Trendy HR 2014
Transkrypt
Trendy HR 2014
Trendy HR 2014 Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 2 Szanowni Państwo, Mamy przyjemność zaprezentować Państwu raport Deloitte „Trendy HR 2014 – jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku”. Raport ten poświęcony jest trendom wywierającym obecnie najsilniejszy wpływ na decyzje firm w zakresie zarządzania kapitałem ludzkim. W badaniu, na podstawie którego powstał niniejszy raport wzięło udział ponad 2 500 respondentów z 94 krajów z najbardziej rozwiniętych regionów świata. W oparciu o ich opinie oraz analizę ekspertów Deloitte zidentyfikowaliśmy 12 trendów, które są priorytetowe zarówno z perspektywy pracodawców, jak i pracowników. jednak nowy wymiar. Firmy stoją w obliczu nowych wyzwań, takich jak rozwój pokolenia Y i wielu innych generacji pracowników, zaspokajanie zapotrzebowania na liderów, którzy świetnie poradzą sobie w środowisku globalnym oraz takich, którzy będą skłonni do zmian i podejmowania nowych zadań. Wyzwaniem przywódczym jest także tworzenie środowiska przyjaznego innowacji, lepsze zrozumienie szybko zmieniającej się technologii oraz nowych obszarów i dyscyplin wiedzy. W imieniu autorów i całego zespołu Deloitte biorącego udział w przygotowaniu tego raportu zapraszam Państwa do zapoznania się z wynikami raportu. Mam nadzieję, że okażą się one inspirujące i przydatne do efektywnego zarządzania posiadanym kapitałem ludzkim. W tym roku 12 kluczowych trendów podzielono na trzy większe grupy: przywództwo i rozwój, przyciąganie i angażowanie pracowników oraz transformacja i zmiana. Istotną cechą naszej analizy jest możliwość spojrzenia z jednej strony na to, czy dany problem wymaga natychmiastowej reakcji, a z drugiej strony na to, w jakim stopniu firmy w Polsce, jak i na całym świecie są gotowe dany problem rozwiązać. Jak pokazuje badanie Deloitte, trendy w Polsce i na świecie są zbliżone. Zarówno w Polsce, jak i w wymiarze globalnym przywództwo pozostaje numerem 1 wśród wyzwań, jakim stawić muszą czoła firmy. Firmy dostrzegają potrzebę przywództwa na wszystkich szczeblach, we wszystkich lokalizacjach, gdzie prowadzą biznes oraz we wszystkich obszarach funkcjonalnych. Jednocześnie deklarują jednak, że są słabo przygotowane do skutecznego zarządzania przywództwem i do rozwoju postaw przywódczych swoich pracowników. Priorytety różnią się w zależności od sektora, z jednym wyjątkiem - którym jest właśnie przywództwo. Przywództwo w XXI wieku ma Magda Jończak Dyrektor Dział Konsultigu Deloitte Polska Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 3 Spis treści Wstęp | 5 Badanie Trendy HR 2014 | 11 Prowadź i rozwijaj Liderzy na wszystkich poziomach | 29 Nowe podejście do procesu nauki w firmie | 41 Zarządzanie wynikami szwankuje | 52 W poszukiwaniu kompetencji | 62 Przyciągaj i angażuj Nowe sposoby pozyskiwania talentów | 73 Coś więcej niż tylko utrzymanie pracowników w firmie | 84 Od różnorodności do inkluzji pracowników | 99 Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji | 110 Zmieniaj i wymyślaj od nowa Zespół HR z nowymi umiejętnościami | 122 Analityka HR w praktyce | 134 Wyścig do chmury | 144 Globalna i lokalna funkcja HR | 155 Wydawcy | 165 Globalni liderzy zespołu Human Capital | 166 Lokalni liderzy zespołu Human Capital | 167 4 Wstęp Zaangażowanie pracowników w XXI wieku W roku 2014 firmy na całym świecie porzucają myślenie o recesji oraz spowolnieniu gospodarczym. Zamiast tego konsekwentnie przygotowują się do wzrostu i rozwoju. Apatia i spowolnienie ustępują miejsca myśleniu o ekspansji. Zaciskanie pasa i cięcie kosztów zastępuje myślenie o inwestycjach. Ostrożność jest wypierana przez potrzebę działania. Wraz z utrzymującym się ożywieniem gospodarczym, dla biznesu oczywiste stało się jednak, że zmienił się rynek pracy i jego uczestnicy. Coraz trudniej znaleźć jest pracowników z właściwymi umiejętnościami i kompetencjami a ci, którzy już pracują, jak i kandydaci mają coraz większe wymagania. Nie może to dziwić, skoro pokolenie Millennials ma ogromny wpływ na dzisiejszy rynek pracy. Rynek pracy w XXI wieku jest rynkiem globalnym, połączonym ze sobą na wiele sposobów. Jest technologicznie rozwinięty i coraz bardziej wymagający. Jego uczestnicy są w przeważającej części młodzi, ambitni, przepełnieni pasją oraz świadomi celu, który chcą osiągnąć. Pokolenie Millennials jest ważną siłą na rynku pracy, ale nie mniej ważni są starsi pracownicy, których udział w rynku pracy przynosi pracodawcom konkretne korzyści. Odczuwalne braki kluczowych umiejętności i kompetencji – oraz ich nierówna dostępność w różnych częściach świata – sprawia, że firmy tworzą nowe innowacyjne metody poszukiwania pracowników, rozwijania ich kompetencji oraz dzielenia się wiedzą. Nowy świat po wielkiej recesji Być może rok 2014 będzie postrzegany kiedyś jako punkt zwrotny: rok, w którym światowy kryzys stał się przeszłością, a organizacje zaczęły przygotowywać się do nowej fali wzrostu. Wraz z rozwojem, firmy uświadamiają sobie jednak, że muszą stawić czoła nowej sytuacji demograficznej na rynku pracy, a pracownicy mają inne niż wcześniej oczekiwania i żądania. Świat jest bardziej zglobalizowany i wewnętrznie zależny Globalizacja jest tematem przewodnim badania Deloitte Trendy HR 2014. W roku 2013, kraje rozwijające reprezentowały 50% światowego PKB.1 Liczba ta ma wzrosnąć do 55% do roku 2018 – tworzy to możliwości biznesowe dla tych wciąż mniej dojrzałych gospodarek.2 W krajach tych ważną rolę odrywa dziś część społeczeństwa nastawiona na konsumpcję –spodziewa się, że liczba przedstawicieli klasy średniej wzrośnie z 1.8 miliarda w roku 2009 do 3.2 miliarda w roku 2020. W samej Azji liczba przedstawicieli klasy średniej potroi się, osiągając 1.7 miliarda do roku 2020.3 Globalizacja ma wpływ na trendy widoczne w modelach przywódczych, na pozyskiwanie talentów, rozwój ich umiejętności, obszar analityki czy transformację funkcji HR. Firmy, które uczą się jak wykorzystać globalne zasoby pracowników, jednocześnie dostosowując swoje strategie HR do specyfiki rynków lokalnych, będą najlepiej przygotowane na przyszły rozwój. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 5 Technologie mobilne, media społecznościowe oraz usługi w chmurze wciąż rozwijają się bardzo szybko Technologia zmieniła rynek pracy. Na początku roku 2008, na świecie dostępnych było jedynie 3 miliony telefonów iPhone firmy Apple 4.4 Pod koniec roku 2013, według szacunków Gartnera, na świecie było ponad miliard użytkowników smartfonów i ponad 420 milionów urządzeń mobilnych iPhone.5 W roku 2004 Facebook miał milion użytkowników, 100 milionów w roku 2008. Dziś ma około 1.23 miliarda zarejestrowanych użytkowników.6 Jak pokazują szacunki Gartnera, wartość rynku usług w chmurze wzrośnie z 41 miliardów USD w roku 2011 do 241 miliardów USD do roku 2020.7 Wszystkie te rozwiązania zmieniły metody rekrutacji, edukacji, szkolenia i analizy danych, a także sposób, w jaki pracujemy. Jesteśmy teraz online 24 godziny na dobę / 7 dni w tygodniu, nieustannie zalewani informacjami, wiadomościami i komunikatami. Technologia nie tylko stała się decydującym i podstawowym elementem zarządzania zasobami ludzkimi; pojawiła się także nowa kategoria dot. kapitału ludzkiego, omawiana w tym raporcie tzw.„overwhelmed employee”, czyli pracownika przytłoczonego zbyt dużą ilością informacji i komunikatów. Pracownika, który jest codziennie zasypywany ogromem informacji, wiadomości tekstowych, tweetów, e-maili, spotkań, rozmów telefonicznych i połączeń konferencyjnych. Firmy muszą, więc stawić czoła nowemu wyzwaniu – znaleźć sposób na przyswajanie nowych technologii, ale także ich jednoczesne upraszczanie. 6 Zmiany demograficzne tworzą zróżnicowany, wielopokoleniowy rynek pracy Wraz ze wzrostem światowej populacji, rynek pracowników staje się coraz mniej jednorodny – pracownicy są coraz młodsi, lub coraz starsi, i coraz bardziej skupienie wokół miast. Pokolenie Millennials - zgłaszając nowe oczekiwania - zmienia rynek pracy. Do roku 2025 pokolenie Millennials stanowić będzie 75% ogółu siły roboczej na świecie. Już teraz jego przedstawiciele dają jasno i głośno znać, że są gotowi przejąć przywództwo…już niedługo.8 Jak pokazują najnowsze badania, Millennials chcą być aktywni i kreatywni. Chcą zarządzać swoimi własnymi firmami i oczekują przyśpieszonego tempa rozwoju ich karier. Cytując słowa jednego z managerów HR: „Nie chcą kariery, chcą doświadczenia”.9 Pokolenie Baby Boomers - pomimo faktu, że część jego przedstawicieli przeszła na emeryturę w roku 2008, jest wciąż aktywne i obecne na rynku pracy. Ze względów zarówno finansowych, ale także z chęci pozostania aktywnymi zawodowo i poczucia zawodowego spełnienia, wielu z nich decyduje się przedłużyć swoją obecność na rynku pracy. Te dwa wyżej wymienione trendy sprawiły, że rynek pracy nigdy wcześniej nie był tak wielopokoleniowy. Jak firmy mogą, więc zarządzać skrajnie różnymi grupami pracowników, kiedy ich potrzeby i oczekiwania różnią się tak bardzo? Jak firmy mogą zmieniać swoje strategie zarządzania efektywnością, aby jak najlepiej odpowiadać na zmieniające się warunki demograficzne? Globalne zmiany społeczne, polityczne i regulacyjne zmieniają priorytety biznesu Zaangażowanie pracowników i umiejętność ich utrzymania w firmie są bezpośrednio związane ze strukturą społeczną biznesu. Jesienią 2011 roku byliśmy świadkami narodzin ruchu Okupuj Wall Street (Occupy Wall Street), który z Nowego Jorku rozprzestrzenił się na niemal cały świat. Granice pomiędzy biznesem a problemami społecznymi zacierają się ponieważ biznes odpowiedzialny społecznie i „świadomy kapitalizm” zmieniają oblicze prowadzenia działalność gospodarczej oraz wpływają na rynek pracy. Zarówno konsumenci, jak i rynek talentów stawiają biznesowi nowe wymagania, które są odzwierciedleniem rosnącego znaczenia problemów społecznych, czy tych dotyczących społeczności lokalnych. Liczba regulacji, w szczególności tych dotyczących rynków finansowych, stale rośnie – podobnie jak rola regulatorów. Jak zatem firmy mogą kultywować etos misji, celu czy „świadomego kapitalizmu”, aby przyciągać do siebie pracowników świadomych tych problemów i wyzwań? Technologia zmienia sposób w jaki pracujemy i sprawia, że potrzebujemy nowych umiejętności Technologia zmieniła naturę współpracy, sposób w jaki dzielimy się wiedzą i umiejętności jakich potrzebujemy, żeby odnieść sukces. Technologia umożliwia współpracę pomiędzy zespołami znajdującymi się w odległych częściach świata, z dostępem do ekspertów zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz organizacji. Analiza danych, zdolność systemów do wnioskowania na podstawie dostępnych danych oraz sztuczna inteligencja wpływają z jednej strony na rynek pracy i jego uczestników, ale z drugiej strony otwierają nowe możliwości kariery w obszarach takich jak analiza danych, produkcja wspierana przez najnowsze technologie oraz sektor usług.10 Umiejętności, których potrzebujemy dziś i będziemy potrzebować w przyszłości są diametralnie różne od kompetencji potrzebnych na rynku pracy jeszcze pięć lat temu. 2014: Czas na działanie Zmiany, jakie zachodzą na rynku pracy i w obszarze zarządzania kapitałem ludzkim są znaczące. Dzieją się tu i teraz. Jak strategie zarządzania kapitałem ludzkim mogą wspierać firmy w ich dążeniach do rozwoju w erze ciągłych zmian? Badanie Deloitte wskazuje na znaczącą rozbieżność pomiędzy problemami w obszarze zarządzania talentami i przywództwa, którym czoła stawić muszą liderzy, a zdolnością organizacji do sprawnego odpowiadania na nie. Respondenci naszego badania - liderzy HR - zdają sobie sprawę z konieczności przedsięwzięcia stanowczych działań we wszystkich najważniejszych obszarach: przywództwo, zaangażowanie i utrzymanie pracowników, nauka, rozwój, analityka, ale jednocześnie pozostają sceptyczni co do możliwości zespołów, którymi zarządzają, do rozwiązywania tych problemów. Jednym z najważniejszych wniosków płynących z naszego badania jest twierdzenie, że większe zaangażowanie już nie wystarczy. Firmy muszą zarządzać kapitałem ludzkim inaczej – stymulować innowację i transformację funkcji zarządzania kapitałem ludzkim. Globalny raport Deloitte Trendy HR 2014 jest wynikiem kilku miesięcy pogłębionego badania – projektu badawczego prowadzonego na całym świecie, który dostarcza wielu cennych wskazówek i rekomendacji dotyczących strategii HR. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 7 Trzy kluczowe obszary, na których skupić powinny się firmy Dwanaście kluczowych trendów dotyczących kapitału ludzkiego, które zidentyfikowaliśmy w naszym badaniu, pogrupowanych zostało w trzy główne kategorie: Transformacja i zmiana (reinvent): tworzenie globalnej platformy HR – wystarczająco elastycznej, aby mogła dostosowana być do lokalnych potrzeb; zmiana kompetencji zespołów HR; wykorzystanie technologii wspieranej przez usługi w chmurze; wykorzystywanie analizy danych HR, aby osiągnąć cele biznesowe. Przywództwo i rozwój: poszerzenie, pogłębienie i przyspieszenie rozwoju kompetencji przywódczych na wszystkich poziomach organizacji; budowanie globalnych umiejętności i kompetencji; rewitalizacja umiejętności uczenia się na poziomie korporacji, poprawa zarządzania efektywnością działania. Przyciąganie i angażowanie pracowników: innowacyjne sposoby przyciągania, poszukiwania i rekrutowania pracowników; motywowanie i angażowanie pracowników; różnorodność i angażowanie osób wykluczonych jako strategia biznesowa; pomoc pracownikom , którzy czują się przytłoczeni zbyt dużą liczbą informacji i komunikatów. Wykres 1. Trzy najważniejsze obszary badania 8 Przywództwo i rozwój Przyciąganie i angażowanie pracowników Liderzy na wszystkich poziomach Nowe sposoby pozyskiwania talentów Zespół HR z nowymi umiejętnościami Nowe podejście do procesu nauki w firmie Coś więcej niż tylko utrzymanie pracowników w firmie Analityka HR w praktyce Zarządzanie wynikami szwankuje Od różnorodności do inkluzji pracowników Wyścig do chmury W poszukiwaniu kompetencji Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji Globalna i lokalna funkcja HR Transformacja i zmiana Jedno z największych badań HR na świecie Podejmując wysiłek zidentyfikowania 12 najważniejszych globalnych wyzwań biznesowych w obszarze zarządzania talentami, przywództwa i zasobów ludzkich, wykorzystaliśmy ponad 15 lat naszych doświadczeń, aby określić zakres problemów w obszarze HR i najlepszych dostępnych na rynku rozwiązań. O opinie poprosiliśmy 2 532 liderów biznesu i HR w 94 krajach na całym świecie. Zarówno liczba respondentów, jak i zakres terytorialny naszego projektu uczyniły z niego jedno z największych badań tego typu na świecie. Następne kroki Celem tego badania jest dostarczenie kadrze zarządczej danych i wniosków oraz zidentyfikowanie rozwiązań, które pomogą im ustalić priorytety na nadchodzące lata. Jesteśmy przekonani, że szybszy wzrost, więcej innowacji i większa efektywność działania zależą wprost od tego jak liderzy biznesu zmienią i przewartościują strategie HR oraz jak dobrze rozumieją współczesny rynek pracy.Zapraszamy do dyskusji i dzielenia się z nami Państwa spostrzeżeniami po lekturze naszego raportu. W tym roku, zdając sobie sprawę, że globalne trendy różnią się w zależności od wielkości firmy, jej lokalizacji, tempa wzrostu, nie tylko publikujemy wyniki globalne, ale także dajemy naszym odbiorcom dostęp do danych źródłowych tak, aby mogli sami wyciągać wnioski. Zgodnie z najnowszymi trendami w obszarze big data i analizy danych, stworzyliśmy interaktywne narzędzie - Human Capital Trends Dashboard, dzięki któremu możliwa jest pogłębiona analiza danych, ich interpretacja na tle sektora, lokalizacji oraz wielkości. Porównaj wyniki badania we wszystkich możliwych konfiguracjach http://www.deloitte.com/ hcdashboard. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 9 Przypisy 1. Chris Giles and Kate Allen, “Southeastern shift: The new leaders of global economic growth,” Financial Times, 4 czerwca 2013. 2. Międzynarodowy Fundusz Walutowy 3. Linda Yueh, “The rise of the global middle class,” BBC News, 18 czerwca, 2013. 4. Raport Global Human Capital Trends 2014 jest niezależną publikacją, która nie była autoryzowana, sponsorowana lub w jakikolwiek innyc sposób akceptowana przez Apple Inc. iPhone® jest znakiem towarowym Apple Inc. 5. Szacunki Gartnera, 7 stycznia, 2014 http://www.gartner.com/ newsroom/id/2645115. 6. Facebook, “Key facts,” http:// newsroom.fb.com/Key-Facts. 10 7. Larry Dignan, “Cloud computing market: $241 billion in 2020,” ZDNet, 22 kwietnia, 2011, http://www. zdnet.com/blog/btl/cloud-computingmarket-241-billion-in-2020/47702. 8. Josh Bersin, “Millennials will soon rule the world: But how will they lead?” Forbes, http://www.forbes.com/sites/ joshbersin/2013/09/12/millenials-will-soonrule-the-world-but-how-will-they-lead/. 9. Deloitte, The Millennial survey 2013, http://www2.deloitte.com/global/ en/pages/about-deloitte/articles/ millennial-survey-positive-impact.html. 10. Erik Brynjolfsson and Andrew McAfee, The Second Machine Age: Work, Progress, and Prosperity in a Time of Brilliant Technologies (New York: W. W. Norton and Company, Inc., 2014). Badanie Trendy HR 2014 10 głównych wniosków Aby zebrać informacje o trendach jakie pojawią się w obszarze HR w roku 2014, w ostatnim kwartale 2013 roku przeprowadziliśmy badanie, w którym udział wzięło 2 532 liderów biznesu i HR z 94 państw. Badanie objęło swoim zasięgiem cały świat, a respondenci reprezentują wszystkie najważniejsze sektory i branże (informacje o uczestnikach badania przedstawione są jako załącznik do tego rozdziału). Celem naszego badania było lepsze zrozumienie priorytetów i świadomości liderów biznesu i HR z całego świata oraz zaprezentowanie wniosków dotyczących tego, co mogą zrobić liderzy, aby skutecznie rozwijać i prowadzić politykę zarządzanie talentami i HR. Rozdział ten prezentuje podsumowanie najważniejszych wniosków naszego globalnego badania. Dzięki narzędziu Deloitte Human Capital Trends Dashboard, który dostępny jest na naszej stronie internetowej mogą Państwo także dowolnie porównywać dane pozyskane dla naszego badania w poszczególnych lokalizacjach, sektorach, organizacjach określonej wielkość, itd. Wniosek 1. Przywództwo, retencja pracowników, umiejętności HR i pozyskiwanie talentów to najważniejsze globalne trendy uznane w badaniu Deloitte jako najpilniejsze Wszyscy respondenci naszego globalnego badania w tym roku wskazują na cztery obszary o największym znaczeniu: przywództwo, retencja i zaangażowanie pracowników, nabywanie przez HR nowych umiejętności, pozyskiwanie i dostęp do talentów (wykres 1 i 2). Budowanie przywództwa jest zdecydowanie kwestią najpilniejszą: 38 procent wszystkich respondentów uznało tę kwestię za pilną. Firmy dostrzegają potrzebę przywództwa na wszystkich szczeblach, we wszystkich lokalizacjach i we wszystkich obszarach funkcjonalnych. Trend wskazujący na potrzebę pojawienia się nowych i lepszych liderów umocnił się. W świecie, w którym wolumen dostępnej wiedzy podwaja się każdego roku a umiejętności i kwalifikacje są aktualne i przydatne na rynku średnio od 2.5 do 5 lat, liderzy muszą się ciągle uczyć i rozwijać. Ta ciągła potrzeba rozwoju liderów jest także napędzana przez zmieniające się oczekiwania pracowników i ewoluujące wyzwania, jakim stawić muszą czoła organizacje biznesowe. Są to między innymi dwa główne nurty, które leżą u podstaw zidentyfikowanych przez nas w tym roku trendów: globalizacja oraz szybkość i zakres zmian technologicznych i innowacji. Drugim najważniejszym problemem jest retencja i zaangażowanie pracowników. Jest to obszar, który często nie ma jasno określonego właściciela biznesowego czy HR-owego. Badanie Deloitte dowodzi, że „wszyscy są właścicielami tego tematu”: HR, liderzy oraz wszystkie szczeble poziomu zarządczego. Jak wskazujemy w naszym raporcie, organizacje powinny przedefiniować swoje strategie, aby przejść od starań mających na celu zatrzymanie pracowników do ich przyciągania oraz tworzenia atrakcyjnego i przyjaznego środowiska pracy. Firmy zdobędą też przewagę, jeśli będą wiedziały jak dyrektorzy, menedżerowie liniowi i ci odpowiedzialni za funkcje HR, mogą pracować wspólnie, aby stawić czoła owym wyzwaniom. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 11 Wykres 1. 12 globalnych trendów: jak ważne są one dla firm Liczba respondentów Przywództwo 2,506 3% Retencja i zaangażowanie 2,497 4% Nabywanie przez HR 2,471 nowych umiejętności Pozyskiwanie i dostęp 2,472 do talentów 5% 5% Kompetencje pracowników 2,454 5% Analityka w obszarze HR 2,471 i zarządzania talentami Zarządzanie talentami 2,276 oraz globalną funkcją HR 53% 19% 52% 21% 24% 15% 60% 22% 51% 20% 8% 21% 51% 21% Zarządzanie efektywnością 2,465 8% 24% Technologia HR 2,457 8% 24% Raczej ważny 25% 6% 24% Nie ważny 26% 51% 20% 5% Różnorodność oraz inkluzja 2,414 38% 17% Szkolenie i rozwój 2,491 Pracownik przytłoczony 2,447 zbyt dużą ilością informacji 48% 11% 8% Ważny 18% 50% 21% 47% 27% 44% 43% 30% 11% 11% 59% 21% 16% Pilny Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Wykres 2. Globalne trendy uporządkowane według ich ważności Bardzo pilne Pilne Ważne (≥25% ocenia jako “Pilne”) (20–24% ocenia jako “Pilne”) (10–19% ocenia jako “Pilne”) •Przywództwo •Retencja i zaangażowanie •Nabywanie przez HR nowych umiejętności •Pozyskiwanie oraz dostęp do talentów •Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją HR •Technologia HR •Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością danych •Anallityka w obszarze HR Trzecim najważniejszym wyzwaniem, jakie zidentyfikowaliśmy w naszym badaniu jest nabywanie przez HR nowych umiejętności. Badanie wskazuje, że obszary HR oraz zarządzania talentami są w trakcie transformacji. HR nie odnosi w tym obszarze sukcesu, ponieważ firmy porzucają postrzeganie HR jako funkcji administrowania pracownikami na rzecz zarządzania efektywnością pracowników. Ważną częścią tej zmiany jest podnoszenie kwalifikacji, reorganizacja i transformacja funkcji HR oraz jej relacji z biznesem. Czwartą najbardziej pilną kwestią jest pozyskiwanie i dostęp do talentów. Jest to wciąż jedno z najważniejszych działań, jakie podejmują organizacje. W środowisku, w którym mamy 12 •Zarządzanie efektywnością •Kompetencje pracowników •Różnorodność oraz inkluzja •Szkolenie i rozwój do czynienia z ograniczoną pulą umiejętności, zdolność firmy do znajdowania, przyciągania i zapewniania sobie dostępu do pracowników z wysokimi kwalifikacjami jest kluczowa dla osiągnięcia sukcesu. Obszar ten przechodzi przez proces dezorganizacji i nowego definiowania swojego charakteru w wyniku procesów globalizacji, rozwoju technologicznego, mediów społecznościowych, zmieniających się oczekiwań pracowników oraz skracającego się cyklu aktualności i przydatności na rynku umiejętności oraz wiedzy technologicznej. Narzędzia takie jak LinkedIn, Facebook, Twitter zmieniają rekrutację w strategiczną funkcję, w której marketing, branding oraz nowe narzędzia i technologie mają kluczowe znaczenie. Wniosek 2. Firmy deklarują, że są słabo przygotowane, aby odpowiadać na wyzwania zidentyfikowane w trendach badania Ogólnie, respondenci zadeklarowali niski poziom przygotowania do odpowiedzi na wyzwania zidentyfikowane w 12 trendach naszego badania (wykres 3). W odniesieniu do wszystkich trendów, 36 procent respondentów zadeklarowało brak gotowości a jedynie 16 procent zadeklarowało gotowość do stawienia czoła wyzwaniom - co oznacza, że odsetek tych niegotowych był dwa razy większy niż odsetek tych, którzy są przekonani, że są w stanie poradzić sobie z nadchodzącymi problemami. Jedynie w obszarze umiejętności i zdolności pracowników, ponad 75 procent respondentów potwierdziło, że są raczej gotowi, albo gotowi, aby odpowiedzieć na problemy wskazane w trendzie