6. PROTEZY ZASTAWKOWE

6.
PROTEZY ZASTAWKOWE
Uwagi ogólne
•
•
Wszystkie protezy zastawkowe są węższe od zastawek naturalnych, z tego względu istotne jest odróżnienie sytuacji prawidłowej od patologicznego zwężenia.
Niewielka niedomykalność protezy zastawkowej jest normą, a umiejscowienie
niedomykalności różni się w zależności od typu zastawki.
1. Wygląd zastawki
•
Należy odnotować pozycję i typ zastawki (ryc. 6.1, tab. 6.1).
Tabela 6.1. Typy protez zastawkowych (patrz: Załącznik 2)
Biologiczne
Ksenograft stentowy
• Świński
• Z osierdzia
Bezstentowe
• Autograft
• Homograft
• Świński ksenograft
• Ksenograft z osierdzia
Mechaniczne
• Kulkowa
• Uchylnodyskowa
• Dwudyskowa
67
ECHOKARDIOGRAFIA. Praktyczny podręcznik wykonywania i opisywania badania
a
b
c
d
Rycina 6.1. Obraz echokardiograficzny protez zastawkowych. (a) Ksenograft świński ze stentem wszczepiony w ujście aortalne w projekcji przymostkowej w osi krótkiej. (b) Zastawka
kulkowa w pozycji mitralnej w projekcji 4-jamowej. (c) Uchylno-dyskowa zastawka w pozycji aortalnej, w projekcji przymostkowej, w osi długiej. (d) Powiększony obraz dwudyskowej
zastawki mechanicznej w pozycji mitralnej, w projekcji 4-jamowej.
•
Czy proteza się przemieszcza? W pozycji aortalnej jest to zawsze spowodowane
dużym rozejściem się szwu (zazwyczaj > 30% obwodu pierścienia protezy). W pozycji mitralnej może to wynikać z pozostawienia płatków naturalnej zastawki.
Jeśli wszczepiona proteza jest zastawką biologiczną
•
•
Czy płatki zastawki są pogrubiałe (> 3 mm grubości)?
Czy ruch płatków jest prawidłowy, czy jest ograniczony (sugeruje zwężenie) lub
zwiększony (sugeruje rozerwanie)? Zwiększona ruchomość może być wynikiem
zarówno wypadania płatka, jak również obecności płatka cepowatego albo segmentu (wykazującego ruchomość w zakresie 180°).
68
Protezy zastawkowe
•
•
W przypadku niedawno wszczepionej (do 6 miesięcy wstecz) zastawki bezstentowej może wystąpić poszerzenie opuszki aorty spowodowane obrzękiem bądź
krwiakiem. Czasami można to pomylić z ropniem w badaniu przezprzełykowym.
Czy obecna jest oddzielna echogeniczna masa (wegetacja lub rozerwany płatek)?
Jeśli wszczepiona proteza jest zastawką mechaniczną
•
•
•
•
Czy element zamykający [dysk(i) lub kulka] otwiera się szybko i całkowicie?
Jeśli są dwa dyski, czy otwierają się i zamykają symetrycznie?
– Niewielkie różnice czasowe podczas zamykania się dysków mogą być czasami
widoczne w przypadku zastawki wszczepionej w ujście mitralne.
– Trzepotanie dysków zastawki dwudyskowej jest normą.
Czy obecna jest oddzielna echogeniczna masa związana z zastawką?
– Należy rozważyć skrzeplinę bądź wegetację.
– Jeśli jest cienka, może to być pasmo tkanki łącznej, które jest zjawiskiem normalnym.
Intensywne spontaniczne echa w jamie LV są zjawiskiem prawidłowym u osób
ze sztuczną zastawką mitralną.
2. Czy jest obecna niedomykalność lub cechy upośledzonego przepływu?
•
Interpretacja zależy od miejsca wszczepienia zastawki (patrz str. 70-76).
3. Funkcja LV i RV oraz ciśnienie w PA
•
•
Hiperkinetyczna LV jest objawem ciężkiej niedomykalności protezy zastawkowej
w ujściu aortalnym lub mitralnym. Hiperkinetyczna RV sugeruje ciężką niedomykalność protezy po prawej stronie serca.
Wzrost ciśnienia w PA może być objawem upośledzonego przepływu krwi przez
sztuczną zastawkę mitralną.
4. Kiedy potrzebne jest TEE (tab. 6.2)
•
TTE i TEE są metodami uzupełniającymi się, a TEE rzadko wykonuje się bez
wcześniejszego przeprowadzenia TTE. Chociaż obrazowanie przezprzełykowe
jest zazwyczaj potrzebne do uwidocznienia wegetacji i ropni w okolicy tylnej części opuszki aorty, ropnie w okolicy części przedniej mogą być lepiej widoczne
w TTE.
69