciśnienia. Ponadto, ultradźwięki obejmują zwykle okresową oscylację,
natomiast fala uderzeniowa stanowi pojedynczy impuls.
„Terapia falą uderzeniową” oznacza mechaniczne impulsy ciśnieniowe rozchodzące się w ludzkim ciele w postaci fal. Po raz pierwszy
metoda leczenia falą uderzeniową została zastosowana w 1980 r. przy rozbijaniu kamieni nerkowych u pacjenta (Journal of Urology,
1982). W ciągu dwóch ostatnich dekad metoda ta, stała się standardową opcją pierwszego wyboru w leczeniu kamicy nerek
i moczowodów.
Zewnątrzustrojowe leczenie falami dźwiękowymi (w przeciwieństwie do litotrypsji, tj. kruszenia kamieni) nie polega na rozbijaniu tkanek,
tylko na wywoływaniu mikroskopowych, międzywarstwowych i pozakomórkowych efektów biologicznych, które w następstwie powodują
regenerację tkanek. W nowoczesnym leczeniu bólu, energia fal dźwiękowych przewodzona jest z punktu początkowego, tj. generatora
fal dźwiękowych (poprzez żel sprzęgający), do obszarów ciała dotkniętych bólem. W tym ostatnim miejscu wykorzystywany jest ich
potencjał leczniczy.
Z biegiem czasu fale dźwiękowe okazały się skuteczną i nieinwazyjną metodą leczenia miejscowych schorzeń układu mięśniowoszkieletowego, takich jak: zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, ostroga piętowa, zapalenie rozcięgna podeszwowego,
uszkodzenie stożka rotatorów, punkty spustowe, czy przewlekłe schorzenia ścięgien, mięśni i więzadeł.
4
Tytuł: Przewlekłe zapalenie rozcięgna podeszwowego - porównanie zabiegów falą uderzeniową
z terapią łączoną (fala uderzeniowa i terapia laserem niskoenergetycznym podczerwonym LLLT).
Autorzy: Nedelka T., Bartak V., Ohshiro T.
Instytucje: Uniwersytet Karola, II Kolegium Medyczne, Wydział Neurologii, Praga, Republika Czeska; Uniwersytet Karola, I Kolegium
Medyczne, I Klinika Ortopedii, Republika Czeska; World Federation of Societies for Laser Medicine and Surgery / Światowa Federacja
Towarzystw Medycyny i Chirurgii Laserowej, Tokio, Japonia
Źródło: 12th International Congress of the International Society for Medical Shockwave Treatment / XII Międzynarodowy Kongres
Międzynarodowego Stowarzyszenia Terapii Falą Uderzeniową, 2009
Wstęp:
Przewlekłe zapalenie rozcięgna podeszwowego (Chronic Plantar Fasciitis, CPF) należy do najczęstszych przyczyn bólu pięty. Dowiedziono,
że SWT stanowi skuteczny sposób leczenia zachowawczego CPF, przy czym lepsze efekty uzyskuje się przy wyższym poziomie energii.
Niestety, ból pięty często jednak nawraca. Dlatego też, aby uzupełnić terapię falą uderzeniową należy rozważyć możliwość skorzystania
z innych wariantów leczenia zachowawczego zastępującego zabieg chirurgiczny, gdzie często wskazania do operacji nie są
dostatecznie uregulowane. Badania dotyczące skuteczności terapii laserem niskoenergetycznym (LLLT) przyniosły sprzeczne wyniki,
dlatego też, zastosowanie LLLT w ramach pojedynczej terapii w schorzeniu rozcięgna podeszwowego jest wciąż kontrowersyjne.
Celem omawianego prospektywnego badania była ocena skuteczności SWT jako pojedynczej terapii, a także skuteczności sekwencji
SWT+LLLT.
Metody:
Przebadanych zostało 96 pacjentów (96 pięt), u których przewlekłe zapalenie rozcięgna podeszwowego utrzymywało się przynajmniej od
6 miesięcy. 50 pacjentów przypisano do grupy leczonej wyłącznie metodą SWT (grupa A), a 46 pacjentów do grupy leczonej sekwencją
SWT+LLLT (grupa B). Wstępna ewaluacja obejmowała wypełnienie wizualnej skali analogowej (VAS), skróconej formy kwestionariusza
McGill oraz skali Roles i Maudsley. Zgodnie ze skalą VAS ból był badany przed każdym zabiegiem. Kontrolę przeprowadzono po
2 tygodniach oraz 2, 4, 6 i 12 miesiącach od ostatniego zabiegu. W grupie A zaaplikowano 2000 uderzeń falą akustyczną w ramach
4 cotygodniowych sesji, z wykorzystaniem urządzenia BTL-5000 Power SWT. Energia aplikacji wynosiła 0,16 mJ/mm2 przy częstotliwości 8 Hz.
W grupie B wykonywano tą samą procedurę leczenia falą uderzeniową, po której bezpośrednio stosowano laser z promieniowaniem
podczerwonym (długość fali 830 nm, częstotliwość ciągła, moc wyjściowa sondy 400 mW, całkowita dawka na jeden zabieg 20 J/cm²).
Wyniki:
Zebrano pełne dane dotyczące 89 pacjentów. 7 pacjentów (4 z grupy A i 3 z grupy B) nie ukończyło badania, z różnych przyczyn.
Pomiędzy grupami A i B nie występowały różnice pod względem początkowego poziomu bólu ani podstawowych danych
demograficznych. Poprawa w skali VAS była znaczna po 2, 6 i 12 miesiącach zarówno w grupie A, jak i w grupie B.
Omówienie:
Zarówno zabiegi SWT, jak i SWT+LLLT są bezpieczne i skuteczne w leczeniu przewlekłego zapalenia rozcięgna podeszwowego.
W perspektywie długoterminowej skuteczność jest porównywalna w obu grupach. LLLT wydaje się bardziej korzystne na początku
leczenia.
Wnioski:
Połączenie terapii falą uderzeniową z laseroterapią niskoenergetyczną prowadzi do umiarkowanej poprawy w początkowym etapie
leczenia. Konieczne są dalsze analizy w celu weryfikacji tych wyników.
5
Tytuł: Terapia falą uderzeniową w leczeniu przewlekłego zapalenia rozcięgna
podeszwowego.
Autorzy: Magdy Husseiny Ahmad Mansour
Instytucje: Instytut Reumatologii i Rehabilitacji, Wydział Medyczny, Uniwersytet Zagazig
Źródło: Zagazig University Medical Journal, 2009; 15(1) 73–82
Wstęp:
Pacjenci cierpiący na przewlekłe zapalenie rozcięgna podeszwowego (plantar fasciitis, PF) najczęściej deklarują wzmożony ból rano lub
po dłuższym okresie bezczynności. Chorzy zapewniają, że ból zmniejsza się po pewnym czasie aktywności fizycznej. Większość pacjentów
toleruje zaistniałą sytuację przez pewien czas. Obecnie do form leczenia zachowawczego zapalenia rozcięgna podeszwowego zalicza
się: odpoczynek, zabiegi fizjoterapeutyczne, podkładki pod pięty, niesteroidowe leki przeciwzapalne, zastrzyki z kortykosteroidów,
kinesiology taping, ortezy, zmiany konstrukcji obuwia, szyny zakładane na noc oraz gips. Stosunkowo, nową metodą leczenia jest terapia
falą uderzeniową (SWT). Pomimo dostępności licznych publikacji badań klinicznych, leczenie przewlekłego zapalenia rozcięgna
podeszwowego falą uderzeniową (SWT), budzi wątpliwości. Celem niniejszej pracy było ustalenie roli terapii falą uderzeniową pacjentów
cierpiących na przewlekłe zapalenie rozcięgna podeszwowego opornych na leczenie zachowawcze.
Metody:
Badanie przeprowadzono u 90 pacjentów ze stwierdzonym przewlekłym zapaleniem rozcięgna podeszwowego, opornego na leczenie
zachowawcze. Ból utrzymywał się przynajmniej od 6 miesięcy. Chorych zgromadzono w poradni ambulatoryjnej Oddziału Medycyny
Fizycznej i Rehabilitacji szpitala King Saud Hospital, Onaizah, region AlQassim, Arabia Saudyjska (KSA). Poprzez wykonanie prześwietlenia
bocznego przed rozpoczęciem terapii u pacjentów potwierdzono brak złamań kości piętowej, brak nieprawidłowości kostnych oraz
innych uszkodzeń. Pacjentów podzielono na dwie grupy. Grupa badana liczyła 60 osób (20 mężczyzn i 40 kobiet), których średni wiek
wynosił 52,1±8,5 roku, natomiast grupa kontrolna składała się z 30 pacjentów (12 mężczyzn i 18 kobiet), gdzie średnia wieku wynosiła
47,7±7,8 roku. Grupa badana była poddawana terapii falą uderzeniową w ramach czterech sesji w tygodniowych odstępach
czasowych, z zastosowaniem 2000 uderzeń w serii (ciśnienie 2,5-3,5 bara, częstotliwość 10-15 Hz), średnia gęstość strumienia energii
0,02-0,33 mJ/mm². Nie stosowano znieczulenia. Grupa kontrolna poddawana była zabiegom placebo, tj. zaledwie 20 uderzeń o niskiej
gęstości energii na poziomie 0,02 mJ/mm². Ocenę poziomu bólu z wykorzystaniem wizualnej skali analogowej (VAS) od zera (brak bólu)
do 10 (maksymalny ból) wykonano po 4 tygodniach, 8 tygodniach i 3 miesiącach od przeprowadzenia terapii. Do wykonywania
zabiegów SWT używano aparatu BTL-5000 SWT (ciśnienie 1-5 barów, częstotliwość 1-15 Hz). Wszystkie zabiegi wykonywane były zgodnie ze
wskazówkami zawartymi w instrukcji obsługi.
Wyniki:
Różnicę istotną statystycznie stwierdzono w zakresie zmiany z poziomu wyjściowego do 3 miesięcy pod względem wyników VAS grupy
leczonej w porównaniu z grupą placebo (p<0,01). W grupie badanej średni uzyskany poziom bólu zmniejszył się z 7,8 do 3,8 po
3 miesiącach (p<0,001), co stanowi poprawę średnio o 49,7%. W grupie placebo średni uzyskany poziom bólu zmniejszył się z 7,8 do 5,4 po
3 miesiącach (p<0,001), co stanowi poprawę średnio o 32,1%. W grupie badanej u 48,3% (29 z 60) pacjentów odnotowano ponad 60%
poprawę dolegliwości bólowych, gdzie w grupie placebo te same kryteria zostały spełnione tylko u 23,3% osób (12 z 30).
Wnioski:
Terapia SWT to nieinwazyjna, bezpieczna i skuteczna metoda leczenia przewlekłego zapalenia rozcięgna podeszwowego.
6
Tytuł: Terapia falą uderzeniową w leczeniu tendinopatii ścięgna Achillesa.
Autorzy: Edson Antonio Serrano
Instytucje: NEOMEDICA, Lima, Peru
Źródło: 16th International Congress of the International Society for Medical Shockwave Treatment / XVI Międzynarodowy
Kongres Międzynarodowego Stowarzyszenia Terapii Falą Uderzeniową, 2013
Wstęp:
Skuteczność leczenia falą uderzeniową wykazano w terapii przewlekłych schorzeń ścięgien stawu łokciowego, obręczy barkowej,
tendinopatii ścięgna Achillesa oraz rozcięgna podeszwowego. Niniejsze badanie potwierdza skuteczność terapii falą uderzeniową
w leczeniu zapalenia ścięgna Achillesa na całej długości.
Metody:
Przeprowadzono prospektywne badanie interwencyjne, do którego zakwalifikowano 32 pacjentów z tendinopatią ścięgna Achillesa
(26 pacjentów poza miejscem przyczepu i 8 pacjentów w obrębie przyczepu ścięgna). W ramach leczenia grupa ta, otrzymywała od
3 do 5 zabiegów (cotygodniowych) obejmujących 6000 uderzeń falą radialną (BTL-5000 SWT, BTL-6000 SWT) z protokołem progresywnym.
Protokół progresywny zakłada neurostymulację przy 2000 uderzeń falą akustyczną, następnie 2000 uderzeń i kolejne 2000 impulsów na
koniec zabiegu. Badania kontrolne przeprowadzone były po miesiącu, a następnie w każdym miesiącu do 6 miesięcy po terapii. Do
wyznaczania poziomu bólu posłużyła wizualna skala analogowa VAS (od 0 do 10) porannego bólu oraz wystąpienia bólu podczas
aktywności fizycznej.
Wyniki:
24 pacjentów (75%) potwierdziło znaczną poprawę, 6 pacjentów (18,76%) zgłosiło zadowalający progres, 1 osoba (3,1%)
zakomunikowała minimalną poprawę, natomiast 1 osoba (3,1%) stwierdziła, że terapia nie miała wpływu na jej stan zdrowia.
93% pacjentów przyznało, że wybrałoby terapię falą uderzeniową jako preferowany rodzaj leczenia. Podczas wizyty kontrolnej po
6 miesiącach średni poziom VAS dla bólu porannego zmniejszył się z 7,2 do 2,1, a ból podczas aktywności fizycznej zmniejszył się z 8,3 do 3.
Omówienie:
Jest to wstępne badanie wykazujące skuteczność radialnych fal uderzeniowych nie tylko przy zapaleniu przyczepu ścięgna, ale także
w tendinopatiach ze zwapnieniem wewnątrz ścięgnistym, z wykorzystaniem protokołu progresywnego; metoda ta, wymaga jednak
bardziej zaawansowanych badań.
