Procedury identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli ryzyka w

PROCEDURY IDENTYFIKACJI, POMIARU, MONITOROWANIA I KONTROLI RYZYKA
W DOMU MAKLERSKIM CAPITAL PARTNERS S.A.
Przyjęte uchwałą Zarządu nr 2/IV/2015 z dnia 23 kwietnia 2015 r.
(zmienione uchwałami Zarządu nr 6/III/2016 z dnia 23 marca 2016 r.
i nr 5/V/2016 z dnia 19 maja 2016 r)
Zatwierdzone uchwałą Rady Nadzorczej
Nr 12/V/2016 z dnia 24 maja 2016 r.
Niniejsze Procedury identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli ryzyka („Procedury”) mają na celu
sformalizowanie czynności związanych z zarządzaniem ryzykiem w Domu Maklerskim Capital Partners
S.A. („DM CP”}
I.
RODZAJE RYZYK
1.
Ryzyko operacyjne
Ryzyko operacyjne jest ryzykiem poniesienia straty wynikającej z niewłaściwych lub błędnych
procesów wewnętrznych, działań ludzi, funkcjonowania systemów lub ze zdarzeń zewnętrznych.
Zdarzenia objęte ryzykiem operacyjnym mogą być wynikiem błędów w określeniu warunków
zawieranych umów, odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu nieprzeprowadzenia lub
nieprawidłowego przeprowadzenia czynności związanych ze świadczonymi usługami,
konieczności zatrzymania procesu świadczenia usługi i rozwiązania umowy z klientem, zawierania
umów na warunkach podwyższonego ryzyka (z dużym udziałem successfee w warunkach
wynagrodzenia), utracie kluczowego pracownika, a także zdarzeniami charakteryzującymi się
niską częstotliwością, lecz wysokimi stratami, jak na przykład zniszczeniem lokalu DM CP, utratą
archiwum lub bieżących dokumentów, działania przestępczego na szkodę DM CP czy innymi
incydentami, także nieprzewidywalnymi
W obrębie kategorii „Ryzyko operacyjne” uwzględnia się następujące ryzyka składowe, mogące
mieć wpływ na funkcjonowanie DM CP:
i.
Ryzyko technologiczne i techniczne - ryzyko zakłóceń działalności podmiotu wskutek
zaburzeń pracy systemów teleinformatycznych i informacyjnych.
ii.
Ryzyko outsourcingu - ryzyko negatywnego wpływu ze strony podmiotu zewnętrznego na
ciągłość, integralność lub jakość funkcjonowania podmiotu, jego majątku lub pracowników.
iii.
Ryzyka nadużyć/defraudacji - ryzyko związane ze świadomym działaniem na szkodę
podmiotu przez jego pracowników lub osoby trzecie.
iv.
Ryzyko prania pieniędzy - ryzyko poniesienia strat, w wyniku zamieszania w proceder
prania pieniędzy prowadzony przez klientów, pośredników lub pracowników.
v.
Ryzyko bezpieczeństwa - ryzyko zakłócenia funkcjonowania podmiotu lub strat
finansowych w wyniku niedostatecznej ochrony jego zasobów i informacji.
vi.
Ryzyko zdarzeń zewnętrznych (ciągłości działania) - ryzyko braku możliwości prowadzenia
działalności przez podmiot lub poniesienia strat w wyniku zdarzeń nadzwyczajnych takich
jak trzęsienia ziemi, pożary, powodzie, akty terroru, brak dostępu do siedziby (miejsca
prowadzenia działalności) lub mediów.
vii.
Ryzyko biznesowe - ryzyko nieosiągnięcia założonych i koniecznych celów ekonomicznych
z powodu niepowodzenia w rywalizacji rynkowej.
viii.
Ryzyko strategiczne - ryzyko związane z podejmowaniem niekorzystnych lub błędnych
decyzji strategicznych, brakiem lub wadliwą realizacją przyjętej strategii oraz ze zmianami
w otoczeniu zewnętrznym i niewłaściwą reakcją na te zmiany.
ix.
Ryzyko wyniku finansowego - ryzyko realizacji wyniku finansowego poniżej wymagań
wynikających z potrzeby prowadzenia bieżącej działalności i rozwoju głównie w celu
zapewnienia odpowiedniego zasilenia kapitału.
x.
Ryzyko otoczenia ekonomicznego - ryzyko zmiany warunków ekonomiczno-społecznych
mających niekorzystny wpływ na podmiot.
xi.
Ryzyko konkurencji - ryzyko zmian rynkowych (warunków konkurowania) mających
niekorzystny wpływ na podmiot.
xii.
Ryzyko produktu (skarg klientów) - ryzyko związane ze sprzedażą przez podmiot produktu
(usług), który: nie spełnia wymagań i potrzeb klientów, nie jest zgodny z prawem i
regulacjami, generuje dodatkowe ryzyka (dla podmiotu i jego klientów), nie ma
dostatecznego wsparcia w procesach zachodzących w podmiocie, czy też pracownikach.
xiii.
