Suszenie pasz

Suszenie pasz
W wyniku suszenia pasz otrzymujemy siano i susze. Paszami najbardziej nadającymi się do
suszenia są zielonki. Ponieważ każda metoda konserwowania powoduje straty składników
pokarmowych, więc wartość pokarmowa siana jest mniejsza niż zielonek. Wielkość strat
zależy od sposobu suszenia, pogody oraz warunków przechowywania siana.
Istnieje kilka metod uzyskiwania siana:
-
suszenie naturalne na pokosach (na ziemi) lub na przyrządach,
-
dosuszanie zimnym lub ogrzanym powietrzem,
-
suszenie mechaniczne gorącymi gazami.
Suszenie na ziemi daje dobre efekty tylko wówczas, gdy jest sprzyjająca pogoda. Wymaga
ono wielu czynności związanych z roztrząsaniem zielonki, odwracaniem, zgrabianiem,
składaniem w kopy. Jeżeli zabiegi te wykonywane są niewłaściwie, dochodzi do dużych strat,
zwłaszcza podczas suszenia roślin motylkowatych, takich jak lucerna, koniczyna itp. Prace te
najlepiej wykonywać wtedy kiedy rośliny są podwiędnięte, wczesnym rankiem i przed
wieczorem. Suszenie na ziemi przy sprzyjającej pogodzie trwa zwykle kilka dni. Mniej
sprzyjająca pogoda powoduje, że proces się przedłuża, a suszona masa traci na wartości.
W małych gospodarstwach do suszenia zielonek wykorzystywane są przyrządy zwane
suszakami. W zależności od regionu mają one różne formy. Suszenie na nich jest dość
efektywne, lecz pracochłonne.
Dosuszanie zielonki zimnym i podgrzanym powietrzem traci na znaczeniu ze względu na
rozpowszechnioną metodę prasowania siana do przechowania. Metoda ta wymaga
zastosowania specjalnych urządzeń dosuszających. Zielonki dosuszane zachowują jednak
zdecydowanie większą wartość odżywczą.
Suszenie mechaniczne gazami o wysokiej temperaturze w specjalnych suszarniach daje
najlepsze efekty, w postaci bardzo dobrej jakości produktu. Proces suszenia jest bardzo
krótki - trwa od kilku do kilkunastu sekund. Polega na szybkim odwodnieniu oraz
wstrzymaniu procesów oddychania i rozpadu białek. Nie pogarsza się strawność składników
odżywczych. Jest to jednak metoda wymagająca inwestycji w suszarnię oraz ponoszenia
wysokich kosztów jej eksploatacji.
Dobre siano ma kolor zielony, charakterystyczny przyjemny zapach, nie jest połamane i
skruszone. Nie ma obcych zapachów, przebarwień i widocznych śladów obecności grzybów
(pleśni). Można odróżnić rośliny, z jakich powstało.
Siano można przechowywać w stogach lub w stodołach, na poddaszach użytkowych lub
najlepiej w magazynach pasz objętościowych suchych. Pomieszczenia magazynowe powinny
być suche, przewietrzane i ciemne. Wtedy siano najmniej traci na wartości odżywczej,
zachowuje barwę i zapach.
Przyczyny strat zachodzących podczas suszenia zielonki na siano i przechowywania siana (w %)
Jednostki Wilgotność suszonej zielonki
pokar- i słomy, przy której powstają
mowe
straty
Sucha
masa
Białko
surowe
Oddychanie
do 10
5-10
5-10
od skoszenia do 4% wilgotności
Mechaniczne kruszenie
5-10
10-15
0-15
od 40% wilgotności do
momentu składowania
Wymywanie i fermentacja
5-15
5-15
5-15
od skoszenia
10 - 15
do czasu skarmienia
Przyczyna strat
Pogorszenie zawartości
Ubytki naturalne przy przechowywaniu siana
Wyszczególnienie
Ubytki w % w okresie
do 6 miesięcy
powyżej 6 miesięcy
Siano luzem
W stogach
W szopach
1
0,7
5
4
Siano prasowane
W stogach
W szopach
0,4
0,3
3
2
Straty w % przy różnych sposobach suszenia zielonej masy
Straty w %
Sposób suszenia
białka
suchej masy
strawnego
karotenu
Suszenie w kopkach przy sprzyjającej pogodzie
15-30
12-25
60-85
Suszenie w kopkach przy niesprzyjającej pogodzie
25-50
50-60
95-98
Dosuszanie niedogrzanym powietrzem
15-20
10-20
50-85
Sztuczne suszenie ciągłym powietrzem
5-10
5-8
5-6