Wysiękowe zapalenie ucha (glue ear)

Glue Ear | Polish
Przewodnik dla rodziców
Wysiękowe zapalenie ucha
(glue ear)
Nasza wizja to świat
bez barier dla każdego
dziecka z niedosłuchem
Wysiękowe zapalenie ucha
Przewodnik dla rodziców
Wstęp
Wysiękowe zapalenie ucha to jedna z najczęstszych
chorób wieku dziecięcego.
Najbardziej podatne na nie są dzieci do piątego roku życia,
choć może ono występować również u młodzieży. Panuje
opinia, że wysiękowe zapalenie ucha może spowodować
tymczasowy niedosłuch, opóźniony rozwój mowy u małych
dzieci oraz wpłynąć na ich zachowanie i postępy w nauce.
Wysiękowe zapalenie ucha wiąże się często z jego
infekcją. Czasem rozwija się ono niezauważalnie. Zmiany w
zachowaniu, zmęczenie i frustracja, niemożność skupienia się i
brak reakcji dziecka na mówienie do niego mogą być objawami
wysiękowego zapalenia ucha. Zachowania takie uchodzą
często za upartość i niegrzeczność, a dziecko może być
niezrozumiane lub uchodzące za ‘trudne’.
Dłuższy okres ograniczonej słyszalności może wpłynąć na
rozwój mowy dziecka. Może ono np. wymawiać niewyraźnie
części słów. Dzieci z wysiękowym zapaleniem ucha mogą też
być opóźnione w nauce i źle się zachowywać, jeśli nie będą
mieć dodatkowej pomocy w szkole.
Uwaga: ‘Niedosłuch’ obejmuje różne poziomy utraty słuchu.
1
2
Wysiękowe zapalenie ucha
Przewodnik dla rodziców
Czym jest wysiękowe zapalenie ucha?
W poprawnie funkcjonującym uchu jego środkową część
wypełnia powietrze. Przesuwa się ono przez trąbkę słuchową,
łączącą ucho środkowe z tyłem gardła. U dzieci trąbka jest
mniej pionowa i węższa niż w starszym wieku, przez co
funkcjonuje ona gorzej. Przy blokadzie trąbki słuchowej
powietrze nie może dostać się do ucha środkowego.
Komórki błony ucha środkowego zaczynają wytwarzać wtedy
wodnisty płyn, który gęstniejąc wypełnia to ucho. Blokada
ucha środkowego przez płyn utrudnia przepływ dźwięków do
ucha wewnętrznego. Może to utrudniać słyszenie cichszych
dźwięków. To jakby słuchać z palcami w uszach. Trudne
to zadanie, przekonajcie się sami! Dziecko z wysiękowym
zapaleniem ucha nie zawsze słyszy, co do niego mówimy. Nic
dziwnego, że jest ono zmęczone i rozdrażnione lub chce być
po prostu samo.
Wysiękowe zapalenie ucha
Przewodnik dla rodziców
Co powoduje wysiękowe zapalenie ucha?
Do wysiękowego zapalenia ucha mogą przyczynić się m.in.
przeziębienia, grypy, uczulenia, dym tytoniowy. Dzieci z
rozszczepem wargi i podniebienia lub zespołem Downa są
bardziej na nie podatne, gdyż ich trąbka słuchowa może być
zwężona.
Jak przebiega leczenie?
Jeśli niepokoi Państwa słuch dziecka, należy zamówić wizytę
u lekarza rodzinnego (GP). Często zapalenie ucha jest
związane z silnym przeziębieniem i ustępuje wraz z nim. Po
zbadaniu uszu dziecka lekarz będzie mógł stwierdzić obecność
wysiękowego zapalenia ucha. Na ból lub infekcję można
przepisać antybiotyk. Lekarz może poczekać aż zapalenie
ucha przejdzie samo zanim skieruje on dziecko do szpitala.
Jeśli objawy utrzymują się, należy poprosić lekarza o skierowanie
do oddziału laryngologii (ENT) w miejscowym szpitalu.
3
4
Wysiękowe zapalenie ucha
Przewodnik dla rodziców
W klinice
Laryngolog zbada uszy dziecka; mogą być również wymagane
dalsze badania, np. badanie tympanometryczne, które zmierzy
łatwość ruchów bębenka. Płyn w uchu środkowym uniemożliwia
prawidłowe działanie bębenka. Badanie to trwa około minuty.
Z wykresu (tympanogramu, jak poniżej) można od razu odczytać
wyniki. Badanie słuchu oceni, czy wysiękowe zapalenie ucha
wpływa na poziom słyszalności. Testy te zależeć będą od wieku
dziecka. Więcej informacji dotyczących rodzajów testów można
uzyskać w bezpłatnej Infolinii NDCS.