Wnioski:
Wykazano skuteczność pozaustrojowego leczenia radialną falą uderzeniową w leczeniu bocznej tendinopatii ścięgna Achillesa.
7
Tytuł: Terapia falą uderzeniową w leczeniu tendinopatii więzadła rzepki.
Autorzy: Carlos Leal, Orlando Hernández, Margarita Cardozo, María Camila Gallo
Instytucje: Fenway Medical ESWT Group, Bogota DC, Kolumbia
Źródło: 15th International Congress of the International Society for Medical Shockwave Treatment / XV Międzynarodowy
Wstęp:
Pozaustrojowa terapia falą uderzeniową (SWT) okazała się skuteczna w leczeniu przewlekłych dolegliwości w obrębie ścięgien. Działanie
stymulacji mechaniczno-transdukcyjnej komórek i naczyń włosowatych skutkuje wzrostem neowaskularyzacji, migracji i różnicowania się
komórek. Schorzenia ścięgien rzepki to dolegliwości trudne w leczeniu, ponieważ siły mechaniczne oddziaływujące na prostownik są
największe w całym ludzkim ciele, zaś wierzchołek rzepki jest słabo unaczyniony. Wcześniejsze badania wykazały zmniejszenie bólu
ocenianego według skali VAS o 51% w wyniku pojedynczej sesji terapii radialną falą uderzeniową, w porównaniu z 24% w grupie
kontrolnej podczas wizyty po 12 miesiącach. Ze względu na lepsze rezultaty uzyskiwane w leczeniu innych przewlekłych stanów zapalnych
ścięgien, takich jak łokieć tenisisty czy zapalenie rozcięgna podeszwowego, protokołem dwóch sesji SWT, postanowiono porównać
wykorzystanie zabiegów SWT w formie pojedynczej i podwójnej sesji.
Metody:
W okresie od czerwca 2009 r. do stycznia 2012 r. przebadano 49 pacjentów z diagnozą przewlekłego stanu zapalnego więzadła
właściwego rzepki. Pacjentów przydzielano losowo do grupy badanej lub kontrolnej. U 24 pacjentów wykonano jedną sesję radialnego
SWT (grupa kontrolna), a u 25 pacjentów przeprowadzono protokół podwójnej sesji SWT (grupa badana). Wszystkie zabiegi wykonywano
z wykorzystaniem urządzenia generującego radialną falę uderzeniową BTL-5000 Power (BTL Industries - Republika Czeska). W ramach
protokołu pojedynczej sesji wykorzystywano energię na poziomie do 4 barów. W dwóch sesjach zastosowano ten sam protokół,
w odstępach 7 dni pomiędzy sesjami. Ocena została wykonana na podstawie zmiany wartości wizualnej skali analogowej (VAS), wyniku
Victoria Institute of Sprot Assessment dla tendinopatii rzepki (VISA-P), a także na podstawie wyniku Roles i Maudsley. Badanie kontrolne
prowadzono po 1, 3 i 12 miesiącach od zabiegu. Przed terapią średni wynik VAS wynosił 8,2 w grupie badanej i 8,3 w grupie kontrolnej.
Po 1 miesiącu, 3 miesiącach i 12 miesiącach od zabiegów średni wynik VAS dla grupy kontrolnej i badanej wynosił odpowiednio: 5,7/4,8;
4,5/3,2; 2,5/1,7.
Wyniki:
Po 1 miesiącu, 3 miesiącach i 12 miesiącach od zabiegów średni wynik VISA dla grupy kontrolnej i badanej wynosił odpowiednio:
66,1/67,5; 72/75; 78/84. Po ostatniej wizycie kontrolnej dobre i doskonałe wyniki dla obu grup wynosiły odpowiednio 21 i 18. Wyniki
zadowalające i słabe wynosiły odpowiednio 4 i 6.
Wnioski:
Podwójna sesja pozwoliła podwyższyć współczynnik wyników dobrych i doskonałych z 75% na 84%. Zmniejszenie bólu wynosiło 66%
w grupie badanej i 57% w grupie kontrolnej. Wynik terapii uległ poprawie dzięki zastosowaniu protokołu podwójnej sesji. W następstwie
zaleca się stosowanie protokołów radialnej fali uderzeniowej z podwójną sesją, jako ulepszonej, skuteczniejszej i nieinwazyjnej metody
leczenia przewlekłego zapalenia więzadła właściwego rzepki.
8
Tytuł: Leczenie falą uderzeniową tendinopatii więzadła rzepki u pacjentów po
całkowitej rekonstrukcji stawu kolanowego.
Autorzy: Carlos Leal, Diana Lemus, Jenny Juschten
Instytucje: Fenway Medical, Uniwersytet Bosque, Bogota, Kolumbia
Źródło: 17th International Congress of the International Society for Medical Shockwave Treatment / XVII Międzynarodowy
Wstęp:
Pacjenci po alloplastyce stawu kolanowego (TKA) są coraz bardziej aktywni po zabiegu, nie tylko ze względu na dzisiejszy styl życia, ale
też dzięki nowoczesnym technikom chirurgicznym i rehabilitacyjnym. Występowanie bólu podczas ćwiczeń w przedniej części stawu
kolanowego jest powszechne i zwykle pozwala na wykluczenie infekcji czy poluzowania struktur więzadłowych. U wielu pacjentów
występuje jednak przeciążenie mechanizmu prostownika w nienaturalnych warunkach biomechanicznych.
Przeprowadzono badania na pacjentach po TKA, u których jednoznacznie występował stan zapalny więzadła rzepki. Pacjenci
z tendinopatią więzadła rzepki są leczeni falami uderzeniowymi z doskonałymi skutkami od 15 lat. Sądzi się, że wykorzystanie radialnych fal
uderzeniowych o małej energii może stanowić bezpieczną metodę zmniejszenia bólu i regeneracji ścięgien u pacjentów po całkowitej
rekonstrukcji stawu kolanowego, u których występuje tendinopatia więzadła rzepki. W omawianej krótkiej serii przypadków obserwowano
czterech pacjentów ze stanem zapalnym więzadła rzepki, po całkowitej rekonstrukcji stawu kolanowego, u których stosowano terapię
radialną falą uderzeniową.
Metody:
Terapii poddano 4 ochotników po wcześniejszej całkowitej rekonstrukcji stawu kolanowego, którzy podpisali świadomą zgodę na leczenie
falą uderzeniową tendinopatii więzadła rzepki. We wszystkich przypadkach został wykonany zabieg całkowitej alloplastyki stawu
kolanowego, gdzie zastosowano ten sam rodzaj endoprotezy i technikę: całkowita endoprotezoplastyka stawu kolanowego Genesis II,
(Smith & Nephew - Londyn, Anglia). Średnia wieku pacjentów wynosiła 64 lata. Operacja została wykonywana 18-26 miesięcy przed
terapią falą uderzeniową (średnio 22 miesiące). Wszyscy badani byli aktywnymi mężczyznami, na kierowniczych stanowiskach, od ponad
20 lat regularnie grającymi w golfa. Występowały u nich objawy bólu stawu kolanowego z przodu od 7-12 miesięcy (średnio 9,5 miesiąca).
U wszystkich pacjentów wyniki badań radiologicznych były prawidłowe. USG kości, a także badania laboratoryjne, wykluczały infekcję
lub poluzowanie endoprotezy. U badanych w ciągu ostatnich sześciu miesięcy wykonano bez rezultatu przynajmniej trzy serie zabiegów
fizjoterapeutycznych. Pacjentom zalecono przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i leków przeciwbólowych, które
przynosiły przejściową ulgę. Osoby badane uskarżały się przede wszystkim na ból podczas chodzenia lub gry w golfa oraz po zakończeniu
tych aktywności. U wszystkich pacjentów wykonano standardowy protokół terapii radialnymi falami uderzeniowymi 6000 uderzeń
w dwóch cotygodniowych sesjach, przy czym podawano 2000 wstępnych uderzeń o działaniu znieczulającym, 2000 uderzeń leczniczych
powyżej 2 barów i ponownie 2000 uderzeń znieczulających w ramach każdej sesji. Zabiegi wykonywano z wykorzystaniem urządzenia
generującego radialną falę uderzeniową BTL-5000 Power (BTL Industries - Republika Czeska). Pacjenci kontrolowani byli przez trzy miesiące
i oceniany był poziom bólu VAS, wynik funkcjonalny w skali Roles i Maudsley, a także zostały rejestrowane wszelkie niekorzystne skutki. Na
koniec badania przeprowadzono ponowne badanie radiologiczne i USG kości w celu ustalenia, czy wystąpiły ewentualne zmiany lub
oznaki poluzowania endoprotezy. Badanie zostało przeprowadzone niezależnie, bez wsparcia finansowego i rzeczowego ze strony
producentów wskazanych urządzeń i endoprotez.
9
Wyniki:
Stan wszystkich pacjentów poprawił się pod względem poziomu bólu i sprawności funkcjonalnej. U 3 pacjentów odczucia
bólowe
(wg skali VAS) zmniejszyło się o 50% po jednej sesji, a u 1 pacjenta o 26%,w wyniku czego uzyskano średnią - 46%. Podczas wizyty kontrolnej
po pierwszym miesiącu średnia poprawa wskaźnika VAS wynosiła 65% i nie uległa szczególnej zmianie po dwóch i trzech miesiącach,
gdzie jego wartość wynosiła odpowiednio 63% i 69%. Według wskaźnika funkcjonalnego, poprawa nastąpiła u wszystkich pacjentów.
U czterech badanych wynik był słaby na początku badania, a po jego zakończeniu dwie osoby uzyskały wynik doskonały, jedna - dobry
i jedna - zadowalający. Wszyscy pacjenci pomyślnie powrócili do gry w golfa, zgłaszając niewielki ból lub brak bólu podczas i po
zakończeniu aktywności. Nie stwierdzono żadnych powikłań ani skutków ubocznych, nie zgłaszali ich też pacjenci. W badaniu
radiologicznym i USG kości podczas wizyty kontrolnej po 3 miesiącach nie stwierdzono żadnych zmian.
Omówienie:
Jest to pierwsze doniesienie dotyczące pozaustrojowego leczenia falą uderzeniową tego schorzenia. Wprawdzie seria jest krótka, wyniki
są bardzo zachęcające u pacjentów aktywnych, u których stosowane wcześniej leczenie konwencjonalne nie przyniosło rezultatu. Niski
poziom energii i niewielka głębokość radialnych fal uderzeniowych nie spowodował żadnych uszkodzeń, objawów ani zmian w obrębie
endoprotez lub powierzchni łączenia kości. Dotychczas przeprowadzone badania eksperymentalne z zastosowaniem fal uderzeniowych
o dużej energii na modelu doświadczalnym endoprotezy biodra nie wykazały żadnych zmian w obrębie powierzchni połączeń.
Konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań w celu uzyskania solidnych dowodów, jakie są niezbędne do rozpoczęcia stosowania
zabiegów falą uderzeniową jako terapii standardowej u pacjentów.
Wnioski:
Stosowanie terapii falą uderzeniową u powyższej grupy pacjentów ze stanami zapalnymi więzadła rzepki, u których wcześniej wykonano
pełną alloplastykę stawu kolanowego, przyniosło wynik korzystny. Rezultaty są zbieżne jak u innych pacjentów skarżących się na podobne
dolegliwości, jednak bez endoprotezy stawu kolanowego.
10
Tytuł: Leczenie falą uderzeniową choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego.
Autorzy: N.I.Sheveleva, L.S. Minbaeva
Instytucje: Państwowy Uniwersytet Medyczny w Karagandzie
Źródło: Главный Врач 4(10) Осень 2014 [artykuł oryginalny w języku rosyjskim]
Choroba zwyrodnieniowa stawów to schorzenie powszechne, dotykające 10% populacji na całym świecie. Według różnych autorów
częstotliwość występowania tej dolegliwości waha się od 30% do 55% u pacjentów zgłaszających się do ortopedy. Wśród wszystkich
degeneracyjno-dystroficznych schorzeń dotykających stawy kolanowe, choroba zwyrodnieniowa pojawia się u 54,7%-69,7% pacjentów;
jednocześnie u 75% pacjentów występują zaawansowane stadia choroby. Gonartroza często uaktywnia się u osób młodych, w tym
uprawiających sport i pracujących fizycznie. W przypadku gonartrozy 80% chorych stwierdza pogorszenie jakości życia oraz utratę
sprawności na poziomie od 10 do 21%. Główne powody, dla których pacjenci zgłaszają się do lekarza, to ból i pogorszenie ruchomości
stawu. Kompleksowe podejście do leczenia pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów zakłada szerokie wykorzystanie metod
fizjoterapeutycznych. Ich zastosowanie poprawia mikrokrążenie w obrębie warstwy podchrzęstnej kości, błony maziowej i tkanek
okołostawowych,
jak
również
przyspiesza
metabolizm
komórkowy
i
eliminację
szkodliwych
produktów
przemiany
materii
wewnątrzkomórkowej. Mimo to, ze względu na częste występowanie choroby i długotrwały proces rehabilitacji pacjentów, poszukiwanie
nowych skutecznych metod i rozwiązań rehabilitacyjnych jest wciąż bardzo ważne. Obiecującą metodą leczenia zachowawczego
pacjentów ze zwyrodnieniami stawów jest pozaustrojowa terapia falą uderzeniową (SWT), czyli nowa, ciekawa oraz alternatywna metoda
leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów.
