“Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz

Transkrypt

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Uzupełnienie
Sektorowego Programu
Operacyjnego
“Restrukturyzacja i modernizacja
sektora żywnościowego oraz
rozwój obszarów wiejskich”
PROJEKT
WARSZAWA, 4 CZERWCA 2004 R.
WPROWADZENIE ................................................................................................................... 4
ROZDZIAŁ 1. CELE SEKTOROWEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO
RESTRUKTURYZACJA I MODERNIZACJA SEKTORA ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ
ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH I STRATEGIA ICH OSIĄGNIĘCIA ............................. 5
CEL 1. Poprawa konkurencyjności oraz trwałego i zrównoważonego rozwoju sektora rolnego........................ 5
CEL 2. Wsparcie dla przemysłu przetwórczego w celu poprawy jego pozycji konkurencyjnej......................... 6
CEL 3. Wsparcie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich. .................................................................... 6
Priorytet I. Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno - żywnościowym ................................................ 7
Priorytet II. Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich.................................................................................... 7
Priorytet III. Pomoc techniczna........................................................................................................................... 8
ROZDZIAŁ 2. OCENA EX-ANTE UZUPEŁNIENIA SPO RESTRUKTURYZACJA I
MODERNIZACJA SEKTORA ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ ROZWÓJ OBSZARÓW
WIEJSKICH ............................................................................................................................... 9
ROZDZIAŁ 3. OPIS DZIAŁAŃ UZUPEŁNIENIA SEKTOROWEGO PROGRAMU
OPERACYJNEGO RESTRUKTURYZACJA I MODERNIZACJA SEKTORA
ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH ................................... 21
3.1. Priorytet I – Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno-żywnościowym ......... 21
3.1.1. Inwestycje w gospodarstwach rolnych .................................................................................................... 21
3.1.2. Ułatwianie startu młodym rolnikom........................................................................................................ 33
3.1.3. Szkolenia ................................................................................................................................................. 40
3.1.4. Wsparcie doradztwa rolniczego .............................................................................................................. 47
3.1.5. Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych ........................................................................ 55
3.2. Priorytet II – Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich ........................................... 64
3.2.1. Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą i/lub pożarem oraz
wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych......................................................................... 64
3.2.2. Scalanie gruntów..................................................................................................................................... 71
3.2.3. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego ........................................................ 79
3.2.4. Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań
lub alternatywnych źródeł dochodów................................................................................................................ 87
3.2.5. Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi .................................................................................... 96
3.2.6. Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem ............................................... 105
3.2.7. Pilotażowy Program Leader+............................................................................................................... 113
3.3. Priorytet III - Pomoc techniczna ................................................................................. 125
3.3.1. Wsparcie systemu zarządzania i wdrażania programu ......................................................................... 125
3.3.2. Rozwój instytucjonalny.......................................................................................................................... 130
3.3.3. Informowanie i promocja programu ..................................................................................................... 135
ROZDZIAŁ 4. TABELA FINANSOWA .............................................................................. 140
ROZDZIAŁ 5. SYSTEM WDRAŻANIA DZIAŁAŃ........................................................... 142
5.1. Podstawowe zasady zatwierdzania projektów do realizacji........................................ 142
5.2. Zgłaszanie wniosków o dofinansowanie realizacji projektów ze środków SPO ........ 142
5.3. Ocena formalna wniosku o dofinansowanie realizacji projektu ................................. 142
5.4. Ocena merytoryczna projektu i procedury wyboru projektów do realizacji............... 143
5.5. Umowa o dofinansowanie realizacji projektu............................................................. 143
5.6. Zobowiązania beneficjenta w związku z realizacją projektu ...................................... 144
5.7. Zamówienia publiczne i zasady wyboru wykonawców usług lub dostawców towarów
w ramach projektów ........................................................................................................... 145
5.8. Zasady rozliczania projektów oraz dokonywania płatności na rzecz beneficjenta ..... 147
5.9. Sprawozdawczość ....................................................................................................... 149
ROZDZIAŁ 6. SYSTEM INFORMATYCZNEGO MONITOROWANIA I KONTROLI
FINANSOWEJ FUNDUSZY STRUKTURALNYCH I FUNDUSZU SPÓJNOŚCI – SIMIK
................................................................................................................................................ 150
ROZDZIAŁ 7. INFORMOWANIE I PROMOCJA PROGRAMU....................................... 151
2
7.1. Strategia informowania i promocji Sektorowego Programu Operacyjnego
Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich.. 151
7.2. Cele działań informacyjno-promocyjnych .................................................................. 151
7.3. Odbiorcy działań informacyjno-promocyjnych .......................................................... 151
7.4. Zasięg geograficzny .................................................................................................... 152
7.5. Formy i zakres działań informacyjno-promocyjnych ................................................. 152
7.6. Finansowanie realizacji strategii ................................................................................. 155
7.7. Monitorowanie i ocena działań w zakresie informowania i promocji ........................ 155
ZAŁĄCZNIKI........................................................................................................................ 157
3
WPROWADZENIE
Sektorowy Program Operacyjny (SPO) Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich stanowi jeden z elementów realizacji strategii
rozwoju społeczno – gospodarczego określonej w Narodowym Planie Rozwoju.
Przekształcenia strukturalne w rolnictwie i gospodarce żywnościowej oraz zrównoważony
rozwój obszarów wiejskich, to jedne z najważniejszych wyzwań, jakie w dobie integracji
stoją przed Polską. Wynika to z pozycji, jaką zajmuje rolnictwo w strukturze gospodarki
polskiej, a także dużej skali niezbędnych dostosowań całości sektora żywnościowego do
warunków konkurencji na Jednolitym Rynku.
Biorąc pod uwagę zasadniczy cel polityki strukturalnej, jakim jest poprawa spójności
społeczno – gospodarczej na poziomie wewnętrznym (krajowym) i zewnętrznym (w ramach
UE), konieczne jest wzmocnienie działań służących niwelowaniu istniejących dysproporcji w
poziomie rozwoju obszarów wiejskich w stosunku do terenów zurbanizowanych.
Zdefiniowane w strategii SPO cele, realizowane będą w ramach trzech priorytetów.
Cele programu
1. Poprawa konkurencyjności oraz trwałego i zrównoważonego rozwoju sektora
rolnego.
2. Wsparcie dla przemysłu przetwórczego w celu poprawy jego pozycji
konkurencyjnej.
3. Wsparcie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich.
Priorytety
I. Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno-żywnościowym.
II. Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich.
III. Pomoc techniczna.
SPO obejmuje lata 2004 – 2006 i realizowany będzie w oparciu o środki wspólnotowe,
pochodzące z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej – Sekcja Orientacji
(EFOiGR – Sekcja Orientacji), w połączeniu ze środkami krajowym (budżet państwa, środki
samorządów oraz środki własne beneficjentów).
Łączne nakłady środków publicznych w ramach tego programu wyniosą 1784,15 mln euro, z
czego 1192,69 mln euro stanowić będą środki UE oraz 591,46 mln euro - krajowe środki
publiczne1.
Uzupełnienie Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, określa szczegółowo zasady wdrażania
działań, które będą realizowane w ramach Programu.
Zarówno Sektorowy Program Operacyjny, jak i jego uzupełnienie, opracowane zostały w
oparciu o odpowiednie przepisy acquis communautaire, a w szczególności o Rozporządzenie
Rady (WE) 1260/1999, Rozporządzenie Rady (WE) 1257/1999, Rozporządzenie Komisji
(WE) 445/2002, Rozporządzenie Komisji (WE) 1685/2000, Rozporządzenie Rady (WE)
1783/2003, Rozporządzenie Komisji (WE) 963/2003 oraz Rozporządzenie Komisji (WE)
448/2004.
1
4
W cenach z 2004 r.
ROZDZIAŁ
1.
CELE
SEKTOROWEGO
PROGRAMU
OPERACYJNEGO RESTRUKTURYZACJA I MODERNIZACJA SEKTORA
ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH I
STRATEGIA ICH OSIĄGNIĘCIA
Przekształcenia strukturalne w rolnictwie i rybołówstwie oraz rozwój obszarów wiejskich to
jedna z osi rozwoju społeczno - gospodarczego Narodowego Planu Rozwoju 2004 – 2006.
Ponadto, priorytetami NPR są: wspieranie konkurencyjności przedsiębiorstw, rozwój
zasobów ludzkich i zatrudnienia, tworzenie warunków dla zwiększenia poziomu inwestycji,
promowanie zrównoważonego rozwoju i spójności przestrzennej oraz wzmacnianie
potencjału rozwojowego regionów i przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów.
Sektorowy Program Operacyjny wpisuje się w założenia strategiczne NPR; stanowi główny
instrument realizacji zadań z zakresu przekształceń w obszarze rolnictwa i gospodarki
żywnościowej, a także podejmuje (obok innych programów sektorowych oraz
Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego) zadania związane z
rozwojem obszarów wiejskich.
Przedstawiona w części wstępnej SPO charakterystyka stanu rozwoju wsi i sektora rolno żywnościowego oraz analiza istniejących problemów i szans rozwojowych w tych
dziedzinach pozwoliła na sformułowanie trzech zasadniczych celów. Zostały one
zdefiniowane jako:
CEL 1. Poprawa konkurencyjności oraz trwałego i zrównoważonego rozwoju
sektora rolnego.
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej i włączenie sektora rolnego do Jednolitego Rynku
oznacza z jednej strony rozszerzenie możliwości zbytu krajowych produktów rolnych, z
drugiej zaś – zaostrzenie warunków konkurencji. W sytuacji występowania słabości
strukturalnych polskiego rolnictwa, związanych z rozdrobnioną strukturą agrarną, niskim
poziomem technologicznym produkcji, słabo rozwiniętymi powiązaniami rynkowymi,
przerostem zatrudnienia oraz niskim poziomem wykształcenia producentów, konieczne jest
wsparcie działań sprzyjających wzrostowi konkurencyjności polskiego rolnictwa na
Jednolitym Rynku oraz na rynkach światowych. Wsparcie ma na celu poprawę pozycji
konkurencyjnej polskiego sektora rolnego poprzez, rynkowe ukierunkowanie produkcji,
dostosowanie podmiotów działających w sektorze rolnictwa do wymogów unijnych w
zakresie bezpieczeństwa i higieny żywności, ochrony środowiska oraz dobrostanu zwierząt,
poprawę struktury agrarnej, a także podwyższenie poziomu i umiejętności zawodowych
rolników i innych osób pracujących w rolnictwie.
Poprawa konkurencyjności sektora rolnego w wyniku modernizacji gospodarstw, lepszego
wykorzystania czynników produkcji, obniżenia kosztów produkcji, jej rynkowego
ukierunkowania oraz dywersyfikacji działalności przyczyni się do wzrostu dochodów w
rolnictwie, a co za tym idzie – do poprawy sytuacji materialnej rodzin rolniczych.
Zrównoważony rozwój rolnictwa wpisuje się w koncepcję zwiększania spójności
gospodarczej, społecznej oraz przestrzennej w skali regionalnej, krajowej i unijnej. Ze
względu na rolę, jaką odgrywa rolnictwo w polskiej gospodarce oraz udział zatrudnionych w
5
rolnictwie, zwiększenie konkurencyjności tego sektora oraz jego zrównoważony rozwój mają
doniosłe znaczenie dla sytuacji społeczno – gospodarczej kraju..
CEL 2. Wsparcie dla przemysłu przetwórczego w celu poprawy jego pozycji
konkurencyjnej.
W związku z przystąpieniem do UE, w obliczu wzmożonej presji konkurencyjnej staną
również zakłady przetwórstwa artykułów rolnych. Polski przemysł przetwórczy
charakteryzuje się słabo rozwiniętymi powiązaniami rynkowymi, niedostatecznym poziomem
wyposażenia technicznego, technologicznego i know-how oraz brakami w zakresie
dostosowania do niektórych wymogów wspólnotowych. Dlatego, w celu zwiększenia
konkurencyjności sektora przetwórstwa oraz lepszego wykorzystania szans, jakie stwarza
rozszerzenie rynku zbytu polskich produktów rolnych, niezbędne jest wsparcie modernizacji
sektora w kierunku poprawy jakości produkcji, jej rynkowego ukierunkowania oraz
dostosowania zakładów przetwórstwa do unijnych standardów w zakresie higieny i
bezpieczeństwa żywności, ochrony środowiska oraz dobrostanu zwierząt.
CEL 3. Wsparcie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich.
Zrównoważony rozwój oznacza prowadzenie polityki rozwojowej w sposób zapewniający
trwałość struktur społecznych, gospodarczych i kulturowych.
Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich wiąże się z koncepcją wielofunkcyjności,
polegającej na promowaniu rozwoju funkcji pozarolniczych obszarów wiejskich,,
kształtowaniem warunków dla różnorodnej działalności ekonomicznej, utrzymaniem wartości
krajobrazowych i przyrodniczych, zachowaniem tradycji i dziedzictwa kulturowego
rozwojem funkcji społecznych i kulturalnych oraz rozwojem infrastruktury społecznej i
technicznej.
Wsparcie na rzecz zrównoważonego rozwoju zwiększy atrakcyjność obszarów wiejskich jako
miejsca życia i pracy, przyczyni się do redukcji bezrobocia na wsi oraz pozwoli na
kształtowanie produkcji rolnej zgodnie z wymogami ochrony środowiska i zachowania
krajobrazu.
Struktura programów operacyjnych przyjęta przez Polskę w okresie programowania 2004 –
2006 przewiduje realizację strategii rozwoju społeczno – gospodarczego w ramach
monofunduszowych programów sektorowych oraz Zintegrowanego Programu Operacyjnego
Rozwoju Regionalnego. Ze względu na przyjętą strukturę programów operacyjnych oraz
określony obszar interwencji poszczególnych funduszy strukturalnych, zadania związane ze
wsparciem rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich realizowane będą nie tylko w ramach
SPO, ale również w oparciu o pozostałe programy operacyjne.
Ponadto, poza nurtem wsparcia strukturalnego, realizowany będzie Plan Rozwoju Obszarów
Wiejskich (PROW), współfinansowany ze środków EFOiGR – Sekcja Gwarancji (łączna
wysokość środków publicznych w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich wyniesie w
latach 2004-2006 do 3 563 mln euro2).
Cel 1 – Poprawa konkurencyjności oraz trwałego i zrównoważonego rozwoju sektora
rolnego – będzie realizowany poprzez działania SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich (z udziałem środków EFOiGR – Sekcja
2
6
W cenach roku 2004.
Orientacji), jak również w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich (współfinansowanie:
EFOiGR – Sekcja Gwarancji).
Cel 2 - Wsparcie dla przemysłu przetwórczego w celu poprawy jego pozycji konkurencyjnej
– będzie realizowany w ramach SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego
oraz rozwój obszarów wiejskich.
Cel 3 – Wsparcie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich – realizowany będzie w
oparciu o SPO i PROW, jak również za pośrednictwem pozostałych programów sektorowych
oraz ZPORR. Planowane w ich ramach działania, dotyczące poprawy infrastruktury
technicznej i społecznej oraz ochrony środowiska, wsparcia małych i średnich
przedsiębiorstw, a także rozwoju zasobów ludzkich, mogą znacząco wpłynąć na
kształtowanie warunków życia i prowadzenia działalności gospodarczej na obszarach
wiejskich.
SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów
wiejskich realizować będzie opisane wyżej cele strategiczne za pośrednictwem piętnastu
działań, w tym trzech działań pomocy technicznej, zgrupowanych w następujących
priorytetach.
Priorytet I. Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno - żywnościowym
W ramach priorytetu I podejmowane będą działania restrukturyzacyjne i modernizacyjne w
sektorze rolno-żywnościowym, w celu poprawy jego konkurencyjności i dochodowości,
zapewnienia bezpieczeństwa i odpowiedniej jakości produkcji oraz dostosowania do
standardów unijnych.
Priorytet ten realizowany będzie, zarówno poprzez bezpośrednie wsparcie inwestycyjne, jak
też działania szkoleniowe i doradcze. Pomoc inwestycyjna dotyczyć będzie zwłaszcza
dostosowania warunków produkcji rolnej do standardów UE, stymulowania poprawy jakości
produktów rolnych oraz kształtowania procesów produkcyjnych w zgodzie z wymogami
ochrony środowiska. Poprzez szkolenia i doradztwo tworzone będą warunki dla racjonalnego
i pełnego wykorzystania instrumentów dostępnych dla wsi i rolnictwa w warunkach integracji
z UE.
W ramach priorytetu I wdrażane będą następujące działania.
1.
2.
3.
4.
5.
Inwestycje w gospodarstwach rolnych
Ułatwianie startu młodym rolnikom
Szkolenia
Wsparcie doradztwa rolniczego
Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych
Priorytet ten realizowany będzie w ścisłym powiązaniu z działaniami, dostępnymi w ramach
Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich, realizowanymi w oparciu o środki EFOiGR – Sekcja
Gwarancji.
Priorytet II. Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
Koncepcja zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich zakłada wspieranie podejmowania
na tych terenach zróżnicowanej działalności gospodarczej oraz kształtowanie jej w sposób
zapewniający zachowanie walorów środowiskowych i kulturowych, poprawę warunków
7
życia poprzez rozwój infrastruktury oraz zapewnienie mieszkańcom i przedsiębiorcom
dostępu do usług, a także rozwój funkcji kulturowych i społecznych wsi.
Udzielane w ramach priorytetu wsparcie będzie służyło poprawie zagospodarowania
przestrzennego wsi, uatrakcyjnieniu obszarów wiejskich jako miejsca zamieszkania oraz
prowadzenia działalności gospodarczej, kreowaniu nowych miejsc pracy i ograniczeniu
bezrobocia na wsi, oraz tworzeniu nowych źródeł dochodu dla ludności wiejskiej.
W ramach priorytetu II realizowane będą następujące działania.
1. Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą lub
pożarem oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych
2. Scalanie gruntów
3. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego wsi
4. Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia
różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów
5. Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi
6. Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem
7. Pilotażowy Program LEADER +
Działania związane ze stymulowaniem rozwoju obszarów wiejskich będą również
realizowane w ramach pozostałych Sektorowych Programów Operacyjnych, Zintegrowanego
Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego oraz Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Priorytet III. Pomoc techniczna.
1. Wsparcie systemu zarządzania i wdrażania programu
2. Rozwój instytucjonalny
3. Informowanie i promocja programu
8
ROZDZIAŁ
2.
OCENA
EX-ANTE
UZUPEŁNIENIA
SPO
RESTRUKTURYZACJA
I
MODERNIZACJA
SEKTORA
ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH
Ocena ex-ante przeprowadzona była zgodnie z art. 40 i art. 41 Rozporządzenia Rady (WE)
nr 1260/1999, a jej przedmiotem był projekt uzupełnienia Sektorowego Programu
Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów
wiejskich (wersja z kwietnia 2003 r.).
Ocena ex-ante została przeprowadzona na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
przez niezależnego ewaluatora wybranego w drodze zamówienie publicznego. Wykonawcą
oceny było Europejskie Centrum Doradztwa i Szkoleń (ECDS). W przygotowaniu
opracowania uczestniczyli eksperci reprezentujący różne ośrodki naukowe z kraju.
Ocena dotyczyła następujących obszarów:
spójności pomiędzy Sektorowym Programem Operacyjnym a uzupełnieniem programu;
zgodności z prawodawstwem UE;
spójności celów, priorytetów i działań z politykami wspólnoty, politykami krajowymi
oraz strategią NPR;
wpływu zaproponowanych działań na sytuację gospodarczą, społeczną i środowiskową;
oceny efektywności proponowanego systemu instytucjonalnego;
identyfikacji zagrożeń związanych z realizacją Programu.
Szczegółowe wyniki ewaluacji ex-ante zostały zawarte w dokumencie pt. „Ocena ex-ante
Uzupełnienia Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich”.
Poniżej przedstawiono streszczenie oceny ex-ante oraz informacje na temat zmian
dokonanych w dokumentach programowych w związku z rekomendacjami przedstawionymi
przez ewaluatorów.
Ocena spójności pomiędzy Sektorowym Programem Operacyjnym a uzupełnieniem
programu
Przedmiotem oceny było uzupełnienie SPO z kwietnia 2003 r. oraz Sektorowy Program
Operacyjny z listopada 2003 r. Zespół oceniający wskazał na istotne różnice między obu
powyższymi dokumentami, tj. w zakresie: priorytetów, działań, celów szczegółowych i
podziału środków finansowych.
Występujące różnice w Sektorowym Programie Operacyjnym i jego uzupełnieniu, są
konsekwencją odległości czasowej, w jakiej powstawały oba dokumenty. Na obecnym etapie
procesu programowania oba dokumenty są zgodne po każdym względem.
Ocena zgodności uzupełnienia programu z prawodawstwem unijnym
Zespół oceniający stwierdził, iż uzupełnienie programu jest zgodne pod względem
merytorycznym i prawnym z przepisami prawa wspólnotowego, tj. Rozporządzeniem Rady
(WE) nr 1260/99, Rozporządzeniem Rady (WE) nr 1257/99 oraz Rozporządzeniem Komisji
(WE) nr 445/2002.
9
Ocena spójności celów, priorytetów i działań ze strategią Narodowego Planu Rozwoju,
politykami wspólnoty oraz politykami krajowymi
Zgodność z Narodowym Planem Rozwoju
Zdaniem zespołu oceniającego, uzupełnienie SPO jest zgodne z Narodowym Planem
Rozwoju.
Zgodność z Planem Rozwoju Obszarów Wiejskich
Wskazano, iż uzupełnienie SPO jest zgodne z Planem Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Spójność ta dotyczy przede wszystkim strategicznych celów rozwoju obszarów wiejskich
oraz instrumentów ich realizacji. Według zespołu oceniającego, rozbicie wsparcia dla
rolnictwa i obszarów wiejskich na dwa programy oraz inne instrumenty wsparcia Wspólnoty,
może utrudniać prowadzenie jednolitej polityki na poziomie kraju i regionu. Jednocześnie
zauważono, że wdrażanie obydwu tych programów w ramach jednej instytucji zarządzającej
pomoże w skoordynowaniu planowanych działań.
Zgodność z politykami krajowymi
Wskazano, iż uzupełnienie SPO jest zgodne z politykami krajowymi, w tym z dokumentem
strategicznym pt. „Spójna polityka strukturalna rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa”,
przyjętym przez Radę Ministrów w 1999 r.
Ocena zaproponowanych działań z punktu widzenia ich wpływu na sytuację
gospodarczą, społeczną i środowiskową na obszarach wiejskich
Wpływ na sytuację gospodarczą obszarów wiejskich
W zakres SPO wchodzą zadania o charakterze restrukturyzacyjnym i modernizacyjnym
równolegle z działaniami o charakterze wspomagającym. Zespół oceniający przeanalizował
należące do obu grup działania programu z punktu widzenia ich potencjalnego wpływu na
sytuację ekonomiczną obszarów wiejskich. Zwrócono szczególną uwagę na zagadnienia
związane z zatrudnieniem, wskazując, iż szereg działań w sposób bezpośredni lub pośredni
może wpłynąć na rozwój pozarolniczych źródeł dochodów ludności. Zespół ewaluacyjny
podkreślił także wpływ programu na poprawę konkurencyjności sektora rolno –
żywnościowego w warunkach integracji z UE.
Generalnie stwierdzono, że realizacja Programu, w obecnie proponowanym zakresie, sprzyjać
będzie poprawie perspektyw rozwoju obszarów wiejskich.
Wpływ na sytuację społeczną obszarów wiejskich
Zespół ewaluacyjny wyraził opinię, że zaproponowane w ramach SPO działania mogą
pozytywnie wpłynąć na sytuację społeczną obszarów wiejskich. Osiągany w wyniku zmian
strukturalnych i modernizacyjnych wzrost dochodów i warunków życia na wsi, może
ponownie przywrócić prestiż zawodu rolnika, a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich,
może w korzystny sposób oddziaływać na strukturę społeczno – demograficzną obszarów
wiejskich. Wdrażanie w ramach Programu działania Różnicowanie działalności rolniczej i
zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł
dochodów może przynieść pozytywne efekty w sferze społecznej, takie jak: aktywizacja
części ludności bezrobotnej lub nadwyżek siły roboczej w gospodarstwie oraz wzrost
10
zainteresowania, inną niż rolnicza, działalnością gospodarczą. Ważnym aspektem Programu,
w kontekście społecznym, są działania związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych i
doradztwem.
Wskazano także, iż szczególną rolę w aspekcie kształtowania właściwych postaw
społecznych wśród mieszkańców wsi należy przypisać takim działaniom, jak: Odnowa wsi
oraz ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego oraz Pilotaż LEADER+.
Wpływ na sytuację środowiskową obszarów wiejskich
Jednym z priorytetów SPO, jest zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Zespół
oceniający stwierdził, że sposób zaplanowania poszczególnych działań uwzględnia wymogi
ochrony środowiska naturalnego. Niektóre z działań Programu (takie jak: Poprawa
infrastruktury związanej z rozwojem rolnictwa, Gospodarowanie rolniczymi zasobami
wodnymi) bezpośrednio wpłyną na poprawę stanu środowiska, inne (np.: Inwestycje w
gospodarstwach rolnych, Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych)
realizowane będą z uwzględnieniem wymogów w tym zakresie. Zwrócono uwagę, iż szereg
działań zawartych w programie (zwłaszcza takie jak: Szkolenia, Wsparcie doradztwa
rolniczego, Odnowa wsi i zachowanie dziedzictwa kulturowego, Pilotaż Programu
LEADER +) stymulować będzie świadomość ekologiczną ludności oraz sprzyjać będzie
dążeniu do zachowania naturalnego i kulturowego dziedzictwa wsi.
Zespół oceniający stwierdził, iż realizacja Programu nie spowoduje negatywnych skutków dla
środowiska, a przeciwnie – sprzyjać będzie efektom pozytywnym.
Ocena proponowanego systemu instytucjonalnego
W związku z tym, że systemy instytucjonalne przewidziane do wdrażania poszczególnych
działań różnią się między sobą, zespół ewaluacyjny dokonał oceny systemu wdrażania
Programu z podziałem na odpowiednie grupy działań, określone z punktu widzenia instytucji
wdrażającej.
Działania wdrażane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR)
Zespół ewaluacyjny stwierdził, iż system wdrażania dla działań: Inwestycje w
gospodarstwach rolnych, Ułatwianie startu młodym rolnikom, Poprawa przetwórstwa i
marketingu artykułów rolnych, Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do
rolnictwa…, Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem oraz
Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą.., należy uznać
za prawidłowy. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przewidziana jako
instytucja wdrażająca posiada w tym zakresie istotne doświadczenia wynikające z wdrażania
Programu SAPARD (działania: Inwestycje w gospodarstwach rolnych oraz Poprawa
przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych, Różnicowanie działalności gospodarczej na
obszarach wiejskich).
Zdaniem zespołu ewaluacyjnego, w procesie wdrażania wszystkich powyższych działań
należałoby uwzględnić rolę Ośrodków Doradztwa Rolniczego. Doświadczenia z realizacji
Programu SAPARD wskazują na potrzebę wsparcia potencjalnych beneficjentów,
przygotowujących wnioski o dofinansowanie projektu, ze względu na istnienie istotnych
obowiązków formalnych, jakie musi spełnić potencjalny beneficjent. Zalecono w związku z
11
tym, uproszczenie formularzy wniosków oraz procedur, co według zespołu ewaluacyjnego
mogłoby pozytywnie oddziaływać na absorpcję środków pomocowych.
Wskazano także, iż należy podjąć działania informacyjne i promocyjne związane z realizacją
Programu, co jest szczególnie istotne z punktu widzenia niskiego poziomu świadomości
wśród potencjalnych beneficjentów w zakresie możliwości otrzymania wsparcia w ramach
Programu.
Działania wdrażane przez Fundację Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA)
Zespół ewaluacyjny ocenia, że FAPA jest wystarczająco przygotowana do wdrażania działań:
Szkolenia oraz Wsparcie doradztwa rolniczego. Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa
ma w tym zakresie duże doświadczenie i wydaje się posiadać zasoby niezbędne dla podjęcia
zadań w zakresie wdrażania ww. działań.
W przypadku działania Szkolenia, wątpliwości ewaluatorów budzi forma pomocy, tj. zwrot
poniesionych przez beneficjenta (instytucja szkoleniowa) kosztów do wysokości określonej w
umowie. Wskazano na rozważenie możliwości zaliczkowania przedsięwzięć szkoleniowych,
bowiem projektodawcami w zakresie powyższego działania będą głównie Ośrodki Doradztwa
Rolniczego oraz Izby Rolnicze, które to instytucje ze względu na sposób ich finansowania,
mogą mieć problemy ze sprawną realizacją projektów szkoleniowych.
W Sektorowym Programie Operacyjnym nie przewidziano zaliczkowania przedsięwzięć
realizowanych w ramach projektów szkoleniowych, jak i innych projektów w pozostałych
działaniach. Należy jednak zaznaczyć, że istnieje możliwość podzielenia danego
przedsięwzięcia na etapy, co zmniejszy konieczność pełnego zaangażowania finansowego ze
strony beneficjenta.
Działania wdrażane przez organy samorządu wojewódzkiego
W przypadku systemu wdrażania działania Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona
dziedzictwa kulturowego, zespół ewaluacyjny uznał go za właściwy i odpowiadający
potrzebom. Pozostałe uwagi ewaluatorów do tego działania są nieaktualne w odniesieniu do
obecnej wersji opisu omawianego działania.
W zakresie działania Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi stwierdzono, iż
samorząd województwa jest odpowiedzialny za tworzenie na terenie województwa polityki
regionalnej. Oznacza to, że zagadnienia gospodarki wodnej należą do jego kompetencji i
przypisanie mu zadań w zakresie wdrożenia tego działania jest prawidłowe.
W odniesieniu do działania Scalenia gruntów, zespół oceniający podkreśla, iż należy ono do
kompetencji samorządu, mimo to zaleca rozważenie możliwości powołania odrębnych
jednostek wdrożeniowych.
Identyfikacja zagrożeń związanych z realizacją Programu
Zespół przeprowadzający ocenę ex-ante przedstawił identyfikację zagrożeń związanych z
realizacją Programu w układzie poszczególnych działań.
12
Wskazano, iż zagrożeniem może być ograniczenie dostępu do wsparcia (warunek spełnienia
przez gospodarstwo kryterium żywotności ekonomicznej), co może rodzić niezadowolenie
tych, którzy nie kwalifikują się do pomocy. Można się w związku z tym spodziewać, iż
skutkiem realizacji działania będzie pogłębienie polaryzacji struktury gospodarstw.
Zespół oceniający zwrócił też uwagę na potrzebę możliwie szybkiego uruchomienia działania.
W związku z tym, iż powyższe działanie obejmuje projekty generujące przychody, zgodnie z
podstawową zasadą funduszy strukturalnych, wymagane jest współfinansowanie projektu ze
strony beneficjenta, w co najmniej 50% kosztów kwalifikowalnych projektu. W związku z
tym, z pomocy będą mogli skorzystać rolnicy przedsiębiorczy i posiadający wystarczające
środki finansowe.
Według zespołu ewaluatorów, rezygnacja w omawianym działaniu ze wskazania kategorii
kosztów kwalifikowalnych umożliwia dobrowolne wykorzystanie środków finansowych.
Podobnie, jak w przypadku działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych, zespół podkreślił
zagrożenie jakie może stanowić brak dostępu wszystkich zainteresowanych do pomocy i
zasugerował zmniejszenie wysokości premii, co umożliwiłoby zwiększenie liczby
beneficjentów. Uwaga ta została uwzględniona w obecnej wersji uzupełnienia SPO.
Przepisy Rozporządzenia 1257/1999 nie obligują kraju członkowskiego do określania listy
kosztów kwalifikowalnych do wsparcia w ramach działania Ułatwianie startu młodym
rolnikom.
Szkolenia
Według zespołu ewaluacyjnego, istotnym zagrożeniem dla tego działania jest zbyt późne
rozpoczęcie jego realizacji.
Sektorowy Program Operacyjny może zostać uruchomiony, po uzyskaniu członkostwa
danego kraju w UE. Jednocześnie, należy pamiętać, iż SPO może zostać uruchomiony
dopiero po zakończeniu kontraktowania środków w ramach Programu SAPARD.
Wskazano, iż głównymi zagrożeniami dla realizacji tego działania są:
•
niewystarczająca ilość środków finansowych;
•
nieadekwatny do stawianych zadań stan organizacyjno-prawny ośrodków doradztwa
rolniczego i innych państwowych służb doradczych;
•
finansowanie działania wyłącznie w formie zwrotu poniesionych kosztów.
Zdaniem zespołu ewaluacyjnego, działanie to nie wpisuje się w koncepcję rozwoju
regionalnego, stąd może dojść do oddziaływań lobbingowych poszczególnych regionów.
Natomiast realizacja pomocy finansowej na zasadach przyjętych w ramach działania, z
13
założenia może stymulować rozwój dużych przetwórni rolno-spożywczych, eliminując małe
lokalne przetwórnie o charakterze uzupełniającym.
Zdaniem Ministerstwa, wprowadzenie w aktualnej wersji uzupełnienia programu dolnego
limitu pomocy finansowej na poziomie 100 tys. PLN pozwala na korzystanie z pomocy
również mniejszym zakładom przetwórczym. Jednocześnie, biorąc pod uwagę zasadę
koncentracji środków finansowych, konieczne jest takie skierowanie środków finansowych,
aby jak najlepiej wypełnić cele działania.
Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą i/lub pożarem
oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych
Zdaniem ewaluatorów, omawiane działanie ma charakter jednorazowy i incydentalny. Gdyby
podejście zespołu programującego do ocenianego działania było inne, wykorzystujące
wszystkie możliwości w nim tkwiące, mogłoby stać się trwałym instrumentem
kompleksowego kształtowania zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich.
W bieżącej wersji uzupełnienia programu, wprowadzono zapis, iż pomoc w ramach działania
może dotyczyć, obok aktualnie wymienionych, również innych terenów zniszczonych
wskutek naturalnej katastrofy lub pożaru.
Scalanie gruntów
Zespół ewaluacyjny zwrócił uwagę na potrzebę dokonania zmian w istniejącym obecnie
porządku prawno – organizacyjnym, które polegałyby na powołaniu nowych jednostek
organizacyjnych, odpowiedzialnych za realizację inwestycji związanych z kształtowaniem
rolniczej przestrzeni produkcyjnej i terenów wiejskich w Polsce. Pożądane byłoby tworzenie
zintegrowanych projektów zagospodarowania wsi wraz z przestrzenią rolniczą.
Uwagi te mają charakter systemowy, ich uwzględnienie wiązałoby się z daleko idącymi
zmianami legislacyjnymi i administracyjnymi. Stąd uwagi te nie mogą zostać uwzględnione
w toku prac nad uzupełnieniem programu, które bazuje na obecnych, obowiązujących w kraju
przepisach.
Odnowa wsi oraz ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego
Wskazano, iż zagrożenia związane z absorpcją środków pomocowych przewidzianych dla
tego działania mogą być związane z:
•
koniecznością przygotowania planu kosztów i koniecznością ponoszenia kosztów
eksploatacyjnych po zrealizowaniu inwestycji;
•
słabym dostępem do informacji na temat programów pomocy;
•
bardzo złożonymi procedurami przetargowymi w ramach restrykcyjnych ram
czasowych realizacji projektów.
W chwili obecnej prowadzona jest akcja informacyjna oraz spotkania konsultacyjne na temat
omawianego działania.
14
Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia
Wskazano, iż podwyższenie poziomu pomocy w ramach tego działania do 300 tys. PLN oraz
wprowadzenie nowej kategorii beneficjentów pomocy (osoby prawne) może spowodować, iż
pomoc w niedostatecznym wymiarze może zostać skierowana do średnich i małych
gospodarstw. Ponadto, zwiększenie górnej granicy pomocy, znacznie zredukuje liczbę
potencjalnych projektów, a tym samym ograniczy pozytywny wpływ działania na sytuację
społeczną, gospodarczą i środowiskową obszarów wiejskich.
W aktualnej wersji uzupełnienia programu obniżono maksymalny poziom pomocy finansowej
do 100 000 PLN.
Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi
Zdaniem zespołu ewaluacyjnego, w przypadku działania Gospodarowanie rolniczymi
zasobami wodnymi, nie ma zagrożeń wynikających z wdrażania ocenianego działania.
Zadania będą realizować jednostki wyspecjalizowane o bardzo dużym doświadczeniu, które
wykonują, z dobrymi efektami, zadania z zakresu melioracji wodnych od kilkudziesięciu lat.
Jednostki te posiadają własne zaplecze techniczno-organizacyjne w formie odpowiednich
służb terenowych i można z pełnym zaufaniem powierzyć im realizacje tych przedsięwzięć.
Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem
Wskazano, iż realizacja tego działania może spowodować możliwość pojawienia się lub też
pogłębienie antagonizmów społecznych oraz wzrost polaryzacji ekonomicznej mieszkańców
wsi.
W związku z tym, iż powyższe działanie obejmuje projekty generujące przychody, zgodnie z
podstawową zasadą funduszy strukturalnych, wymagane jest współfinansowanie projektu ze
strony beneficjenta. Należy również stwierdzić, iż realizacja tego działania wspiera
aktywność rolników.
Pilotażowy Program LEADER+
Zagrożenie dla funkcjonowania Programu Leader+ może wynikać z przejęcia przez władze
lokalne i regionalne przywództwa w Lokalnych Grupach Działania i wykorzystania ich do
realizacji swoich interesów oraz celów krótkookresowych (zamiast strategicznych). Aby
przeciwdziałać takim sytuacjom należy uruchomić intensywną akcję edukacyjną, która będzie
miała na celu pozyskanie do współpracy kreatywnych mieszkańców, zdolnych do
współuczestniczenia w podejmowaniu decyzji o przyszłości poszczególnych regionów i
wiążących z nimi swoją przyszłość.
Akcja informacyjna w odniesieniu do tego działania realizowana jest obecnie w ramach
projektu Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej oraz Funduszu Współpracy. Celem
projektu jest przede wszystkim upowszechnianie informacji oraz promocja Inicjatywy
LEADER+ wśród społeczności lokalnych.
15
Rekomendacje szczegółowe dotyczące poszczególnych działań
Lp.
1.
2.
3.
Rekomendacja zespołu oceniającego
Stanowisko MRiRW
Koszty kwalifikowalne w ramach działania Zakup
kwot
produkcyjnych
został
powinny obejmować również „zakup kwot wykluczony
z
grupy
kosztów
produkcyjnych”.
kwalifikowalnych działania na wniosek
Komisji Europejskiej.
Powinna zostać określona górna granica Pomimo braku wprowadzenia górnego limitu
wieku beneficjenta.
wieku dla beneficjenta w działaniu
wprowadzono zapis, iż pomoc nie może
zostać przyznana emerytom i rencistom
trwale niezdolnym do wykonywania pracy.
Brak jest ograniczeń w odniesieniu do W ramach działania pomoc może zostać
odpowiednich sektorów produkcji rolniczej.
przyznana na przedsięwzięcia związane z
produkcją artykułów rolnych wymienionych
w Załączniku I do Traktatu o WE.
Lp.
1.
2.
3.
Stanowisko MRiRW
Należy rozważyć obniżenie górnej granicy
wysokości premii do 35-50 tys. PLN, co
powiększy grupę beneficjentów działania.
Należy
rozszerzyć
listę
kosztów
kwalifikowalnych do wsparcia w ramach
W zakresie spełnienia kryteriów dostępu do
pomocy należy rozważyć uproszczenie
kryterium umiejętności zawodowych poprzez
określenie dwóch grup – osób o
wykształceniu rolniczym i nierolniczym.
Uwaga została uwzględniona – aktualny
maksymalny limit pomocy wynosi 50 tys.
PLN.
W aktualnej wersji, działanie będzie
realizowane przez wypłacanie premii
niezwiązanych bezpośrednio z inwestycjami.
Określenie
kryterium
kwalifikacji
zawodowych było przedmiotem prac
Departamentów
merytorycznych
w
Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi,
właściwych
w
zakresie
określania
kwalifikacji rolniczych. Ponadto, przy
określeniu kryterium kwalifikacji wzięto
również pod uwagę doświadczenia z
realizacji Programu SAPARD.
Szkolenia
Lp.
1.
2.
16
Stanowisko MRiRW
Koszty związane z zakupem sprzętu i pomocy
naukowych niezbędnych do realizacji
szkoleń, powinny zostać ograniczone do 10%
całkowitych
kosztów
kwalifikowalnych
projektu. Celowe będzie wprowadzenie
zapisu, iż zakup sprzętu będzie jednorazowy,
bez względu na liczbę projektów, w których
udział bierze instytucja prowadząca szkolenia.
W latach 2004-2006 środki finansowe
powinny zostać skierowane przede wszystkim
do rolników, a nie do różnych grup
mieszkańców wsi.
W aktualnej wersji uzupełnienia programu
uwzględniono uwagę w zakresie wyłącznie
jednokrotnej refundacji zakupu sprzętu i
pomocy dydaktycznych niezbędnych do
realizacji projektu szkoleniowego, bez
względu na liczbę realizowanych projektów
szkoleniowych.
W obecnym okresie programowania 20042006, projekty w ramach omawianego
działania będą dotyczyły przede wszystkim
rolników.
3.
W ramach kryteriów wyboru projektów nie
należy uwzględniać kryterium „opinii
odbiorców wcześniej realizowanych szkoleń”
– bowiem w dotychczasowej polityce
monitorowania działań szkoleniowych miało
ono ograniczony zakres
Omawiane zagadnienie jest elementem
kryterium Doświadczenie wnioskodawcy w
realizacji szkoleń dla rolników w ramach
kryteriów selekcji projektów. Należy
stwierdzić, iż opinie odbiorców wcześniej
realizowanych szkoleń stanowią wymierny
sposób
weryfikacji
doświadczenia
wnioskodawcy.
Lp.
1.
2.
3.
Stanowisko MRiRW
Należy rozważyć możliwość zaliczkowania Ze względu na ograniczone możliwości
przedsięwzięć realizowanych w ramach prerefinansowania tego typu projektów z
budżetu państwa, w bieżącym okresie
programowania, tak jak w przypadku
pozostałych działań Programu, wykluczono
możliwość zaliczkowania przedsięwzięć
realizowanych w ramach omawianego
działania.
Konieczne jest zwiększenie środków na Całkowita kwota na realizację tego działania
realizację działania o 50%, tj. do kwoty 75 została już uprzednio podwyższona do 50
mln EURO, ponieważ jego wdrożenie może mln EURO, w stosunku do wstępnej
mieć kluczowe znaczenie dla realizacji alokacji.
pozostałych działań w ramach SPO i PROW.
Faza informowania w ramach omawianego Przedsięwzięcia z zakresu informacji i
działania powinna zostać przeniesiona do promocji programu są elementem wsparcia
działania Szkolenia.
w ramach działania Pomoc techniczna.
Lp.
1.
2.
3.
4.
Stanowisko MRiRW
Ze względu na ograniczony zakres
beneficjentów należy rozważyć włączenie
nowych sektorów oraz przyjęcie górnej
granicy pomocy w wysokości 20 000 000
PLN.
Celowe
jest
włączenie
do
grupy
beneficjentów podmiotów zajmujących się
przechowalnictwem
oraz
chłodnictwem
artykułów rolnych, które są istotnymi
elementami gospodarki żywnościowej w
kraju.
Należy rozważyć włączenie spółdzielni do
grupy beneficjentów działania.
uwaga została uwzględniona.
Należy rozważyć zmiany w systemie
wdrażania działania tak, aby dopiero projekty,
w przypadku, których wsparcie przekracza
250 tys. EURO podlegały akceptacji na
szczeblu centralnym Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa.
uwaga została uwzględniona.
spółdzielnia jako osoba prawna, została ujęta
jako beneficjent omawianego działania.
Ze względu na krótki okres programowania
oraz ograniczoną ilość środków finansowych
przeznaczonych
na
jego
realizację,
zdecydowano, iż w celu zapewnienia
prawidłowego systemu oceny projektów
system wdrażania będzie bazował na
systemie przyjętym dla Programu SAPARD.
17
Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalna katastrofą i/lub
pożarem oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych
Lp.
1.
Stanowisko MRiRW
Należy rozważyć możliwość włączenia do
zakresu pomocy w ramach Programu
projektów związanych z przemysłem
drzewnym.
Ze względu na ograniczone środki finansowe
przewidziane na realizację omawianego
działania oraz jego ścisłe związanie z celem,
którym jest likwidacja szkód związanych z
naturalną katastrofą podjęto decyzje, iż
projekty związane z przemysłem drzewnym
nie będą realizowane w bieżącym okresie
programowania.
Scalanie gruntów
Lp.
1.
2.
3.
Stanowisko MRiRW
W związku z dużym zapotrzebowaniem na
projekty scaleniowe, należy rozważyć
podwyższenie poziomu całkowitej alokacji
przewidzianej na realizację omawianego
działania.
Konieczne jest utworzenie Wojewódzkich
Biur Geodezji i Terenów Rolnych, które jako
wyspecjalizowane
jednostki
podległe
urzędom
marszałkowskim,
wspierałyby
starostę przy realizacji omawianego działania.
W
aktualnej
wersji
uzupełnienia
podwyższono o 20% alokację przewidzianą
na realizację omawianego działania.
Istotne jest wsparcie działań dotyczących
zagospodarowania poscaleniowego, które
poza
aspektami
rolniczymi,
powinno
uwzględniać
aspekty
przyrodniczokrajobrazowe.
oraz prawdopodobnie długi okres oraz
koszty utworzenia omawianych instytucji, w
bieżącym okresie programowania, podjęto
decyzję o zachowaniu przyjętego uprzednio
systemu wdrażania projektów w ramach
działania.
Głównym celem działania jest poprawa
struktury obszarowej gospodarstw rolnych.
Dodatkowo, przed realizacją projektu
scaleniowego, w każdym przypadku
wymagane będzie przedstawienie oceny exante wpływu scalania na środowisko.
Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego
Lp.
1.
18
Stanowisko MRiRW
W celu zwiększenia wpływu działania na
lokalny rynek pracy, należy rozważyć
możliwość wprowadzenia do kryteriów
wyboru projektów – dodatkowych punktów
za zatrudnienie przy realizacji inwestycji
miejscowych bezrobotnych.
W regionalnym kryterium wyboru projektów
Regionalny Komitet Sterujący może określić
własne kryteria wyboru projektów, w tym
również w odniesieniu do preferowania
projektów przy realizacji, których zatrudnia
się bezrobotnych.
2.
Należy zmodyfikować kryterium rankingu
punktowego, które odnosi się do dochodów
podatkowych na 1 mieszkańca – ponieważ w
korzystniejszej sytuacji stawia on gminy o
wysokim wskaźniku gęstości zaludnienia, a
dyskryminuje gminy, w których występują
procesy depopulacyjne.
Kryterium wysokości PKB na mieszkańca
wydaje się być jednym z najbardziej
wymiernych wskaźników służących do
oceny rozwoju regionu. Jednocześnie
pozostałe kryteria wyboru projektów zostały
określone w taki sposób, aby umożliwić
beneficjentom,
którzy
nie
spełniają
powyższego kryterium, zaś znajdują się w
mniej uprzywilejowanej sytuacji, na
zgromadzenie wystarczającej liczby punktów
do zakwalifikowania projektu do realizacji.
Lp.
1.
2.
Stanowisko MRiRW
Konieczne jest obniżenie górnej granicy W aktualnej wersji uzupełnienia programu
pomocy, co pozwoliłoby na zwiększenie obniżono maksymalny limit pomocy do
liczby beneficjentów.
100 000 PLN, co zwiększy liczbę
potencjalnych beneficjentów.
Niezasadne jest przyznawanie punktów za Kryteria wyboru projektów zostało określone
bezrobocie w terenie, gdzie planowane jest w taki sposób, aby kompleksowo dokonać
przedsięwzięcie, ponieważ konsekwencją oceny sytuacji na obszarach mniej
wysokiego bezrobocia są niskie dochody uprzywilejowanych. Relacja wskazana przez
zespół ewaluatorów nie w każdym
podatkowe gmin.
przypadku znajduje odzwierciedlenie w
rzeczywistości.
Lp.
1.
Stanowisko MRiRW
Należy rozważyć utworzenie jednej instytucji
- tzw. Regionalnego Urzędu ds. Rozwoju
Obszarów Wiejskich, odpowiedzialnego za
całościowe wdrażanie działań: Odnowa wsi…,
Scalanie
gruntów,
Gospodarowanie
rolniczymi zasobami wodnymi, która powinna
realizować powyższe działania w jednym
procesie inwestycyjnym na danym terenie.
oraz koszty utworzenia omawianych
instytucji,
w
bieżącym
okresie
programowania,
podjęto
decyzję
o
zachowaniu przyjętego uprzednio systemu
wdrażania projektów w ramach działania.
Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem
Lp.
1.
Stanowisko MRiRW
Z aktualnej wersji działania wykluczono z
grupy
beneficjentów
osoby
prawne
prowadzące działalność gospodarczą lub
rolniczą na rzecz rolnictwa i rozwoju
obszarów wiejskich.
Wykluczenie z grupy beneficjentów osób
prawnych
prowadzących
działalność
gospodarczą na obszarach wiejskich zostało
dokonane na wniosek Komisji Europejskiej.
19
2.
Należy
rozważyć,
podwyższenie
maksymalnego limitu liczby mieszkańców
(do 5 tys. osób) uprawniającego do
otrzymania pomocy w ramach omawianego
działania, przede wszystkim w związku z
ustaleniem wyższego limitu w ramach
ZPORR – działanie Rozwój lokalny.
Wsparcie w ramach ZPORR – działanie
Rozwój lokalny będzie udzielane projektom
dotyczącym infrastruktury publicznej na
obszarach
o
liczbie
mieszkańców
nieprzekraczającej 20 tys. osób. W związku z
tym, wsparcie w zakresie obu Działań będzie
komplementarne względem siebie.
Pomoc techniczna
Stanowisko MRiRW
1.
Lp.
Należy
rozważyć rozszerzenie
liczby
potencjalnych beneficjentów o Ośrodki
Doradztwa Rolniczego, Izby Rolnicze i
wyższe uczelnie – ze względu na ich związki
z potencjalnymi odbiorcami pomocy.
2.
Wątpliwości budzi system wdrażania
działania, dla którego instytucją wdrażającą
będzie ARiMR – w przypadku wniosków
składanych przez ARiMR (Centrala lub
Oddziały Regionalne) oznaczałoby to, że
podmiot będzie składać wniosek do samego
siebie.
Zgodnie z przepisami Rozporządzenia
Komisji 448/2004, wsparcie w zakresie
pomocy
technicznej
może
dotyczyć
określonych
kosztów
związanych
z
zarządzaniem, wdrażaniem kontrolą i
monitorowaniem Programu, które są
ponoszone przez instytucję zarządzającą i
instytucję wdrażającą.
System wdrażania Pomocy technicznej
przewiduje zawarcie umowy ramowej
między ARiMR a Ministerstwem Rolnictwa
i Rozwoju Wsi. Umowa będzie określać
zasady korzystania z pomocy technicznej
przez ARiMR.