Ryzyko kapitałowe - ryzyko wynikające z niezapewnienia kapitału wystarczającego do
absorpcji strat nieoczekiwanych.
xiv.
Ryzyko zarządzania kapitałem - brak kapitału adekwatnego do ryzyka prowadzonej
działalności a także strategii w zakresie planowania, struktury i źródeł pozyskiwania
kapitału oraz ryzyko niewłaściwej jej realizacji (w tym nie uzyskiwania odpowiedniego
wyniku finansowego).
xv.
Ryzyko niewypłacalności - ryzyko obniżenia kapitału poniżej poziomu niezbędnego do
pokrycia strat.
xvi.
Ryzyko zarządzania - ryzyko związane z niewłaściwym zarządzaniem, złą identyfikacją i
ograniczaniem ryzyka prowadzonej działalności, brakiem lub niewystarczającym
działaniem kontroli wewnętrznej, nieodpowiednim stosowaniem procedur wewnętrznych
lub ich nieprzestrzeganiem.
xvii.
Ryzyko zasobów ludzkich - ryzyko zakłóceń działalności podmiotu wskutek niemożności
pozyskania i utrzymania pracowników i menedżerów o odpowiednich kwalifikacjach.
Ryzyko operacyjne nie obejmuje ryzyka prawnego i ryzyka reputacji. Ryzyka te stanowią osobne
kategorie, opisane - odpowiednio - w ust. 2 i 3, poniżej.
2.
Ryzyko prawne
Ryzyko prawne jest ryzykiem związane ze zmianami w prawie i regulacjach, zgodnością z nimi oraz
wykonalnością umów i związaną z nimi odpowiedzialnością oraz zgodnością z prawem
prowadzonej działalności. W obrębie kategorii „Ryzyko prawne” uwzględnia się następujące
ryzyka składowe, mogące mieć wpływ na funkcjonowanie DM CP:
i.
Ryzyko zmianami w prawie i regulacjach - ryzyko związane z coraz bardziej szczegółowymi
i skomplikowanymi regułami dotyczącymi instytucji finansowych.
ii.
Ryzyko raportowania - ryzyko wynikające z braku, zakresu, niskiej wiarygodności i
aktualności informacji zarządczej oraz niewłaściwie zorganizowanych procesów
raportowania (w tym definicji źródeł, wykonawców i odbiorców informacji).
iii.
Ryzyko ładu korporacyjnego - ryzyko wynikające z nieadekwatnej struktury organizacyjnej
i kompetencyjnej.
2
3.
iv.
Ryzyko kontroli wewnętrznej - ryzyko wynikające z nieadekwatnych mechanizmów
kontrolnych DM CP.
v.
Ryzyko zgodności (compliance) - ryzyko wynikające z działania podmiotu niezgodne z
szeroko rozumianymi normami (nie tylko prawnymi) lub konfliktu interesów.
vi.
Ryzyko podatkowe i rachunkowe - ryzyko negatywnych skutków ekonomicznych dla
podmiotu z powodu niewłaściwej (nieprawidłowej) ewidencji rachunkowej,
sprawozdawczości, błędnego wyznaczenia zobowiązań podatkowych podmiotu lub ich
nieterminowej zapłaty.
Ryzyko reputacji
Ryzyko utraty reputacji - ryzyko związane z negatywnym odbiorem wizerunku podmiotu przez
klientów, kontrahentów, inwestorów, akcjonariuszy, nadzorców, regulatorów oraz opinię publiczną.
4.
Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe - ryzyko nieoczekiwanego niewykonania zobowiązania lub pogorszenia się
zdolności kredytowej zagrażającej wykonaniu zobowiązania. W obszarze tego ryzyka wyróżnia się
następujące ryzyka składowe, mogące mieć wpływ na funkcjonowanie DM CP:
i.
Ryzyko kontrahenta - ryzyko niewykonania zobowiązania przez kontrahenta.
ii.
Ryzyko koncentracji - ryzyko pogorszenia się zdolności kredytowej zagrażającej wykonaniu
zobowiązania w wyniku uzależnienia się (braku dywersyfikacji) lub nadmiernej ekspozycji
wobec jednego podmiotu lub podmiotów powiązanych.
iii.
Ryzyko rozmycia - ryzyko zmniejszenia kwoty należnej poprzez kredyty gotówkowe lub
niegotówkowe udzielane dłużnikowi.
Wyróżniane w zakresie ryzyka kredytowego ryzyko inwestycji w podmioty zależne, czyli ryzyko
utraty wartości zaangażowania kapitałowego i straty z tytułu zobowiązania wsparcia podmiotu
zależnego w DM CP nie występuje, ze względu na brak podmiotów zależnych oraz jakichkolwiek
planów odnośnie ich nabycia.
5.
Ryzyko rezydualne
Ryzyko rezydualne wynika z mniejszej niż założona skuteczności stosowanych DM CP technik
ograniczania ryzyka kredytowego.