Po raz pierwszy falę uderzeniową zastosowano w medycynie w 1980 r. przy zabiegu kruszenia kamieni nerkowych, a w 1985 - kruszenia
(litotrypsji) kamieni żółciowych. Pierwsze publikacje opisujące stosowanie terapii falą uderzeniową w schorzeniach ortopedycznych
i leczeniu skutków urazów pojawiły się w początkach lat 90-tych XX wieku. Stosowanie fal uderzeniowych w ortopedii z wykorzystaniem
urządzeń do litotrypsji wykazało, że nie spełniają one kryteriów wymaganych do leczenia schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego.
W ciągu ostatniej dekady opracowano specjalne urządzenia z wykorzystaniem różnorodnych metod wytwarzania fal uderzeniowych.
Wszystkie skupiają się na generowaniu impulsów ciśnieniowych przesyłanych do tkanek przy minimalnych stratach energii - w tym celu
wykorzystywane są różne otaczające elementy łączne. Fale uderzeniowe uruchamiają kaskadę efektów, która rozpoczyna się od
podania energii fizycznej w postaci fal dźwiękowych, a ostatecznie powoduje odtwarzanie się naczyń krwionośnych i poprawę
aktywności metabolicznej poprzez różne mechanizmy fizjologiczne. Fala uderzeniowa (fala dźwiękowa) doprowadza dużą energię do
bolesnych miejsc i ścięgien lub tkanek mięśniowo-szkieletowych, w obrębie których występują schorzenia podostre i przewlekłe,
uruchamiając procesy gojenia, regeneracji ścięgien oraz tkanek miękkich. Międzynarodowe badania wykazują średnią skuteczność SWT
na poziomie 77%. Zważywszy na powyższe dane, celem badania była analiza rezultatów terapii falą uderzeniową w gonartrozie.
Obserwowano 30 pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych, u których wystąpił spadek sprawności funkcjonalnej
stawów. Średni wiek pacjentów wynosił 40±5,6 lat. Choroba rozpoczęła się w okresie 1-3 lat przed początkiem badania. Z historii klinicznej
wynika przeważający udział objawów bólowych, z ograniczeniem zginania i prostowania w kończynie dotkniętej dolegliwościami na
poziomie do 40° oraz ze spadkiem siły mięśni. W badaniu palpacyjnym stwierdzono bolesne punkty w tylnej części kończyny dolnej,
w obszarze stawu. Ból znacznie wzrastał podczas ruchu.
11
Terapia z użyciem aparatu BTL-6000 SWT TOPLINE:
Przeprowadzono od 3 do 6 sesji, w odstępach 3-6 dni. Jedna sesja obejmowała 2000-3000 impulsów uderzeniowych o różnej
częstotliwości (10-15 Hz) i ciśnieniu od 1,5 do 3,5 bara. Jeżeli u pacjentów podczas zabiegu SWT pojawiał się ból, zmniejszano poziom
podawanej energii. Zabiegi wykonywano u pacjentów w pozycji leżącej. Leczeniem objęto staw kolanowy, przednią powierzchnię biodra
(mięsień czworogłowy uda) oraz punkty spustowe w tej okolicy. Lokalizacja obszaru leczenia określana była metodą biofeedbacku,
tj. pacjent informował fizjoterapeutę o bolesnym miejscu podczas badania palpacyjnego lub dotyku końcówką aplikatora podczas
zabiegu. Czas trwania terapii wynosił 15-20 minut. Zabiegi wykonywane były codziennie, w warunkach ambulatoryjnych. Dla uniknięcia
strat energii stosowano żel kontaktowy. Po zabiegu zabroniono pacjentom nadmiernej aktywności fizycznej, ponieważ krótkotrwałe
działanie znieczulające mogłoby doprowadzić do powstania nowych uszkodzeń. SWT wykonywano jako monoterapię. Według danych
pochodzących z badań doświadczalnych, metody leczenia (zastrzyki, fizjoterapia, niesterydowe leki przeciwzapalne) mogą zmieniać lub
blokować działanie fal uderzeniowych. Nie stwierdzono żadnych powikłań po zabiegach SWT. Aby, oszacować skuteczność leczenia,
główne objawy choroby rejestrowano przed rozpoczęciem terapii, po pierwszym zabiegu i po ostatnim zabiegu, w skali od 0 do 3,
zależnie od natężenia. Pod uwagę była brana bolesność, obrzęki, hipertermia, zesztywnienie poranne, ograniczenie ruchomości oraz
trzeszczenie stawów przy ruchu. Suma wszystkich wartości wymienionych w punktach umożliwiała ustalenie natężenia procesu na
początku leczenia i na jego końcu, a także oszacowanie jego skuteczności. Spadek całkowitego wskaźnika po zakończeniu leczenia
o 50% lub więcej uznawano za znaczną poprawę, o 50-25% za umiarkowaną poprawę, a poniżej 25% za brak zmian. Odczucia bólowe
ujęto obiektywnie w obszarach o najwyższym poziomie bólu z wykorzystaniem kwestionariusza VAS. Kryterium skuteczności leczenia
stanowił spadek szacowanego poziomu bólu VAS przynajmniej o 2,5 punktu, przy czym wysoką skuteczność przyjmowano na poziomie
powyżej 5 punktów. Jeżeli oszacowanie VAS spadło o mniej niż 2,5 punktu, leczenie uznawano za nieskuteczne.
Wyniki:
Po ukończeniu programu zabiegów u 85% pacjentów wystąpiła znaczna poprawa. Współczynnik zesztywnienia porannego obniżył się
o 44%, wskaźnik stawowy o 39%, a wskaźnik funkcjonalny o 18%, w porównaniu z początkowymi danymi. Po pierwszym zabiegu SWT ból
zmniejszył się o 26%, po 3 zabiegach o 8,5%, a po 4-6 zabiegach odpowiednio o 67% i 85%. Działanie znieczulające w bolesnym miejscu
obserwowano po podaniu ok. 300-500 uderzeń. Po zakończeniu serii zabiegów u pacjentów z zaawansowanym zwyrodnieniem stawów
współczynnik VAS przed rozpoczęciem leczenia falą uderzeniową mieścił się w zakresie 4,5±0,7, natomiast w momencie ostatniego
badania 0,5±0,3. U 42% pacjentów ze zwyrodnieniem stawów przy niższym poziomie zaawansowania stwierdzono znaczący spadek
dolegliwości bólowych do czasu ostatniego badania. Przed leczeniem wskaźnik VAS wynosił 6,8±0,8, a przy jego zakończeniu - 1,8±0,9
(đ<0,05). Stan ogólny jednego pacjenta nie uległ znaczącej poprawie. Wynika to ze zmian w stawie spowodowanych długotrwałą
chorobą i wcześniejszą terapią hormonalną stosowaną wewnątrzstawowo. Nie stwierdzono pogorszenia objawów.
Wnioski:
Terapia falą uderzeniową z użyciem urządzenia BTL-6000 SWT TOPLINE jest skuteczną metodą leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów
kolanowych. W 95% przypadków terapia falą uderzeniową zmniejsza bolesne objawy i poprawia stan funkcjonalny stawów kolanowych.
Do zalet terapii falą uderzeniową w leczeniu choroby zwyrodnieniowej zalicza się jej nieinwazyjność, możliwość ambulatoryjnego
wykonywania zabiegów bez konieczności przerywania aktywności zawodowej oraz dogodny program zabiegów - 1-2 razy w tygodniu.
Odnośnie likwidacji bólu i leczenia nieprawidłowości mikrokrążenia, najskuteczniejszy schemat terapii zakłada wykonanie pięciu
zabiegów SWT ze stopniowym zwiększaniem gęstości energii.
12
Tytuł: Skuteczność terapii falą uderzeniową (SWT) oraz ciekłym azotem w tendinopatii
więzadła rzepki u sportowców.
Autorzy: Dobreci D. L.
Instytucje: Wydział Fizykoterapii i Medycyny Pracy, Instytut Ruchu, Sportu i Nauki o Zdrowiu, Uniwersytet „Vasile Alecsandri”
w Bacau
Źródło: Sport & Society / Sport si Societate;Mar2014 Special Issue, Vol. 14, p223
Cel:
Celem niniejszej pracy była optymalizacja istniejących klasycznych metod leczenia stanów zapalnych ścięgien w obrębie więzadła
rzepki, opornych na tradycyjne sposoby leczenia, u zawodowych sportowców.
Hipotezy:
W badaniu postawiono za cel potwierdzenie skuteczności SWT i krioterapii w leczeniu stanów zapalnych ścięgien w obrębie rzepki
u sportowców bezskutecznie leczonych wcześniej w tradycyjny sposób.
Materiał:
Badanie przeprowadzono w Klinice Rehabilitacji Kręgosłupa w Bacau, gdzie zastosowano systemy BTL-6000 SWT i komorę Cryo 6 Zimmer.
Metoda:
Badaniem objęto grupę 38 sportowców (mężczyzn), w tym 12 siatkarzy, 13 piłkarzy ręcznych, 5 badmintonistów, 3 tenisistów i 3 piłkarzy
nożnych. Przez okres 3 miesięcy (poprzedzających eksperyment) badanych poddawano leczeniu steroidowymi i niesteroidowymi lekami
przeciwzapalnymi, zastrzykami z kortykosteroidami i elektroterapią, bez żadnych rezultatów. Omawiane leczenie trwało 3 tygodnie
i obejmowało dwie sesje tygodniowo, podczas których stosowano SWT i krioterapię (-30°C). Ocenę poziomu bólu prowadzono według
wizualnej skali analogowej bólu (VAS).
Wyniki i wnioski:
Na koniec badania spośród 38 pacjentów u 32 uzyskano bardzo dobre rezultaty, zarówno podczas badania, jak i podczas ocen
pośrednich po 1, 2 i 3 miesiącach od zakończenia leczenia. Po 3 miesiącach, 4 sportowców podczas wizyty kontrolnej nadal odczuwało
lekki ból podczas treningów, a 2 nie zareagowało na leczenie pozytywnie i na koniec leczenia zostało przekazanych pod opiekę
ortopedy w celu przeprowadzenia terapii płytkowymi czynnikami wzrostu (PRP). Po przeanalizowaniu wyników można stwierdzić, że SWT
w połączeniu z miejscowymi zabiegami krioterapii w temperaturze -30°C przynosi bardzo korzystne rezultaty w leczeniu stanów zapalnych
więzadeł rzepki, opornych na inne formy leczenia. Kolejny pozytywny aspekt, jaki można przywołać po badaniu, polega na utrzymywaniu
się korzystnych skutków zastosowanego leczenia również po 3 miesiącach od jego ukończenia.
13
Tytuł: Terapia falą uderzeniową u pacjentów z zapaleniem nadkłykcia bocznego kości
ramiennej – łokieć tenisisty.
Autorzy: Ilieva EM, Minchev RM, Petrova NS
Instytucje: Wydział Medycyny Fizykalnej i Rehabilitacji, Uniwersytet Medyczny, Płowdiw, Bułgaria
Źródło: Folia Med (Plovdiv). 2012 Jul-Sep;54(3):35-41.
Wstęp:
Zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej, zwane „łokciem tenisisty”, to stosunkowo powszechna dolegliwość. Próbowano
stosować różne rozwiązania terapeutyczne, aby przynieść szybką ulgę w bólu, jednak poprawy nie zaobserwowano po zastosowaniu
metod zachowawczych ani zabiegów chirurgicznych. W ciągu ostatnich dekad w Stanach Zjednoczonych i krajach Europejskich,
wprowadzono terapię falą uderzeniową (zogniskowaną i radialną) jako preferowaną metodę leczenia przewlekłych stanów zapalnych
ścięgien. Celem niniejszego badania było przeprowadzenie ilościowej analizy działania terapii radialną falą uderzeniową u pacjentów
z zapaleniem nadkłykcia bocznego kości ramiennej.
Pacjenci i metody:
Do badania zakwalifikowano 16 pacjentów z zapaleniem nadkłykcia bocznego (9 mężczyzn i 7 kobiet, średnia wieku: 47,2+/-2,3 roku), na
które cierpieli przeciętnie od 15,06+/-4,06 miesięcy. Do terapii radialną falą dźwiękową został użyty aparat BTL-5000 SWT, którym
wykonano każdemu pacjentowi po 5 zabiegów (raz w tygodniu). Łączna liczba uderzeń wynosiła 2500, przy ciśnieniu 2 bary. Dodatkowo
na nadkłykciu bocznym zaaplikowano 1500 uderzeń o częstotliwości 5 Hz, a następnie 500 uderzeń o częstotliwości 10 Hz, , natomiast
wzdłuż mięśni 500 uderzeń przy ciśnieniu 2 bary i o częstotliwości 5 Hz. Pacjentów kontrolowano pięciokrotnie: przed rozpoczęciem terapii,
bezpośrednio po jej zakończeniu oraz po 3, 6 i 12 miesiącach od jej zakończenia. Oceniano poziom bólu w spoczynku, podczas badania
palpacyjnego oraz z zastosowaniem próby Thomsena i wizualnej skali analogowej (VAS). Wykorzystano kwestionariusz oceny
subiektywnego odczucia bólu związanych z łokciem tenisisty (PRTEE), według którego ustalano stan funkcjonalny, ograniczenia ruchu
w wykonywaniu określonych czynności, jak również ogólną samoocenę.