naszego badania. Wnioski te nie napawają optymizmem, biorąc pod uwagę fakt, że każdy z trendów został oceniony, jako ważny lub pilny, przez co najmniej 60 procent respondentów, podczas gdy pięć najważniejszych trendów uznanych zostało za ważne lub pilne przez co najmniej 75 procent respondentów (wykres 1). Ponad 40 procent respondentów zadeklarowało, że ich firmy nie są gotowe stawić czoła problemom związanym z analityką w obszarze HR i zarządzania talentami, technologiami związanymi z zarządzaniem kapitałem ludzkim, a także z pracownikami obciążonymi zbyt Wykres 3. Gotowość firm do stawienia czoła globalnym trendom Liczba respondentów Kompetencje pracowników 2,418 24% Szkolenie i rozwój 2,474 25% Retencja i zaangażowanie 2,462 61% 51% 30% 34% Przywództwo 2,475 35% 50% 37% 49% 37% 47% Pozyskiwanie i dostęp do talentów 2,430 Zarządzanie efektywnością 2,412 43% 44% Technologia HR 2,384 45% Analityka w obszarze HR 2,422 i zarządzania talentami 46% 17% 46% 38% Pracownik przytłoczony zbyt 2,377 dużą ilością informacji 24% 52% Różnorodność oraz inkluzja 2,352 Nabywanie przez HR nowych 2,434 umiejętności Zarządzanie talentami oraz globalną 2,181 funkcją HR 15% 20% 15% 15% 16% 49% 42% 47% 40% 43% 13% 15% 10% 15% 11% Procent Nie gotowe Raczej gotowe Gotowe Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Wykres 4. Braki w zdolnościach Znaczące braki w zdolnościach Duże braki w zdolnościach Nieznaczne braki w zdolnościach (>40% ocenia się jako “nie gotowe”) (31–40% ocenia się jako “nie gotowe”) (20–30% ocenia się jako “nie gotowe”) •Pozyskiwanie oraz dostęp do talentów •Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją IT •Nabywanie przez HR nowych umiejętności •Przywództwo •Różnorodność oraz inkluzja •Retencja i zaangażowanie •Szkolenie i rozwój •Kompetencje pracowników •Anallityka w obszarze HR •Technologia HR •Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością danych •Zarządzanie efektywnością Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 13 100 = Gotowe Wykres 5. Globalne trendy: ioch pilność (oś pozioma) oraz gotowość firm 70 Gotowość Raczej gotowe (50) 60 50 Szkolenie i rozwój Raczej gotowe: 50 Kompetencje pracowników Różnorodność oraz inkluzja Przywództwo 40 Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją HR Nabywanie przez HR nowych umiejętności Zarządzanie efektywnością 0 = Nie gotowe Retencja i zaangażowanie Technologia HR Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji 30 0 = Nie ważne 30 40 50 Pozyskiwanie i dostęp do talentów Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami 60 Raczej ważne (33.3) 70 Ważne (66.6) 100 = Pilne Pilność Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. dużą liczbą informacji oraz zarządzaniem wydajnością pracowników – jest to najgorszy wynik zidentyfikowany dla wszystkich trendów (wykres 4). Jest to niewątpliwie sygnał ostrzegawczy, biorąc pod uwagę bardzo duże znaczenie i konieczność pilnego stawienia czoła wyzwaniom wskazanym w trendach naszego badania. Wykres 5 szereguje 12 trendów w zależności od ich oceny przez respondentów pod względem pilności oraz gotowości ich firm do stawienia im czoła. Pilność odpowiedzi na dany problem wskazany w trendzie pokazany jest na osi poziomej (większa liczba wskazuje na większą pilność). Gotowość do stawienia czoła wyzwaniu pokazana jest na osi pionowej (większa liczba oznacza większą gotowość). Stworzona w ten sposób sieć powiązań wskazuje na zgrupowanie trendów w dolnym prawym rogu, potwierdzając jeden z głównych wniosków badania: istnienie luki 14 pomiędzy ważnością trendów zidentyfikowaną w naszym badaniu a gotowością organizacji do stawienia czoła problemom wskazanych w trendach. Wniosek 3. Największe luki dotyczą przywództwa, analityki, nabywania przez HR nowych umiejętności, pozyskiwania i dostępu do talentów oraz pracowników przytłoczonych zbyt dużą ilością informacji i danych. Aby lepiej pokazać wszechobecną lukę pomiędzy postrzeganiem pilności rozwiązywania problemu a gotowością firm do działania, wyliczyliśmy dla każdego trendu indeks: Deloitte Human Capital Capability Gap Index. Indeks ten jest wyliczany na podstawie samooceny firm w zakresie gotowości do stawiania czoła wyzwaniom, odejmując wskazany poziom pilności, przy znormalizowaniu Wykres 6. Indeks luki w zdolności dla 12 trendów Przywództwo -34 Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami Nabywanie przez HR nowych umiejętności -30 -27 Pozyskiwanie i dostęp do talentów -27 Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji -26 -25 Technologia HR Zarządzanie efektywnością -24 Retencja i zaangażowanie -23 Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją HR -22 -16 Kompetencje pracowników -12 Różnorodność oraz inkluzja -9 Szkolenie i rozwój -35 -30 -25 -20 -15 -10 -5 0 Indeks luki w zdolności Gotowość - Pilność Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Wykres 7. Luki w zdolności pogrupowane zgodnie z ich ważnością Bardzo pilne Pilne Bardzo ważne Ważne (luka -30 lub większa) (luka od -25 do -29) (luka od -20 do -24) (luka od -1 do -19) •Nabywanie przez HR nowych umiejętności •Pozyskiwanie i dostęp do talentów •Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji •Technologia HR •Zarządzanie efektywnością •Retencja i zaangażowanie •Globalne zarządzanie talentami oraz funkcją HR •Kompetencje pracowników •Różnorodność oraz inkluzja •Szkolenie i rozwój •Przywództwo •Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami do skali 0 -100. I tak na przykład, jeśli organizacja deklaruje, że dana kwestia jest dla niej ważna w 100 procentach i jednocześnie potwierdza, że jest w 100 procentach zdolna i gotowa, aby stawić czoła wyzwaniom związanym z ową kwestią, luka zdolności wynosi zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary największych braków. Jak widać na wykresie 6 oraz 7, przywództwo (luka -34) oraz analityka (luka -30) są obszarami z największymi lukami pomiędzy wskazanymi przez respondentów poziomem ich pilności a gotowością firm do stawienia czoła tym wyzwaniom, co czyni z nich najważniejsze obszary wymagające inwestycji. Nabywanie przez HR nowych umiejętności, pozyskiwanie talentów, pomoc pracownikom obciążonym zbyt dużą ilością informacji oraz potrzeba wymiany technologii wspierających HR zanotowały także Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 15 nieznacznie lepszy wynik: luki pomiędzy -25 a -27. Tak wysokie luki wskazują, więc na obszary co, do których firmy powinny przewartościować swe strategie oraz zmienić swoje obecne podejście. Wyzwania związane z reorganizacją procesu zarządzania efektywnością, aktywnym podejściem do utrzymania pracowników w firmie oraz ich zaangażowania oraz wyzwania związane ze wsparciem procesu globalizacji funkcji HR otrzymały noty na poziomie -20 oraz -24. Wskazuje to na potrzebę redefinicji strategii HR przez firmy tak, aby mogły stawić czoła wyzwaniom i oczekiwaniom pracowników w XXI wieku. Potencjał i umiejętności pracowników, polityka różnorodność i inkluzji, szkolenia i rozwój to obszary, które także wymagają większej uwagi. Pod względem ważności, luka pomiędzy pilnością i gotowością jest w tych obszarach co prawda najmniejsza, nie mniej jednak wymagają one działań naprawczych. Wniosek 4. Przywództwo jest najważniejszym priorytetem w krajach z wysoko rozwiniętymi i rozwijającymi się gospodarkami Poprosiliśmy naszych respondentów o wskazanie, w którym z siedmiu regionów świata, pięć trendów dla nich najważniejszych, uznać można za dominujące. Jak wskazano w tabeli 8 przywództwo, które jest najważniejszym trendem w naszym globalnym badaniu, zostało uznane za bardzo ważne dla pięciu z siedmiu regionów świata. Są to: Azja - Pacyfik, Europa Zachodnia, Europa Środkowa i Wschodnia, Ameryka Północna oraz Afryka Południowa. W regionach tych utrzymanie i zaangażowanie pracowników jest także wysokim priorytetem – szczególnie w Ameryce Północnej. Wykres 8. Regiony, w których najważniejsze jest 5 pięć głównych trendów 34 466 Bardziej ważne Azja - Pacyfik Europa Europa Środkowa i Wschodnia Zachodnia Afryka Bliski Wschód Ameryka Północna Mniej ważne Ameryka Południowa Przywództwo 439 (37%) 447 (38%) 278 (24%) 246 (21%) 155 (13%) 466 (40%) 292 (25%) Retencja i zaangażowanie 355 (36%) 297 (31%) 192 (20%) 200 (21%) 101 (10%) 346 (36%) 237 (24%) Kompetencje pracowników Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją HR 374 (40%) 287 (31%) 178 (19%) 218 (23%) 111 (12%) 316 (34%) 201 (22%) 337 (53%) 305 (48%) 188 (29%) 168 (26%) 120 (19%) 286 (45%) 198 (31%) Szkolenie i rozwój 319 (38%) 279 (33%) 183 (22%) 157 (19%) 92 (11%) 287 (34%) 209 (25%) Pozyskiwanie i dostęp do talentów 263 (37%) 222 (32%) 160 (23%) 150 (21%) 89 (13%) 286 (41%) 170 (24%) Technologia HR 226 (38%) 255 (43%) 155 (26%) 141 (24%) 89 (15%) 256 (43%) 160 (27%) Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami 207 (40%) 215 (41%) 120 (23%) 111 (21%) 76 (15%) 244 (47%) 126 (24%) Nabywanie przez HR nowych umiejętności 208 (34%) 228 (37%) 117 (19%) 135 (22%) 59 (10%) 202 (33%) 126 (20%) Zarządzanie efektywnością 199 (34%) 210 (36%) 115 (20%) 123 (21%) 65 (11%) 230 (39%) 114 (19%) Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji 137 (27%) 168 (34%) 95 (19%) 86 (17%) 39 (8%) 188 (38%) 94 (19%) Różnorodność oraz inkluzja 91 (35%) 74 (28%) 51 (20%) 80 (31%) 34 (13%) 86 (33%) 62 (24%) Liczby w każdej komórce reprezentują respondentów, którzy uznali dany trendu za jeden z pięciu najważniejszych, i uważają, że dany trend będzie ważny w danym regionie. Procenty obliczane są w oparciu o całkowitą liczbę respondentów, którzy uznali dany trend jako jeden z pięciu najważniejszych w generalnej klasyfikacji. Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com 16 Wykres 9. Obszary priorytetowe dla firm w różnych regionach (3 najważniejsze trendy) Powyżej średniej światowej (+11% lub więcej) Poniżej średniej światowej (-11% lub więcej) Azja - Pacyfik Europa Zachodnia Trendy odzwierciedlają średnią światową Trendy odzwierciedlają średnią światową Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji (-19%) Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją HR (-14%) Retencja i zaangażowanie (-12%) Europa Środkowa i Wschodnia Afryka Bliski Wschód Zarządzanie efektywnością (17%) Różnorodność oraz inkluzja (106%) Szkolenie i rozwój (127%) Szkolenie i rozwój (64%) Retencja i zaangażowanie (58%) Kompetencje pracowników (47%) Kompetencje pracowników (47%) Trendy odzwierciedlają średnią światową Technologia HR (-38%) Kompetencje pracowników (-27%) Różnorodność oraz inkluzja (-50%) Retencja i zaangażowanie (-23%) Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami (-40%) Zarządzanie efektywnością (-22%) Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją HR (-33%) Postrzeganie przywództwa jako najważniejszego trendu właśnie w tych regionach świata pokrywa się z podziałem świata na regiony z różnym potencjałem wzrostu gospodarek i z różnymi szansami na rozwój. Azja i Ameryka Północna ocenione zostały w naszym badaniu jako dwa regiony największego wzrostu a Europa Zachodnia, zdaniem naszych respondentów, przechodzi wciąż przez trudną fazę gospodarczej transformacji. Gospodarki rozwijające się (Bliski Wschód, Afryka i do pewnego stopnia Ameryka Południowa) także wskazują na przywództwo jako priorytet, podobnie jak na potencjał i umiejętności pracowników, globalizację HR, utrzymanie pracowników oraz pozyskiwanie talentów. Wniosek 5. Globalne trendy są na całym świecie podobne, ale programy naprawcze wprowadzane muszą być różne w zależności od regionu W większości badanych przez nasz regionów, priorytety w trendach HR nie różnią się zasadniczo. Zauważyliśmy jednak pewne odstępstwa, co przedstawione zostało w tabeli 9. W Ameryce Północnej największym wyzwaniem są pracownicy przytłoczeni zbyt dużą liczbą informacji i danych. Dla firm z regionu Azji i Pacyfiku oraz Ameryki Południowej, ważniejsze niż dla