20
ROZDZIAŁ 3. OPIS DZIAŁAŃ UZUPEŁNIENIA SEKTOROWEGO
PROGRAMU
OPERACYJNEGO
RESTRUKTURYZACJA
I
MODERNIZACJA SEKTORA ŻYWNOŚCIOWEGO ORAZ ROZWÓJ
OBSZARÓW WIEJSKICH
3.1. Priorytet I – Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno-żywnościowym
3.1.1. Inwestycje w gospodarstwach rolnych
Nazwa Programu Operacyjnego
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Dziedzina interwencji Funduszy Strukturalnych
Numer działania
Czas trwania działania
Instytucja zarządzająca
Instytucja pośrednicząca
Beneficjenci końcowi/Instytucja wdrażająca
Beneficjenci
Ostateczni beneficjenci (osoby, instytucje lub grupy
społeczne bezpośrednio korzystające z wdrażanej
pomocy)
Instytucja płatnicza
Rodzaj pomocy
Max. wysokość pomocy w % kwalifikujących się
kosztów
Wsparcie finansowe ogółem dla działania
Wsparcie finansowe Unii Europejskiej
Wsparcie finansowe krajowe
Udział środków prywatnych w całości środków (%)
Udział środków publicznych w całości środków (%)
Udział Unii Europejskiej w środkach publicznych (%)
Udział Unii Europejskiej w całości środków (%)
Udział krajowy w środkach publicznych (%)
Udział krajowy w całości środków (%)
System wyboru projektów
Skład grup roboczych wybierających projekty i
Komitetów Sterujących
Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja
i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój
obszarów wiejskich
Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolnożywnościowym
Brak
111
1.1.
2004-2006
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
Podmioty prowadzące działalność rolniczą – osoby
fizyczne lub prawne
Podmioty prowadzące działalność rolniczą – osoby
fizyczne lub prawne
Departament Instytucji Płatniczej w Ministerstwie
Finansów
Granty inwestycyjne
Poziom podstawowy 50% kwalifikujących się kosztów,
w przypadku gospodarstw położonych na terenach o
niekorzystnych warunkach gospodarowania 60%; gdy
beneficjentem jest młody rolnik odpowiednio 55% lub
65%;
603,92 mln Euro
325,19 mln Euro
278,73 mln Euro
35%
65%
54%
35%
46%
30%
Wg kolejności zgłoszeń. Kwalifikacja projektów
dokonywana jest przez Oddziały Regionalne Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwe
terytorialnie dla miejsca realizacji projektu.
Nie biorą udziału w wyborze projektów
21
Dziedzina interwencji Funduszy Strukturalnych – 111
Finansowanie: wkład Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR) –
Sekcja Orientacji do 35% całkowitego kwalifikującego się kosztu, współfinansowanie
z budżetu państwa. Poziom pomocy udzielanej beneficjentowi wynosi maksymalnie 50% lub
– w przypadku, gdy gospodarstwo położone jest na terenach o niekorzystnych warunkach
gospodarowania – maksymalnie 60% kosztów kwalifikowalnych projektu. W przypadku
młodych rolników poziom pomocy wynosi odpowiednio maksymalnie 55% lub 65%
wysokości kosztów kwalifikowalnych.
Nazwa priorytetu: Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno-żywnościowym
Cele działania
Pomoc udostępniona w ramach działania prowadzić będzie do:
wzrostu dochodu rolniczego;
poprawy konkurencyjności gospodarstw;
redukcji kosztów produkcji;
poprawy organizacji produkcji;
dostosowania profilu produkcji gospodarstw do wymagań rynku;
zwiększania wartości dodanej produktów rolnych;
poprawy jakości produktów rolnych;
poprawy warunków i bezpieczeństwa pracy;
ochrony i poprawy stanu środowiska naturalnego, krajobrazu, zachowania i promocji
dziedzictwa kulturowego wsi i kultury regionalnej;
poprawy warunków sanitarno-higienicznych produkcji;
poprawy warunków utrzymania (dobrostanu) zwierząt.
Opis działania
Wspierane będą projekty związane z modernizacją gospodarstw rolnych, prowadzące do ich
dostosowania do warunków funkcjonowania na Jednolitym Rynku. Projekty będą dotyczyć
produkcji objętej Załącznikiem 1 do Traktatu (WE) z wyłączeniem rybołówstwa i leśnictwa.
Zakres pomocy
W ramach działania pomoc może być przyznana na realizację projektów, które przyczynią się
do poprawy konkurencyjności gospodarstw poprzez oddziaływanie na wzrost jakości
produkcji, jej skalę i profil, obniżenie kosztów oraz spełnienie wymogów w zakresie ochrony
środowiska, higieny i warunków utrzymania zwierząt. Projekty te mogą obejmować m.in.:
− zakup, budowę lub remont połączony z modernizacją budynków lub budowli
służących produkcji rolnej;
− zakup lub instalację maszyn, urządzeń lub narzędzi do produkcji rolnej;
− zakup stada podstawowego zwierząt hodowlanych;
− zakładanie sadów lub plantacji wieloletnich;
− wyposażanie pastwisk;
− budowę, zakup i instalację urządzeń do nawadniania upraw;
− zakup, instalacjęi budowę urządzeń służących ochronie środowiska.
Szczegółowy zakres kosztów kwalifikowalnych oraz reguły kwalifikowalności kosztów
znajdują się w Załączniku nr 1.
22
Wysokość pomocy
Maksymalny poziom pomocy finansowej wynosi:
(1) 50% kosztów kwalifikowalnych projektu lub
(2) 55% kosztów kwalifikowalnych projektu, jeśli beneficjent jest młodym rolnikiem
lub
(3) 60% kosztów kwalifikowalnych projektu, jeśli modernizowane gospodarstwo położone
jest na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania lub
(4) 65% kosztów kwalifikowalnych projektu, jeśli modernizowane gospodarstwo położone
jest na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania jak w pkt (3) i beneficjent jest
młodym rolnikiem.
Zasady definiowania pojęć ‘młody rolnik’ oraz ‘obszary o niekorzystnych warunkach
gospodarowania’ określono w punkcie Kryteria dostępu.
Maksymalna wysokość pomocy finansowej udzielonej jednemu beneficjentowi i
gospodarstwu w ramach działania, w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć
300 000 PLN.
Oznacza to, że:
1) jeden beneficjent może otrzymać pomoc w wysokości nie wyższej niż 300 000 PLN
w okresie realizacji programu;
2) w przypadku projektów realizowanych w gospodarstwie stanowiącym współwłasność
dwóch lub więcej osób, pomoc w okresie realizacji programu może być przyznana
jednemu lub więcej współwłaścicielom w łącznej wysokości nieprzekraczającej
300 000 PLN.
Beneficjenci
Osoby fizyczne – obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej, prowadzący na terenie
Rzeczypospolitej Polskiej działalność rolniczą jako posiadacze samoistni lub zależni
gospodarstw rolnych3, bądź produkcję w działach specjalnych produkcji rolnej.
Osoby prawne - podmioty zarejestrowane w Rejestrze Przedsiębiorców w Krajowym
Rejestrze Sądowym, które zgodnie z wpisem do ww. rejestru prowadzą działalność rolniczą
lub produkcję w działach specjalnych produkcji rolnej w granicach Rzeczypospolitej Polskiej
w oparciu o nieruchomości będące w posiadaniu samoistnym lub zależnym.
Pomoc nie może być udzielona podmiotom, których działalność w zakresie rolnictwa lub
działów specjalnych produkcji rolnej ogranicza się do produkcji zwierząt laboratoryjnych,
entomofagów lub hodowli i chowu innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym.
Pomoc nie może być przyznana osobie fizycznej pobierającej rentę w związku z orzeczeniem
całkowitej, trwałej niezdolności do pracy, stałą rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy
lub emeryturę.
3
Gospodarstwo rolne w rozumieniu Kodeksu Cywilnego, o obszarze nie mniejszym niż 1 ha użytków rolnych.
23
Kryteria dostępu
Pomoc w ramach działania może być przyznana, jeżeli spełnione są następujące warunki.
1. Gospodarstwo, którego dotyczy projekt, jest prowadzone przez osobę o odpowiednich
kwalifikacjach zawodowych.
A. W przypadku wnioskodawców – osób fizycznych wymagane jest, aby osoba taka
spełniała jeden z poniższych warunków dotyczących kwalifikacji zawodowych:
• wykształcenie rolnicze wyższe lub średnie;
• wykształcenie rolnicze na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej lub tytuł
kwalifikacyjny w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i co
najmniej 3 letni staż pracy w gospodarstwie rolnym;
• wykształcenie o kierunku innym niż rolniczy na poziomie średnim lub wyższym i co
najmniej 3 letni staż pracy w gospodarstwie rolnym lub (dla osób posiadających
wykształcenie wyższe) ukończenie studiów podyplomowych w zakresie związanym
z rolnictwem;
• wykształcenie podstawowe lub zasadnicze zawodowe o kierunku innym niż rolniczy
i co najmniej 5 letni staż pracy w gospodarstwie rolnym.
Wytyczne w sprawie
w Załączniku nr 2.
definiowania
wykształcenia
rolniczego
znajdują
się
Staż pracy w gospodarstwie rolnym mierzony jest okresem ubezpieczenia w systemie
rolniczych ubezpieczeń społecznych w charakterze rolnika lub domownika lub okresem,
w którym wnioskodawca był posiadaczem gospodarstwa.
B. W przypadku wnioskodawców – osób prawnych wymagane jest, aby w chwili
ubiegania się o pomoc i w okresie 5 lat od dnia dokonania ostatniej płatności w ramach
projektu beneficjent zatrudniał do prowadzenia gospodarstwa objętego pomocą
inwestycyjną, osobę o następujących kwalifikacjach zawodowych:
• wykształcenie rolnicze na poziomie wyższym lub średnim;
• wykształcenie o kierunku innym niż rolniczy na poziomie wyższym lub średnim i co
najmniej 3 letni staż pracy na stanowisku kierowniczym związanym z zarządzaniem
produkcją rolniczą lub produkcją w dziale specjalnym produkcji rolnej.
C. W przypadku wnioskodawców niebędących obywatelami polskimi, pochodzących
z państw członkowskich Unii Europejskiej, mogą oni otrzymać pomoc finansową w
ramach działania, o ile posiadają kwalifikacje rolnicze takie, jakie są wymagane przy
udzielaniu
pomocy
inwestycyjnej
(w
ramach
analogicznego
działania
współfinansowanego przez EFOiGR) rolnikom w ich kraju.
2. Gospodarstwo, którego dotyczy projekt, spełnia kryterium żywotności ekonomicznej
lub osiągnie żywotność ekonomiczną po zakończeniu realizacji projektu.
Żywotność ekonomiczną definiuje się na podstawie wielkości ekonomicznej danego
gospodarstwa, określonej jako suma nadwyżek bezpośrednich wszystkich działalności
rolniczych prowadzonych w tym gospodarstwie. Nadwyżki bezpośrednie oblicza się na
podstawie wskaźników Standardowych Nadwyżek Bezpośrednich (Standard Gross Margines
- SGM) wyznaczonych dla poszczególnych rodzajów produkcji rolniczej i regionów.
24
Beneficjent może także udokumentować spełnienie kryterium żywotności ekonomicznej
przedstawiając wyliczenie wielkości ekonomicznej gospodarstwa na podstawie faktycznych
danych z gospodarstwa w przypadku, gdy:
- prowadzi ono produkcję, dla której nie określono wskaźnika SGM lub
- w wyniku agregacji danych dla danego rodzaju działalności, wartość nadwyżki
bezpośredniej liczonej dla przy pomocy wskaźników SGM jest niższa od wartości nadwyżki
bezpośredniej liczonej na podstawie faktycznych danych z gospodarstwa.
Wielkość ekonomiczna określana jest w ESU (European Size Unit). Wartość 1 ESU
odpowiada nadwyżce równej 1200 euro.
Tabela służąca do wyliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa, na podstawie
wskaźników Standardowej Nadwyżki Bezpośredniej, znajduje się w Załączniku nr 8.
Gospodarstwem żywotnym pod względem ekonomicznym jest gospodarstwo o wielkości
ekonomicznej równoważnej co najmniej 4 ESU.
O ile gospodarstwo nie spełnia kryterium żywotności ekonomicznej w chwili składania
wniosku o dofinansowanie projektu, beneficjent zobowiązany jest przedstawić plan
przedsięwzięcia określający docelowy (po realizacji projektu) profil i skalę produkcji, przy
czym planowana łączna nadwyżka bezpośrednia musi osiągnąć wymagany poziom 4 ESU.
W przypadku, gdy projekt dotyczy gospodarstwa, które w całości lub w części jest w
posiadaniu zależnym beneficjenta (nie stanowi jego własności) i uzyskana z tego
gospodarstwa lub jego części nadwyżka bezpośrednia ma wpływ na osiągnięcie wymaganego
progu żywotności ekonomicznej gospodarstwa, konieczne jest przedstawienie pisemnej
umowy, która określa, że beneficjent będzie w posiadaniu danej nieruchomości w okresie
obejmującym co najmniej 5 lat od planowanej daty dokonania ostatniej płatności w ramach
projektu oraz pisemnej zgody właściciela nieruchomości na przeprowadzenie projektu.
3. Gospodarstwo, którego dotyczy projekt, stosownie do rodzaju prowadzonej
produkcji, spełnia minimalne standardy w zakresie higieny, ochrony środowiska
i warunków utrzymania zwierząt4.
Pomoc może być również przyznana gospodarstwu, które nie spełnia standardów w zakresie
higieny, ochrony środowiska i warunków utrzymania zwierząt o ile są to standardy
nowowprowadzone, tj. takie, które zaczęły obowiązywać nie dawniej niż przed 36
miesiącami. W takich przypadkach gospodarstwo musi spełnić standardy nowowprowadzone
w momencie, gdy beneficjent ubiega się o ostatnią płatność w ramach projektu, a zarazem w
czasie nieprzekraczającym 36 miesięcy od daty, z którą standardy te stały się obowiązujące.
Gospodarstwa objęte pomocą, w chwili składania końcowego wniosku o refundację, muszą
być w pełni dostosowane do dotyczących je przepisów określających wymagania w zakresie
higieny, ochrony środowiska i warunków utrzymania zwierząt, wymienionych w Załączniku
nr 3, nawet tych, których termin wejścia w życie nastąpi później niż planowany termin
zakończenia realizacji projektu.
4
Por. Załącznik nr 3
25
4. Pomoc nie może być przeznaczona na projekt, który spowoduje wzrost produkcji, dla
której brak normalnego zbytu rynkowego.
W dziedzinach produkcji, dla których istnieją ograniczenia, co do wielkości produkcji
ustanowione na poziomie gospodarstwa, pomoc może być przyznana na projekt, który
odpowiada limitowi produkcji, jakim dysponuje to gospodarstwo. Dla innych sektorów, w
których projekt jest skierowany na zwiększenie produkcji, wymagane jest przedstawienie
planu sprzedaży lub umowy przedwstępnej z odbiorcą na zbyt całości produkcji wytwarzanej
w ramach planowanego projektu.
Ponadto
Warunkiem przyznania i udzielenia pomocy finansowej jest bieżące uregulowanie przez
beneficjenta zobowiązań podatkowych oraz z tytułu ubezpieczeń w ZUS lub KRUS.
Pomoc nie może być przyznana i udzielona podmiotowi, który jest dłużnikiem Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w związku z naruszeniem przez niego zasad
udzielonej mu poprzednio pomocy.
Projekt współfinansowany w ramach działania nie może być współfinansowany z innych
środków pomocy publicznej.
Zasady definiowania pojęć „młody rolnik” oraz „obszary o niekorzystnych warunkach
gospodarowania” w związku z określeniem wysokości poziomu dofinansowania projektu
(por. punkt Wysokość pomocy):
1. Młody rolnik
W ramach działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych za młodego rolnika uznaje się
osobę fizyczną, która spełnia dwa następujące warunki:
rozpoczęła po raz pierwszy samodzielne prowadzenie gospodarstwa rolnego nie dawniej
niż w ciągu ostatnich 5 lat przed datą przyznania pomocy w ramach działania;
w chwili, gdy po raz pierwszy rozpoczęła samodzielne prowadzenie gospodarstwa nie
przekroczyła wieku 40 lat.
Za termin rozpoczęcia samodzielnego prowadzenia gospodarstwa uważa się datę, od której
dana osoba, po uzyskaniu pełnoletności, stała się posiadaczem samoistnym lub zależnym
gruntów rolnych o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha użytków rolnych lub stała się
płatnikiem podatku dochodowego z tytułu prowadzenia produkcji w działach specjalnych
produkcji rolnej.
Na wniosek zainteresowanego, za czas, w którym rolnik nie prowadził gospodarstwa można
uznać następujące okresy:
czas nauki w szkole średniej lub wyższej (dotyczy tylko studiów prowadzonych w
trybie dziennym);
czas odbywania służby wojskowej;
czas, w którym rolnik przekazał gospodarstwo w dzierżawę (co ujawnione zostało w
księdze wieczystej lub ewidencji gruntów) lub udzielił pełnomocnictwa do prowadzenia
gospodarstwa innej osobie na podstawie umowy poświadczonej notarialnie lub
zarejestrowanej w izbie skarbowej;
26
pod warunkiem, że nie pobierał w tym czasie dopłat bezpośrednich do posiadanych gruntów,
ani nie uzyskał kredytu preferencyjnego udzielonego na podstawie rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 30 stycznia 1996 r. w sprawie szczegółowych kierunków działań Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz ich realizacji (DZ.U. Nr 16, poz. 82 z późn.
zm.).
Można uznać, że dana osoba rozpoczęła po raz pierwszy prowadzenie gospodarstwa rolnego
nie dawniej niż 5 lat przed datą przyznania pomocy, jeżeli różnica pomiędzy czasem, w
którym ta osoba była posiadaczem gospodarstwa a okresami wymienionymi powyżej nie
przekracza okresu 5 lat w chwili przyznania pomocy.
2 Obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania
Za gospodarstwo położone na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania uznaje
się gospodarstwo, w którym co najmniej 50% użytków rolnych położone jest na obszarach
określonych w Rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków trybu
udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach
o niekorzystnych warunkach gospodarowania objęte Planem Rozwoju Obszarów Wiejskich5.
Projekt podlega wsparciu na poziomie określonym dla obszarów o niekorzystnych warunkach
gospodarowania, także w przypadku, gdy całość tego projektu dotyczy budowy lub
wyposażenia nieruchomości należącej do gospodarstwa i położonej na obszarach o
niekorzystnych warunkach gospodarowania.
Zobowiązania beneficjenta
Beneficjent nie może dokonać zmiany przeznaczenia projektu oraz przeniesienia na rzecz
innych osób prawa własności lub zawierać umów przewidujących przeniesienie posiadania:
ziemi, budynków, budowli, maszyn, urządzeń, wyposażenia, narzędzi oraz inwentarza
żywego – odpowiednio – nabytych, wybudowanych lub zmodernizowanych z
wykorzystaniem środków z pomocy finansowej przyznanej na podstawie umowy zawartej z
Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, przed upływem 5 lat od dnia dokonania
ostatniej płatności w ramach projektu. W uzasadnionych przypadkach Agencja
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa może udzielić zgody na odstąpienie od ww.
warunków.
W przypadku, gdy w ramach projektu pomocą objęty był zakup inwentarza żywego, Agencja
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa musi zostać poinformowana o utracie lub
konieczności uboju danego zwierzęcia.
Jeśli przed upływem terminu 5 lat od dnia dokonania ostatniej płatności nastąpią zmiany w
strukturze gospodarstwa, które spowodują, że przestaje być spełnione jakiekolwiek kryterium
dostępu, beneficjent traci prawo do pomocy i udzielona mu pomoc podlega zwrotowi.
Ponadto beneficjent ma obowiązek:
przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją projektu przez okres 5 lat
od dnia dokonania przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ostatniej
płatności związanej z jego realizacją;
umożliwienia dokonywania przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
lub inne uprawnione do tego podmioty kontroli dokumentów lub wizytacji terenowej;
złożenia ankiety monitorującej.
5
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r. Dz. U. Nr 73, poz. 657
27
Inne zobowiązania beneficjenta określone są w umowie zawartej pomiędzy nim a Agencją
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (instytucją wdrażającą).
Zasięg geograficzny – cały kraj
System instytucjonalny:
a) instytucja zarządzająca: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi;
b) instytucja wdrażająca: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR);
c) beneficjent końcowy: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR);
d) beneficjenci: podmioty prowadzące działalność rolniczą – osoby fizyczne lub prawne;
e) beneficjenci ostateczni: podmioty prowadzące działalność rolniczą – osoby fizyczne lub
prawne.
Opis systemu wdrażania
Przyjmowanie wniosków o pomoc dofinansowanie projektu następuje w terminach
określonych w ogłoszeniu o rozpoczęciu realizacji programu.
Wniosek o dofinansowanie projektu wraz z wymaganymi załącznikami należy złożyć
w Oddziale Regionalnym ARiMR właściwym terytorialnie dla miejsca realizacji projektu,
bezpośrednio bądź listem poleconym lub pocztą kurierską.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega w Oddziale Regionalnym ARiMR ocenie
formalnej pod kątem m.in. poprawności jego wypełnienia, kompletności załączników.
W przypadku stwierdzenia niekompletności złożonej dokumentacji, wniosek wymagał będzie
uzupełnienia w terminie określonym przez Oddział Regionalny ARiMR, o czym
wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany.
Za datę złożenia wniosku uznawana jest data, kiedy Oddział Regionalny ARiMR otrzymał
wniosek poprawnie wypełniony wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami, co oznacza,
że wniosek, który wymagał uzupełnienia rejestrowany jest w kolejności wynikającej z daty
wpłynięcia do Oddziału Regionalnego ARiMR ostatniego z brakujących dokumentów.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega weryfikacji pod kątem zgodności z celami
i zasadami działania poprzez sprawdzenie:
zgodności projektu z zakresem pomocy przewidzianym w ramach działania;
spełnienia przez gospodarstwo warunków higieny, utrzymania zwierząt i ochrony
środowiska;
spełnienia przez wnioskodawcę kryterium kwalifikacji zawodowych;
spełnienia wymogu żywotności ekonomicznej gospodarstwa (wyjściowej lub
docelowej) i poprawność stosownych wyliczeń;
przedstawionej przez wnioskodawcę perspektywy zbytu planowanej produkcji (dotyczy
projektów zakładających wzrost produkcji w gospodarstwie).
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa sprawdza również zasadność zakresu
projektu oraz weryfikuje wysokość planowanych kosztów jego realizacji.
28
Projekty zgodne ze wszystkimi wymaganiami określonymi dla działania Inwestycje
w gospodarstwach rolnych przyjmowane są do realizacji według kolejności złożenia
(rejestracji) wniosków, w ramach dostępnych środków.
Przyjęcie projektu do realizacji następuje formalnie z chwilą zawarcia umowy pomiędzy
ARiMR i wnioskodawcą. Tekst umowy przesyłany jest do Wnioskodawcy, a jej podpisanie
następuje w siedzibie Oddziału Regionalnego ARiMR.
Umowa określa zobowiązanie ARiMR wobec beneficjenta do współfinansowania
planowanego projektu, pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w określonym zakresie
i terminie, udokumentuje poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań wynikających z zasad
udzielania pomocy.
Zawarta z ARiMR umowa może zostać zmieniona na wniosek każdej ze stron. Zmiany
warunków umowy wymagają zachowania formy pisemnej w postaci aneksu pod rygorem
nieważności.
Beneficjent może rozpocząć realizację projektu z chwilą podpisania umowy. Koszty
poniesione przed datą zawarcia umowy nie będą uznane jako koszty kwalifikowalne. Zasada
ta nie dotyczy jedynie kosztów ogólnych - mogą one być poniesione przed podpisaniem
umowy, lecz nie wcześniej niż 1 stycznia 2004 r.
Wniosek o refundację jest składany w Oddziale Regionalnym ARiMR. Płatności dokonuje się
po złożeniu przez beneficjenta wniosku o refundację wraz ze wszystkimi wymaganymi
załącznikami (w tym: dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty) oraz sprawdzeniu
przez ARiMR zgodności realizacji projektu z umową.
Płatność na rzecz beneficjenta jest dokonywana jednorazowo po zakończeniu całości
realizacji projektu lub (o ile było to przewidziane umową) w dwóch etapach. W takim
przypadku beneficjent składa dwa wnioski o refundację – po zrealizowaniu I etapu i po
zrealizowaniu całości projektu. Ostatnia płatność w ramach projektu może być dokonana po
złożeniu przez beneficjenta sprawozdania końcowego z realizacji projektu.
Szczegółowe zasady obsługi wniosków o pomoc i wniosków o płatność określone są
procedurami ARiMR, zatwierdzonymi przez MRiRW.
29
Schemat wdrażania
Dokument
Proces
Podmiot
WNIOSEK O
DOFINANSOWANIE
PROJEKTU
ZŁOŻENIE WNIOSKU W OR ARiMR
BENEFICJENT
WNIOSEK – KARTA
WERYFIKACJI
WERYFIKACJA KOMPLETNOŚCI I
POPRAWNOŚCI FORMALNEJ WNIOSKU
OCENA ZGODNOŚCI Z PROGRAMEM
OCENA MERYTORYCZNA
ARiMR
UMOWA O
DPFINANSOWANIE
PROJEKTU
ZAWARCIE UMOWY Z BENEFICJENTEM
ARiMR
REALIZACJA I ETAPU PROJEKTU
WNIOSEK O REFUNDACJĘ
WNIOSEK O REFUNDACJĘ KARTA WERYFIKACJI
ZLECENIE PŁATNOŚCI
POLECENIE PRZELEWU
KSIĘGA
SPRAWOZDANIE
KOŃCOWE Z REALIZACJI
PROJEKTU
WNIOSEK O REFUNDACJĘ I
SPRAWOZDANIE Z
REALIZACJI PROJEKTU –
KARTA WERYFIKACJI
POLECENIE PRZELEWU
KSIĘGA
ZŁOŻENIE WNIOSKU O REFUNDACJĘ DO OR ARiMR
BENEFICJENT
WERYFIKACJA ZGODNOŚCI WNIOSKU O
REFUNDACJĘ Z UMOWĄ
SPRAWDZENIE KWALIFIKOWALNOŚCI
WYDATKÓW
WERYFIKACJA POPRAWNOŚCI
RACHUNKOWEJ
PRZYGOTOWANIE ZLECENIA
PŁATNOŚCI
DOKONANIE PŁATNOŚCI
ARiMR
KSIĘGOWANIE PŁATNOŚCI
ARiMR
REALIZACJA II ETAPU PROJEKTU (*)
ZŁOŻENIE WNIOSKU O REFUNDACJĘ
WRAZ ZE SPRAWOZDANIEM
KOŃCOWYM Z REALIZACJI PROJEKTU
DO OR ARiMR
REFUNDACJĘ oraz SPRAWOZDANIA
KOŃCOWEGO Z UMOWĄ
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
PŁATNOŚCI
ARiMR
ARiMR
BENEFICJENT
ARiMR
ARiMR
ARiMR
ARiMR
(*) W przypadku, gdy projekt jest realizowany w jednym etapie, procedura przebiega w sposób opisany jak dla II etapu.
30
Sposób udzielania pomocy
Pomoc finansowa będzie udzielana w formie grantów inwestycyjnych, na zasadzie refundacji
poniesionych kosztów.
Wskaźniki monitorowania
Wskaźniki produktu
• Liczba projektów wg głównego kierunku produkcji gospodarstwa
• Liczba projektów wg rodzaju projektu
• Koszty projektu:
- całkowite
- kwalifikowalne
- poniesione przez beneficjentów
- poniesione ze środków publicznych:
Unii Europejskiej
krajowych
• Średnia intensywność pomocy (%)
• Średnia wielkość wsparcia
Wskaźniki rezultatu
• Liczba projektów wg celu
- redukcja kosztów produkcji
- poprawa konkurencyjności
- zmiana profilu produkcji
- poprawa jakości produkcji
- zwiększenie wartości dodanej
- poprawa warunków pracy
- poprawa warunków utrzymania zwierząt
- poprawa warunków higieny produkcji
- poprawa warunków ochrony środowiska
• Powierzchnia wybudowanych lub zmodernizowanych budynków wg rodzaju
• Liczba zakupionego sprzętu ruchomego wg głównych rodzajów:
- ciągniki
- maszyny i narzędzia do uprawy
- maszyny i narzędzia do zbioru
• Liczba sztuk zakupionego inwentarza żywego wg gatunku
• Liczba hektarów założonych plantacji wieloletnich
• Powierzchnia wybudowanych lub zmodernizowanych obiektów służących produkcji
i sprzedaży bezpośredniej w gospodarstwach rolniczych
• Liczba gospodarstw objętych pomocą wg grup wyjściowej i docelowej wielkości
ekonomicznej
• Beneficjenci wg grup wieku
• Beneficjenci wg płci
Wskaźniki oddziaływania
• Wzrost wartości sprzedaży w gospodarstwach objętych pomocą
• Wzrost dochodów w gospodarstwach objętych pomocą
31
Budżet działania w latach 2004-2006 (w mln Euro)
Wspólnota
Europejska
Budżet
Jednostki Samorządu
Inne
EFOiGR - Sekcja
Państwa
Terytorialnego
publiczne
Działanie
Prywatne
Orientacji
Inwestycje w
gospodarstwach
rolnych (ogółem)
32
325,19
278,73
-
-
325,19
3.1.2. Ułatwianie startu młodym rolnikom
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
Beneficjenci końcowi/Instytucja wdrażająca
Beneficjenci
Ostateczni beneficjenci (osoby, instytucje lub
grupy społeczne bezpośrednio korzystające z
wdrażanej pomocy)
Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i
modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój
obszarów wiejskich
Brak
112
1.2.
2004-2006
Młodzi rolnicy
Młodzi rolnicy
Finansów
Rodzaj pomocy
Premia
Max. Wysokość pomocy w % kwalifikujących się Brak
kosztów
173,33 mln Euro
130,00 mln Euro
43,33 mln Euro
Udział środków prywatnych w całości środków
0%
(%)
Udział środków publicznych w całości środków
100%
(%)
Udział Unii Europejskiej w środkach publicznych 75%
(%)
75%
25%
25%
Wg kolejności zgłoszeń, kwalifikacja projektów
dokonywana jest przez Oddziały Regionalne Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, właściwe
terytorialnie dla miejsca lokalizacji gospodarstwa
Sekcja Orientacji do 75 % premii, 25% współfinansowanie z budżetu państwa.
33
Cel działania
Celem działania jest ułatwienie założenia lub przejęcia gospodarstw przez młodych rolników
oraz wsparcie modernizacji tych gospodarstw.
Wsparcie finansowe młodych rolników rozpoczynających samodzielne gospodarowanie
sprzyjać będzie podejmowaniu przez nich modernizacji gospodarstw, co w efekcie przyczyni
się do poprawy kondycji ekonomicznej tych gospodarstw zwłaszcza poprzez dostosowanie
produkcji do wymogów rynku, poprawę jej jakości oraz stosowanie technologii efektywnych
pod względem ekonomicznym i respektujących wymogi bezpieczeństwa pracy, higieny,
ochrony środowiska i warunki utrzymania zwierząt.
Opis działania
Przejmowanie gospodarstw rolnych przez nowych właścicieli - młodych rolników,
dysponujących odpowiednimi kwalifikacjami i zdecydowanych na inwestowanie w
modernizację i rozwój posiadanej bazy produkcyjnej, sprzyja przekształceniom strukturalnym
sektora rolnego.
Rozpoczęcie działalności rolniczej wiąże się z potrzebą dużych nakładów finansowych
zwłaszcza, gdy rolnik zmierza do:
dostosowania się do wymogów rynku oraz poprawy dochodowości gospodarstwa
poprzez poprawę jakości, zmianę profilu produkcji, zwiększenie skali produkcji,
zwiększenie wartości dodanej oraz wydajności pracy, lub
poprawy warunków higienicznych i bezpieczeństwa żywności, dobrostanu zwierząt,
ochrony środowiska, bezpieczeństwa pracy.
Pomoc finansowa w postaci premii wypłacana będzie jednorazowo osobie, która po raz
pierwszy podejmuje prowadzenie gospodarstwa.
Wysokość pomocy
Wysokość pomocy w ramach niniejszego działania wynosi 50 000 PLN.
Beneficjenci
W ramach działania pomoc może być przyznana osobie fizycznej, obywatelowi państwa
członkowskiego Unii Europejskiej, będącej właścicielem gospodarstwa rolnego6 położonego
na terenie Polski lub dzierżawcą gospodarstwa rolnego należącego do zasobu Skarbu
Państwa.
Kryteria dostępu
I. Pomoc w ramach działania może być przyznana rolnikowi, który:

jest pełnoletni i w chwili podejmowania przez Agencję Restrukturyzacji i
Modernizacji Rolnictwa decyzji o udzieleniu pomocy7 nie przekroczył 40 roku życia;

6
7
po raz pierwszy podjął prowadzenie gospodarstwa rolnego;
tj. w dniu podpisania umowy o dofinansowanie projektu.
34
Za osobę, która po raz pierwszy podjęła prowadzenie gospodarstwa rolnego uważa się
osobę, która:
1) po raz pierwszy stała się posiadaczem samoistnym lub zależnym gospodarstwa
rolnego, nie wcześniej niż 12 miesięcy przed podjęciem przez Agencję Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa decyzji o udzieleniu pomocy; lub
2) była posiadaczem gospodarstwa rolnego dłużej niż 12 miesięcy przed podjęciem
przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa decyzji o udzieleniu pomocy,
lecz w tym okresie faktycznie prowadziła gospodarstwo nie dłużej niż 12 miesięcy. Za
czas, w którym rolnik nie prowadził gospodarstwa można uznać, na wniosek
zainteresowanego, następujące okresy:
• czas przed uzyskaniem pełnoletności;
• czas nauki w szkole średniej lub wyższej (dotyczy tylko studiów prowadzonych
w trybie dziennym);
• czas odbywania służby wojskowej;
• czas, w którym rolnik przekazał gospodarstwo w dzierżawę (co ujawnione zostało
w księdze wieczystej lub ewidencji gruntów) lub udzielił pełnomocnictwa do
prowadzenia gospodarstwa innej osobie na podstawie umowy poświadczonej notarialnie
lub zarejestrowanej w izbie skarbowej;
pod warunkiem, że nie pobierał w tym czasie dopłat bezpośrednich do posiadanych
gruntów, ani nie uzyskał kredytu preferencyjnego udzielonego na podstawie
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1996 r. w sprawie szczegółowych
kierunków działań Agencji restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz ich realizacji
(DZ.U. Nr 16, poz. 82 z późn. zm.).
Rolnika można uznać za osobę, która po raz pierwszy podjęła prowadzenie gospodarstwa
rolnego, jeżeli różnica pomiędzy czasem, w którym dana osoba była posiadaczem
gospodarstwa a okresami wymienionymi powyżej nie przekracza okresu 12 miesięcy,
w chwili podjęcia przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa decyzji
o przyznaniu pomocy.
Za osobę po raz pierwszy podejmującą prowadzenie gospodarstwa rolnego nie uznaje się
współmałżonka poprzedniego właściciela gospodarstwa, który był ubezpieczony w KRUS
jako domownik stale pracujący w tym gospodarstwie.

jest ubezpieczony na podstawie Ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników8 jako
prowadzący gospodarstwo rolne;

legitymuje się odpowiednimi kwalifikacjami zawodowymi, tj.:
• wykształceniem rolniczym wyższym lub średnim;
• wykształceniem rolniczym na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej lub tytułem
kwalifikacyjnym w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i co
najmniej 3 – letnim stażem pracy w gospodarstwie rolnym;
• wykształceniem o kierunku innym niż rolniczy na poziomie średnim lub wyższym i co
najmniej 3 – letnim stażem pracy w gospodarstwie rolnym lub (dla osób posiadających
wykształcenie wyższe) ukończeniem studiów podyplomowych w zakresie związanym z
rolnictwem;
8
Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r., Dz.U. z 1998 r., Nr 7, poz.25, z późniejszymi zmianami)
35
• wykształceniem podstawowym lub zasadniczym zawodowym o kierunku innym niż
rolniczy i co najmniej 5 – letnim stażem pracy w gospodarstwie rolnym.
Wytyczne w sprawie definiowania wykształcenia rolniczego znajdują się w Załączniku nr 2.
Za staż pracy w gospodarstwie rolnym uznaje się okres, w którym wnioskodawca podlegał
ubezpieczeniu społecznemu w KRUS jako domownik.
W przypadku, gdy wnioskodawca nie spełnia wymogów związanych z kwalifikacjami
zawodowymi, pomoc może być przyznana pod warunkiem, że wnioskodawca uzupełni swe
wykształcenie w czasie nie dłuższym niż 5 lata od chwili podjęcia prowadzenia
gospodarstwa.
W przypadku wnioskodawców niebędących obywatelami polskimi, pochodzących z państw
członkowskich Unii Europejskiej, mogą oni otrzymać pomoc finansową w ramach tego
działania, o ile posiadają kwalifikacje rolnicze takie, jakie są wymagane przy udzielaniu
pomocy rolnikom w ich kraju.9
II. Gospodarstwo młodego rolnika musi spełniać wymóg żywotności ekonomicznej lub
wnioskodawca musi wykazać, że kryterium to zostanie spełnione nie później niż po
5 latach od rozpoczęcia przez niego prowadzenia tego gospodarstwa.
Żywotność ekonomiczną definiuje się na podstawie wielkości ekonomicznej danego
gospodarstwa, określonej jako suma nadwyżek bezpośrednich wszystkich działalności
rolniczych prowadzonych w tym gospodarstwie. Nadwyżki bezpośrednie oblicza się na
podstawie wskaźników Standardowych Nadwyżek Bezpośrednich (Standard Gross Margines
– SGM) wyznaczonych dla poszczególnych rodzajów produkcji rolniczej i regionów.
Beneficjent może także udokumentować spełnienie kryterium żywotności ekonomicznej
przedstawiając wyliczenie wielkości ekonomicznej gospodarstwa na podstawie faktycznych
danych z gospodarstwa w przypadku, gdy:
- prowadzi ono produkcję, dla której nie określono wskaźnika SGM lub
- w wyniku agregacji danych dla danego rodzaju działalności, wartość nadwyżki
bezpośredniej liczonej dla przy pomocy wskaźników SGM jest niższa od wartości nadwyżki
bezpośredniej liczonej na podstawie faktycznych danych z gospodarstwa.
Wielkość ekonomiczna określana jest w ESU (European Size Unit). Wartość 1 ESU
odpowiada nadwyżce równej 1200 euro.
Tabela służąca do wyliczania Standardowej Nadwyżki Bezpośredniej znajduje się w
Załączniku nr 8.
Gospodarstwem żywotnym pod względem ekonomicznym jest gospodarstwo o wielkości
ekonomicznej wynoszącej co najmniej 4 ESU.
Wnioskodawca wraz z wnioskiem o dofinansowanie projektu przedstawia kalkulację
aktualnej wielkości ekonomicznej gospodarstwa, a w przypadku, gdy wymagana wielkość
ekonomiczna gospodarstwa nie jest osiągnięta – przekazuje dane na ten temat w kolejnym
roku lub latach po otrzymaniu premii.
9
Dotyczy wymogów stosowanych w danym kraju dla działania Ułatwianie startu młodym rolnikom lub
Inwestycje w gospodarstwach rolnych.
36
W przypadku, gdy beneficjent użytkuje grunty na zasadzie dzierżawy i ma to wpływ na
osiągnięcie wymaganego progu żywotności ekonomicznej gospodarstwa, konieczne jest
przedstawienie pisemnej umowy dzierżawy tych gruntów na okres obejmujący, co najmniej 5
lat od planowanej daty dokonania przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
wypłaty premii oraz pisemnej zgody właściciela nieruchomości na przeprowadzenie projektu.
III. Gospodarstwo młodego rolnika musi, stosownie do rodzaju prowadzonej produkcji,
spełniać standardy w zakresie ochrony środowiska, higieny i warunków utrzymania
zwierząt w chwili, gdy rolnik ubiega się o pomoc lub spełnić je nie później niż po 5 latach
od rozpoczęcia prowadzenia tego gospodarstwa przez beneficjenta.
Zestawienie aktów prawnych określających minimalne standardy w zakresie higieny, ochrony
środowiska i warunków utrzymania zwierząt znajduje się w Załączniku nr 3.
beneficjenta zobowiązań podatkowych i z tytułu ubezpieczeń w KRUS.
Pomoc nie może być przyznana i udzielona rolnikowi, który jest dłużnikiem Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w związku z naruszeniem przez niego zasad
udzielonej mu poprzednio pomocy finansowej.
Młody rolnik zobowiązany jest do prowadzenia gospodarstwa, którego dotyczył wniosek
o dofinansowanie projektu, przez co najmniej 5 lat od dnia dokonania przez Agencję
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wypłaty premii.
przechowywania oryginałów dokumentów, których kopie składane były jako załączniki
do wniosku o pomoc finansową przez okres 5 lat od dnia dokonania przez Agencję
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wypłaty premii;
umożliwienia dokonywania przez ARiMR lub inne upoważnione do tego podmioty
kontroli dokumentów lub wizytacji terenowej;
terminowego złożenia dokumentów świadczących o wypełnieniu przez beneficjenta
zobowiązań dotyczących spełnienia kryteriów wykształcenia oraz standardów higieny,
utrzymania zwierząt i ochrony środowiska w gospodarstwie - w przypadku, gdy pomoc
przyznana była warunkowo, z uwagi na niespełnienie któregokolwiek z ww .wymogów;
b) instytucja wdrażająca: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR);
d) beneficjenci: rolnicy;
e) beneficjenci ostateczni: rolnicy.
37
Przyjmowanie wniosków o dofinansowanie projektu następuje w terminach określonych
w ogłoszeniu o rozpoczęciu realizacji programu.
w Oddziale Regionalnym ARiMR właściwym terytorialnie dla lokalizacji gospodarstwa,
bezpośrednio bądź listem poleconym lub pocztą kurierską.
formalnej pod kątem m.in. poprawności jego wypełnienia, kompletności załączników.
uzupełnienia w terminie określonym przez Oddział Regionalny ARiMR, o czym
wniosek w pełni poprawnie wypełniony wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami, co
oznacza, że wniosek, który wymagał uzupełnienia rejestrowany jest w kolejności wynikającej
z daty wpłynięcia do Oddziału Regionalnego ARiMR ostatniego z brakujących dokumentów.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega weryfikacji pod kątem zgodności z celami oraz
zasadami działania poprzez sprawdzenie:
spełnienia przez gospodarstwo warunków higieny, utrzymania zwierząt i ochrony
środowiska;
spełnienia przez wnioskodawcę kryterium kwalifikacji zawodowych;
spełnienia wymogu żywotności ekonomicznej gospodarstwa (wyjściowej lub docelowej
– tj. w ciągu 5 lat od rozpoczęcia prowadzenia tego gospodarstwa przez beneficjenta)
i poprawności stosownych wyliczeń;
oraz zgodności z pozostałymi kryteriami dostępu.
Projekty zgodne ze wszystkimi wymaganiami określonymi dla działania przyjmowane są do
realizacji według kolejności złożenia (rejestracji) wniosków, w ramach dostępnych środków
na podstawie umowy zawartej pomiędzy wnioskodawcą a Agencją Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa.
Umowa określa zobowiązanie ARiMR wobec beneficjenta do wypłaty premii oraz
zobowiązania beneficjenta do dotrzymania warunków określonych dla działania.
Płatność dokonywana jest przez ARiMR po podpisaniu umowy, na rachunek bankowy
wskazany przez beneficjenta.
Schemat wdrażania
38
Dokument
Proces
Podmiot
WNIOSEK O
DOFINANSOWANIE
PROJEKTU
BENEFICJENT
WNIOSEK - KARTA
WERYFIKACJI
POPRAWNOŚCI FORMALNEJ
WNIOSKU
OCENA MERYTORYCZNA
ARiMR
UMOWA O
DPFINANSOWANIE
PROJEKTU
ZAWARCIE UMOWY Z
BENEFICJENTEM
ARiMR
POLECENIE PRZELEWU
PŁATNOŚCI
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
ARiMR
Pomoc finansowa będzie udzielana w formie premii.
Wskaźniki monitorowania:
Wskaźniki produktu
• Liczba projektów wg głównego kierunku produkcji gospodarstwa
• Łączna wartość zaangażowanych środków publicznych
- Unii Europejskiej
- krajowych
• Liczba przejętych gospodarstw wg grup wielkości ekonomicznej
• Liczba miejsc pracy w gospodarstwach objętych wsparciem
• Wartość sprzedaży w gospodarstwach objętych pomocą
• Liczba gospodarstw, które dokonały dostosowań w zakresie warunków higieny
produkcji, ochrony środowiska lub warunków utrzymania zwierząt
• Beneficjenci wg grup wieku
• Beneficjenci wg płci
• Dochód w gospodarstwach objętych pomocą
Wspólnota
Europejska
Działanie
Budżet
EFOiGR -
Państwa
Sekcja
Jednostki
Inne
Samorządu
Prywatne
publiczne
Terytorialnego
Orientacji
Ułatwianie startu
młodym rolnikom
130,00
43,33
-
-
-
(ogółem)
39
3.1.3. Szkolenia
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
Instytucja wdrażająca
Beneficjent końcowy
Beneficjenci (projektodawcy)
pomocy)
Rodzaj pomocy
Max. wysokość pomocy w % kosztów
kwalifikowalnych
40
obszarów wiejskich
Szkolenia
Brak
113
1.3.
2004 – 2006
Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa
Instytucje lub podmioty (publiczne lub prywatne)
prowadzące działalność szkoleniową
Rolnicy i inne osoby pracujące w rolnictwie
Finansów
Szkolenia
100%
20 mln euro
16 mln euro
4 mln euro
0%
100%
80%
80%
20%
20%
Projekty zgodne z celami i zasadami działania, zakresem
pomocy oraz spełniające kryteria dostępu (w tym warunki
ogłoszenia o konkursie) są oceniane przez grupę robocza
KS SPO według punktowych kryteriów wyboru. KS SPO
rekomenduje MRiRW projekty do realizacji. MRiRW
akceptuje projekty do realizacji.
Komitet Sterujący SPO (art. 23 ustawy o NPR):
przedstawiciele instytucji zarządzającej, ministrów
właściwych ze względu na specyfikę SPO, jednostki
monitorująco-kontrolnej EFOiGR – Sekcja Orientacji,
ogólnopolskich
organizacji
jednostek
samorządu
terytorialnego
oraz
partnerów
społecznych
i
gospodarczych.
Grupa robocza: członkowie Komitetu Sterującego SPO
lub eksperci.
Sekcja Orientacji – do 80% kosztów kwalifikowalnych, współfinansowanie z budżetu
państwa. Poziom pomocy finansowej udzielanej beneficjentowi wynosi 100% kosztów
kwalifikowalnych.
Nazwa priorytetu: Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno - żywnościowym
Cele działania
Pomoc udzielana w ramach działania ma na celu:
wspieranie restrukturyzacji i modernizacji rolnictwa;
zwiększenie konkurencyjności działalności rolniczej lub leśnej;
ułatwienie startu zawodowego młodym rolnikom;
poprawę zarządzania gospodarstwami rolnymi;
ochronę środowiska naturalnego;
poprawę jakości i higieny produkcji oraz bezpieczeństwa żywności;
poprawę dobrostanu zwierząt;
upowszechnienie zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej.
Opis działania
Wspierane będą projekty polegające na realizacji szkoleń dla rolników i innych osób
pracujących w rolnictwie. Szkolenia będą miały na celu podwyższenie poziomu wiedzy
i umiejętności osób zaangażowanych w działalność rolniczą lub leśną.
Szkolenia będą dotyczyły następujących zagadnień:
ekonomika i zarządzanie gospodarstwem rolnym lub produkcją leśną;
podejmowanie nowych, rynkowo zorientowanych kierunków produkcji rolnej;
technologie produkcji rolniczej lub leśnej;
poprawa jakości i higieny produkcji oraz bezpieczeństwa produkcji;
poprawa warunków utrzymania zwierząt;
ochrona środowiska naturalnego;
upowszechnianie zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej;
programy rolnośrodowiskowe, w tym rolnictwo ekologiczne.
Beneficjentem, tj. podmiotem zgłaszającym projekt (wnioskodawcą), realizującym go oraz
uzyskującym środki finansowe, jest instytucja lub podmiot prowadzący działalność
szkoleniową. Beneficjent nie może zlecić realizacji projektu lub jego części podwykonawcy.
Beneficjentem ostatecznym działania są rolnicy i inne osoby pracujące w rolnictwie, na rzecz
których szkolenia będą organizowane.
Wsparcie udzielane w ramach działania będzie polegało na refundacji poniesionych przez
beneficjenta kosztów kwalifikowalnych projektu szkoleniowego lub jego etapu.
Uczestnicy szkoleń nie ponoszą kosztów związanych z udziałem w szkoleniach, w tym
kosztów dojazdu, zakwaterowania oraz wyżywienia.
Naboru uczestników szkolenia będzie dokonywał beneficjent spośród zainteresowanych
potencjalnych beneficjentów ostatecznych działania. Beneficjent zagwarantuje, aby w ramach
41
realizowanych przez niego projektów każdy z uczestników brał udział w szkoleniach o danym
zakresie programowym tylko raz.
Zakres pomocy
Pomocą finansową mogą zostać objęte:
1. Koszty związane z przygotowaniem i zrealizowaniem szkoleń;
2. Koszty zakupu sprzętu i pomocy dydaktycznych niezbędnych do realizacji szkolenia;
3. Koszty operacyjne, związane z obsługą i zarządzaniem projektem.
Wysokość pomocy
Maksymalny poziom pomocy finansowej wynosi 100% kosztów kwalifikowalnych projektu.
Beneficjenci
Instytucje lub podmioty (publiczne lub prywatne) prowadzące działalność szkoleniową osoby prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, których
umownym, statutowym lub regulaminowym celem jest prowadzenie działalności
szkoleniowej.
Kryteria dostępu
1. Wnioskodawca:
jest instytucją lub podmiotem, prowadzącym działalność szkoleniową
nie zalega z uiszczaniem podatków i składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne.
2. Projekt szkoleniowy:
jest zgodny z celami i zakresem działania oraz warunkami określonymi w ogłoszeniu
o konkursie, dotyczącymi tematu szkoleń, ramowego zakresu programowego,
ramowego terminu, zasięgu terytorialnego oraz liczby uczestników.
Pomoc na działalność szkoleniową nie może być przyznawana na organizację zajęć
edukacyjnych stanowiących element realizacji programu nauczania w szkołach
podstawowych, gimnazjach, szkołach ponadpodstawowych i szkołach ponadgimnazjalnych
oraz w szkołach wyższych.
Pomoc nie może być przyznana i udzielona podmiotowi lub instytucji, które są dłużnikami
Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa / Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi
w związku z naruszeniem przez nie zasad udzielonej im poprzednio pomocy.
42
Kryteria selekcji projektów
Projekty szkoleniowe będą oceniane i wybierane według następujących kryteriów:
Kryterium
Maksymalna
liczba punktów
Szczegółowy program szkolenia
10
Doświadczenie wnioskodawcy w realizacji szkoleń dla rolników
25
Kadra i kwalifikacje wykładowców
25
Baza dydaktyczno-lokalowa służąca realizacji szkolenia
10
Planowany koszt projektu w przeliczeniu na osobogodzinę szkolenia
30
Beneficjent ma obowiązek:
od dnia dokonania ostatniej płatności związanej z jego realizacją;
umożliwienia dokonywania przez FAPA lub inne uprawnione podmioty kontroli
dokumentów lub wizytacji terenowej;
umożliwienia dokonania oceny szkolenia przez wszystkich uczestników w formie
anonimowej ankiety;
wydania uczestnikom szkolenia zaświadczeń o ukończeniu szkolenia;
złożenia ankiety monitorującej w FAPA.