Na dzień przyjęcia Procedur ryzyko rezydualne zostało uznane w DM CP za nieistotne ze względu
na brak zaawansowanych technik ograniczania ryzyka kredytowego.
6.
Ryzyko z tytułu transakcji sekurytyzacyjnych
Ryzyko z tytułu transakcji sekurytyzacyjnych, w których DM CP jest inwestorem, jednostką
inicjującą lub jednostką sponsorującą.
Na dzień przyjęcia Procedur ryzyko to jest nieistotne ze względu na brak udziału oraz planu udziału
DM CP w tego rodzaju transakcjach.
7.
Ryzyko koncentracji
Ryzyko koncentracji, czyli ryzyko niewykonania zobowiązania przez pojedynczy podmiot,
podmioty powiązane kapitałowo lub organizacyjnie oraz przez grupy podmiotów, w przypadku
których prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania jest zależne od wspólnych czynników
zostało uznane na dzień przyjęcia Procedur w DM CP za nieistotne ze względu na brak wśród
klientów i dłużników DM CP grup podmiotów, które byłyby na tyle znaczne, by spowodować
istotny wpływ ryzyka koncentracji. Jako źródło ryzyka koncentracji nie postrzega się podmiotów
wchodzących w skład grupy kapitałowej Capital Partners S.A. - podmiotu dominującego wobec DM
CP.
3
8.
Ryzyko wynikającego ze zmian warunków makroekonomicznych
Ryzyko wynikające ze zmian warunków makroekonomicznych uznane zostało za mało istotne na
dzień przyjęcia Procedur ze względu na skalę działalności DM CP.
9.
Ryzyko rynkowe
Ryzyko rynkowe jest ryzykiem utraty wartości aktywów, wzrostu poziomu zobowiązań lub
negatywnej zmiany wyniku finansowego w rezultacie wrażliwości na zmienność parametrów
rynkowych (cen na rynku).
W obszarze tego ryzyka identyfikuje się następujące ryzyka składowe, mogące mieć wpływ na
funkcjonowanie DM CP:
i.
Ryzyko cen instrumentów - ryzyko utraty wartości aktywów, wzrostu poziomu zobowiązań
lub negatywnej zmiany wyniku finansowego w konsekwencji wrażliwości na zmiany cen
instrumentów finansowych.
ii.
Ryzyko niedopasowania aktywów i pasywów - ryzyko niewywiązania się z bieżących
zobowiązań wynikające z rozbieżności w wysokości i czasie przepływów finansowych
wynikających z zapadalności aktywów i wymagalności zobowiązań.
iii.
Ryzyko rozliczenia - ryzyko niewywiązania się z bieżących zobowiązań ze względu na
ograniczenia w transferze środków finansowych.
iv.
Ryzyko koncentracji - ryzyko niewywiązania się z bieżących zobowiązań ze względu na
uzależnienie się (brak dywersyfikacji) lub nadmierną ekspozycję wobec jednego podmiotu
lub podmiotów powiązanych.
Kolejne ryzyka składowe ryzyka rynkowego, to jest ryzyko stóp procentowych i ryzyko płynności
stanowią osobne kategorie, opisane - odpowiednio - w ust. 10 i 11, poniżej.
Pozostałe ryzyka składowe ryzyka rynkowego, to jest ryzyko walutowe, ryzyko cen towarów i
ryzyko opcji zostały uznane za nieistotne z uwagi na niewrażliwość DM CP na zmiany cen walut i
towarów i niezawieranie transakcji opcyjnych.
10. Ryzyko stopy procentowej w portfelu niehandlowym
Ryzyko stóp procentowych - ryzyko utraty wartości aktywów, wzrostu poziomu zobowiązań lub
negatywnej zmiany wyniku finansowego w konsekwencji wrażliwości na zmiany stóp
procentowych interesów.
11. Ryzyko utraty płynności
Ryzyko płynności - ryzyko niewywiązania się z bieżących zobowiązań w wyniku niedopasowania
przepływów finansowych.
II. IDENTYFIKACJA I POMIAR RYZYK
1.
Identyfikacja ryzyk
Identyfikacja ryzyk to czynność mająca na celu określenie, które ryzyka występują w DM CP.
Identyfikacji ryzyk dokonuję się:
i.
corocznie - do 10 czerwca każdego roku,
4
ii.
dodatkowo - w miarę potrzeb - w szczególności w związku ze zmianą zakresu działalności
DM CP lub zmian w otoczeniu mających wpływ na występowanie ryzyk w DM CP.
Identyfikacji ryzyk dokonuje Risk Manager na podstawie przeglądu rodzajów ryzyk zawartych w
Rozdziale I Procedur. Dodatkowo w ramach identyfikacji ryzyk bierze się pod uwagę możliwość
wystąpienia ryzyk nieujętych w Rozdziale I oraz ryzyk uznanych tam za nieistotne.