firm Nabywanie przez HR nowych umiejętności (-24%) Ameryka Północna Ameryka Południowa Technologia HR (14%) Retencja i zaangażowanie (31%) Kompetencje pracowników (13%) Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami (25%) Technologia HR (24%) Różnorodność oraz inkluzja (-19%) Kompetencje pracowników (-47%) Szkolenie i rozwój (-18%) Zarządzanie efektywnością (-11%) Pozyskiwanie i dostęp do talentów (-21%) zlokalizowanych w innych częściach świata, są większy potencjał i wyższe umiejętności pracowników. Firmy z Europy Zachodniej z kolei, wskazują na większą, niż organizacje z pozostałych badanych regionów, potrzebę transformacji funkcji HR i nabywania nowych umiejętności. Potwierdza to tezę, że regionalne uwarunkowania ekonomiczne oraz cykle gospodarcze mają wpływ na priorytety HR. W tabeli 9 widać wyraźną potrzebę, wyrażaną przez firmy z Afryki, Ameryki Południowej i Łacińskiej oraz z Bliskiego Wschodu, odpowiedzi na wiele trendów naszego badania. Podkreśla to niewątpliwie wartość, jaką wnoszą zespoły HR i liderzy, którzy rozumieją te regionalne różnice i wiedzą jak dostosować priorytety pracowników z różnych części świata oraz dynamikę regionalnych rynków, i w oparciu o tę wiedzę rekrutują, zarządzają oraz kierują pracownikami. Wniosek 6. Priorytety HR różnią się w zależności od sektora, z jednym wyjątkiem: Przywództwo Różne sektory mają różne priorytety, z jednym dużym wyjątkiem (tabela 10): dla każdego sektora przywództwo jest najważniejszym priorytetem. Utrzymanie i zaangażowanie pracowników Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 17 było niemal równie często ocenione, jako wysoki priorytet. Był to drugi najważniejszy priorytet dla sześciu z ośmiu badanych sektorów. Różnice pomiędzy sektorami przedstawiają się następująco: i pilność (średnio siedem punktów wyżej), niż ci spośród respondentów, których samoocena była na poziomie „wystarczająco” lub „średnio”. •Dla sektora technologicznego, life sciences (biologia, biotechnologia, genomika, proteomika, farmacja i biomedycyna, bioinformatyka), dla jednostek ochrony zdrowia oraz sektora ropy naftowej i gazu ważne jest pozyskiwanie pracowników i dostęp do talentów. Odzwierciedla to zapotrzebowanie tych sektorów na wysoko wykwalifikowanych pracowników z wyjątkowymi umiejętnościami technicznymi. 1.Przywództwo: wskazane jako “pilne” lub “ważne” przez 88 procent tych, którzy ocenili się wysoko w porównaniu z 85 procentami tych, których samoocena utrzymała się na poziomie „średnio”. •Firmy z sektora energetycznego, z sektora life sciences, dla organizacji z sektora media i telekomunikacja, czyli trzech sektorów, które podlegają teraz ważnym i dużym zmianom nabywanie przez HR nowych umiejętności jest szczególnie ważnym priorytetem. •Dla firm świadczących usługi profesjonalne oraz dla sektora publicznego, sektora energetycznego i zasobów naturalnych szczególnie ważne jest budowanie kompetencji pracowników. Wniosek 7. Firmy, które posiadają “doskonałe” działy i zespoły HR koncentrują się bardziej na aktualnych światowych trendach HR W badaniu Deloitte poprosiliśmy respondentów o ich ocenę pracy i efektywności programów oraz działów HR w ich firmach. Kiedy przeanalizowaliśmy odpowiedzi tych, którzy dokonali samooceny na poziome „doskonale” lub „wysoce efektywnie”, zauważyliśmy, że jednocześnie przyznali oni najważniejszym trendom większą wagę w kategoriach ważność 18 Wspomniane powyżej trendy to: 2.Pozyskiwanie i dostęp do talentów: ocenione jako „pilne” lub „ważne” przez 85 procent tych, których samoocena była wysoka w porównaniu z 74 procentami tych, którzy przyznali sobie ocenę na poziomie „średnio”. 3.Zdobywanie nowych kompetencji i umiejętności: ocenione jako „pilne” lub „ważne” przez 84 procent tych, których samoocena była wysoka w porównaniu z 76 procentami tych, których samoocena utrzymała się na poziomie średnim. 4.Utrzymanie i zaangażowanie pracowników: ocenione jako „pilne” lub „ważne” przez 83 procent respondentów, którzy przyznali sobie wysoką ocenę i 79 procent tych których samoocena była na poziomie średnim. 5.Talent & analityka HR: uznane za „pilne” lub „ważne” przez 82 procent tych, którzy ocenili się wysoko i 71 procent respondentów, których samoocena utrzymała się na poziomie „średnio”. Powyższe wnioski sugerują, że najbardziej skuteczne zespoły HR są bardziej skoncentrowane na konkretnym obszarze biznesu oraz priorytetach w zakresie zarządzania talentami, w tym na przywództwie, pozyskiwaniu talentów, zapewnianiu wysoce efektywnych i zaangażowanych pracowników, doskonaleniu funkcji HR i budowaniu kompetencji analitycznych, niż działy HR w większości firm. Wykres 10. Obszary priorytetowe w różnych sektorach Globalnie Trend Ochrona Energetyka Sektor zdrowia Produkty i zasoby instytucji oraz sektor konsumenckie naturalne finansowych farmaceutyczny Sektor wytwórczy Technologie, Usługi Sektor media i profesjonalne publiczny telekomunikacja 1 (86%) Przywództwo 1 (85%) 1 (86%) 1 (89%) 1 (90%) 1 (84%) 1 (84%) 1 (84%) 1 (89%) 2 (79%) Retencja i zaangażowanie 2 (81%) 2 (79%) 2 (83%) 4 (78%) 2 (78%) 2 (79%) 5 (75%) 2 (80%) 3 (77%) Nabywanie przez HR nowych umiejętności 3 (76%) 2 (79%) 3 (77%) 2 (82%) 3 (76%) 4 (76%) 4 (76%) 3 (79%) 4 (75%) Pozyskiwanie i dostęp do talentów 7 (69%) 3 (78%) 4 (76%) 4 (78%) 6 (71%) 3 (78%) 8 (67%) 2 (80%) 5 (74%) Kompetencje pracowników 6 (70%) 3 (78%) 6 (71%) 6 (73%) 5 (72%) 2 (79%) 2 (80%) 5 (77%) 6 (72%) Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami 6 (70%) 5 (71%) 6 (71%) 3 (80%) 7 (66%) 5 (73%) 6 (71%) 4 (78%) 7 (71%) Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją HR 5 (71%) 4 (75%) 5 (73%) 8 (70%) 4 (74%) 7 (69%) 10 (57%) 6 (76%) 8 (70%) Szkolenie i rozwój 4 (72%) 7 (66%) 7 (68%) 9 (69%) 8 (64%) 4 (76%) 3 (78%) 8 (67%) 9 (69%) Zarządzanie efektywnością 8 (68%) 7 (66%) 7 (68%) 6 (73%) 9 (63%) 6 (72%) 9 (65%) 7 (70%) 10 (68%) Technologia HR 9 (67%) 6 (70%) 9 (66%) 7 (71%) 11 (61%) 8 (67%) 6 (71%) 5 (77%) 11 (65%) Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji 10 (62%) 8 (59%) 8 (67%) 5 (74%) 10 (62%) 6 (72%) 7 (68%) 9 (64%) 12 (59%) Różnorodność oraz inkluzja 11 (56%) 9 (56%) 10 (63%) 10 (57%) 12 (55%) 9 (64%) 10 (63%) 10 (55%) Procenty oznaczają odsetek respondentów, którzy ocenili każdy trend jako “pilny” lub “ważny”. Źródło: Deloitte University Press | dupress.com Wniosek 8. Kadra zarządzająca ma mniej wiary, niż liderzy działów HR w przygotowanie ich organizacji do stawienia czoła przyszłym trendom W naszym badaniu przedstawiliśmy punkt widzenia zarówno kadry zarządzającej jak i liderów HR. W przypadku pięciu trendów zidentyfikowanych jako najpilniejsze, pomiędzy liderami HR a kadrą zarządczą, istnieje znacząca różnica w ocenie gotowości ich organizacji do stawienia czoła przyszłym wyzwaniom. Różnice te były bardziej widoczne w dużych firmach – tych zatrudniających ponad 10 000 pracowników. Liderzy tych firm oceniają gotowość ich organizacji do stawienia czoła wyzwaniom wynikającym z trendów średnio o 13 punktów procentowych niżej niż działy HR oceniają swą gotowość do przyszłych działań w zakresie przywództwa, nabywania nowych kompetencji i umiejętności, globalizacji funkcji HR, utrzymania i zaangażowania pracowników oraz analityki HR (wykres 11). Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 19 Wykres 11. Jak liderzy HR i bizesu postrzegają gotowości swoich organizacji do stawienia czoła pięciu głównym trendom (organizacje pozywżej 10 000 pracowników). 28% HR 510 56% 16% Przywództwo 40% Inna 185 36% HR 513 Nabywanie przez HR nowych umiejętności Inna 179 Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją HR 48% Inna 180 HR 504 Nie gotowe Raczej gotowe 18% 36% 20% 50% 41% 57% 19% 53% 38% Inna 181 10% 54% 27% HR 508 Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami 13% 42% 45% Inna 185 12% 51% 29% HR 480 Retencja i zaangażowanie 48% 11% 47% 35% 12% 7% Gotowe Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Wykres 12. Wyniki globalne: tendencja ku „3-” 2014 2013 10% 24% 14% Niewystarczająco 31% 23% Ledwo 30% 38% Wystarczająco Dobrze 21% 5% 3% Średnia (GPA) 1.5: C- Średnia (GPA) 1.3: D+ Doskonale Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Wynik ten może tłumaczyć fakt, że zespoły HR rozumieją lepiej niż kadra zarządzająca aktualne programy HR, umiejętności i kompetencje, które posiadają oraz gotowość do działania w określonym zakresie. Jeśli jest to rzeczywiście prawdziwy powód takiego stanu rzeczy, wniosek ten jest potwierdzeniem ważności i konieczności poprawy relacji pomiędzy liderami i zespołami HR a liniowymi menedżerami po stronie biznesu. Wszystko po to, aby zapewnić, że funkcja HR koncentruje na kluczowych interesach biznesu a dział HR jest partnerem biznesu, dostarczając mu odpowiednie usługi i kompetencje. Oczywiście wniosek, o którym mowa może także wskazywać na podstawowe luki, które zdaniem kadry zarządzającej, muszą być pełniej niwelowane przez liderów HR. 20 Wniosek 9. Menedżerowie odpowiedzialni za zarządzanie talentami i HR przyznają sobie ocenę „3-” za ogólną efektywność działania Spośród respondentów zapytanych o ocenę programów wspierających HR i zarządzanie talentami w ich organizacjach w skali od „doskonałe” do „gorsze od spodziewanych”, działy HR wykazały małą poprawę w tym obszarze w ciągu ostatniego roku. W roku 2013, 37 procent respondentów uważało, że ich programy HR i zarządzania talentami były „gorsze od spodziewanych” lub jedynie „ledwo wystarczające”. W tym roku procent ten spadł do 34. Wykres 13. Plany inwestycji w HR w najbliższych 12-18 miesiącach Liczba respondentów Znaczący wzrost (więcej niż 5%) 320 Wzrost (1-5%) 873 Ten sam poziom 987 Spadek 164 Znaczący spadek 44 Nie dotyczy 144 13% 34% 39% 6% 2% 6% Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Poprawa ta jest pozytywnym znakiem, jednak ogólny obraz sytuacji jest zaledwie przeciętny. Jeśli ocenimy HR, wykorzystując tradycyjną skalę punktową (wykres 12), gdzie „doskonale” to 4.0 lub A; „dobrze” to 3.0 lub B, „wystarczająco” to 2.0 lub C; „ledwo” to 1.0 lub D oraz “niewystarczająco” to 0.0 lub F, to tegoroczni respondenci naszego badania ocenili siebie samych na poziomie „C-”, w porównaniu z oceną „D+” w zeszłym roku. W roku 2014 dwa razy więcej respondentów przyznało programom HR i zarządzania talentami ocenę F niż ocenę A (10 procent w porównaniu z 5 procentami). Nie jest to jednak krytyka funkcji HR, jako takiej. Jest to raczej odzwierciedlenie tego, jak dużym wyzwaniem jest stworzenie działu HR na najlepszym światowym poziomie oraz dystansu, jaki dzieli firmy - zdaniem ich samych - od tego celu. Wniosek 10. Firmy na całym świecie planują umiarkowny wzrost w wydatkach na zarządzanie talentami i HR w roku 2014 Czterdzieści siedem procent firm biorących udział w badaniu spodziewa się wzrostu wydatków na HR w roku 2014. Trzynaście procent spodziewa się wzrostu o pięć lub więcej procent. Osiem procent spodziewa się spadku w wydatkach, a trzydzieści dziewięć procent firm planuje utrzymać wydatki na HR na poziomie takim samym jak rok wcześniej (wykres 13). Średnia ważona obliczona dla wskazanego wzrostu wydatków wskazuje, że w roku 2014 możemy spodziewać się ogólnego wzrostu w budżetach HR na poziomie 1.32 procent. Ten względnie mały wzrost jest jednak pozytywnym znakiem wskazującym na to, że firmy dostrzegają potrzebę inwestowania w kapitał ludzki i doceniają wartość wynikającą z tych inwestycji. Podczas gdy budżety dla kadry HRDeloitte czy wydatki naPress Źródło: University technologię pozostaną na tym samym poziomie lub zmniejszą się, podobna analiza wskazuje na wzrost w wydatkach na programy HR obejmujące rekrutację talentów, szkolenia, nabywanie nowych kompetencji i umiejętności oraz podnoszenie poziomu zaangażowania pracowników. | DUPress.com Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 21 Agenda dla HR na miarę XXI wieku: czy liderzy HR i kadra zarządzająca są gotowi? Globalne Badanie Trendy HR 2014 ma na celu przedstawienie liderom HR i kadrze zarządzającej pełnego i krytycznego obrazu priorytetów w zakresie HR oraz w zarządzaniu talentami oraz dostarczyć im informację o gotowości i przygotowaniu ich organizacji do stawienia czoła przyszłym wyzwaniom. Biorąc pod uwagę ewoluujące potrzeby biznesu i zmieniający się krajobraz globalnego rynku pracowników, wskazać można na złożony zestaw pilnych i ważnych wyzwań HR, które wymagają należytej uwagi. Na szczycie tej listy znajdują się: •Przywództwo •Utrzymanie i zaangażowanie pracowników •Nabywanie przez HR nowych umiejętności i kompetencji •Rekrutacja i dostęp do talentów •Umiejętności i kompetencje globalnej siły roboczej Jednocześnie, pojawiają się nowe wyzwania, takie jak analityka HR oraz problem pracowników obarczonych zbyt dużą liczbą informacji i danych. 