Beneficjent nie może sprzedać lub wydzierżawić sprzętu i pomocy dydaktycznych
zakupionych w ramach działania w okresie realizacji projektu i przed upływem 5 lat od daty
podpisania umowy o dofinansowanie realizacji projektu szkoleniowego.
Inne zobowiązania beneficjenta określone są w umowie o dofinansowanie projektu, zawartej
pomiędzy beneficjentem a Fundacją Programów Pomocy dla Rolnictwa.
Zasięg geograficzny - cały kraj
Pomoc będzie udzielana w formie szkoleń.
System instytucjonalny
a)
b)
c)
d)
instytucja zarządzająca: Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi;
beneficjent końcowy: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR);
instytucja wdrażająca: Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA);
beneficjent: instytucje lub podmioty (publiczne lub prywatne) prowadzące działalność
szkoleniową;
e) beneficjenci ostateczni: rolnicy i inne osoby pracujące w rolnictwie.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jako instytucja zarządzającą SPO, określa temat, ramowy
zakres programowy, zasięg terytorialny, liczbę uczestników oraz ramowy termin szkolenia.
43
Na tej podstawie Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa ogłasza konkursy na realizację
projektów szkoleniowych w ramach działania.
Wnioski o dofinansowanie realizacji projektów będą przyjmowane w Fundacji Programów
Pomocy dla Rolnictwa, w terminie podanym w ogłoszeniu o konkursie.
bezpośrednio w FAPA bądź przesłać listem poleconym lub pocztą kurierską. Dostarczyć
należy zarówno zapis na nośniku elektronicznym (dyskietka, płyta CD), jak i wydruk
sporządzony z wersji elektronicznej. Wersja drukowana powinna zwierać oryginalne podpisy
osoby (osób) upoważnionych do reprezentowania wnioskodawcy i zaciągania zobowiązań
finansowych w jego imieniu.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega ocenie zgodności wydruku z wersją
elektroniczną, ocenie formalnej pod kątem poprawności jego wypełnienia oraz kompletności
załączników.
W przypadku stwierdzenia niezgodności wydruku z zapisem elektronicznym wniosek zostaje
odrzucony. W przypadku stwierdzenia niekompletności złożonej dokumentacji, wniosek
będzie wymagał uzupełnienia w terminie określonym przez Fundację Programów Pomocy dla
Rolnictwa, o czym wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany. Jeżeli wniosek nie
zostanie uzupełniony w terminie określonym przez FAPA, wówczas zostanie odrzucony.
Wniosek o dofinansowanie projektu może być uzupełniony tylko raz.
FAPA dokonuje rejestracji wniosku o dofinansowanie projektu w momencie otrzymania
wniosku poprawnie wypełnionego wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami.
Zarejestrowany wniosek o dofinansowanie projektu podlega weryfikacji pod kątem zgodności
z celami i zasadami działania poprzez sprawdzenie:
spełnienia kryteriów dostępu przez wnioskodawcę oraz zgłoszony przez niego projekt
(w tym zgodności projektu z warunkami ogłoszenia o konkursie);
poprawności kalkulacji kosztów i wnioskowanej pomocy.
Projekty zweryfikowane pozytywnie będą oceniane przez grupę roboczą Komitetu
Sterującego SPO według punktowych kryteriów wyboru. Na tej podstawie grupa robocza KS
SPO sporządza listy rankingowe projektów. Następnie Komitet Sterujący SPO rekomenduje
Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi projekty szkoleniowe do realizacji.
Po uzyskaniu akceptacji MRiRW dla sfinansowania projektu FAPA zawiera z beneficjentem
umowę o dofinansowanie projektu. Tekst umowy przesyłany jest do Wnioskodawcy, a jej
podpisanie następuje w siedzibie FAPA, w terminie określonym przez FAPA.
Umowa zobowiązuje FAPA do refundacji kosztów kwalifikowalnych planowanego projektu,
pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w określonym zakresie i terminie, udokumentuje
poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań wynikających z umowy.
Zawarta z FAPA umowa może zostać zmieniona na wniosek każdej ze stron. Zmiany umowy
wymagają zachowania formy pisemnej w postaci aneksu pod rygorem nieważności.
44
Beneficjent może rozpocząć realizację projektu z datą podpisania umowy. Koszty poniesione
przed datą zawarcia umowy nie będą uznane jako koszty kwalifikowalne.
Pomoc będzie realizowana w formie zwrotu poniesionych przez beneficjenta kosztów
kwalifikowalnych zrealizowanego projektu, do wysokości określonej w umowie. Możliwe
jest rozliczenie projektu w etapach, o ile zostało to przewidziane w umowie.
Po zakończeniu realizacji projektu (lub jego etapu) beneficjent składa do FAPA wniosek o
refundację wraz z wymaganymi załącznikami, w tym dokumentami potwierdzającymi
poniesione koszty.
Płatności na rzecz beneficjenta dokonuje ARiMR, po sprawdzeniu zgodności realizacji
projektu z umową oraz potwierdzeniu płatności przez FAPA. Płatność po zrealizowaniu
całości projektu może być dokonana po złożeniu przez beneficjenta sprawozdania końcowego
z realizacji projektu.
Schemat wdrażania
DOKUMENT
OGŁOSZENIE O KONKURSIE
WNIOSEK O DOFINANSOWANIE
PROJEKTU
WNIOSEK – KARTA
WERYFIKACJI
KARTA OCENY
LISTA RANKINGOWA
PROJEKTÓW
UCHWAŁA
DECYZJA
UMOWA O DOFINANSOWANIE
PROJEKTU
PROCES
PUBLIKACJA OGŁOSZENIA O
KONKURSIE NA REALIZACJĘ
PROJEKTÓW SZKOLENIOWYCH
ZŁOŻENIE WNIOSKU O
DOFINANSOWANIE PROJEKTUW
FAPA
WNIOSKU
OCENA ZGODNOŚCI Z
KRYTERIAMI DOSTĘPU
OCENA WG KRYTERIÓW
PUNKTOWYCH
PRZYGOTOWANIE LISTY
RANKINGOWEJ PROJEKTÓW
REKOMENDOWANIE PROJEKTU
DO REALIZACJI MRiRW
AKCEPTACJA PROJEKTU DO
REALIZACJI
ZAWARCIE UMOWY Z
BENEFICJENTEM POMOCY
PODMIOT
FAPA
BENEFICJENT
FAPA
GRUPA ROBOCZA KOMITETU
STERUJĄCEGO SPO
STERUJĄCEGO SPO
KOMITET STERUJĄCY SPO
MRIRW
FAPA
REALIZACJA ETAPU PROJEKTU
WNIOSEK O REFUNDACJĘ –
KARTA WERYFIKACJI
POLECENIE PRZELEWU
REFUNDACJĘ W FAPA
WNIOSKU
WERYFIKACJA ZGODNOŚCI
WNIOSKU Z UMOWĄ
SPRAWDZENIE
KWALIFIKOWALNOŚCI
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
PŁATNOŚCI
BENEFICJENT
FAPA
FAPA
ARiMR
45
KSIĘGA
ARiMR
REALIZACJA OSTATNIEGO ETAPU PROJEKTU
SPRAWOZDANIE KOŃCOWE Z
REALIZACJI PROJEKTU
KARTA WERYFIKACJI
POLECENIE PRZELEWU
REFUNDACJĘ WRAZ ZE
SPRAWOZDANIEM Z REALIZACJI
PROJEKTU W FAPA
WNIOSKU
WNIOSKU
ORAZ SPRAWOZDANIA Z
UMOWĄ
SPRAWDZENIE
KWALIFIKOWALNOŚCI
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
PŁATNOŚCI
KSIĘGA
BENEFICJENT
FAPA
FAPA
ARiMR
ARiMR
Wskaźniki produktu
• liczba zatwierdzonych projektów według grup tematycznych szkoleń
• liczba godzin szkoleniowych w przeliczeniu na uczestnika szkolenia w grupach
tematycznych
• łączne koszty szkoleń wg grup tematycznych
• łączna wartość zaangażowanych środków publicznych (w podziale na środki krajowe
oraz EAGGF)
• liczba uczestników szkoleń wg grup tematycznych szkoleń
• liczba uczestników szkoleń wg płci
• liczba uczestników szkoleń, którzy w ciągu roku po odbyciu szkolenia rozpoczęli
realizację projektu w ramach SPO lub PROW (dane w układzie grup tematycznych
szkoleń).
Budżet działania w latach 2004 – 2006 (w mln Euro)
Wspólnota
Europejska
Budżet
EFOiGR – Sekcja
Państwa
Działanie
Jednostki
Samorządu
Inne publiczne
Prywatne
Terytorialnego
Orientacji
Szkolenia
zawodowe
(ogółem)
46
16,00
4,00
-
-
-
3.1.4. Wsparcie doradztwa rolniczego
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
pomocy)
Instytucja Płatnicza
Rodzaj pomocy
Max. wysokość pomocy w % kosztów
kwalifikowalnych
obszarów wiejskich
Brak
Brak
1.4.
2004 – 2006
Instytucje lub podmioty (publiczne lub prywatne)
prowadzące działalność z zakresu doradztwa rolniczego lub
leśnego
Rolnicy i inne osoby pracujące w rolnictwie
Finansów
Doradztwo
100 %
53,75 mln euro
43 mln euro
10,75 mln euro
0%
100%
80%
80%
20%
20%
Projekty zgodne z celami i zasadami działania, zakresem
pomocy oraz spełniające kryteria dostępu (w tym warunki
ogłoszenia o konkursie) są oceniane przez grupę robocza
KS SPO według punktowych kryteriów wyboru. KS SPO
rekomenduje MRiRW projekty do realizacji. MRiRW
akceptuje projekty do realizacji.
ogólnopolskich
organizacji
jednostek
samorządu
terytorialnego oraz partnerów społecznych i gospodarczych.
Grupa robocza: członkowie Komitetu Sterującego SPO lub
eksperci.
Dziedzina interwencji Funduszy Strukturalnych – brak (nowe działanie skierowane do
nowych krajów członkowskich – Traktat Akcesyjny art. 33 g )
47
Finansowanie: wkład Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) –
Sekcja Orientacji – do 80% kosztów kwalifikowalnych; współfinasowanie z budżetu państwa.
Poziom pomocy finansowej udzielanej beneficjentowi wynosi 100% kosztów
kwalifikowalnych.
Cele działania
Pomoc udzielana w ramach działania ma na celu:
zwiększenie efektywności wykorzystania środków finansowych, przeznaczonych na
wspieranie rolnictwa oraz jego restrukturyzacji i modernizacji;
zwiększenie konkurencyjności i dochodowości gospodarstw rolnych;
ochronę środowiska naturalnego;
poprawę jakości i higieny produkcji oraz bezpieczeństwa żywności;
poprawę dobrostanu zwierząt;
upowszechnienie stosowania zasad zwykłej dobrej praktyki rolniczej.
Opis działania
W ramach działania wspierane będą projekty dotyczące świadczenia usług doradczych na
rzecz rolników, zainteresowanych uzyskaniem pomocy w ramach Wspólnej Polityki Rolnej,
instrumentów towarzyszących WPR oraz polityki strukturalnej.
Doradztwo (indywidualne lub grupowe) dotyczyć będzie zasad i trybu ubiegania się o środki
finansowe w ramach:
1) Wspólnej Polityki Rolnej:
płatności bezpośrednie;
2) następujących działań Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich:
Wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach
gospodarowania;
Renty strukturalne;
Wspieranie gospodarstw niskotowarowych;
Wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i dobrostanu zwierząt;
Zalesianie gruntów rolnych;
Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej;
Grupy producentów rolnych;
3) następujących działań Sektorowego Programu Operacyjnego:
Inwestycje w gospodarstwach rolnych;
Ułatwianie startu młodym rolnikom;
różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów.
Beneficjentem, tj. podmiotem zgłaszającym projekt (wnioskodawcą), realizującym go oraz
uzyskującym środki finansowe, jest instytucja lub podmiot świadczący usługi w zakresie
doradztwa rolniczego lub leśnego. Beneficjent nie może zlecić realizacji projektu lub jego
części podwykonawcy.
Beneficjentem ostatecznym działania będą rolnicy i inne osoby pracujące w rolnictwie, na
rzecz, których świadczone będą bezpłatne usługi doradcze.
48
Zakres pomocy
Wsparcie obejmuje następujące rodzaje usług:
pomoc w przygotowywaniu wniosków o płatności bezpośrednie, wniosków o
dofinansowanie projektów, wniosków o refundację, projektów przedsięwzięć oraz
planów rozwoju gospodarstwa;
pomoc doradczą niezbędną w trakcie realizacji projektu;
organizację spotkań dla rolników w ramach doradztwa grupowego;
przygotowywanie ulotek doradczych.
Beneficjent realizujący ww. usługi na podstawie umowy o dofinansowanie projektu
otrzymuje zwrot poniesionych kosztów w formie płatności ryczałtowych, wyliczanych na
podstawie ilości zrealizowanych usług oraz stawek określonych w umowie.
Maksymalne stawki płatności za poszczególne rodzaje usług określone są w poniższej tabeli.
Maksymalne stawki dofinansowania usług doradczych:
Nazwa usługi doradczej
Płatności bezpośrednie + ONW
Renty strukturalne
Wspieranie gospodarstw niskotowarowych
Wspieranie przedsięwzięć rolno-środowiskowych i
dobrostanu zwierząt
Zalesianie gruntów rolnych
Dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów UE
Grupy producentów rolnych
Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do
rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub
alternatywnych źródeł dochodów
Organizacja spotkania dla rolników w ramach doradztwa
grupowego
Przygotowanie ulotek doradczych:
- jednobarwnych
- wielokolorowych
Maksymalna stawka za usługę
w PLN
75
100
300
700
500
400
700
700
300
600
200
(za arkusz drukarski)
1,20
2,00
Wysokość pomocy
Maksymalny poziom pomocy finansowej wynosi 100% kosztów kwalifikowalnych10
projektu.
Beneficjenci
Instytucje lub podmioty (publiczne lub prywatne) prowadzące działalność z zakresu
doradztwa rolniczego lub leśnego - osoby prawne lub jednostki organizacyjne nie posiadające
10
Refundacja kosztów kwalifikowalnych w ramach tego działania dokonywana jest na podstawie stawek
ryczałtowych. Wysokość maksymalną tych stawek określa się w części Opis działania. Stawkę dofinansowania
usług doradczych w ramach projektu ustala się w umowie o dofinansowanie projektu.
49
osobowości prawnej, których umownym, statutowym lub regulaminowym celem jest
prowadzenie działalności z zakresu doradztwa rolniczego lub leśnego.
Kryteria dostępu
1. Wnioskodawca:
jest instytucją lub podmiotem, prowadzącym działalność z zakresu doradztwa
rolniczego lub leśnego;
nie zalega z płatnością podatków i składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne.
2. Projekt:
jest zgodny z celami i zakresem działania oraz warunkami określonymi w ogłoszeniu o
konkursie.
O pomoc w ramach działania nie mogą ubiegać się podmioty świadczące usługi doradcze w
związku z prowadzoną działalnością w zakresie produkcji i obrotu materiałami, środkami i
urządzeniami do produkcji rolnej lub leśnej.
Pomoc nie może być przyznana i udzielona podmiotowi lub instytucji, które są dłużnikami
Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa / Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w
związku z naruszeniem przez nie zasad udzielonej im poprzednio pomocy.
Projekty świadczenia usług doradczych będą oceniane i wybierane według następujących
kryteriów:
Kryterium
Maksymalna liczba
punktów
Doświadczenie wnioskodawcy w świadczeniu usług doradczych
dla rolników
20
Kadra i kwalifikacje doradców
30
Kompleksowość usług doradczych świadczonych przez
wnioskodawcę
20
Infrastruktura i struktury terenowe wnioskodawcy
15
Planowany koszt usługi
15
umożliwienia dokonywania przez FAPA lub inne uprawnione podmioty kontroli
dokumentów lub wizytacji terenowej;
złożenia ankiety monitorującej w FAPA.
50
Inne zobowiązania beneficjenta określone są w umowie o dofinansowanie projektu, zawartej
pomiędzy beneficjentem a Fundacją Programów Pomocy dla Rolnictwa.
Pomoc będzie udzielana w formie doradztwa.
Zasięg geograficzny - cały kraj
a)
b)
c)
d)
beneficjenci: instytucje lub podmioty (publiczne lub prywatne) prowadzące działalność z
zakresu doradztwa rolniczego lub leśnego;
e) beneficjenci ostateczni: rolnicy i inne osoby pracujące w rolnictwie.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jako Instytucja Zarządzającą SPO, określa rodzaj i zakres
świadczonych w ramach działania usług doradczych, ich zasięg terytorialny oraz termin
realizacji. Na tej podstawie Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa ogłasza konkursy na
realizację projektów świadczenia usług doradczych.
Wnioski o dofinansowanie realizacji projektów będą przyjmowane w Fundacji Programów
Pomocy dla Rolnictwa, w terminie podanym w ogłoszeniu o konkursie.
bezpośrednio w FAPA bądź przesłać listem poleconym lub pocztą kurierską. Dostarczyć
należy zarówno zapis na nośniku elektronicznym (dyskietka, płyta CD), jak i wydruk
sporządzony z wersji elektronicznej. Wersja drukowana powinna zwierać oryginalne podpisy
osoby (osób) upoważnionych do reprezentowania wnioskodawcy i zaciągania zobowiązań
finansowych w jego imieniu.
elektroniczną, ocenie formalnej pod kątem poprawności jego wypełnienia oraz kompletności
załączników.
W przypadku stwierdzenia niezgodności wydruku z zapisem elektronicznym wniosek zostaje
odrzucony. W przypadku stwierdzenia niekompletności złożonej dokumentacji, wniosek
będzie wymagał uzupełnienia w terminie określonym przez Fundację Programów Pomocy dla
Rolnictwa, o czym wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany. Jeżeli wniosek nie
zostanie uzupełniony w terminie określonym przez FAPA, wówczas zostanie odrzucony.
Wniosek o dofinansowanie projektu może być uzupełniony tylko raz.
FAPA dokonuje rejestracji wniosku o dofinansowanie projektu w momencie otrzymania
wniosku poprawnie wypełnionego wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami.
51
-
spełnienia kryteriów dostępu przez wnioskodawcę oraz zgłoszony przez niego projekt
(w tym zgodności projektu z warunkami ogłoszenia o konkursie);
-
Projekty zweryfikowane pozytywnie będą oceniane przez grupę roboczą Komitetu
Sterującego SPO (KS SPO) według punktowych kryteriów wyboru. Na tej podstawie grupa
robocza KS SPO sporządza listy rankingowe projektów. Następnie Komitet Sterujący SPO
rekomenduje Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi projekty doradcze do realizacji.
Po uzyskaniu akceptacji MRiRW dla sfinansowania projektu, FAPA zawrze z beneficjentem
umowę o dofinansowanie projektu. Tekst umowy przesyłany jest do Wnioskodawcy, a jej
podpisanie następuje w siedzibie FAPA, w terminie określonym przez FAPA.
Umowa zobowiązuje FAPA do refundacji kosztów kwalifikowalnych planowanego projektu
lub jego części, pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w określonym zakresie i
terminie, udokumentuje poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań wynikających z umowy.
Zawarta z FAPA umowa może zostać zmieniona na wniosek każdej ze stron. Zmiany do
umowy wymagają zachowania formy pisemnej w postaci aneksu pod rygorem nieważności.
Beneficjent może rozpocząć realizację projektu z datą podpisania umowy. Koszty poniesione
przed datą zawarcia umowy nie będą uznane jako koszty kwalifikowalne.
Pomoc będzie realizowana w formie zwrotu poniesionych przez beneficjenta kosztów
kwalifikowalnych zrealizowanego projektu, do wysokości określonej w umowie. Możliwe
jest okresowe rozliczanie realizacji projektu, o ile zostało to przewidziane w umowie.
Po zakończeniu realizacji każdego z etapów projektu, beneficjent składa do FAPA wniosek o
refundację wraz z wymaganymi załącznikami, w tym dokumentami potwierdzającymi
wykonane usługi.
Płatności na rzecz beneficjenta dokonuje ARiMR, po sprawdzeniu zgodności realizacji
projektu z umową oraz potwierdzeniu płatności przez FAPA. Płatność po zrealizowaniu
całości projektu może być dokonana po złożeniu przez beneficjenta sprawozdania końcowego
z realizacji projektu.
Schemat wdrażania
Dokument
OGŁOSZENIE O KONKURSIE
PROJEKTU
WNIOSEK – KARTA
WERYFIKACJI
KARTA OCENY
LISTA RANKINGOWA
PROJEKTÓW
UCHWAŁA
52
Proces
PUBLIKACJA OGŁOSZENIA O
KONKURSIE NA REALIZACJĘ
PROJEKTÓW DORADCZYCH
DOFINANSOWANIE PROJEKTU W
FAPA
WNIOSKU
OCENA ZGODNOŚCI Z
KRYTERIAMI DOSTĘPU
OCENA WG KRYTERIÓW
PUNKTOWYCH
PRZYGOTOWANIE LISTY
RANKINGOWEJ PROJEKTÓW
REKOMENDOWANIE PROJEKTU
Podmiot
FAPA
BENEFICJENT
FAPA
STERUJĄCEGO SPO
STERUJĄCEGO SPO
KOMITET STERUJĄCY SPO
DECYZJA
UMOWA O DPFINANSOWANIE
PROJEKTU
DO REALIZACJI MRiRW
AKCEPTACJA PROJEKTU DO
REALIZACJI
ZAWARCIE UMOWY Z
BENEFICJENTEM POMOCY
MRIRW
FAPA
REALIZACJA ETAPU PROJEKTU*
BENEFICJENT
POLECENIE PRZELEWU
REFUNDACJĘ W FAPA
WNIOSKU
WNIOSKU Z UMOWĄ
SPRAWDZENIE
KWALIFIKOWALNOŚCI
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
PŁATNOŚCI
KSIĘGA
ARiMR
KARTA WERYFIKACJI
FAPA
FAPA
ARiMR
REALIZACJI PROJEKTU
KARTA WERYFIKACJI
POLECENIE PRZELEWU
KSIĘGA
REFUNDACJĘ WRAZ ZE
PROJEKTU W FAPA
WNIOSKU
WNIOSKU ORAZ SPRAWOZDANIA
Z UMOWĄ
SPRAWDZENIE
KWALIFIKOWALNOŚCI
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
PŁATNOŚCI
BENEFICJENT
FAPA
FAPA
ARiMR
ARiMR
* W przypadku projektów świadczenia usług doradczych etap oznacza okres rozliczeniowy.
Wskaźniki produktu
• liczba wniosków przygotowanych w ramach poszczególnych rodzajów projektów
doradczych (WPR, SPO lub PROW)
• średnia wartość projektu świadczenia usług doradczych
• łączne koszty zrealizowanych usług doradczych
• łączna wartość zaangażowanych środków publicznych (w podziale na środki krajowe
oraz EAGGF)
• liczba beneficjentów ostatecznych według rodzajów projektów doradczych
53
•
liczba beneficjentów ostatecznych wg płci
• liczba beneficjentów ostatecznych, którzy w ciągu roku po otrzymaniu pomocy
doradczej uzyskali środki finansowe w ramach WPR, działań SPO lub PROW
Budżet działania w latach 2004 – 2006 (w mln Euro)
Wspólnota
Europejska
Budżet
EFOiGR - Sekcja
Państwa
Działanie
Jednostki
Inne publiczne
Samorządu
Prywatne
Terytorialnego
Orientacji
Wsparcie
doradztwa
rolniczego
(ogółem)
54
43,00
10,75
-
-
-
3.1.5. Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
pomocy)
Rodzaj pomocy
kosztów
obszarów wiejskich
Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów
rolnych
brak
114
1.5.
2004-2006
Osoby fizyczne lub prawne, których statutowym
przedmiotem działalności jest: przetwórstwo
wybranych artykułów rolnych; pakowanie jaj;
usługowe zamrażanie i przechowywanie artykułów
rolnych; handel hurtowy artykułami rolnymi .
Osoby fizyczne lub prawne, których statutowym
przedmiotem działalności jest: przetwórstwo
wybranych artykułów rolnych; pakowanie jaj;
usługowe zamrażanie i przechowywanie artykułów
rolnych; handel hurtowy artykułami rolnymi.
Finansów
Granty inwestycyjne
do 50% wysokości kosztów kwalifikowalnych
464,29 mln EURO
325 mln EURO
139,29 mln EURO
50%
50%
70%
35%
30%
15%
Ocena pod względem formalnym będzie dokonywana
w Oddziale Regionalnym ARiMR, natomiast ocena
ekonomiczna w Centrali Agencji. Listy projektów z
pozytywną oceną będą przekazywane do
rekomendacji do Krajowego Komitetu Sterującego
monitorująco-kontrolnej
EFOiGR
–
Sekcja
Orientacji, ogólnopolskich organizacji jednostek
samorządu
terytorialnego
oraz
partnerów
społecznych i gospodarczych.
55
Dziedzina interwencji Funduszy Strukturalnych – 114;
Finansowanie – wkład Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR) –
Sekcja Orientacji do 35% całkowitego kwalifikującego się kosztu. Poziom pomocy udzielanej
beneficjentowi wynosi maksymalnie 50% wysokości kosztów kwalifikowalnych, w tym 15%
z budżetu państwa.
Nazwa priorytetu – Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze rolno-żywnościowym
Cel działania
Wspierane będą projekty służące osiągnięciu co najmniej jednego z poniższych celów:
poprawie warunków sanitarno-higienicznych i weterynaryjnych produkcji;
rynkowemu ukierunkowaniu produkcji i wykorzystaniu istniejących nisz rynkowych;
tworzeniu nowych i racjonalizacji istniejących kanałów zbytu;
poprawie jakości produktów;
wzrostowi wartości dodanej produkcji;
zmniejszeniu negatywnego wpływu na środowisko;
ulepszeniu struktury logistycznej;
poprawie dobrostanu zwierząt;
wprowadzaniu nowych i modernizacji istniejących technologii produkcji.
Opis działania
W ramach działania wspierane będą projekty inwestycyjne związane z modernizacją i
dostosowaniem do warunków funkcjonowania na Jednolitym Rynku zakładów działających w
obszarze przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych.
Zakres pomocy
W ramach działania wspierane będą projekty dotyczące:
1) budowy lub modernizacji zakładów produkcyjnych lub infrastruktury handlu hurtowego
artykułami rolnymi;
2) inwestycji dotyczących ochrony środowiska, przynoszących wymierny efekt ekologiczny.
Wysokość pomocy
Maksymalny poziom pomocy finansowej może wynosić do 50% łącznych kosztów
kwalifikowalnych, jednak nie więcej niż 20 000 000 PLN na jeden podmiot w okresie trwania
programu. Ponadto wielkość pomocy finansowej na realizację jednego projektu, nie może być
niższa niż 100 000 PLN.
Jeżeli przedsiębiorca prowadzi działalność w wyodrębnionych jednostkach organizacyjnych,
samodzielnie sporządzających sprawozdania finansowe, wyżej wymienione limity wysokości
pomocy będą dotyczyły odrębnie każdego z tych podmiotów.
56
Beneficjenci
Osoby fizyczne lub prawne, których statutowym przedmiotem działalności jest przetwórstwo
artykułów rolnych (w sektorach określonych w Kryteriach dostępu), pakowanie jaj, usługowe
zamrażanie wraz z przechowywaniem artykułów rolnych lub handel hurtowy artykułami
rolnymi.
Kryteria dostępu
1. Pomoc dotyczy projektów związanych z przetwórstwem i marketingiem artykułów rolnych
objętych Załącznikiem I do Traktatu (WE), z wyłączeniem produktów rybnych, leśnych i
produktów pochodzących z krajów trzecich. W sektorze przetwórstwa owoców i warzyw
dopuszcza się wsparcie zakładu, w którym przetwarzane są surowce z krajów trzecich pod
warunkiem, że udział tych surowców nie przekracza 30 % całości przetwarzanych produktów
rolnych (w ujęciu wartościowym). W tym przypadku, kwota pomocy finansowej ulega
obniżeniu proporcjonalnie do zadeklarowanego udziału surowców pochodzących z krajów
trzecich.
2. Podmiot, którego dotyczy inwestycja prowadzi działalność w sektorach określonych
poniżej.
Numer PKD
Sektor
15.51.Z
15.11.Z
15.12.Z
15.13.A
15.32.Z
15.33.A
Przetwórstwo mleka i wyrób serów
Produkcja mięs, z wyjątkiem drobiowego i króliczego
Produkcja mięsa drobiowego i króliczego
Produkcja konserw, przetworów z mięsa, z podrobów mięsnych i krwi
Produkcja soków z owoców i warzyw
Przetwórstwo owoców i warzyw, gdzie indziej niesklasyfikowane, z
wyjątkiem działalności usługowej
Wytwarzanie produktów przemiału zbóż
Wytwarzanie skrobi i produktów skrobiowych – dotyczy wyłącznie
podmiotów zajmujących się działalnością w zakresie przetwórstwa
ziemniaków na skrobię
Produkcja pasz dla zwierząt gospodarskich
Produkcja pozostałych artykułów spożywczych, gdzie indziej nie
sklasyfikowana – dotyczy podmiotów zajmujących się działalnością w
zakresie produkcji jaj w proszku, żółtek świeżych lub
zakonserwowanych, białek jaj
sklasyfikowana - dotyczy podmiotów zajmujących się działalnością w
zakresie przetwórstwa chmielu na ekstrakt i na granulat
zakresie produkcji drożdży piekarniczych i spożywczych.
zakresie przetwórstwa miodu
Produkcja przędzy z włókien tekstylnych pozostała – dotyczy
podmiotów zajmujących się działalnością w zakresie przygotowania
włókna lnianego i konopnego
15.61.Z
15.62.Z
15.71.Z
15.89.Z
15.89.Z
15.89.Z
15.89.Z
17.17.Z
57
63.12.C
51.22.Z
51.31.Z
51.32.Z
51.33.Z
01.42.Z
Magazynowanie i przechowywanie towarów w pozostałych
składowiskach – dotyczy podmiotów zajmujących się działalnością w
zakresie usługowego zamrażania wraz z przechowywaniem artykułów
rolnych.
Sprzedaż hurtowa kwiatów i roślin
Sprzedaż hurtowa owoców i warzyw
Sprzedaż hurtowa mięsa i wyrobów mięsnych
Sprzedaż hurtowa wyrobów mleczarskich, jaj, olejów i tłuszczów
jadalnych
Pakowanie jaj
3. W przypadku podmiotów nieprowadzących działalności w sektorach wymienionych w
punkcie 2, wsparcie będzie mogło dotyczyć wyłącznie realizacji projektów służących
ochronie środowiska.
4. Podmiot, którego dotyczy inwestycja wykazuje żywotność ekonomiczną, tzn. jest zdolny
do realizacji planowanego przedsięwzięcia oraz dalszego prowadzenia rentownej działalności
na rynku w danym sektorze. Ocena żywotności danego zakładu będzie przeprowadzona na
podstawie analizy danych ekonomicznych dotyczących dotychczasowej działalności
gospodarczej podmiotu oraz przedłożonego projektu przedsięwzięcia. W przypadku, gdy
przedsiębiorca nie dysponuje środkami na realizację całości planowanej inwestycji,
wymagane jest przedstawienie zgody banku lub innej instytucji finansowej, na udzielenie
kredytu inwestycyjnego.
5. W przypadku inwestycji zakładających wzrost mocy produkcyjnych, warunkiem
przyznania pomocy, jest wykazanie możliwości zbytu planowanej produkcji. Weryfikacja
spełnienia tego warunku dokonywana jest poprzez porównanie przedstawionego przez
beneficjenta planu sprzedaży, z danymi zawartymi w analizie odpowiedniego sektora
przetwórstwa artykułów rolnych, która będzie przeprowadzana i regularnie uaktualniania
przez niezależnych ekspertów.
6. Projekty nie mogą dotyczyć inwestycji na poziomie handlu detalicznego.
7. Podmiot, który zostanie objęty wsparciem spełnia minimalne standardy higienicznosanitarne, weterynaryjne, ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt.11 W przypadku
zakładów branży przetwórstwa mleka i mięsa, które zostały objęte okresami przejściowymi
na dostosowania strukturalne do wymagań sanitarnych lub weterynaryjnych i przygotowały w
związku z tym indywidualne harmonogramy działań naprawczych, standardy te muszą być
spełnione po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia. Pomoc dla zakładów objętych okresami
przejściowymi może dotyczyć wyłącznie projektów, które doprowadzą do spełnienia
odpowiednich standardów wynikających z harmonogramu.
8. Planowana inwestycja wiąże się z korzyściami dla producentów rolnych.
Oznacza to, że:
a) w przypadku podmiotów zajmujących się przetwórstwem artykułów rolnych, pomoc może
zostać wypłacona, jeśli po zakończeniu realizacji projektu i w ciągu następnych 5 lat,
beneficjent będzie zaopatrywał się w surowiec na podstawie umów (obejmujących co
11
Tabela zawierająca listę minimalnych standardów znajduje się w Załączniku nr 4.
58
najmniej 1 rok) z producentami rolnymi. Umowy te powinny dotyczyć co najmniej 50%
przetwarzanego surowca (w ujęciu wartościowym).
W przypadku podmiotów zajmujących się przetwórstwem wstępnie przetworzonych
artykułów rolnych, po zakończeniu realizacji projektu i w ciągu następnych 5 lat, beneficjent
zobowiązany jest wykorzystywać w procesie przetwórczym w co najmniej 50% (w ujęciu
wartościowym) wstępnie przetworzone artykuły rolne, nabyte na podstawie umów
(obejmujących co najmniej 1 rok) od podmiotów, które pozyskiwały surowiec do ich
produkcji, na podstawie umów z producentami rolnymi.
Ze względu na specyfikę organizacji pozyskiwania miodu, podmioty zajmujące się
przetwórstwem miodu, nie są zobowiązane do zawierania umów kontraktacji z producentami
rolnymi.
b) w przypadku podmiotów zajmujących się pakowaniem jaj, pomoc może zostać wypłacona,
jeśli po zakończeniu realizacji projektu i w ciągu następnych 5 lat, beneficjent będzie
zaopatrywał się w surowiec, na podstawie umów (obejmujących co najmniej 1 rok) z
producentami rolnymi. Umowy te powinny dotyczyć co najmniej 50% pozyskiwanych
artykułów rolnych (w ujęciu wartościowym).
c) w przypadku podmiotów zajmujących się usługowym zamrażaniem i przechowywaniem
artykułów rolnych, pomoc może zostać wypłacona, jeśli po zakończeniu realizacji projektu i
w ciągu następnych 5 lat, beneficjent będzie zaopatrywał się w surowiec na podstawie umów
(obejmujących co najmniej 1 rok) z producentami rolnymi lub podmiotami, które
pozyskiwały surowiec na podstawie umów z producentami rolnymi. Umowy te powinny
dotyczyć co najmniej 50% mocy przechowalniczych zakładu.
d) w przypadku podmiotów zajmujących się handlem hurtowym artykułami rolnymi, pomoc
może zostać wypłacona, jeśli po zakończeniu realizacji projektu i w ciągu następnych 5 lat,
beneficjent będzie zaopatrywał się w artykuły rolne, na podstawie umów (obejmujących co
najmniej 1 rok), zawieranych z producentami rolnymi. Umowy te powinny dotyczyć co
najmniej 50% nabywanych artykułów rolnych (w ujęciu wartościowym), przeznaczonych do
sprzedaży.
9. Budowa nowego zakładu produkcyjnego może podlegać wsparciu, pod warunkiem
udokumentowania bazy surowcowej lub w przypadku, gdy inwestycja związana jest z
przeniesieniem już istniejącego zakładu (zaprzestanie działalności w posiadanych obiektach i
podjęcie produkcji w ramach nowej inwestycji), który będzie kontynuować produkcję w tej
samej branży.
10. W przypadku, gdy zakład, w którym realizowany będzie projekt, objęty jest dzierżawą,
dzierżawca zobowiązany jest do przedstawienia pisemnej umowy dzierżawy na okres co
najmniej 5 lat od dokonania ostatniej płatności oraz pisemnej zgody właściciela
nieruchomości na przeprowadzenie planowanego projektu.
11. Projekt, współfinansowany w ramach działania, nie może być współfinansowany z innych
Ponadto, warunkiem przyznania i udzielenia pomocy finansowej jest bieżące uregulowanie
przez beneficjenta zobowiązań podatkowych oraz z tytułu ubezpieczeń w ZUS.
59
Pomoc nie może być przyznana i udzielona podmiotowi, który jest dłużnikiem ARiMR
w związku z naruszeniem przez niego zasad udzielonej mu poprzednio pomocy.
Beneficjent nie może dokonać zmiany przeznaczenia inwestycji oraz sprzedaży, najmu,
dzierżawy lub leasingu budynków, budowli, wyposażenia, maszyn i urządzeń,
wybudowanych, zmodernizowanych z wykorzystaniem środków z pomocy finansowej
przyznanej na podstawie umowy o dofinansowanie projektu zawartej z ARiMR, przed
upływem 5 lat od dnia podpisania umowy.
Inne zobowiązania beneficjenta określone są umową zawartą pomiędzy nim a ARiMR
(instytucją wdrażającą).
od dnia dokonania przez Agencję ostatniej płatności związanej z jego realizacją.
umożliwienia dokonywania przez Agencję lub inne upoważnione do tego podmioty
kontroli dokumentów lub wizytacji terenowej u beneficjenta.
złożenia ankiet monitorujących w ARiMR.
Zakres geograficzny – cały kraj
a)
b)
c)
d)
instytucja wdrażająca: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) ;
beneficjent: osoby fizyczne lub prawne, których statutowym przedmiotem działalności
jest przetwórstwo wybranych artykułów rolnych, pakowanie jaj, usługowe zamrażanie
wraz z przechowywaniem artykułów rolnych, handel hurtowy artykułami rolnymi.
Przyjmowanie wniosków o pomoc finansową następuje w terminach określonych w
ogłoszeniu o rozpoczęciu realizacji Programu.
Wniosek o pomoc dofinansowanie wraz z wymaganymi załącznikami należy złożyć w
Oddziale Regionalnym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwym
terytorialnie dla miejsca realizacji inwestycji, bezpośrednio bądź przesłać listem poleconym
lub pocztą kurierską. Dostarczyć należy zarówno zapis na nośniku elektronicznym (dyskietka,
płyta CD) jak i wydruk sporządzony z wersji elektronicznej.
zgodności wydruku z wersją elektroniczną, ocenie formalnej pod kątem poprawności jego
wypełnienia, kompletności załączników.
W przypadku stwierdzenia niezgodności wydruku z zapisem elektronicznym wniosek
zostanie odrzucony. W przypadku stwierdzenia niekompletności złożonej dokumentacji,
wniosek wymagał będzie uzupełnienia w terminie określonym przez Oddział Regionalny
ARiMR, o czym wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany.
60
zgodność projektu z zakresem pomocy przewidzianym w ramach działania;
spełnienia kryteriów dostępu do pomocy;
Pozytywnie ocenione projekty przekazywane są do rekomendacji do Krajowego Komitetu
Sterującego. W przypadku uzyskania przedmiotowej rekomendacji, ARiMR zawiera umowę
o dofinansowanie projektu z Wnioskodawcą.
Tekst umowy o dofinansowanie projektu przesyłany jest do Wnioskodawcy, a jej podpisanie
Umowa określa zobowiązanie Agencji do współfinansowania planowanego projektu, pod
warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w określonym zakresie i terminie, udokumentuje
poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań wynikających z umowy.
Zawarta z ARiMR umowa może zostać zmodyfikowana na wniosek jednej ze stron. Każda
zmiana warunków umowy powinna być dokonana w formie pisemnej w drodze aneksu, pod
rygorem nieważności.
Beneficjent może rozpocząć realizację projektu z chwilą podpisania umowy o dofinansowanie
projektu. Koszty poniesione przed datą zawarcia umowy nie będą uznane jako koszty
kwalifikowalne. Zasada ta nie dotyczy jedynie kosztów ogólnych - mogą one być poniesione
przed podpisaniem umowy, lecz nie wcześniej niż 1 stycznia 2004 r.
przez Agencję zgodności realizacji projektu z umową.
realizacji projektu lub (o ile było to przewidziane umową) etapowo. W takim przypadku
beneficjent składa odrębne wnioski o refundację, po zrealizowaniu każdego etapu. Przy
projektach, których planowana wysokość pomocy przekracza kwotę 10 milionów PLN
dopuszcza się możliwość realizacji inwestycji w 4 etapach
Płatność po zrealizowaniu całości projektu może być dokonana po złożeniu przez beneficjenta
sprawozdania końcowego z realizacji projektu.
Szczegółowe zasady obsługi wniosków o dofinansowanie projektu i wniosków o refundację
określone zostaną w procedurach ARiMR, zatwierdzonych przez MRiRW.
61
Schemat wdrażania
Dokument
Proces
Podmiot
PROJEKTU
BENEFICJENT
WNIOSKU O DOFINANSOWANIE
PROJEKTU - KARTA
PROJEKTU
WERYFIKACJI
OCENA MERYTORYCZNA
ZAWARCIE UMOWY O
DOFINANSOWANIE PROJEKTU Z
PROJEKTU
BENEFICJENTEM
ZŁOŻENIE
WNIOSKU
REFUNDACJĘ - DO ARiMR
O
WNIOSKU
WNIOSKU O REFUNDACJĘ Z
WNIOSEK O REFUNDACJĘ UMOWĄ
KARTA WERYFIKACJI
SPRAWDZENIE
KWALIFIKOWALNOŚCI
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
PŁATNOŚCI
POLECENIE PRZELEWU
KSIĘGA
KSIEGOWANIE PŁATNOŚCI
REFUNDACJĘ WRAZ ZE
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI
PROJEKTU
PROJEKTU DO ARiMR
WNIOSKU
WNIOSKU O PŁATNOŚĆ ORAZ
SPRAWOZDANIA KOŃCOWEGO Z
REALIZACJI PROJEKTU UMOWĄ
KARTA WERYFIKACJI
SPRAWDZENIE
KWALIFIKOWALNOŚCI
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
PŁATNOŚCI
POLECENIE PRZELEWU
KSIĘGA
ARiMR
ARiMR
BENEFICJENT
ARiMR
ARiMR
ARiMR
ARiMR
BENEFICJENT
ARiMR
ARiMR
ARiMR
ARiMR
(*) W przypadku, gdy projekt jest realizowany w jednym etapie, procedura przebiega w sposób opisany jak dla II etapu.
62
Sposób udzielenia pomocy
Pomoc będzie udzielana w formie grantów inwestycyjnych.
Wskaźniki produktu
• Liczba projektów w ramach poszczególnych sektorów przetwórstwa.
• Liczba projektów według celu inwestycji.
• Liczba projektów według kategorii kosztów kwalifikowalnych.
• Łączna wartość kosztów poniesionych przez beneficjentów wg sektorów
przetwórstwa.
• Łączna wartość kosztów poniesionych przez beneficjentów wg celów inwestycji.
• Łączna wartość zaangażowanych środków publicznych (w podziale na środki krajowe
oraz EAGGF) wg sektorów przetwórstwa.
oraz EAGGF) wg celów inwestycji.
• Średnia intensywność pomocy finansowej w % kosztów kwalifikowalnych wg
sektorów przetwórstwa.
• Średnia intensywność pomocy finansowej w % kosztów kwalifikowalnych wg celów
inwestycji.
• Liczba zakładów, które dokonały dostosowań strukturalnych w ramach programu (wg
sektorów przetwórstwa).
• Wartość sprzedaży w zakładach objętych programem (wg sektorów przetwórstwa).
• Wzrost wartości sprzedaży w zakładach objętych pomocą (wg sektorów produkcji).
• Udział zakładów, które dokonały dostosowań strukturalnych w ramach programu w
stosunku do ogólnej liczby zakładów, które dokonały dostosowań strukturalnych.
Wspólnota
Europejska
Działanie
Budżet
EFOiGR -
Państwa
Sekcja
Jednostki
Samorządu
Inne publiczne
Prywatne
Terytorialnego
Orientacji
Przetwórstwo i
marketing artykułów
rolnych (ogółem)
325,00
139,29
-
-
464,29
63
3.2. Priorytet II – Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
3.2.1. Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą i/lub
pożarem oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych.
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania*
Ostateczni Beneficjenci (osoby, instytucje lub grupy
pomocy)
Rodzaj pomocy
Maksymalna. wysokość pomocy w % kwalifikujących
się kosztów
Dziedzina Interwencji Funduszy Strukturalnych – 125
64
Restrukturyzacja i modernizacja
sektora żywnościowego oraz rozwój
obszarów wiejskich
Zrównoważony rozwój obszarów
wiejskich
Przywracanie potencjału produkcji
leśnej zniszczonego naturalną
katastrofą i/lub pożarem oraz
wprowadzenie odpowiednich
instrumentów zapobiegawczych
Brak
125
2.4.
2004 – 2006
Agencja Restrukturyzacji i
Modernizacji Rolnictwa
PGL Lasy Państwowe
PGL Lasy Państwowe – Nadleśnictwa i
właściciele lasów prywatnych
Departament Instytucji Płatniczej w
Ministerstwie Finansów
Granty inwestycyjne
100 %
12,5 mln €
10 mln €
2,5 mln €
0%
100%
80%
80%
20%
20%
Według kolejności zgłoszeń.
Kwalifikacja projektów dokonywana
jest przez Odziały Regionalne ARiMR.
Nie biorą udziału w wyborze
projektów.
Sekcja Orientacji wynosi 80% całkowitego kwalifikującego się kosztu. Poziom pomocy
udzielanej beneficjentowi wynosi 100% wysokości kosztów kwalifikowanych, w tym 20% z
budżetu państwa.
Nazwa priorytetu: Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
Cel działania
Celem działania jest odbudowa funkcji gospodarczych, ekologicznych i społecznych terenów
leśnych zniszczonych wskutek klęsk żywiołowych lub pożarów oraz wprowadzenie działań
zapobiegających powstaniu szkód.
Opis działania
Cel działania zostanie osiągnięty poprzez uporządkowanie uszkodzonych powierzchni
leśnych, przygotowanie leśnego materiału sadzeniowego, stopniowe odnowienie
zniszczonych drzewostanów wraz z pielęgnacją i ochroną założonych upraw, pielęgnacja i
ochrona uszkodzonych drzewostanów we wszystkich klasach wieku oraz cennych leśnych
obiektów przyrodniczych, udostępnienie lasu dla społeczeństwa poprzez budowę i
modernizację leśnej bazy turystycznej i edukacyjnej oraz wzmocnienie systemu ochrony
przeciwpożarowej terenów leśnych.
Pomoc finansowa udzielana w ramach powyższego działania dostępna będzie, w przypadku
wystąpienia naturalnej katastrofy (wiatr, okiść, powódź, lawina, obsunięcia gruntów,
szkodliwe czynniki biotyczne)i/lub pożaru, na terenach leśnych całej Polski, bez względu na
formę ich własności.
Działanie będzie realizowane w pierwszej kolejności na terenach leśnych północnowschodniej Polski, zgodnie z zasięgiem geograficznym zniszczeń powstałych w wyniku
huraganowego wiatru z dnia 4 lipca 2002 roku.
Realizacja prac odbywać się będzie z uwzględnieniem zapisów zawartych w Strategii
zagospodarowania hodowlano-ochronnego terenów pohuraganowych z dnia 4 lipca 2002
roku.
Zakres pomocy
Wspierane będą projekty związane z:
1) przygotowaniem leśnego materiału rozmnożeniowego na potrzeby odbudowy
uszkodzonych lasów;
2) uporządkowaniem uszkodzonej powierzchni leśnej;
3) odnowieniem lasu wraz z pielęgnacją i ochroną założonych upraw;
4) pielęgnacją i ochroną uszkodzonych drzewostanów oraz cennych obiektów
przyrodniczych;
5) udostępnianiem terenów leśnych dla wypełniania funkcji społecznych lasu;
6) wzmocnieniem systemu ochrony przeciwpożarowej.
Szczegółowy zakres kosztów kwalifikowanych oraz reguły kwalifikowalności kosztów
65
Wysokość pomocy
Poziom pomocy finansowej w ramach działania wynosi 100 % całkowitych kosztów
kwalifikowalnych projektu.
Beneficjenci
Nadleśnictwa Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. W zakres planowanego
projektu włączani będą prywatni właściciele lasów, którzy zgłoszą należące do nich tereny
leśne, do objęcia działaniami w zakresie ich odnowy, w ramach kompleksowego projektu
realizowanego przez dane nadleśnictwo.
Kryteria dostępu
1. Pomoc może być przyznana na realizację projektów, na obszarze bezpośrednio
uszkodzonym w wyniku katastrofy lub takim, na którym istnieje zagrożenie zwiększone na
skutek zaistniałej katastrofy. Obszary uprawnione do wsparcia, wymieniono w punkcie:
Zasięg geograficzny.
2. Projekty zgłaszane przez nadleśnictwa, nie uznane za bezpośrednio zniszczone w wyniku
katastrofy (por. Zasięg geograficzny – grupa B), mogą dotyczyć jedynie działań
zapobiegawczych, mających wpływ na zabezpieczenie obszarów leśnych bezpośrednio
zniszczonych w wyniku katastrofy (grupa A).
3. Nadleśnictwo, w toku przygotowywania projektu, jest zobowiązane do poinformowania
(we współpracy z odpowiednimi władzami samorządowymi gmin) właścicieli lasów
prywatnych o planowanym projekcie i uwzględnienia w jego zakresie lasów prywatnych,
zgłoszonych przez ich właścicieli.
4. Projekt współfinansowany w ramach działania nie może być współfinansowany z innych
5. Realizowane projekty muszą uwzględniać zasady zabezpieczeń przeciwpożarowych w
powiązaniu ze stopniem zagrożenia pożarowego obszaru leśnego, którego dotyczy projekt12.
6. Warunkiem przyznania i udzielenia pomocy finansowej jest też bieżące uregulowanie przez
beneficjenta zobowiązań podatkowych oraz z tytułu ubezpieczeń w ZUS.
Pomoc nie może być przyznana i udzielona podmiotowi, który jest dłużnikiem ARiMR w
związku z naruszeniem przez niego zasad udzielonej mu poprzednio pomocy.
od dnia dokonania przez Agencję ostatniej płatności związanej z jego realizacją.
umożliwienia dokonywania przez Agencję lub inne upoważnione do tego podmioty
kontroli dokumentów lub wizytacji terenowej u beneficjenta w trakcie realizacji
projektu oraz przez okres 5 lat od dokonania ostatniej płatności.
12
Informacje nt. przepisów w zakresie kategoryzacji i zasad ochrony przeciwpożarowej lasów znajdują się w
Załączniku nr 7 Uzupełnienia Programu.