Laryngolog wyjaśni wyniki wszystkich badań i omówi
najskuteczniejszy rodzaj leczenia. Wysiękowe zapalenie ucha
najlepiej monitorować poprzez kolejne testy, co najmniej co
trzy miesiące. U większości dzieci zapalenie przejdzie samo.
W przeciwnym razie można stosować dreny (grommets) lub
aparat słuchowy
Przykład tympanogramu
Wykres dla dziecka zdrowego jest wygięty
Wykres dla dziecka
z wysiękowym
zapaleniem ucha
jest płaski
Wysiękowe zapalenie ucha
Przewodnik dla rodziców
Dreny (grommets)
Są to małe plastikowe rurki wsunięte
w bębenek słuchowy podczas krótkiej
operacji, przy całkowitym znieczuleniu.
1.5mm
Dreny wszczepia się po odsączeniu
płynu z ucha środkowego. Umożliwią
one ruch powietrza w uchu i zapobiegną
gromadzeniu się płynu. Chirurg może
zaproponować usunięcie migdałka
gardłowego podczas tej samej operacji. Gruczoł ten podatny
jest na infekcje i opuchnięcia. Dren pozostanie w bębenku
do czasu jego wyleczenia, gdy wypchnięty zostanie z niego
samoistnie.
Czasem płyn pojawi się ponownie; można wtedy rozważyć
kolejną operację. Laryngolog powinien zawsze omówić
związane z nią ryzyka.
Słuch dziecka może być upośledzony przez dłuższy czas,
podczas którego czeka się albo na samoistne wyleczenie
zapalenia ucha lub na operację wszczepienia drenów. Ważne,
aby nie ucierpiała wtedy mowa dziecka, ani jego postępy
w nauce. Można rozważyć potrzebę noszenia aparatu
słuchowego lub dodatkową pomoc w szkole.
Aparat słuchowy
Aparat słuchowy jest przydatny przy każdym poziomie
niedosłuchu. Istnieją różne rodzaje aparatów odpowiednich dla
dzieci z wysiękowym zapaleniem ucha. Większość aparatów
pogłaśnia dźwięki wchodzące do ucha. Dobrej jakości aparaty
cyfrowe otrzymują dzieci bezpłatnie (na NHS).
5
6
Wysiękowe zapalenie ucha
Przewodnik dla rodziców
Większość dzieci używa aparatów zausznych.
Więcej informacji o aparatach słuchowych można uzyskać
ściągając broszurę Hearing Aids: Information for families
(Aparat słuchowy: Informacja dla rodzin) ze strony internetowej
www.ndcs.org.uk
Ogólne wskazania zdrowotne
Karmienie piersią
Badania wykazują, że karmienie piersią może zmniejszyć
ryzyko wysiękowego zapalenia ucha u niemowląt i małych
dzieci. Mleko matki zawiera proteiny, które mogą zapobiec
zakażeniu i chronić przed wysiękowym zapaleniem nawet po
zaprzestaniu karmienia piersią.
Otoczenie bez dymu tytoniowego
Badania ministerstwa zdrowia wskazują, że ryzyko infekcji
i wysiękowego zapalenia uszu zwiększa się, gdy dzieci
przebywają często w zadymionych pomieszczeniach. Ryzyko
wysiękowego zapalenia ucha jest duże, jeśli pomieszczenie
pozostaje zadymione. Rodzice powinni zaprzestać palenia
w domu, samochodzie i innych miejscach, gdzie przebywa
dziecko. Jeśli nie jest to całkowicie możliwe, należy ograniczyć
palenie do pomieszczeń, w których dzieci nie przebywają
często.
Wysiękowe zapalenie ucha
Przewodnik dla rodziców
Czy medycyna alternatywna może pomóc?
W 2008 r. Krajowy Instytut Doskonałości Klinicznej (NICE)
opublikował listę zaleceń odnośnie wysiękowego zapalenia
ucha dla NHS w Anglii i Walii. Na podstawie badań nad
zebranymi dowodami polecane są różnorodne metody
leczenia. Zaleca się te terapie, które są skuteczne w leczeniu
wysiękowego zapalenia ucha u największej liczby dzieci.
Skuteczność innych jest niewielka lub brak na nią dowodów.
Powodem może być nowość terapii. Terapie mogą być
dostępne w sektorze medycyny alternatywnej, gdzie nie
prowadzi się badań naukowych uwzględnianych przez NICE.
NICE poleca dreny lub aparaty słuchowe jako skuteczne
leczenie wysiękowego zapalenia ucha.