22 O ile priorytety i wyzwania są oczywiste i wydają się współgrać pod względem ważności w wybranych sektorach i lokalizacjach - to mniej oczywista jest gotowość firm to stawienia czoła tym wyzwaniom. W przypadku niemalże każdego trendu, gotowość pozostaje w tyle, w wielu przypadkach znacząco, za pilnym charakterem potrzeby odpowiedzi na dany trend. W dużych organizacjach – zatrudniających ponad 10 000 pracowników, zauważyć można największą różnicę pomiędzy kadrą zarządzającą a liderami HR w ich ocenie gotowości organizacji do odpowiedzi na dany trend. Być może dyrektorzy HR oceniają siebie i działy, którymi kierują surowo, przyznając sobie średnią ocenę na poziomie „C-”. Pamiętając jednak o wadze, jaką zarówno biznes, jak i liderzy HR przykładają do programów zarządzania kapitałem ludzkim i talentami, rok 2014 powinien być czasem refleksji nad tym, co jeszcze może być zrobione. Powinien być to także okres podejmowania działań: koncentrowania się na tym, co więcej może być zrobione, co powinno być zrobione inaczej i co może być poprawione po to, aby dokonać zmian w tym kluczowym obszarze. Wnioski płynące z badania Trendy HR 2014 wyznaczają agendę, która może prowadzić kadrę zarządzającą oraz liderów HR, manewrujących pomiędzy recesją a strategiami wyznaczającymi przyszły wzrost. Trendy omówione w raporcie Deloitte przedstawiają możliwości wprowadzenie usprawnień w zakresie przywództwa i rozwoju, pozyskiwania i zaangażowania pracowników oraz transformacji i odkrycia na nowo funkcji HR dla wspierania priorytetów biznesowych w zmieniającym się otoczeniu. Załącznik: Charakterystyka demograficzna uczestników badania Trendy HR 2014 W czwartym kwartale roku 2013, globalna praktyka Human Capital firmy Deloitte Consulting przeprowadziła obszerne badanie wśród kadry zarządczej oraz liderów HR. Celem badania jest próba zrozumienia ich priorytetów i stopnia przygotowania do stawienia czoła 12 trendom, które widoczne są w obszarze HR oraz zarządzania talentami. W badaniu udział wzięło 2 532 respondentów z 94 państw z całego świata. Informacje o cechach demograficznych respondentów przedstawione są na wykresie 14. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 23 Wykres 14. Informacje o respondentach N = 2,532 Organizacja Rola w organizacji Duża 707 (10,001+) 28% Średnia 793 (1,001–10,000) Inna 15% Wiceprezes 384 41% Starszy 672 Menedżer Funkcja HR 14% Kadra zarządzająca 352 31% Mała 1,032 (1–1,000) 10% Poziom zarządu 265 67% 1,703 829 27% 21% Menedżer 523 Pracownik funkcyjny 336 33% Region 13% Kraj Stany 24% Zjednoczone 479 Ameryka 612 Północna Europa 575 Zachodnia 23% 19% Afryka 266 Południowa 11% 6% Indie 150 Afryka 347 14% 5% Kanada 133 Azja 337 13% Ameryka Łacińska i Południowa 276 11% Europa Środkowa 157 i Wschodnia 2% Kraje 51 nordyckie 2% Nie 17 1% określone Sektor Sektor instytucji 373 finansowych 15% Usługi 354 profesjonalne 14% Produkty 340 konsumenckie 13% Sektor wytwórczy 333 13% Chiny 66 3% Australia 64 3% Wielka 58 Brytania 2% Polska 57 2% Argentyna 53 2% Meksyk 49 2% Szwajcaria 46 2% Brazylia 40 2% Irlandia 40 2% Chile 37 1% Technologie, media 283 i telekomunikacja Energetyka 199 i zasoby naturalne Inny 287 3% Belgia 79 Bliski 32 1% Wschód Sektor publiczny 178 Ochrona zdrowia oraz sektor 150 farmaceutyczny Sektor 35 1% nieruchomości 4% Hiszpania 99 3% Azia Południowo54 Wschodnia 4% Japonia 103 6% Oceania 74 5% Luksemburg 118 11% Portugalia 36 1% Niemcy 34 1% 8% Kenia 34 1% 7% Urugwaj 32 1% 6% Holandia 31 1% 11% Inne 428 17% Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com 24 Autorzy Jeff Schwartz, globalny lider zespołu Human Capital Marketing, Eminence, and Brand Deloitte Consulting India Pvt Ltd [email protected] Josh Bersin, dyrektor i założyciel Bersin by Deloitte Bersin by Deloitte, Deloitte Consulting LLP [email protected] Bill Pelster, lider zespołu Integrated Talent Management Deloitte Consulting LLP [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 25 Przypisy 26 1. David Russell Schilling, “Knowledge doubling every 12 months, soon to be every 12 hours,” IndustryTap, 19 kwietnia, 2013, http://www. industrytap.com/knowledge-doubling-every12-months-soon-to-be-every-12-hours/3950. 3. Średnia ważona z 1,25 procent na inwestycje HR jest obliczana przy założeniu średniego wzrostu i spadku o 2,5 procent (w zakresie od 1 do 5 procent) i znacznych wzrostach oraz spadkach o 5 procent. 2. Eric Bloom, “Your technology skills have a two year half-life and 6 ways to stay current,” IT World, 24 października, 2011, http://www.itworld.com/career/216141/ your-technology-skills-have-two-year-half-lifeand-6-ways-stay-current; Natalie Harp, “John Seely Brown—A new culture of learning,” https://sites.psu.edu/natalieharp/2010/06/12/ john-seely-brown-a-new-culture-of-learning/ 4. Więcej informacji: Karen O’Leonard, The corporate learning factbook® 2013: Benchmarks, trends, and analysis of the US training market, Bersin by Deloitte, styczeń 2013, www.bersin.com/library lub www.bersin.com/factbook. Prowadź i rozwijaj Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 27 28 Liderzy na wszystkich poziomach Jak przejść od mówienia o problemie do jego rozwiązania • Firmy stoją w obliczu palącej potrzeby rozwoju postaw przywódczych na wszystkich poziomach począwszy od większego zaangażowania młodych liderów, poprzez rozwój liderów w wymiarze globalnym, aż po utrzymywanie pozycji i większe angażowanie przywódców starszych i bardziej doświadczonych. • Przywództwo pozostaje numerem 1 wśród wyzwań, jakim stawić muszą czoła firmy na całym świecie. Osiemdziesiąt sześć procent respondentów uważa, że jest to kwestia ważna lub pilna. Jedynie trzynaście procent respondentów uważa, że świetnie radzi sobie z rozwojem liderów na każdym poziomie swoich organizacji – jest to największa luka w wyrażanej gotowości do rozwiązania danego problemu zidentyfikowana w badaniu Deloitte. • Przywództwo w XXI wieku ma nowy wymiar. Firmy stoją w obliczu nowych wyzwań, takich jak rozwój pokolenia Millennials i wielu innych generacji pracowników, zaspokajanie zapotrzebowania na liderów, którzy świetnie poradzą sobie w środowisku globalnym oraz takich, którzy będą skłonni do zmian i nowych zadań. Wyzwaniem przywódczym jest także tworzenie środowiska przyjaznego innowacji oraz inspirowanie pracowników do działania oraz lepsze zrozumienie szybko zmieniającej się technologii oraz nowych obszarów i dyscyplin wiedzy. Dla firm na całym świecie niedobór liderów jest jedną z najważniejszych przeszkód na drodze do rozwoju. To właśnie dziś jest on szczególnie dotkliwy. Globalna gospodarka umacnia się na drodze wzrostu, firmy poszukują sposobów szybkiego rozwoju biznesu na nowych rynkach, a coraz więcej doświadczonych liderów odchodzi na emeryturę. Potrzeba przywództwa jest dziś daleko szersza i głębsza, i nie może być zaspokojona jedynie przez rozwój kolejnego pokolenia CEO lub zbudowanie długiej ławki dyrektorów czy prezesów. Firmy stoją w obliczu braku przywództwa na każdym poziomie organizacji. Luki te mogą być jedynie zamknięte poprzez stałe i systematyczne przywiązanie i zobowiązanie firm do procesu rozwoju przywództwa. W procesie tym trzeba odpowiednio wcześnie identyfikować potencjalnych przywódców, szybciej angażować młodych liderów, wspierać rozwój starszych liderów na ostatnim etapie ich kariery i utrzymywać ich dłużej aktywnymi zawodowo, i w końcu tworzyć nowe pokolenie przywódców na każdym poziomie organizacji. W globalnym badaniu Deloitte kadra zarządcza wskazała właśnie na przywództwo jako najbardziej priorytetową kwestię ze wszystkich wyzwań, o które pytaliśmy – 86 procent uznało tę kwestię za pilną lub ważną. Jednak wbrew tej deklaracji, większość firm uważa, że nie odpowiada na te wyzwania (tabela 1): •Jedynie 13% firm biorących udział w naszym badaniu, zapytane o programy rozwoju przywództwa na wszystkich szczeblach ich organizacji: dla młodych i przyszłych liderów oraz liderów z największym doświadczeniem, oceniło je jako „doskonałe”. •66% firm uważa, że ich zdolność do rozwoju liderów z pokolenia Millennials jest „słaba”, a tylko 5% uważa, że jest ona „doskonała”. •Ponad połowa (51%) wątpi w swoją zdolność do utrzymania jasnego i spójnego programu sukcesji. •Jedynie 8% uważa, że ich programy wspierające budowanie globalnych umiejętności i doświadczenia są „doskonałe”. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 29 Wykres 1. Obecne programy wspierające budowanie postaw przywódczych nie wystarczą Liczba respondentów Zaangażowanie i przejęcie własności nad programami 1,175 przywódczymi przez kadrę zarządzającą 34% Zapewnienie programów przywódczych na wszystkich szczeblach (dla nowych, 1,162 przyszłych i starszych liderów) 49% 44% 17% 43% 13% Zapewnienie przejrzystych i aktualnych 1,154 programów i planów sukcesji 51% 39% 10% Uwzględnienie globalnych umiejętności 1,034 i doświadczenia w programach przywódczych 52% 39% 8% Zapewnienie empirycznych programów przywódczych adekwatnych do roli 1,142 pracownika w organizacji Zapewnianie programów przywódczych 1,099 dla pracowników pokolenia Millennials 56% 36% 66% 28% 8% 5% % ogólnej liczby odpowiedzi Ocena dyrektorów HR poziomu zaawansowania programów przywódczych Słabe Odpowiednie Doskonałe Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Rynek premiuje dziś szybkość, elastyczność i zdolność do przewodzenia w niepewnej sytuacji. Rozwijanie umiejętności przywódczych w XXI wieku Firmy nie tylko nie rozwijają wystarczającej liczby liderów, ale także nie przekazują tym, których rozwój już wspierają, niezbędnych do sukcesji zdolności i umiejętności. Rynek premiuje dziś szybkość, elastyczność i zdolność do demonstrowania zdolności przywódczych w niepewnej sytuacji. Jednocześnie, spłaszczanie struktury organizacji przyczyniło się do wzrostu zapotrzebowania na umiejętności przywódcze na każdym poziomie. Nasze badanie dowodzi, że istnieje ogromne zapotrzebowanie na podstawowe oraz nowe umiejętności przywódcze takie jak: •Dogłębne zrozumienie biznesu: dobre zrozumienie istoty biznesu. •Współpraca: zdolność do budowania zespołów angażujących różne funkcje. •Skuteczność w działaniu w globalnym kontekście kulturowym: zarządzanie różnorodnością i zapobieganie wykluczeniu. 30 •Kreatywność: rozwijanie innowacyjności i przedsiębiorczości. •Koncentracja na kliencie: wzmacnianie relacji z klientem. •Wpływ i inspiracja: wskazywanie pracownikom kierunku i wspieranie ich w dążeniu do celu. •Budowanie silnych zespołów i zarządzanie talentami: rozwój pracowników oraz budowanie skutecznych zespołów. Jedna z globalnych firm technologicznych, która odniosła duży sukces rynkowy, zidentyfikowała cztery archetypy przywództwa, które są jej niezbędne do dalszego rozwoju: przywódca, który wie jak rozpocząć działalność gospodarczą; lider skali, który buduje biznes; lider wydajności, który redukuje koszty i podnosi skuteczność aktualnej działalności oraz lider naprawy, który może nadać biznesowi nowe oblicze i zapewnić ciągły rozwój.Zdolności kluczowe dla rozwoju postaw przywódczych są oczywiste. Jednak doświadczenie zgromadzone w Deloitte na przestrzeni ostatniej dekady wskazuje na obniżającą się jakość przywództwa. Może to oznaczać, że firmy muszą ponownie zbadać i stworzyć od nowa programy rozwoju przywództwa. Jak wskazuje nasze badanie, jest to bardzo duże wyzwanie dla liderów na całym świecie - w szczególności w Brazylii, Meksyku i Holandii. Kadra zarządcza jedynie w kilku państwach potwierdziła, że jest przygotowana, by stawić czoła temu wyzwaniu (wykres 2). Wykres 2. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji Siatka luki w zdolności Brazylia -35 Wielka Brytania -32 RPA -31 Kanada -31 Stany Zjednoczone -30 Belgia -28 Chile -27 Luxembourg -27 Pozostałe państwa -26 Australia -25 Portugalia -22 Meksyk -22 Polska -21 Indie -20 Szwajcaria -20 Argentina -20 Holandia -20 Chiny -18 Japonia -17 Urugwaj -16 Niemcy Kenia -14 -5 70 65 60 Raczej gotowe (50) -36 55 50 Kenia Hiszpania Pozostałe państwa 45 Argentyna Japonia 40 Meksyk Niemcy Urugwaj 35 0 = Nie gotowe Ireland -36 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności Australia 0 = Nie ważne Belgia Portugalia Kanada Polska 30 Chile Indie Szwajcaria Chiny RPA Irlandia Brazylia Stany Zjednoczone Holandia Wielka Brytania Luksemburg 30 35 Raczej ważne (33.3) 40 45 50 55 60 65 Ważne (66.6) 70 100 = Pilne Hiszpania Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 31 Budowanie kolejnego pokolenia liderów wymaga inwestycji, czasu i kompetencji Budowanie kolejnego pokolenia liderów wymaga trwałych inwestycji. Wartość rynku związanego z rozwojem przywództwa szacowana jest na 14 miliardów USD.1 Najdynamiczniej rozwijające się 2 firmy w Stanach Zjednoczonych wydają więcej niż 3 500 USD na osobę każdego roku, aby rozwijać menedżerów średniego szczebla i ponad 10 000 USD, aby wspierać rozwój starszych, doświadczonych liderów.3 Skuteczne programy wspierające przywództwo skierowane są do liderów na wszystkich szczeblach organizacji. Na wczesnym etapie rozwoju postaw przywódczych, potencjalni liderzy powinni nabyć podstawowe umiejętność w obszarze nadzoru i zarządzania i dostawać często nowe zadania, aby podnosić swoje kwalifikacje. W kolejnych etapach kariery, młodzi liderzy muszą poznać wszystkie obszary działalności ich firm oraz zrozumieć jak prowadzić rachunek zysków i strat. Jako część kadry zarządczej, liderzy muszą poznać reguły funkcjonowania biznesu, zasady strategii zarządzania produktami i zdobyć doświadczenie, które będzie motorem zmian w dużych zespołach. Niezbędne jest także zrozumienie, że pomimo coraz powszechniejszych tendencji - jednak krótko utrzymujących się - do podejmowania tematu 32 przywództwa, budowanie przywództwa na najwyższym poziomie nie może odbywać się na skróty. Nowy lider potrzebuje zwykle 18 miesięcy zanim poczuje się w pełni komfortowo w swojej roli. Dla menedżerów średniego szczebla okres ten może wydłużyć się od 24 do 36 miesięcy.4 Tworzenie nowych ścieżek przywództwa Większość firm tworzy nieco sztywne reguły i zasady dla programów rozwoju i zarządzania przywództwem, podczas gdy bardziej korzystne okazać mogą się dla nich metody bardziej elastyczne.5 Niektórzy z pracowników obejmą rolę liderów szybko - dzięki sprzyjającym okolicznościom albo lokalnym deficytom wysoce wykwalifikowanej kadry. Pozostali do najwyższych stanowisk dochodzili będą przez lata. Firmy, które odnoszą największe sukcesy inwestują w rozwój liderów lokalnie, wykorzystując lokalną specyfikę oraz kontekst kulturowy danego kraju. Sprzyja to rozwojowi umiejętności lokalnych liderów. Z badania, które przeprowadziliśmy niedawno w jednym z największych koncernów energetycznych wynika, że droga do najwyższych pozycji przywódczych w Chinach jest radykalnie różna od tych w Stanach Zjednoczonych.6 Liderzy w Stanach Zjednoczonych osiągnęli swoje pozycje w bardziej tradycyjny sposób, przechodząc przez kolejne etapy kariery, podczas gdy ich koledzy w Chinach awansowali szybciej. Spostrzeżenie to sprawiło, że kadra zarządcza firmy zakwestionowała funkcjonujący do tej pory konserwatywny model promocji pracowników i pozwoliła lokalnym zespołom przyjąć bardziej elastyczne podejście do sposobu w jaki rozwijają postawy przywódcze. Znaczenie strategii przywództwa Budowanie przywództwa wymaga czegoś więcej niż stworzenie portfolio programów szkoleniowych. Kadra zarządcza powinna stworzyć kulturę, która sprzyja rozwojowi postaw przywódczych. Oznacza to, że pracownicy, którzy mają predyspozycje do stania się liderami powinni angażowani być w zadania, które wykraczają poza ich aktualny zakres obowiązków i otrzymywać wsparcie, dzięki któremu będą mogli budować swoje kompetencje tak szybko, jak to możliwe. Pomimo tego, że wydaje się to coraz bardziej oczywiste, jak wskazuje nasze doświadczenie, taki sposób myślenia nie jest wciąż powszechnie praktykowany. Liderzy reprezentujący pokolenie Millennials, którym przypisuje się duży potencjał rozwoju, oczekują, że zostaną docenieni na początku swojej drogi zawodowej, a ich kariery nabiorą szybkiego tempa. Pracownicy, którzy znajdują się po środku swojej ścieżki zawodowej oczekują z kolei nowych, poważnych zadań, które umożliwią im rozwój umiejętności przywódczych i przygotują do stawienia czoła nowym wyzwaniom i problemom. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 33 LEKCJE Z LINII FRONTU Budowanie „ścieżki” do przywództwa ANZ, wiodący australijski bank oraz dostawca usług finansowych podjął wyzwanie stania się bankiem „super regionalnym”, koncentrując się na agresywnym rozwoju poza Australią i Nową Zelandią. Aby osiągnąć swój cel, liderzy ANZ musieli posiadać wyjątkowe umiejętności i kompetencje. W pierwszym etapie stworzone zostały podstawy przywództwa organizacyjnego w regionie, dzięki rozwojowi dedykowanego modelu przywództwa ANZ i przy pełnym poparciu najwyższej kadry zarządczej. Dzięki wykorzystaniu tego modelu, zidentyfikowano naturalnych liderów na każdym poziomie organizacji oraz wyznaczono najważniejsze obszary, w których dokonać się miało przekazanie przywództwa. Kompetencje kluczowe dla sukcesu całego przedsięwzięcia dostosowane zostały do nowej strategii i nowego modelu przywództwa. Firma wdrożyła także „ścieżkę przywództwa”, która składała się z programu zindywidualizowanych szkoleń przygotowanych dla każdego poziomu przywództwa. Program ten miał wspierać rozwój liderów na poziomie ponad regionalnym. 34 W drugiej fazie program „ścieżki przywództwa” został rozszerzony poprzez zastosowanie nieformalnego narzędzia online, które wdrożone zostało w całym banku. Program ogólny miał wdrożyć nową strategię na danym poziomie organizacyjnym; program dla kadry zarządczej przeznaczony był dla zarządu a szkolenia rekomendowane przeznaczone były dla menedżerów z najkrótszym stażem na stanowisku kierowniczym. W trzeciej fazie, liderzy przejęli rolę mentorów, ucząc innych liderów. Było to konsekwencją nowego podejścia do identyfikacji i dotarcia do pracowników z wysokim potencjałem, którzy objęci mieli być programem rozwoju kadry zarządczej. Dotychczas ponad 5 400 uczestników programu wykorzystało prawie 110 000 godzin szkoleń. Wraz z wdrażaniem nowej strategii, rezultaty biznesowe banku stale się poprawiają. Zwiększa się także liczba wewnętrznych awansów na kierownicze stanowiska. Dzięki dużemu wsparciu dla nowej strategii w całej organizacji znacznie wzrosło też zaangażowanie pracowników a kadra zarządzająca buduje i wdraża nową kulturę organizacyjną niezbędną do osiągniecia założonych celów strategicznych. Powodzenie misji możliwe jest dzięki rozwojowi przywództwa na każdym poziomie Niewiele organizacji stoi w obliczu większej potrzeby przywództwa niż amerykański Departament Obrony.7 Z ponad 1.4 milionem mężczyzn i kobiet w czynnej służbie wojskowej, 1.1 milionem osób w rezerwie i Gwardii Narodowej oraz 718 000 personelu cywilnego, Departament Obrony potrzebuje (na każdym szczeblu) liderów, którzy rozumieją złożoność zagrożeń bezpieczeństwa na całym świecie. Osób, które są w stanie podjąć decyzje mające poważny wpływ na ich życie osobiste - po to, aby misja im powierzona zakończyła się sukcesem. Wszystko to w wysoce niestabilnym i ciągle zmieniającym się środowisku. Aby zapewnić sobie takich pracowników, Departament Obrony inwestuje ogromne środki w rozwój postaw przywódczych na każdym poziomie. Szkolenia przywódcze wpisane są w każdy etap rozwoju kariery wojskowej. Ukończenie takiego szkolenia jest zwykle wymagane do awansu i dalszego postępu kariery, dlatego kwestie związane z przywództwem są wpisane w system ocen i nagradzania Departamentu Obrony. Potencjalni oficerowie – liderzy z największym potencjałem przywódczym – przechodzą przez czteroletni program szkoleniowy w akademii wojskowej albo w ramach programu ROTC (Reserve Officers Training Corps) zanim otrzymają swoje pierwsze poważne zadanie. Kandydaci na oficerów stawiani są odpowiednio wcześniej w rolach przywódczych i mają możliwość budowania, z biegiem czasu, swoich kompetencji i umiejętności przywódczych. Po ukończeniu programu szkoleniowego, oficerowie przechodzą przez szkolenia wzmacniające ich kompetencje przywódcze na każdym etapie ich kariery. Ci spośród nich, którzy osiągają najwyższą rangę dowódczą, mają ukończone przynajmniej trzy duże programy szkoleniowe, w tym kurs dedykowany przywództwu, który trwa od kilku tygodni do dziewięciu miesięcy. W tym czasie oficerowie armii amerykańskiej koncentrują się wyłącznie na doskonaleniu swoich kompetencji przywódczych i nie są obarczeni żadnymi bieżącymi zadaniami, które odciągałyby ich od szkolenia. Na każdym etapie kariery oficerowie zachęcani są do rozwoju swoich umiejętności przywódczych poprzez udział w szkoleniach i wykorzystywaniu doświadczeń zawodowych. Kluczowe kompetencje takie, jak umiejętność pracy zespołowej, komunikacja, przygotowanie planów awaryjnych, zdolność przystosowania się do aktualnych warunków, zarządzanie czasem oraz dopasowanie priorytetów i strategii do bieżących działań są nieustannie wzmacniane. Wynikiem takiego podejścia jest program szkoleń, który wykorzystuje najlepsze dostępne praktyki i prowadzi do budowania przywództwa na każdym poziomie organizacji. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 35 Od czego zacząć Budowanie kolejnego pokolenia liderów wymaga czasu, inwestycji oraz uwagi kadry zarządczej. Oto kilka wskazówek dotyczących tego, jak zacząć: •Zaangażuj kadrę zarządczą w proces rozwoju strategii przywództwa oraz aktywnie zarządzaj rozwojem postaw przywódczych: Pozyskanie zaangażowania zarządu. Dwa trendy zyskują dziś na ważności. Po pierwsze, firmy angażują swoją kadrę zarządczą oraz zarządy w procesy wspierające rozwój postaw przywódczych, zapewniając im odpowiednią widoczność i zabiegając o ich wkład w sukcesję przywództwa oraz programy rozwoju. Po drugie, liderzy biznesu uznają, że ich bezpośrednie zaangażowanie w budowanie sukcesji w przywództwie oraz niwelowanie braków w tym obszarze ma kluczowe znaczenie dla przewidywania wyzwań, które mogą pojawić się w procesie definiowania i wdrażania przyszłych strategii. •Dostosuj strategię przywództwa i rozwoju do zmieniających się celów biznesowych: Różne cele biznesowe – rozwój, innowacje, jakość, nowe rynki, akwizycje – wymagają różnej kombinacji doświadczeń i umiejętności przywódczych. W obliczu gwałtownie zmieniającego się środowiska biznesowego i technologicznego, nowej konkurencji i ustawodawstwa regulacyjnego, firmy stoją przed wyzwaniem stworzenia nowego, bardziej doświadczonego modelu lidera. 