Wynikiem identyfikacji ryzyk jest Lista Ryzyk, zawierająca: rodzaj ryzyka, miejsce występowania
(jednostka organizacyjna DM CP lub usługa albo proces) i ewentualne uwagi.
Lista Ryzyk jest przekazywana przez Risk Managera Zarządowi DM CP, celem akceptacji.
2.
Pomiar ryzyk
Celem pomiaru ryzyk jest określenie ich istotności i wpływu na działalność DM CP, jego kondycję
finansową i prawidłowość funkcjonowania.
Pomiar ryzyk polega na określeniu - dla każdego ryzyka występującego na Liście Ryzyk:
i.
prawdopodobieństwa jego wystąpienia - w skali od 1 do 5 („Prawdopodobieństwo”),
ii.
wpływu, jaki będzie miało ewentualne wystąpienie ryzyka - w skali od 1 do 5 („Wpływ”).
Syntetyczną miarą ryzyka („Wartość Ryzyka”) jest iloczyn Prawdopodobieństwa i Wpływu.
Charakterystyki Prawdopodobieństwa, Wpływu i Wartości ryzyka przedstawiają poniższe tabele:
Prawdopodobieństwo
Stopień skali
Charakterystyka
5
Wystąpienie prawie pewne (> 80% w perspektywie 12 miesięcy)
4
Wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia (60-80% w perspektywie 12 miesięcy)
3
Średnie prawdopodobieństwo wystąpienia (40-60% w perspektywie 12 miesięcy)
2
Niskie prawdopodobieństwo wystąpienia (20-40% w perspektywie 12 miesięcy)
1
Wystąpienie rzadkie (<20% w perspektywie 12 miesięcy)
Wpływ
Stopień skali
Charakterystyka
5
Krytyczny
4
Poważny
3
Umiarkowany
2
Niski
1
Nieistotny
Stopień wpływu dla poszczególnych rodzajów ryzyk
określany jest indywidualnie, w sposób związany z ich
istotnymi cechami.
Wartość Ryzyka
Wartość
Charakterystyka
16 - 25
Ryzyko krytyczne
10 - 15
Ryzyko poważne
6-9
Ryzyko umiarkowane
1-5
Ryzyko niskie
Pomiaru ryzyk dokonuję się:
5
i.
corocznie - do 20 czerwca każdego roku,
ii.
dodatkowo - w miarę potrzeb - w szczególności w związku ze zmianą zakresu działalności
DM CP lub zmian w otoczeniu mających wpływ na występowanie ryzyk w DM CP.
Pomiaru ryzyk dokonuje Risk Manager dla wszystkich ryzyk wskazanych na Liście Ryzyk,
zaakceptowanej przez Zarząd. Wynikiem pomiaru ryzyk jest Rejestr Ryzyk, zawierający - oprócz
danych uwidocznionych na Liście Ryzyk - także: opis każdego ryzyka, opis i wartość jego Wpływu,
opis i wartość jego Prawdopodobieństwa, Wartość Ryzyka, oraz - opcjonalnie - opis bieżącej
sytuacji, wskazania odnośnie zarządzania ryzykiem i ewentualne uwagi.
Rejestr Ryzyk jest przekazywany przez Risk Managera Zarządowi DM CP, celem akceptacji.
Rejestr Ryzyk, po zaakceptowaniu przez Zarząd jest przedstawiany Radzie Nadzorczej na
najbliższym posiedzeniu.
3.
Testy warunków skrajnych
Uzupełnieniem pomiaru ryzyka w DM CP są testy warunków skrajnych, które przeprowadza się nie
rzadziej niż 2 razy w roku.
W przeprowadzanych w DM CP testach warunków skrajnych przyjmuje się każdorazowo założenia
odpowiadające profilowi, skali i poziomowi złożoności ryzyka. Projekt założeń testów warunków
skrajnych przygotowuje każdorazowo Risk Manager i przedstawia Zarządowi do akceptacji.
Testy warunków skrajnych przedstawiają wpływ materializacji założeń (scenariuszy) skrajnych na
sytuację finansową, adekwatność kapitałową i zdolność do kontynuowania działalności
operacyjnej przez DM CP.
Wyniki testów warunków skrajnych są przedstawiane Radzie Nadzorczej.
III. MONITOROWANIE RYZYK
1.
Wstępny apetyt na ryzyko
W przypadku podejmowania przez DM CP działań, których realizacja może wiązać się z ryzykiem o
Wartości Ryzyka powyżej umiarkowanego Risk Manager przeprowadza wstępny monitoring
ryzyka (określenie wstępnego apetytu na ryzyko).
Podjęcie realizacji działania, z którym związane jest ryzyko o Wartości Ryzyka ocenionej w wyniku
określenia wstępnego apetytu na ryzyko jako poważne lub krytyczne - jest możliwe pod
warunkiem dokonania szacunkowej analizy ryzyka oraz zaproponowania mechanizmów jego
ograniczenia.
2.