Wyniki:
Stwierdzono znaczącą różnicę (p<0,05) pomiędzy średnimi ocenami poziomu bólu (w spoczynku, podczas badania palpacyjnego
i według próby Thomsena) przed leczeniem a wynikami uzyskanymi bezpośrednio po leczeniu - spadek wartości utrzymał się po 3, 6 i 12
miesiącach. Wynik VAS spadł z 3,75+/-0,49 przed leczeniem do 2,44+/-0,39 po leczeniu, do 1,94+/-0,46 po 3 miesiącach, i do 0,69+/-0,38
po roku (w spoczynku); z 7,44+/-0,38 przed leczeniem do 4,69+/-0,51 po leczeniu, do 3,56+/-0,40 po 3 miesiącach i do 1,46+/-0,56 po roku
(podczas badania palpacyjnego); z 5,87 +/- 0,46 przed leczeniem do 3,5+/-0,29 po leczeniu, 2,5+/-0,40 po 3 miesiącach i 1+/-0,38 po roku
- według testu Thomsena. W zakresie bólu, stanu funkcjonalnego i całościowego wyniku ustalonego według skali oceny przez pacjenta
(PRTEE) również wykazano statystycznie istotną poprawę (p<0,05) po zakończeniu leczenia i przez cały okres wizyt kontrolnych. Wynik
ogólny zmniejszył się z 56,75+/-2,34 przed leczeniem do 39,38+/-3,96 po leczeniu, do 27,53+/-3,7 po 3 miesiącach,i do 13,69+/-4,48 po roku.
Wnioski:
Na podstawie wyników omawianego badania terapia radialną falą uderzeniową przynosi korzystne efekty w leczeniu zapalenia
nadkłykcia bocznego trwającego powyżej 6 miesięcy, jeżeli schorzenie jest oporne na inne, zachowawcze metody leczenia.
14
Tytuł: Pozaustrojowa terapia radialną falą uderzeniową w leczeniu zapalenia
nadkłykcia bocznego kości ramiennej.
Autorzy: Edson Antonio Serrano
Instytucje: NEOMEDICA, Lima, Peru
Wstęp:
Skuteczność pozaustrojowej fali uderzeniowej wykazano w leczeniu przewlekłych schorzeń ścięgien stawu łokciowego, obręczy barkowej
i rozcięgna podeszwowego. To prospektywne badanie potwierdza skuteczność pozaustrojowej terapii falą uderzeniową w leczeniu
przewlekłego zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej.
Metody:
Badanie zostało przeprowadzone u 42 pacjentów z zapaleniem nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Leczenie pacjentów prowadzono
w formie od 3 do 5 cotygodniowych serii 6000 impulsów radialnych falą uderzeniową (BTL-5000 SWT, BTL-6000 SWT) według agresywnego
protokołu. Protokół ten, obejmuje 2000 początkowych fal uderzeniowych o działaniu znieczulającym, następnie 2000 fal leczniczych i na
koniec 2000 impulsów o działaniu neurostymulującym. Impulsy znieczulające lub neurostymulujące podawane są przy wysokiej
częstotliwości 12-18 Hz, przy bardzo niskim poziomie energii stałej na poziomie 1,5 bara. Za poziomy terapeutyczne uznaje się wielkości
powyżej 2 barów, a częstotliwość przebiega malejąco według schematu od 12 do 6 Hz. Badania kontrolne przeprowadzane były po
miesiącu, po 2, 3, 4, 5 i 6 miesiącach, z zastosowaniem wizualnej skali analogowej (VAS) bólu w skali od 0 do 10.
Wyniki:
Podczas wizyty kontrolnej po 6 miesiącach stwierdzono znaczną poprawę aż 27 stawów łokciowych (64,2%), 10 (23,8%) ze znaczną
poprawą, 2 (4,7%) z niewielką poprawą i 2 (4,7%) bez zmian. Jedyne drobne powikłanie stwierdzone w danej serii to niewielkie
wybroczyny, które pojawiły się u 5 (11, 9%) pacjentów.
Omówienie:
Ta seria przypadków wykazała korzyści ze stosowania radialnych fal uderzeniowych z wykorzystaniem progresywnego protokołu,
obejmującego fale znieczulające przed i po sesji terapeutycznej, w leczeniu zapalenia nadkłykcia bocznego kości ramiennej.
Wnioski:
Protokoły okazały się skuteczne i bezpieczne w terapii łokcia tenisisty metodą pozaustrojowego leczenia radialną falą uderzeniową.
Konieczne jest przeprowadzenie kontrolnych badań przypadku w celu weryfikacji uzyskanych wyników.
15
Tytuł: Terapia łączona - leczenie falą uderzeniową i laserem wysokoenergetycznym
w urazach więzadeł stawu łokciowego.
Autorzy: Carlos Leal, Diana Lemus, Jenny Juschten
Instytucje: Fenway Medical, Uniwersytet Bosque, Bogota, Kolumbia
Wstęp:
Leczenie urazów więzadeł stawu łokciowego falami uderzeniowymi (SWT) przynosi znakomite wyniki u ponad 75% przypadków. W ciągu
ostatnich dziesięciu lat stosowano protokół dwóch zabiegów SWT po 2000 leczniczych impulsów falą uderzeniową powyżej 8 barów,
poprzedzonych 2000 uderzeniami przeciwbólowymi o dużej liczbie powtórzeń. Stosowanie tego protokołu przyniosło wskaźnik
powodzenia na poziomie 81% w leczeniu przewlekłych urazów więzadeł stawu łokciowego. Protokół zakłada wizytę kontrolną po dwóch
tygodniach od ostatniego zabiegu SWT. Jeżeli pacjent zgłasza poprawę poniżej 50% według skali bólu VAS, przechodzi się do trzeciego
i ostatniego zabiegu, zwykle z wykorzystaniem urządzenia z większym skupieniem mocy. Zespół badawczy w ciągu ostatniego roku
korzystał z laseroterapii wysokoenergetycznej (HIL) w leczeniu dolegliwości bólowych układu mięśniowo-szkieletowego, uzyskując
doskonałe wyniki. Postawiono hipotezę, że stosowanie HIL może wpłynąć skutecznie na leczenie bólu w połączeniu z terapią SWT.
W niniejszym badaniu porównano wyniki połączenia SWT i HIL podczas trzeciej sesji fal uderzeniowych u pacjentów, u których nie
uzyskano poprawy stanu dolegliwości bólowych powyżej 50% podczas badania kontrolnego.
Metody:
21 pacjentów zostało poddanych badaniu kontrolnemu. Zdiagnozowano u nich przewlekły uraz ścięgien łokcia w obrębie nadkłykcia
bocznego. U pacjentów nie wystąpiła poprawa w zakresie dolegliwości bólowych powyżej 50% według skali VAS na wizycie kontrolnej po
dwóch tygodniach od drugiego zabiegu SWT. Badanie objęło 14 pacjentek i 7 pacjentów, których średni wiek wynosił 35,5 lat (rozpiętość
19-52 lata). Podzielono ich na grupy obejmujące odpowiednio 10 i 11 osób. Obie grupy były zbliżone statystycznie. Badani podpisali
formularz świadomej zgody. We wszystkich przypadkach dwa pierwsze zabiegi zostały przeprowadzone z użyciem aparatu do fali
uderzeniowej BTL-5000 Power, produkcji BTL Industries, Republika Czeska. Wszyscy pacjenci zostali poddani badaniu i ocenie przez
specjalistów z certyfikacją ISMST i ONLAT. W grupie badanej (SWT+HILT) zastosowano progresywny protokół 200 uderzeń po 15 Hz,
200 uderzeń po 10 Hz i 200 uderzeń po 5 Hz, a dodatkowo zaaplikowano 2500 J wiązki laserowej w bolesnym obszarze nadkłykcia. Zabiegi
laserem HIL (BTL Industries, Republika Czeska) powtarzane były następnie co 4 dni w czterech kolejnych sesjach. W grupie kontrolnej został
zastosowany zwykły protokół 1000 celowanych fal uderzeniowych wytwarzanych przez aparat elektroydrauliczny (MTS Orthogold - OE155
- miękki aplikator kierowany - MTS Medical - Konstancja, Niemcy). Pacjenci byli kontrolowani przez cztery miesiące. Co miesiąc odbywał
się rejestr wyników poziomu bólu VAS, wynik w skali Roles i Maudsley, a także były dokumentowane niekorzystne skutki pozabiegowe.
Wszystkie dane zostały zarejestrowane i przeanalizowane przy pomocy analizy jednoczynnikowej ANOVA, a wartość p została ustalona
na poziomie <0,01. Badanie przeprowadzono niezależnie, bez wsparcia finansowego i rzeczowego ze strony producentów wskazanych
urządzeń.
Wyniki:
Zarówno pacjenci z grupy badanej, jak i z grupy kontrolnej wykazali poprawę pod względem poziomu bólu oraz funkcjonowania podczas
czteromiesięcznego okresu kontroli. U pacjentów leczonych terapią łączoną SWT+HIL wystąpiło zmniejszenie bólu o 71% VAS po
5 miesiącach, w porównaniu 70% w grupie kontrolnej SWT. Wyniki w skali Roles i Maudsley okazały się dobre i doskonałe u 70% pacjentów
w grupie badanej, w porównaniu z 73% w grupie kontrolnej. 9 na 11 pacjentów zgłosiło poprawę pod względem bólu podczas wizyty
kontrolnej po 4 miesiącach w zakresie 25%-50%, a 2 z 11 powyżej 50% w grupie badanej. Wyniki w grupie kontrolnej były zbliżone, tj. 7 z 10
pacjentów zgłosiło poprawę na poziomie 25%-50%, a 3 z 10 powyżej 50%. Wszystkie zgłoszone dane w zakresie leczenia bólu, wyników
funkcjonalnych i wskaźników poprawy były nieistotne statystycznie. Nie było pacjentów, u których wystąpiłoby zwiększenie bólu lub
jakiekolwiek powikłania.
Omówienie:
Stosowanie laseroterapii HIL okazało się skuteczne i bezpieczne w leczeniu bólu związanego ze zmianami w obrębie układu mięśniowoszkieletowego. Leczenie falą uderzeniową jest niezwykle pomocne przy regeneracji tkanek, tworzeniu nowych naczyń krwionośnych
i procesie gojenia, natomiast leczenie bólu pozostaje problemem zarówno w krótkiej, jak i w długiej perspektywie. Niniejsze badanie
przedstawia możliwe zastosowania najkorzystniejszych aspektów obu technologii u pacjentów cierpiących na schorzenia ścięgien.
Najlepsze rezultaty uzyskujemy w tych przypadkach leczenia falą uderzeniową, w których nie było konieczne wykonanie trzeciego
zabiegu, gdzie ograniczenie bólu sięgnęło 81%, w porównaniu z 71% i 70% u pacjentów objętych badaniem - były to osoby,
u których uzyskano słabe wyniki leczenia i konieczne było wykonanie trzeciego zabiegu. W przyszłości należy przeprowadzić badania
mające na celu porównanie pacjentów korzystających od początku z SWT oraz połączenia SWT i HIL.
Wnioski:
Użycie połączonej terapii falą uderzeniową i laseroterapii wysokoenergetycznej wykazało podobne wyniki jak stosowanie samej fali
uderzeniowej w zwalczaniu bólu po zakończeniu podstawowej kuracji falą uderzeniową w zakresie leczenia łokcia tenisisty.
16
Tytuł: Skuteczność pozaustrojowej terapii falą uderzeniową (SWT) w leczeniu zapalenia
nadkłykcia bocznego kości ramiennej u osób w wieku 40-50 lat.
Autorzy: Dobreci Daniel-Lucian, Dobrescu Tatiana
Instytucje: Uniwersytet „Vasile Alecsandri” w Bacău, ul. Mărăşeşti 157, Bacău, 600115, Rumunia
Źródło: Procedia - Social and Behavioral Sciences, Volume 137, 9 July 2014
Streszczenie:
Po raz pierwszy pozaustrojowe leczenie falą uderzeniową (SWT) zostało zastosowane w 1980 roku do rozdrabniania kamieni nerkowych.
Od 1981 zaczęto je również stosować w ortopedii. Dzięki zaangażowaniu niemieckich naukowców dalsze stosowanie fali uderzeniowej
nastąpiło po 1990 r. 10 lat później SWT wprowadzono w leczeniu schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego.
W niniejszym artykule podjęto próbę zaprezentowania skuteczności SWT w leczeniu zapalenia nadkłykcia bocznego u osób w wieku 40-50
lat, u których leczenie konwencjonalne nie przyniosło rezultatu. Zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej występuje u tenisistów
(5% przypadków), skrzypków, chirurgów, stomatologów, osób piszących na klawiaturze (praca sekretarska), u osób bardzo często
posługujących się myszą komputerową oraz gospodyń domowych. Schorzenie występuje najczęściej w grupie wiekowej 40-50 lat,
szczególnie u tenisistów-amatorów. Leczenie tego schorzenia jest bardzo zróżnicowane i złożone. Dość często zdarzają się jednak nawroty
choroby, a wielu pacjentów nie reaguje na leczenie nawet po 3 miesiącach.