36 •Koncentruj się na trzech aspektach rozwoju liderów: •rozwijaj liderów na wszystkich poziomach organizacji. Firmami kierują zarządy i kadra zarządcza średniego stopnia. Inwestuj zarówno w kadrę średniego szczebla, jak i kadrę najwyższego szczebla. •rozwijaj liderów lokalnych na poziomie globalnym. Czasy liderów - ekspatów są za nami; firmy osiągające sukcesy wspierają od samego początku rozwój lokalnych liderów.8 •rozwijaj sposób myślenia nastawiony na sukcesję. Wychowanie lidera trwa wiele lat: ławka wychowanków – potencjalnych liderów powinna się stale wydłużać. •Wdrażaj skuteczne programy rozwoju przywództwa: Każda firma potrzebuje programu dedykowanego rozwojowi przywództwa. Firmy, które odnotowują największe sukcesy angażują często swoich liderów do procesu nauki przyszłych liderów – jest to idea obecna w powszechnej świadomości od dawna, ale wciąż rzadko praktykowana. Kadra zarządcza i liderzy HR powinni wziąć odpowiedzialność za proces i być przygotowani na inwestycje finansowe i czasowe. W przypadku gospodarek rozwiniętych, wydatki te mogą wynosić pomiędzy 2 000 USD a 10 000 USD dla każdego pracownika rocznie. Istnieje potrzeba szybszego rozwoju postaw przywódczych, poprzez uproszczenie modelu kompetencyjnego, wykorzystanie jednej metodyki nauki i pracy oraz stosowanie analityki do oceny jakości przywództwa.9 Konluzja Podobnie jak w przeszłości, przywództwo jest jednym z priorytetów na liście trendów HR, które będą miały największy znaczenie w roku 2014. Wyzwaniem jest stworzenie sukcesji w przywództwie - takiej, która miałaby wymiar globalny i sięgała każdego poziomu organizacji. Wymaga to znacznych nakładów czasu, zasobów i zaangażowania ze strony kadry zarządczej i zarządów firm. Być może największe wyzwanie stoi wciąż przed liderami HR i kadrą zarządczą – pytanie czy są oni pewni, że robią wszystko, co mogą i czy wykorzystują wszystkie dostępne środki, abysprostać wyzwaniom w zakresie przywództwa, które stoją przed ich firmami. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 37 Autorzy Adam Canwell, lider zespołu Human Capital, Deloitte Australia Deloitte Touche Tohmatsu [email protected] Vishalli Dongrie, lider zespołu Talent, Performance, and Rewards, Deloitte India Deloitte Consulting India Pvt Ltd [email protected] Neil Neveras, globalny lider zespołu Leadership Services Deloitte Consulting LLP [email protected] Heather Stockton, lider zespołu Human Capital, Deloitte Canada Deloitte Canada [email protected] 38 Przypisy 1. Karen O’Leonard and Laci Loew, Leadership development factbook® 2012: Benchmarks and trends in US leadership development, Bersin & Associates, czerwiec 2012, www.bersin.com/library or www.bersin.com/ldfactbook. 2. Więcej szczegółów: www.bersin.com/library. 3. O’Leonard and Loew, Leadership development factbook® 2012. 4. Usługa doradcza dla firmy z sektora paliwowego. 5. Laci Loew oraz Stacia Sherman Garr, Highimpact leadership development, Bersin & Associates, październik 2011, www.bersin. com/library lub www.bersin.com/hild. 6. Katherine Jones oraz Karen O’Leonard, Leadership development in China: Building bench strength in the world’s largest marketplace, Bersin by Deloitte, kwiecień 2013, www.bersin.com/library. 7. Wywiady z pracownikami Departamentu Obrony. 8. Katherine Jones, Karen O’Leonard oraz Josh Bersin, Global leadership: Developing tomorrow’s leaders around the world, Bersin & Associates, wrzesień 2012, www.bersin.com/library. 9. O’Leonard and Loew, Leadership development factbook® 2012. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 39 40 Nowe podejście do procesu nauki w firmie Przygotuj się na rewolucję • Tradycyjne metody szkolenia pracowników podlegają gwałtownym przemianom, dzięki nowym metodom takim, jak „odwrócona klasa“ (ang. flipped classroom) czy „szkoła obrócona o 180 stopni”, nowym modelom skoncentrowanym na jeszcze efektywniejszym przekazywaniu wiedzy oraz ogromnej ilości treści, która dostępna jest online oraz dzięki zastosowaniu technologii mobilnych. • Więcej niż 2/3 firm biorących udział w naszym badaniu postrzega ten trend jako pilny lub ważny, ale tylko 6 procent uważa, że posiadło umiejętności technologiczne i umiejętność zarządzania treścią niezbędne, aby uczynić ze szkoleń online narzędzie łatwo dostępne, przyjazne w obsłudze i będące dla pracowników pozytywnym doświadczeniem. • Stawiając pracowników w roli równorzędnych partnerów w procesie szkolenia, działy HR sprzyjają kulturze rozwoju i wzrostu, co z kolei wspiera efektywność, zaangażowanie pracowników i rozwój kariery. W roku 1999, CEO firmy Cisco, John Chambers przewidywał, że Internet zmieni oblicze edukacji tak bardzo, że „wykorzystanie poczty elektronicznej stanie się tak powszechne jak błąd zaokrąglenia”1 Zabrało to prawie 15 lat, ale dzień, w którym ta przepowiednia się ziściła nadszedł. Szybki rozwój szkoleń dostępnych przez Internet, począwszy od pioniera branży - Khan Academy oraz edX, a skończywszy na Coursera i wielu otwartych masowych kursach akademickich prowadzonych w Internecie ( MOOCs - massive open online courses) demokratyzuje i czyni edukację dostępną dla milionów, stawiając ich odbiorców w centrum procesu nauki.2 Przewidujemy, że ponad 24 miliony osób na całym świecie korzystało ze szkoleń i kursów dostępnych w Internecie, a większość młodych pracowników jest gotowych i entuzjastycznie nastawionych do idei poszerzenia umiejętności i kompetencji zawodowych dzięki platformom online. Jednak, podczas gdy szkolenia i kursy powinny dostępne być dla pracowników tak łatwo, jak nagrania na YouTube, większość organizacji nie nadąża za postępem i nowinkami technologicznymi oraz za ewolucją w kierunku modelu szkoleń, w którym to pracownik jest w centrum uwagi. Jak widać na wykresie 1, więcej niż 2/3 (71 procent) kadry zarządczej uważa, że wykorzystanie zaawansowanych technologii i mediów w ich firmach jest słabe. Nieco więcej niż 6 na 10 respondentów (63 procent) twierdzi także, że ich firmy słabo przyswoiły mobilne oraz społecznościowe formy nauczania (social learning) oraz masowe, powszechnie dostępne kursy online (MOOC) jako narzędzia rozwoju pracowników. Potrzeba racjonalizacji wydatków na szkolenia i rozwój Wartość globalnego rynku szkoleń szacowana jest na 130 miliardów USD.3 Podczas gdy większość firm przeznacza dziś na szkolenia miliony dolarów, większość z nich nie jest w stanie dokładnie określić jak te ogromne inwestycje są lokowane i jakie, jeśli w ogóle, efekty przynoszą. Jednym z największych problemów jest brak właściwego zarządzania programami szkoleniowymi i rozwojowymi. Nasze badanie oraz dyskusje, jakie prowadzimy od lat z klientami, wskazują na zaskakujący brak dyscypliny Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 41 Wykres 1. Powolne przyswajanie nowoczesnych narzędzi wspierających proces nauki Liczba respondentów Efektywne zarządzanie procesami 838 nauki i rozwoju 32% Rozwijanie kultury praktyk i szkolenia 826 w miejscu pracy Zapewnienie mobilnych 809 i społecznościowych form nauki Wykorzystanie masowych, powszechnie dostępnych kursów online 732 (MOOC) Wykorzystanie zaawansowanych 771 mediów (gry, video, symulacje) 56% 38% 12% 48% 63% 809 826 30% 67% 25% 71% 23% 14% 8% 8% 6% % ogólnej liczby odpowiedzi Ocena dyrektorów HR poziomu zaawansowania programów szkoleniowych i rozwojowych w zarządzaniu funkcją szkoleniową w wielu firmach. Jedynie 49 procent organizacji może pochwalić się doświadczonym liderem, który kieruje praktyką szkoleniową, a mniej niż 45 procent posiada formalny, spisany biznes plan dla funkcji szkoleniowej. Biorąc pod uwagę brak wystarczającego przywództwa i planowania, nie zaskakuje fakt, że wiele organizacji dopatruje się w programach szkoleniowych źródła marnotrawstwa. Jeden z liderów odpowiedzialnych za program szkoleń wskazał na przykład na funkcjonujący w jego firmie katalog 7 000 szkoleń, przy czym prawie 60 procent z nich dublowało się. Racjonalizacja i konsolidacja programów szkoleniowych jest bez wątpienia bardzo ważnym, pierwszym krokiem w procesie tworzenia kolejnej generacji programów szkoleń. Nieustanne uczenie się i przejście od modelu „przekazywania wiedzy w dół” do modelu „wyciągania wiedzy” Historycznie, większość programów szkoleniowych wzorowało się na modelu „przekazywania wiedzy w dół” (push model). Pracownik zapraszany był do wzięcia udziału w sesji szkoleniowej w wyznaczonym miejscu, o wyznaczonym czasie, wysłuchiwał serii wykładów i wracał do swojej 42 Słabe Odpowiednie Doskonałe Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com pracy. Treść przekazywana była pracownikowi w oparciu o plan szkoleń przewidziany dla danego działu a sukces programu szkoleniowego mierzony był liczbą uczestników. Pracownicy mają dziś jednak zwykle inne oczekiwania i wyobrażenia tego jak zdobywać i rozwijać umiejętności. Pokolenie Millennials i generacja X oczekują, że szkolenia i wsparcie ich rozwoju będą dostępne tak łatwo jak opcja „szukaj” w wyszukiwarce Google. W tym modelu „wyciągania wiedzy” (pull model) nauka i rozwój jest procesem ustawicznym, a szkolenia dostępne są o każdej porze i w każdym miejscu dzięki zastosowaniu komputerów i urządzeń mobilnych. Grafik szkoleń prowadzonych w salach szkoleniowych zastąpiło kliknięcie przycisku myszki i dotyk ekranu. Podczas gdy kariera zawodowa ulega wydłużeniu a jej przebieg jest coraz bardziej dynamiczny, okres półtrwania umiejętności (ich aktualność i przydatność na rynku) skraca się systematycznie. Tym bardziej istotne staje się ciągłe uczenie się i rozwój. Pokolenie Millennials może spodziewać się, że ich kariery składać się będą z wielu rozdziałów, trwać nawet 50 lat, a ścieżki ich rozwoju zawodowego przebiegać będą przez wiele funkcji i obszarów biznesu. Wykres 2. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Szkolenie i rozwój Siatka luki w zdolności Chiny Brazylia -18 Meksyk -13 Kanada -13 Wielka Brytania -13 Australia RPA -11 Stany Zjednoczone -10 Szwajcaria -10 Polska -10 Japonia Pozostałe państwa -9 Niemcy -9 Holandia -8 Indie -7 Belgia -7 Argentyna Chile -6 -4 -2 Irlandia Hiszpania Kenia Luksemburg Kenia 65 -11 -9 75 70 Portugalia Urugwaj 0 2 4 Portugalia Hiszpania Urugwaj Luksemburg 60 Chile Irlandia Raczej gotowe (50) -19 55 Belgia 50 Argentyna Indie Pozostałe państwa Meksyk Niemcy Polska Kanada Holandia 45 RPA Szwajcaria Wielka Brytania Australia Stany Zjednoczone Brazylia 40 0 = Nie gotowe -23 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności Japonia 35 Chiny 35 40 0 = Nie ważne Raczej ważne (33.3) 45 50 55 60 65 70 Ważne (66.6) 75 100 = Pilne 6 Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolność funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub z zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu na skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest firma jest w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. Aby odpowiedzieć na dynamicznie zmieniające się oczekiwania pracowników w XXI wieku, firmy zastępują tradycyjne sale szkoleniowe bogatą ofertą prostych w użyciu i łatwo dostępnych narzędzi oraz zasobów. Dają one możliwość ciągłego podnoszenia umiejętności - wszystko to dzięki włączaniu szkoleń do codziennego grafiku zajęć i umożliwianie pracownikom nauki w wybranym przez nich tempie. Firmy w Irlandii, Hiszpanii i Luksemburgu deklarują, że przechodzą z sukcesem od modelu szkoleń tradycyjnych do modelu szkoleń indywidulanych. Z kolei firmy z Chin i Brazylii, pomimo świadomości potrzeby zmiany, są mniej przygotowane do podjęcia działań (wykres 2). Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 43 Nowa umowa pomiędzy pracownikiem a pracodawcą uwzględniająca częstą zmianę zakresu obowiązków U podstaw zmiany w sposobie, jaki ludzie uczą się i nabywają nowe umiejętności, jest to, co Reif Hoffman – twórca LinkedIn, nazywa nową „umową pomiędzy pracownikiem a pracodawcą”.5 Firmy nie zapewniają już pracownikom karier na całe życie. W zamian oferują „służbę w różnych obszarach” (z ang. tour of duty), czyli zadania na określony czas, dzięki którym pracownicy nabywają nowe umiejętności, wiedzę i doświadczenie. Będą z nich mogli korzystać przez całe życie. W ramach tej umowy, pracownicy nabywają i rozwijają umiejętności bardzo szybko, dzięki czemu nie tylko podnoszą swoje kompetencje, ale także stają się bardziej lojalni wobec swoich organizacji. Jak wskazuje nasze badanie, rozwój pracowników jest jednym z najważniejszych czynników, które podnoszą zaangażowanie i pomagają utrzymać pracowników w firmie.6 Innymi słowy, przytoczony powyżej model zmian w zakresie obowiązków nie tylko przyczynia się do podnoszenia kwalifikacji pracowników, ale także sprawia, że są bardziej zaangażowani oraz zmotywowani. 