Monitorowanie ryzyk
Monitorowanie ryzyk polega na śledzeniu stanu i zmian zidentyfikowanych ryzyk, dla których
Wartość Ryzyka określono jako umiarkowane, poważne i krytyczne. Monitorowanie ryzyk należy
do obowiązków Risk Managera.
Odnośnie ryzyk o wartości poważnej Risk Manager weryfikuje ich stan nie rzadziej niż raz na
kwartał.
W przypadku ryzyk o wartości krytycznej weryfikacja stanu powinna być dokonywana nie rzadziej
niż raz w miesiącu, a o wszystkich istotnych zmianach stanu tych ryzyk Zarząd powinien być
informowany niezwłocznie.
6
IV. KONTROLA RYZYK
W zakresie kontroli poszczególnych ryzyk i zarządzania obszarami działalności, na których może dojść
do zmaterializowania się istotnych ryzyk w DM CP przyjmuje się poniższe procedury:
1.
Procedury w zakresie ryzyka operacyjnego
i.
Procedury zarządzania ryzykiem operacyjnym,
Zdarzenia objęte ryzykiem operacyjnym mogą być wynikiem błędów w zawieranych umowach,
odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu nieprzeprowadzenia lub nieprawidłowego
przeprowadzenia czynności związanych ze świadczonymi usługami, konieczności zatrzymania
procesu świadczenia usługi i rozwiązania umowy z klientem, zawierania umów na warunkach
podwyższonego ryzyka (z dużym udziałem successfee w warunkach wynagrodzenia), utracie
kluczowego pracownika, a także zdarzeniami charakteryzującymi się niską częstotliwością, lecz
wysokimi stratami, jak na przykład zniszczeniem lokalu DM CP, utratą archiwum lub bieżących
dokumentów, działania przestępczego na szkodę DM CP czy innymi incydentami, także
nieprzewidywalnymi.
W zakresie identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli ryzyka operacyjnego prowadzi się
następujące działania:
-
bieżącą kontrolę warunków zawieranych umów i określanych w zleceniach prowizji w celu
sprawdzenia ekonomicznej zasadności ustalanych warunków,
-
szkolenie pracowników w zakresie obowiązujących przepisów,
-
nadzór nad przepływem i uniemożliwieniem wykorzystywania informacji poufnych i
stanowiących tajemnicę zawodową,
-
nadzór nad przestrzeganiem ogólnych zasad bezpieczeństwa.
Miarą ryzyka operacyjnego jest wysokość potencjalnej straty mogącej wystąpić wskutek
zaistnienia zdarzeń objętych ryzykiem.
W przypadku zidentyfikowania zdarzeń mogących skutkować zmaterializowaniem się ryzyk z
grupy ryzyka operacyjnego każdy pracownik obowiązany jest poinformować Risk Managera o
zaistniałej sytuacji. Risk Manager – w porozumieniu z Zarządem – określi dalsze działania mające
na celu eliminację powstałego ryzyka, a jeśli okaże się to niemożliwe – zasady jego monitorowania
i zminimalizowania skutków przyszłych niekorzystnych zdarzeń.
Z podjętych działań Risk Manager sporządza pisemną notatkę.
ii.
Plan utrzymania ciągłości działania (plan awaryjny)
Zadaniem planu utrzymania ciągłości działania jest zapewnienie ciągłego i niezakłóconego
działania DM CP. Plan utrzymania ciągłości działania jest równocześnie planem awaryjnym, to
znaczy służy zapewnieniu możliwości prowadzenia bieżącej działalności DM CP i ograniczeniu strat
w przypadku wystąpienia niekorzystnych zdarzeń wewnętrznych i zewnętrznych mogących
poważnie zakłócić tę działalność.
7
W zakresie utrzymania ciągłości działania podstawowym działaniem jest zachowywanie informacji
niezbędnych do funkcjonowania DM CP w postaci kopii (skanów) najistotniejszych dokumentów
oraz kopii plików:
-
związanych z bieżącą działalnością (robocze wersje dokumentów),
-
ksiąg i sprawozdań finansowych,
-
raportów bieżących i okresowych przekazywanych systemem ESPI.
Kopie sporządza się nie rzadziej niż raz na 2 tygodnie i przechowuje w skrytce bankowej lub w na
w pamięci urządzenia służącego do przechowywania danych znajdującego się w bezpiecznej
lokalizacji, ustalonym przez Zarząd. Osobą odpowiedzialną za dokonywanie tych czynności jest
osoba wyznaczona przez Zarząd.
Postępowanie w przypadku awarii ma na celu wznowienie działalności podstawowych procesów
biznesowych w DM CP, przede wszystkim dostęp do źródeł informacji potrzebnej do
kontynuowania świadczenia usług. W zależności od skali awarii (awaria systemów
informatycznych, uszkodzenie lub zniszczenie pomieszczeń, utrata dokumentów z archiwum)
decyzję podejmuje każdorazowo Zarząd mając na względzie interes klientów. W przypadku awarii
pracownik DM CP, upoważniony przez Zarząd postępuje zgodnie z Instrukcją Działania o
następującej treści:
Instrukcja Działania do Planu ciągłości działania.