66
-
Zasięg geograficzny
Działanie, w zakresie odbudowy zniszczonego potencjału leśnego oraz wprowadzania
odpowiednich instrumentów zapobiegawczych realizowane będzie na terenach leśnych
uszkodzonych w wyniku huraganu z 4 lipca 2002 roku, tj.:
-
(grupa A) Nadleśnictwa: Borki, Drygały, Czerwony Dwór, Giżycko, Nowogród, Pisz,
Ostrołęka, Myszyniec, Rudka.
-
(grupa B) Nadleśnictwa: Maskulińskie, Gołdap, Olecko, Spychowo, Strzałowo
i Mrągowo - obręb Mrągowo - w częściach sąsiadujących z obszarami zniszczonymi
przez katastrofę i funkcjonalnie z nimi powiązanymi.
a)
b)
c)
d)
e)
instytucja wdrażająca: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR);
beneficjenci: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe;
beneficjenci ostateczni: nadleśnictwa i właściciele lasów prywatnych.
Przyjmowanie wniosków o dofinansowanie projektu następuje w terminach określonych w
ogłoszeniu o rozpoczęciu realizacji programu.
Wniosek o dofinansowanie projektu wraz z wymaganymi załącznikami należy złożyć w
Oddziale Regionalnym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwym
terytorialnie dla miejsca realizacji inwestycji, bezpośrednio bądź listem poleconym lub pocztą
kurierską. Dostarczyć należy zarówno zapis na nośniku elektronicznym (dyskietka, płyta CD)
jak i wydruk sporządzony z wersji elektronicznej.
zgodności wydruku z wersją elektroniczną, ocenie formalnej pod kątem poprawności jego
wypełnienia, kompletności załączników.
W przypadku stwierdzenia niezgodności wydruku z zapisem elektronicznym wniosek
wniosek wymagał będzie uzupełnienia w terminie określonym przez Oddział Regionalny
ARiMR, o czym wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany.
Zarejestrowany wniosek o dofinansowanie projektu podlega weryfikacji pod katem zgodności
zgodności z kryteriami dostępu do pomocy;
67
-
Projekty zgodne ze wszystkimi wymaganiami określonymi dla niniejszego działania
przyjmowane są do realizacji według kolejności złożenia (rejestracji) wniosków, w ramach
dostępnych środków.
Przyjęcie projektu do realizacji następuje formalnie z chwilą zawarcia umowy o
dofinansowanie projektu pomiędzy ARiMR i wnioskodawcą. Tekst umowy przesyłany jest do
Wnioskodawcy, a jej podpisanie następuje w siedzibie Oddziału Regionalnego ARiMR.
Umowa o dofinansowanie projektu określa zobowiązanie Agencji do współfinansowania
planowanego projektu, pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w określonym zakresie i
Po podpisaniu umowy o dofinansowanie projektu beneficjent dokonuje wyboru dostawców
towarów i usług w ramach projektu zgodnie z wymogami ustawy o zamówieniach
publicznych. Po rozstrzygnięciu przetargu beneficjent ma obowiązek przedstawić informację
na temat kosztów projektu wynikających z postępowania przetargowego. W przypadku, gdy
koszt projektu jest niższy od planowanego, dokonywana jest korekta wysokości kwoty
pomocy zawartej w umowie.
Każda zmiana warunków umowy o dofinansowanie projektu powinna być dokonana w formie
pisemnej w drodze aneksu, pod rygorem nieważności.
projektu. Koszty poniesione przed datą zawarcia umowy nie będą uznane jako koszty
przed podpisaniem umowy, lecz nie wcześniej niż 1 stycznia 2004 r.
po złożeniu przez beneficjenta wniosku o płatność wraz ze wszystkimi wymaganymi
realizacji projektu lub (o ile było to przewidziane umową) w dwóch etapach. Płatność po
zrealizowaniu całości projektu może być dokonana po złożeniu przez beneficjenta
sprawozdania końcowego z realizacji projektu.
Wskaźniki produktu
•
68
Łączna wartość zaangażowanych środków publicznych (w podziale na środki krajowe
oraz EAGGF).
•
Powierzchnia lasów prywatnych i państwowych odnowionych lub
zagospodarowanych lub lasów objętych instrumentami zapobiegawczymi w ramach
działania.
•
Zmiana % udziału zagospodarowanych drzewostanów w stosunku do łącznej
powierzchni lasów uszkodzonych objętych działaniem.
Schemat wdrażania
Dokument
WNIOSEK O
DOFINANSOWANIE
PROJEKTU
WNIOSEK O
DOFINANSOWANIE
PROJEKTU- KARTA
WERYFIKACJI
UMOWA O
DOFINANSOWANIE
PROJEKTU
Proces
DOFINANSOWANIE PROJEKTU W
ODDZIALE REGIONALNYM
ARiMR
OCENA MERYTORYCZNA
ZAWARCIE UMOWY O DOFINANSOWANIE
PROJEKTU Z BENEFICJENTEM
Podmiot
BENEFICJENT
ARiMR
ARiMR
ZŁOŻENIE WNIOSKU O REFUNDACJĘ - DO
ARiMR
BENEFICJENT
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
ARiMR
PRZYGOTOWANIE ZLECENIA PŁATNOŚCI
ARiMR
POLECENIE PRZELEWU
ARiMR
ARiMR
KSIĘGA
SPRAWOZDANIE
KOŃCOWE Z REALIZACJI
PROJEKTU
WRAZ ZE SPRAWOZDANIEM KOŃCOWYM
Z REALIZACJI PROJEKTU DO ARiMR
BENEFICJENT
POPRAWNOŚCI FORMALNEJ WNIOSKU O
REFUNDACJĘ
REFUNDACJĘ ORAZ SPRAWOZDANIA
KOŃCOWEGO Z REALIZACJI PROJEKTU Z
UMOWĄ
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
ARiMR
ARiMR
POLECENIE PRZELEWU
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
69
(*) W przypadku, gdy projekt jest realizowany w jednym etapie, procedura przebiega w
sposób opisany jak dla II etapu.
Wspólnota
Europejska
Działanie
Przywracanie potencjału
produkcji leśnej
zniszczonego naturalną
katastrofą i/lub pożarem oraz
wprowadzenie
odpowiednich instrumentów
zapobiegawczych. (ogółem)
70
EFOiGR Sekcja
Orientacji
10,00
Budżet
Państwa
2,50
Jednostki
Samorządu
Terytorialnego
Inne publiczne
-
-
Prywatne
-
3.2.2. Scalanie gruntów
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
Beneficjenci ostateczni (osoby, instytucje lub
wdrażanej pomocy)
Rodzaj pomocy
kosztów
(%)
(%)
Udział Unii Europejskiej w środkach publicznych
(%)
i modernizacja sektora żywnościowego oraz
rozwój obszarów wiejskich
Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich
Scalanie gruntów
Brak
1302
2.2.
2004 - 2006
Urzędy marszałkowskie
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa
Starosta powiatu reprezentujący właścicieli
gospodarstw rolnych.
Rolnicy
Finansów
Granty inwestycyjne
100%
21,25 mln euro
17 mln euro
4,25 mln euro
0%
100%
80%
80%
20%
20%
Wnioski spełniające wymogi udziału w programie
w formie listy rankingowej projektów zostają
przekazane do Regionalnego Komitetu
Sterującego, który ją akceptuje i rekomenduje
Zarządowi Województwa. Zarząd województwa
dokonuje wyboru obiektów i zawiera umowy ze
starostami na realizacje wybranych projektów
scalenia oraz na sfinansowanie zagospodarowania
poscaleniowego
Regionalny Komitet Sterujący (art.23 ustawy o
Narodowym Planie Rozwoju): przedstawiciele
władz samorządowych wszystkich szczebli,
administracji rządowej, instytucji zarządzających,
oraz partnerów społeczno - gospodarczych
71
Dziedzina interwencji Funduszy Strukturalnych - 1302
Finansowanie: wkład Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR) Sekcja Orientacji do 80% całkowitego kwalifikującego się kosztu, współfinansowanie z
budżetu państwa. Poziom pomocy udzielonej beneficjentowi wynosi do 100%.
Cele działania
Pomoc publiczna udostępniona w ramach tego działania prowadzić będzie do:
poprawy struktury obszarowej gospodarstw rolnych;
zmniejszenia ilości działek w poszczególnych gospodarstwach rolnych;
zmniejszenia ilości działek o kształtach niedogodnych do uprawy mechanicznej;
wydzielenia gruntów ekwiwalentnych dla rolników w niewielkiej odległości od siedziby
gospodarstwa;
wytyczenia i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg transportu rolnego dostosowanej do
współcześnie stosowanych maszyn rolniczych;
zapewnienia każdej poscaleniowej działce dostępu do drogi o charakterze drogi
publicznej;
dostosowania granic działek do systemu urządzeń melioracji wodnych oraz rzeźby
terenu;
wydzielenia niezbędnych gruntów na cele infrastruktury technicznej i społecznej w
ramach postępowania scaleniowego – bez procedur wywłaszczeniowych;
tworzenia warunków przestrzennych dla procesu zwiększania lesistości kraju;
likwidacji zaniedbanych wspólnot gruntowych;
opracowywania dla scalanych obszarów dokumentacji katastralnej o współcześnie
wymaganych parametrach technicznych przy racjonalnie uzasadnionych nakładach
finansowych;
tworzenia warunków do synchronizowania w sposób systemowy dokumentacji
katastralnej z Księgami Wieczystymi.
Opis działania
Scalanie gruntów prowadzone jest na obszarach charakteryzujących się znacznym
rozdrobnieniem gruntów. W związku z tym, wsparcie w zakresie postępowania scaleniowego,
ma na celu przede wszystkim poprawę rozłogu gruntów w ramach poszczególnych
gospodarstw rolnych. W wyniku zmniejszenia liczby działek rolnych w gospodarstwach,
uzyskuje się poprawę efektywności gospodarowania poprzez zmniejszenie kosztów transportu
oraz ułatwienie mechanizacji upraw polowych. Ponadto, w ramach projektu scaleniowego
przeprowadza się prace w zakresie zagospodarowania poscaleniowego terenu, uwzględniające
wymogi ochrony środowiska naturalnego.
Zakres pomocy
W ramach działania finansowane będzie:
- opracowanie dokumentacji geodezyjno-prawnej;
- zagospodarowanie poscaleniowe związane z organizacją przestrzeni produkcyjnej, w tym
urządzanie dróg transportu rolnego, porządkowanie terenu umożliwiające objęcie w
posiadanie nowo wydzielonych działek, korekta przebiegu rowów melioracyjnych, urządzanie
przepustów, itp.
72
Wysokość pomocy
Pokrycie całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu
Beneficjenci
Starosta powiatu reprezentujący właścicieli gospodarstw rolnych.
Kryteria dostępu
1. Wystąpienie do starosty o podjęcie scalenia gruntów, potwierdzone przez co najmniej 50%
właścicieli gospodarstw rolnych, położonych na projektowanym obszarze scalenia lub
właścicieli gruntów, których łączny obszar przekracza połowę powierzchni projektowanego
obszaru.
2. Projekty w zakresie scalania gruntów będą realizowane pod warunkiem przestrzegania
przepisów ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (tekst jednolity
Dz.U. z 2003 r. Nr 178, poz. 1749) Ocena oddziaływania projektu scalenia na środowisko,
sporządzona ex-ante, zgodna z przepisami ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu
ustawy – Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw.
(Dz.U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1085 z póź. zm.) z dnia 09.11.2000r. o dostępie do informacji o
środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 109, poz.
1157).
3. Projekt współfinansowany w ramach tego działania nie może być wspierany z innych
Kryterium
a) Procent właścicieli gospodarstw rolnych położonych na
projektowanym obszarze scalenia, którzy złożyli wniosek o
przeprowadzenie postępowania lub
b) procent gruntów położonych na projektowanym obszarze
scalenia, których właściciele złożyli wniosek o
przeprowadzenie scalenia
Zmniejszenie ilości działek w poszczególnych gospodarstwach
Zmniejszenie ilości działek o kształtach niedogodnych do uprawy
mechanicznej
Wydzielenia gruntów ekwiwalentnych dla rolników w niewielkiej
odległości od siedziby gospodarstwa
Wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg transportu
rolnego dostosowanej do współcześnie stosowanych maszyn
rolniczych
Zapewnienia każdej poscaleniowej działce dostępu do drogi o
charakterze drogi publicznej;
Dostosowania granic działek do systemu urządzeń melioracji
wodnych oraz rzeźby terenu;
Maksymalna liczba punktów
a) 51 punktów*
lub
b) 51 punktów
1 punkt
1 punkt
1 punkt
1 punkt
1 punkt
1 punkt
73
Wydzielenia niezbędnych gruntów na cele infrastruktury
technicznej i społecznej w ramach postępowania scaleniowego –
bez procedur wywłaszczeniowych;
Tworzenia warunków przestrzennych dla procesu zwiększania
lesistości kraju;
Likwidacji zaniedbanych wspólnot gruntowych;
RAZEM
1 punkt
1 punkt
1 punkt
60 punktów
*
% właścicieli gospodarstw
rolnych wnioskujących o
scalenie / % gruntów, których
właściciele złożyli wniosek o
przeprowadzenie scalenia
od - do
51-60
61-70
71-80
81-90
91-100
Liczba punktów
11
21
31
41
51
Preferowane będą wnioski:
poparte wystąpieniem właścicieli gospodarstw rolnych, których liczba znacznie
przekracza 50% właścicieli gospodarstw z projektowanego obszaru scalenia, lub
poparte wystąpieniem właścicieli gruntów, których łączny obszar przekracza znacznie
połowę pow. projektowanego obszaru,
oraz wnioski z obszarów, na których w sposób możliwie pełny można osiągnąć cele
działania.
Beneficjent nie może przeznaczyć przyznanych środków na działania inwestycyjne nie
wykazywane w projektach scaleniowych. Inne zobowiązania beneficjenta określane będą w
umowie zawieranej z zarządem województwa (instytucją wdrażającą) o przyznaniu
dofinansowania na realizację projektu scaleniowego oraz na sfinansowanie zagospodarowania
poscaleniowego.
od dnia dokonania przez ARiMR ostatniej płatności związanej z jego realizacj;.
umożliwienia dokonywania przez właściwy miejscowo Urząd Marszałkowski, ARiMR
lub inne upoważnione do tego podmioty kontroli dokumentów lub wizytacji terenowej
w trakcie realizacji projektu oraz przez okres 5 lat od dokonania ostatniej płatności;
Zakres geograficzny – cały kraj
b) instytucja wdrażająca: urzędy marszałkowskie;
74
d) beneficjenci: starostwa powiatowe;
e) beneficjenci ostateczni: rolnicy.
ogłoszeniu o rozpoczęciu realizacji Programu.
Wniosek starosty o dofinansowanie projektu, wraz z wymaganymi załącznikami, należy
złożyć we właściwym miejscowo urzędzie marszałkowskim.
Za datę złożenia wniosku uznawany jest dzień, w którym urząd marszałkowski otrzymał
wniosek poprawnie wypełniony wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega weryfikacji pod kątem zgodności z zasadami
programu poprzez sprawdzenie:
zgodności projektu z celami oraz z zakresem pomocy przewidzianym w ramach
działania;
Zatwierdzenie w formie uchwały projektów do realizacji przez zarząd województwa o
wyborze do realizacji poszczególnych projektów w ramach działania Scalanie gruntów
poprzedzona jest sporządzeniem ich listy oraz sporządzeniem list rankingowych projektów i
przekazaniem ich do akceptacji Regionalnego Komitetu Sterującego.
dofinansowanie projektu. Umowa zwierana jest pomiędzy zarządem województwa a
wnioskodawcą.
Po podpisaniu umowy o dofinansowanie projektu beneficjent (starosta powiatu) kontynuuje
postępowanie scaleniowe przy pomocy biura geodezji i terenów rolnych oraz dokonuje
wyboru dostawców towarów i usług w ramach komponentu projektu – Zagospodarowanie
poscaleniowe, zgodnie z wymogami ustawy o zamówieniach publicznych. Po rozstrzygnięciu
przetargów beneficjent ma obowiązek przedstawić informację na temat kosztów projektu
wynikających z postępowania przetargowego. W przypadku, gdy koszt projektu jest niższy od
planowanego, dokonywana jest korekta wysokości kwoty pomocy zawartej w umowie.
Kopię umowy otrzymuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jako
beneficjent końcowy tj. instytucja dokonująca płatności na rzecz beneficjenta.
Umowa o dofinansowanie projektu może zostać zmodyfikowana na wniosek jednej ze stron.
Każda zmiana warunków powinna być dokonana w formie pisemnej w drodze aneksu, pod
Beneficjent może rozpocząć realizację projektu z chwilą zawarcia umowy. Koszty poniesione
przed datą zawarcia umowy o refundację nie będą uznane jako koszty kwalifikowalne. Zasada
ta nie dotyczy jedynie kosztów ogólnych - mogą one być poniesione przed zawarciem umowy
lecz nie wcześniej niż 1 stycznia 2004 r.
Beneficjent składa wniosek o refundację do urzędu marszałkowskiego, właściwego dla
miejsca realizacji projektu, po realizacji całości lub poszczególnych etapów realizacji
75
projektu, ustalanych indywidualnie dla poszczególnych obszarów scalenia w umowie. Wraz z
wnioskiem o refundację przedstawiane są wymagane załączniki, w szczególności dowody
dokonanych płatności. Urząd marszałkowski dokonuje oceny kompletności i prawidłowości
przedłożonego wniosku oraz zgodności realizacji projektu z umową. Płatności na rzecz
beneficjenta dokonuje ARiMR na podstawie autoryzacji dokonanej przez urząd
marszałkowski. O dokonaniu płatności Agencja informuje właściwy urząd marszałkowski.
Płatność na rzecz beneficjenta jest dokonywana po zakończeniu poszczególnych etapów
realizacji projektu ustalanych indywidualnie dla poszczególnych obszarów scalenia w
umowie.
Umowa o dofinansowanie projektu zobowiązuje ARiMR do współfinansowania planowanego
projektu, pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w określonym zakresie i terminie,
udokumentuje poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań wynikających z zasad udzielania
pomocy określonych wyżej.
Zawarta umowa o refundację może być zmieniona na wniosek beneficjenta.
Po zakończeniu realizacji projektu, wraz z ostatnim wnioskiem o refundację, beneficjent
zobowiązany jest do złożenia sprawozdania końcowego z realizacji projektu, zawierającego
podsumowanie całości projektu, zestawienie wykonanych zadań i sprawdzającego zgodność
projektu z zapisami w umowie.
Schemat wdrażania
Dokument
Proces
Podmiot
PROJEKTU
ZŁOŻENIE WNIOSKU DO URZĘDU
MARSZAŁKOWSKIEGO
STAROSTWO POWIATOWE
PRZY UDZIALE BIURA
GEODEZJI I TERENÓW
ROLNYCH
PROJEKTU - KARTA WERYFIKACJI
URZĄD MARSZAŁKOWSKI
OCENA WG KRYTERIÓW PUNKTOWYCH
LISTA PROJEKTÓW
ZESTAWINIE PROJEKTÓW
SPEŁNIAJACYCH WARUNKI UDZIAŁU W
PROGRAMIEM
PRZYGOTOWANIE PROPOZYCJI LIST
RANKINGOWYCH WRAZ Z OPINIĄ
LISTA RANKINGOWA PROJEKTÓW
PRZEKAZANIE LIST RANKINGOWYCH
DO RKS
LISTA RANKINGOWA PROJEKTOW
AKCEPTACJA LISTY RANKINGOWEJ
PROJEKTÓW
RKS
LISTA PROJEKTOW DO REALIZACJI
ZATWIERDZENIE PROJEKTOW DO
REALIZACJI
ZARZĄD WOJEWÓDZTWA
PROJEKTU
ZAWARCIE UMOWY NA REALIZACJĘ
PROJEKTU
76
WNIOSEK O PŁATNOŚĆ - KARTA
WERYFIKACJI
ZŁOŻENIE WNIOSKU O REFUNDACJĘ PO
ZAKOŃCZENIU ETAPU ZGODNIE Z
STAROSTWO POWIATOWE
UMOWĄ
POTWIERDZENIE REALIZACJI
ETAPU PROJEKTU
PRZESŁANIE POTWIERDZENIA
REALIZACJI ETAPU PROJEKTU DO OR
ARiMR
PŁATNOŚCI
POLECENIE PRZELEWU
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
ZŁOŻENIE SPRAWOZDANIA
WNIOSEK O REFUNDACJĘ WRAZ ZE
KOŃCOWEGO Z REALIZACJI
SPRAWOZDANIEM KOŃCOWYM Z
STAROSTWO POWIATOWE
INWESTYCJI PO JEJ ZAKOŃCZENIU I
REALIZACJI INWESTYCJI
WNIOSKU O PŁATNOŚĆ
WNIOSEK O REFUNDACJĘ WRAZ ZE
SPRAWOZDANIEM KOŃCOWYM Z
REALIZACJI PROJEKTU - KARTA
WERYFIKACJI
OCENA I ZATWIERDZENIE
SPRAWOZDANIA KOŃCOWEGO
PŁATNOŚĆ Z UMOWĄ
ETAPU PROJEKTU
ARiMR
PŁATNOŚCI
POLECENIE PRZELEWU
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
Wskaźniki produktu
• Liczba zatwierdzonych projektów.
oraz EFOiGR).
• Wartość wykonanych prac w zakresie zagospodarowania poscaleniowego.
77
• Łączna powierzchnia gruntów scalonych w ramach działania.
• Średnia powierzchnia gospodarstwa podlegającego scaleniu.
• Średnia powierzchnia gruntów podlegających scaleniu w ramach jednego projektu.
• Przeciętna liczba działek rolnych w gospodarstwie przed scaleniem i po jego
przeprowadzeniu.
• Średnia liczba gospodarstw w ramach jednego projektu scaleniowego.
• Oczekiwany wskaźnik zmniejszenia ilości działek dla projektów realizowanych w
ramach działania.
Wspólnota
Jednostki
Europejska
Działanie
Budżet Państwa
EFOiGR - Sekcja
Inne
Samorządu
Prywatne
publiczne
Terytorialnego
Orientacji
Scalanie
gruntów
(ogółem)
78
17,00
4,25
-
-
-
3.2.3. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego
Nazwa poddziałania
Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona
dziedzictwa kulturowego
Brak
1306
Numer działania
2.3
2004-2006
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Urząd Marszałkowski
Agencja
Restrukturyzacji
i
Modernizacji
Rolnictwa
Samorządy gmin lub instytucje kultury, dla
których organem założycielskim jest samorząd
terytorialny
Ostateczni Beneficjenci (osoby, instytucje lub Mieszkańcy miejscowości należących do gmin
grupy społeczne bezpośrednio korzystające z wiejskich lub miejsko – wiejskich.
wdrażanej pomocy)
Finansów
Rodzaj pomocy
Granty inwestycyjne
Max. wysokość pomocy w % kwalifikujących się 80%
kosztów
112,5 mln euro
90,0 mln euro
22,5 mln euro
Udział środków prywatnych w całości środków 0%
(%)
Udział środków publicznych w całości środków 100%
(%)
Udział Unii Europejskiej w środkach publicznych 80%
(%)
80%
20%
20%
System wyboru projektów**
Wniosek o dofinansowanie projektu składany jest
przez gminy i instytucje kultury do urzędów
marszałkowskich
Skład grup roboczych wybierających projekty i Regionalny Komitet Sterujący (art.23 ustawy o
Narodowym Planie Rozwoju): przedstawiciele
władz samorządowych wszystkich szczebli,
administracji rządowej, instytucji zarządzających,
oraz partnerów społeczno - gospodarczych
79
Sekcja Orientacji – do 80 % całkowitego kwalifikującego się kosztu; współfinansowanie
z budżetu samorządu gminy – minimum 20% kosztów kwalifikowalnych.
Cele działania
Realizacja powyższego działania ma na celu:
podniesienie standardu życia i pracy na wsi;
podniesienie atrakcyjności turystycznej;
wzrost atrakcyjności inwestycyjnej;
zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych;
rozwój tożsamości społeczności wiejskiej i zachowania dziedzictwa kulturowego.
Opis działania
W ramach działania wspierane będą projekty obejmujące:
− realizację inwestycji z zakresu modernizacji i wyposażenia obiektów pełniących
funkcje kulturalne, rekreacyjne i sportowe;
− odnowę obiektów zabytkowych charakterystycznych dla tradycji budownictwa
wiejskiego regionu i ich adaptacji na cele publiczne;
− modernizację przestrzeni publicznej we wsi (min. place, parki, tereny zielone);
− publiczna infrastrukturę przyczyniającą się do rozwoju funkcji turystycznych wsi oraz
działania związane z promocją regionu.
Istotny element tego działania stanowi pobudzenie aktywności środowisk lokalnych
i stymulowanie współpracy na rzecz rozwoju i promocji wartości związanych z miejscową
specyfiką społeczną, kulturową i przyrodniczą.
Wysokość pomocy:
Poziom pomocy wynosi do 80% kosztów kwalifikowalnych i nie więcej niż 450 000 PLN dla
jednej miejscowości bądź instytucji kultury w okresie realizacji programu.
Beneficjenci
Samorządy gmin lub instytucje kultury, dla których organem założycielskim jest samorząd
terytorialny.
Kryteria dostępu
Finansowaniu podlegają projekty realizowane w miejscowościach liczących nie więcej niż
5 tys. mieszkańców, należących do gmin wiejskich lub miejsko - wiejskich.
Zadania inwestycyjne, wchodzące w zakres projektu mogą być przyjęte do realizacji pod
warunkiem, że są zgodne z przyjętą przez samorząd gminy strategią rozwoju lub planem
80
zagospodarowania przestrzennego.
Projekty składane przez instytucje kultury powinny być zaakceptowane przez samorząd
terytorialny, który jest ich organem założycielskim. Ponadto, w przypadku, gdy
wnioskodawcą jest instytucja kultury, wymagane jest przedstawienie promesy Ministerstwa
Kultury na współfinansowanie projektu.
Współfinansowaniu podlegają projekty, które realizowane będą na terenach lub w obiektach
należących do Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego.
W przypadku, gdy projekt dotyczy obiektu nie należącego do beneficjenta lub jest
realizowany na terenie nie będącym jego własnością, konieczne jest przedstawienie pisemnej
zgody (w postaci umowy) właściciela na realizację takiego projektu i podjęcie przez
beneficjenta zobowiązania do utrzymania projektu zgodnie z jednym lub więcej celami
działania Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego przez okres co
najmniej 5 lat od daty zawarcia umowy na dofinansowanie projektu.
W ramach działania Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego
wykluczone ze wspólfinansowania są projekty o charakterze komercyjnym.
Kryteria wyboru projektów
Wyboru projektów do realizacji dokonuje się na podstawie poniższych punktowych
kryteriów:
1. Dochód podatkowy gminy, w której planowane jest przedsięwzięcie, w przeliczeniu na
1 mieszkańca, kształtuje się na poziomie:
- nie więcej niż 75% średniej krajowej
2 punkty
- powyżej 75% średniej krajowej i nie więcej niż 100% średniej krajowej
1 punkt
- powyżej średniej krajowej
0 punktów
2. Bezrobocie na terenie, gdzie planowane jest przedsięwzięcie:
- gmina zagrożona szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym13
1 punkt
- bezrobocie w powiecie, w którym planowane jest przedsięwzięcie, jest wyższe
1 punkt
od średniej w województwie14
3. Atrakcyjność turystyczna gminy:
- gdy spełnione jest co najmniej jedno z następujących kryteriów:
1) Kryterium atrakcyjności przyrodniczej 1 punkt
Punkt jest przyznawany, jeśli na terenie gminy znajdują się tereny o szczególnym
znaczeniu przyrodniczym, tj. park narodowy lub krajobrazowy (jeśli przynajmniej część
obszaru parku jest położona na terenie gminy);.
2) Kryterium atrakcyjności kulturowej 1 punkt
Na terenie gminy znajdują się co najmniej 3 obiekty wpisane do rejestru lub ewidencji
zabytków prowadzonych przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
13
Wg wykazu powiatów [gmin] zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym, stanowiącego załącznik do Rozporządzenia
Rady Ministrów z dn. 21 grudnia 1999 r. w sprawie określenia powiatów [gmin] zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem
strukturalnym (Dz. U. z dnia 30 grudnia 1999 r., Nr 110, poz. 1264 z późn. zm.)
14
w każdym z ostatnich 6 miesięcy
81
4. Kryterium regionalne15 –
1 punkt
Do realizacji mogą być dopuszczone projekty, które uzyskały co najmniej 3 punkty.
O kolejności projektów na liście rankingowej decydują:
liczba uzyskanych punktów;
dla projektów z taką samą liczbą punktów - niższa wartość dochodu podatkowego
gminy przypadająca na 1 mieszkańca;
dla wniosków o tej samej liczbie punktów i identycznej wartości dochodu podatkowego
gminy przypadającego na 1 mieszkańca o ich kolejności decyduje data zarejestrowania
poprawnego wniosku.
Zobowiązania beneficjenta:
Beneficjent nie może dokonać zmiany przeznaczenia inwestycji oraz przeniesienia na rzecz
innych osób prawa własności oraz nie może zawierać umów przewidujących przeniesienie
posiadania budynków, budowli, wyposażenia – odpowiednio - nabytych, wybudowanych,
zmodernizowanych z wykorzystaniem środków z pomocy finansowej przyznanej na
podstawie umowy o dofinansowanie projektu zawartej z zarządem województwa przed
upływem 5 lat od dnia zawarcia umowy o dofinansowanie projektu.
od dnia dokonania przez ARiMR ostatniej płatności związanej z jego realizacją;
umożliwienia dokonywania przez właściwy dla miejsca realizacji projektu Urząd
Marszałkowski, ARiMR lub inne uprawnione do tego podmioty kontroli dokumentów
lub wizytacji terenowej w trakcie realizacji projektu oraz przez okres 5 lat od dokonania
ostatniej płatności;
Inne zobowiązania beneficjenta określone są umową o dofinansowanie projektu zawartą
pomiędzy nim a zarządem województwa.
Zasięg geograficzny – miejscowości, należące do gmin wiejskich lub miejsko - wiejskich,
liczące do 5 tysięcy mieszkańców na terytorium całego kraju.
a)
b)
c)
d)
instytucja wdrażająca: urzędy marszałkowskie;
beneficjenci: samorządy gmin i instytucje kultury dla, których organem założycielskim
jest samorząd terytorialny;
e) beneficjenci ostateczni: mieszkańcy miejscowości należących do gmin wiejskich lub
miejsko – wiejskich.
Przyjmowanie wniosków o dofinansowanie projektu następuje w terminach określonych
w ogłoszeniu o rozpoczęciu realizacji programu.
15
Kryterium to zostanie określone przez Regionalny Komitet Sterujący, z uwzględnieniem specyfiki województwa
82
Wniosek o dofinansowanie projektu wraz z wymaganymi załącznikami należy złożyć do
właściwego terytorialnie dla miejsca realizacji projektu urzędu marszałkowskiego. Wniosek o
dofinansowanie projektu należy złożyć bezpośrednio bądź przesłać listem poleconym lub
pocztą kurierską. Dostarczyć należy zarówno zapis na nośniku elektronicznym (dyskietka,
płyta CD) jak i wydruk sporządzony z wersji elektronicznej. W przypadku stwierdzenia
niezgodności wydruku z zapisem elektronicznym wniosek zostanie odrzucony.
Wyznaczone komórki organizacyjne urzędów marszałkowskich poddają wniosek weryfikacji
formalnej pod kątem terminowości, poprawności jego wypełnienia, kompletności
załączników.
W przypadku stwierdzenia niekompletności złożonej dokumentacji, wniosek o
dofinansowanie projektu wymagał będzie uzupełnienia w terminie określonym przez urząd
marszałkowski, o czym wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega następnie ocenie merytorycznej. W
szczególności sprawdzeniu podlegają następujące elementy:
weryfikacja zgodności wniosku o dofinansowanie projektu z warunkami uzyskania
pomocy;
ocena według kryteriów wyboru;
ocena ekonomiczno-techniczna.
Projekty poprawne pod względem formalnym i spełniające warunki określone dla działania
zostają poddane ocenie zgodnie z opisanymi wyżej kryteriami wyboru i uszeregowane
według ilości uzyskanych punktów, a następnie przekazywane są do Regionalnego Komitetu
Sterującego. Na etapie oceny merytorycznej beneficjent może zostać poproszony o
uzupełnienie wniosku o dofinansowanie projektu w terminie określonym przez urząd
marszałkowski. Regionalny Komitet Sterujący może przyznać poszczególnym projektom
dodatkowy punkt za spełnienie kryterium regionalnego uwzględniającego specyfikę
województwa. Listę rankingową projektów, uszeregowanych według ilości zdobytych
punktów, RKS rekomenduje zarządowi województwa.
dofinansowanie projektu pomiędzy zarządem województwa a wnioskodawcą. Tekst umowy o
dofinansowanie projektu przesyłany jest do Wnioskodawcy, a jej podpisanie następuje w
siedzibie urzędu marszałkowskiego.
Umowa o dofinansowanie projektu określa zobowiązanie do objęcia projektu finansowaniem
w ramach SPO pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w określonym zakresie
i terminie, udokumentuje poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań wynikających z umowy
o dofinansowanie projektu.
Po podpisaniu umowy o dofinansowanie projektu beneficjent dokonuje wyboru dostawców
towarów i usług w ramach projektu zgodnie z wymogami ustawy o zamówieniach
publicznych. Po rozstrzygnięciu przetargu beneficjent ma obowiązek przedstawić informację
na temat kosztów projektu wynikających z postępowania przetargowego. W przypadku, gdy
koszt projektu jest niższy od planowanego, dokonywana jest korekta wysokości kwoty
pomocy zawartej w umowie o dofinansowanie projektu.
Kopię umowy o dofinansowanie projektu otrzymuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa, jako beneficjent końcowy tj. instytucja dokonująca płatności na rzecz beneficjenta.
83
Umowa o dofinansowanie projektu może zostać zmodyfikowana na wniosek jednej ze stron.
Każda zmiana warunków umowy o dofinansowanie projektu powinna być dokonana w formie
pisemnej w drodze aneksu, pod rygorem nieważności.
projektu. Koszty poniesione przed datą zawarcia umowy o dofinansowanie projektu nie będą
uznane jako koszty kwalifikowalne. Zasada ta nie dotyczy jedynie kosztów planowania
wstępnego.
projektu. Wraz z wnioskiem o refundację przedstawiane są wymagane załączniki, w
szczególności dowody dokonanych płatności. Urząd marszałkowski dokonuje oceny
kompletności i prawidłowości przedłożonego wniosku o refundację oraz zgodności realizacji
projektu z umową o dofinansowanie projektu. Płatności na rzecz beneficjenta dokonuje
ARiMR na podstawie autoryzacji dokonanej przez urząd marszałkowski. O dokonaniu
płatności Agencja informuje właściwy urząd marszałkowski.
projektu z zapisami w umowie o dofinansowanie projektu.
Schemat wdrażania:
Dokument
Proces
Podmiot
REALIZACJA DZIAŁANIA
PROJEKTU Z ZAŁĄCZNIKAMI
MARSZAŁKOWSKIEGO
SAMORZĄD GMINY LUB
INSTYTUCJA KULTURY
WNIOSEK - KARTA
WERYFIKACJI 1
WNIOSEK - KARTA
WERYFIKACJI 2
LISTA PROJEKTÓW
OCENA WEDŁUG KRYTERIÓW
PUNKTOWYCH
LISTA PROJEKTÓW
ZESTAWIENIE PROJEKTÓW DLA RKS
LISTA RANKINGOWA
PROJEKTÓW
OCENA SPEŁNIENIA PRZEZ PROJEKTY
KRYTERIUM REGIONALNEGO
REKOMENDACJA LISTY RANKINGOWEJ
REGIONALNY KOMITET
STERUJĄCY
LISTA PROJEKTÓW DO
REALIZACJI
ZATWIERDZENIE LISTY PROJEKTÓW DO
REALIZACJI
UMOWY O DOFINANSOWANIE
PROJEKTU
PODPISANIE UMÓW O DOFINANSOWANIE
PROJEKTÓW
MARSZAŁEK
WOJEWÓDZTWA
84
REALIZACJA ETAPU INWESTYCJI
ZŁOŻENIE WNIOSKU O REFUNDACJĘ - PO
ZAKOŃCZENIU ETAPU
BENEFICJENT
KARTA WERYFIKACJI
WERYFIKACJA FORMALNA I
MERYTORYCZNA WNIOSKU O REFUNDACJĘ
KARTA AUTORYZACJI
PŁATNOŚCI
PRZESŁANIE POTWIERDZENIA REALIZACJI
ETAPU PROJEKTU DO ARiMR
POLECENIE PRZELEWU
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
REALIZACJA OSTATNIEGO ETAPU INWESTYCJI
WNIOSEK O REFUNDACJĘ SPRAWOZDANIE KOŃCOWE Z
REALIZACJI PROJEKTU
ZŁOŻENIE WNIOSKU O REFUNDACJĘ WRAZ
ZE SPRAWOZDANIEM KOŃCOWYM Z
REALIZACJI PROJEKTU
BENEFICJENT
KARTA WERYFIKACJI
WNIOSKU O REFUNDACJĘ
WERYFIKACJA FORMALNA I
MERYTORYCZNA WNIOSKU O REFUNDACJĘ
KARTA AUTORYZACJI
PŁATNOŚCI
PRZESŁANIE POTWIERDZENIA REALIZACJI
PROJEKTU DO ARiMR
POLECENIE PRZELEWU
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
Pomoc będzie udzielana w formie grantów inwestycyjnych.
Wskaźniki produktu
- Liczba zatwierdzonych projektów:
- Łączna wartość kosztów poniesionych przez beneficjentów (całkowita wartość inwestycji)
- Łączna wartość zaangażowanych środków publicznych (w podziale na środki krajowe
oraz EFOiGR)
- Łączna wartość kosztów kwalifikowalnych
- Liczba i wartość zrealizowanych projektów w: wg kategorii inwestycji (odnowa wsi,
ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego)
- Zmiana poziomu bezrobocia w gminach po realizacji projektów
85
Wspólnota
Europejska
Budżet
EFOiGR - Sekcja
Państwa
Działanie
Jednostki
Samorządu
Inne publiczne
Prywatne
Terytorialnego
Orientacji
Odnowa wsi oraz
zachowanie i
ochrona dziedzictwa
kulturowego
(ogółem)
86
90,0
22,5
-
-
3.2.4. Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
Ostateczni beneficjenci (osoby, instytucje lub
wdrażanej pomocy)
Rodzaj pomocy
kosztów
(%)
(%)
(%)
Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do
rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności
działań lub alternatywnych źródeł dochodów
Brak
1307
2.4.
2004-2006
Rolnictwa
Rolnictwa
Osoby fizyczne – rolnicy, domownicy, osoby
prawne, które prowadzą działalność rolniczą
Osoby fizyczne – rolnicy, domownicy, osoby
prawne, które prowadzą działalność rolniczą
Finansów
Granty inwestycyjne
50%
107,14 mln euro
75 mln euro
32,14 mln euro
50%
50%
70%
35%
30%
15%
Oddziały Regionalne Agencji Restrukturyzacji i
Modernizacji Rolnictwa właściwe terytorialnie dla
miejsca realizacji projektu
87
Finansowanie: wkład Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR) Sekcja Orientacji – do 35% całkowitego kwalifikującego się kosztu; współfinansowanie
z budżetu państwa.
Poziom pomocy udzielanej beneficjentowi wynosi maksymalnie 50% kosztów
kwalifikowalnych.
Cele działania
Podjęcie lub rozwój dodatkowej działalności, wykorzystującej istniejące zasoby
gospodarstwa i regionu oraz uwzględniającej potrzeby rynku, stwarzać będzie warunki do
rozwoju wielofunkcyjnych i trwałych ekonomicznie gospodarstw.
Niniejsze działanie będzie:
sprzyjać tworzeniu alternatywnych źródeł dochodów;
promować pozytywny wizerunek wsi i rolnictwa w społeczeństwie;
sprzyjać zachowaniu zasobów przyrodniczych obszarów wiejskich;
ułatwiać dostęp rolników oraz pozostałych mieszkańców wsi do usług;
przyczyniać się do zwiększania opłacalności produkcji i usług w gospodarstwie.
Opis działania
Wspierane będą projekty związane z realizacją inwestycji służących podjęciu lub rozwijaniu
przez rolników, domowników, a także osoby prawne zajmujące się prowadzeniem
działalności rolniczej, dodatkowej działalności zbliżonej do rolnictwa.
Zakres pomocy
Wspierane będą projekty realizowane w związku z uruchomieniem lub rozwojem działalności
dodatkowej w zakresie:
agroturystyki16;
usług związanych z turystyką i wypoczynkiem;
usług na rzecz rolnictwa i gospodarki leśnej;
prowadzone na małą skalę przetwórstwo produktów rolnych lub jadalnych produktów
leśnych;
sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzących w większości z własnego
gospodarstwa;
wytwarzania materiałów energetycznych z biomasy (zagospodarowanie słomy,
odpadów łąkowych, leśnych, itp.) oraz zakładanie plantacji roślin wieloletnich
przeznaczonych na cele energetyczne;
rzemiosła i rękodzielnictwa;
drobnych usług na rzecz mieszkańców obszarów wiejskich;
e-commerce - sprzedaży lub promocji przez internet produktów rolnych, objętych
Załącznikiem I do Traktatu (WE) oraz towarów i usług odpowiadających zakresowi
niniejszego działania.
16
Pod pojęciem agroturystyki rozumie się przypadek, kiedy w czynnym gospodarstwie rolnym w
budynku mieszkalnym znajduje się nie więcej niż 5 pokoi przeznaczonych na wynajem (nie liczy się
pomieszczeń wspólnych takich jak np.: salonik, łazienki, kuchnie).
88
Szczegółowy wykaz wspieranych działalności, sporządzony na podstawie Rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (Dz.
U. z dnia 2 marca 2004 r.), zawarty jest w Załączniku nr 5.
Wysokość pomocy
Maksymalny poziom pomocy finansowej może wynosić 50% kosztów kwalifikowalnych.
Maksymalna wysokość pomocy finansowej udzielonej w ramach działania, w okresie
realizacji Programu, jednemu beneficjentowi i gospodarstwu rolnemu nie może przekroczyć
100 000 PLN.
Oznacza to, że:
1) jeden beneficjent może otrzymać pomoc w wysokości nie wyższej niż 100 000 PLN
w okresie realizacji Programu.
2) właściciele, współwłaściciele oraz domownicy ubiegający się o dofinansowanie
projektów realizowanych w ramach jednego gospodarstwa mogą otrzymać łączną pomoc
w wysokości nieprzekraczającej 100.000 PLN w okresie realizacji programu.
Beneficjenci
Osoby fizyczne, obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej: rolnicy oraz
domownicy.
Przez rolnika rozumie się osobę fizyczną, która spełnia następujące warunki:
prowadzi na własny rachunek działalność rolniczą jako posiadacz (samoistny albo
zależny) gospodarstwa rolnego17 położonego w granicach Rzeczypospolitej Polskiej;
opłaca podatek rolny;
nie pobiera renty w związku z orzeczeniem całkowitej, trwałej niezdolności do pracy,
stałej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury.
Domownikiem jest osoba bliska rolnikowi, która spełnia następujące warunki:
ukończyła 18 lat;
pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na
terenie jego gospodarstwa rolnego, położonego w granicach Rzeczypospolitej Polskiej,
albo w bliskim sąsiedztwie;
stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem
prac;.
jest objęta ubezpieczeniem w pełnym zakresie na podstawie przepisów Ustawy o
ubezpieczeniu społecznym rolników z tytułu ubezpieczenia wypadkowego,
chorobowego, macierzyńskiego i emerytalno-rentowego.
Rejestrze Sadowym, których celem zgodnie z wpisem do ww. rejestru jest prowadzenie
działalności rolniczej, i które prowadzą taką działalność w oparciu o gospodarstwo rolne,
położone w granicach Rzeczypospolitej Polskiej, będące własnością tych podmiotów.
17
Gospodarstwo rolne w rozumieniu Kodeksu cywilnego o obszarze nie mniejszym niż 1 ha użytków
rolnych.
89
Kryteria dostępu
Pomoc w ramach niniejszego działania może być przyznana, jeżeli spełnione są następujące
warunki:
1. w trakcie oceny wniosku o dofinansowanie projektu projekt złożony do finansowania
uzyskał co najmniej 2 punkty w oparciu o poniższe kryteria:
1. Bezrobocie na terenie, gdzie znajduje się gospodarstwo beneficjenta:
- gmina zagrożona szczególnie wysokim bezrobociem
1 punkt
18
strukturalnym
- bezrobocie w powiecie, w którym znajduje się
1 punkt
gospodarstwo beneficjenta, jest wyższe od średniej w
19
województwie
2. Dochód podatkowy gminy, w której znajduje się gospodarstwo beneficjenta, w przeliczeniu
na 1 mieszkańca, kształtuje się na poziomie:
2 punkty
-
powyżej 75% i poniżej 100%
-
powyżej 100%
1 punkt
0 punktów
3. W gospodarstwie rolnym, którego dotyczy projekt, na 1
osobę w nim pracującą przypada nie więcej niż 15 ha
przeliczeniowych powierzchni użytków rolnych.
4. Gospodarstwo spełnia kryterium wielkości ekonomicznej
przyjęte w Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich dla
gospodarstw niskotowarowych.
1 punkt
1 punkt
2. Warunkiem przyznania i udzielenia pomocy finansowej jest bieżące uregulowanie przez
beneficjenta zobowiązań podatkowych oraz zobowiązań z tytułu ubezpieczeń w ZUS lub
KRUS.
3. Projekt współfinansowany w ramach niniejszego
współfinansowany z innych środków pomocy publicznej.
działania
nie
może
być
4. Pomoc może być przyznana, jeżeli projekt jest uzasadniony ekonomicznie, co podlega
sprawdzeniu w trakcie oceny wniosku o dofinansowanie projektu.
5. Wspierane będą projekty realizowane w miejscowościach liczących do 5 tys. mieszkańców,
należących do gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich.
6. Pomoc może być przyznana lub udzielona jeżeli projekty, w stosunku do których przepisy
prawa nakładają taki obowiązek, spełniają lub spełniać będą wymagania w zakresie higieny
18
Wg wykazu powiatów [gmin] zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym,
stanowiącego załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 21 grudnia 1999 r. w sprawie
określenia powiatów [gmin] zagrożonych szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym (Dz. U. z
dnia 30 grudnia 1999 r., Nr 110, poz. 1264 z późn. zm.).
19
w każdym z ostatnich 6 miesięcy
90
produkcji, bezpieczeństwa żywności, ochrony środowiska oraz dobrostanu zwierząt.
Beneficjent ma obowiązek uzyskania wymaganych prawem dokumentów od odpowiednich
w tym przedmiocie służb.
7. W przypadku projektów w zakresie podjęcia działalności agroturystycznej lub usług
związanych z turystyką i wypoczynkiem, obejmujących tworzenie bazy noclegowej dla
turystyki wiejskiej (w tym usługi hotelarskie), warunkiem przyznania pomocy jest
przedstawienie opinii jednostki prowadzącej kategoryzację obiektów zakwaterowania co do
zgodności projektu z wymogami standaryzacji lub (w przypadku obiektów hotelarskich) –
przyrzeczenia zaszeregowania obiektu do odpowiedniego rodzaju i kategorii (promesy)
wydanej na podstawie art.39a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych.
Jeżeli projekt dotyczy obiektu już funkcjonującego należy:
w zakresie agroturystyki przedstawić dokument określający jego kategorię nadaną przez
jednostkę prowadzącą kategoryzację obiektów zakwaterowania;
w zakresie usług związanych z turystyką i wypoczynkiem, w tym usług hotelarskich,
przedstawić dokument określający jego kategorię nadaną przez jednostkę prowadzącą
kategoryzację oraz potwierdzenie wpisu do ewidencji obiektów hotelarskich oraz innych
obiektów (wymienionych w art. 35 ust. 2 ww. ustawy), prowadzonej na podstawie
art. 38 z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych.
Na etapie wniosku o refundację (po realizacji projektu w zakresie agroturystyki lub usług
związanych z turystyką i wypoczynkiem, w tym usług hotelarskich) beneficjent przedstawia
dokument określający kategorię obiektu, nadaną przez jednostkę prowadzącą kategoryzację
obiektów zakwaterowania.
Beneficjent nie może dokonać zmiany przeznaczenia projektu oraz przeniesienia na rzecz
innych osób prawa własności oraz nie może zawierać umów przewidujących przeniesienie
posiadania20 budynków, budowli, środków transportu, maszyn, narzędzi i urządzeń,
wyposażenia oraz inwentarza żywego – odpowiednio - nabytych, wybudowanych,
zmodernizowanych z wykorzystaniem środków z pomocy finansowej przyznanej na
podstawie umowy zawartej z ARiMR przed upływem 5 lat od dnia dokonania ostatniej
płatności. W uzasadnionych przypadkach ARiMR może udzielić zgody na odstąpienie od
ww. warunków. W przypadku, gdy w ramach projektu pomocą objęty był zakup inwentarza
żywego, ARiMR musi zostać poinformowana o utracie lub konieczności uboju danego
zwierzęcia.
umożliwienia dokonywania przez ARiMR lub inne uprawnione do tego podmioty
kontroli dokumentów lub wizytacji terenowej;
złożenia ankiety monitorującej;
20
Z wyjątkiem zobowiązań zaciąganych zgodnie z zakresem prowadzonej działalności gospodarczej
nie sprzecznych z celem i przeznaczeniem projektu, jeżeli przedmiot projektu służy świadczeniu usług
podmiotom trzecim.
91
-
obiekty wiejskiej bazy noclegowej, których dotyczyły projekty w zakresie agroturystyki
lub usług związanych z turystyką i wypoczynkiem, w tym usług hotelarskich, powinny
zachować standard (lub podwyższyć) lub pozostać w ewidencjach instytucji
prowadzących kategoryzację w okresie 5 lat od dokonania ostatniej płatności.
Inne zobowiązania beneficjenta określone są w umowie zawartej pomiędzy nim a ARiMR
Zasięg geograficzny - cały kraj, miejscowości liczące do 5 tysięcy mieszkańców w gminach
wiejskich lub miejsko-wiejskich.
a)
b)
c)
d)
beneficjenci: osoby fizyczne – rolnicy, domownicy, osoby prawne, które prowadzą działalność
rolniczą
e) beneficjenci ostateczni: osoby fizyczne – rolnicy, domownicy, osoby prawne, które prowadzą
działalność rolniczą.
Oddziale Regionalnym ARiMR właściwym terytorialnie dla miejsca realizacji projektu,
bezpośrednio bądź przesłać listem poleconym lub pocztą kurierską.
formalnej pod kątem poprawności jego wypełnienia, kompletności załączników.
uzupełnienia w terminie określonym przez Oddziale Regionalnym ARiMR, o czym
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega weryfikacji pod kątem zgodności z celami
i zasadami działania poprzez sprawdzenie:
zgodności projektu z zakresem pomocy, przewidzianym w ramach działania;
zgodności z kryteriami dostępu, w tym efektywności ekonomicznej projektu;
92
Projekty zgodne ze wszystkimi wymaganiami określonymi dla tego działania przyjmowane są
do realizacji według kolejności złożenia (rejestracji) wniosków, w ramach dostępnych
środków.