Badanie doświadczalne przeprowadzono na grupie 43 pacjentów obojga płci, z różnych grup społecznych, u których zdiagnozowano
zapalenie nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Wcześniej badani byli leczeni klasyczną fizykoterapią, lecz terapia nie przyniosła
pożądanych rezultatów. Doświadczenie prowadzono przez okres 5 tygodni. Zabiegi SWT (BTL-5000 SWT) wykonywano dwa razy
w tygodniu. Ocenę pacjentów prowadzono w drodze obserwacji i zapisywania poziomów nasilenia bólu podczas badania palpacyjnego
i podczas wykonywania codziennych czynności, na początku i na końcu leczenia. Ocenę tę, prowadzono według wizualnej skali
analogowej (VAS) bólu. Ostateczne wyniki dowiodły znaczne zmniejszenie się, lub eliminację bólu wśród pacjentów.
Można więc stwierdzić, że uzyskano wyniki pozytywne, a terapia SWT okazała się skuteczna u sportowców z zapaleniem nadkłykcia
bocznego, którzy nie zareagowali na leczenie konwencjonalne.
17
Tytuł: Terapia falą uderzeniową w zapaleniu torebki stawowej stawu ramiennołopatkowego oraz wapnieniem ścięgna tego stawu.
Autorzy: Augustin Dima, Simona Popescu, Sebastian Diaconescu, Gina Galbeaza, Victorita Marcu, Daniela Poenaru, Delia
Cinteza
Instytucje: Institutul National de Recuperare, Bukareszt
Źródło: Al 31-lea Congres National de Medicina Fizica si de Recuperare cu Participare Internationala, 2008
Cele Spółki:
Określenie skutecznego i bezpiecznego protokołu rehabilitacji medycznej dla pacjentów ze schorzeniami degeneracyjnymi i zapalnymi
barku oraz zmianami w obrębie ścięgien o charakterze idiopatycznego zapalenia wapniejącego.
Materiały i metody:
Do kryteriów kwalifikacji badania zaliczono idiopatyczną chorobę wapniejącą, o przynajmniej 3 miesiącach trwania objawów (bolesność
i tkliwość), zwapnienia o średnicy powyżej 2 mm widocznym na badaniu radiograficznym oraz niepowodzeniu leczenia zachowawczego
(w tym fizjoterapii, miejscowych zastrzyków znieczulających lub sterydowych, niesteroidowe leki przeciwzapalne). Przed przydzieleniem do
grupy badanej wyłączono urazy stożka rotatorów.
Badaniem objęto:
- grupę A, składającą się z 32 pacjentów przyjętych do placówki i leczonych ambulatoryjnie na IV Wydziale Rehabilitacji Medycznej
Krajowego Instytutu Rehabilitacji, w tym 19 mężczyzn i 13 kobiet w wieku 22-67 lat, z idiopatycznymi zwapnieniami w obrębie ścięgien:

19 zwapnień ścięgna nadgrzebieniowego,

13 zwapnień innych ścięgien stożka rotatora,
- grupę kontrolną B, do której należało 16 pacjentów kontrolowanych ambulatoryjnie,

10 zwapnień ścięgna nadgrzebieniowego,

6 zwapnień innych ścięgien stożka rotatora.
W miejscach zmian pacjenci często odczuwają ograniczenia mobilności barku, tkliwość i bolesność. Zakres postępowania obejmuje
leczenie zachowawcze, w tym stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), fizjoterapii i zastrzyków podbarkowych
z kortyzonu.
Pacjenci z grupy A korzystali ze standardowej fizykoterapii z wykorzystaniem ultradźwięków, prądów TENS, masażu oraz programu ćwiczeń.
Dodatkowo, badani przyjmowali miejscowe zastrzyki znieczulające lub sterydowe oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne, wraz z terapią
SWT. Pacjenci z grupy kontrolnej B korzystali tylko ze standardowego leczenia zabiegami fizykalnymi, fizjoterapii i programu ćwiczeń.
Badani przyjmowali również miejscowe zastrzyki znieczulające lub sterydowe oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne, jednak nie byli
poddani terapii falami uderzeniowymi. Wykorzystano standardowe programy terapeutyczne określone przez producenta (BTL-5000 SWT),
z niewielkimi zmianami parametrów w zależności od poziomu tolerancji u pacjenta. Zakres ciśnienia wynosił 2, 2-2, 5 barów, częstotliwość
10 Hz, a pacjentom podawano w ramach każdej sesji 2300 impulsów fal uderzeniowych. Protokół terapii zakłada cztery sesje terapii falą
uderzeniową raz w tygodniu; tylko w trzech przypadkach konieczna była czwarta sesja.
Odnośnie subiektywnych objawów, został przeanalizowany wynik według wizualnej skali analogowej (VAS) oraz badania siły uścisku
bezbolesnego. Zmiany obiektywnie były badane radiologicznie, z zastosowaniem takich technik obrazowania jak echografia tkanek
miękkich oraz badanie MRI. Zmiany radiograficzne w obrębie zwapnień oceniano przed i po leczeniu. Pacjentów proszono o wypełnienie
ankiety po każdej sesji SWT, po ostatniej sesji i po trzech miesiącach od ostatniej sesji; dodatkowo przeprowadzono ponowną kontrolę po
sześciu miesiącach.
18
Obserwowano następujące parametry: czynniki etiologiczne, skojarzone czynniki wpływające na rozwój tendinopatii - choroba
zwyrodnieniowa stawów, dna moczanowa, cukrzyca, przerost tkanki kostnej, zaburzenia syntezy kolagenu, wtórna niestabilność stawów,
powikłania pourazowe (znacząca adherencja, znacząca atrofia mięśni, CRPS typu II, zespół bólu przewlekłego). Nie stwierdzono żadnych
poważnych skutków ubocznych. Zaobserwowano jedynie przejściowe zsinienie wybroczynowe, zaczerwienienie skóry bezpośrednio po
leczeniu, przy czym były one nieznaczne i znikały po krótkim czasie od zabiegów.
Leczenie trwało cztery tygodnie, a jego głównym celem było złagodzenie zespołu bólowego i poprawa stanu funkcjonalnego poprzez
zmniejszenie zmian zwapnieniowych w obrębie ścięgien.
Wyniki:
Analiza statystyczna wyników według wizualnej skali analogowej, badania bezbolesnej siły chwytu oraz wyników w skali Constant i Murley
wykazała, zarówno po terapii, jak i podczas wizyty kontrolnej po 3 miesiącach, znaczącą różnicę pomiędzy porównywaną grupą badaną
a grupą kontrolną. Analiza statystyczna w obrębie poszczególnych grup wykazała konsekwentnie istotne statystycznie wartości dla grupy
badanej.
Okresowe, kontrolowane powtórzenia, z wykorzystaniem metod radiologicznych i ultrasonograficznych, wskazują na korzystny charakter
ewolucji zmian, tj. zmniejszenie rozmiarów zwapnień i zasięgu stanu zapalnego kaletki maziowej w miejscach, gdzie został on stwierdzony
podczas pierwszego badania.
Jedna pacjentka nie wytrzymała zabiegu SWT, pomimo prób modulowania parametrów (ciśnienia, częstotliwości).
Zwapnienia całkowicie znikły u 84,3% pacjentów (27 z 32 osób w grupie leczonej, częściowo u 15,6% pacjentów, tj. 5 z 32); tylko u 18,7%
pacjentów (3 z 16 osób) z grupy kontrolnej wystąpiła częściowa redukcja zwapnień, a u nikogo z tej grupy nie doszło do ich całkowitego
zaniknięcia. Konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań w celu sporządzenia prognozy długoterminowej.
Wnioski:
SWT jest metodą bezpieczną i skuteczną, którą należy rozważyć jako opcję terapeutyczną w leczeniu pacjentów z wapniejącym
zapaleniem ścięgna w obszarze barku. Zastosowanie SWT umożliwiła zmniejszenie bólu, poprawę stanu funkcjonalnego i podwyższenie
wyniku próby siły uścisku bezbolesnego.
19
Tytuł: Skuteczność terapii radialną falą uderzeniową (SWT) w połączeniu z laseroterapią
niskoenergetyczną (LLLT) w leczeniu zespołu ścięgna nadgrzebieniowego.
Autorzy: Luigi Foggia, M. R. Carillo, C. Cavallaro, A. Petrosino, V. Pezzullo, P. Villano
Instytucje: Szpital Santobono Pausillipon, Neapol (Włochy); Szpital Uniwersytecki „Federico II”, Neapol (Włochy); Centrum
Fizykoterapii i Rehabilitacji Athena, Neapol (Włochy
Źródło: 12th International Congress of the International Society for Medical Shockwave Treatment / XII Międzynarodowy
Kongres Międzynarodowego Stowarzyszenia Terapii Falą Uderzeniową, 2009.
Wstęp:
Literatura sugeruje terapię radialną falą uderzeniową SWT lub laseroterapię niskoenergetyczną LLLT w leczeniu stanów zapalnych
ścięgien. Niemniej jednak, nadal jest niewiele badań analizujących połączenie tych dwóch metod. Celem niniejszego badania było
wykazanie, że połączenie SWT i LLLT jest skuteczne w leczeniu bolesności barku wynikającego z zespołu ścięgna nadgrzebieniowego.
Metody:
Badano grupę pacjentów cierpiących z powodu degeneracyjnych stanów zapalnych ścięgna nadgrzebieniowego metodą połączonej
terapii SWT i LLLT, z wykorzystaniem urządzenia BTL-5000 SWT Power. Protokół składał się z 4 zabiegów wykonywanych w ramach
cotygodniowych sesji. Parametry SWT w każdej sesji wynosiły: 3000 uderzeń pod ciśnieniem 5 barów i o częstotliwości 18 Hz. Odnośnie LLLT,
autorzy pracowali na obszarze 25 cm² na poziomie mocy 20 J/cm² przez 15 minut. Zabieg LLLT następuje bezpośrednio po SWT. Wszystkich
pacjentów kontrolowano przed rozpoczęciem terapii oraz po 1 miesiącu po zakończeniu leczenia.
Wyniki:
Połączenie SWT i LLLT jest skuteczną metodą leczenia stanów zapalnych w ramach zespołu ścięgna nadgrzebieniowego z klinicznego
i funkcjonalnego punktu widzenia, a także z perspektywy postrzegania jakości życia przez pacjenta. Można stwierdzić, że połączenie
terapii poprawia rezultaty i znacznie skraca ogólny czas leczenia. Terapia jest dobrze tolerowana przez pacjentów i nie powoduje skutków
ubocznych.
Omówienie:
Połączenie SWT i LLLT zapewnia szybsze i skuteczniejsze leczenie dzięki:
- działaniu przeciwzapalnemu,
- działaniu znieczulającemu,
- działaniu przeciwobrzękowemu,
- przyspieszeniu procesu leczenia,
- poprawie stanu ścięgna.
Wnioski:
Omawiane badanie (dowody na poziomie III zgodnie z zasadami EBM) jest istotne jako fundament pod organizację bardziej
szczegółowych badań, dzięki którym możliwe będzie porównanie połączonej i oddzielnej terapii poszczególnymi metodami.
20
Tytuł: Terapia radialną falą uderzeniową w leczeniu wapniejącego zapalenia stożka
rotatorów.
Autorzy: Avancini-Dobrović V, Frlan-Vrgoc L, Stamenković D, Pavlović I, Vrbanić TS
Instytucje: Centrum Medycyny FIzykalnej i Rehabilitacji, Ośrodek Szpitali Klinicznych w Rijece, Rijeka, Chorwacja.
Źródło: Coll Antropol. 2011 Sep;35 Suppl 2:221-5.
Streszczenie:
Wapniejące zmiany stożka rotatorów w obrębie barku stanowią powszechny problem w praktyce fizjoterapeutycznej i ortopedycznej.
Zmiany głównie rozmieszczone są w obrębie ścięgna nadgrzebieniowego, w pobliżu obszaru przyczepu w strefie krytycznej. Pacjentów
poddaje się zwykle leczeniu zachowawczemu, tj. przyjmują niesteroidowe leki przeciwzapalne, leki znieczulające, miejscowe zastrzyki,
poddawani są fizjoterapii, a z rzadka również, operacjom chirurgicznym. Bolesność barku powoduje niesprawność funkcjonalną,
a niekiedy może prowadzić do nadużywania leczenia farmakologicznego. W ciągu ostatnich 20 lat pozaustrojowa terapia falą
uderzeniową (SWT) była często stosowana w leczeniu wapniejących zapaleń ścięgien. Oceniano skuteczność fali radialnej SWT na grupie
30 pacjentów w wieku 28-58 lat, u których występowało wapniejące zapalenie ścięgien w okolicy barku. Stosowano krioterapię,
ćwiczenia fizyczne i terapię radialną falą uderzeniową (SWT). Posłużono się urządzeniem do terapii radialnej SWT (BTL-5000 SWT)
z parametrami ciśnienia 3 barów, częstotliwości 10 Hz, podając 2000 impulsów. Pacjentów badano przed rozpoczęciem terapii,
bezpośrednio po jej zakończeniu oraz po 6 miesiącach od jej zakończenia. Zakres leczenia obejmował pomiar zakresu ruchu (ROM),
pomiar świadomych skurczów izometrycznych mięśni barku, według ręcznego testu mięśni (MMT) oraz obiektywną ocenę natężenia bólu
według wizualnej skali analogowej (VAS). Prześwietlenie wykonano przed terapią oraz po 6 miesiącach od jej zakończenia. Badanie
wykazało skuteczność leczenia radialną falą SWT. Poziom istotności statystycznej ustalono przy pomocy testu t Studenta. Fala radialna
(SWT) stosowana u pacjentów z wapniejącymi zmianami stożków rotatora pozwoliła uzyskać ulgę w bólu, zwiększenie zakresu ruchów
i zwiększenie siły mięśniowej. Jak wykazało prześwietlenie oraz wyniki testów nastąpiła redukcja zwapnień stożka rotatora.
