Ważne informacje dotyczące BRD

Ważne informacje dotyczące BRD- bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
W dobie postępu i rozwoju technologii, a wraz z nią popularyzacji nośników
multimedialnych, zauważa się coraz większą tendencję do korzystania z nich w różnych
sytuacjach drogowych. Na ulicach można spotkać wiele osób słuchających muzyki
i korzystających przy tym z słuchawek. Są to nie tylko piesi, ale również rowerzyści,
rolkarzy i inni niechronieni uczestnicy ruchu drogowego. Niewiele jest do tej pory badań,
które diagnozowałyby problem, jednak z racji rosnącej liczy wypadków z udziałem osób
z słuchawkami na uszach, zdecydowaliśmy się zgłębić temat.
Motywacją do zajęcia się tym zagadnieniem w kampanii społecznej są również
doświadczenia własne osób przygotowujących projekt. Niejednokrotnie spotykaliśmy się
jako kierowcy z niebezpiecznymi zachowaniami niechronionych uczestników ruchu
drogowego na drodze, które spowodowane były niemożnością prawidłowej reakcji na to
co się dzieje z powodu odcięcia się od „świata” za pomocą słuchawek.
Uważamy więc, że noszenie słuchawek na uszach podczas poruszania się po drogach,
może być jednym z zachowań ryzykownych, które podejmują szczególnie młode osoby –
nastolatki i młodzi dorośli. Być może należałoby dokonać pogłębionej analizy przyczyn
wypadków określanych jako inne, np. 6% procent wypadków rowerowych, w których nie
ustalono przyczyny zdarzenia – czy osoby te mogły np. spowodować wypadek, bo nie
słyszały tego, co dzieje się na drodze?
Badania godne uwagi dotyczące wybranej problematyki:
Uniwersytet Maryland – prof. Richard Lichenstein:
Amerykańskie statystyki wypadków z udziałem pieszych noszących na uszach
słuchawki wykazały, iż 70 proc. tych zdarzeń zakończyło się śmiercią ofiary. W 29 proc.
przypadków poszkodowani nie dosłyszeli wcześniejszego sygnału ostrzegawczego
samochodu lub pociągu.
Jak się okazało, liczba poważnych zranień, niejednokrotnie kończących się
kalectwem, odniesionych przez osoby noszące słuchawki - zarówno douszne, jak i nauszne wzrosła
w ciągu ostatnich 6 lat przeszło trzykrotnie.
i.
W większości przypadków samochody, kolejki podmiejskie, koleje bądź
metro, które spowodowały wypadek używały klaksonów. Jednak ich dźwięk nie był słyszalny
przez ofiary.
ii.
Badacze w swojej pracy dokonali retrospektywnej analizy raportów
powypadkowych z National Electronic Injury Surveillance System, U.S. Consumer Product
Safety Commission, Google News Archives oraz publikującej raporty z lat 2004-2011
dotyczące wypadkó z udziałem pieszych i pojazdów silnikowych bazy danych Westlaw
Campus Research. Ze źródeł tych oraz możliwych do uzyskania źródeł policyjnych uzyskali
dane dotyczące wszystkich wypadków, w których ofiary nosiły słuchawki.
iii.
Badacze odnaleźli i zanalizowali 116 wypadków z lat 2004-2011,w których
przypadku odnotowano, że osoby ranne bądź zabite nosiły słuchawki. Z 116
udokumentowanych wypadków aż 70 proc. skończyło się śmiercią pieszego. Ponad 68 proc.
ofiar stanowili mężczyźni, a około 67 proc. stanowiły osoby poniżej 30. roku życia. Co
ciekawe, w 55 procentach wypadki spowodowały koleje i kolejki podmiejskie, a w 29 proc.
przypadków użyto sygnału ostrzegawczego.
Naukowcy stwierdzili, że rosnąca liczba wypadków ściśle koreluje z wzrostem
popularności urządzeń przenośnych wszelkiego typu (także multimedialnych na bazie
smartfonów, jak choćby iPhony), w których używane są słuchawki. Zauważyli przy tym, że
odpowiedzialność w dużej mierze ponosi rozproszenie i spadek wrażliwości na bodźce
otoczenia u osób noszących słuchawki. Rozproszenie spowodowane przez użycie urządzeń
elektronicznych zostało określone przez nich jako "nieintencjonalna ślepota", w której zbyt
wiele bodźców powoduje zaburzenia alokacji w mózgu.
W przypadku kolizji z
samochodami, spowodowanych przez pieszych noszących słuchawki, rozproszenie było
zintensyfikowane przez spadek wrażliwości na bodźce z otoczenia. Wtedy możliwość
dosłyszenia przez przechodnia sygnałów ostrzegawczych z samochodu bądź pociągu, jest
"maskowana" dźwiękami z przenośnego urządzenia audio lub multimedialnego.
Badania Jamesa MacDonalda i Nilli Lavie
„Ślepota pozauwagowa” polega na tym, że jeśli jakiś bodziec wzrokowy bardzo
mocno pochłania naszą uwagę, to nie jesteśmy wrażliwi na nowe, czasem nawet bardzo
wyraziste bodźce pojawiające się w polu widzenia. Badanie Jamesa MacDonalda i Nilli
Lavie, opublikowane w sierpniowym wydaniu „Attention, Perception & Psychophysics”,
dowodzi, że ten efekt przenosi się również na inne modalności zmysłowe.
W eksperymencie badacze poprosili uczestników o porównywanie długości ramion krzyża
prezentowanego na ekranie, a jednocześnie co jakiś czas emitowali przez słuchawki dźwięki.