Przyjęcie projektu do realizacji następuje formalnie z chwilą zawarcia umowy pomiędzy
ARiMR i wnioskodawcą. Tekst umowy przesyłany jest do Wnioskodawcy, a jej podpisanie
planowanego projektu, pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w określonym zakresie
i terminie, udokumentuje poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań wynikających z umowy.
nieważności.
poniesione przed datą zawarcia umowy nie będą uznane jako koszty kwalifikowane. Zasada ta
nie dotyczy jedynie kosztów ogólnych - mogą one być poniesione przed podpisaniem umowy,
lecz nie wcześniej niż 1 stycznia 2004 r.
Wniosek o refundację składany jest w Oddziale Regionalnym ARiMR. Płatności dokonuje się
przez ARiMR zgodności realizacji projektu z umową.
zrealizowaniu całości projektu. Ostatnia płatność w ramach projektu może być dokonana po
złożeniu przez beneficjenta sprawozdania końcowego z realizacji projektu.
określone są procedurami ARiMR, zatwierdzonymi przez MRiRW.
Schemat wdrażania
Dokument
Proces
Podmiot
PROJEKTU
BENEFICJENT
PROJEKTU - KARTA WERYFIKACJI
OCENA MERYTORYCZNA
ARiMR
PROJEKTU
ZAWARCIE UMOWY Z BENEFICJENTEM
ARiMR
REALIZACJA – 1 ETAPU PROJEKTU
ZŁOŻENIE WNIOSKU O REFUNDACJĘ DO OR
ARiMR
BENEFICJENT
93
WYDATKÓW
WERYFIKACJA POPRAWNOŚCI RACHUNKOWEJ
ARiMR
ARiMR
POLECENIE PRZELEWU
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
- KARTA WERYFIKACJI
REALIZACJA ETAPU PROJEKTU*
REALIZACJI PROJEKTU
ZŁOŻENIE WNIOSKU O REFUNDACJĘ WRAZ ZE
SPRAWOZDANIEM KOŃCOWYM Z REALIZACJI
PROJEKTU DO OR ARiMR
BENEFICJENT
REALIZACJI PROJEKTU
- KARTA WERYFIKACJI
REFUNDACJĘ ORAZ SPRAWOZDANIA
KOŃCOWEGO Z UMOWĄ
WYDATKÓW
WERYFIKACJA POPRAWNOŚCI RACHUNKOWEJ
ARiMR
ARiMR
POLECENIE PRZELWU
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
Wskaźniki produktu
• Liczba zatwierdzonych projektów według kategorii projektu:
- agroturystyka
- usługi
- sprzedaż bezpośrednia
- inne
* W przypadku, gdy projekt jest realizowany w jednym etapie, procedura przebiega w sposób opisany
jak dla II etapu.
94
•
•
•
•
•
Łączna wartość kosztów poniesionych przez beneficjenta (całkowita wartość
projektów)
Łączna wartość zaangażowanych środków publicznych (w podziale na środki krajowe
oraz EFOiGR)
Łączna wartość kosztów kwalifikowalnych
Średnia intensywność pomocy finansowej w % kosztów kwalifikowalnych
Liczba gospodarstw rolnych, których wielkość ekonomiczna jest:
- ≥ 4 ESU
- < 4 ESU
• Liczba zrealizowanych projektów według kategorii projektu:
- agroturystyka
- usługi
- sprzedaż bezpośrednia
- inne
• Liczba miejsc pracy stworzonych lub zachowanych w wyniku wsparcia
• Liczba beneficjentów wg płci
• Wzrost rocznych dochodów z działalności pozarolniczej (dane z ankiety
monitorującej)
Budżet działania w latach 2004-2006 ( w mln Euro)
Wspólnota
Europejska
Działanie
EFOiGR Sekcja
Budżet
Państwa
Jednostki
Inne publiczne
Samorządu
Prywatne
Terytorialnego
Orientacji
Różnicowanie
działalności rolniczej
75,00
32,14
-
-
107,14
i... (ogółem)
95
3.2.5. Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
Beneficjenci ostateczni (osoby, instytucje lub grupy
pomocy)
Rodzaj pomocy
kosztów
96
obszarów wiejskich
Brak
1308
2.5.
2004 – 2006
Urzędy marszałkowskie
Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych
Rolnicy i mieszkańcy obszarów wiejskich
Finansów
Granty inwestycyjne
100%
132 mln euro
100 mln euro
32 mln euro
Ogółem 5,7%:
20% - w zakresie melioracji szczegółowych;
0% - w zakresie melioracji podstawowych.
Ogółem 94,3%:
Ogółem 75,8%:
62,5% - w zakresie melioracji szczegółowych;
Ogółem 71,4%:
Ogółem 24,2%:
37,5% - w zakresie melioracji szczegółowych;
Ogółem 22,9%:
Wnioski spełniające wymogi udziału w programie w
formie listy rankingowej projektów zostają przekazane
do Regionalnego Komitetu Sterującego, który ją
akceptuje i rekomenduje Zarządowi Województwa.
Zarząd województwa podejmuje decyzję o wyborze
projektów do realizacji.
Regionalny Komitet Sterujący (art.23 ustawy o
Narodowym Planie Rozwoju): przedstawiciele władz
samorządowych wszystkich szczebli, administracji
rządowej, instytucji zarządzających, oraz partnerów
społeczno - gospodarczych
Finansowanie
W przypadku projektów z zakresu melioracji podstawowych - działanie będzie finansowane
ze środków Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR) - Sekcja
Orientacji oraz środków budżetu państwa, w proporcjach 80% środki funduszu strukturalnego
EFOiGR - Sekcja Orientacji i 20% środki budżetu państwa. (Rozporządzenie Rady (WE) nr
1260/1999 art. 29 ust. 3a).
W przypadku projektów z zakresu melioracji szczegółowych, mających charakter projektów
infrastrukturalnych generujących dochód, wkład EFOiGR - Sekcja Orientacji wynosi do 50%
całkowitego kwalifikującego się kosztu (Rozporządzenie Rady (WE) nr 1260/1999 art. 29 ust.
4 (i). Pozostałe koszty (50% kosztów kwalifikowalnych), na etapie realizacji projektu
współfinansowane będą ze środków budżetu państwa, a następnie część kosztów (20%
kosztów kwalifikowalnych projektu) będzie spłacana przez właścicieli gruntów w rocznych
ratach po zakończeniu realizacji projektu. Wysokość opłat wnoszonych przez rolników
ustalona będzie proporcjonalnie do kosztów poniesionych na zmeliorowanie gruntów
należących do danego właściciela (PLN/ha).
Cele działania
Projekty z zakresu melioracji szczegółowych bezpośrednio wpływają na lepsze wykorzystanie
środków produkcji (np. nawozów), stabilność i jakość plonów, poprawę skuteczności i
efektywności zabiegów agrotechnicznych oraz ochronę użytków rolnych przed powodziami.
Warunkiem realizacji melioracji szczegółowych jest wykonanie projektów z zakresu
melioracji podstawowych oraz regulacji cieków naturalnych, które zapewniają odpływ wody
z urządzeń szczegółowych oraz magazynowanie i doprowadzenie wody do nawodnień, a
także ochronę terenów rolnych przed powodziami.
Opis działania
W ramach działania wspierane będą projekty z zakresu melioracji szczegółowych i
podstawowych oraz projekty związane z kształtowaniem przekroju podłużnego i
poprzecznego oraz układu poziomego koryta cieku naturalnego, wykraczające poza działania
związane z utrzymaniem wód, pod warunkiem, że służą one regulacji stosunków wodnych w
glebie, ułatwieniu jej uprawy oraz ochronie użytków rolnych przed powodziami.
Zakres pomocy
Wspierana będzie budowa lub modernizacja urządzeń melioracji wodnych określonych w
ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. Nr 115, poz. 1229, ze zmianami).
1. Budowa lub modernizacja urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, takich jak:
-
rowy wraz z budowlami związanymi z nimi funkcjonalnie;
rurociągi o średnicy poniżej 0,6m;
drenowania;
groble na obszarach nawadnianych;
systemy nawodnień grawitacyjnych;
fitomelioracje i agromelioracje;
systemy przeciwerozyjne;
97
-
pierwsze zagospodarowanie zmeliorowanych trwałych łąk i pastwisk.
2. Budowa lub modernizacja urządzeń melioracji wodnych podstawowych oraz
kształtowanie przekroju podłużnego i poprzecznego oraz układu poziomego koryta cieku
naturalnego, wykraczające poza działania związane z utrzymaniem wód, w tym:
budowle piętrzące, budowle upustowe oraz obiekty służące do ujmowania wody;
stopnie wodne, zbiorniki wodne;
kanały, wraz z budowlami związanymi z nimi funkcjonalnie;
rurociągi o średnicy co najmniej 0,6m;
budowle przeciwpowodziowe wraz z drogami dojazdowymi do tych budowli;
budowle regulacyjne;
stacje pomp z wyjątkiem stacji wykorzystywanych do nawodnień ciśnieniowych;
budowle wstrzymujące erozję wodną;
drogi dojazdowe, niezbędne do właściwego użytkowania obszarów zmeliorowanych.
Projekty realizowane będą zgodnie z polskim prawem, w szczególności:
z ustawą Prawo wodne, a więc na podstawie pozwoleń wodnoprawnych, które
uwzględniają ustalenia: planów gospodarowania wodami, planów ochrony
przeciwpowodziowej oraz przeciwdziałania skutkom suszy oraz warunków korzystania
z wód;
z ustawą Prawo budowlane, które nakłada, między innymi, obowiązek uzyskania
pozwolenia na budowę lub modernizację urządzeń melioracji wodnych lub ich
zgłoszenie;
z ustawą Prawo ochrony środowiska, które zobowiązuje do uzgodnienia inwestycji pod
kątem jej wpływu na środowisko.
W przypadku projektów obejmujących budowę urządzeń melioracji wodnych szczegółowych,
przy wyborze projektów do realizacji uwzględniona będzie efektywność ekonomiczna (okres
zwrotu poniesionych nakładów).
Projekty dotyczące budowy lub modernizacji urządzeń melioracji wodnych podstawowych
oraz kształtowania koryt naturalnych cieków wodnych, uwzględniać będą zapewnienie
ochrony przeciwpowodziowej.
Wysokość pomocy
W przypadku melioracji szczegółowych: poziom pomocy wynosi do 80% całkowitego
kwalifikującego się kosztu. W przypadku melioracji podstawowych: pokrycie całkowitych
kosztów kwalifikowalnych projektu.
Beneficjenci
Wojewódzkie Zarządy Melioracji i Urządzeń Wodnych
Kryteria dostępu
Kompleksowość inwestycji - objęcie projektem właściwego obszaru o nieprawidłowych
stosunkach wodnych lub zagrożonych powodzią.
98
Zgodnie z polskim prawem, projekty dotyczące budowy urządzeń melioracji wodnych
szczegółowych będą realizowane pod warunkiem wystąpienia właścicieli gruntów o
przeprowadzenie inwestycji w tym zakresie.
Projekt współfinansowany w ramach tego działania nie może być wspierany z innych
1. Projekty dotyczące budowy lub modernizacji urządzeń melioracji wodnych
szczegółowych, mogą być realizowane, jeżeli:
1) właściciele co najmniej 75% gruntów objętych planowanym projektem wystąpili do
Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych o przeprowadzenie
melioracji;
2) uzyskano pozwolenie wodnoprawne;
3) zgłoszono budowę lub uzyskano pozwolenie na budowę (w zależności od potrzeb);
4) dokonano oceny wpływu na środowisko, jeśli jest wymagane;
5) uzgodniono realizację projektu z zainteresowanymi województwami i w przypadku
wód granicznych z zainteresowanymi krajami;
6) uzgodniono projekt techniczny inwestycji z konserwatorem przyrody (jeśli jest
wymagane);
7) opracowano plan i źródła finansowania;
8) koszt projektu wg kosztorysu inwestorskiego min. 120 000 PLN.
2. Projekty dotyczące budowy lub modernizacji urządzeń melioracji wodnych
podstawowych oraz kształtowania przekroju podłużnego i poprzecznego oraz układu
poziomego koryta cieku naturalnego, wykraczające poza działania związane z
utrzymaniem wód, mogą być realizowane, jeżeli:
1)
2)
3)
4)
uzyskano pozwolenie wodnoprawne;
uzyskano pozwolenie na budowę;
dokonano oceny wpływu na środowisko (jeśli jest wymagane);
uzgodniono projekt z zainteresowanymi województwami, regionalnymi zarządami
gospodarki wodnej i w przypadku wód granicznych z zainteresowanymi krajami;
5) uzgodniono projekt techniczny inwestycji z konserwatorem przyrody (jeśli jest
wymagane);
6) opracowano plan i źródła finansowania;
7) koszt projektu wg kosztorysu inwestorskiego wynosi min. 120 000 PLN.
Beneficjent nie może przeznaczyć przyznanych środków na działania inwestycyjne nie
wykazywane w projektach z zakresu melioracji szczegółowych i podstawowych oraz
kształtowania przekroju podłużnego i poprzecznego oraz układu poziomego koryta cieku
naturalnego.
umożliwienia dokonywania przez właściwy miejscowo Urząd Marszałkowski, ARiMR
lub inne upoważnione do tego podmioty kontroli dokumentów lub wizytacji terenowej
w trakcie realizacji projektu oraz przez okres 5 lat od dokonania ostatniej płatności;
99
Inne zobowiązania beneficjenta określane są w decyzji zarządu województwa (instytucji
wdrażającej) o realizacji projektu.
Zakres geograficzny – lokalizacja - cały kraj
a)
b)
c)
d)
e)
instytucja wdrażająca: urzędy marszałkowskie;
beneficjenci: Wojewódzkie Zarządy Melioracji i Urządzeń Wodnych;
beneficjenci ostateczni: rolnicy i mieszkańcy obszarów wiejskich.
Wniosek Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych o dofinansowaniu
projektu, wraz z wymaganymi załącznikami, należy złożyć we właściwym miejscowo
urzędzie marszałkowskim.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega w urzędzie marszałkowskim ocenie pod
względem kompletności, poprawności formalnej oraz zgodności z warunkami programu.
Za datę złożenia wniosku uznawany jest dzień, w którym urząd marszałkowski otrzymał
wniosek poprawnie wypełniony wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega weryfikacji pod kątem zgodności z celami i
zasadami programu poprzez sprawdzenie:
zgodności projektu z kryteriami dostępu.
Wydanie decyzji zarządu województwa o wyborze do realizacji poszczególnych projektów w
ramach działania Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi poprzedzona jest
sporządzeniem trzech (niżej wymienionych) list rankingowych projektów i przekazaniem ich
do akceptacji Regionalnego Komitetu Sterującego. Na listach rankingowych projektów,
obejmujących regulację cieków wodnych oraz modernizację urządzeń melioracji wodnych
podstawowych i szczegółowych projekty umieszczane są według kolejności złożenia
wniosków o dofinansowanie projektu, natomiast w przypadku projektów budowy urządzeń
melioracji wodnych szczegółowych – w kolejności wynikającej z analizy ekonomicznej.
Ponieważ przyjęto różne kryteria przy sporządzaniu list projektów oraz różny udział środków
EFOiGR w finansowaniu projektów, właściwy marszałek województwa, odpowiedzialny za
planowanie i programowanie inwestycji z zakresu melioracji wodnych, dokonuje podziału
środków, ustalonych na działanie, na:
a)
budowę i modernizacje urządzeń melioracji wodnych podstawowych;
b)
modernizację urządzeń melioracji wodnych szczegółowych;
c)
budowę nowych urządzeń melioracji wodnych szczegółowych.
Zamknięcie list rankingowych projektów następuje z chwilą wyczerpania środków
przewidzianych na finansowanie ww. rodzajów projektów. Zakwalifikowanie projektu do
100
realizacji następuje z chwilą podjęcia przez Zarząd Województwa decyzji o wyborze
projektów do realizacji.
Realizacja projektu może być rozpoczęta z chwilą otrzymania przez WZMiUW od Zarządu
Województwa decyzji o jego realizacji. W decyzji Zarząd Województwa określa obowiązki
WZMiUW, w tym obowiązek wykonania robót w określonym zakresie i terminie,
udokumentowania poniesionych kosztów. Koszty poniesione przed datą wydania przez
Zarząd Województwa decyzji o realizacji projektu nie będą uznane jako koszty
przed wydaniem decyzji, lecz nie wcześniej niż 1 stycznia 2004 r. lub w przypadku kosztów,
do których stosuje się ustawa Prawo o zamówieniach publicznych, dzień wejścia w życie jej
nowelizacji, tj. 2.03.2004 r.
Po podpisaniu decyzji beneficjent dokonuje wyboru dostawców towarów i usług w ramach
projektu zgodnie z wymogami ustawy Prawo o zamówieniach publicznych. Po
rozstrzygnięciu przetargu beneficjent ma obowiązek przedstawić informację na temat kosztów
projektu wynikających z postępowania przetargowego. W przypadku, gdy koszt projektu jest
niższy od planowanego, dokonywana jest korekta wysokości kwoty pomocy zawartej w
decyzji.
Kopię decyzji otrzymuje Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jako beneficjent
końcowy, tj. instytucja dokonująca płatności na rzecz beneficjenta.
Decyzja może zostać zmodyfikowana na wniosek jednej ze stron. Każda zmiana warunków
powinna być dokonana w formie pisemnej w drodze aneksu, pod rygorem nieważności.
Decyzja może być zmieniona na wniosek beneficjenta, w szczególności w wyniku zmiany
ceny realizacji projektu. W przypadku zmiany ceny realizacji projektu, między innymi w
wyniku wyłonienia wykonawcy oferującego cenę niższą od ceny ustalonej w kosztorysie
inwestorskim i powstania wolnych środków finansowych, na listę projektów można
wprowadzić dodatkowe projekty.
projektu. Wraz z wnioskiem o refundację przedstawiane są wymagane załączniki, w
szczególności dowody dokonanych płatności. Urząd marszałkowski dokonuje oceny
kompletności i prawidłowości przedłożonego wniosku o dofinansowanie projektu oraz
zgodności realizacji projektu z umową. Płatności na rzecz beneficjenta dokonuje ARiMR na
podstawie autoryzacji dokonanej przez urząd marszałkowski. O dokonaniu płatności Agencja
informuje właściwy urząd marszałkowski.
projektu z zapisami w decyzji.
101
Schemat wdrażania
Dokument
Proces
Inicjujący
PROJEKTU
MARSZAŁKOWSKIEGO
Wojewódzki Zarząd Melioracji i
Urządzeń Wodnych
WNIOSEK - KARTA WERYFIKACJI
LISTA PROJEKTÓW
ZESTAWINIE PROJEKTÓW
SPEŁNIAJĄCYCH WARUNKI UDZIAŁU
W PROGRAMIE
PRZYGOTOWANIE PROPOZYCJI LIST
RANKINGOWYCH WRAZ Z OPINIĄ
PRZEKAZANIE LIST RANKINGOWYCH
DO RKS
LISTA RANKINGOWA PROJEKTOW
AKCEPTACJA LISTY RANKINGOWEJ
PROJEKTÓW
RKS
LISTA PROJEKTOW DO REALIZACJI
DECYZJE O WYBORZE PROJEKTOW DO
REALIZACJI
DECYZJA
PRZEKAZANIE WZMiUW DECYZJI O
REALIZACJI PROJEKTÓW
PO ZAKOŃCZENIU ETAPU
Urządzeń Wodnych
WNIOSEK O REFUNDACJĘ - KARTA
O REFUNDACJHĘ
WERYFIKACJI
WERYFIKACJA ZGODNOŚCI WNIOSKU
O REFUNDACJĘ Z DECYZJĄ
ETAPU PROJEKTU
ARiMR
PŁATNOŚCI
POLECENIE PRZELEWU
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
WNIOSEK O REFUNDACJĘ WRAZ ZE ZŁOŻENIE WNIOSKU O REFUNDACJĘ
WRAZ ZE SPRAWOZDANIEM Z
INWESTYCJI
REALIZACJI INWESTYCJI
WNIOSEK O REFUNDACJĘ - WRAZ
O REFUNDACJĘ
ZE SPRAWOZDANIEM Z
OCENA I ZATWIERDZENIE
REALIZACJI PROJEKTU - KARTA
SPRAWOZDANIA
WERYFIKACJI
WERYFIKACJA ZGODNOŚCI WNIOSKU
O REFUNDACJĘ Z DECYZJĄ
102
Urządzeń Wodnych
PŁATNOŚCI
POLECENIE PRZELEWU
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
Pomoc finansowa udzielana będzie w formie grantów inwestycyjnych, na zasadzie refundacji
Wskaźniki produktu
• Liczba zatwierdzonych projektów według kategorii inwestycji:
- regulacja stosunków wodnych na użytkach rolnych;
- budowa i modernizacja urządzeń melioracji wodnych podstawowych wraz z
robotami związanymi z kształtowaniem przekroju podłużnego i poprzecznego, a także
układu poziomego koryta cieku naturalnego, wykraczającymi poza działania związane
z utrzymaniem wód.
oraz EFOiGR)
• Powierzchnia gruntów objętych nowymi pracami melioracyjnymi wg kategorii
inwestycji;
• Powierzchnia użytków zielonych oraz gruntów ornych, na których dokonano
modernizacji urządzeń melioracyjnych wg kategorii inwestycji;
• Efekty rzeczowe urządzeń melioracji wodnych podstawowych oraz długość cieków
naturalnych, na których wykonano roboty polegające na kształtowaniu przekroju
podłużnego i poprzecznego a także układu poziomego koryta cieku naturalnego,
wykraczające poza działania związane z utrzymaniem wód.
• Średnie plony w gospodarstwach na obszarze objętym projektem (w porównaniu do
roku poprzedzającego rozpoczęcie realizacji projektu)
103
Wspólnota
Europejska
Działanie
EFOiGR - Sekcja
Budżet
Państwa
Jednostki
Samorządu
Inne publiczne
Prywatne*
Terytorialnego
Orientacji
Gospodarka zasobami
wodnymi wsi (ogółem)
100,00
32,00
Melioracje szczegółowe
20,00
12,00
Melioracje podstawowe
80,00
20,00
*
-
-
8,00
8,00
Środki te zostaną wniesione przez rolników do budżetu państwa po zakończeniu realizacji projektu w formie
opłaty inwestycyjnej w piętnastu równych rocznych ratach. W trakcie realizacji projektu, środki w podanej
wielkości zapewnia budżet państwa.
104
3.2.6. Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
Beneficjenci ostateczni (osoby, instytucje lub
wdrażanej pomocy)
Rodzaj pomocy
kosztów
(%)
(%)
(%)
obszarów wiejskich
Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej
związanej z rolnictwem
Brak
1309
2.6.
2004 – 2006
Osoby fizyczne lub prawne prowadzące działalność
rolniczą.
Osoby fizyczne lub prawne prowadzące działalność
rolniczą
Finansów
Granty inwestycyjne
50%
40,71 mln euro
28,50 mln euro
12,21 mln euro
50%
50%
70%
35%
30%
15%
Oddziały Regionalne ARiMR właściwe terytorialnie
dla miejsca realizacji projektu
105
Finansowanie: wkład Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) –
Sekcja Orientacji do 35% całkowitego kwalifikującego się kosztu, współfinansowanie z
budżetu państwa. Poziom pomocy finansowej udzielanej beneficjentowi wynosi maksymalnie
50% kosztów kwalifikowalnych projektu.
Cele działania
Pomoc udostępniona w ramach działania prowadzić będzie do:
poprawy lub umożliwienia rolnikom dostępu do infrastruktury technicznej;
ochrony i poprawy stanu środowiska naturalnego;
poprawy warunków sanitarno – higienicznych na obszarach wiejskich;
wzrostu dochodu rolniczego;
poprawy organizacji produkcji rolniczej.
Opis działania
Realizowane w ramach działania projekty będą miały charakter uzupełniający w stosunku do
projektów większej skali, przeprowadzanych w oparciu o współfinansowanie ze środków
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR).
Zakres pomocy
W ramach tego działania wspierane będą następujące typy projektów.
1. Budowa lub remont połączony z modernizacją dróg wewnętrznych, w tym:
dróg wewnętrznych, nie zaliczanych do żadnej z kategorii dróg publicznych;
placów manewrowych, dojazdów itp., na terenie prowadzenia przez beneficjenta
działalności rolniczej.
Nie podlegają finansowaniu
utrzymanie dróg wewnętrznych, placów manewrowych, dojazdów;
drogi wewnętrzne na obszarach zmeliorowanych w ramach działania Gospodarowanie
rolniczymi zasobami wodnymi;
zakup maszyn i narzędzi służących do budowy.
2. Budowa lub remont połączony z modernizacją urządzeń zaopatrzenia w wodę, w tym:
ujęć wody;
urządzeń służących do magazynowania i uzdatniania wody;
sieci i przyłączy wodociągowych;
urządzeń regulujących ciśnienie wody.
projekty zaopatrzenia w wodę pastwisk i nawadniania upraw, które mogą być
przedmiotem wsparcia w ramach działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych;
urządzenia zaopatrzenia w wodę będące w posiadaniu gmin, przedsiębiorstw
wodociagowo-kanalizacyjnych, spółek wodnych;
zakup maszyn i narzędzi służących do budowy;
eksploatacja urządzeń wodociągowych.
106
3. Budowa lub remont połączony z modernizacją urządzeń do odprowadzania i oczyszczania
ścieków, w tym:
urządzeń do gromadzenia, odprowadzania, przesyłania i oczyszczania ścieków
pochodzących z gospodarstwa domowego lub rolnego.
projekty z zakresu ochrony środowiska ujęte w działaniach Inwestycje w
gospodarstwach rolnych oraz Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych;
urządzenia kanalizacyjne będące w posiadaniu gmin, przedsiębiorstw wodociągowokanalizacyjnych, spółek wodnych;
urządzenia do oczyszczania ścieków przemysłowych;
eksploatacja urządzeń kanalizacyjnych;
budowa dróg związanych z budową oczyszczalni.
4. Budowa lub remont połączony z modernizacją sieci i urządzeń zaopatrzenia w energię, w
tym:
przyłączy do istniejącej sieci energetycznej: elektroenergetycznej, gazowej, cieplnej;
instalacji elektroenergetycznych;
indywidualnych urządzeń zaopatrzenia w energię ze źródeł skojarzonych lub
odnawialnych.
projekty zaopatrzenia w energię ujęte w działaniu Inwestycje w gospodarstwach
rolnych;
eksploatacja sieci i urządzeń zaopatrzenia w energię;
sieci i urządzenia energetyczne będące w posiadaniu przedsiębiorstw energetycznych;
opłaty za przyłączenie do sieci.
Wysokość pomocy
Maksymalny poziom pomocy finansowej może wynieść 50% kosztów kwalifikowalnych,
jednak nie więcej niż:
Typy projektów
1. Budowa lub remont połączony z modernizacją dróg
wewnętrznych
2. Budowa lub remont połączony z modernizacją
urządzeń zaopatrzenia w wodę
urządzeń do odprowadzania i oczyszczania ścieków
urządzeń zaopatrzenia w energię
Górna granica pomocy finansowej
w zależności od typu projektu
200 tys. PLN
80 tys. PLN
80 tys. PLN
120 tys. PLN
Beneficjenci
Osoby fizyczne będące obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej i prowadzące
na terenie Rzeczypospolitej Polskiej działalność rolniczą jako posiadacze samoistni lub
107
zależni gospodarstw rolnych21 bądź produkcję w działach specjalnych produkcji rolnej
w oparciu o nieruchomości rolne będące w posiadaniu samoistnym lub zależnym.
Rejestrze Sądowym, które zgodnie z wpisem do ww. rejestru prowadzą działalność rolniczą
lub produkcję w działach specjalnych produkcji rolnej w granicach Rzeczypospolitej Polskiej
w oparciu o nieruchomości będące w posiadaniu samoistnym lub zależnym.
Pomoc nie może być udzielona podmiotom, których działalność w zakresie rolnictwa lub
działów specjalnych produkcji rolnej ogranicza się do produkcji zwierząt laboratoryjnych,
entomofagów lub hodowli i chowu innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym.
Pomoc nie może być przyznana osobie fizycznej pobierającej rentę w związku z orzeczeniem
całkowitej, trwałej niezdolności do pracy, stałą rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy
lub emeryturę.
Kryteria dostępu
Wspierane będą projekty realizowane w miejscowościach liczących do 5 tys. mieszkańców,
należących do gmin wiejskich lub miejsko-wiejskich.
Ponadto pomoc finansowa przyznana będzie na projekty, na które uzyskano pozwolenia
konieczne dla realizacji projektu.
beneficjenta zobowiązań podatkowych i z tytułu ubezpieczeń w ZUS lub KRUS.
Projekt współfinansowany w ramach niniejszego działania nie może być współfinansowany z
innych środków pomocy publicznej.
Beneficjent nie może dokonać zmiany przeznaczenia inwestycji oraz przeniesienia na rzecz
innych osób prawa własności lub zawierać umów przewidujących przeniesienie posiadania
budynków, budowli, maszyn i urządzeń, wyposażenia, odpowiednio - nabytych,
wybudowanych lub zmodernizowanych z wykorzystaniem środków z pomocy finansowej,
przyznanej na podstawie umowy zawartej z ARiMR, przed upływem 5 lat od dnia dokonania
ostatniej płatności. W uzasadnionych przypadkach ARiMR może udzielić zgody na
odstąpienie od ww. warunków.
Ponadto, beneficjent ma obowiązek:
umożliwienia dokonywania przez ARiMR lub inne uprawnione do tego podmioty
kontroli dokumentów lub wizytacji terenowej.
21
108
Inne zobowiązania beneficjenta określone są umową zawartą pomiędzy nim a ARiMR
a)
b)
c)
d)
e)
beneficjenci: osoby fizyczne lub prawne prowadzące działalność rolniczą;
beneficjenci ostateczni: osoby fizyczne lub prawne prowadzące działalność rolniczą.
Oddziale Regionalnym ARiMR właściwym terytorialnie dla miejsca realizacji projektu,
bezpośrednio bądź przesłać listem poleconym lub pocztą kurierską.
formalnej m.in. pod kątem poprawności jego wypełnienia, kompletności załączników.
uzupełnienia w terminie określonym przez Oddziale Regionalnym ARiMR, o czym
Za datę złożenia wniosku uznawana jest data, kiedy Oddziale Regionalnym ARiMR otrzymał
wpłynięcia do Oddziale Regionalnym ARiMR ostatniego z brakujących dokumentów.
zasadami działania poprzez sprawdzenie:
zgodności projektu z zakresem pomocy przewidzianym w ramach Działania;
zgodności z kryteriami dostępu.
Projekty zgodne ze wszystkimi wymaganiami określonymi dla tego działania przyjmowane są
do realizacji według kolejności złożenia (rejestracji) wniosków, w ramach dostępnych
środków.
dofinansowanie projektu pomiędzy ARiMR i wnioskodawcą. Tekst umowy przesyłany jest do
Wnioskodawcy, a jej podpisanie następuje w siedzibie Oddziału Regionalnego ARiMR.
109
planowanego projektu, pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w określonym zakresie i
nieważności.
poniesione przed datą zawarcia umowy nie będą uznane jako koszty kwalifikowalne. Zasada
ta nie dotyczy jedynie kosztów ogólnych - mogą one być poniesione przed podpisaniem
umowy, lecz nie wcześniej niż 1 stycznia 2004 r.
Wniosek o refundację składa się w Oddziale Regionalnym ARiMR. Płatności dokonuje się po
złożeniu przez beneficjenta wniosku o refundację wraz ze wszystkimi wymaganymi
zrealizowaniu całości projektu. Płatność po zrealizowaniu całości projektu może być
dokonana, po złożeniu przez beneficjenta sprawozdania końcowego z realizacji projektu.
Szczegółowe zasady obsługi wniosków o pomoc i wniosków o płatność określone są
procedurami ARiMR, zatwierdzonymi przez MRiRW.
Schemat wdrażania
Dokument
Proces
Podmiot
PROJEKTU
BENEFICJENT
WNIOSKU
OCENA MERYTORYCZNA
ARiMR
PROJEKTU
ZAWARCIE UMOWY Z
BENEFICJENTEM
ARiMR
REFUNDACJĘ - PO ZAKOŃCZENIU
ETAPU - DO ARiMR
BENEFICJENT
WNIOSEK O REFUNDACJĘ - KARTA
WERYFIKACJI
WNIOSKU
WNIOSKU O REFUNDACJĘ Z
UMOWĄ
ARiMR
110
SPRAWDZENIE
KWALIFIKOWALNOŚCI
WYDATKÓW
RACHUNKOWEJ
POLECENIE PRZELEWU
PŁATNOŚCI
ARiMR
KSIĘGA
ARiMR
ARiMR
REALIZACJA OSTATNIEGO ETAPU PROJEKTU (*)
POLECENIE PRZELEWU
REFUNDACJĘ WRAZ ZE
PROJEKTU DO ARiMR
WNIOSKU
WNIOSKU O REFUNDACJĘ oraz
SPRAWOZDANIA Z UMOWĄ
SPRAWDZENIE
KWALIFIKOWALNOŚCI
WYDATKOW
RACHUNKOWEJ
PŁATNOŚCI
KSIĘGA
REALIZACJI PROJEKTU
BENEFICJENT
ARiMR
ARiMR
ARiMR
ARiMR
Wskaźniki produktu
• Liczba zatwierdzonych projektów według typu projektu:
- drogi wewnętrzne
- zaopatrzenie w wodę
- odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
- zaopatrzenie w energię
• Koszty projektu
- całkowite
- kwalifikowalne
- sfinansowane ze środków publicznych:
UE
krajowe
• Średnia intensywność pomocy (%)
• Średnia wysokość pomocy
111
• Długość wybudowanych lub zmodernizowanych dróg wewnętrznych
• Powierzchnia wybudowanych lub zmodernizowanych placów manewrowych,
dojazdów
• Liczba wybudowanych lub zmodernizowanych ujęć wody
• Liczba wybudowanych i zmodernizowanych urządzeń uzdatniających lub
magazynujących wodę
• Długość wybudowanych lub zmodernizowanych sieci wodociągowych
• Liczba i długość wybudowanych lub zmodernizowanych przyłączy do sieci
wodociągowych
• Długość wybudowanych lub zmodernizowanych sieci kanalizacyjnych
• Liczba i długość wybudowanych lub zmodernizowanych przyłączy do sieci
kanalizacyjnych
• Liczba wybudowanych lub zmodernizowanych indywidualnych oczyszczalni ścieków
• Liczba i długość przyłączy do sieci energetycznej: elektroenergetycznej, gazowej,
cieplnej
• Liczba indywidualnych urządzeń zaopatrzenia w energię
• Liczba gospodarstw rolnych i domowych o poprawionych warunkach dostępu do
infrastruktury wg typów projektów:
- drogi wewnętrzne
- zaopatrzenie w wodę
- odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
- zaopatrzenie w energię
Szacunkowa liczba mieszkańców wsi odnoszących bezpośrednią korzyść (związaną z
poprawą warunków życia lub prowadzenia działalności rolniczej) z realizacji projektu
Wspólnota
Europejska
Działanie
Budżet
EFOiGR –
Państwa
Sekcja
Jednostki
Inne
Samorządu
Prywatne
publiczne
Terytorialnego
Orientacji
Rozwój i ulepszanie
infrastruktury
technicznej związanej z
rolnictwem (ogółem)
112
28,50
12,21
-
-
40,71
3.2.7. Pilotażowy Program Leader+
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja
sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich
Pilotażowy Program Leader+
Brak
1305
Numer działania
Beneficjenci (projektodawcy) – Schemat I:
2.7.
2004-2006
Beneficjenci(projektodawcy) – Schemat II:
społeczne bezpośrednio korzystające z wdrażanej pomocy) –
Schemat I:
Lokalne Grupy Działania (LGD).
społeczne bezpośrednio korzystające z wdrażanej pomocy) –
Schemat II:
Rodzaj pomocy
Max. wysokość pomocy w % kwalifikujących się kosztów
Schemat I:
Schemat II:
Wsparcie finansowe Unii Europejskiej-ogółem
Schemat I:
Schemat II:
Wsparcie finansowe krajowe-ogółem
Schemat I:
Schemat II:
Skład grup roboczych wybierających projekty i Komitetów
Sterujących
Samorządy gmin wiejskich i miejsko – wiejskich lub ich związki,
osoby prawne: fundacje, stowarzyszenia lub ich związki oraz
organizacje pozarządowe (inne niż wymienione wyżej)
Mieszkańcy obszarów wiejskich
Mieszkańcy obszarów wiejskich
Departament Instytucji Płatniczej w Ministerstwie Finansów
Pomoc finansowa
100%
19,0 mln euro
5,7 mln euro
13,3 mln euro
15,0 mln euro
4,5 mln euro
10,5 mln euro
4,0 mln euro
1,2 mln euro
2,8 mln euro
100%
80%
80%
20%
20%
Wybór projektów dokonywany na podstawie kryteriów
punktowych. W ocenę projektów włączona Grupa Robocza
Komitetu Sterującego SPO. Listy rankingowe projektów są
rekomendowane MRiRW przez KS SPO do akceptacji.
Komitet Sterujący SPO (art. 23 ustawy o NPR): przedstawiciele
instytucji zarządzającej, ministrów właściwych ze względu na
specyfikę SPO, jednostki monitorująco-kontrolnej EFOiGR –
Sekcja Orientacji, ogólnopolskich organizacji jednostek
samorządu terytorialnego oraz partnerów społecznych i
gospodarczych.
Grupa robocza: członkowie Komitetu Sterującego SPO lub
eksperci.
113
Sekcja Orientacji – do 80% całkowitego kwalifikującego się kosztu; 20% –
współfinansowanie z budżetu państwa.
Cele działania
Realizacja działania ma na celu stymulowanie lokalnych inicjatyw na rzecz rozwoju obszarów
wiejskich – tworzenie zintegrowanych strategii rozwoju obszarów wiejskich (ZSROW),
budowanie partnerstw publiczno prywatnych (Lokalnych Grup Działania - LGD) oraz
podejmowanie przez nie działań na rzecz rozwoju i promocji regionu.
Pilotażowy Program Leader + sprzyjać będzie lepszemu wykorzystaniu potencjału
rozwojowego terenów wiejskich, poprawie ich konkurencyjności jako miejsca zamieszkania i
prowadzenia działalności gospodarczej, a także przyczyni się do aktywizacji oraz współpracy
lokalnych środowisk.
Szczegółowe cele działania dla Schematu I:
-
wsparcie przygotowania strategii rozwoju obszarów wiejskich;
wsparcie procesu tworzenia Lokalnych Grup Działania (LGD);
promocja obszarów wiejskich;
mobilizacja ludności do wzięcia aktywnego udziału w procesie rozwoju obszarów
wiejskich.
Szczegółowe cele działania dla Schematu II:
-
wsparcie działalności Lokalnych Grup Działania (LGD) na rzecz realizacji strategii;
promocja obszarów wiejskich;
mobilizacja ludności do wzięcia aktywnego udziału w procesie rozwoju obszarów
wiejskich;
upowszechnianie i wymiana informacji o inicjatywach związanych z aktywizacją
ludności na obszarach wiejskich.
Opis działania
Działanie Pilotażowy Program Leader + ma na celu pobudzenie aktywności środowisk
lokalnych i ich zaangażowanie w tworzenie oraz realizację lokalnych strategii rozwoju
obszarów wiejskich.
Pilotażowy Program LEADER + wdrażany będzie w ramach dwóch schematów.
Celem Schematu I jest tworzenie lokalnych partnerstw publiczno-prywatnych (Lokalnych
Grup Działania – LGD) oraz dokonanie z inicjatywy środowisk lokalnych analizy możliwości
rozwojowych terenów wiejskich i opracowanie na tej podstawie zintegrowanych strategii
rozwoju obszarów wiejskich (ZSROW).
W tym celu, w ramach Schematu I, realizowane będą działania szkoleniowe, informacyjne
oraz doradcze, służące zaangażowaniu mieszkańców w proces przygotowywania koncepcji
rozwoju terenów wiejskich i tworzenia partnerstw publiczno-prywatnych.
114
W ramach Schematu II Lokalne Grupy Działania, posiadające odpowiednie doświadczenie i
potencjał administracyjny niezbędny dla zarządzania środkami publicznymi, wdrażać będą
plany obejmujące wsparcie realizacji strategii oraz promocję obszarów wiejskich i
animowanie współpracy partnerów lokalnych.
Schemat II pozwoli na realizację kompleksowych projektów o charakterze wielosektorowym,
uwzględniających m. in. rozwój turystyki, ochronę oraz promocję środowiska naturalnego,
krajobrazu i zasobów historyczno – kulturowych, popularyzację i rozwój produkcji wyrobów
regionalnych a także działania szkoleniowe.
Zintegrowane strategie rozwoju obszarów wiejskich, przygotowywane z inicjatywy
środowisk lokalnych w ramach Schematu I i wdrażane w ramach Schematu II, określać będą
kierunki rozwoju objętych nimi terenów. Strategie te powinny uwzględniać co najmniej jedno
z następujących zagadnień:
zastosowanie nowych informacji know-how i nowych technologii w celu podniesienia
konkurencyjności produktów i usług terenów wiejskich;
poprawa jakości życia na terenach wiejskich;
podnoszenie wartości lokalnych produktów zwłaszcza przez ułatwianie małym
jednostkom produkcyjnym dostępu do rynków dzięki wspólnym działaniom;
wykorzystanie zasobów naturalnych i kulturowych, w tym potencjału obszarów
należących do sieci Natura 2000.
Schematy I i II wdrażane będą odrębnie. Nabór wniosków dla Schematu II rozpocznie się w
około rok po zatwierdzeniu programu.
Zakres pomocy
Schemat I:
-
działania informacyjne, szkoleniowe i promocyjne związane ze stymulowaniem udziału
mieszkańców i organizacji działających na terenach wiejskich w procesie planowania
strategii rozwoju;
opracowywanie strategii rozwoju obszarów wiejskich i wsparcie techniczne procesu ich
przygotowywania (analizy, ekspertyzy, wsparcie doradcze, prace studialne itp.);
pomoc doradcza i ekspercka związana z tworzeniem Lokalnych Grup Działania (LGD).
Schemat II:
-
działalność operacyjna LGD;
promocja i informacja dotycząca założeń i sposobu realizacji strategii rozwoju obszarów
wiejskich;
pomoc szkoleniowa i doradcza w zakresie przygotowywania i realizacji projektów
wpisujących się w strategię rozwoju obszarów wiejskich;
przygotowywanie opracowań, analiz, dokumentacji związanej ze szczegółowym
planowaniem inwestycji oraz kreowaniem nowych produktów, usług zgodnie z
założeniami strategii rozwoju obszarów wiejskich;
organizacja imprez promujących region, jego produkty, usługi, kulturę, sztukę itp.;
współpraca i wymiana doświadczeń pomiędzy LGD (na poziomie krajowym i
międzynarodowym) w zakresie wdrażania strategii oraz organizacji pracy LGD
(zarządzanie, monitorowanie itp.).
115
Wysokość pomocy
Maksymalny poziom pomocy finansowej wynosi 100 % kosztów kwalifikowalnych.
Maksymalna wysokość pomocy przy realizacji projektu w ramach I Schematu wynosi –
150 000 PLN.
Maksymalna wysokość pomocy przy realizacji strategii w ramach II Schematu wynosi –
1 500 000 PLN.
Beneficjenci
Schemat I – Samorządy gmin wiejskich i miejsko – wiejskich lub ich związki, osoby prawne:
fundacje, stowarzyszenia lub związki stowarzyszeń oraz organizacje pozarządowe (inne niż
wymienione wyżej).
Schemat II – Lokalne Grupy Działania (LGD), tj. fundacje, stowarzyszenia lub związki
stowarzyszeń, spełniające kryteria wymienione powyżej.
Kryteria dostępu
Schemat I
1. Pomoc może być przyznana podmiotom, których statutowym zadaniem jest działanie na
rzecz rozwoju obszarów wiejskich, w tym jednostkom samorządu terytorialnego lub ich
związkom.
2. Projekt dotyczy obszaru co najmniej jednej gminy.
3. W przypadku zgłoszenia więcej niż jednego wniosku dla danego obszaru, wymagane
będzie złożenie deklaracji ze strony wnioskodawców o współpracy przy tworzeniu
ZSROW.
Schemat II
1. Beneficjent pomocy (fundacja lub stowarzyszenie lub związek stowarzyszeń) spełnia
kryteria Lokalnej Grupy Działania, tj. (a) jego statutowym celem jest działanie na rzecz
rozwoju obszarów wiejskich, (b) w strukturze jego organu decyzyjnego co najmniej 50%
stanowią partnerzy ekonomiczni lub społeczni.
2. Plan realizowany jest na obszarze gmin wiejskich lub miejsko - wiejskich, dla których
opracowana została ZSROW.
3. Obszar, na którym realizowany jest plan, liczy co najmniej 10 tys. i nie więcej niż 100 tys.
mieszkańców.
4. Granice obszaru, na którym realizowany jest plan, są zgodne z podziałem
administracyjnym na poziomie gmin.
5. Obszar realizacji planu został określony z uwzględnieniem warunków naturalnych
(geograficznych, przyrodniczych), ekonomicznych, kulturowych lub historycznych.
6. ZSROW opracowana przez LGD odpowiada wymogom formalnym i jest zgodna z
przyjętą przez samorząd gminy strategią rozwoju lub planem zagospodarowania
przestrzennego.
7. Nie dopuszcza się możliwości realizacji dwóch różnych planów na tym samym terenie.
116
Kryteria wyboru projektów dla Schematu I
1. Dochód podatkowy gminy, w przeliczeniu na 1 mieszkańca, na obszarze, którego
dotyczy projekt kształtuje się na poziomie:
2 punkty
- od 75% do 100 % średniej krajowej
1 punkt
0 punktów
2. Obszar, którego dotyczy projekt obejmuje:
- do 10 tys. mieszkańców
1 punkt
- od 10 tys. do 50 tys. mieszkańców
2 punkty
3 punkty
3. Procentowy udział ludności wiejskiej w ludności ogółem na obszarze objętym
projektem wynosi:
- mniej niż 50 %
1 punkt
- od 50 do 75 %
2 punkty
- powyżej 75 %
3 punkty
4. Ocena jakości projektów (dokonana przez Grupę Roboczą KS SPO):
- bardzo dobra
5 punktów
- dobra
3 punkty
- średnia
1 punkt
O kolejności projektów na listach rankingowych (wojewódzkich) decyduje łączna liczba
uzyskanych przez nie punktów, a w przypadku projektów, które uzyskały tą samą liczbę
punktów:
liczba punktów uzyskanych za ocenę jakości projektu;
niższa wartość dochodu podatkowego gminy przypadająca na 1 mieszkańca.
Kryteria wyboru projektów dla Schematu II
1. Dochód podatkowy gminy, w przeliczeniu na 1 mieszkańca, na obszarze, którego
dotyczy projekt kształtuje się na poziomie:
2 punkty
- od 75% do 100 % średniej krajowej
1 punkt
0 punktów
2. Obszar, którego dotyczy projekt obejmuje:
- do 10 tys. mieszkańców
0 punktów
1 punkt
2 punkty
117
3. Procentowy udział ludności wiejskiej w ludności ogółem na obszarze działania LGD
wynosi:
- mniej niż 50 %
1 punkt
- od 50 do 75 %
2 punkty
- powyżej 75 %
3 punkty
4.Udział % kobiet w organie decyzyjnym LGD:
- do 50%
1 punkt
- powyżej 50%
2 punkty
5. Ocena ZSROW (dokonana przez Grupę Roboczą KS SPO):
- bardzo dobra
6 punktów
- dobra
4 punkty
- średnia
1 punkt
O kolejności projektów na listach rankingowych decyduje łączna liczba uzyskanych przez nie
punktów, a w przypadku projektów, które uzyskały tą samą liczbę punktów:
liczba punktów uzyskanych za ocenę ZSROW;
liczba ludności na obszarze działania LGD (pierwszeństwo przyznawane jest tym
projektom, które obejmą większą liczbę ludności).
Do realizacji wybierane są po dwa projekty z każdego województwa, które uzyskały
największą liczbę punktów. W miarę dostępności środków o finansowaniu kolejnych
projektów decyduje liczba uzyskanych punktów.
Beneficjent pomocy ma obowiązek:
umożliwienia dokonywania przez FAPA lub inne uprawnione do tego podmioty kontroli
dokumentów lub wizytacji terenowej w trakcie realizacji projektu oraz przez okres 5 lat
od dokonania ostatniej płatności.
Inne zobowiązania beneficjenta określone są umową o dofinansowanie projektu pomiędzy
nim a FAPA.
a)
b)
c)
d)
-
118
beneficjenci :
dla Schematu I: samorządy gmin wiejskich i miejsko – wiejskich lub ich związki,
osoby prawne, fundacje, stowarzyszenia lub związki stowarzyszeń oraz organizacje
pozarządowe (inne niż wymienione wyżej);
dla Schematu II: Lokalne Grupy Działania (LGD);
e) beneficjenci ostateczni: mieszkańcy obszarów wiejskich.
Schemat I
Przyjmowanie wniosków dofinansowanie projektu następuje w terminach określonych w
siedzibie FAPA bezpośrednio bądź przesłać listem poleconym lub pocztą kurierską.
Dostarczyć należy zarówno zapis na nośniku elektronicznym (dyskietka, płyta CD) jak i
wydruk sporządzony z wersji elektronicznej.
elektroniczną, ocenie formalnej pod kątem poprawności jego wypełnienia, kompletności
załączników. W przypadku stwierdzenia niezgodności wydruku z zapisem elektronicznym
wniosek zostanie odrzucony. W przypadku stwierdzenia niekompletności złożonej
dokumentacji, wniosek wymagał będzie uzupełnienia w terminie określonym przez FAPA, o
czym wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany.
Za datę złożenia wniosku uznawana jest data, kiedy FAPA otrzymała wniosek poprawnie
wypełniony wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami, co oznacza, że wniosek, który
wymagał uzupełnienia rejestrowany jest w kolejności wynikającej z daty wpłynięcia do
FAPA ostatniego z brakujących dokumentów.
zasadami działania. W szczególności sprawdzeniu podlegają następujące elementy: zgodność
projektu z zakresem pomocy przewidzianym w ramach działania oraz kryteriami dostępu
przewidzianymi w ramach niniejszego Schematu. FAPA dokonuje oceny punktowej według
kryteriów wyboru zawartych w programie, z wyłączeniem oceny jakości projektów. Listy
projektów są następnie przekazywane Grupie Roboczej KS SPO, która dokonuje oceny ich
jakości i ich uszeregowania na listach rankingowych. Listy te są przekazywane KS SPO,
który dokonuje ich rekomendacji.
Umowy o dofinansowanie projektu na realizację wybranych w ten sposób wniosków
podpisywane są pomiędzy FAPA a odpowiednimi wnioskodawcami. Tekst umowy o
dofinansowanie projektu przesłany zostaje do Wnioskodawcy, a jej podpisanie następuję w
siedzibie FAPA.
Umowa o dofinansowanie projektu określa zobowiązania FAPA do współfinansowania
planowanego projektu, pod warunkiem, że beneficjent pomocy zrealizuje go w określonym
zakresie i terminie, udokumentuje poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań wynikających z
umowy o dofinansowanie projektu. Beneficjent pomocy ma obowiązek:
Zawarta z FAPA umowa o dofinansowanie projektu może zostać zmieniona na wniosek
każdej ze stron. Zmiany umowy o dofinansowanie projektu wymagają zachowania formy
pisemnej w postaci aneksu pod rygorem nieważności.