21
Tytuł: Pozaustrojowa terapia falą uderzeniową w leczeniu wapniejącego zapalenia
ścięgien stożka rotatorów: porównanie leczenia radialnego i zogniskowanego.
Autorzy: Edson Serrano, Karim Flores, Jean Carlos Criado
Instytucje: Neomedica Shockwave Unit / Jednostka specjalizująca się w leczeniu falą uderzeniową; Lima, Peru
Wstęp:
Wapniejące zapalenie ścięgien stożka rotatorów wiąże się często z przewlekłym bólem i pogorszeniem stanu funkcjonalnego.
Pozaustrojowa terapia falą uderzeniową (SWT) uznawana jest za jedną z metod leczenia takich dolegliwości. Porównano skuteczność
dwóch różnych technologii wykonywania zabiegów SWT: zogniskowanej i radialnej.
Metody:
Badano 48 stożków rotatorów w dwóch 24 osobowych grupach. Zabiegi odbywały się raz w tygodniu. Dla grupy A terapia składała się
z 3x2000 zogniskowanych fal uderzeniowych o gęstości strumienia energii w przedziale 0,14-0,2 mJ/mm², bez znieczulenia. Natomiast
w grupie B zaaplikowano 5x6000 impulsów radialnych podawanych w ramach protokołu progresywnego. Pacjentów badano po
4 tygodniach, 3 i 6 miesiącach od przeprowadzenia terapii. Podczas każdej wizyty wykonywano prześwietlenie.
Wyniki:
W ciągu sześciu miesięcy od każdej serii zabiegów dla grupy A wynik w skali Constant poprawił się z poziomu 52,5 do 78,4 oraz z 54,2 do
72,6 w grupie B (p<0,05). Wyniki według wizualnej skali analogowej, tj. skali od 0 (brak bólu) do 10 (maksymalny ból) poprawiły się z 7,7 na
3,1 (grupa A) i z 7,4 na 3,3 (grupa B), odpowiednio przed leczeniem i po 6 miesiącach od zakończenia leczenia. Prześwietlenia wykazały
całkowitą lub prawie całkowitą resorpcję zwapnień u 56% osób z grupy A i 38% z grupy B.
Omówienie:
Omawiane badanie jest badaniem wstępnym, z którego wynika, że trzy sesje pozaustrojowego leczenia falą uderzeniową o gęstości
strumienia energii w przedziale od 0,14 do 0,2 mJ/mm² mogą być równie skuteczne jak pięć zabiegów pozaustrojowego leczenia radialną
falą uderzeniową według protokołu progresywnego w leczeniu wapniejącego zapalenia ścięgna stożka rotatora. Technologia
zogniskowana skraca czas leczenia, natomiast terapia radialna jest bardziej dostępna.
Wnioski:
Obie technologie wykonywania zabiegów SWT (zogniskowana i radialna) wykazały korzystne, porównywalne rezultaty w leczeniu
pacjentów z wapniejącym zapaleniem ścięgna stożka rotatorów w obrębie barku. Nie stwierdzono żadnych komplikacji podczas wizyty
kontrolnej po sześciu miesiącach. Subiektywnie 84% pacjentów z grupy A i 76% z grupy B uznało leczenie za skuteczne.
22
Tytuł: Skuteczność terapii falą uderzeniową w leczeniu spastyczności mięśni u dzieci
z porażeniem mózgowym.
Autorzy: E. Ilieva, M. Gonkova, I. Chavdarov
Instytucje: Uniwersytet Medyczny w Płowdiwie, Wydział Medycyny Fizycznej i Rehabilitacji, Płowdiw, Bułgaria; Szpital
Specjalistyczny Długoterminowego Leczenia i Rehabilitacji Dzieci z Porażeniem Mózgowym Dziecięcym „Sv. Sofia”, Sofia,
Bułgaria
Źródło: Annals of Physical and Rehabilitation Medicine, Volume 54, Supplement 1, October 2011
Streszczenie:
Celem badania była ocena skuteczności terapii radialną falą uderzeniową w zmniejszaniu napięcia mięśniowego w obszarze zginaczy
podeszwy u dzieci z porażeniem mózgowym.
Do badania zakwalifikowano 11 dzieci ze zwiększonym napięciem mięśni zginaczy podeszwy wynikających z mózgowego porażenia
dziecięcego: 7 chłopców i 4 dziewczynki w wieku od 2 do 7 lat, przy czym średni wiek wynosił 3,54±1,013 roku. Terapię radialną falą
uderzeniową stosowano w obrębie mięśnia brzuchatego łydki i mięśnia płaszczkowatego (serie fal uderzeniowych generowanych przez
urządzenie BTL-5000): 1000 impulsów podawanych do każdego z dwóch mięśni. Do oceny rezultatów stosowano metody kliniczne
i instrumentalne: pomiar biernego zakresu ruchu, zmodyfikowana skala Ashworth, badanie pedobarometryczne przed leczeniem,
bezpośrednio po jego zakończeniu oraz po kolejnych 2 i 4 tygodniach.
Wyniki:
Po jednorazowym zabiegu falą uderzeniową zaobserwowano zwiększenie biernego zakresu ruchu (o 17,13◦, t=8,81, P<0,05) oraz znaczny
spadek spastyczności wg skali Ashworth (ze średniego poziomu wyjściowego 2,81 SD [0,65] do 2,11 SD [0,33]; t=6,19, P<0,05), bezpośrednio
po leczeniu. Efekt ten, utrzymywał się także po dwóch kolejnych tygodniach. Wzrost biernego zakresu ruchu wynosił 15,95°, t=5,22, P<0,05.
Spadek na skali Ashworth utrzymał się: 2,11 SD [0,33] (P<0,05). Po stymulacji placebo nie zaobserwowano żadnych istotnych różnic.
Wnioski:
Terapia radialną falą uderzeniową może stanowić odpowiednią metodę leczenia pomocniczego przy zmniejszaniu spastyczności
w obrębie mięśni zginaczy podeszwy u osób z mózgowym porażeniem dziecięcym. Wyniki należy traktować jako wstępne; konieczne są
dalsze analizy w celu weryfikacji długoterminowego działania.
23
Tytuł: Pozaustrojowa terapia falą uderzeniową u dzieci z mózgowym porażeniem
dziecięcym ze znacznymi objawami spastycznymi.
Autorzy: Andrada Mirea, Gelu Onose, Liliana Padure
Instytucje: Uniwersytet Medyczno-Farmaceutyczny CAROL DAVILA; Szpital Intensywnej Opieki Medycznej „Elena Beldiman”,
Rumunia
Wstęp:
Zważywszy na istnienie możliwości zastosowania pozaustrojowego leczenia falą uderzeniową (SWT) w terapii dzieci z mózgowym
porażeniem dziecięcym ze wzmożoną spastycznością, przeprowadzono badanie, które miało na celu uzyskanie poprawy pośród tych
pacjentów.
Metody:
Do badania zakwalifikowano 56 dzieci ze wzmożoną spastycznością (29 chłopców i 27 dziewcząt, w wieku od 5 do 16 lat). Pacjenci
cierpią na dziecięce porażenie mózgowe. Do terapii posłużyło urządzenie do radialnej i zogniskowanej terapii SWT (BTL-5000 SWT). Każde
dziecko odbyło 4 sesje terapeutyczne w obrębie najsilniej napiętych mięśni. U wszystkich pacjentów zastosowano te same parametry
zabiegowe (500 impulsów przy częstotliwości 10 Hz). Pacjentów oceniano dwukrotnie: pierwszy raz przed pierwszym zastosowaniem SWT,
drugi raz przy wypisie (po czwartej sesji SWT). Przeprowadzono następujące badania: czynnego zakresu ruchu, stopień spastyczności
według zmodyfikowanej skali Ashworth, oraz badanie poziomu jakości życia u pacjenta (QoL).
Wyniki:
Stwierdzono znaczący spadek napięcia spastycznego mięśni według zmodyfikowanej skali Ashworth. Terapia SWT okazała się również
skuteczna, jeśli chodzi o poprawę ogólnego funkcjonowania kończyn górnych i dolnych.
Omówienie:
Konieczne są dalsze badania w celu uzyskania większej statystycznej miarodajności oceny oraz poprawy metodologii.
Wnioski:
Czterokrotne zastosowanie SWT w ciągu 2 tygodni zmniejszyło poziom spastyczności u badanych dzieci, bez niekorzystnego wpływu na
jakość życia, jaki może mieć miejsce w przypadku innych zabiegów fizykalnych.
24
Tytuł: Skuteczność leczenia radialną falą uderzeniową w zmniejszaniu napięcia
mięśniowego w mózgowym porażeniu dziecięcym.
Autorzy: M. Gonkova, E.M. Ilieva, , I. Todorova, G. Ferriero, I. Chavdarov
Instytucje: Wydział Medycyny Fizykalnej i Rehabilitacji, Uniwersytet Medyczny w Płowdiwie, Płowdiw, Bułgaria; Instytut
Rehabilitacji Zawodowej i Erogonomii, Fundacja Salvatore Maugeri, Instytut Naukowy w Veruno, Włochy; Szpital
Specjalistyczny Rehabilitacji Dzieci z Porażeniem Mózgowym „St. Sofia”, Sofia, Bułgaria
Źródło: Annals of Physical and Rehabilitation Medicine, Volume 57, Supplement 1, May 2014
Wprowadzenie:
Pozaustrojowa terapia falą uderzeniową jest stosowana w leczeniu schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego.
Cel:
Celem badania była analiza skuteczności terapii radialną falą uderzeniową (BTL-5000 SWT) w zmniejszaniu napięcia mięśni zginaczy
podeszwy u dzieci z porażeniem mózgowym.
W badaniu wzięło udział 25 dzieci, z porażeniem połowicznym i spastycznym, u których średni wiek wynosił 4,84±3,11. Przeprowadzono
jedną sesję placebo, a po upływie czterech tygodni od tej sesji - jedną sesję leczniczą. Ocenę wyników prowadzono z zastosowaniem
badania biernego zakresu ruchu, badania napięcia mięśniowego według zmodyfikowanej skali Ashworth oraz pomiarów
baropodometrycznych.
Wyniki:
Po terapii SWT stwierdzono znaczny wzrost biernego zakresu ruchu: do poziomu 47,00±2,298 w porównaniu do 33,25±2,208 (P<0,001);
poprawa utrzymywała się również w czwartym tygodniu (44,12±1,938, P<0,001).
Wynik według zmodyfikowanej skali Ashworth spadł z 2,77 do 2,00 punktów (P<0,001), utrzymując się w czwartym tygodniu (2,15±0,76),
(P<0,001). Pomiary baropodometryczne wykazały znaczące powiększenie się powierzchni kontaktowej podeszwy (z 81,32±6,14 do
101,58±5,41 cm², P<0,001) i nacisku pięty (z 50,47±6,61 do 75,17±3,42 N/cm2, P<0,001).
Wnioski:
Po zastosowaniu terapii SWT następuje znaczny spadek spastyczności u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym.
25
Tytuł: Terapia radialną falą uderzeniową w leczeniu przewlekłego zespołu bólowego
w obrębie miednicy (CPPS).
Autorzy: Kernesyuk Miroslav Nikolaevich
Instytucje: URO-PRO INTERNATIONAL MEDICAL CENTER / MIĘDZYNARODOWE CENTRUM MEDYCZNE, Jekaterynburg, obwód
swierdłowski, Federacja Rosyjska
Źródło: Urology, 2013, Volume 6. [artykuł oryginalny w języku rosyjskim]
Cel:
Analiza skuteczności pozaustrojowego leczenia falą uderzeniową (SWT) w porównaniu z leczeniem farmakologicznym u pacjentów
z objawami zespołu przewlekłego bólu miednicy (CPPS).
Pacjenci i metody:
Przebadano 30 pacjentów cierpiących z powodu CPPS przynajmniej od 3 miesięcy. Badanych podzielono na dwie grupy, które były
poddawane zabiegom raz w tygodniu przez okres 6 miesięcy. Grupa 2 była grupą kontrolną. Badanie przeprowadzono jako
kontrolowane i randomizowane.
Terapię SWT zaczęto proksymalnie od wewnętrznej strony uda, używając standardowego urządzenia do terapii radialną falą uderzeniową
(BTL-5000 SWT Power). W pierwszej grupie pacjentów wykonywano zabiegi SWT według określonego protokołu: raz w tygodniu przez okres
4 tygodni. W drugiej grupie prowadzono leczenie farmakologiczne. Ustandaryzowaną kontrolę prowadzono po 1, 2, 4 i 12 tygodniach od
zakończenia terapii.
Wyniki:
U wszystkich pacjentów przeprowadzono całą serię zabiegów ambulatoryjnych i wizyt kontrolnych. U 15 pacjentów z grupy pierwszej
stwierdzono znaczną poprawę stanu pod względem poziomu bólu i jakości życia, w porównaniu z grupą kontrolną, u której poprawa była
mniej znacząca. Wykonanie SWT na wewnętrznej stronie uda było łatwe, bezpieczne oraz nie przyniosło żadnych skutków ubocznych.
Wnioski:
Badanie wykazało, że terapia SWT stanowi bezpieczną i skuteczną opcję leczenia CPPS, której skuteczność jest wyższa niż leczenie
farmakologiczne. Zabiegi falą uderzeniową są korzystną terapią dzięki łatwej i niedrogiej realizacji oraz brakowi jakichkolwiek skutków
ubocznych.
