Pobierz plan konferencji pdf.

Panel socjologiczny
Collegium Civitas, ul. Katowicka 89
10:00 – mgr Karolina Golinowska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w
Poznaniu)
Zbuntowana, cierpiąca czy banalna?
Oblicza muzyki początków dwudziestego wieku
Dwudziesty wiek rozpoczął nowy rozdział w myśleniu o muzyce. Dźwięk stał się elementem
wszechstronnie towarzyszącym działaniom artystycznym różnego pokroju. Zasadniczym celem
proponowanego wystąpienia jest próba przyjrzenia się owej unikatowej sytuacji mającej miejsce w
europejskiej kulturze okresu modernizmu. Jest to moment bujnego rozkwitu sztuki awangardowej,
której poszczególne przejawy uaktywniają swoistą syntezę mediów, dążąc do stworzenia
Wagnerowskiego Gesamtkunstwerk. Późniejsze wcielenie owej idei obserwować można wśród grupy
kompozytorów związanych z Black Mountain College, osławionego dzięki wykładowcy kompozycjiJohnie Cage’u. Z drugiej strony, na początku dwudziestego wieku pojawiają się artyści, czy
kompozytorzy skrupulatnie pilnujący czystości własnego medium ekspresji. Ich działania ujawniają
silne dążenie do zbadania granic możliwości poszczególnych nośników artystycznej treści. Muzyka
artystyczna przeżywa także burzliwy okres awangardyzmu, który w przeciwieństwie do sztuk
plastycznych objawia się jedynie przez sublimację cech charakterystycznych jedynie dla muzyki i
szeroko pojętą intelektualizację dzieła muzycznego. Najznamienitszym przedstawicielem owego nurtu
jest twórca dodekafonii, Arnold Schönberg. Jako przedstawiciel tworzący według praw nowej
techniki kompozytorskiej, stał się on inspiracją dla następnych pokoleń uprawiających ową profesję.
Z drugiej jednak strony, zapoczątkował on proces stopniowego odrealnienia sztuki muzycznej na
rzecz abstrakcyjnych poszukiwań doskonałości formy. Treściowo skomplikowane kompozycje
bazujące często na matematycznych wyliczeniach stały się mało komunikatywne dla przeciętnego
odbiorcy. Wymóg wszechstronnego wykształcenia słuchacza muzyki to jeden z postulatów, który
wysunął Theodor Adorno, wielki propagator muzyki Schönberga. Adorno uznawał kompozycje
dodekafoniczne za ostatnie ucieleśnienie muzyki jako aktu iluminacji artysty, który poprzez dźwięk
odkrywa tajemnice bytu. Muzycznym przeciwieństwem Schönberga uczynił Adorno Strawińskiego,
którego oskarżał za eklektyzm, banalność i naiwność. Mimo iż historia zweryfikowała niektóre
radykalne stwierdzenia Adorno, jego poglądy wnoszą wiele cennych informacji współtworzących
panoramę muzyki początków dwudziestego wieku.
10:30 – Piotr Gibner (Uniwersytet Gdański)
Socjologiczne problemy konstytuowania się utworu muzycznego
Muzyka jest powszechnikiem kulturowym, występuje we wszystkich kulturach, bez względu
na położenie geograficzne, czy epokę historyczną. Nie dysponujemy wiedzą o społeczeństwie, które
nie tworzyłoby muzyki. Jednocześnie muzyka to zjawisko trudne do zdefiniowania. Twory akustyczne
są percypowane jako muzyczne dopiero w kontekście społecznym. Podstawowym pytaniem referatu
jest pytanie o to, jakie jakości społeczne decydują o tym, że zbiór zjawisk dźwiękowych
społeczeństwo, bądź jego wycinek odczytuje jako utwór muzyczny. Od słynnej „Dystynkcji” Pierre’a
Bourdieau dogmatycznie bywa przyjmowane w socjologii twierdzenie o guście jako kategorii
klasowej. Dotyczy to oceny i znajomości dzieł, których status ontologiczny jako sztuki kwestionowany
jednak nie jest. Zadajemy tu pytania bardziej elementarne, gdyż stwierdzenie, że – nawet w ramach
społeczeństwa jednego państwa – ludzie współrozumieją dany byt jako sztukę jest jedynie założeniem.