119
Beneficjent pomocy może rozpocząć realizację projektu z chwilą podpisania umowy o
dofinansowanie projektu. Koszty poniesione przed datą zawarcia umowy o dofinansowanie
projektu nie będą uznane jako koszty kwalifikowalne.
Wniosek o refundację jest składany w siedzibie FAPA.
Beneficjent pomocy składa wniosek o refundację do FAPA po realizacji całości lub
poszczególnych etapów realizacji projektu. Wraz z wnioskiem o refundację przedstawiane są
wymagane załączniki, w szczególności dowody dokonanych płatności. FAPA dokonuje
oceny kompletności i prawidłowości przedłożonego wniosku o refundację oraz zgodności
realizacji projektu z umową o dofinansowanie projektu. Płatności na rzecz beneficjenta
pomocy dokonuje ARiMR na podstawie autoryzacji dokonanej przez FAPA. O dokonaniu
płatności ARiMR informuje FAPA.
pomocy zobowiązany jest do złożenia sprawozdania końcowego z realizacji projektu,
zawierającego podsumowanie całości projektu, zestawienie wykonanych zadań i
sprawdzającego zgodność projektu z zapisami w umowie o dofinansowanie projektu.
Płatności dokonuje się po zrealizowaniu przez beneficjenta pomocy projektu lub jego etapu i
złożeniu wniosku o refundację wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami (w tym:
dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty) oraz sprawdzeniu przez FAPA zgodności
realizacji projektu (etapu) z umową o dofinansowanie projektu. Etap realizacji projektu może
obejmować zadania, których łączny koszt kwalifikowalny wynosi co najmniej 50 000 PLN.
określone są procedurami FAPA, zatwierdzonymi przez MRiRW.
Schemat II
ogłoszeniu. Rozpoczęcie naboru wniosków do Schematu II Pilotażowego Programu Leader +
przewidywane jest w II roku realizacji SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora
żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich.
Wniosek o dofinansowanie projektu wraz z wymaganymi załącznikami (w tym –
Zintegrowaną Strategią Rozwoju Obszarów Wiejskich) należy złożyć w siedzibie FAPA
bezpośrednio bądź przesłać listem poleconym lub pocztą kurierską. Dostarczyć należy
zarówno zapis na nośniku elektronicznym (dyskietka, płyta CD) jak i wydruk sporządzony z
wersji elektronicznej.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega w FAPA ocenie zgodności wydruku z wersją
elektroniczną, ocenie formalnej pod kątem poprawności jego wypełnienia, kompletności
załączników. W przypadku stwierdzenia niezgodności wydruku z zapisem elektronicznym
wniosek zostanie odrzucony. W przypadku stwierdzenia niekompletności złożonej
dokumentacji, wniosek wymagał będzie uzupełnienia w terminie określonym przez FAPA, o
czym wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany.
Za datę złożenia wniosku uznawana jest data, kiedy FAPA otrzymała wniosek poprawnie
FAPA ostatniego z brakujących dokumentów.
120
zasadami działania. W szczególności sprawdzeniu podlegają następujące elementy: zgodność
projektu z zakresem pomocy przewidzianym w ramach działania oraz kryteriami dostępu
przewidzianymi w ramach niniejszego Schematu. FAPA dokonuje oceny punktowej według
kryteriów wyboru zawartych w programie, z wyłączeniem oceny ZSROW i obszaru. Listy
projektów są następnie przekazywane Grupie Roboczej KS SPO, która dokonuje oceny ich
jakości i ich uszeregowania na listach rankingowych. Przy tworzeniu list rankingowych
przyjmuje się założenie, aby w każdym województwie wdrażana była przynajmniej jedna
ZSROW. Listy te są przekazywane KS SPO, który dokonuje ich rekomendacji.
Umowy o dofinansowanie projektu na realizację wybranych w ten sposób wniosków
podpisywane są pomiędzy FAPA a Wnioskodawcą. Tekst umowy o dofinansowanie projektu
przesłany zostaje do Wnioskodawcy, a jej podpisanie następuję w siedzibie FAPA.
Umowa o dofinansowanie projektu określa zobowiązania FAPA do współfinansowania
planowanego projektu, pod warunkiem, że beneficjent pomocy zrealizuje go w określonym
zakresie i terminie, udokumentuje poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań wynikających z
umowy o dofinansowanie projektu. Beneficjent pomocy ma obowiązek:
Zawarta z FAPA umowa o dofinansowanie projektu może zostać zmieniona na wniosek
każdej ze stron. Zmiany umowy o dofinansowanie projektu wymagają zachowania formy
pisemnej w postaci aneksu pod rygorem nieważności.
Beneficjent pomocy może rozpocząć realizacje projektu z chwilą podpisania umowy o
dofinansowanie projektu. Koszty poniesione przed datą zawarcia umowy o dofinansowanie
projektu nie będą uznane jako koszty kwalifikowalne.
Wniosek o refundację jest składany w siedzibie FAPA.
Beneficjent pomocy składa wniosek o refundację do FAPA po realizacji całości lub
poszczególnych etapów realizacji projektu. Wraz z wnioskiem o refundację przedstawiane są
wymagane załączniki, w szczególności dowody dokonanych płatności. FAPA dokonuje
oceny kompletności i prawidłowości przedłożonego wniosku o refundację oraz zgodności
realizacji projektu z umową o dofinansowanie projektu. Płatności na rzecz beneficjenta
pomocy dokonuje ARiMR na podstawie autoryzacji dokonanej przez FAPA. O dokonaniu
płatności ARiMR informuje FAPA.
pomocy zobowiązany jest do złożenia sprawozdania końcowego z realizacji projektu,
zawierającego podsumowanie całości projektu, zestawienie wykonanych zadań i
sprawdzającego zgodność projektu z zapisami w umowie o dofinansowanie projektu.
Płatności dokonuje się po zrealizowaniu przez beneficjenta pomocy projektu lub jego etapu i
złożeniu wniosku o refundację wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami (w tym:
dokumentami potwierdzającymi poniesione koszty) oraz sprawdzeniu przez FAPA zgodności
realizacji projektu (etapu) z umową o dofinansowanie projektu. Etap realizacji projektu może
obejmować zadania, których łączny koszt kwalifikowalny wynosi co najmniej 50 000 PLN.
121
określone są procedurami FAPA, zatwierdzonymi przez MRiRW.
Schemat wdrażania
DOKUMENT
PROCES
PODMIOT
PROJEKTU
ZŁOŻENIE WNIOSKU W FAPA
BENEFICJENT
WNIOSEK – KARTA WERYFIKACJI
KARTA OCENY
WNIOSKU OCENA ZGODNOŚCI Z
KRYTERIAMI DOSTĘPU
OCENA WG KRYTERIÓW
WYBORU
PRZYGOTOWANIE LISTY
RANKINGOWEJ
OCENA JAKOŚCI
PROJEKTÓW/STRATEGII
OBSZARÓW
REKOMENDACJA LISTY
PROJEKTÓW DO REALIZACJI
FAPA
FAPA
FAPA
GRUPA ROBOCZA KKS SPO
LISTA PROJEKTÓW DO
REALIZACJI
LISTA PROJEKTÓW DO
PRZEKAZANIE DO FAPA
REALIZACJI
PODPISANIE UMOWY
PROJEKTU
REALIZACJA PROJEKTU LUB JEGO ETAPU
WNIOSEK O REFUNDACJĘ,
PRZEKAZANIE DO FAPA
REALIZACJI PROJEKTU (ETAPU)
WNIOSKU O REFUNDACJĘ,
OCENA SPRAWOZDANIA
KARTA WERYFIKACJI WNIOSKU
KOŃCOWEGO ORAZ
O REFUNDACJĘ
SPRAWDZENIE ZGODNOŚCI
REALIZACJI PROJEKTU (ETAPU) Z
UMOWĄ O DOFINANSOWANIE
PROJEKTU
PŁATNOŚCI
POLECENIE PRZELEWU
KSIĘGA
KKS SPO
KKS SPO
FAPA
BENEFICJENT
FAPA
FAPA
ARiMR
ARiMR
Pomoc będzie udzielana w formie grantów na zasadzie refundacji poniesionych kosztów.
Schemat I:
Wskaźniki produktu
• Liczba i wartość projektów wg rodzaju beneficjentów pomocy
• Średnia wielkość wsparcia w PLN
• Liczba i wartość zrealizowanych projektów według zakresu projektów
122
• Liczba gmin-beneficjentów Schematu I, które zakwalifikowały się jako beneficjenci
• Schematu II w stosunku do liczby gmin beneficjentów Schematu II
Schemat II:
Wskaźniki produktu
• Liczba i wartość projektów wg struktury członkowskiej LGD
• Średnia wielkość wsparcia PLN
• Liczba osób przeszkolonych w ramach szkoleń realizowanych przez LGD
• Liczba LGD, które otrzymały wsparcie w zakresie kosztów operacyjnych
• Liczba i wartość akcji promocyjnych przeprowadzonych przez LGD w ramach
projektów współfinansowanych z SPO
Unormowane wskaźniki efektywności LGD wyliczane dla wybranych działań SPO oraz
ZPORR:
E1
E2
E3
E4
Unormowany wskaźnik efektywności LGD w ramach działania Odnowa wsi oraz
zachowanie dziedzictwa kulturowego w SPO Restrukturyzacja...
Unormowany wskaźnik efektywności LGD w ramach działania Rozwój obszarów
wiejskich w Zintegrowanym Programie Rozwoju Regionalnego
Unormowany wskaźnik efektywności LGD w ramach działania Turystyka i kultura
w Zintegrowanym Programie Rozwoju Regionalnego
Unormowany wskaźnik efektywności LGD w ramach działania
Mikroprzedsiębiorstwa w Zintegrowanym Programie Rozwoju Regionalnego
Wskaźniki te wyliczane są po zakończeniu realizacji Programu. Każdy z tych wskaźników
wyliczany jest jako iloraz udziału procentowego kosztów całkowitych realizacji projektów, w
ramach danego działania, na terenie objętym działalnością LGD, w stosunku do kosztów
całkowitych projektów, realizowanych w ramach tego działania w Polsce, przez udział %
ludności wiejskiej zamieszkałej na terenach objętych działaniem LGD, w stosunku do
populacji ludności wiejskiej w kraju.
123
Budżet dla Schematu I i II w latach 2004-2006 (w mln Euro)
Wspólnota
Europejska
Działanie
Budżet
EFOiGR -
Państwa
Sekcja
Jednostki
Samorządu
Inne publiczne
Prywatne
Terytorialnego
Orientacji
Pilotażowy Program
Leader+ (ogółem)
15,0
4,0
-
-
-
4,5
1,2
-
-
-
10,5
2,8
-
-
-
Schemat I
Schemat II
124
3.3. Priorytet III - Pomoc techniczna
3.3.1. Wsparcie systemu zarządzania i wdrażania programu
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
Instytucja Pośrednicząca
Beneficjenci Końcowi/Instytucja Wdrażająca
Beneficjenci
Ostateczni Beneficjenci (osoby, instytucje lub grupy
pomocy)
Rodzaj pomocy
kosztów
obszarów wiejskich
Pomoc techniczna
Wsparcie systemu zarządzania i wdrażania programu
Brak
411,413
3.1.
2004-2006
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencja
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Fundacja
Programów
Pomocy
dla
Rolnictwa,
urzędy
marszałkowskie
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Fundacja
Programów
Pomocy
dla
Rolnictwa,
urzędy
marszałkowskie
Finansów
pomoc techniczna
100% kosztów kwalifikowalnych
10,53 mln Euro
7,90 mln Euro
2,63 mln Euro
Brak
100%
75%
75%
25%
25%
Projekty do realizacji rekomendowane są przez
Komitet Sterujący SPO.
ogólnopolskich organizacji jednostek samorządu
terytorialnego oraz partnerów społecznych i
gospodarczych.
lub eksperci.
125
Dziedzina interwencji Funduszy Strukturalnych: 411,413
budżetu państwa.
Nazwa priorytetu: Pomoc techniczna
Cele działania:
-
usprawnienie funkcjonowania podmiotów odpowiedzialnych za zarządzanie i wdrażanie
SPO;
zapewnienie warunków dla efektywnego działania Komitetu Monitorującego SPO oraz
komitetów sterujących;
wsparcie audytów i kontroli na miejscu.
Opis działania
W ramach działania mogą być realizowane projekty, które przyczyniać się będą do
usprawnienia procesu wdrażania Programu, poprzez eksperckie, kadrowe i techniczne
wsparcie instytucji zaangażowanych w zarządzanie, wdrażanie, monitorowanie i kontrolę
SPO.
Ponadto, w ramach działania, wsparcie może być przeznaczone na zadania związane z
pracami Komitetu Sterującego SPO, Komitetu Monitorującego SPO i ich grup roboczych oraz
Regionalnych Komitetów Sterujących, w części dotyczącej prac związanych z Programem.
Wsparciem w ramach tego działania objęte będzie również prowadzenie audytów oraz kontroli na
miejscu.
znajdują się w Załączniku nr1
Wysokość pomocy
Poziom pomocy publicznej, udzielanej beneficjentowi, może wynosić do 100% wysokości
kosztów kwalifikowalnych.
Projekty, realizowane w ramach tego działania, finansowane będą w zakresie, zaakceptowanej
przez Komisję Europejską, kwoty limitu, obliczonej zgodnie z zapisami Zasady Nr 11
Rozporządzenia Komisji (WE) 1145/2003 (patrz Budżet działania).
Beneficjenci
Instytucje odpowiedzialne za zarządzanie, wdrażanie, monitorowanie i kontrolę SPO
Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich w
zakresie zadań wykonywanych w celu realizacji programu:
1) Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi;
2) Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR);
3) Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA);
4) urzędy marszałkowskie.
Kryteria dostępu
1. Projekt jest zgodny z celami działania.
126
2. Projekt obejmuje koszty zgodne z zakresem kosztów kwalifikowalnych działania.
3. Okres realizacji projektu jest zgodny z okresem realizacji programu.
Kryteria wyboru
Pomoc techniczna przewidziana jest jako wsparcie dla określonych beneficjentów, udzielane
w zależności od istniejących i zgłoszonych potrzeb. Projekty wybierane są na podstawie
priorytetów dla pomocy technicznej określanych przez Komitet Sterujący SPO.
a)
b)
c)
d)
beneficjent końcowy: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;
beneficjenci: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Agencja Restrukturyzacji i
Modernizacji Rolnictwa, Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA), urzędy
marszałkowskie.
Opis systemu wdrożenia
Wnioski o dofinansowanie projektu w ramach Pomocy technicznej, wraz z załącznikami,
należy złożyć w wyznaczonym terminie w Centrali Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa (ARiMR). Przewiduje się, że nabór wniosków prowadzony będzie raz w roku i
dotyczyć będzie projektów planowanych na rok/lata następny/-e.22
Wnioski mogą być składane bezpośrednio, bądź przesyłane listem poleconym lub pocztą
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega w Centrali ARiMR ocenie formalnej m.in. pod
kątem zgodności wydruku z wersją elektroniczną, poprawności wypełnienia wniosku,
kompletności załączników.
W przypadku stwierdzenia niezgodności wydruku z zapisem elektronicznym, wniosek
wniosek wymagał będzie uzupełnienia w terminie określonym przez ARiMR, o czym
Za datę złożenia wniosku uznawana jest data, kiedy ARiMR otrzymała wniosek poprawnie
ARiMR ostatniego z brakujących dokumentów.
Wniosek o dofinansowanie projektu podlega ocenie merytorycznej, która obejmuje m.in.
zgodność z kryteriami dostępu oraz zasadami działania.
ARiMR przygotowuje dwie listy wniosków: zestawienie wniosków pozytywnie
zweryfikowanych pod względem formalnym i merytorycznym oraz zestawienie wniosków
22
W roku 2004 mogą zostać zorganizowane dwie tury naboru wniosków, przy czym pierwsza dotyczyć będzie
projektów realizowanych od roku 2004 lub I połowy 2005 r.
127
odrzuconych, wraz z uzasadnieniem. ARiMR przekazuje listy wraz z kompletem wniosków
poprawnych formalnie do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW).
MRiRW przedkłada listę poprawnych wniosków grupie roboczej Komitetu Sterującego SPO.
Grupa robocza Komitetu Sterującego SPO, na podstawie priorytetów określonych przez
Komitet Sterujący SPO na dany rok, dokonuje wyboru projektów do realizacji i ewentualnie
koryguje zapotrzebowanie na środki finansowe zgłoszone we wnioskach beneficjentów,
biorąc pod uwagę wielkość środków dostępnych na dany rok na realizację zadań z zakresu
Pomocy technicznej. W przypadku uzyskania mniejszej alokacji na projekt niż wnioskowana
beneficjenci dokonują wskazanych korekt we wnioskach, które są następnie ponownie
przedkładane na posiedzenie grupy roboczej.
Komitet Sterujący SPO rekomenduje Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi listę projektów do
realizacji. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zatwierdza listę projektów do realizacji. Na tej
podstawie:
ARiMR zawiera umowy o dofinansowanie projektu z pozostałymi instytucjami
wdrażającymi;
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zawiera umowę o dofinansowanie projektu z
ARiMR na realizację projektów pomocy technicznej dotyczących ARiMR;
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wydaje decyzję o realizacji projektów pomocy
technicznej zgłoszonych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Umowa może zostać zmodyfikowana na wniosek każdej ze stron. Każda zmiana warunków
umowy powinna być dokonana w formie pisemnej w postaci aneksu, pod rygorem
nieważności.
Beneficjent dokonuje wyboru dostawców towarów i usług w ramach projektu zgodnie z
wymogami ustawy o zamówieniach publicznych. Beneficjent ma obowiązek przedstawić
informację na temat kosztów projektu wynikających z postępowania przetargowego. W
przypadku, gdy koszt projektu jest niższy od planowanego, dokonywana jest korekta
wysokości kwoty pomocy.
Po zakończeniu realizacji etapu lub całego projektu beneficjent składa wniosek o refundację
wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami, w Centrali ARiMR. Płatności dokonuje się
po zweryfikowaniu wniosku o refundację pod względem formalnym oraz sprawdzeniu
zgodności realizacji projektu z umową/decyzją MRiRW.
Wskaźniki produktu
•
•
•
•
•
•
•
128
Liczba posiedzeń Komitetu Monitorującego
Liczba posiedzeń podkomitetów/grup roboczych Komitetu Monitorującego
Liczba posiedzeń Komitetu Sterującego SPO
Liczba posiedzeń Regionalnych Komitetów Sterujących
Liczba etatów finansowanych ze środków pomocy technicznej
Liczba przeprowadzonych audytów
Liczba przeprowadzonych kontroli
•
Liczba wykonanych ekspertyz, analiz, studiów etc.
Wspólnota
Europejska
Działanie
EFOiGR - Sekcja
Budżet
Państwa
Jednostki
Inne
Samorządu
Prywatne
publiczne
Terytorialnego
Orientacji
Wsparcie
systemu
zarządzania i
wdrażania
programu
7,90
2,63
-
-
-
129
3.3.2. Rozwój instytucjonalny
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
Beneficjenci
Ostateczni Beneficjenci (osoby, instytucje lub
wdrażanej pomocy)
Pomoc techniczna
Rozwój instytucjonalny
Brak
411, 412
3.2.
2004-2006
Rolnictwa
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa,
urzędy marszałkowskie
Finansów
pomoc techniczna
Rodzaj pomocy
kosztów
4,96 mln Euro
3,72 mln Euro
1,24 mln Euro
Brak
(%)
100%
(%)
75%
(%)
75%
25%
25%
gospodarczych.
lub eksperci.
130
Dziedzina interwencji Funduszy Strukturalnych: 411, 412
budżetu państwa.
Cele działania:
-
usprawnienie funkcjonowania instytucji odpowiedzialnych za zarządzanie i wdrażanie
SPO;
poprawa i dostosowanie kwalifikacji pracowników do pełnionych zadań w zakresie
zarządzania, wdrażania, monitorowania i kontroli SPO;
przeprowadzenie ewaluacji programów.
Opis działania
W ramach działania realizowane będą projekty dotyczące przygotowania kadr do
prawidłowego, efektywnego oraz zgodnego z przepisami prawa europejskiego zarządzania,
wdrażania, monitorowania i kontroli pomocy. Ponadto projekty mogą dotyczyć zakupu
sprzętu technicznego niezbędnego w procesie wdrażania SPO oraz ewaluacji SPO i programu
przygotowywanego na – kolejny okres programowania.
Wysokość pomocy
Poziom pomocy publicznej udzielanej beneficjentowi może wynosić maksymalnie 100%
Zgodnie z Zasadą Nr 11.3 Rozporządzenia Komisji (WE) 1145/2003 wydatki ponoszone w
ramach tego działania nie podlegają określonemu limitowi.
Beneficjenci
1) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
2) Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;
3) Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa;
Kryteria dostępu
131
Kryteria wyboru
Pomoc techniczna przewidziana jest jako wsparcie dla określonych beneficjentów, udzielane
w zależności od istniejących i zgłoszonych potrzeb. Projekty wybierane są na podstawie
priorytetów dla pomocy technicznej określanych przez Komitet Sterujący SPO.
a)
b)
c)
d)
beneficjent końcowy: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;
marszałkowskie.
23
132
podstawie:
wdrażającymi;
nieważności.
Wskaźniki produktu
•
•
•
•
•
Liczba przeprowadzonych szkoleń, seminariów, warsztatów
Liczba zakupionych zestawów komputerowych
Liczba staży i wizyt studyjnych
Liczba systemów komputerowych
Liczba przeprowadzonych ewaluacji
•
•
Liczba przeszkolonych osób
Liczba osób, które odbyły staż, uczestniczyły w wizytach studyjnych
133
Wspólnota
Europejska
Działanie
Budżet
EFOiGR -
Państwa
Sekcja
Jednostki
Samorządu
Inne publiczne
Prywatne
Terytorialnego
Orientacji
134
3,72
1,24
-
-
-
3.3.3. Informowanie i promocja programu
Nazwa Programu operacyjnego
Nazwa Priorytetu
Nazwa działania
Nazwa poddziałania
Numer działania
Beneficjenci
Ostateczni Beneficjenci (osoby, instytucje lub
wdrażanej pomocy)
Pomoc techniczna
Informowanie i promocja programu
Brak
411, 415
3.3.
2004-2006
Rolnictwa
Potencjalni beneficjenci Programu, społeczeństwo
(general public)
Finansów
pomoc techniczna
Rodzaj pomocy
kosztów
8,51 mln Euro
6,38 mln Euro
2,13 mln Euro
Brak
(%)
100%
(%)
75%
(%)
75%
25%
25%
gospodarczych.
lub eksperci.
135
Dziedzina interwencji Funduszy Strukturalnych: 411, 415
budżetu państwa.
Cele działania
Celem działania jest promocja i informowanie opinii publicznej oraz podmiotów zainteresowanych
wsparciem o programie, zasadach jego funkcjonowania oraz rezultatach pomocy, a w szczególności:
-
bieżące informowanie opinii publicznej o zasadach udzielania pomocy w ramach SPO w
latach 2004-2006 oraz o postępach w realizacji programu;
promowanie pomocy WE;
promocja doświadczeń i najlepszych praktyk w realizacji projektów w ramach SPO;
konsultacja założeń do programu na kolejny okres programowania.
Działanie sprzyjać będzie realizacji obowiązków strony polskiej w zakresie informowania i promocji,
wynikających z art. 46 Rozporządzenia Rady 1260/1999 oraz Rozporządzenia Komisji Europejskiej
1159/2000.
Opis działania
Działanie służyć będzie upowszechnianiu informacji o programie i prowadzeniu działań
promujących program, a w szczególności realizacji zadań określonych w strategii (por.
rozdz. 7).
Wysokość pomocy
Poziom pomocy publicznej udzielanej beneficjentowi może wynosić maksymalnie 100%
Zgodnie z Zasadą Nr 11 Rozporządzenia Komisji (WE) 1145/2003 na wydatki ponoszone w
ramach tego działania nie ustala się kwoty limitu.
Beneficjenci
1) Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi;
2) Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;
3) Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa;
Kryteria dostępu
136
Kryteria wyboru
Pomoc techniczna przewidziana jest jako wsparcie dla określonych beneficjentów, udzielane w
zależności od istniejących i zgłoszonych potrzeb. Projekty wybierane są na podstawie priorytetów dla
pomocy technicznej określanych przez Komitet Sterujący SPO.
a)
b)
c)
d)
marszałkowskie.
24
137
podstawie:
wdrażającymi;
nieważności.
•
•
•
•
•
Liczba konferencji, spotkań informacyjno-promocyjnych
Liczba uczestników konferencji, spotkań informacyjno-promocyjnych
Liczba spotkań promujących najlepsze stosowane praktyki
Liczba wydrukowanych dokumentów i materiałów informacyjnych lub promocyjnych
Promocja w mediach:
- czas antenowy w telewizji;
- czas antenowy w radiu;
- liczba artykułów prasowych;
•
138
Liczba wykonanych tablic i znaków informacyjnych
Wspólnota
Europejska
Budżet
EFOiGR - Sekcja
Państwa
Działanie
Jednostki
Samorządu
Inne publiczne
Prywatne
Terytorialnego
Orientacji
Informowanie i
promocja
programu
6,38
2,13
-
-
-
139
ROZDZIAŁ 4. TABELA FINANSOWA
Zasady podziału środków finansowych w skali kraju na poszczególne działania Programu.
W celu zapewnienia zrównoważonych warunków dostępu do środków finansowych Programu
w skali kraju, kwoty przeznaczone na realizacją działań:
Inwestycje w gospodarstwach rolnych,
Ułatwianie startu młodym rolnikom,
Scalanie gruntów,
Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego,
różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów,
Gospodarowania rolniczymi zasobami wodnymi,
Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem,
zostaną wstępnie alokowane na poszczególne województwa.
Podział środków pomiędzy województwa będzie dokonany, na podstawie mierzalnych
kryteriów ustalonych przez Komitet Sterujący SPO, w sposób odzwierciedlający skalę
potrzeb poszczególnych województw w odniesieniu do ww. działań Programu.
Podział środków przeznaczonych na finansowanie działań:
Szkolenia,
Wsparcie doradztwa rolniczego,
dokonany zostanie poprzez określenie warunków konkursów na realizację projektów w
ramach tych działań.
Działanie
Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych,
będzie wdrażane na poziomie centralnym, bez wydzielenia puli środków na poszczególne
województwa.
Działanie
Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalna katastrofą..,.
będzie wdrażane na terenach, gdzie wystąpiły klęski żywiołowe, wskazanych w opisie tego
działania w Rozdziale 3.
Zasady wyboru projektów w ramach działania
Pilotażowy Program LEADER+,
zapewniają, że mimo przyjęcia systemu wyboru projektów na poziomie centralnym projekty
realizowane będą we wszystkich województwach.
Środki przeznaczone na finansowanie
Pomocy technicznej
będą przyznawane zgodnie z priorytetami określonymi przez Komitet Sterujący SPO,
odnoszącymi się do instytucji bądź zadań, nie zaś układu terytorialnego.
140
Szacunkowa tabela finansowa na lata 2004 – 2006 w Euro
Publiczne
Wkład wspólnotowy
Krajowy wkład publiczny
Priorytet/Działanie
Ogółem
ERDF
ESF
EAGGF
FIFG
476102680
476102680
Inne (podać
jaki)
Priorytet I Wspieranie zmian i dostosowań w sektorze
rolno – żywnościowym
839189238
325189238
-
-
325189238
-
278733633
278733633
-
130000000
-
-
130000000
-
43333333
43333333
-
16000000
-
-
16000000
-
4000000
4000000
-
43000000
-
-
43000000
-
10750000
10750000
-
-
0
-
325000000
-
-
325000000
-
139285714
139285714
-
-
464285714
-
109357143
86857143
22500000
155857143
-
2500000
2500000
-
-
-
-
-
-
-
107142857
-
8000000
-
Szkolenia
Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów
rolnych
Priorytet II Zrównoważony rozwój obszarów
wiejskich
Przywracanie potencjału produkcji leśnej
zniszczonego naturalną katastrofą i/lub pożarem
oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów
zapobiegawczych
839189238
Ogółem
Fundusz
Spójności
Prywatne
Budżety
jednostek
samorządu
teryt.
Budżet
państwa
335500000
335500000
10000000
-
-
10000000
-
Scalanie gruntów
17000000
-
-
17000000
-
Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona
dziedzictwa kulturowego
90000000
-
Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej
do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności
działań lub alternatywnych źródeł dochodów
75000000
-
-
75000000
100000000
-
-
100000000
Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej
związanej z rolnictwem
Pilotażowy Program LEADER+
Priorytet: Pomoc techniczna
Wsparcie systemu zarządzania i wdrażania
programu
-
18000000
7897320
-
0
-
-
0
-
-
0
22500000
-
32142857
32142857
-
-
-
32000000
32000000
-
-
12214286
12214286
3750000
3750000
6000000
2632440
6000000
2632440
-
40714286
-
3722400
3722400
1240800
1240800
6380280
1192689238
6380280
1192689238
2126760
591459823
2126760
568959823
22500000
Całkowite związane z ERDF
Całkowite związane z ESF
Całkowite związane z EAGGF
1192689238
Całkowite związane z FIFG
Przeliczenie w cenach 2004 wg deflatora KE Deflator= 1,130288298
1192689238
-
-
-
Informowanie i promocja programu
SPO Ogółem (Łącznie priorytety)
325189238
-
4250000
15000000
-
-
4250000
28500000
15000000
18000000
7897320
-
22500000
90000000
28500000
789474952
-
-
-
-
-
945332095
-
-
-
141
ROZDZIAŁ 5. SYSTEM WDRAŻANIA DZIAŁAŃ
5.1. Podstawowe zasady zatwierdzania projektów do realizacji
Instytucje odpowiedzialne za poszczególne fazy wyboru projektów w ramach SPO, kierować
się będą w szczególności następującymi zasadami:
-
-
-
przejrzystości – jej zapewnieniu służą wcześniej uzgodnione i znane projektodawcom
kryteria dostępu i wyboru projektów, prosta i transparentna procedura wyboru projektów,
zaangażowanie partnerów społecznych w najważniejsze etapy wyboru projektów oraz
kontrola procedur;
bezstronności – jej zapewnieniu służą jasno sprecyzowane kryteria dostępu i wyboru
projektów;
jakości – realizacja Programu odbywa się na podstawie umów o dofinansowanie
projektów zawartych z projektodawcami, którzy zapewnią odpowiednią jakość
przedłożonych do oceny projektów. Proces realizacji projektów jest na bieżąco
monitorowany i kontrolowany przez powołane do tego organy i instytucje;
efektywności – instytucje odpowiedzialne za zarządzanie i wdrażanie Programu
monitorują i kontrolują wykorzystanie środków w sposób maksymalnie efektywny,
w szczególności poprzez dopuszczenie do realizacji tylko takich projektów, które
gwarantują efektywne, racjonalne, gospodarne i celowe wykorzystanie środków.
5.2. Zgłaszanie wniosków o dofinansowanie realizacji projektów ze środków SPO
Tryb składania i wzory wniosków o dofinansowanie realizacji projektu określa
rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
5.3. Ocena formalna wniosku o dofinansowanie realizacji projektu
Instytucja wdrażająca dokonuje oceny formalnej wniosku o dofinansowanie projektu pod
kątem zgodności wydruku z wersją elektroniczną oraz pod kątem poprawności jego
wypełnienia i kompletności załączników.
W przypadku stwierdzenia przez instytucję wdrażającą niezgodności wersji pisemnej z
elektroniczną, wniosek zostanie odrzucony. W przypadku stwierdzenia niepoprawności
wypełnienia wniosku lub niekompletności złożonej dokumentacji, wniosek będzie wymagał
korekty lub uzupełnienia w terminie określonym przez instytucję wdrażającą, o czym
wnioskodawca zostanie pisemnie poinformowany. Jeżeli wniosek nie zostanie poprawiony
lub uzupełniony w określonym terminie, wówczas zostanie odrzucony.
Za datę złożenia wniosku uznawana jest data, kiedy instytucja wdrażająca otrzymała w pełni
poprawnie wypełniony wniosek wraz ze wszystkimi wymaganymi załącznikami. Wniosek,
który będzie wymagał korekty lub uzupełnienia, rejestrowany jest w kolejności wynikającej z
daty wpłynięcia do instytucji wdrażającej ostatniego z brakujących dokumentów.
Na etapie weryfikacji formalnej sprawdza się także, czy wnioskodawca znajduje się na tzw.
liście dłużników, co oznacza, iż stracił on prawo do uzyskania pomocy ze względu na
wcześniejsze naruszenie zasad pomocy publicznej.
142
5.4. Ocena merytoryczna projektu i procedury wyboru projektów do realizacji
Ocena merytoryczna pozwala stwierdzić, czy przedstawiony projekt może zostać objęty
dofinansowaniem w ramach danego działania Programu. Ocenie podlegają w szczególności:
- zgodność projektu z celami oraz zakresem pomocy określonymi dla danego działania;
- spełnienie kryteriów dostępu określonych dla danego działania;
- zakres rzeczowy i finansowy projektu oraz założenia techniczne, ekonomiczne, rynkowe
lub inne cechy projektu decydujące o jego efektywności w odniesieniu do celów
Programu.
Oceny tej dokonuje instytucja wdrażająca. W przypadku niektórych działań w proces tej
oceny mogą być włączone grupy robocze Komitetu Sterującego SPO (Pilotażowy Program
Leader+ lub niezależni eksperci (Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych).
Instytucja wdrażająca, w celu potwierdzenia lub uzupełnienia informacji, mających istotny
wpływ na końcową ocenę projektu, może dokonać kontroli na miejscu (wizytacji terenowej)
w miejscu realizacji projektu lub w siedzibie wnioskodawcy.
Projekty ocenione pozytywnie mogą być skierowane do realizacji. Zasady wyboru projektów
określone są w Załączniku nr 9, a szczegółowe kryteria wyboru w ramach poszczególnych
działań Programu zamieszczono w rozdz. III.
5.5. Umowa o dofinansowanie realizacji projektu
Zatwierdzenie projektu do realizacji (przyznanie pomocy) następuje formalnie z chwilą
podpisania umowy o dofinansowanie projektu pomiędzy instytucją wdrażającą a
beneficjentem. Z chwilą podpisania umowy beneficjent może rozpocząć realizację projektu.
W przypadku działania Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi przyjęcie projektu do
realizacji następuje na podstawie decyzji Zarządu Województwa. Projekty zgłaszane przez
instytucję zarządzającą w ramach działań Pomocy technicznej zatwierdzane są decyzją
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Wzory umów o dofinansowanie projektów określa rozporządzenie ministra rolnictwa i
rozwoju wsi.
Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu ma miejsce w siedzibie instytucji wdrażającej.
Umowa pomiędzy instytucją wdrażającą a beneficjentem określa prawa i obowiązki stron,
harmonogram realizacji projektu oraz terminy składania wniosków o refundację poniesionych
kosztów kwalifikowalnych. Umowa określa zobowiązanie instytucji wdrażającej wobec
beneficjenta do wspófinansowania projektu pod warunkiem, że beneficjent zrealizuje go w
określonym zakresie i terminie, udokumentuje poniesione koszty i dotrzyma zobowiązań
wynikających z zasad udzielania pomocy.
Umowa określa również sankcje, jakie zostaną zastosowane w przypadku stwierdzenia
nieprawidłowości w realizowaniu przez beneficjenta postanowień umowy oraz zasady zwrotu
środków wydatkowanych przez beneficjenta niezgodnie z przeznaczeniem lub nienależnie
pobranych.
143
Zawarta z instytucją wdrażającą umowa może zostać zmieniona na wniosek każdej ze stron.
Zmiany warunków umowy wymagają zachowania formy pisemnej w postaci aneksu pod
5.6. Zobowiązania beneficjenta w związku z realizacją projektu
Umowa określa zobowiązania beneficjenta warunkujące udzielenie dofinansowania projektu
oraz zachowanie prawa do pomocy w okresie po zakończeniu realizacji projektu.
Zobowiązania te dotyczą m. in.: 25
- zrealizowania projektu w zakresie i terminie przewidzianym umową;
- udokumentowania realizacji projektu w sposób przewidziany dla danego działania;
- umożliwienia dokonywania przez instytucje wdrażającą lub inne uprawnione podmioty
kontroli dokumentów lub kontroli na miejscu (wizytacji terenowej);
- nie dokonywania zmiany przeznaczenia projektu oraz przeniesienia na rzecz innych osób
prawa własności lub posiadania dóbr nabytych, wybudowanych lub zmodernizowanych
w ramach projektu przed upływem 5 lat od daty ostatniej płatności dokonanej w związku
z realizacją tego projektu;
- przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją projektu przez okres 5 lat
- złożenia ankiety monitorującej.
Do najważniejszych zobowiązań beneficjenta należy zapewnienie, iż w okresie 5 lat od daty
dokonania ostatniej płatności na jego rzecz w związku ze zrealizowaniem przez niego
projektu, projekt ten będzie funkcjonował zgodnie z założeniami. Tym samym, w okresie 5
lat po zrealizowaniu projektu beneficjent nie może dokonać modyfikacji wpływających na
funkcjonowanie projektu, w tym sprzedaży (wynajmu, dzierżawy, leasingu itp.) lub zmiany
przeznaczenia nabytych dóbr, wyremontowanych lub wybudowanych budynków (budowli).
Ponadto, zgodnie z zasadami niektórych działań SPO, pomoc może być przyznana i
wypłacona pod warunkiem spełnienia pewnych wymogów w okresie po zakończeniu
realizacji projektu (np. młody rolnik może uzyskać premię pod warunkiem uzupełnienia
wykształcenia).
Niedotrzymanie ww. zobowiązań powoduje utratę prawa do pomocy i obowiązek zwrotu
przez beneficjenta wypłaconych środków.
Jeżeli jednak dotrzymanie zobowiązania nie jest możliwe z powodu zaistnienia okoliczności o
charakterze siły wyższej26, beneficjent może zostać zwolniony przez instytucję wdrażającą z
obowiązku wypełnienia tego zobowiązania lub zobowiązanie to może ulec zmianie,
przesunięciu lub zawieszeniu w czasie.
Zwolnienie ze zobowiązań może mieć charakter całkowity lub ograniczony, stosownie do
rodzaju zobowiązania i zaistniałej siły wyższej. Jeżeli siła wyższa spowodowała, iż projekt
czasowo nie może funkcjonować zgodnie z pierwotnymi założeniami, beneficjent jest
zobowiązany do uzgodnienia z instytucją wdrażającą sposobu i terminu przywrócenia mu
funkcjonalności lub zwrotu całości lub części środków wypłaconych na realizację projektu.
25
Treść zobowiązań beneficjenta może być odmienna dla różnych działań SPO.
Okoliczności, które mogą być uznane za siłę wyższą (force majeur) zawarto w Załączniku nr 6 uzupełnienia
programu.
26
144
W każdym przypadku, gdy wystąpienie siły wyższej powoduje konieczność zmiany
zawartych w umowie zobowiązań, beneficjent musi złożyć pisemny wniosek w tej sprawie do
instytucji wdrażającej w ciągu 30 dni roboczych od zaistnienia okoliczności
uniemożliwiających dotrzymanie zobowiązania.
W uzasadnionych przypadkach można dopuścić przeniesienie przez beneficjenta prawa
własności lub posiadania mienia ruchomego lub nieruchomego objętego projektem.
Warunkiem udzielenia przez instytucję wdrażającą zgody na taką transakcję jest przekazanie
mienia podmiotowi, który spełnia warunki Programu i przejęcie przez ten podmiot
zobowiązań dotychczas ciążących na beneficjencie.
Można także dopuścić zmianę przeznaczenia całości lub części projektu, jeśli nowy sposób
wykorzystania projektu (elementu projektu) nie narusza celów i zakresu działania, w ramach
którego projekt był realizowany.
5.7. Zamówienia publiczne i zasady wyboru wykonawców usług lub dostawców towarów
w ramach projektów
Warunkiem przyznania lub udzielenia dofinansowania projektu w ramach SPO jest
przestrzeganie przez beneficjenta ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych.
Procedurę postępowania o udzielenie zamówień publicznych przeprowadza beneficjent po
podpisaniu umowy o dofinansowanie projektu lub wydaniu decyzji zatwierdzającej projekt do
realizacji. Wyjątek stanowią zamówienia dotyczące sporządzenia dokumentacji finansowanej
w ramach tzw. kosztów ogólnych - w tym przypadku zamówienie może być dokonane w
okresie poprzedzającym złożenie wniosku i podpisanie umowy (wydanie decyzji),
przeprowadzone w oparciu o przepisy ww. ustawy.
Ze względu na rodzaj beneficjenta oraz charakter poszczególnych działań SPO przewiduje
się, iż obowiązek przeprowadzania zamówień publicznych obowiązywać będzie w ramach
działań:
- Szkolenia;
- Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą i/lub
pożarem oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych;
- Scalanie gruntów;
- Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego;
- Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi;
- Pilotażowy Program LEADER+;
- Pomoc techniczna.
Odpowiedzialność za prawidłowość przeprowadzonego postępowania przetargowego ponosi
beneficjent.
Jednocześnie w nadzór nad przestrzeganiem przez beneficjenta przepisów w tym zakresie
włączona jest instytucja zarządzająca, która ma prawo delegowania zadań w tym zakresie do
instytucji wdrażającej.
W ramach tego nadzoru przedstawiciele instytucji zarządzającej SPO lub instytucji
wdrażających mają prawo: uczestniczyć w pracach komisji przetargowej w charakterze
członka komisji lub obserwatora, zatwierdzać specyfikację istotnych warunków zamówienia
przed ogłoszeniem postępowania oraz umowę zawieraną przez zamawiającego (beneficjenta)
z wykonawcą.
145
W związku z tym, beneficjent ma obowiązek:
- udostępniania na żądanie instytucji zarządzającej/wdrażającej opisów i dowodów
stosowania procedur dotyczących udzielania zamówień i zasad postępowania członków
komisji przetargowej oraz katalog sankcji za ich naruszenie;
- przekazywania instytucji wdrażającej informacji o wszczynanych postępowaniach o
udzielenie zamówienia;
- przekazywania instytucji wdrażającej informacji o wyniku postępowania o udzielenie
zamówienia przed zawarciem umowy z wykonawcą.
Ponadto beneficjenci realizujący projekty w ramach SPO mają obowiązek27:
- stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych również w przypadku, gdy udział
środków publicznych w finansowaniu zamówienia jest mniejszy niż 50% oraz wartość
tych środków przekracza równowartość kwoty 100 000 Euro – wymóg ten dotyczyć
może projektów realizowanych w ramach działania Poprawa przetwórstwa i marketingu
artykułów rolnych;
- przesyłania do Urzędu Zamówień Publicznych przed zawarciem umowy z wykonawcą
informacji o wyniku postępowania o wartości od 6 000 do 60 000 Euro.
W przypadku, kiedy beneficjent nie przestrzega procedur ustawy Prawo zamówień
publicznych lub obowiązków dotyczących udzielania zamówień publicznych wynikających z
umowy o przekazanie środków, wówczas instytucja wdrażająca ma prawo odstąpić od
umowy z beneficjentem.
Instytucja zarządzająca lub wdrażająca współpracuje z Urzędem Zamówień Publicznych:
- przekazuje informacje o nieprawidłowościach w zakresie postępowania o udzielenie
zamówienia, które wystąpiły w postępowaniach, w których uczestniczyli jej
przedstawiciele oraz w postępowaniach, o których instytucja uzyskała informacje;
- umożliwia dostęp - na żądanie UZP - do dokumentów i informacji na temat projektów
realizowanych z udziałem środków Sekcji Orientacji EFOiGR.
Instytucja zarządzająca/wdrażająca zapewnia również zamieszczanie na swoich stronach
internetowych ogłoszeń o postępowaniach realizowanych z udziałem środków UE (w tym o
wartości niższej niż 60 000 Euro).
W przypadku projektów realizowanych w ramach działań Inwestycje w gospodarstwach
rolnych, Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych, Różnicowanie działalności
rolniczej... oraz Rozwój i ulepszanie infrastruktury..., przez podmioty prywatne, których nie
obowiązuje stosowanie zamówień publicznych, beneficjent ma obowiązek uzasadniania
planowanych kosztów poprzez przedstawienie ofert na realizację przewidzianych projektem
zadań. Obowiązek taki dotyczy przypadków, gdy w ramach projektu występują zadania28,
których planowany koszt jest wyższy niż 50 000 PLN (lecz nie przekracza równowartości 100
tys. Euro). Oszacowanie kosztów takich zadań w ramach projektu winno być dokonane na
27
Wskazane w tym punkcie zasady mogą zostać wprowadzone, jeśli ich wprowadzenie będzie
niezbędne ze względu na treść porozumień pomiędzy instytucją płatniczą a instytucją zarządzającą
oraz instytucją zarządzającą a instytucjami wdrażającymi.
28
Przez zadanie rozumie się dostawę, robotę lub usługę, będącą przedmiotem zakupu pochodzącego
od jednego dostawcy/wykonawcy, przy czym dostawa obejmować może zarówno jeden przedmiot jak
i całą partię, robota może składać się z jednej bądź kilku rodzajów robót, a usługa może składać się z
jednej bądź kilku rodzajów usług. Za zadanie uważa się też zakup towarów, usług bądź robót u
jednego dostawcy/ wykonawcy gdy ich zakres jest wzajemnie funkcjonalnie powiązany.
146
podstawie najkorzystniejszej oferty wybranej z przynajmniej 3 ważnych ofert uzyskanych na
podstawie zapytań skierowanych do przynajmniej 5 dostawców. Zapytanie ofertowe winno
zawierać w szczególności: opis przedmiotu zamówienia, termin wykonania zamówienia oraz
opis kryteriów, którymi zamawiający będzie się kierował przy wyborze oferty, wraz z
podaniem znaczenia tych kryteriów dla dokonania wyboru. Kopie zapytań ofertowych, ofert
oraz uzasadnienie wyboru najkorzystniejszej z nich wnioskodawca składa w instytucji
wdrażającej wraz z wnioskiem o dofinansowanie projektu.
5.8. Zasady rozliczania projektów oraz dokonywania płatności na rzecz beneficjenta
Pomoc udzielana w ramach Sektorowego Program Operacyjnego działa na zasadzie
refundacji części lub całości kosztów kwalifikowalnych poniesionych przez beneficjenta na
realizację projektu lub wypłacie premii (dotyczy działania Ułatwienie startu młodym
rolnikom).
Środki wypłacane beneficjentom pochodzą z Europejskiego Funduszu Gwarancji i Orientacji
Rolnej – Sekcja Orientacja oraz budżetu państwa. Dla działania Odnowa wsi oraz zachowanie
i ochrona dziedzictwa kulturowego krajowe współfinansowanie projektu stanowią środki
publiczne gmin będących beneficjentami tego działania lub środki przeznaczone na ten cel
przez Ministra Kultury.
Od roku 2005 wprowadzona będzie możliwość prefinansowania projektów realizowanych
przez beneficjentów - podmioty należące do sektora finansów publicznych. Prefinansowanie,
o którym mowa, dokonywane będzie jedynie ze środków krajowych.
Podstawą dokonania refundacji jest umowa o dofinansowanie projektu zawarta pomiędzy
instytucją wdrażającą a beneficjentem oraz wniosek o refundację. Wnioski o refundację
należy składać w siedzibie instytucji wdrażającej, zgodnie z harmonogramem określonym w
umowie o dofinansowanie projektu.
Premia dla beneficjentów działania Ułatwianie startu młodym rolników wypłacana jest
jednorazowo, na podstawie umowy (beneficjent nie składa wniosku o refundację).
Projekty dofinansowywane w ramach działań Inwestycje w gospodarstwach rolnych,
Różnicowanie działalności rolniczej... oraz Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej
związanej z rolnictwem mogą być realizowane w dwóch etapach, co oznacza możliwość
dokonywania wypłat dwukrotnie, po zakończeniu każdego z etapów.
W działaniu Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego projekt może
być podzielony na najwyżej 3 etapy, zaś w działaniu Poprawa przetwórstwa i marketingu
artykułów rolnych - na 4 etapy. Dla wyżej wymienionych działań przyjmuje się zasadę, iż
ostatnia płatność powinna stanowić nie mniej niż 25% łącznej kwoty refundacji przyznanej
dla danego projektu.
W działaniu Pilotażowy Program Leader + przewiduje się dokonywanie płatności etapowo,
przy czym jeden wniosek o refundację nie może opiewać na kwotę mniejszą niż 50 tys. zł.
Dla pozostałych działań SPO nie wprowadza się szczegółowych wytycznych odnośnie
sposobu konstruowania harmonogramu płatności, pozostawiając tę kwestię do ustalenia na
poziomie ogłoszeń lub umów o dofinansowanie projektu, stosownie do specyfiki konkretnego
projektu.
147
Reguł odnośnie harmonogramu płatności dla pozostałych działań nie określa się, jednak
zgodnie z rozporządzeniem ministra gospodarki i pracy w sprawie określenia trybu
sprawozdawczości, kontroli realizacji Narodowego Planu Rozwoju i rozliczeń dotyczących
sektorowych, regionalnych i innych programów operacyjnych finansowanych ze środków
publicznych, ostatnia wypłata refundacji dla danego projektu nie może być niższa niż 5%
łącznej wartości dofinansowania tego projektu.
Podstawę dokonania płatności na rzecz beneficjenta stanowi wniosek o refundację określający
(zgodnie z zawartą uprzednio umową o dofinansowanie projektu) wielkość poniesionych
kosztów oraz zawierający jako załączniki m. in. dokumenty potwierdzające poniesienie
poszczególnych wydatków. Wyjątek stanowią: działanie Wsparcie doradztwa rolniczego, w
którym rozliczenie dokonywane jest ryczałtowo, na podstawie ilości i rodzaju zrealizowanych
usług oraz działanie Ułatwianie startu młodym rolnikom, gdzie płatność ma postać premii,
niezwiązanej z poniesieniem kosztów kwalifikowalnych.
Wzory wniosków o refundację określają odrębne przepisy.
Instytucja wdrażająca przeprowadza weryfikację formalno – rachunkową wniosków o
refundację oraz weryfikację kwalifikowalności i zgodności z umową wydatków poniesionych
przez beneficjentów.
Płatności na rzecz beneficjenta dokonuje ARiMR jako beneficjent końcowy. Płatności
dokonuje się są wyłącznie w formie przelewu na rachunek bankowy beneficjenta.
Poziom współfinansowania projektu, określony dla danego działania zgodnie z zapisami w
Rozdziale 3, nie może zostać przekroczony poprzez włączenie w finansowanie tego projektu
środków publicznych krajowych lub zagranicznych dystrybuowanych w ramach innych
instrumentów wsparcia (np.: kredyty lub pożyczki preferencyjne dofinansowywane środkami
publicznymi, dotacje, dofinansowanie w ramach innych programów operacyjnych
współfinansowanych ze środków Funduszy Strukturalnych).
W związku z tym nie jest dozwolone łączenie środków na realizację konkretnego projektu,
np.: finansowanie dostosowań gospodarstwa w oparciu o ryczałtową pomoc uzyskaną w
ramach działania PROW Dostosowanie gospodarstw do standardów Unii Europejskiej i
jednoczesne realizowanie tych samych inwestycji w ramach działania Inwestycje w
gospodarstwach rolnych lub przeprowadzania modernizacji zakładu przetwórstwa rolnego w
oparciu o kredyt preferencyjny i środki SPO.