26
Tytuł: Ocena skuteczności terapii SWT w łagodzeniu przewlekłych stanów zapalnych
prostaty.
Autorzy: Michael Abadjiev, Rosen Dimitrov, Svetlin Zlatev
Instytucje: Wydział Urologii, Szpital Św. Anny, Sofia, Bułgaria
Źródło: Raport z badania klinicznego, 2014 r.
Cel i podstawowe założenie:
Celem badania była analiza skuteczności pozaustrojowego leczenia falą uderzeniową (SWT) w zakresie złagodzenia objawów zespołu
przewlekłego bólu prostaty. Jako podstawową miarę skuteczności ustalono złagodzenie objawów przynajmniej o 50% po ostatnim
zabiegu, przy czym rezultaty musiały utrzymywać się na tym samym poziomie lub ulec osłabieniu o nie więcej niż 10% w terminie wizyty
kontrolnej po 90 dniach.
Metody:
W badaniu wzięło udział 29 mężczyzn w wieku 27-70 lat, cierpiących na chroniczne bóle w obrębie miednicy (ponad 3 miesięcy).
U wszystkich pacjentów wykonano 4 zabiegi w okresie 4 tygodni, korzystając z urządzenia BTL-6000 SWT.
Wyniki:
U badanych przeprowadzono wizytę kontrolną po 30, oraz po 90 dniach. Po ostatnim zabiegu u 24 pacjentów (82,76%) stwierdzono
zmniejszenie bólu miednicy i objawów ze strony układu moczowego o 50%. Średni współczynnik złagodzenia objawów u 29 pacjentów
wynosił 68%, natomiast po 30 dniach był równy 73%. Podczas wizyty kontrolnej po 90 dniach średni poziom złagodzenia objawów
powrócił do 68%.
Według reakcji na leczenie podzielono pacjentów na dwie grupy. W jednej z grup ocena przed i po zabiegach wykazała znaczne
zmniejszenie objawów (50%), od umiarkowanego do łagodnego według skali objawów SSS, z różnicą w zakresie 5-15 punktów skali SSS.
W grupie drugiej trzech pacjentów odczuło ulgę, tj. osłabienie objawów z silnych do umiarkowanych (mimo, że dwóch pacjentów nie
spełniło warunku osłabienia objawów o 50%). Natomiast, u innych trzech pacjentów ulga okazała się bardzo znaczna, od silnych do
łagodnych objawów według skali SSS, przy czym różnica wynosiła 11-16 punktów skali SSS. U pacjentów leczonych z wykorzystaniem
urządzenia BTL-6000 SWT uzyskano wyniki spełniające podstawowy wymóg skuteczności, tj. złagodzenie objawów przynajmniej o 50% po
ostatnim zabiegu. Istotne było, aby rezultaty terapii utrzymywały się na tym samym poziomie lub uległy osłabieniu o 10% w terminie
kontroli po 90 dniach.
Wnioski:
U pacjentów leczonych z wykorzystaniem urządzenia BTL-6000 SWT uzyskano wyniki spełniające podstawowy wymóg skuteczności. Zabiegi
falą uderzeniową doprowadziły do trwałego i znaczącego złagodzenia objawów po 4 zabiegach wykonanych raz w tygodniu, zarówno
bezpośrednio po zabiegu, jak i podczas wizyt kontrolnych po 30 i 90 dniach. Wyniki badania wykazują, że urządzenie BTL-6000 SWT jest
bezpieczne i skuteczne w zmniejszaniu przewlekłego bólu prostaty i w łagodzeniu objawów ze strony układu moczowego. Pacjenci
dobrze tolerują zabiegi.
27
Tytuł: Ocena skuteczności terapii falą uderzeniową w leczeniu zaburzeń wzwodu.
Autorzy: Krasimira Kazalakova, Stela Yordanova
Instytucje: Wielodyscyplinarny Szpital Uniwersytecki Leczenia Aktywnego i Intensywnej Terapii „N. I. Pirogov”, Sofia, Bułgaria;
Źródło: Raport z badania klinicznego, 2014 r.
Cel i podstawowe założenie:
Podstawowym celem badania była analiza, potwierdzenie skuteczności i bezpieczeństwa leczenia falą uderzeniową (SWT) w terapii
zaburzeń wzwodu o podłożu naczyniowym. Jako podstawową miarę skuteczności ustalono wzrost IIEF-EF przynajmniej o 5 punktów u 50%
pacjentów po ostatnim zabiegu, przy czym rezultaty musiały utrzymywać się na tym samym poziomie w terminie wizyty kontrolnej po
90 dniach.
Leczeniu poddano 8 mężczyzn w średnim wieku (przedział wieku 48-65, średni wiek: 55,5±6,3 roku), u których od ponad 6 miesięcy
występowały zaburzenia wzwodu o podłożu naczyniowym. Wykonywano 8 zabiegów, co 3-4 dni, używając aparatu BTL-6000 SWT. Ocenę
stanu pod względem zaburzeń wzwodu prowadzono podczas weryfikacji wstępnej, po ostatnim zabiegu oraz podczas badań
kontrolnych po 3 i 6 miesiącach, z wykorzystaniem ankiety międzynarodowej skali oceny życia seksualnego mężczyzn (IIEF). Ocena
bezpieczeństwa oparta była o informacje dotyczące powikłań oraz zgłaszanych działań niepożądanych.
Wyniki:
U wszystkich pacjentów przeprowadzono cały protokół leczenia, składający się z 8 kolejno następujących po sobie zabiegów oraz wizyt
kontrolnych po 30 i 90 dniach. Parametry uzyskane przed i po leczeniu u 5 pacjentów (62,5%) spełniły główne kryteria skuteczności,
tj. wzrost IIEF-EF o 5 punktów). Podczas badania kontrolnego po 90 dniach wyniki IIEF-EF pozostawały na tym samym poziomie.
Wnioski:
Podstawowym celem badania była analiza skuteczności i bezpieczeństwa pozaustrojowego leczenia falą uderzeniową (SWT)
w leczeniu zaburzeń wzwodu, spowodowanych zaburzeniami naczyniowymi. Wyniki badania wykazują, że urządzenie BTL-6000 SWT jest
bezpieczne i skuteczne w leczeniu zaburzeń wzwodu. Pacjenci dobrze tolerują terapię.
28
Tytuł: Skuteczność biologicznych, miejscowych analgetyków w eliminacji bólu przed
i po terapii falą uderzeniową.
Autorzy: Carlos Leal, Orlando Hernández, María Camila Gallo, Margarita Cardozo
Instytucje: Fenway Medical Shockwave Unit, Bogota DC, Kolumbia
Źródło: 15th International Congress of the International Society for Medical Shockwave Treatment / XV Międzynarodowy Kongres
Przewlekłe zapalenia ścięgien stanowią powszechne schorzenia wśród sportowców oraz pacjentów z grup ogólnych. Powodują one
znaczny ból i utratę sprawności. Leczenie zwykle przynosi dobre skutki w zakresie regulacji obciążenia, fizjoterapii, stosowania aparatów
korekcyjnych i leków. Jednak przynajmniej w 20% przypadków ból i brak sprawności utrzymuje się, w wyniku czego, rozwija się
nieprawidłowość procesu leczenia zwana dysplazją angiofibroblastyczną. Skutki biomechaniczne takiej dewaskularyzacji prowadzą do
osłabienia sprawności biomechanicznej, a tym samym powstania bólu.
Terapia falą uderzeniową okazała się skuteczna w leczeniu przewlekłych dolegliwości w obrębie ścięgien. Do skutków ubocznych terapii
SWT zalicza się ból podczas zabiegów, powstawanie wybroczyn i powierzchownych obrzęków w obszarze zabiegowym. Przyjmowanie
niesteroidowych leków przeciwzapalnych jest przeciwwskazane podczas leczenia falą uderzeniową, ponieważ blokują one łańcuch
zapalny stymulowany przez SWT. Wykazano także, że znieczulenie miejscowe osłabia wyniki, gdyż zmienia parametry miejscowej
oporności akustycznej tkanek i ukrywa ogniska zapalne.
Jedną z alternatyw jest stosowanie miejscowych leków biologicznych, które nie zmieniają przebiegu zwykłych procesów zapalnych,
a mogą zmniejszać ból podczas zabiegu i zapobiegać obrzękom oraz wybroczynom. Krem Traumeel (Heel Laboratories, Niemcy)
doskonale sprawdza się jako miejscowy środek znieczulający przed i po zabiegach falą uderzeniową.
W skład kremu Traumeel wchodzi 14 składników pochodzenia naturalnego, regulujących przebieg procesu zapalnego. Preparat ten ma
inny mechanizm działania niż środki przeciwzapalne stosowane powszechnie w medycynie. Składniki wykazują działanie synergiczne
i wspólnie przyspieszają proces regeneracji tkanek i zmniejszania bólu w oparciu o reakcję zapalną.
Zostało
przeprowadzone
badanie
kontrolne
u
pacjentów,
którzy
mieli
zdiagnozowany
przewlekły
stan
zapalny
ścięgna
w obrębie nadkłykcia bocznego kości łokciowej. Pacjenci byli leczeni przez ponad 6 miesięcy lekami przeciwbólowymi, fizjoterapią
i zastrzykami sterydowymi, które nie przyniosły poprawy stanu zdrowia i w związku z tym, chorzy zostali zakwalifikowani do zabiegu
chirurgicznego. Badaniem objęto 76 pacjentów z diagnozą zapalenia nadkłykcia bocznego, u których zastosowano dwie sesje
radialnych fal uderzeniowych. Protokół zakładał dwie cotygodniowe sesje po 2000 uderzeń w zakresie 2-4,5 bara, z wykorzystaniem
urządzenia generującego radialną falę uderzeniową BTL-5000 Power (BTL Industries - Republika Czeska). Pierwsza grupa badana liczyła
27 pacjentów przydzielonych losowo. Grupa ta, otrzymywała krem Traumeel na 6 godzin przed zabiegiem oraz co 12 godzin przez 7 dni
od sesji terapii falami uderzeniowymi. W grupie drugiej - placebo, było 25 pacjentów, gdzie wykonano ten sam protokół,
z wykorzystaniem zwykłego kremu nawilżającego. W grupie trzeciej - kontrolnej, złożonej z 25 pacjentów, wykonano jedynie terapię falą
uderzeniową, bez stosowania dodatkowych preparatów miejscowych. Poziom bólu rejestrowany był według skali VAS, wraz z wszelkimi
ewentualnymi działaniami niepożądanymi lub ubocznymi. Stan pacjentów był poddawany ocenie w 1, 2, 3 i 6 tygodniu.
Uzyskane wyniki wykazały znaczne zmniejszenie bólu w grupie badanej w porównaniu z grupą placebo i kontrolną podczas zabiegów, jak
również w 1 i 2 tygodniu. Redukcja bólu według skali VAS w grupie badanej była o 24% wyższa w chwili zabiegu, 20% wyższa po tygodniu
i 18% wyższa po dwóch tygodniach terapii. Nie wystąpiły znaczne różnice w tygodniach 3 i 6. Grupy placebo i kontrolna na wszystkich
etapach charakteryzowały się bardzo dużym podobieństwem. Nie stwierdzono żadnych różnic, jeśli chodzi o występowanie wybroczyn
lub krwiaków w miejscach wykonywania zabiegów.
29
Tytuł: Porównanie terapii falą uderzeniową pozaustrojową i radialną, w leczeniu
dolegliwości bólowych okolicy lędźwiowo-krzyżowej, spowodowanych przeciążeniem
stawów międzykręgowych.
Autorzy: Tomas Nedelka, Jiri Nedelka, Jakub Schlenker
Instytucje: Uniwersytet Karola, Praga; Centrum Rehabilitacji i Leczenia Bólu, Praga; Politechnika Czeska, Kladno, Republika Czeska
Źródło: 16th International Congress of the International Society for Medical Shockwave Treatment / XVI Międzynarodowy Kongres
Wstęp:
Przeciążenia stawów międzykręgowych są częstym źródłem przewlekłego bólu dolnego odcinka kręgosłupa. Literatura podaje, że ponad
30% pacjentów z przewlekłym bólem odcinka lędźwiowego cierpi na zespół przeciążeniowy stawów międzykręgowych, charakteryzujący
się miejscowym, nasilającym się bólem. Do stosowanych metod walki z dolegliwościami zalicza się leczenie farmakologiczne, np. leki
przeciwdrgawkowe trzeciej generacji – pregabalina, niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz opiaty. Do częściowo inwazyjnych metod
leczenia bólu przeciążeniowego stawów międzykręgowych zalicza się diagnostyczną stymulację krążków międzystawowych, podawanie
kortykosteroidów oraz leczenie falami o częstotliwości radiowej. W poprzednim badaniu pilotażowym wykazano skuteczność zabiegów
radialną falą uderzeniową w terapii bólu stawów międzykręgowych odcinka lędźwiowego, uzyskując lepsze wyniki niż podczas leczenia
zastrzykami z kortykosteroidami. Celem niniejszego badania było ustalenie optymalnej procedury terapeutycznej falą uderzeniową oraz
porównanie pozaustrojowego leczenia zogniskowanymi falami uderzeniowymi o dużej energii (SWT) z terapią falami radialnymi (RSWT).