Osiemdziesiąt procent uczestników nie usłyszało nic!
Naukowcy z Uniwersytetu Utah
Zjawisko ślepoty pozauwagowej polega na tym, że kiedy jesteśmy czymś bardzo
zaabsorbowani, tracimy orientację i nie zauważamy osób lub przedmiotów, które pojawiają
się nawet wprost przed naszymi oczami. Zajęty umysł eliminuje bodźce wzrokowe, by móc
się skoncentrować, co zazwyczaj działa na naszą korzyść, chyba że akurat prowadzimy
samochód. Dlatego tak bardzo niebezpieczne jest rozmawianie przez telefon komórkowy w
trakcie jazdy. Naukowcy z Utah nagrali własną wersję video, nieznacznie zmienioną oraz
przeprowadzili testy oceniające pojemność pamięci roboczej (krótkotrwałej) w grupie około
200 studentów i doszli do wniosku, iż to właśnie pamięć krótkotrwała odpowiada za fakt,
że cześć osób zauważyła „intruza” , który wtargnął na plan, a inni nie.
„Osoby, które nie zauważają czegoś, co pojawia się bezpośrednio przed nimi, bo skupiają
się na czymś innym charakteryzują się mniejszą pojemnością pamięci roboczej, która jest
miarą kontroli uwagi, stopnia, w jakim jesteśmy w stanie skupić się w danej chwili na
więcej niż jednej rzeczy naraz” - tłumaczy Seegmiller. „Jadąc samochodem, osoby o lepszej
kontroli uwagi z dużo większym prawdopodobieństwem zareagują na nieoczekiwane
wydarzenia na drodze.” Niestety, choć najczęściej wydaje nam się, że mamy podzielną
uwagę, nasze przekonania często nie pokrywają się z rzeczywistością.
„Kiedy jesteśmy skupieni na wymagającym zadaniu, nasza uwaga działa jak zasłona,
która sprawia, że niektóre bodźce wizualne pozostają niedostrzeżone. Mimo iż mamy coś
tuż przed oczami, nie widzimy tego – tłumaczy dr. Trafton Drew z Brigham and Women’s
Hospital (BWH) w Bostonie. „Badanie to świetnie pokazuje, że to, na czym się aktualnie
koncentrujemy, staje się centrum naszego świata i kształtuje naszą rzeczywistość. Warunkuje,
co możemy, a czego nie możemy zobaczyć” – dodaje naukowiec.
Słuchanie muzyki a mózg
Oliver Sacks w książce „Muzykofiliia” przedstawia an wpływ słuchania muzyki na
ludzki mózg , analizując doświadczenia pacjentów, muzyków i zwykłych ludzi
Podaje, ze różnice w odbiorze muzyki podzielić na 5 typów:
• Typ polisensoryczny (wielozmysłowy);
• Typ wyobrażeniowy;
• Typ interpretujący (ewaluatywny);
• Typ analityczno-formalny (określany również jako poznawczy;
• Typ awersyjny.
Z reguły poszczególne typy odbioru nie występują oddzielnie, lecz równocześnie, przy przy
czym w danej sytuacji odbiorcy z reguły jeden z wymienionych typów odbioru dominuje.
O typie polisensorycznym (wielozmysłowym) odbioru muzyki mówimy wtedy, gdy słuchacz
w trakcie odbioru przekazu muzycznego doznaje jednocześnie wrażeń słuchowo-węchowych,
wzrokowych, ruchowych i innych związanych z organizmem człowieka. Przy czym wrażenia
wywołane muzyką bywają albo bardziej wzrokowe, albo słuchowe.
Typ wyobrażeniowy odznacza się przewagą wyobrażeń pochodnych, które mogą być
• odtwórcze albo
• twórcze.
W pierwszym przypadku słuchana muzyka przywołuje w wyobraźni słuchacza zachowane w
pamięci obrazy najczęściej z dalekiej przeszłości. W drugim przypadku muzyka inspiruje w
wyobraźni słuchacza tworzenie nowych oryginalnych obrazów. W obu przypadkach mogą
powstawać wyobrażenia całych akcji i wydarzeń, które w świadomości słuchacza wysuwają
się na plan pierwszy, przed samą muzykę, która stanowi jedynie bodziec wywoławczy dla
tych skojarzeń. Dominują w nich wyobrażenia wzrokowe.
Dla odbiorcy interpretującego muzyka jest symbolem, inspiracją do poszukiwania w niej
osobistego znaczenia, najczęściej zgodnego z własnymi przeżyciami. Typ interpretujący
(nazywany również ewaluatywnym) szuka w muzyce siebie, własnych nastrojów, wzruszeń,
problemów.
Typ analityczno-formalny (poznawcze) charakteryzuje słuchacza koncentrującego się na
analizowaniu struktury utworu, sposobu jego wykonania, na zastosowanych środkach wyrazu
Niektóre osoby generalnie lub w danej chwili nie lubią słuchać muzyki lub są w stosunku do
niej obojętne. Określamy je typem awersyjnym.
Sacks podkreśla, że wywoływanie określonych wrażeń odbywa się w sposób nieświadomy –
jednostka nie potrafi nad tym zapanować. W tym ujęciu wrażenia wywołane przez mózg pod
wpływem muzyki działają jak dystraktory. Koncentracja na bodźcach wygenerowanych przez
mózg pod wpływem muzyki jest czynnikiem istotnie wpływającym na bezpieczeństwo w
ruchu drogowym.