(1) Każdy pracownik zobowiązany jest do natychmiastowego powiadomienia Zarządu
osobiście lub telefonicznie o zaistniałej w DM CP awarii, wraz z opisem sytuacji w DM CP
oraz - o ile to możliwe - wstępną oceną poniesionych szkód.
(2) Zarząd DM CP po analizie otrzymanych informacji dotyczących awarii może wydać
polecenie upoważnionemu pracownikowi DM CP mającemu dostęp do kopii zapasowej
pod warunkiem, że takie działanie konieczne jest do zachowania ciągłości prowadzonej
przez DM CP działalności.
(3) Po odzyskaniu kopii zapasowej pracownik informuje o tym fakcie Zarząd DM CP.
(4) Odzyskane z kopii zapasowej dane muszą być skopiowane na komputer wskazany przez
Zarząd DM CP.
(5) Po skopiowaniu danych sporządza się protokół z opisem awarii i podjętych działaniach.
(6) Protokół podpisuje pracownik zgłaszający awarię oraz Inspektor nadzoru.
(7) Protokół przekazywany jest do Zarządu DM CP.
iii. Polityka w zakresie wyboru, uzupełniania oraz monitorowania potrzeb kadrowych i
planowania zaplecza kadrowego.
Zarząd DM CP podejmuje decyzje o zatrudnieniu pracowników w miarę potrzeb, działając w tym
zakresie zgodnie z ogólnie stosowanymi zasadami korzystając z usług profesjonalnych podmiotów.
iv. Lista zdarzeń operacyjnych.
8
Wszelkie zdarzenia mogące mieć wpływ na powstanie lub zmaterializowanie się jakiegokolwiek
ryzyka z grupy ryzyk operacyjnych, w szczególności:
-
popełnienie błędów ludzkich,
-
awarie urządzeń technicznych,
-
wejście w spór z klientem lub innym podmiotem wewnętrznym,
-
stwierdzenie niezgodności dokonywanych w DM CP czynności z prawem
są ewidencjonowane przez Risk Managera na Liście zdarzeń operacyjnych. Lista zdarzeń
operacyjnych jest prowadzona w formie papierowego dokumentu.
Lista zdarzeń operacyjnych zawiera szczegółowy opis każdego zdarzenia, z podaniem daty,
okoliczności jego zajścia i wstępną oceną wpływu na ryzyko. O każdym wpisie zdarzenia na Listę
zdarzeń operacyjnych Risk Manager informuje Zarząd.
2.
Procedury w zakresie ryzyka kredytowego i kontrahenta
i.
Kryteria oceny ryzyka
Celem kryteriów oceny ryzyka jest umożliwienie ograniczenia ryzyka związanego z udzielaniem
pożyczek i powierzaniem środków na przechowanie. DM CP akceptuje wyłącznie niskie ryzyko
kredytowe, zgodnie z poniższymi kryteriami:
DM CP udziela pożyczek wyłącznie kontrahentom, których kondycja finansowa jest mu znana, a
których perspektywy nie budzą zastrzeżeń. Kontrahent przed otrzymaniem pożyczki ma
obowiązek przedstawić DM CP informacje finansowe, w szczególności sprawozdanie finansowe a
na żądanie DM CP inne dokumenty.
Przechowywanie środków pieniężnych (własnych i klientów) dokonuje się wyłącznie w bankach o
wysokiej wiarygodności, notowanych na GPW, których kondycja finansowa jest badana okresowo
przez wyznaczonych pracowników DM CP poprzez analizę raportów bieżących, okresowych,
analitycznych oraz monitorowania zmian ratingu tych banków.
Udzielanie pożyczek podmiotom wchodzącym w skład grupy kapitałowej jest jednym z czynników
ograniczających ryzyko kredytowe.
ii.
Zasady monitorowania ekspozycji pod względem ryzyka kredytowego
Celem monitorowania ryzyka kredytowego DM CP prowadzi okresowy monitoring
pożyczkobiorców i banków przechowujących środki, na podstawie kwartalnych sprawozdań
finansowych. W przypadku zidentyfikowania niekorzystnych zjawisk, mogących mieć wpływ na
wypłacalność kontrahenta Zarząd podejmuje decyzje celem ograniczenia ryzyka (wypowiedzenie
umowy pożyczki, przeniesienie środków do innej instytucji).
iii. Zasady dywersyfikacji portfela ekspozycji kredytowych
W sprawie udzielenia pożyczki poszczególnym podmiotom decyzję zawsze podejmuje Zarząd,
starając się w miarę możliwości ograniczyć ryzyko poprzez dywersyfikację składników portfela, w
szczególności wybierając pożyczkobiorców prowadzących działalność w różnym zakresie,
branżach, lokalizacjach etc.