Podstawowa hipoteza niniejszej pracy jest podobna do bourdieauowskiej, tyle że dotyczy nie oceny
jakości dzieła, a recepcji bytu jako dzieła, bądź nie. O recepcji tworu akustycznego jako dzieła
muzycznego decyduje nie gust a wiedza, niekoniecznie uświadomiona znajomość kanonów o
ograniczonym zasięgu. Podstawowa hipoteza referatu brzmi następująco: głównym czynnikiem
decydującym o stanie – tak w sensie ilościowym jak i jakościowym – wiedzy jednostki – niezbędnej
do dekodowania tworów akustycznych jako muzyki – jest jej usytuowanie w strukturze społecznej i
kapitał kulturowy jakim ona dysponuje.
11:00 – mgr Paweł Apollo(Uniwersytet Opolski)
Społeczność muzyczna na portalach społecznościowych i jej
wykorzystanie w marketingu
WEB 2.0 to dominująca obecnie struktura internetu, która pozwala na obustronną
relację użytkownika z siecią. Dzięki temu systemowi możliwe było powstanie społeczności
internetowych, które wykorzystują ludzką potrzebę trybalizmu oraz łączenia się w grupy na
podstawie podobnych cech i preferencji. Dotyczy to również gustów i umiejętności związanych z
muzyką. Portale społecznościowe są obecnie kopalnią danych, które mogą zostać wykorzystane z
perspektywy rynku muzycznego i związanego z muzyką w sposób pośredni (przez handel płytami,
instrumentami, ale również organizacją imprez, koncertów itp.). Referat poruszy kwestie
segmentacji rynku, pozycjonowania produktu oraz budowania świadomości marki w oparciu o
portale społecznościowe takie, jak Facebook i MySpace.
11:30 – 12:45 Przerwa kawowa
Panel psychologiczny
Instytut Psychologii, Pl. Staszica 1
12:45 - mgr Mateusz Migut (Uniwersytet Warszawski)
Preferencje muzyczne z perspektywy psychologii i socjologii
Współcześnie coraz częściej w badaniach nad aktywnością muzyczną człowieka
podkreśla się konieczność badań interdyscyplinarnych. Referat ma podkreślić słuszność takiej
drogi poprzez prezentację - w formie żartobliwego pojedynku między socjologią i psychologią mocnych i słabych stron spektrum perspektyw badawczych obu dyscyplin. Na plus dla socjologii
można uznać przede wszystkim solidne osadzenie metodologii (za sprawą związków z antropologią
kultury i culture studies) w realiach aktualnej kultury muzycznej. Minusem dla psychologii
(szczególnie w Polsce) jest pomijanie kwestii stratyfikacji i pochodzenia społecznego w
metodologii i interpretacji badań (przy niemal fetyszyzującym wykorzystywaniu psychometrii i
paradygmatu różnic indywidualnych). Unikalne dla psychologii przewagi w badaniu preferencji
muzycznych wiążą się zaś z nurtem psychoestetyki oraz neurofizjologii. W ostatnich latach również
coraz częściej podkreśla się rolę kontekstu sytuacyjnego w preferencjach muzycznych oraz
zróżnicowania funkcji słuchania muzyki w codziennym życiu. W referacie szczególnie będzie
podkreślana akademicka 'rozłączność' badań z obu dyscyplin mających niejednokrotnie bardzo
zbliżone cele, metody czy założenia (np. w swej istocie 'socjologiczna' przy znikomych
odniesieniach do socjologii jako nauki metoda psychohistoryczna, wszelkie dociekania funkcji
muzyki w ujęciu ewolucyjnym czy przedstawianie debaty nad tzw. efektem Mozarta w kategoriach
raczej fenomenu kulturowego niż uprawiania nauki).