Metody:
Badanie prospektywne, porównujące skuteczność SWT o dużej energii i RSWT, wykonano na próbie 64 pacjentów spełniających kryteria
diagnostyczne
zespołu
przewlekłego
bólu
stawów
międzykręgowych,
reagujących
na
znieczulające
blokady
nerwów
międzywyrostkowych. U wszystkich 64 pacjentów (33 kobiety, 31 mężczyzn) wykonano rezonans magnetyczny kręgosłupa lędźwiowego.
Pacjenci, u których stwierdzono zwężenie w odcinku lędźwiowym i dyskopatię odcinka lędźwiowego na wysokim poziomie
zaawansowania nie zostali zakwalifikowani do badania. U 28 pacjentów wykonano scyntygrafię kości 99mTc, wszystkie wyniki były
korzystne, a radionuklid był akumulowany prawidłowo w obrębie stawów międzykręgowych. Zabiegi SWT wykonano u 32 pacjentów
(Grupa A), w ramach 5 cotygodniowych sesji. Gęstość strumienia energii ustawiono na poziomie 0,35 mJ/mm² i stosowano 1000 uderzeń
z kontrolą zabiegów przez USG, obejmując 2 segmenty. Do grupy RSWT (Grupa B) należało 30 pacjentów, u których wykonano
5 cotygodniowych zabiegów, przy gęstości strumienia energii ustawionej na 0,12 mJ/mm² (ciśnienie kompresora 3,8 bara), stosując 3000
uderzeń na sesję w obrębie 2 segmentów.
Wyniki:
Zebrano dane od 62 pacjentów i poddano je analizie statystycznej, korzystając z testu t par wiązanych oraz analizy ANOVA. Średni wynik
przed rozpoczęciem leczenia według wizualnej skali analogowej (VAS) wynosił 5,2 cm w grupie A i 5,0 cm w grupie B. Dokuczliwość bólu
dolnego odcinka kręgosłupa badano według walidowanej skali bólu Oswestry’ego. Pomiędzy dwiema grupami nie występowały żadne
rozbieżności. Badanie kontrolne zaplanowano po 2 i 6 miesiącach. Podczas kontroli po 2 miesiącach stwierdzono znaczne zmniejszenie się
średniego poziomu VAS w stosunku do wartości wyjściowej, zarówno w grupie poddawanej terapii SWT, jak i RSWT (p=0,01 w grupie A,
p=0,03 w grupie B). Po 6 miesiącach w grupie SWT (grupa A, p=0,02) i w grupie RSWT (grupa B, p=0,04) stwierdzono znaczne różnice
średniego poziomu VAS w stosunku do poziomu początkowego. Średnie zmniejszenie się bólu w skali VAS (przy p=50%) było wyższe
w grupie SWT (2,9 mm) niż w grupie RSWT (2,0 mm) podczas kontroli po 6 miesiącach. U pacjentów o BMI>30 (6 pacjentów w grupie A
oraz odpowiednio 5 pacjentów w grupie B) stwierdzono znaczny spadek bólu wg skali VAS tylko w przypadku grupy poddawanej terapii
SWT po 2 i 6 miesiącach.
Omówienie:
W poprzednim badaniu (Nedelka 2012) stwierdzono, że terapia RSWT może być wartą rozważenia opcją terapeutyczną,
o skuteczności zbliżonej lub wyższej do zastrzyków steroidowych. Do zalet RSWT zalicza się bezpieczeństwo, brak uszkodzeń stawów
międzykręgowych oraz brak miejscowych skutków ubocznych, tj. reakcji zapalnej, czy odnerwienia powierzchni grzbietowych. Istotną
wadą RSWT jest głębokość penetracji fal uderzeniowych, która ograniczała możliwość stosowania terapii radialnej SWT u pacjentów
z BMI poniżej 28. Sposób podawania energii w przypadku zogniskowanego leczenia SWT wydaje się bardziej właściwy w przypadku
leczenia stawów międzykręgowych. Zgodnie z uzyskanymi wynikami, potwierdzono większą skuteczność SWT w porównaniu z zabiegami
radialnymi.
Wnioski:
Zarówno SWT, jak i RSWT okazały się skutecznymi metodami leczenia przewlekłego bólu stawów międzykręgowych. W przypadku SWT
stwierdzono jednak dodatkowe możliwości, tj. terapia ta, przynosi większą ulgę w bólu przy jednakowym poziomie tolerancji
w porównaniu z RSWT. Potwierdzono skuteczność SWT również u pacjentów otyłych, u których RSWT nie zdaje zwykle egzaminu ze względu
na niedostateczną głębokość przenikania fali.
30
Tytuł: Działanie fali uderzeniowej w likwidacji bólu u osób zdrowych.
Autorzy: Carlos Leal, Diana Lemus, Maria Camila Gallo
Instytucje: Fenway Medical, Bogota, Kolumbia
Źródło: 16th International Congress of the International Society for Medical Shockwave Treatment / XVI Międzynarodowy Kongres
Wstęp:
Od ponad 10 lat stosuje się terapię falą uderzeniową w przewlekłych stanach zapalnych ścięgien i więzadeł. Ustalono, że korzystanie
z protokołu progresywnego, poczynając od dużej liczby powtórzeń na sekundę i niskiego poziomu energii, prowadzi do zmniejszenia się
poziomu bólu odczuwanego przez pacjenta. Dzięki temu, po zabiegach (wykonywanych w dwóch sesjach) udało się uniknąć
stosowania środków znieczulających, uzyskano pożądane rezultaty i osiągnięto parametry publikowane w literaturze. Nie ma jednak
żadnych artykułów dotyczących tych wyników, być może z powodu dużych trudności w analizie kontroli bólu oraz dużej zmienności
charakterystycznej dla oceny tego konkretnego doznania. Zaplanowano proste badanie kontrolne przypadków u osób zdrowych,
którego zadaniem było ustalenie różnic poziomu bólu powstającego pod wpływem działania fali uderzeniowej pomiędzy protokołem
progresywnym a ciągłym.
Metody:
Przeprowadzono badanie kontrolne na 104 ochotnikach - osobach bez historii chorób. Podzielono ich na grupy obejmujące po 52 osoby.
Wszyscy badani podpisali formularz świadomej zgody. Wybrano okolicę kłębu kciuka dłoni prawej, ponieważ jest ona łatwo dostępna
i dobrze unerwiona, z kością umiejscowioną pod mięśniami, bez dużych nerwów i naczyń krwionośnych w pobliżu. We wszystkich
przypadkach używano aparat do terapii falą uderzeniową BTL-5000 Power, produkcji BTL Industries, Republika Czeska. Wszyscy pacjenci
zostali poddani badaniu i ocenie przez specjalistów z certyfikacją ISMST i ONLAT. W grupie badanej zastosowano progresywny protokół
200 uderzeń i 15 Hz, 200 uderzeń i 10 Hz. W grupie kontrolnej aplikowano stałą dawkę 600 impulsów o częstotliwości 10 Hz. Ciśnienie w obu
grupach było stałe, na poziomie 2,0 barów. W celu ustalenia wszelkich rozbieżności pomiędzy badanymi poproszono ochotników z grupy
badanej i kontrolnej o wypróbowanie drugiego protokołu na drugiej ręce. Powyższe dane zarejestrowano, aby ustalić, czy pomiędzy
badaniami występują jakiekolwiek różnice. Zastosowano numeryczną wizualną skalę analogową n/10, zaślepioną dla pacjentów.
Wszystkie dane były rejestrowane i rozpatrywane przy pomocy analizy jednoczynnikowej ANOVA, a wartość p została ustalona na
poziomie <0,01. Analizowano także, różnice wewnątrz grup oraz dane dotyczące płci i wieku. Na początku i na końcu badania
wykonano znormalizowaną analizę różnic. Próbą objęto 76 pacjentów i 28 pacjentek, których średni wiek wynosił 31,5 lat (rozpiętość 17-46
lat). Wszystkie działania uboczne były rejestrowane.
Wyniki:
Grupa poddawana badaniu według protokołu progresywnego odczuwała o 29% mniejszy ból w porównaniu z grupą badaną według
protokołu ciągłego na początku badania, gdzie wynik VAS wynosił odpowiednio 7,9 i 5,1. Po zakończeniu badania różnica kształtowała
się na poziomie 57%, a wyniki VAS wynosiły odpowiednio 7,25 i 1,54. Uzyskano zmniejszenie bólu ogółem o 43% (P<0,01). Znormalizowana
analiza porównawcza dotycząca różnic pomiędzy wynikami VAS na początku i na końcu badania wykazała zmniejszenie bólu na
poziomie 34,6% w grupie progresywnej, w porównaniu z 7,2% w grupie ciągłej, przy czym różnica istotna statystycznie wynosiła 27,4%. Nie
stwierdzono istotnych różnic w zakresie danych uzyskanych z drugich rąk, w porównaniu z rękami poddawanymi badaniu zasadniczemu.
Nie było też różnic parametrów płci i wieku. U badanych nie wystąpiły żadne działania niepożądane.
Omówienie:
Zastosowanie dużej liczby powtórzeń przy niskiej energii wydawało się korzystniejszą metodą zmniejszania bólu u osób zdrowych,
w porównaniu z protokołem ciągłym o jednakowym poziomie energii i liczbie podawanych fal. Progresja z wysokiego do niskiego
poziomu powtórzeń okazała się najskuteczniejszą metodą likwidacji bólu w przeprowadzonej serii badań. Wprawdzie wyniki te,
odpowiadają subiektywnym wnioskom klinicznym uzyskanym u pacjentów ze stanami zapalnymi ścięgien. Uwagę zwraca niższy poziom
progresywnej kontroli bólu w przypadku protokołów ciągłych. Wydaje się, że u pacjentów występuje także korzystny poziom eliminacji
bólu przy stosowaniu protokołów ciągłych. W badaniu nie stwierdzono efektu placebo, a wyniki dla badanej ręki jak i dla ręki kontrolnej
były podobne. Również, nie stwierdzono żadnych skutków ubocznych. U pacjentów występowała wyraźna i jednoznaczna obawa, jako
że badanie dotyczyło poziomu bólu. Wszyscy pacjenci stwierdzili, że odczuwają raczej dyskomfort niż ból, jednak odczucie to,
kwalifikowali na bardzo wysokim poziomie VAS. Główne ograniczenie polegało na przeprowadzeniu badania u osób zdrowych, a nie
u pacjentów cierpiących z powodu stanów zapalnych ścięgien. Obiektywne dane nie dowodzą skuteczności u osób o tym samym
poziomie początkowym bólu: zerowym - było bardzo trudno ustandaryzować poziom wyjściowy u pacjentów wykazujących objawy bólu.
Wnioski:
Na podstawie uzyskanych wyników zaleca się stosowanie progresywnego protokołu fali uderzeniowej w leczeniu stanów zapalnych
ścięgien, gdzie zaleca się minimalną dawkę impulsów leczniczych po uprzednim podaniu progresywnej liczby fal znieczulających.
Konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań na przypadkach klinicznych w celu ustalenia właściwych dawek.
31
Tytuł: Połączenie terapii manualnej i dynamicznych zabiegów falą uderzeniową
w leczeniu dolegliwości mięśniowo-powięziowych.
Autorzy: Jiri Nedelka , Tomas Nedelka
Instytucje: Ośrodek Rehabilitacji i Klinika Leczenia Bólu, Praga; Uniwersytet Karola, II Wydział Medyczny, Instytut Neurologii, Praga
Źródło: 17th International Congress of the International Society for Medical Shockwave Treatment / XVII Międzynarodowy Kongres
Wstęp:
Autorzy prezentują oryginalną metodę leczenia dolegliwości narządu układu ruchu.
Technika rehabilitacji w połączeniu z działaniem terapii falą uderzeniową, w oparciu o zasadę przewodzenia mechanicznego wynika
z doświadczeń zgromadzonych przez szkołę rehabilitacji w Pradze. W niniejszym badaniu zaprezentowane jest długofalowe
doświadczenie w stosowaniu terapii falą uderzeniową w dolegliwościach funkcjonalnych i strukturalnych układu ruchu.
Metody:
Terapia manualna umożliwiaja likwidację dolegliwości bólowych. Natomiast, późniejsze zastosowanie terapii falą uderzeniową przyspiesza
procesy regeneracyjne. Działanie to, wpływa nie tylko na rozluźnienie mięśni, ale także działa bardzo silnie przeciwbólowo.
Wyniki:
Połączenie terapii manualnej i dynamicznych zabiegów SWT jest bardzo skuteczne w leczeniu ostrych i przewlekłych schorzeń układu
ruchu i przynosi natychmiastową ulgę w bólu. Najlepsze efekty obserwowano w niespecyficznym bólu miednicy i dolnego odcinka
kręgosłupa, a także w zapaleniu nadkłykcia.
Omówienie:
Terapia manualna i dynamiczna aplikacja SWT okazała się znacznie bardziej efektywna niż działanie statyczne. Technika ta umożliwia
oddziaływanie na schorzenia obejmujące wiele segmentów kręgosłupa, powięzi oraz stawów.
Wnioski:
Autorzy prezentują opracowaną przez siebie technikę leczenia dolegliwości w obrębie układu mięśniowo-szkieletowego. Optymalnym
połączeniem wydaje się być terapia manualna, według szkoły praskiej oraz dynamiczna aplikacja SWT.

SWT-BTL-badania kliniczne i naukowe

Transkrypt

Podobne dokumenty

Fala uderzeniowa BTL-5000 STW (0935095-2015)

zał. do publicznej obrony Maja Biała

masterpuls® mp50 - MedicalOnline.pl