Równocześnie jednak, jeśli beneficjent otrzymał środki publiczne w związku z realizacją
innego zadania (np.: program rolnośrodowiskowy, inny projekt inwestycyjny) lub płatności
niezwiązane z realizacją konkretnego projektu inwestycyjnego (np.: premia dla młodego
rolnika, płatności w ramach PROW, łącznie z działaniem Wspieranie gospodarstw
niskotowarowych, płatności bezpośrednie), to środki te mogą zostać przeznaczone na wkład
własny w projekt realizowany w ramach SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora
148
5.9. Sprawozdawczość
Beneficjenci Programu zobowiązani są do przekazywania instytucji wdrażającej sprawozdań
z realizacji projektów.
W ramach SPO nie przewiduje się składania sprawozdań okresowych (kwartalnych,
półrocznych, rocznych); wymagane będą jedynie sprawozdania końcowe z realizacji projektu,
przedkładane wraz z ostatnim wnioskiem o refundację. Zasada ta podyktowana jest
stosunkowo niewielką skalą i krótkim czasem realizacji pojedynczych projektów. W
przypadku projektów wieloetapowych, informacja na temat ich postępów dostępna będzie na
podstawie składanych przez beneficjenta wniosków o refundację.
Ponadto, beneficjenci niektórych działań SPO zobowiązani będą do składania ankiet
monitorujących, na podstawie których badane będą efekty realizacji Programu.
1. Inwestycje w gospodarstwach rolnych:
- osoba fizyczna – składa ankietę monitorującą do 30 stycznia drugiego roku
kalendarzowego liczonego od roku otrzymania ostatniej płatności;
- osoby prawne – składają ankietę monitorującą do 30 dni roboczych po zakończeniu roku
obrachunkowego, następującego po roku otrzymania ostatniej płatności.
2. Ułatwienie startu młodym rolnikom:
kalendarzowego liczonego od roku otrzymania płatności.
3. Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych:
4. Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia
różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów:
kalendarzowego liczonego od roku otrzymania ostatniej płatności;
5. Scalanie gruntów:
- beneficjenyt - starosta powiatu – składa ankietę monitorującą do 30 stycznia drugiego
roku kalendarzowego liczonego od roku otrzymania ostatniej płatności.
6. Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi:
- beneficjent - Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych – składa ankietę
monitorującą do 30 stycznia drugiego roku kalendarzowego liczonego od roku
otrzymania ostatniej płatności.
Zasady sprawozdawczości na poziomie instytucji wdrażającej, beneficjenta końcowego,
instytucji zarządzającej, instytucji płatniczej są określone w odrębnych przepisach.
149
ROZDZIAŁ 6. SYSTEM INFORMATYCZNEGO MONITOROWANIA I
KONTROLI FINANSOWEJ FUNDUSZY STRUKTURALNYCH I
FUNDUSZU SPÓJNOŚCI – SIMIK
Zarządzanie Programem, jego monitorowanie i ewaluacja wspierane będą za pomocą
elektronicznej bazy danych – Systemu Informatycznego Monitorowania i Kontroli
Finansowej Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności – SIMIK.
Funkcje systemu SIMIK zostały uzgodnione z Komisją Europejską i są opisane w rozdziale
6.3.9 Rozwiązania w zakresie zbierania, przetwarzania i elektronicznego przekazywania
danych Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora
System SIMIK pozwoli na generowanie i przekazywanie Komisji Europejskiej, w formie
elektronicznej, wymaganych sprawozdań dotyczących realizacji Programu.
Ogólne zasady stosowania SIMIK są uzgodnione pomiędzy instytucjami uczestniczącymi w
procesie wdrażania Programu (instytucja płatnicza, instytucja zarządzająca, instytucje
wdrażające) w treści porozumień, określających zasady współpracy pomiędzy tymi
instytucjami w zakresie przepływu środków, zarządzania i kontroli.
150
ROZDZIAŁ 7. INFORMOWANIE I PROMOCJA PROGRAMU
7.1. Strategia informowania i promocji Sektorowego Programu Operacyjnego
Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich
Strategia promocji i działań informacyjnych Sektorowego Programu Operacyjnego
Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich
opracowana została zgodnie z kryteriami planu działań informacyjnych, określonymi w
Rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 1159/2000 w sprawie działań informacyjnych i
promocyjnych stosowanych przez Państwa Członkowskie odnośnie pomocy z Funduszy
Strukturalnych. Strategia nakierowana jest przede wszystkim na promocję i informowanie o
działaniach realizowanych w ramach SPO.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi jako instytucja zarządzająca Sektorowym Programem
Operacyjnym Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów
wiejskich ma za zadanie zapewnienie działań informacyjnych i promocyjnych w tym zakresie
oraz ich monitorowanie. Podstawą tych działań są art. 34 i 46 Rozporządzenia Rady (WE) Nr
1260/1999 oraz wytyczne zawarte w Rozporządzeniu Komisji nr 1159/2000.
Podejmowane w ramach strategii działania promocyjno-informacyjne będą miały na celu
przekazanie wiedzy na temat Sektorowego Programu Operacyjnego. Prowadzone działania
mają również uświadomić opinii publicznej rolę i wkład UE w zakresie pomocy strukturalnej
dla Polski. Podejmowane działania będą również dotyczyły przygotowywania i
przekazywania informacji dla instytucji zaangażowanych we wdrażanie SPO w celu
przekazania interpretacji przepisów dot. programu oraz bieżącego informowania o stanie
realizacji programu.
7.2. Cele działań informacyjno-promocyjnych
1. Rozpowszechnienie informacji wśród zainteresowanych środowisk poprzez szeroką i
intensywną kampanię informacyjną.
2. Zapewnienie stałych możliwości uzyskania informacji na temat SPO przez możliwie
najszersze grono zainteresowanych.
3. Zapewnienie stałego, bezpośredniego dostępu do szczegółowych informacji na temat
możliwości i zasad udzielania pomocy.
7.3. Odbiorcy działań informacyjno-promocyjnych
Działania informacyjno-promocyjne podjęte zostały w okresie przygotowania do
uruchomienia realizacji SPO i będą kontynuowane w trakcie jego realizacji. Działania te
kierowane są do:
1) potencjalnych beneficjentów Sektorowego Programu Operacyjnego;
2) partnerów społecznych;
3) instytucji zaangażowanych bezpośrednio i pośrednio we wdrażanie Sektorowego
Programu Operacyjnego;
4) w zakresie informowania o udziale Funduszy Strukturalnych w finansowaniu polityki
rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich także do ogółu społeczeństwa.
151
7.4. Zasięg geograficzny
Działaniami promocyjnymi i informacyjnymi objęty jest obszar całego kraju.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi koordynuje oraz nadzoruje i monitoruje działania
promocyjne i informacyjne podejmowane na poziomie centralnym, jak i poziomie instytucji
wdrożeniowych.
Wszystkie działania informacyjno – promocyjne będą przeprowadzane zgodnie z
Rozporządzeniem Rady WE Nr 1159/2000 z dnia 30 maja 2000 r.
7.5. Formy i zakres działań informacyjno-promocyjnych
Działania informacyjno-promocyjne będą prowadzone na dwóch poziomach.
1. Przekazywanie ogólnych informacji o Sektorowym Programie Operacyjnym i
postępach w jego wdrażaniu.
Działania w tym zakresie są prowadzone przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jako
instytucję zarządzającą. Działania na tym poziomie są bezpośrednio nadzorowane przez
Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Odbiorcami tych działań są media, organizacje społeczno
- zawodowe, w tym związki zawodowe rolników i producentów rolnych, samorządy rolnicze
oraz szkoły i uczelnie rolnicze i bezpośredni odbiorcy pomocy - rolnicy, mieszkańcy wsi.
Podejmowane działania mają zapewnić dostęp do ogólnej wiedzy w zakresie pomocy
udzielanej przez Unię Europejską Polsce w ramach Funduszy Strukturalnych, zasad i
procedur ubiegania się o pomoc w ramach poszczególnych działaniach.
Formy przekazu
1.1 Konferencje i seminaria informacyjno-promocyjne
Przewiduje się organizowanie konferencji i seminariów informacyjnych w trakcie, których
prezentowane będą działania SPO oraz informacje na temat systemu wdrażania Programu.
Na konferencjach i seminariach dystrybuowane będą materiały informacyjne (drukowane oraz
na nośnikach elektronicznych CD-ROMy) dotyczące zasad funkcjonowania Programu
1.2 Publikacja materiałów informacyjnych
Elementem działań informacyjnych będą przygotowywane i publikowane broszury
informacyjne o Sektorowym Programie Operacyjnym. MRiRW będzie również publikować
materiały informacyjne na temat postępów w jego realizacji.
1.3 Strona internetowa
W obrębie portalu MRiRW (www.minrol.gov.pl) znajdują się strony dotyczące Sektorowego
Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój
obszarów wiejskich. Na tych stronach od połowy 2003 roku są zamieszczane aktualne
informacje o Programie, m.in. projekty dokumentów programowych (Sektorowego Programu
Operacyjnego i uzupełnienia programu). W zakres informacji włączone są również
szczegółowe materiały informacyjne dla beneficjentów określające zasady ubiegania się o
pomoc, formularze wniosków oraz inne dokumenty.
152
Strona internetowa będzie na bieżąco uzupełniana o wszelkie nowe informacje istotne dla
różnych grup beneficjentów.
Przewiduje się również uruchomienie strony z odpowiedziami na najczęściej zadawane
pytania (FAQ). Beneficjenci i osoby zainteresowane Programem mogą przekazywać drogą
elektroniczną pytania. Na stronie FAQ zostaną zamieszczone odpowiedzi do najczęściej
powtarzających się pytań szczegółowych.
Na stronie internetowej MRiRW zostanie również umieszczony generator wniosków dla SPO,
z którego będą mogli korzystać potencjalni beneficjenci.
1.4 Punkt informacyjny
W Departamencie Rozwoju Obszarów Wiejskich MRiRW utworzony został Wydział
Informacji, Promocji i Koordynacji Programu Phare, do którego zadań należy prowadzenie
bieżącej działalności informacyjnej poprzez kontakt telefoniczny, przygotowywanie
odpowiedzi na pisemne zapytania oraz poprzez bezpośredni kontakt z potencjalnymi
odbiorcami pomocy i z osobami pragnącymi uzyskać informacje na temat Sektorowego
Programu Operacyjnego.
1.5 Współpraca z mediami
Do działań na rzecz informowania społeczeństwa o SPO zostaną włączone środki masowego
przekazu. Telewizja i radio, będąc mediami o największym zasięgu mają możliwość
przekazywania informacji na temat SPO zarówno w programach ogólnoinformacyjnych jak i
programach kierowanych do rolników i mieszkańców wsi. Podobnie prasa ogólnopolska,
regionalna i rolnicza będą przekaźnikiem stałej informacji na temat SPO. W ramach
współpracy planuje się przekazywanie informacji poprzez konferencje prasowe,
przekazywanie materiałów informacyjnych oraz udział przedstawicieli instytucji
zarządzającej w programach radiowych i telewizyjnych poruszających problematykę
Sektorowego Programu Operacyjnego.
1.6 Promocja SPO podczas ogólnopolskich i lokalnych imprez poświęconych rolnictwu i
obszarom wiejskim.
Instytucja zarządzająca włącza się aktywnie w organizowanie na szczeblu krajowym,
regionalnym i lokalnym różnorodnych imprez (targi, konferencje, zjazdy) poświęconych
tematyce rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich, przekazując na ich forum bieżące
informacje dotyczące Sektorowego Programu Operacyjnego.
Polega to na bezpośrednim dotarciu z informacją o sposobie wykorzystania środków
Wspólnotowych w ramach Programu, do różnych grup społecznych w tym do beneficjentów
pomocy i partnerów społecznych. Informacje o Programie są i będą przekazywane podczas
większości imprez z udziałem lub pod patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
2. Informacje szczegółowe dotyczące rodzaju i zakresu pomocy skierowane
bezpośrednio do potencjalnych beneficjentów pomocy. Działania informacyjne w
tym zakresie będą prowadzone przez instytucje wdrażające (ARiMR, FAPA i urzędy
marszałkowskie)
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi określi ramy współpracy i szczegółowy zakres działań z
instytucjami wdrożeniowymi.
153
Każda z instytucji wdrażających działania w ramach SPO jest odpowiedzialna za przekazanie
informacji szczegółowych do beneficjentów pomocy w zakresie działań, które realizuje.
• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będzie odpowiedzialna za
przekazywanie informacji w zakresie działań SPO:
Inwestycje w gospodarstwach rolnych,
Ułatwianie startu młodym rolnikom,
Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych,
Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą lub
pożarem oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych,
Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem,
Pomoc techniczna.
•
Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA) będzie odpowiedzialna za
przekazywanie informacji w zakresie działań SPO:
Szkolenia,
Wsparcie doradztwa rolniczego,
Pilotażowy Program LEADER+ .
•
Urzędy Marszałkowskie będą odpowiedzialne za przekazywanie informacji w
zakresie działań SPO:
Scalanie gruntów,
Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego,
Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi.
-
-
Formy przekazu
2.1 Publikacje materiałów informacyjnych
W tej formie zostanie przygotowana informacja ogólna zawierająca podstawowe dane o SPO,
opis wdrażanych działań wraz z najważniejszymi zasadami przyznawania pomocy oraz
informacją o ważnych punktach kontaktowych wraz z ich dokładnymi adresami. Plakaty i
ulotki będą rozpowszechniane poprzez wszystkie instytucje, włączone w realizację programu
oraz inne, które zgłoszą zainteresowanie posiadaniem takich informacji.
Informacje szczegółowe o SPO będą publikowane w broszurach informacyjnych dostępnych
w instytucjach wdrażających poszczególne działania programu.
2.2 Informacja bezpośrednia
Instytucje wdrażające będą brały udział w przekazywaniu ogólnych informacji na temat
programu. Na nich też będzie spoczywała bezpośrednia odpowiedzialność za obsługę
osób/podmiotów zainteresowanych udziałem w programie. Instytucje wdrażające będą
udzielać zarówno szczegółowych wyjaśnień dotyczących warunków udziału w programie jak
i bezpośrednich wskazówek związanych z procedurą ubiegania się o pomoc. Działania te będą
prowadzone poprzez bezpośredni kontakt z klientami w punktach informacyjnych, kontakt
telefoniczny (w tym infolinie) lub pisemne udzielanie wyjaśnień.
154
2.3 Seminaria informacyjne
Instytucje wdrożeniowe będą organizowały seminaria informacyjne dla potencjalnych
beneficjentów działań SPO. Szkolenia te będą miały na celu zapoznanie potencjalnych
beneficjentów z zasadami, procedurami oraz z wymogami związanymi ze składaniem
wniosku o dofinansowanie projektu.
2.4 Strony internetowe
Każda z instytucji wdrażających utworzy na swoich stronach internetowych odpowiedni
serwis informacyjny dotyczący wdrażanych przez nią działań SPO. W ramach serwisu
powinny być zamieszczone szczegółowe informacje dotyczące działań oraz wzory wniosków
i innych dokumentów potrzebnych beneficjentom do starania się o pomoc.
2.5 Współpraca z mediami
Podejmowane będą działania mające na celu przekazanie informacji szczegółowych
dotyczących SPO do mediów lokalnych regionalnych. Każda z instytucji wypracuje stałe
formy współpracy z mediami w celu przekazywania aktualnych informacji o realizowanych
działaniach oraz o postępach w realizacji SPO.
2.6 Produkcja i wydawanie tablic informacyjnych
Instytucje wdrożeniowe przygotują tablice informacyjne, które będą wydawane odbiorcom
pomocy w celu wizualizacji wsparcia Wspólnoty, poprzez umieszczanie tablic
informacyjnych w miejscach realizacji projektów. Tablice będą wykonane i dystrybuowane
zgodnie z Rozporządzeniem Rady WE 1159/2000.
7.6. Finansowanie realizacji strategii
Strategia będzie finansowana ze środków działania Pomoc techniczna i ze środków własnych
instytucji zaangażowanych w realizację działań informacyjno-promocyjnych.
7.7. Monitorowanie i ocena działań w zakresie informowania i promocji
Monitorowanie i ocena wdrażania strategii promocji i działań informacyjnych Sektorowego
Programu Operacyjnego będą realizowane w oparciu o dane pozyskane z poniżej
wymienionych informacji i raportów:
-
raporty instytucji
i informacyjnych
wdrażających
dotyczące
przebiegu
działań
promocyjnych
-
opinie zbierane za pośrednictwem interaktywnych elementów strony internetowej;
-
zbieranie informacji od instytucji zaangażowanych w promocję i informowanie o
Programie.
155
Na podstawie zebranych informacji przygotowywane będą następujące raporty:
-
raporty przygotowywane przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (instytucję
zarządzającą) dla Komitetu Monitorującego SPO Restrukturyzacja i modernizacja
sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich;
-
roczne raporty dla Komisji Europejskiej o działaniach podejmowanych przez Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi (instytucję zarządzającą) dla zapewnienia jakości i
właściwego wykorzystania promocji SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora
156
ZAŁĄCZNIKI
157
Załącznik nr 1. Zasady kwalifikacji wydatków w ramach SPO Restrukturyzacja i
modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich
I. Definicja
Pojęcie „koszty kwalifikowalne” oznacza te koszty realizacji projektu, które mogą podlegać
współfinansowaniu w ramach programu.
II. Okres kwalifikowalności kosztów w ramach SPO Restrukturyzacja i modernizacja
sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich
Okres kwalifikowalności kosztów w ramach programu obejmuje lata 2004 – 2008.
Za koszty kwalifikowalne uznawane są koszty (wydatki) poniesione po zawarciu umowy o
dofinansowanie projektu pomiędzy beneficjentem a instytucją wdrażającą lub po wydaniu
decyzji o zatwierdzeniu projektu do realizacji.
Wyjątek stanowią:
1) niektóre koszty ogólne związane z przygotowaniem projektu lub niezbędnej
dokumentacji, w tym koszty:
- przygotowania dokumentacji technicznej projektu;
- przygotowania dokumentacji ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych,
planów przedsięwzięć, analiz rynkowych, analiz marketingowych;
- zaświadczeń, pozwoleń, opłat i wszelkiej dokumentacji związanej z ich uzyskaniem;
- obsługi geodezyjnej;
- usług dotyczących przygotowania projektu;
- nabycia patentów i licencji;
2) koszty ponoszone w związku z realizacją projektów w ramach działań Pomocy
technicznej.
Koszty wymienione w pkt. 1 i 2 mogą zostać uznane za koszty kwalifikowalne także w
przypadku, gdy zostały poniesione w okresie poprzedzającym zawarcie umowy/ wydanie
decyzji lub nawet przed datą złożenia wniosku o dofinansowanie projektu, lecz nie wcześniej
niż 1 stycznia 2004 r.
III. Zakres kosztów kwalifikowalnych w ramach poszczególnych działań SPO
Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich
Działanie 1.1. Inwestycje w gospodarstwach rolnych
W ramach tego działania w zakres kosztów kwalifikowalnych projektu wchodzić mogą
koszty:
1) budowy, remontu połączonego z modernizacją budynków lub budowli służących do
produkcji rolnej oraz do przechowywania i magazynowania produktów rolnych wraz z
zakupem i montażem instalacji technicznej i wyposażenia;
2) zakupu lub instalacji maszyn, urządzeń, wyposażenia lub narzędzi do produkcji rolnej,
przechowalnictwa, magazynowania, przygotowania produktów rolnych do sprzedaży, w
tym: sprzętu do uprawy, pielęgnacji, ochrony i nawożenia oraz zbioru roślin, maszyn lub
urządzeń do przygotowania, przechowywania, czyszczenia, sortowania, kalibrowania,
konfekcjonowania produktów rolnych, maszyn lub urządzeń do przygotowywania, lub
składowania pasz, maszyn lub urządzeń do pojenia lub zadawania pasz, urządzeń do
pozyskiwania lub przechowywania mleka, urządzeń do usuwania lub składowania
158
odchodów zwierzęcych oraz urządzeń niezbędnych do utrzymania czystości i higieny
produkcji
3) zakupu gruntów rolnych wraz z nasadzeniami lub naniesieniami, w części stanowiącej nie
więcej niż 10 % kosztów kwalifikowalnych projektu wymienionych w punktach:
1,2,4,5,6,7,8,929;
4) zakupu budynków lub budowli, o ile zakup ten jest ściśle związany z celami projektu.
Zakup budynku lub budowli nie podlega współfinansowaniu, jeśli jego cena była wyższa
od ceny rynkowej - współfinansowaniu nie podlega zakup budynków mieszkalnych30.
5) zakładania sadów lub plantacji wieloletnich, obejmujące wyłącznie zakup
kwalifikowanego materiału roślinnego, wyposażenia tj. konstrukcji do podtrzymywania
roślin oraz folii lub agrowłókniny do ściółkowania oraz koszty grodzenia
nowozakładanych sadów lub plantacji;
6) wyposażania pastwisk: grodzenia, budowy wiat dla zwierząt, zakupu i instalacji urządzeń
do pojenia zwierząt oraz budowy ujęć wody lub jej doprowadzania;
7) zakupu zwierząt hodowlanych (stada podstawowego) - zwierząt należących do gatunków
gospodarskich, osobników hodowlanych w rozumieniu Ustawy o organizacji hodowli i
rozrodzie zwierząt gospodarskich31;
8) budowy, zakupu i instalacji urządzeń do nawadniania upraw - urządzeń do nawodnień
ciśnieniowych łącznie z ujęciami wody oraz urządzeń zraszających, chroniących rośliny
przed przymrozkami;
9) zakupu, instalacji i budowy urządzeń służących ochronie środowiska (dotyczy projektów
w zakresie składowania odchodów zwierzęcych, odpadów, mycia i czyszczenia sprzętu)
poprawie warunków utrzymania zwierząt i podniesieniu standardów higienicznych
produkcji rolnej;
10) ogólne związane z przygotowaniem i realizacją projektu w wysokości do 12%
pozostałych kosztów kwalifikowalnych projektu wymienionych w punktach 1 - 9
obejmujące:
− przygotowanie dokumentacji technicznej;
− przygotowanie dokumentacji ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych,
− zaświadczenia, pozwolenia, opłaty i wszelka dokumentacja związana z ich
uzyskaniem;
− nadzór urbanistyczny, architektoniczny i budowlany;
− obsługę geodezyjną;
− usługi dotyczące zarządzania projektem;
− nabycie patentów lub licencji.
Zasady kwalifikowalności kosztów zakupu sprzętu, maszyn lub urządzeń używanych
zostały opisane poniżej w punkcie IV.2 niniejszego Załącznika.
Działanie 1.3. Szkolenia
W zakres kosztów kwalifikowalnych projektu mogą wchodzić:
29
inne zasady kwalikowalności zakupu gruntów wymieniono w pkt. IV.3 niniejszego Załącznika.
inne zasady kwalikowalności zakupu budynków opisano w pkt IV. 4 niniejszego Załącznika.
31
Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r., Dz. U. z 2002 r. Nr 207 poz. 1762
30
159
1) koszty związane z przygotowaniem i zrealizowaniem projektu:
− naboru uczestników szkoleń;
− zakupu materiałów do celów dydaktycznych;
− opracowania i dystrybucji materiałów szkoleniowych;
− wynajmu sal dydaktycznych;
− wynagrodzenia wykładowców;
− dojazdu, zakwaterowania i wyżywienia wykładowców oraz uczestników szkolenia;
− tłumaczeń koniecznych do celów dydaktycznych;
2) koszty zakupu sprzętu i pomocy dydaktycznych niezbędnych do realizacji projektu
szkoleniowego, w części stanowiącej nie więcej niż 20% kosztów kwalifikowalnych
wymienionych w punkcie 1;
Koszty zakupu sprzętu i pomocy dydaktycznych stanowią koszt kwalifikowalny w
przypadku tylko jednego projektu szkoleniowego realizowanego przez danego
beneficjenta w okresie wdrażania Programu.
3) koszty operacyjne związane z obsługą i zarządzaniem projektem, a w szczególności
koszty:
− zatrudnienia kierownika projektu;
− zatrudnienia personelu administracyjnego, odpowiedzialnego wyłącznie za projekt;
− zakupu materiałów biurowych;
− usług telekomunikacyjnych;
− energii elektrycznej;
− obsługi księgowej;
− podróży służbowych związanych z obsługą projektu;
w części stanowiącej nie więcej niż 10% kosztów kwalifikowalnych wymienionych w
punkcie 1.
Działanie 1.5. Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych
A. W zakres kosztów kwalifikowalnych projektu dotyczącego budowy lub modernizacji
zakładów produkcyjnych lub infrastruktury handlu hurtowego artykułami rolnymi mogą
wchodzić koszty:
1) budowy lub remontu połączonego z modernizacją budynków lub budowli (wraz z
infrastrukturą techniczną): produkcyjnych, magazynowych, kontroli laboratoryjnej,
socjalnych lub do prowadzenia handlu hurtowego;
2) zakupu lub instalacji maszyn lub urządzeń do magazynowania lub przygotowania
artykułów rolnych do przetwarzania, zapewniających jakość i bezpieczeństwo
żywności;
3) zakupu lub instalacji maszyn lub urządzeń do przetwarzania artykułów rolnych;
4) zakupu lub instalacji maszyn lub urządzeń do magazynowania produktów lub
półproduktów oraz ich przygotowania do sprzedaży;
5) zakupu lub instalacji aparatury pomiarowej, kontrolnej oraz sprzętu do sterowania
procesem produkcji lub magazynowania, w tym oprogramowania;
6) zakupu środków transportu niezbędnych dla sprawnego przebiegu procesu
technologicznego lub gospodarki magazynowej w zakładzie;
160
7) zakupu specjalistycznych środków transportu związanych z dostawą surowca lub
zbytem produktów, zapewniających spełnienie warunków bezpieczeństwa żywności
lub dobrostanu zwierząt;
B. W zakres kosztów kwalifikowalnych projektu dotyczącego ochrony środowiska zalicza się
koszty:
1) budowy lub modernizacji oczyszczalni ścieków wraz z siecią kanalizacyjną;
2) budowy lub modernizacji kotłowni.
Do kosztów kwalifikowalnych projektów realizowanych w ramach działania zalicza się
ponadto koszty ogólne tj. koszty związane z przygotowaniem i realizacją projektu,
obejmujące:
biznes planów, analiz rynkowych, analiz marketingowych;
− zaświadczenia pozwolenia opłaty i wszelka dokumentacja związana z ich uzyskaniem
− obsługę geodezyjna;
− nabycie patentów i licencji;
do wysokości 12 % pozostałych kosztów kwalifikowalnych projektu wymienionych w pkt. 1
oraz 2.
Pomoc w ramach działania nie obejmuje:
1) kosztów zakupu gruntu i majątku nieruchomego;
2) kosztów zakupu samochodów osobowych lub środków transportu pracowników;
3) kosztów zakupu urządzeń i wyposażenia biurowego;
4) kosztów pozyskania kredytów, kosztów leasingu, dzierżawy, dzierżawy wieczystej,
podatku gruntowego, podatku VAT.
Działanie 2.1. Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalną katastrofą
i/lub pożarem oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych
W zakres kosztów kwalifikowalnych projektu wchodzić mogą następujące koszty:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)
pozyskanie, zbiór, zakup nasion, szyszek i owoców oraz ich łuszczenie;
przechowywanie, przysposobienie i stratyfikacja nasion;
zagospodarowanie drzewostanów nasiennych i zachowawczych;
produkcja i zakup materiału sadzeniowego;
melioracje agrotechniczne;
przygotowanie gleby pod odnowienia, przebudowę, poprawki i uzupełnienia;
odnowienie i przebudowa powierzchni leśnych;
wykonanie poprawek i uzupełnień;
pielęgnowanie upraw, młodników i drzewostanów;
inwentaryzacja i ochrona cennych obiektów przyrodniczych, łącznie z nowelizacją
programów ochrony przyrody;
budowa i modernizacja obiektów szkółkarskich oraz zakup maszyn i urządzeń
szkółkarskich;
budowa i modernizacja elementów zagospodarowania rekreacyjnego i turystycznego;
budowa i modernizacja infrastruktury edukacyjnej;
161
14)
15)
16)
17)
18)
zakup maszyn i urządzeń do zagospodarowania i ochrony lasu;
ochrona lasu przed szkodliwymi czynnikami biotycznymi;
ochrona różnorodności biologicznej;
budowa i modernizacja dróg technologicznych i przeciwpożarowych oraz infrastruktury
drogowej celem udostępnienia i ochrony kompleksów leśnych;
budowa i modernizacja infrastruktury przeciwpożarowej oraz zakup sprzętu, urządzeń i
pojazdów dla celów ochrony przeciwpożarowej.
Nadleśnictwa z grupy B32 (Maskulińskie, Gołdap, Olecko, Spychowo, Strzałowo i Mrągowo obręb Mrągowo) mogą realizować jedynie prace wymienione w pkt. 15 – 18.
W zakres kosztów kwalifikowanych włączone są następujące koszty ogólne związane z
przygotowaniem i realizacją projektu:
biznes planów, analiz rynkowych, analiz marketingowych;
− zaświadczenia, pozwolenia, opłaty i wszelka dokumentacja związana z ich
uzyskaniem;
− obsługa geodezyjna;
− nabycie patentów i licencji.
Pomoc w ramach działania nie obejmuje:
− budowy i modernizacji oraz wyposażenia budowli niezwiązanych z prowadzeniem
gospodarki leśnej;
− wszelkich kosztów administracyjnych związanych z pełnionym zarządem i
wynagradzaniem własnych pracowników;
− wszelkich koszów utrzymania istniejących i powstałych w ramach Działania
obiektów;
− podatku VAT płaconego w cenie dostaw, towarów i usług.
Działanie 2.2. Scalanie gruntów
W zakres kosztów kwalifikowalnych projektu wchodzić mogą koszty:
1) opracowania projektu scalenia (dokumentacji geodezyjno-prawnej), w tym:
− analizy i oceny materiałów geodezyjno-kartograficznych (pod kątem możliwości ich
wykorzystania w projekcie scalenia);
− pomiarów niezbędnych do opracowania projektu scalenia (oszacowania wartości
gruntów i części składowych, a w niektórych przypadkach również zabudowań);
− opracowania dokumentacji związanej z oceną oddziaływania projektu na środowisko;
− stabilizacja nowych granic nieruchomości (działek);
− sporządzenia ostatecznej dokumentacji geodezyjno-prawnej.
2) zagospodarowania poscaleniowego związanego z organizacją przestrzeni produkcyjnej, w
tym:
32
Por. opis działania w rozdz. III.
162
− wykonania, zmiany, ułożenia lub wybudowania urządzeń służących udostępnieniu i
wykorzystaniu gruntów wydzielonych w wyniku scalenia wraz z koniecznymi
pracami przygotowawczymi, w tym urządzanie przepustów itp.;
− działań melioracyjnych, które w zależności od struktury gospodarstw rolnych są
niezbędne do ułatwienia zagospodarowania terenów upraw;
− budowy lub modernizacji dróg rolniczych i dojazdów do zabudowań gospodarczych
poszczególnych uczestników postępowania wydzielanych w ramach postępowania
scaleniowego;
− działań niezbędnych w związku ze zmianą dotychczasowej struktury gospodarstwa
rolnego lub leśnego, określone w projekcie scalenia gruntów (w tym likwidacja
zbędnych miedz, roboty rekultywacyjne umożliwiające uprawę nowo wydzielonych
gruntów).
3) kosztów ogólnych związanych z przygotowaniem i realizacją projektu w zakresie:
− przygotowania koncepcji projektu ogólnego wraz z niezbędnymi uzgodnieniami;
− przygotowania dokumentacji ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych;
− zaświadczeń, pozwoleń, opłat i wszelkiej dokumentacji związanej z ich uzyskaniem;
− nadzoru budowlanego związanego z realizacją projektu (zagospodarowania
poscaleniowego);
− obsługi geodezyjnej;
− obsługi finansowo-księgowej.
W ramach działania podatek VAT może stanowić koszt kwalifikowalny projektu (por. punkt
IV.1 Załącznika).
Działanie 2.3. Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego
Projekty realizowane w ramach działania mogą obejmować:
1) remont, budowę lub adaptację oraz wyposażanie obiektów publicznych pełniących
funkcje kulturalne (świetlice, domy kultury itp.);
2) remont, budowę i urządzanie placów zabaw, boisk sportowych, ścieżek rowerowych,
szlaków pieszych służących do użytku publicznego;
3) projekty związane z kultywowaniem tradycji społeczności lokalnych oraz tradycyjnych
zawodów;
4) kształtowanie centrów wsi poprzez remont lub budowę placów, parkingów, itp.;
5) urządzanie terenów zielonych, parków i innych miejsc wypoczynku;
6) remont, budowę lub przebudowę elementów małej infrastruktury turystycznej oraz
rekreacyjnej w tym systemów informacji wizualnej;
7) zagospodarowanie zbiorników i cieków wodnych w obrębie miejscowości;
8) rewitalizację, remont lub adaptację obiektów zabytkowych użytkowanych na cele
publiczne oraz remont lub konserwację lokalnych pomników historycznych i miejsc
pamięci;
9) zakup i remont nie użytkowanych obiektów charakterystycznych dla tradycji
budownictwa wiejskiego regionu i ich adaptację na cele publiczne;
10) wyburzanie i rozbiórkę zdewastowanych budynków i budowli publicznych, jeżeli
niemożliwy jest ich remont i dalsze użytkowanie.
W zakres kosztów kwalifikowalnych projektów, stosowanie do ich charakteru, mogą zostać
zaliczone: koszty zakupu materiałów budowlanych, wykończeniowych, wyposażenia,
163
materiału roślinnego oraz eksponatów (tylko w przypadku projektów wymienionych w pkt.
3), koszty wykonawstwa prac budowlanych, montażowych, wykończeniowych,
porządkowych oraz usług transportowych bezpośrednio związanych z projektem.
Ponadto w zakres kosztów kwalifikowalnych zalicza się koszty ogólne: planowania
wstępnego (przygotowanie dokumentacji technicznej, ekonomicznej, kosztorysów, analiz
ekonomicznych, zaświadczeń, pozwoleń, opłat) oraz
realizacji projektu (nadzoru
urbanistycznego, architektonicznego, konserwatorskiego i budowlanego, obsługi geodezyjnej
oraz usług dotyczących zarządzania projektem).
Działanie 2.4. Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu
zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów
Pomocą finansową mogą zostać objęte następujące koszty kwalifikowalne dotyczące:
1) rozbudowy, nadbudowy, przebudowy lub remontu połączonego z modernizacją
istniejących budynków mieszkalnych i gospodarczych na cele agroturystyczne oraz ich
wyposażenie (pokoje gościnne, pomieszczenia wspólne dla gości, łazienki, kuchnie);
2) urządzania miejsc do wypoczynku, zakupu wyposażenia i sprzętu turystycznego lub
rekreacyjnego dla działalności turystycznej, a także zwierząt służących do celów
terapeutycznych, sportowych lub rekreacyjnych;
3) budowy lub remontu połączonego z modernizacją obiektów budowlanych (z wyłączeniem
budowy budynków mieszkalnych)
4) zakupu maszyn, urządzeń, narzędzi i wyposażenia;
5) zakupu sprzętu komputerowego i oprogramowania;
6) zakupu środków transportu33 na potrzeby świadczenia wyłącznie usług transportowych
(pomocą nie jest objęty zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu
mniej niż 8 osób wraz z kierowcą);
7) zakupu środków transportu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej z
wyjątkiem potrzeb świadczenia wyłącznie usług transportowych (pomocą nie jest objęty
zakup samochodów osobowych przeznaczonych do przewozu mniej niż 8 osób wraz z
kierowcą, a kwalifikowalny koszt zakupu środków transportu nie może stanowić więcej
niż 50% kosztów kwalifikowalnych projektu, wymienionych w punktach 1 – 10;
8) zagospodarowania terenu na potrzeby prowadzenia planowanej działalności w ramach
projektu;
9) zakupu roślinnego materiału nasadzeniowego na potrzeby zakładania plantacji roślin
wieloletnich przeznaczonych na cele energetyczne,
10) robót budowlanych, transportu, instalacji, materiałów i wyposażenia., które są związane
bezpośrednio z kosztami wymienionymi powyżej i są niezbędne do osiągnięcia celu
projektu;
11) kosztów ogólnych związanych z przygotowaniem i realizacją projektu do wysokości 12 %
pozostałych kosztów kwalifikowalnych projektu, wymienionych w punktach 1 - 10, w
zakresie:
− przygotowania dokumentacji technicznej;
− przygotowania dokumentacji ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych,
biznes-planów, analiz rynkowych, analiz marketingowych;
33
Pojazdy lądowe lub wodne, samobieżne lub ciągnione, przeznaczone do przewozu towarów lub
osób albo ciągnięcia innych pojazdów przeznaczonych do przewozu towarów lub osób.
164
− uzyskania zaświadczeń, pozwoleń oraz wszelkiej dokumentacji związanej z
projektem;
− nadzoru urbanistycznego, architektonicznego i budowlanego związanego z realizacją
projektu;
− usług dotyczących zarządzania projektem;
− nabycia patentów i licencji.
Zasady kwalifikowalności kosztów poniesionych w związku z zakupem sprzętu, maszyn
lub urządzeń używanych zostały opisane w punkcie IV.2 Załącznika.
Działanie 2.5. Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi
W zakres kosztów kwalifikowalnych wchodzą następujące elementy.
1. Koszty ogólne związane z przygotowaniem inwestycji oraz jej nadzorowaniem, w
szczególności:
− przygotowanie dokumentacji ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych;
projektu;
2. Koszty robót budowlano-montażowych.
3. Koszty wykupu gruntu pod inwestycje - koszt ten nie może stanowić więcej niż 10%
całkowitych kosztów inwestycji. Ponadto cena zakupu nie może przekroczyć ceny
rynkowej.
W ramach działania podatek VAT może stanowić koszt kwalifikowalny projektu (por. punkt
IV.1 Załącznika).
Nie podlegają finansowaniu:
− budowa lub modernizacja ziemnych stawów rybnych;
− budowa i modernizacja deszczowni oraz stacji pomp do nawodnień ciśnieniowych;
− ponowne zagospodarowanie zmeliorowanych trwałych łąk i pastwisk, z wyłączeniem
pierwszego zagospodarowania zmeliorowanych trwałych łąk i pastwisk.
Ewentualne wątpliwości, dotyczące zakwalifikowania urządzenia do finansowania w ramach
tego działania, będą rozstrzygane na bazie przepisów ustawy Prawo wodne, które definiuje
pojęcie melioracji wodnych.
Działanie 2.6. Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem
W zakres kosztów kwalifikowanych projektów, realizowanych w ramach działania, mogą
wchodzić:
1) koszty budowy lub remontu połączonego z modernizacją obiektów budowlanych;
2) koszty zakupu lub instalacji maszyn i urządzeń;
165
3) koszty rozruchu mechanicznego i technologicznego maszyn i urządzeń;
4) koszty ogólne, w wysokości do 12% pozostałych kosztów kwalifikowalnych projektu,
związane z przygotowaniem i realizacją projektu w zakresie:
− przygotowania dokumentacji technicznej;
− przygotowania dokumentacji ekonomicznej: kosztorysów, analiz ekonomicznych,
projektu;
− usług dotyczących zarządzania projektem;
Działanie 2.7. Pilotażowy Program LEADER+
Pomocą finansową mogą zostać objęte następujące koszty kwalifikowalne.
Schemat I:
− organizacji przedsięwzięć o charakterze informacyjnym i szkoleniowym (seminaria,
konferencje itp.), w tym: wynajęcie sal wraz ze sprzętem audiowizualnym,
opracowanie, druk i dystrybucja materiałów szkoleniowo – informacyjnych,
zatrudnienie wykładowców i pokrycie kosztów ich delegacji;
− przygotowania opracowań, analiz, ekspertyz, dokumentacji oraz wsparcie eksperckie
służące opracowaniu strategii rozwoju obszarów wiejskich;
− pomocy doradczej i eksperckiej związanej z tworzeniem Lokalnych Grup Działania –
opracowywanie statutów, regulaminów, prowadzenie prac związanych z rejestracją
itp.
Schemat II:
− koszty operacyjne LGD, w tym: koszty związane z zatrudnieniem personelu
(wynagrodzenia wraz kosztami ubezpieczeń, delegacje) koszty wynajmu lub
utrzymania pomieszczeń biurowych, koszty związane z konserwacją i naprawą sprzętu
biurowego, opłaty telekomunikacyjne, pocztowe oraz opłaty związane z zakładanie
łączy oraz użytkowaniem sieci internetowej oraz koszty zakupu wyposażenia i sprzętu
biurowego LGD do łącznej wysokości 10% pozostałych kosztów projektu;
− organizacji przedsięwzięć o charakterze informacyjnym i szkoleniowym tematycznie
związanych z zakresem ZSROW (seminaria, szkolenia, konferencje itp.), w tym:
wynajęcie sal wraz ze sprzętem audiowizualnym, opracowanie, druk i dystrybucja
materiałów szkoleniowo – informacyjnych, zatrudnienie wykładowców i pokrycie
kosztów ich delegacji;
− działań na rzecz promocji regionu (zasoby przyrodnicze i kulturowe, specyficzne
produkty, imprezy itd.) oraz inicjatyw podejmowanych przez LGD, w tym
opracowywanie i druk broszur, folderów, plakatów oraz materiałów audiowizualnych
do bezpłatnej dystrybucji, tworzenie stron internetowych, zakup powierzchni
reklamowych, przygotowanie i koszty emisji w radio i TV materiałów reklamowych,
koszty wynajmu stoisk na targach, udział podmiotów i osób działających w obszarze
związanym ze ZSROW w imprezach promocyjnych;
166
− prowadzenia bezpłatnego doradztwa w zakresie zasad przygotowywania projektów
inwestycyjnych o charakterze zbieżnym z celami wypracowanej ZSROW – koszty
wynagrodzeń ekspertów/pracowników;
− organizacji imprez kulturalnych służących promocji regionu i jego tożsamości
kulturowej (festiwale, targi, pokazy itp.) w tym: koszty związane z udostępnieniem
terenu, wynajmem sprzętu i wyposażenia, obsługi (w tym: ochrona, opieka
medyczna), ubezpieczeń, udziału podmiotów i osób z terenu działania LGD
uczestniczących w organizacji imprezy lub prezentujących swoją działalność,
produkty itp. (dojazdy, wyżywienie, transport sprzętu i urządzeń);
− działań podejmowanych przez LGD na rzecz mieszkańców terenów wiejskich,
zgodnie ze ZSROW;
− koszty związane z doskonaleniem i rozwojem działalności LGD – zatrudnienie
konsultantów, przygotowanie opracowań, analiz, ekspertyz, dokumentacji oraz udział
członków i personelu LGD w szkoleniach;
− współpracy i wymiany doświadczeń pomiędzy LGD (na poziomie krajowym i
międzynarodowym) w zakresie wdrażania strategii oraz organizacji pracy LGD
(zarządzanie, monitorowanie itp. ) – organizacja wyjazdów studyjnych, udział w
seminariach organizowanych przez inne LGD: koszty przejazdów, zakwaterowania,
diet uczestników, zatrudnienie tłumacza.
Działania Pomocy technicznej
Działanie 3.1. Wsparcie systemu zarządzania i wdrażania programu
W zakres kosztów kwalifikowalnych mogą wchodzić:
1) koszty organizacji, obsługi i uczestnictwa w pracach Komitetu Monitorującego oraz jego
grup roboczych;
2) koszty organizacji, obsługi i uczestnictwa w pracach: Komitetu Sterującego SPO oraz
jego grup roboczych, Regionalnych Komitetów Sterujących (w zakresie ich zadań
związanych z wdrażaniem SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego
oraz rozwój obszarów wiejskich);
3) wynagrodzenia (łącznie z ubezpieczeniem społecznym) osób oddelegowanych lub
zatrudnionych na czas realizacji programu do zadań związanych z przygotowaniem,
oceną, wyborem lub monitorowaniem projektów lub programu, audytem, kontrolą oraz
pracowników zatrudnionych na potrzeby obsługi prac Komitetu Monitorującego,
Komitetu Sterującego SPO oraz Regionalnych Komitetów Sterujących (w zakresie
wdrażania SPO);
Osoba, której wynagrodzenie współfinansowane jest ze środków Pomocy technicznej,
może wykonywać wyłącznie obowiązki związane z realizacją zadań wymienionych
powyżej. Okres zatrudnienia nie może przekraczać końcowej daty kwalifikowania
wydatków w obecnym okresie programowania.
Wynagrodzenie osób, współfinansowane z pomocy technicznej, powinno odpowiadać
wysokości wynagrodzenia pracowników opłacanych ze środków własnych w danej
instytucji.
4) koszty związane z prowadzeniem audytów;
5) koszty związane z prowadzeniem kontroli;
167
6) koszty wsparcia eksperckiego w zakresie oceny, wyboru i monitorowania pomocy lub
projektów;
7) inne koszty ponoszone przez instytucje w związku z implementacją programu;
8) koszty związane z przygotowaniem dokumentów programujących na następny okres
programowania;
Do kosztów kwalifikowalnych zalicza się również koszty przygotowania specyfikacji
przetargowej oraz przeprowadzenia procedury przetargowej.
Działanie 3.2. Rozwój instytucjonalny
1) koszty zakupu i instalacji wyposażenia oraz zakupu materiałów, na potrzeby
implementacji programu;
2) koszty zakupu i instalacji komputerowych systemów zarządzania, monitorowania
i ewaluacji;
3) koszty organizacji i realizacji szkoleń służących podnoszeniu kwalifikacji osób biorących
udział w procesie zarządzania, wdrażania, monitorowania lub kontroli pomocy, w tym
członków komitetów monitorującego i sterujących;
4) koszty udziału w innych formach szkolenia osób odpowiedzialnych za zarządzanie,
wdrażanie, monitorowanie lub kontrolę pomocy;
5) koszty ewaluacji programów.
przetargowej oraz przeprowadzenia przetargu.
Działanie 3.3. Informowanie i promocja programu
1) koszty organizacji i obsługi konferencji, spotkań informacyjno-promocyjnych dla
potencjalnych beneficjentów;
2) koszty organizacji i obsługi spotkań promujących najlepsze stosowane praktyki;
3) koszty opracowania, wydania oraz dystrybucji materiałów informacyjnych lub
promocyjnych na temat programu, a także publikacji dokumentów związanych z jego
wdrażaniem (również na nośnikach elektronicznych);
4) koszty projektowania, aktualizacji lub utrzymania stron oraz domen internetowych;
5) koszty zakupu sprzętu i materiałów biurowych na potrzeby organizowania
promocyjnych lub informacyjnych;
akcji
6) koszty działań promocyjnych w mediach, w tym opracowanie materiałów oraz ich
rozpowszechnianie;
7) koszty przygotowania i wykonania tablic lub znaków informacyjnych;
8) koszty organizacji i obsługi konferencji, spotkań konsultacyjno-informacyjnych
dotyczących założeń programu operacyjnego na następny okres programowania.
168
przetargowej oraz przeprowadzenia przetargu.
IV. Reguły kwalifikowalności niektórych rodzajów kosztów
1. Podatek VAT nie jest kosztem kwalifikowalnym, jeśli beneficjent ma możliwość
odzyskiwania tego podatku w jakiejkolwiek formie.
W związku z tym, w ramach SPO podatek VAT może stanowić koszt kwalifikowalny w
następujących przypadkach:
- dla projektów realizowanych w ramach działania Szkolenia, jeśli beneficjent w okresie od
daty złożenia wniosku o dofinansowanie projektu do daty złożenia wniosku o refundację
końcową, nie był zarejestrowany jako podatnik podatku VAT;
- dla projektów realizowanych w ramach działań Scalanie gruntów oraz Gospodarowanie
rolniczymi zasobami wodnymi, jeśli beneficjent w okresie od daty złożenia wniosku o
dofinansowanie projektu do daty złożenia wniosku o refundację końcową nie był
zarejestrowany jako podatnik podatku VAT;
- dla projektów realizowanych w ramach działań Odnowa wsi...oraz Pilotażowy Program
Leader +, jeśli beneficjentem jest jednostka samorządu terytorialnego, która w okresie
od daty złożenia wniosku o dofinansowanie projektu do daty złożenia wniosku o
refundację końcową nie była zarejestrowana jako podatnik podatku VAT;
- dla projektów realizowanych w ramach działania Różnicowanie działalności rolniczej i
zbliżonej do rolnictwa... – w przypadku gdy beneficjentem jest domownik, który w
okresie od daty złożenia wniosku o dofinansowanie projektu do daty złożenia wniosku o
refundację końcową nie był zarejestrowany jako podatnik podatku VAT.
Podatek VAT może ponadto stanowić koszt kwalifikowalny dla projektów z zakresu działania
Pomoc techniczna.
2. Zakup sprzętu, maszyn lub urządzeń używanych kwalifikuje się do współfinansowania w
ramach działań: Inwestycje w gospodarstwach rolnych oraz Różnicowanie działalności
rolniczej i zbliżonej do rolnictwa... pod warunkiem, że:
- sprzęt ten w ciągu ostatnich 7 lat od daty zakupu nie został nabyty z wykorzystaniem
pomocy krajowej lub wspólnotowej;
- cena sprzętu nie przekracza jego wartości rynkowej i jest niższa od ceny podobnego
nowego sprzętu;
- sprzęt posiada właściwości techniczne niezbędne do realizacji projektu i spełnia
obowiązujące normy i standardy.
3. Zakup gruntów może stanowić koszt kwalifikowalny projektów realizowanych w ramach
działań: Inwestycje w gospodarstwach rolnych oraz Gospodarowanie rolniczymi zasobami
wodnymi, jeżeli:
- zakup ten jest ściśle związany z celami projektu;
- cena zakupu nie przekracza wartości rynkowej, określonej na podstawie danych
opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny.
Ponadto do kosztów kwalifikowalnych może być zaliczona całość lub część kosztów zakupu
gruntu, która nie przekracza 10 % wartości kosztów kwalifikowalnych projektu.
169
4. Zakup budynków lub budowli.
Koszty zakupu budynków lub budowli już wybudowanych oraz gruntu, na którym są one
wzniesione, uznaje się za kwalifikujące się do współfinansowania pod warunkiem, że
spełnione są wszystkie poniższe warunki:
- zakup ten jest ściśle związany z celami projektu;
- opinia niezależnego rzeczoznawcy stwierdza, że cena zakupu nie przekracza wartości
rynkowej;
- opinia niezależnego rzeczoznawcy stwierdza, że nieruchomość spełnia obowiązujące
przepisy krajowe lub opinia ta wymienia elementy, które nie spełniają tych przepisów –
w takim przypadku zakup nieruchomości może być uznany za koszt kwalifikowalny pod
warunkiem, iż projekt uwzględnił pełne dostosowanie nieruchomości do obowiązujących
przepisów;
- w odniesieniu do nieruchomości, w ciągu ostatnich 10 lat nie została przyznana pomoc
krajowa lub wspólnotowa.
Koszty zakupu nieruchomości zabudowanych mogą stanowić koszt kwalifikowalny projektu
realizowanego w ramach działań: Inwestycje w gospodarstwach rolnych oraz Odnowa wsi i
zachowanie dziedzictwa kulturowego.