13:15 – mgr Anna Dominiak, mgr Katarzyna Trawka (Uniwersytet Opolski)
Wabiki uwagi – akustyczno wizualne techniki wpływu społecznego
Zostaną zaprezentowane wyniki badań nad naturą i efektywnością technik wpływu
społecznego nazwanych Wabikami uwagi, do których należą: Potrząśniecie puszką, Grę na
bębenku oraz Potrząśnięcie grzechotką. Są to akustyczno - wizualne techniki oparte na
mechanizmie przyciągnięcia uwagi i stosowane podczas kwest ulicznych. W warunkach ich
zastosowania zarówno więcej osób uległo prośbie eksperymentatora, jak i spontanicznie wrzuciło
pieniądze do puszki. Pokazano również, że rodzaj argumentu zawartego w komunikacie
skierowanym do osoby indagowanej nie wpływa na uległość. Przeprowadzono dwa eksperymenty
na ulicach Dublina i cztery we Wrocławiu. Ich rezultaty podtrzymały hipotezę o skuteczności
Wabików uwagi niezależnie od kultury, a także pokazały jakie warunki sprzyjają ich
efektywności.
13:45 – dr Małgorzata Gocman (Uniwersytet Opolski),
mgr Maria Grochalska (Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej Wydział
Zamiejscowy we Wrocławiu)
Preferencje elektronicznej muzyki tanecznej (electronical dance
music) a profil osobowości mierzony kwestionariuszem MMPI
Celem pracy było sprawdzenie związków pomiędzy preferowaniem czynnego słuchania
elektronicznej muzyki tanecznej, a osobowości mierzonym kwestionariuszem MMPI, przy
jednoczesnym założeniu, że osoby preferujące czynne słuchanie elektronicznej muzyki tanecznej w
porównaniu z osobami preferującymi bierne słuchanie muzyki konwencjonalnej charakteryzują
się podwyższeniem wyników w skalach MMPI: Pd (Psychopatia), Pd1 (Konflikty rodzinne), Pd2
(Postawa wobec autorytetów), Pd4A (Poczucie alienacji społecznej), MAC (skala uzależnień
McAndrews), FAM (Problemy rodzinne), AUT (Konflikty z autorytetami), Sc (Schizofrenia), Ma
(Mania), oraz obniżeniem wyników w skali Es (skala siły Ego). Osobami badanymi (N=104) byli
studenci różnych kierunków studiów oraz osoby z wyższym wykształceniem. Na podstawie ankiety
badającej preferencje muzyczne, zostały one podzielone na dwie grupy (n1=52, n2=52). Osoby
badane wypełniały kwestionariusz MMPI w polskiej adaptacji Matkowskiego. Wyniki powyższego
badania potwierdziły, że osoby preferujące czynne słuchanie muzyki elektronicznej uzyskują
wyższe, lecz nie podwyższone wyniki (żadna ze skal nie przekroczyła 70T) w skalach:
Pd, Pd1, Pd2, MAC i FAM, w porównaniu z osobami preferującymi bierne słuchanie muzyki
konwencjonalnej. Wyniki uzyskane we wskaźnikach klasyfikacyjnych MMPI wskazują,
że profil osobowości grupy preferującej czynne słuchanie elektronicznej muzyki tanecznej należy
do grupy profili o cechach osobowości „antyspołecznej”.
14:30 – obiad dla prelegentów w restauracji Czardasz
20:00 Impreza muzyczna w pubie Ostrówek. Zagra zespół MOYRA,
następnie przewidziana jest zabawa w rytmach klubowych z DJ...
MUZYKA – CZŁOWIEK –
TECHNOLOGIA
Interdyscyplinarna konferencja studencka
Opole, 28 kwietnia 2010