9
iv. Zasady prognozowania ryzyka kredytowego w sytuacji oczekiwania wystąpienia znacznych,
krótkotrwałych ekspozycji
Każdorazowo, gdy planowane jest przeprowadzenie emisji instrumentów finansowych o znacznej
wartości Zarząd, biorąc pod uwagę wielkość oferty i oczekiwaną wysokość łącznych wpłat z tytułu
przyjmowania zapisów, zleca Komórce Księgowości Własnej przygotowanie kalkulacji wymogu
kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego oraz łącznego wymogu kapitałowego w związku z
oczekiwanym zwiększeniem ekspozycji. W sytuacji, gdy:
-
prognozowany wymóg kapitałowy mógłby przekroczyć poziom kapitałów nadzorowanych, lub
-
kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem w odniesieniu do ryzyka kredytowego spowodowałyby
przekroczenie dopuszczalnej łącznej kwota ekspozycji na ryzyko
Zarząd jest zobowiązany do takiego zorganizowania oferty instrumentów finansowych aby
wymogi te nie były naruszone.
3.
Sposób i zasady zarządzania ryzykiem rezydualnym
Zgodnie z opisem w Rozdziale I Procedur, w ust. 5 ryzyko rezydualne zostało uznane za mało
istotne w DM CP. Jeśli w przyszłości w trakcie procesu identyfikacji i pomiaru ryzyka stwierdzony
zostanie wzrost jego znaczenia Zarząd niezwłocznie przeprowadzi analizę tego ryzyka i podejmie
stosowne działania celem zarządzania tym ryzykiem. O podjętych działaniach i ich rezultatach
Zarząd poinformuje Radę Nadzorczą.
4.
Sposób i zasady pomiaru i zarządzania ryzykiem w przypadku sekurytyzacji aktywów
Zgodnie z opisem w Rozdziale I Procedur, w ust. 6 ryzyko z tytułu transakcji sekurytyzacyjnych
zostało uznane za mało istotne w DM CP. Jeśli w przyszłości w trakcie procesu identyfikacji i
pomiaru ryzyka stwierdzony zostanie wzrost jego znaczenia Zarząd niezwłocznie przeprowadzi
analizę tego ryzyka i podejmie stosowne działania celem zarządzania tym ryzykiem. O podjętych
działaniach i ich rezultatach Zarząd poinformuje Radzę Nadzorczą.
5.
Sposób i zasady zarządzania ryzykiem koncentracji
Ryzyko niewykonania zobowiązania przez pojedynczy podmiot, podmioty powiązane kapitałowo
lub organizacyjnie oraz przez grupy podmiotów, w przypadku których prawdopodobieństwo
niewykonania zobowiązania jest zależne od wspólnych czynników (dalej: „Grupy Klientów”) nie
dotyczy podmiotów wchodzących w skład grupy kapitałowej Capital Partners S.A. - podmiotu
dominującego wobec DM CP.
W odniesieniu do pozostałych klientów ustala się następujące limity udziału rocznych przychodów
od jednej Grupy Klientów w rocznych przychodach ogółem DM CP za poprzedni rok obrotowy
pomniejszonych o przychody od podmiotów wchodzących w skład grupy kapitałowej Capital
Partners S.A.:
-
75% - od Grup Klientów, w skład których wchodzi instytucja finansowa lub spółka notowana na
rynku regulowanym,
-
67% - od pozostałych Grup Klientów.
Odstępstwo od powyższych zasad wymaga decyzji Zarządu DM CP, która może być podjęta po
przeprowadzeniu analizy ryzyka.-
10
6.
Zasady zarządzania i zabezpieczania się przed ryzykiem wynikającym ze zmian warunków
makroekonomicznych
Wszelkie istotne zmiany warunków makroekonomicznych mogące mieć wpływ na działalność DM
CP są odnotowywane i poddawane ocenie przez Risk Managera. O uznaniu w wyniku oceny ryzyka
za istotne Risk Manager informuje Zarząd, który podejmuje odpowiednie do rodzaju i skali ryzyka
działania.. .
7.
Sposób i zasady pomiaru i zarządzania elementami ryzyka rynkowego, które DM CP uznaje za
istotne
Ryzyko rynkowe jest ryzykiem związanym z możliwością spadku wartości instrumentów
finansowych wchodzących w skład portfela niehandlowego DM CP.
Na potrzeby oceny ryzyka rynkowego wartość instrumentów finansowych notowanych na rynkach
zorganizowanych przyjmowana jest w kwocie równej ich wartości rynkowej, a instrumenty
finansowe nienotowane wyceniane są według ceny nabycia, która może być skorygowana w
przypadku stwierdzenia trwałej utraty ich wartości.
Ryzyko rynkowe związane jest ze zmiennością rynkowej wyceny instrumentów finansowych
wchodzących w skład portfela niehandlowego DM CP.
8.
i.
Zmienność kursów (rozumiana jako ich potencjalne spadki) i prawdopodobieństwo jej
wystąpienia są określane na podstawie historycznych zmian wartości składników portfela
niehandlowego DM CP przez Risk Managera, po uprzednim uzyskaniu opinii Zarządu.
ii.