5. Warunkiem uznania kwalifikowalności kosztów jest przestrzeganie przez beneficjenta,
obowiązujących go w związku z realizacją projektu, zasad zamówień publicznych (por.
rozdział 6.7.).
V. Zasady kwalifikacji wydatków w odniesieniu do beneficjenta
W punkcie III niniejszego załącznika określone zostały koszty kwalifikowalne dla
poszczególnych działań SPO, natomiast w punkcie IV, niektóre szczegółowe zasady
kwalifikowalności kosztów. Jeśli koszt poniesiony w ramach realizacji projektu był zgodny z
tymi zasadami, a podmiot, który koszt ten poniósł spełniał wszystkie wymogi udziału w
odpowiednim działaniu SPO (por. rozdział III) i wykonał projekt zgodnie z umową zawartą z
instytucją wdrażającą, to poniesiony i odpowiednio udokumentowany koszt może zostać
uznany za koszt kwalifikowalny.
Reguły kwalifikowalności kosztów w ramach działań SPO są jednolite dla wszystkich
rodzajów beneficjentów uprawnionych do pomocy w ramach tych działań. Jedyny wyjątek
dotyczy kwalifikowalności podatku VAT, który jest kosztem kwalifikowalnym jedynie dla
tych beneficjentów, którzy nie mają możliwości jego odzyskiwania (por. pkt IV. 1).
Ponadto, w działaniu Przywracanie potencjału produkcji leśnej... przewidziano różny zakres
kosztów kwalifikowalnych projektów w zależności od stopnia zniszczeń, jakie wystąpiły na
określonym terenie leśnym. Oznacza to, że właściciele lasów położonych na terenach
zaliczonych do odmiennych grup mogą włączać w zakres projektów różne koszty
kwalifikowalne (por. opis działania w rozdz. III oraz wykaz kosztów kwalifikowalnych dla
tego działania w punkcie III niniejszego załącznika).
170
Załącznik nr 2. Wytyczne w sprawie definiowania wykształcenia rolniczego
I. Wykształcenie uzyskane w systemie szkolnym
1. Wykaz kierunków studiów wyższych zawodowych, uzupełniających studiów
magisterskich oraz studiów wyższych magisterskich, których ukończenie uznawane jest
za posiadanie wykształcenia wyższego rolniczego
1) rolnictwo;
2) ekonomika rolnictwa lub ekonomia w wyższych szkołach rolniczych;
3) ogrodnictwo;
4) weterynaria;
5) melioracje wodne lub inżynieria środowiska w wyższych szkołach rolniczych;
6) technika rolnicza i leśna;
7) zootechnika;
8) architektura krajobrazu w wyższych szkołach rolniczych;
9) zarządzanie i marketing w wyższych szkołach rolniczych.
W przypadku ukończenia studiów o kierunku innym niż wymienione w pkt 1 – 9, uznaje się
za przydatne do prowadzenia działalności rolniczej kierunki studiów, na których w zakres
nauki wchodziły przedmioty dotyczące technologii produkcji roślinnej lub zwierzęcej,
w wymiarze co najmniej 120 godzin.
2. Wykaz zawodów i specjalności wykształcenia średniego zawodowego rolniczego
1)
2)
3)
4)
technik rolnik;
technik ogrodnik;
technik architektury krajobrazu;
technik hodowca o specjalności:
a) hodowla drobiu,
b) hodowla zwierząt;
5) technik hodowca koni;
6) technik pszczelarz;
7) technik rybactwa śródlądowego - w przypadku, gdy w gospodarstwie prowadzona jest
hodowla ryb;
8) technik weterynarii - w przypadku, gdy w gospodarstwie prowadzony jest chów zwierząt;
9) technik ekonomista o specjalności:
a) ekonomika i rachunkowość przedsiębiorstw rolniczych,
b) rachunkowość i rynek rolny;
10) technik towaroznawca o specjalności surowce rolne;
11) technik agrobiznesu;
12) technik mechanizacji rolnictwa.
3. Wykaz zawodów i specjalności wykształcenia zasadniczego zawodowego rolniczego
1)
2)
3)
4)
5)
rolnik;
ogrodnik;
pszczelarz;
mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych;
rybak śródlądowy - w przypadku, gdy w gospodarstwie prowadzona jest hodowla ryb.
171
II. Kwalifikacje uzyskane w systemie pozaszkolnym
1. Studia podyplomowe związane z rolnictwem
Za studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem uznaje się studia, których
program obejmował przedmioty związane z:
1)
2)
3)
4)
5)
ekonomiką rolnictwa;
organizacją lub technologią produkcji rolniczej;
marketingiem artykułów rolnych;
rachunkowością rolniczą;
agrobiznesem.
2. Wykaz tytułów kwalifikacyjnych w zawodach przydatnych do prowadzenia
działalności rolniczej
1) rolnik:
a) wykwalifikowany rolnik,
b) mistrz rolnik;
2) rolnik upraw polowych:
a) wykwalifikowany rolnik upraw polowych,
b) mistrz – rolnik upraw polowych;
3) rolnik łąkarz:
a) wykwalifikowany rolnik łąkarz,
b) mistrz – rolnik łąkarz;
4) rolnik chmielarz:
a) wykwalifikowany rolnik chmielarz,
b) mistrz – rolnik chmielarz;
5) rolnik hodowca bydła:
a) wykwalifikowany rolnik hodowca bydła,
b) mistrz – rolnik hodowca bydła;
6) rolnik hodowca trzody chlewnej:
a) wykwalifikowany rolnik hodowca trzody chlewnej,
b) mistrz – rolnik hodowca trzody chlewnej;
7) rolnik hodowca owiec:
a) wykwalifikowany rolnik hodowca owiec,
b) mistrz – rolnik hodowca owiec;
8) rolnik hodowca koni:
a) wykwalifikowany rolnik hodowca koni,
b) mistrz – rolnik hodowca koni;
9) hodowca drobiu:
a) wykwalifikowany hodowca drobiu,
b) mistrz – hodowca drobiu;
10) hodowca zwierząt futerkowych:
a) wykwalifikowany hodowca zwierząt futerkowych,
b) mistrz – hodowca zwierząt futerkowych;
11) pszczelarz:
a) wykwalifikowany pszczelarz,
b) mistrz pszczelarz;
12) ogrodnik sadownik:
a) wykwalifikowany ogrodnik sadownik,
b) mistrz – ogrodnik sadownik;
172
13)
14)
15)
16)
17)
18)
19)
20)
21)
22)
23)
ogrodnik szkółkarz:
a) wykwalifikowany ogrodnik szkółkarz,
b) mistrz – ogrodnik szkółkarz;
ogrodnik warzywnik:
a) wykwalifikowany ogrodnik warzywnik,
b) mistrz – ogrodnik warzywnik;
ogrodnik upraw kwiaciarskich:
a) wykwalifikowany ogrodnik upraw kwiaciarskich,
b) mistrz – ogrodnik upraw kwiaciarskich;
ogrodnik pieczarkarz:
a) wykwalifikowany ogrodnik pieczarkarz,
b) mistrz – ogrodnik pieczarkarz;
traktorzysta - wykwalifikowany traktorzysta;
traktorzysta kombajnista - wykwalifikowany traktorzysta kombajnista;
rolnik obsługi maszyn rolniczych - mistrz rolnik obsługi maszyn rolniczych,
mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych;
a) wykwalifikowany mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych;
b) mistrz - mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych;
rybak stawowy – tylko w przypadku, gdy w gospodarstwie prowadzona jest hodowla
ryb:
a) wykwalifikowany rybak stawowy,
b) mistrz – rybak stawowy;
rybak jeziorowy – tylko w przypadku, gdy w gospodarstwie prowadzona jest hodowla
ryb:
a) wykwalifikowany rybak jeziorowy,
b) mistrz – rybak jeziorowy;
rybak rzeczny – tylko w przypadku, gdy w gospodarstwie prowadzona jest hodowla ryb:
a) wykwalifikowany rybak rzeczny,
b) mistrz – rybak rzeczny.
3. Wykaz form porównywalnych z tytułem kwalifikacyjnym przydatnym do
prowadzenia działalności rolniczej
1)
Zespół Przysposobienia Rolniczego – ukończenie trzech stopni;
2)
Szkoła przysposobienia rolniczego.
173
Załącznik nr 3. Zestawienie przepisów określających minimalne standardy w zakresie higieny, ochrony środowiska i warunków
utrzymania zwierząt w gospodarstwach rolnych
Przepisy określające minimalne standardy w zakresie higieny
Zakres tematyczny
Warunki weterynaryjne
wymagane przy
pozyskiwaniu,
przetwórstwie, składowaniu
i transporcie mleka oraz
przetworów mlecznych
Zasady stosowania
substancji o działaniu
hormonalnym,
tyreostatycznym i betaagonistycznym
174
Przepisy krajowe
Przepisy UE
•
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa Dyrektywa Rady 92/46/EWG
i Rozwoju Wsi z dnia 5 lipca 2002
r. w sprawie szczegółowych
warunków weterynaryjnych
wymaganych przy pozyskiwaniu,
przetwórstwie, składowaniu i
transporcie mleka oraz przetworów
mlecznych
•
Ustawa z dnia 11 marca 2004r. o
ochronie zdrowia zwierząt oraz
zwalczaniu chorób zakaźnych
zwierząt (Dz. U. Nr 69, poz. 625)
Dyrektywy Rady:
96/22/WE
96/23/WE
Ogólny zakres wymagań dla
gospodarstw, określony w przepisie
Warunki weterynaryjne w gospodarstwach
produkujących mleko, w tym dotyczące:
• pomieszczeń dla zwierząt w gospodarstwach
produkcyjnych;
• pomieszczeń i stanowisk do doju;
• urządzeń i sprzętu do doju;
• warunków higienicznych prowadzenia doju;
• przechowywania mleka po doju.
Przepisy określające minimalne standardy w zakresie ochrony środowiska
Zakres tematyczny
Przepisy krajowe
•
Zasady
przechowywania i
stosowania nawozów
•
Ustawa z dnia 26 lipca 2000
r. o nawozach i nawożeniu
(Dz.U. z 2000 r. Nr 89, poz.
991, z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi z
dnia 1 czerwca 2001 r. w
sprawie szczegółowego
sposobu stosowania nawozów
oraz prowadzenia szkoleń z
zakresu ich stosowania
Ogólny zakres wymagań dla gospodarstw,
określony w przepisie
Przepisy UE
Dyrektywa Rady 91/676
•
•
•
•
Zasady stosowania nawozów.
Sposób przechowywania nawozów, w tym nawozów
naturalnych.
Określenie maksymalnej dawki azotu w czystym
składniku (170 kg) w nawozach naturalnych, którą
można w ciągu roku zastosować na 1 ha użytków
rolnych.
Obowiązki podmiotu, który prowadzi chów lub
hodowlę drobiu powyżej 40.000 stanowisk, lub chów i
hodowlę świń powyżej 2.000 stanowisk dla świń o
wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior w
zakresie:

opracowania planu nawożenia;
zagospodarowania gnojówki i gnojowicy
175
•
Ustawa z dnia 27 kwietnia
2001 r. Prawo ochrony
środowiska (Dz.U. z 2001 r.
Nr 62, poz. 627 z późn. zm)
•
Rozporządzenie Rady
Ministrów z dnia 24 września
2002 r. w sprawie określenia
rodzajów przedsięwzięć
mogących znacząco
oddziaływać na środowisko
oraz szczegółowych
kryteriów związanych z
kwalifikowaniem
przedsięwzięć do
sporządzenia raportu o
oddziaływaniu na
środowisko
Ocena wpływu na
środowisko
•
176
Środowiska z dnia 26
września 2003 r. w sprawie
późniejszych terminów do
uzyskania pozwolenia
zintegrowanego
Dyrektywy Rady:
85/337/EWG
97/11/WE
96/61/WE
•
Obowiązek uzyskiwania pozwoleń zintegrowanych
przez gospodarstwa prowadzące intensywny chów
drobiu lub świń (tzn. posiadających więcej niż:
- 40 000 stanowisk dla ptaków
- 2 000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30kg lub
- 750 stanowisk dla macior)
•
Obowiązek sporządzenia raportu o oddziaływaniu
przedsięwzięcia na środowisko w przypadku
prowadzenia chowu lub hodowli zwierząt w liczbie
nie mniejszej niż 240 dużych jednostek
przeliczeniowych inwentarza (DJP)
•
Możliwość późniejszego uzyskania pozwolenia
zintegrowanego dla instalacji, dla których pozwolenie
na budowę zostało wydane przed dniem 1
października 2001 r., a których użytkowanie
rozpoczęło się nie później niż do dnia 30 czerwca
2003 r.
Przepisy określające minimalne standardy w zakresie warunków utrzymania zwierząt
Zakres tematyczny
Przepisy krajowe
minimalne standardy
•
utrzymywania zwierząt ze
względu na ochronę
zwierząt
•
ustawa z dnia 21 sierpnia 1997
r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z
2003 r. Nr 106, poz. 1002 –
t.j.)
Rolnictwa i Rozwoju Wsi z
dnia 2 września 2003r.
w sprawie minimalnych
warunków utrzymywania
poszczególnych gatunków
zwierząt gospodarskich (Dz. U.
z 2003 r., Nr 167, poz. 1629
oraz z 2004 nr 47, poz. 456)
Przepisy UE
Dyrektywy Rady:
98/58/EC
1999/74/EC
91/629/EEC
97/2/EC
97/182/EC
91/630/EEC
2001/88/EC
2001/93/EC
Ogólny zakres wymagań dla gospodarstw,
określony w przepisie
•
•
Zasady postępowania ze zwierzętami gospodarskimi.
Sposób i warunki używania zwierząt do pracy.
Warunki utrzymywania zwierząt gospodarskich, w tym:
• system utrzymania zwierząt w zależności od gatunku
i wieku;
• minimalne normy powierzchni w zależności od
systemu utrzymania zwierząt;
• zapewnienie odpowiedniego podłoża;
• opieka nad zwierzętami i ich pielęgnacja;
• warunki w pomieszczeniach inwentarskich i ich
wyposażenie;
• utrzymanie czystości w pomieszczeniach;
• zasady karmienia i pojenia zwierząt.
177
178
Załącznik nr 4. Tabela minimalnych standardów dla Działania Poprawa przetwórstwa i
marketingu artykułów rolnych
Zakres tematyczny
Przepisy prawa polskiego
1.Minimalne standardy
weterynaryjne
- Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. o
wymaganiach weterynaryjnych dla
produktów pochodzenia zwierzęcego
(Dz.U. Nr 33, poz.1772) wraz z
poniższymi aktami wykonawczymi.
Przepisy UE
- Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i
Rozwoju Wsi z 21 grudnia 2002 r.w
sprawie szczegółowych warunków
weterynaryjnych wymaganych przy
produkcji, transporcie i składowaniu
mięsa mielonego i wyrobów mięsnych
niepodanych obróbce termicznej
(D.U z 2002 r., Nr 241, poz. 2086)
- 94D65WE L368/10 31/12/1994 –
Dyrektywa Rady nr 94/65/WE z dn. 14
grudnia 1994 r. ustanawiająca wymagania
w zakresie produkcji wprowadzania na
rynek mięsa mielonego i preparatów
mięsnych,
Rozwoju Wsi z dnia 17 lipca 2003 r. w
uboju zwierząt rzeźnych i
wprowadzaniu na rynek mięsa tych
zwierząt (Dz.U. z 2003 r.Nr 135, poz.
1272)
Rozwoju Wsi z dnia 9 kwietnia 2003 r.
w sprawie szczegółowych warunków
prowadzeniu skupu zwierząt łownych
ich składowaniu i transporcie (Dz. U.z
2003 r. Nr 66, poz.616)
- 91D497EWG L268/69 24/09/1991
Dyrektywa Rady nr 91/497/EWG z dnia
29 lipca 1991 r., zmieniająca i
konsolidująca Dyrektywę nr 64/433/EWG
w sprawie problemów zdrowotnych
wywierających wpływa na
wewnątrzwspólnotowy obrót mięsem
świeżym, w sposób pozwalający
rozszerzyć ją na produkcję i
wprowadzanie do obrotu rynkowego
mięsa świeżego
- 92D05EWG L057/1 2/03/1992
Dyrektywa Rady nr 92/5?EWG z dnia 10
lutego 1992 r. zmieniająca i
uaktualniająca Dyrektywę 77/99/EWG w
sprawie problemów zdrowotnych
wywierających wpływ na
wewnątrzwspólnotowy obrót produktami
mięsnymi oraz zmieniająca Dyrektywę nr
64/433/EWG
- 80D215EWG L047/4 21/02/1980 –
Dyrektywa Rady z dnia 22 stycznia 1980
r. w sprawie warunków z zakresu zdrowia
zwierząt mających negatywny wpływ na
wewnątrzwspólnotowy obrót handlowy
produktami mięsnymi
- 91D495EWG L268/41 24/09/1991 –
Dyrektywa Rady z dnia 27 listopada 1990
r. w sprawie problemów dotyczących
zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt
wpływających na produkcje i
wprowadzania na rynek mięsa króliczego
i mięsa hodowlanej zwierzyny dzikiej.
Rozwoju Wsi z dnia 9 kwietnia 2003 r.
- 91D495EWG L268/41 24/09/1991 –
Rozwoju Wsi z dnia 4 listopada 2002
r. w sprawie szczegółowych
wymaganych przy przetwórstwie
mięsa zwierząt rzeźnych oraz
składowaniu i transporcie przetworów
z tego mięsa
(Dz. U. z 2002 r., Nr 192, poz. 1610)
179
rozbiorze, przetwórstwie, składowaniu
i transporcie mięsa zwierząt łownych
oraz wzory świadectw dla tego mięsa i
jego przetwórców (Dz. U. z 2003 r. Nr
66, poz. 617)
Rozwoju Wsi z dnia 8 października w
sprawie określenia szczegółowych
wymaganych przy uboju zwierząt
dzikich utrzymywanych przez
człowieka (Dz. U. z 2002 r., Nr 175,
poz. 1438)
Rozwoju Wsi z dnia 20 lutego 2003 r.
pozyskiwaniu i przetwórstwie jaj
(Dz.U. z 2003 r., Nr 562, poz. 461,
Dz.U. z 2003 r., Nr 70, poz.648)
2. Minimalne standardy
sanitarne
- 91D495EWG L268/41 24/09/1991 –
- 89D437EWG L212/87 22/07/1989
Dyrektywa z dnia 20 czerwca 1989 r. w
sprawie problemów higienicznych i
zdrowotnych wpływających na produkcje
i wprowadzanie na rynek produktów
jajecznych.
Rozwoju Wsi z dnia 5 lipca 2002 r. w
pozyskiwaniu, przetwórstwie,
składowaniu i transporcie mleka oraz
przetworów mlecznych
- 92D46EWG L268/41 24/09/1991 –
Dyrektywa Rady z dn. 16 czerwca 1992 r.
ustanawiająca przepisy zdrowotne
odnośnie produkcji i wprowadzania na
rynek mleka surowego, mleka poddanego
obróbce cieplnej i produktów na bazie
mleka
- Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o
warunkach zdrowotnych żywności i
żywienia (Dz.U. Nr 63, poz. 634 z
póź. zm.)
- Dyrektywa Rady 92/43z 14 czerwca
1993 r. w sprawie higieny środków
spożywczych
- Dyrektywa 93/99/EWG z dnia 29
października 1993 r. w sprawie
dodatkowych środków urzędowej kontroli
środków spożywczych
- Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o
jakości handlowej artykułów rolnospożywczych (Dz. U. Nr 5, poz. 44 z
póź. zm.)
- Dyrektywa Rady 85/591/EWG z dnia 20
grudnia 1985r. dotycząca wprowadzenia
wspólnotowych metod pobierania próbek
i analizy w celu monitorowania środków
spożywczych przeznaczonych do
spożycia przez ludzi
- Dyrektywa Rady 89/108/EWG z dnia 21
grudnia 1988 r. w sprawie zbliżenia
ustawodawstw Państw Członkowskich
odnoszących się do głęboko mrożonych
środków spożywczych przeznaczonych do
spożycia przez ludzi
- Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i
Rady 2000/13/WE z dnia 20 marca 2000
r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw
180
Państw Członkowskich w zakresie
etykietowania, prezentacji i reklamy
środków spożywczych
4. Minimalne standardy
w zakresie ochrony
środowiska
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r.
Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z
dnia 20 czerwca 2001 r.)
- Dyrektywa 96/61/WE w sprawie
zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń
- Dyrektywa 96/82/WE kontroli zagrożeń
wypadkami z udziałem substancji
niebezpiecznych
- Dyrektywa 200/14/WE w sprawie emisji
hałasu do środowiska
-Dyrektywa 2000/14/WE w sprawie
zarządzania hałasem
- Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo
wodne (Dz.U. z dnia 11 października
2001 r.)
zintegrowanego zapobiegania
zanieczyszczeniom i ich kontroli
- Dyrektywa 76/464/EWG w sprawie
zrzutu substancji niebezpiecznych do wód
- Dyrektywa 76/160/ EWG w sprawie
jakości wód w kąpieliskach
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o
odpadach (Dz.U. z dnia 20 czerwca
2001 r.)
- Dyrektywa 74/422/EWG oraz
Dyrektywa 91/689/EWG w sprawie
gospodarki odpadami
odpadów opakowaniowych
- Dyrektywa 91/1578/EWG w sprawie
baterii i akumulatorów
składowisk odpadów
- Dyrektywa 91/689/EWG w prawie
odpadów niebezpiecznych.
181
Załącznik nr 5. Wykaz działalności wspieranych w ramach działania Różnicowanie
działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub
alternatywnych źródeł dochodów
Wsparciem objęte mogą być projekty związane z działalnością agroturystyczną,
wytwarzaniem materiałów energetycznych z biomasy oraz zakładaniem plantacji roślin
wieloletnich przeznaczonych na cele energetyczne – zgodnie z zapisami rozdziału III - oraz
niżej wymienione inne kategorie działalności gospodarczej:
SEKCJA A ROLNICTWO, ŁOWIECTWO
I LEŚNICTWO
01.41.A Działalność usługowa związana z
uprawami rolnymi
01.41.B Działalność usługowa związana z
zagospodarowaniem terenów zieleni
01.42.Z. Działalność usługowa związana z
chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem
usług weterynaryjnych
02.02.Z. Działalność usługowa związana z
leśnictwem
SEKCJAD PRZETWÓRSTWO
PRZEMYSŁOWE
15.11.Z Produkcja mięsa, z wyłączeniem
mięsa z drobiu i królików
15.12.Z Produkcja mięsa z drobiu i
królików
15.13.A Produkcja konserw, przetworów z
mięsa, podrobów mięsnych i krwi
15.13.B Działalność usługowa związana z
wytwarzaniem wyrobów z mięsa
15.31.Z Przetwórstwo i konserwowanie
ziemniaków
15.33.A Przetwórstwo i konserwowanie
owoców i warzyw, gdzie indziej
niesklasyfikowane, z wyłączeniem
działalności usługowej
15.41.Z Produkcja nieczyszczonych olejów i
tłuszczów
15.51.Z Przetwórstwo mleka i wyrób serów
15.52.Z Produkcja lodów
15.61.Z Wytwarzanie produktów przemiału
zbóż
15.71.Z Produkcja pasz dla zwierząt
gospodarskich i ryb
15.72.Z Produkcja karmy dla zwierząt
domowych
15.81.A Produkcja pieczywa
15.81.B Produkcja wyrobów ciastkarskich
świeżych
15.85.Z Produkcja makaronów, klusek i
podobnych wyrobów mącznych
182
17.12.Z Produkcja przędzy wełnianej
zgrzebnej
17.13.Z Produkcja przędzy wełnianej
czesankowej
17.14.Z Produkcja przędzy lnianej
17.17.Z Produkcja przędzy z włókien
tekstylnych pozostała
17.22.Z Produkcja tkanin wełnianych
zgrzebnych
17.23.Z Produkcja tkanin wełnianych
czesankowych
17.25.Z Produkcja tkanin pozostałych
17.40.A Produkcja gotowych wyrobów
włókienniczych, z wyłączeniem odzieży i
działalności usługowej
17.40.B.00 Działalność usługowa w zakresie
naprawy wyrobów z brezentu i wyposażenia
kempingowego
17.51.Z Produkcja dywanów i chodników:
17.52.A Produkcja wyrobów powroźniczych
i sieciowych, z wyłączeniem działalności
usługowej
17.52.B. Działalność usługowa w zakresie
naprawy sieci i wyrobów powroźniczych
17.53.Z Produkcja włóknin i wyrobów
wykonanych z włóknin, z wyłączeniem
odzieży
17.54.Z Produkcja wyrobów włókienniczych
pozostałych, gdzie indziej nie
sklasyfikowana
17.60.Z Produkcja dzianin
17.72.Z Produkcja odzieży dzianej
18.10.Z Produkcja odzieży skórzanej
18.21.Z Produkcja ubrań roboczych
18.22.A Produkcja ubrań wierzchnich dla
mężczyzn i chłopców pozostała
18.22.B Produkcja ubrań wierzchnich dla
kobiet i dziewcząt pozostała
18.23.Z Produkcja bielizny
18.24.Z Produkcja pozostałej odzieży i
dodatków do odzieży, gdzie indziej
niesklasyfikowana
18.30.Z Wyprawianie i barwienie skór
futerkowych; produkcja wyrobów
futrzarskich
19.10.Z Produkcja skór wyprawionych
19.20.Z Produkcja wyrobów kaletniczych i
rymarskich
20.10.A Produkcja wyrobów tartacznych
20.10.B Działalność usługowa w zakresie
impregnowania drewna
20.20.Z Produkcja arkuszy fornirowych;
produkcja płyt i sklejek
20.30.Z Produkcja wyrobów stolarskich i
ciesielskich dla budownictwa
20.40.Z Produkcja opakowań drewnianych
20.51.Z Produkcja pozostałych wyrobów z
drewna
20.52.Z Produkcja wyrobów z korka, słomy
i z materiałów używanych do wyplatania
21.21.Z Produkcja papieru falistego i
tektury falistej oraz opakowań z papieru i
tektury
21.25.Z Produkcja pozostałych artykułów z
papieru i tektury, gdzie indziej nie
sklasyfikowana
25.22.Z Produkcja opakowań z tworzyw
sztucznych
25.23.Z Produkcja wyrobów z tworzyw
sztucznych dla budownictwa
tworzyw sztucznych
26.13.Z Produkcja szkła gospodarczego
26.21.Z Produkcja ceramicznych wyrobów
stołowych i ozdobnych:
26.25.Z Produkcja ceramicznych wyrobów
pozostałych
26.30.Z Produkcja płytek ceramicznych
26.40.Z Produkcja ceramiki budowlanej
26.70.Z Cięcie, formowanie i wykończanie
kamienia ozdobnego i kamienia dla
budownictwa
26.81.Z Produkcja technicznych wyrobów
ściernych
mineralnych surowców niemetalicznych,
gdzie indziej nie sklasyfikowana
28.11.C Działalność usługowa w zakresie
instalowania konstrukcji metalowych
28.12.Z Produkcja metalowych elementów
stolarki budowlanej
28.22.Z Produkcja grzejników i kotłów
centralnego ogrzewania
28.51.Z Obróbka metali i nakładanie
powłok na metale
28.52.Z Obróbka mechaniczna elementów
metalowych
28.61.Z Produkcja wyrobów nożowniczych i
sztućców
28.62.Z Produkcja narzędzi
28.63.Z Produkcja zamków i zawiasów
28.71.Z Produkcja pojemników metalowych
28.72.Z Produkcja opakowań z metali
lekkich
28.73.Z Produkcja wyrobów z drutu
28.74.Z Produkcja złączy, śrub, łańcuchów i
sprężyn
28.75.A Produkcja wyrobów metalowych
przeznaczonych do łazienek i kuchni
28.75.B Produkcja pozostałych gotowych
wyrobów metalowych
instalowania, naprawy i konserwacji
maszyn ogólnego przeznaczenia, gdzie
indziej niesklasyfikowana
maszyn rolniczych i leśnych
instalowania, naprawy, konserwacji i
przezwajania silników elektrycznych,
prądnic i transformatorów
sprzętu elektrycznego, gdzie indziej
niesklasyfikowana
35.12.Z Produkcja oraz naprawa łodzi
wycieczkowych i sportowych
35.50.Z Produkcja pozostałego sprzętu
transportowego, gdzie indziej
niesklasyfikowana
36.11.Z Produkcja krzeseł i mebli do
siedzenia
36.12.Z Produkcja mebli biurowych i
sklepowych pozostała
36.13.Z Produkcja mebli kuchennych
183
36.14.A Produkcja mebli pozostała, z
wyłączeniem działalności usługowej
36.14.B Działalność usługowa w zakresie
wykańczania mebli
36.50.Z Produkcja gier i zabawek
36.61.Z Produkcja sztucznej biżuterii
36.62.Z Produkcja mioteł, szczotek i pędzli
36.63.Z Produkcja wyrobów pozostała,
gdzie indziej niesklasyfikowana
37.10.Z Przetwarzanie
odpadów
metalowych, włączając złom
37.20.Z Przetwarzanie
odpadów
niemetalowych,
włączając
wyroby
wybrakowane
SEKCJA F BUDOWNICTWO
45.11.Z Rozbiórka i burzenie obiektów
budowlanych; roboty ziemne
45.21.A Wykonywanie robót
ogólnobudowlanych związanych z
wznoszeniem budynków
45.22.Z Wykonywanie konstrukcji i pokryć
dachowych:
45.25.A Stawianie rusztowań
45.25.B Roboty związane z
fundamentowaniem
45.25.D Wykonywanie robót budowlanych
murarskich
45.31.A Wykonywanie instalacji
elektrycznych budynków i budowli
45.31.B Wykonywanie instalacji
elektrycznych sygnalizacyjnych
45.33.A Wykonywanie instalacji centralnego
ogrzewania i wentylacyjnych
45.33.B Wykonywanie instalacji wodnokanalizacyjnych
45.34.Z Wykonywanie pozostałych instalacji
budowlanych
45.41.Z Tynkowanie
45.45.Z Wykonywanie pozostałych robót
budowlanych wykończeniowych
SEKCJA G HANDEL HURTOWY I
DETALICZNY; NAPRAWA POJAZDÓW
SAMOCHODOWYCH,
MOTOCYKLI
ORAZ
ARTYKUŁÓW
UŻYTKU
OSOBISTEGO I DOMOWEGO
50.20.A Konserwacja i naprawa pojazdów
samochodowych
50.20.B Pomoc drogowa oraz pozostała
działalność usługowa związana z pojazdami
samochodowymi
52.61.Z Sprzedaż detaliczna prowadzona
przez domy sprzedaży wysyłkowej
52.71.Z. Naprawa obuwia i innych wyrobów
skórzanych
52.72.Z Naprawa elektrycznego sprzętu
gospodarstwa domowego
52.73.Z. Naprawa zegarków, zegarów i
biżuterii
52.74.Z Naprawa artykułów użytku
osobistego i domowego, gdzie indziej
niesklasyfikowana
SEKCJA H HOTELE I RESTAURACJE
55.10.Z Hotele
55.21.Z. Schroniska turystyczne
55.22.Z Pola kempingowe, włączając pola
dla samochodowych przyczep
kempingowych
55.23.Z Miejsca krótkotrwałego
zakwaterowania pozostałe, gdzie indziej
niesklasyfikowane
55.30.A Restauracje
55.30.B Placówki gastronomiczne pozostałe
55.52.Z Przygotowywanie i dostarczanie
żywności dla odbiorców zewnętrznych
(katering)
SEKCJA I TRANSPORT, GOSPODARKA
MAGAZYNOWA I ŁĄCZNOŚĆ
45.42.Z Zakładanie stolarki budowlanej
60.23.Z Transport pasażerski lądowy,
pozostały
60.24.A Transport drogowy towarów
pojazdami specjalizowanymi
45.43.A Posadzkarstwo; tapetowanie i
oblicowywanie ścian
45.43.B Sztukatorstwo
60.24.B Transport drogowy towarów
pojazdami uniwersalnymi
61.10.B Transport wodny przybrzeżny
45.44.A Malowanie
61.20.Z Transport wodny śródlądowy
45.44.B Szklenie
63.12.C Magazynowanie i przechowywanie
towarów w pozostałych składowiskach
184
63.30.A Działalność organizatorów turystyki
63.30.D Działalność turystyczna pozostała
SEKCJA K OBSŁUGA
NIERUCHOMOŚCI, WYNAJEM I
USŁUGI ZWIĄZANE Z
PROWADZENIEM DZIAŁALNOŚCI
GOSPODARCZEJ
71.10.Z Wynajem samochodów osobowych
93.01.Z Pranie i czyszczenie wyrobów
włókienniczych i futrzarskich
93.02.Z Fryzjerstwo i pozostałe zabiegi
kosmetyczne
93.04.Z Działalność związana z poprawą
kondycji fizycznej
71.21.Z Wynajem pozostałych środków
transportu lądowego
71.22.Z Wynajem środków transportu
wodnego
71.31.Z Wynajem maszyn i urządzeń
rolniczych
71.32.Z Wynajem maszyn i urządzeń
budowlanych
71.40.Z Wypożyczanie artykułów użytku
osobistego i domowego
72.10.Z Doradztwo w zakresie sprzętu
komputerowego
74.12.Z Działalność rachunkowo-księgowa
74.14.A Doradztwo w zakresie prowadzenia
działalności gospodarczej i zarządzania
74.70.Z Sprzątanie i czyszczenie obiektów
SEKCJA N OCHRONA ZDROWIA I
POMOC SPOŁECZNA
85.20.Z Działalność weterynaryjna
85.31.B Pomoc społeczna pozostała, z
zakwaterowaniem
85.32.A Żłobki
SEKCJA O POZOSTAŁA DZIAŁALNOŚĆ
USŁUGOWA KOMUNALNA,
SPOŁECZNA I INDYWIDUALNA,
POZOSTAŁA
90.02.Z Gospodarowanie odpadami
92.33.Z Działalność wesołych miasteczek i
parków rozrywki
92.34.Z Działalność rozrywkowa pozostała,
92.51.B Działalność bibliotek innych niż
publiczne
92.72.Z Pozostała działalność rekreacyjna,
185
Załącznik nr 6. Okoliczności o charakterze siły wyższej (force majeur)
- zasady wynikające z art. 39 Rozporządzenia Komisji 817/2004 oraz zasady krajowe
obowiązujące dla SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój
obszarów wiejskich
Za okoliczność o charakterze siły wyższej uznaje się wszelkie nieprzewidywalne zdarzenia
będące poza kontrolą, których nie można przezwyciężyć mimo wszelkich należnych starań,
w szczególności.
1. Klęski żywiołowe takie jak: burze i zjawiska z nimi związane (np. wyładowania
atmosferyczne, wiatry, opady nawalne, grad), powodzie, wylewy, huragany lub tornada,
susze, pożary, trzęsienia ziemi, obsunięcia ziemi, lawiny, ekstremalne warunki termiczne,
masowe pojawy szkodników.
2. Strajki, działania terrorystyczne, wojny, zamieszki lub inne zakłócenia społeczne.
3. Epidemie lub epizootie, jak również pojedyncze przypadki padnięcia zwierząt lub ich
zachorowań powodujących konieczność uboju.
4. Wywłaszczenia nieruchomości, jeśli nie mogły one być przewidziane w chwili
podejmowania zobowiązania.
5. Wypadki lub awarie skutkujące zniszczeniem budynków, budowli lub przedmiotów w
stopniu uniemożliwiających ich dalsze użytkowanie, zgodnie z założonym celem projektu
oraz kradzieże, które nie nastąpiły z winy beneficjenta.
W przypadku, gdy beneficjentem jest osoba fizyczna, za okoliczność o charakterze siły
wyższej uznaje się ponadto:
1. Śmierć beneficjenta. W takim przypadku umowa o dofinansowanie projektu
automatycznie wygasa, chyba, że spadkobiercy beneficjenta zadeklarują chęć
kontynuowania projektu i przejęcia zobowiązań.
2. Udokumentowaną niezdolność beneficjenta do pracy wynikającą z choroby lub wypadku.
186
Załącznik nr 7. Zagrożenia pożarowe obszarów leśnych
Zaliczenia obszarów leśnych do kategorii zagrożenia pożarowego dokonuje się w planach
urządzenia lasu. Przy kategoryzacji uwzględnia się warunki przyrodniczo-leśne, średnią
roczną liczbę występowania pożarów lasu, warunki klimatyczne określone współczynnikiem
hydrotermicznym Sielaninowa oraz wskaźnik zanieczyszczenia powietrza.
Ustala się trzy kategorie zagrożenia pożarowego lasu dla nadleśnictw:
I kategoria – duże zagrożenie pożarowe, co stanowi 40,9% powierzchni lasów LP;
II kategoria – średnie zagrożenie pożarowe lasu, co stanowi 44,3% powierzchni lasów LP;
III kategoria – małe zagrożenie pożarowe lasu, co stanowi 14,8% powierzchni lasu LP.
Sposób ustalania kategorii zagrożenia pożarowego lasu określa Załącznik nr 1 do
Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 16
sierpnia 1999 roku w sprawie szczegółowych zasad zabezpieczenia przeciwpożarowego
lasów.
Ponadto zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 r.,
nadleśnictwa zobowiązane są do opracowania „Sposobu postępowania na wypadek powstania
pożaru lasu”. Ustalone „Sposoby postępowania na wypadek pożaru lasu” podlegają corocznej
aktualizacji do dnia 15 marca. Powyższy dokument stanowi integralną część planu
ratowniczego rejonu, opracowywanego przez miejscowego komendanta powiatowego
Państwowej Straży Pożarnej.
Poniżej znajdują się kategorie zagrożenia pożarowego lasów wg stanu na dzień 31 grudnia
2003 r.
I kategoria
RDLP
N-ctwo
II kategoria
Pow.
N-ctwo
III kategoria
Pow.
N-ctwo
Razem powierzchnia w kat.
Pow.
I kat.
II kat.
III kat
Białystok
6
118479
21
365652
5
77438
118479
365652
77438
Gdańsk
0
0
14
273595
1
17400
0
273595
17400
22
380725
9
155871
7
76432
380725
155871
76432
Kraków
0
0
3
34799
13
132012
0
34799
132012
Krosno
0
0
6
87166
21
316594
0
87166
316594
Lublin
1
16137
16
278314
8
107388
16137
278314
107388
Łódź
8
113926
13
169931
0
0
113926
169931
0
Olsztyn
5
90901
22
385568
6
99375
90901
385568
99375
Piła
15
252192
5
78537
0
0
252192
78537
0
Poznań
14
252428
12
188230
0
0
252428
188230
0
Katowice
Radom
Szczecin
9
116794
14
199343
0
0
116794
199343
0
25
480841
10
168781
0
0
480841
168781
0
3
49083
26
500048
2
38676
49083
500048
38676
14
246219
11
173556
1
10828
246219
173556
10828
9
123327
4
55164
1
6846
123327
55164
6846
13
218179
15
239718
5
64652
218179
239718
64652
Szczecinek
Toruń
Warszawa
Wrocław
Zielona Góra
Razem
% wg ilości
20
431748
0
0
0
0
431748
0
0
164
2890979
201
3354273
70
947641
2890979
3354273
947641
37,7
46,2
16,1
187
188
Załącznik nr 8. Sposób określania wielkości ekonomicznej gospodarstw rolnych
W ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja rolnictwa
oraz rozwój obszarów wiejskich, w działaniach:
- Inwestycje w gospodarstwach rolnych
- Ułatwianie startu młodym rolników
żywotność ekonomiczna gospodarstwa rolnego mierzona jest za pomocą wielkości
ekonomicznej gospodarstwa rolnego, wyrażonej w Europejskich Jednostkach Wielkości
(ang. ESU).
Wielkość ekonomiczna gospodarstwa rolnego jest również podstawą do kwalifikowania
gospodarstw do grupy tzw. gospodarstw niskotowarowych, które mogą być wspierane w
ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich, w działaniu Wsparcie gospodarstw
niskotowarowych.
W celu obliczenia wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego przeprowadza się
następujące obliczenia. Dane dotyczące gospodarstwa wpisuje się w kolumnie "Dane
ilościowe o powierzchni upraw i pogłowiu zwierząt" (tabela na stronie następnej). Następnie
należy przemnożyć wpisane wartości przez właściwe dla danego makroregionu34 wartości
współczynników Standardowych Nadwyżek Bezpośrednich – SGM „2000”35 i otrzymane
wartości wpisać w kolumnie "Wartości SGM poszczególnych działalności danego
gospodarstwa". Sumę wartości z tej kolumny zapisuje się w komórce "Suma wartości SGM",
a następnie przenosi do licznika wzoru znajdującego się pod tabelą i oblicza wielkość
ekonomiczną gospodarstwa rolnego.
Makroregiony rolnicze w Polsce
Pomorze i Mazury
Wielkopolska i Śląsk
Mazowsze i Podlasie
Małopolska i Pogórze
Lubuskie
Wielkopolskie
Podlaskie
Świętokrzyskie
Zachodniopomorskie
Kujawsko - pomorskie
Mazowieckie
Śląskie
Pomorskie
Dolnośląskie
Łódzkie
Małopolskie
Warmińsko - Mazurskie
Opolskie
Lubelskie
Podkarpackie
34
Przynależność województw do poszczególnych makroregionów określono w tabeli Makroregiony rolnicze w
Polsce.
35
Regionalne współczynniki Standardowych Nadwyżek Bezpośrednich - SGM"2000" (ang. Standard Gross Margin) dla produktów
roślinnych i zwierzęcych, zostały przygotowane w Zakładzie Rachunkowości Rolnej Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki
Żywnościowej, w Warszawie
189
Wartości
SGM
poszczeg
ólnych
Wielko
Małopolsk
działalnoś
Pomorze
Mazowsze
polska
ai
ci danego
i Mazury
i Podlasie
i Śląsk
Pogórze
gospodar
stwa
Wartość SGM "2000" w PLN
Lp
Jednostka
miary
Rodzaj działalności
Dane ilościowe o
powierzchni
upraw i pogłowiu
zwierząt
1
Pszenica
hektar
1214
1312
943
976
2
Żyto
hektar
578
667
540
625
919
3
Jęczmień
hektar
861
1143
924
4
Owies
hektar
561
813
637
805
5
Pszenżyto
hektar
797
1063
781
857
6
Kukurydza na ziarno
hektar
899
1328
1426
1234
7
Mieszanki zbożowe
hektar
569
833
663
862
8
Strączkowe łącznie z mieszankami
zbóż z roślinami strączkowymi
hektar
1454
1889
1602
3608
1050
9
Gryka, proso i inne zboża
hektar
518
623
604
10
Ziemniaki
hektar
2973
2795
2608
2033
11
Buraki cukrowe
hektar
2636
2822
2622
2784
12
Warzywa w uprawie polowej
hektar
6508
7087
7004
8019
hektar
174963
183607
189828
186939
hektar
34312
34312
34312
34312
hektar
366667
366667
366667
366667
hektar
9480
8065
7797
7522
hektar
361
361
361
361
hektar
3083
7437
9919
5864
17
Warzywa, truskawki w uprawie pod
osłonami
Kwiaty i rośliny ozdobne w
uprawie polowej
Kwiaty i rośliny ozdobne w uprawie
pod osłonami
Pozostałe uprawy nasienne i
sadzonki
1
Pozostałe uprawy
18
Tytoń
19
Chmiel
hektar
7991
7991
7991
7991
20
Rzepak i rzepik
hektar
912
1080
1119
1160
21
Słonecznik
hektar
1021
1021
1021
1021
22
Soja
hektar
509
509
509
509
23
Len oleisty
hektar
352
352
352
352
13
14
15
16
2
24
Pozostałe rośliny oleiste
hektar
1133
1133
1133
1133
25
Len włóknisty
hektar
1470
1470
1470
1470
26
Konopie
hektar
1330
1330
1330
1330
27
Zioła i rośliny przyprawowe
hektar
952
1644
2028
1216
28
Pozostałe rośliny przemysłowe
Plantacja drzew i krzewów
owocowych
hektar
2652
2652
2652
2652
hektar
4331
4837
5133
4184
30
Truskawki w uprawie polowej
hektar
4865
2384
1670
2302
31
Winogrona konsumpcyjne
hektar
3578
3578
3578
3578
32
Szkółki
hektar
34793
34793
34793
34793
33
Uprawy trwałe pod osłonami
hektar
26558
26558
26558
26558
m
65,60
65,60
65,60
65,60
sztuka
446
446
446
446
29
34
3
5
4
2
Grzyby uprawne
6
35
Koniowate
36
Cielęta poniżej 1 roku
sztuka
391
447
547
499
37
Byczki poniżej 2 lat
sztuka
1082
1072
1007
889
38
Jałówki poniżej 2 lat
sztuka
2185
2282
2146
1925
39
Byki 2 lata i więcej
sztuka
1367
1733
1135
929
7
40
Jałówki 2 lata i więcej
sztuka
5019
6674
8060
5938
41
Krowy mleczne
sztuka
2311
2363
2158
1967
42
Pozostałe krowy
sztuka
98
54
78
47
43
Owce - ogółem
sztuka
29
36
34
45
44
Kozy - ogółem
sztuka
290
384
471
388
sztuka
136
136
136
136
sztuka
1342
1458
1497
1197
45
8
Prosięta o wadze poniżej 20 kg
9
47
Lochy hodowlane o wadze 50 kg i
więcej
10
Pozostała trzoda chlewna
sztuka
490
622
584
519
48
Brojlery kurze
sztuka
2,93
2,93
2,93
2,93
49
Kury nioski
sztuka
10,23
6,78
2,67
5,72
50
Pozostały drób
sztuka
17,73
17,26
16,75
19,54
51
Króliki - matki królicze
sztuka
61
61
61
61
52
Pnie pszczele
1 ul
204
204
204
204
46
Suma wartości
SGM:
Suma
wartosci
4761,864
SGM
(11)
=
Wielkość ekonomiczna gospodarstwa
rolnego wyrażona w ESU
1
wszystkie powierzchnie nie ujęte wcześniej, a także powierzchnie uprawy łubinu gorzkiego (na nawóz zielony i
na nasiona)
2
np. gorczyca
3
np. wiklina
4
np. winogrona
5
np. pieczarki
6
„koniowate” – obejmuje: osły, muły, konie robocze, z wyłączeniem koni wyścigowych i przeznaczonych do jazdy
rekreacyjnej
7
„byki dwa lata i więcej” – obejmuje tylko opasy, z wyłączeniem buhajów do rozpłodu
8
„pozostałe krowy” – obejmuje krowy „mamki” i inne, np. krowy robocze, z wyłączeniem wybrakowanych krów
mlecznych
9
Standardowa nadwyżka bezpośrednia dla działalności: "Prosięta o wadze poniżej 20 kg" w algorytmie
klasyfikacji gospodarstw jest uwzględniana tylko wtedy, gdy dla działalności " "Lochy hodowlane o wadze 50 kg i
więcej" liczba sztuk = 0.
10
„pozostała trzoda chlewna” – obejmuje warchlaki o wadze od 20 do 50 kg i tuczniki o wadze powyżej 50 kg
(11)
jest to wartość 1200 EURO przemnożona przez 3,96822 (kurs 1 EURO wykorzystany do obliczania wartości
SGM "2000")
191
Załącznik nr 9. Zasady wyboru projektów w ramach SPO Restrukturyzacja i
modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich
W ramach SPO obowiązują dwa główne systemy wyboru projektów do realizacji: system
kolejności zgłoszeń oraz system selekcji projektów.
W przypadku działań:
- Inwestycje w gospodarstwach rolnych,
- Ułatwianie startu młodym rolnikom,
- Różnicowanie działalności rolniczej i zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia
- Rozwój i ulepszanie infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem,
- Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonego naturalna katastrofą…,
projekty, spełniające kryteria dostępu i zweryfikowane pozytywnie pod względem
pozostałych wymienionych wyżej elementów oceny merytorycznej, będą przyjmowane do
realizacji według kolejności złożenia wniosków, w ramach dostępnych środków.
Projekty zgłoszone w ramach działania Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów
rolnych realizuje się na zasadzie kolejności zgłoszeń, po zaopiniowaniu przez Komitet
Sterujący SPO. Rozwiązanie takie przyjęto z uwagi na strategiczne znaczenie sektora
przetwórstwa i stosunkowo dużą wartość środków publicznych zaangażowanych w realizację
pojedynczych projektów.
Projekty, dotyczące działania Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi, są kierowane
do realizacji po zaopiniowaniu list tych projektów (sporządzonych dla danego województwa
na zasadzie kolejności zgłoszeń lub oceny ekonomicznej) przez odpowiedni Regionalny
Komitet Sterujący.
Wybór do realizacji projektów zgłoszonych w ramach działań: Szkolenia, Wsparcie
doradztwa rolniczego, Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego,
Pilotażowy Program LEADER+ oraz Scalanie gruntów dokonywany jest na podstawie
obiektywnych, mierzalnych kryteriów określonych odrębnie dla każdego z działań, zawartych
w Rozdziale 3. niniejszego dokumentu.
W przypadku ww. działań rankingu projektów za pomocą punktowych kryteriów wyboru
dokonuje:
- właściwa grupa robocza Komitetu Sterującego SPO (Szkolenia oraz Wsparcie doradztwa
rolniczego);
- instytucja wdrażająca (Scalanie gruntów);
- instytucja wdrażająca z udziałem Regionalnego Komitetu Sterującego (Odnowa wsi oraz
zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego);
- instytucja wdrażająca z udziałem grupy roboczej Komitetu Sterującego SPO (Pilotażowy
Program LEADER+).
Listy rankingowe projektów są przekazywane:
- Komitetowi Sterującemu SPO - w przypadku działań Szkolenia, Wsparcie doradztwa
rolniczego oraz Pilotażowy Program LEADER+;
- odpowiedniemu Regionalnemu Komitetowi Sterującemu - w przypadku działań Scalanie
gruntów, Odnowa wsi oraz zachowanie i ochrona dziedzictwa kulturowego,
które rekomendują je do realizacji przez odpowiednią instytucję wdrażającą.
192
W przypadku list projektów dla działań: Scalanie gruntów, Odnowa wsi oraz zachowanie i
ochrona dziedzictwa kulturowego oraz Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi RKS
może zarekomendować Zarządowi Województwa dokonanie zmian w kolejności projektów
na danej liście. Propozycja taka musi być pisemnie uzasadniona. Zarząd Województwa
ostatecznie rozstrzyga o kolejności projektów na liście i wskazuje projekty przeznaczone do
realizacji; w przypadku, gdy ostateczna lista projektów różni się od zaproponowanej przez
RKS, decyzja Zarządu Województwa wymaga pisemnego uzasadnienia.
Wybór projektów do realizacji w ramach działań Pomocy technicznej następuje na podstawie
wytycznych określonych przez Komitet Sterujący SPO. Propozycję listy projektów do
realizacji opracowuje grupa robocza Komitetu Sterującego SPO. Listę rekomenduje do
realizacji Komitet Sterujący SPO.
193

“Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz

Transkrypt

Podobne dokumenty

Czytaj on-line - Wieści Gazeta Regionalna

Archiwum aktualności 2007 - Opolski Związek Producentów Rolnych

Inicjatywa JESSICA w Polsce