Obecnie NICE nie zaleca używania:
Sterydów • Leków przeciwhistaminowych • Leków
rozrzedzających • Antybiotyków • Homeopatii • Osteopatii
czaszki • Akupunktury • Masażu • Probiotyków • Zmiany diety
(np. ograniczenie nabiału) • Immunostymulatorów
Przewodnik dla pacjentów i ich opiekunów można ściągnąć ze
strony www.nice.org.uk
Ponieważ rodzice pytają nas często o alternatywne leczenie
wysiękowego zapalenia ucha, dysponujemy specjalna ulotką
informacyjną. Niektóre z tych terapii mogą pomóc niektórym
dzieciom i warte są one rozważenia przez rodziców. Należy
zatelefonować do bezpłatnej Infolinii NDCS po ulotkę
Treatments for Glue Ear (Leczenia wysiękowego zapalenia
ucha).
7
8
Wysiękowe zapalenie ucha
Przewodnik dla rodziców
Jak ułatwić dziecku słyszenie?
Istotne jest wczesne zdiagnozowanie wysiękowego zapalenia
ucha oraz uświadomienie rodzicom i nauczycielom jaki ma
ono wpływ na słuch dziecka. Proste rady mogą ułatwić dziecku
słyszenie. Ważne, by poświęciło nam ono uwagę zanim
zaczniemy do niego mówić. Należy zwrócić się twarzą do
dziecka i patrzeć mu w oczy. Zewnętrzne dźwięki powinny być
ograniczone do minimum.
Należy mówić wyraźnie, bez krzyku, zwykłym rytmem mowy.
Nauczyciel lub pielęgniarka szkolna może zdać sobie sprawę
z problemów dziecka, choć mogą oni nie znać ich przyczyny.
Należy powiedzieć nauczycielowi o niedosłuchu dziecka, by
szkoła mogła zapewnić pomoc. W klasie powinno ono siedzieć
blisko nauczyciela, by mogło zrozumieć o czym się mówi i nie
czuć się niezręcznie prosząc o powtórzenie.
NDCS zapewnia swym członkom następujące usługi.
Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna dla rodziców,
opiekunów dzieci niesłyszących i osób pracujących z nimi.
Należy zatelefonować do bezpłatnej Infolinii (jak poniżej) lub
zarejestrować się na www.ndcs.org.uk
• Bezpłatna Infolinia 0808 800 8880 (głos i tekst) oferuje łatwą do
zrozumienia wyważoną informację dotyczącą problemów słuchu,
w tym edukacji i metod porozumiewania się.
• Publikacje dla rodziców na temat m.in. audiologii, rodzicielstwa
i pomocy finansowej.
• Strona www.ndcs.org.uk , z regularnie uaktualnianą informacją
dotyczącą wszystkich aspektów problemów słuchu u dzieci i dostęp
do publikacji NDCS.
• Pracownicy ds. rodziny, udzielający informacji i miejscowego
wsparcia rodzinom dzieci niesłyszących w W. Brytanii.
•
Specjalistyczna informacja, doradztwo i wsparcie (w tym obecność
w trybunałach) dotycząca odwołań od decyzji trybunałów:
edukacyjnego (w tym dyskryminacji niepełnosprawnych,
specjalnych potrzeb edukacyjnych (SEN) i, w Szkocji,
dodatkowego wsparcia w nauce (ASL)); oraz benefitów.
• Audiolog i specjaliści od technologii udzielają informacji nt.
problemów słuchu i sprzętu pomagającego dzieciom.
• Technologiczna Próba Jazdy - wypożyczalnia sprzętu
umożliwiająca dzieciom niesłyszącym wypróbowanie go w
domu lub szkole.
• Weekendy rodzinne i specjalne spotkania dla rodzin dzieci niesłyszących.
• Sport, sztuka i zajęcia na zewnątrz dla niesłyszących dzieci i młodzieży.
• Kwartalnik i regularne e-maile.
• Forum online dla rodziców, którzy mogą dzielić się
doświadczeniami, www.ndcs.or.uk/parentplace.
• Strona internetowa dla niesłyszących dzieci i młodzieży pragnących informacji, wymiany doświadczeń i rozrywki: www.buzz.org.uk.
NDCS jest wiodącą organizacją charytatywną,
poświęconą tworzeniu świata bez barier dla
niesłyszących dzieci i młodzieży.
NDCS bezpłatna Infolinia:
0808 800 8880 (głos i tekst)
Glue Ear | Polish
Email: [email protected]
www.ndcs.org.uk
JR0330
Glue Ear zostało wysoko ocenione w 2009 r. przez British Medical
Association Patient Information Awards.
Niniejszy materiał został opublikowany przez
National Deaf Children’s Society © NDCS July 2013
15 Dufferin Street, London EC1Y 8UR
Tel: 020 7490 8656 (głos i tekst) • Fax: 020 7251 5020
NDCS jest organizacją zarejestrowaną w Anglii i Walii no.
1016532 i w Szkocji no. SC040779
ISBN 978-1-907814-99-0
Publikację tę można uzyskać także w dużym druku,
Braille’u oraz na audio CD.