Wysokość potencjalnych strat z tytułu ryzyka rynkowego jest iloczynem rynkowej wyceny
portfela, zmienności kursu i prawdopodobieństwa jej wystąpienia.
Sposób i zasady zarządzania ryzykiem wynikającym z możliwych zmian stóp procentowych, w
odniesieniu do pozycji zaliczanych do portfela niehandlowego
W przypadku posiadania w portfelu niehandlowym papierów dłużnych o zmiennej stopie
procentowej ryzyko z tego tytułu jest monitorowane, a Risk Manager obowiązany jest
przeprowadzić testy warunków skrajnych przy założeniu nagłej i nieoczekiwanej zmiany poziomu
stóp procentowych o 200 punktów bazowych.
Testy te przeprowadza się na dzień nabycia papierów dłużnych do portfela handlowego oraz
łącznie z testami warunków skrajnych, o których mowa w Rozdziale II ust. 3 powyżej.
9.
Sposób i zasady zarządzania płynnością finansową
Źródłem płynności finansowej DM CP są środki własne i środki klientów.
DM CP utrzymuje wysoki stan środków płynnych, adekwatny do zakresu prowadzonej działalności.
Potrzeby zwiększenia zasobu środków płynnych mogą być wynikiem wyłącznie rozszerzenia
zakresu lub skali działalności. Potrzeba pozyskania dodatkowych środków płynnych może być też
związana z wystąpieniem nagłych i niespodziewanych zdarzeń skutkujących utratą środków lub
źródeł ich pozyskania.
11
Oprócz portfela niehandlowego DM CP i należnościami tytułem udzielonych pożyczek nie
dysponuje aktywami, które mogłyby być przedmiotem zbycia lub zabezpieczenia celem pozyskania
środków płynnych.
Komórka Księgowości Własnej na podstawie danych na koniec każdego miesiąca wylicza do dnia
20-go kolejnego miesiąca wskaźniki płynności:
-
wskaźnik płynności
krótkoterminowych,
bieżącej
-
stosunek
aktywów
obrotowych
do
zobowiązań
-
wskaźnik płynności szybki - stosunek aktywów obrotowych pomniejszonych o zapasy do
zobowiązań krótkoterminowych,
i przekazuje łącznie z miesięcznym sprawozdaniem MRF-01.
Plan awaryjny na wypadek zaburzeń płynności finansowej w DM CP
W przypadku ewentualnego stwierdzenia zagrożenia utratą płynności Zarząd DM CP:
i.
dokonuje analizy dostępnych źródeł płynności,
ii.
powiadamia Radę Nadzorczą o zaistniałej sytuacji,
iii. dokonuje wyboru źródła płynności (w szczególności wskazania składników portfela
niehandlowego mających być przedmiotem zbycia lub użytych na zabezpieczenie kredytu lub
pożyczki)
iv. w przypadku, gdy upłynnione składniki aktywów własnych będą niewystarczające - zwraca się
do podmiotu dominującego z wnioskiem o przekazanie środków płynnych - tytułem pożyczki
bądź opłacenia podwyższenia kapitału zakładowego.
V. LIMITY WEWNĘTRZNE
Limity wewnętrzne mają za zadanie ograniczać poziom ryzyka występującego w poszczególnych
obszarach działania DM CP. Limity wewnętrzne są wyznaczane przez Risk Managera corocznie - do 30
czerwca każdego roku oraz dodatkowo - w przypadku wystąpienia takiej potrzeby - w szczególności w
związku ze zmianą zakresu działalności DM CP lub zmian w otoczeniu mających wpływ na
występowanie ryzyk w DM CP.
Analizy będące podstawą do określenia wysokości limitów wewnętrznych są sporządzane w formie
pisemnej.
Przyjęte rodzaje limitów wewnętrznych oraz ich wysokość zatwierdza Zarząd DM CP.
Monitorowanie przestrzegania limitów wewnętrznych jest prowadzone przez Risk Managera na koniec
każdego miesiąca. W przypadku przekroczeniach limitów wewnętrznych Risk Manager składa raport
Zarządowi i Radzie Nadzorczej.
Poziom limitów wewnętrznych jest dostosowany do akceptowanego przez Radę Nadzorczą ogólnego
poziomu ryzyka DM CP (apetytu na ryzyko), określonego w Procedurach szacowania kapitału
wewnętrznego.
VI. POSTANOWIENIA KOŃCOWE
1.
Procedury wchodzą w życie z dniem 1 maja 2015 roku.
2.
Zarząd powiadomi Radę Nadzorczą o obowiązku:
12
i.
akceptacji ogólnego poziomu ryzyka DM CP (apetytu na ryzyko),
ii.
zatwierdzania procedur wewnętrznych DM CP dotyczących procesów szacowania kapitału
wewnętrznego, zarządzania kapitałowego oraz planowania kapitałowego,
w takim terminie, aby od dnia wejścia w życie Procedur Rada Nadzorcza wykonywała powyższe
obowiązki.
13
14