44 Odkrywanie na nowo szkoleń i rozwoju poprzez oddanie ich w ręce pracowników Podczas gdy pracownicy stają się siłą napędową funkcji szkoleniowej, rola HR staje się zarówno coraz bardziej interesująca, jak i newralgiczna. Organizacje, które chcą, aby ich programy rozwoju i szkoleń były efektywne, powinny sprzyjać nauce oraz stać się strażnikami treści, nie tylko twórcami i dostawcami programów szkoleniowych. Pracownicy proszą, i są proszeni, aby wziąć odpowiedzialność za ciągły rozwój swoich umiejętności i za podnoszenie kompetencji w toku swojej kariery. W środowisku, w którym promowane jest podejście „wyciągania wiedzy do góry”, to pracownicy odpowiedzialni są za poszukiwanie ważnych dla nich informacji i wiedzy, rozwijanie swoich umiejętności i dzielenie się wiedzą. Nasze badanie dowodzi, że tworzenie tego typu kultury, gdzie pracownicy chętnie dzielą się swoją wiedzą i umiejętnościami jest jednym z najważniejszych determinantów sukcesu w biznesie.7 Firmy eksperymentują ze strategiami, które umożliwiają pracownikom dzielenie się tym, czego nauczą się w pracy. I osiągają dobre rezultaty. British Telecom na przykład namawiał agentów serwisowych do dzielenia się między sobą nagraniami video przez ostatnie 5 lat. Dzięki temu, jakość obsługi klienta poprawiła się trzykrotnie.8 LEKCJE Z LINII FRONTU Zmiana modelu szkolenia jest motorem zmian w biznesie Jesienią 2007 roku, poziom zaangażowania pracowników w kanadyjskiej firmie TELUS, która jest narodowym operatorem telekomunikacyjnym kształtował się na poziomie 53 procent. Szkolenia odbywały się podczas formalnych spotkań a idea otwartego przywództwa dla ponad 40 000 pracowników firmy była niczym więcej, niż obcą koncepcją. Technologie wspierające komunikację i współpracę nie funkcjonowały a klienci firmy deklarowali, że nie będą polecać usług TELUS innym. Zróbmy teraz szybki skok do jesieni roku 2013: 83 procent pracowników deklaruje zaangażowanie w swoja pracę, a 73 procent klientów jest skłonne polecić TELUS swoim znajomym. Co stoi za tak fundamentalną zmianą? TELUS podjął wiele działań, aby wspierać transformację. Aby wspierać kulturę uczenia się, w roku 2009, firma wdrożyła model Learning 2.0. Miał on na nowo zdefiniować pojęcie szkolenia pracowników, które odtąd składać się miało z trzech równych części: formalnej, nie formalnej oraz społecznej. Technologie wspierające współpracę: video, platformy do dzielenie się zdjęciami, blogi, mikroblogi, aplikacje wiki, środowiska wirtualne, grywalizacja, komunikatory internetowe, pomogły pracownikom przyjąć i zrozumieć nowy model szkoleniowy. Aby dokonać należytej oceny i porównania, modelu Learning 2.0, TELUS stworzył własny wewnętrzny system mierzenia „zwrotu z wydajności”. Pomiędzy rokiem 2009 a 2013, wskaźnik ten wzrósł z 62 do 75 procent dla każdego pracownika, co dowiodło, że efektywne ich szkolenie może podnosić wydajność. W roku 2010 TELUS wdrożył TELUS Leadership Philosophy (TLP), otwarty program, który swoim zasięgiem obejmował całą firmę i tworzył ramy dla rozwoju koncepcji wspólnego przywództwa. Program promował także ideę spójności w pracy,w zarządzaniu i w przewodzeniu. Program TLP stanowił ważną zmianą w strategii przywództwa firmy. Dziś, wszyscy pracownicy TELUS zachęcani są do przejmowania inicjatywy. TLP jest teraz częścią procesu rekrutacji, przygotowania do pracy, szkolenia, planowania sukcesji i wspierania efektywności. W rezultacie, w roku 2013 współczynnik zaangażowania pracowników TELUS wyniósł 82 procent. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 45 Zmiana modelu szkolenia i rozwoju w celu ich dostosowania do strategii biznesowej Globalny koncern specjalizujący się w ochronie zdrowia i zatrudniający w ponad 80 państwach tysiące pracowników zainicjował szereg programów restrukturyzacyjnych obejmujących bieżącą działalność, kulturę korporacyjną oraz procesy biznesowe. Wszystko po to, aby dostosować się do gwałtownie zmieniającego się środowiska biznesowego. Zarząd świadomy był, że restrukturyzacja skończy się sukcesem jedynie pod warunkiem, że zmieniona, i dostosowana do nowych strategicznych celów biznesowych, zostanie funkcja szkoleniowa. Działania firmy były zarówno ambitne jak i konieczne: była to zmiana niespójnego i rozporoszonego po różnych działach programu szkoleniowego w jedną zintegrowaną, globalną funkcję, której wydajność byłaby mierzalna a koszty, które generuje przejrzyste. 46 Ocena bieżącej sytuacji umożliwiła identyfikację znaczących możliwości podniesienia jakości szkolenia i rozwoju pracowników, przy jednoczesnym spadku wydatków na szkolenia na poziomie 15 procent. Tysiące starych, nierzadko niewykorzystywanych programów szkoleniowych zostało wyeliminowanych; inne zostały poddane weryfikacji w celu określenia ich zgodności ze strategią biznesową i zdolnością do rozwoju kluczowych dla firmy umiejętności. W toku wprowadzania zmian, zmieniał się także model szkoleń, które stawały się bardziej mobilne i skoncentrowane na potrzeby pracowników. Treść szkoleń nie była już „przypisywana” pracownikom. W zamian, tworzono zindywidualizowane programy oparte na celach stawianych pracownikom, oraz na ich ścieżkach karier. Zmieniając model szkolenia, firma położyła fundamenty pod globalny uniwersytet korporacyjny. Uniwersytet ten oferuje wyspecjalizowane kursy, które koncentrują się na budowaniu kluczowych dla firmy i jej oddziałów na całym świecie, kompetencji i umiejętności. Od czego zacząć Jak organizacje mogą przemodelować swoje strategie szkoleniowe, aby lepiej poradzić sobie z eksplozją treści i lepiej wykorzystać model „odwróconej klasy” (flipped classroom), w którym pracownicy mają większą możliwość zarządzania swoimi karierami? Oto kilka propozycji: •Racjonalizuj szkolenia: Bądź świadomy tego, jak wydawany jest budżet na szkolenia i wykorzystaj tę wiedzę w celu racjonalizacji funkcji szkoleniowej. Nadaj wydatkom na szkolenia kategorie; zidentyfikuj obszary, które się pokrywają; zaangażuj bardziej doświadczonych liderów, aby nadali procesowi tempa i ustal standardy dla technologii, dla zarządzania treścią oraz dla pakietów oprogramowania używanych do tworzenia modułów e-learning, a także dla pozostałych części architektury szkoleniowej. •Zaprojektuj na nowo role szkoleniowe: Przyjmij model szkoleń kierowany przez lidera i napędzany przez wysokiej jakości treść; wprowadź wspólne i społecznościowe formy nauki do każdego oferowanego programu szkoleniowego. •Wykreuj strażników treści wysokiej jakości: Spraw, aby dział HR stał się strażnikiem treści i elementem wspierającym pozytywne doświadczanie szkoleniowe, nie tylko archiwistą treści. Eksperymentuj z treścią tworzoną przez samych pracowników, z uczeniem się dzięki wykorzystaniu technologii mobilnych, z gamifikacją oraz z innymi zaawansowanymi technologiami. •Standaryzuj, upraszczaj oraz integruj technologie wspierające uczenie się: Pracownicy potrzebują jednego miejsca, gdzie będą mieli dostęp do treści, gdzie będą mogli dzielić się swoim doświadczeniem i gdzie znajdą wszystkie programy szkoleniowe. Proste, zintegrowane i wspierane przez technologie mobilne platformy szkoleniowe pomagają pracownikom przyswoić wiedzę i zmiany. •Oceń kulturę uczenia się w Twojej organizacji: Czy menedżerowie w Twojej firmie pomagają rozwijać pracowników czy skoncentrowani są tylko na liczbach? Czy Twoja firma ma czas na refleksję i rewizję bieżącej polityki? Czy liderzy są otwarci i gotowi na przyjęcie złych informacji? Czy w Twojej organizacji rozwój pracowników jest naprawdę ważny i ceniony? Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 47 KONKLUZJA Korporacyjne programy szkoleniowe wymagają dziś dobrej treści, kontekstu oraz głębokiej ekspertyzy. Firmy powinny zracjonalizować swoje wydatki w zakresie zarządzania zasobami ludzkimi, rozwijać globalną i kompleksową architekturę szkoleniową i koncentrować się bardziej na „rozwoju kompetencji”, aniżeli na „dostarczaniu szkoleń”. Wiele odnoszących sukces firm pozwala pracownikom przejąć inicjatywę (odwracając korporacyjne metody szkoleniowe w ten sam sposób jak szkoły eksperymentują z ideą „odwróconej klasy“ (ang. flipped classroom)). Budują umiejętności, skracają czas do osiągnięcia autonomii oraz uwalniają potencjał, jaki tkwi w kompetencjach i wiedzy zgromadzonej w firmie, aby zagwarantować, że jest ona dostępna dla wszystkich pracowników. Skuteczne programy szkoleniowe wspierają kulturę rozwoju, wzmacniając pozycję pracowników, podnosząc efektywność działalności, zaangażowanie pracowników oraz rozwój ich kariery. 48 Autorzy Josh Bersin, dyrektor i założyciel Bersin by Deloitte Bersin by Deloitte, Deloitte Consulting LLP [email protected] Josh Haims Deloitte Consulting LLP [email protected] Bill Pelster, lider zespołu Integrated Talent Management Deloitte Consulting LLP [email protected] Bernard van der Vyver, globalny lider zespołu Learning Solutions Deloitte Consulting BV [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 49 Przypisy 1. Anna Muoio, “Cisco’s quick study,” Fast Company, 30 września 2000, http://www. fastcompany.com/41492/ciscos-quick-study. 2. Josh Bersin, “The MOOC marketplace takes off,” Forbes, 30 listopada 2013, http://www. forbes.com/sites/joshbersin/2013/11/30/ the-mooc-marketplace-takes-off/. 3. Karen O’Leonard, The corporate learning factbook® 2014: Benchmarks, trends, and analysis of the U.S. training market, Bersin by Deloitte, styczeń 2014, www.bersin.com/ library lub www.bersin.com/factbook. 4. David Mallon, Janet Clarey, and Mark Vickers, The high-impact learning organization series, Bersin & Associates, wrzesień 2012, www. bersin.com/library lub www.bersin.com/hilo. 50 5. Reid Hoffman, Ben Casnocha, and Chris Yeh, “Tours of duty: The new employer-employee compact,” Harvard Business Review, czerwiec 2013, http://hbr.org/2013/06/tours-of-dutythe-new-employer-employee-compact. 6. Josh Bersin, High-impact talent management: Trends, best practices and industry solutions, Bersin & Associates, maj 2007, www.bersin. com/library or www.bersin.com/hitm. 7. David Mallon, High-impact learning culture: The 40 best practices for creating an empowered enterprise, Bersin & Associates, czerwiec 2010, www.bersin. com/ library lub www.bersin.com/hilc. 8. David Mallon, “Dare2Share: BT’s experience with learning 2.0,” Bersin & Associates, webinar, 15 kwietnia 2009, www.bersin.com/library. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 51 Zarządzanie wynikami szwankuje Zastąp model "20-70-90" coachingiem i wspieraj rozwój pracowników •Powszechnie rozpowszechniony zwyczaj zarządzania wynikami w oparciu o szeregowanie i klasyfikowanie ma destruktywny wpływ na zaangażowanie pracowników, zrażając najlepszych z nich i zabierając cenny czas kadrze zarządczej. •Jedynie 8 procent firm deklaruje, że ich proces zarządzania wynikami generuje wysoką wartość, podczas gdy 58 procent deklaruje, że nie jest to efektywne wykorzystanie czasu. •Wiodące organizacje odchodzą od rocznego cyklu ocen pracowników i zastępują go stałym programem bieżącej oceny oraz coachingiem, aby wspierać rozwój pracowników. Tradycyjne metody zarządzania wynikami roczny proces oceny wyników pracowników oraz porównywanie ich względem kolegów uznawane są za niepełnowartościowe. Taki sposób ocen, który zakłada, że niektórzy pracownicy otrzymają niższe oceny stał się popularny za sprawą modelu GE, w czasie kadencji Jacka Welcha, ale idea za nim stojąca pojawiła na przełomie XIX i XX wieku. W tamtym czasie, pracownicy postrzegani byli wyłącznie jako „robotnicy”, których praca może być dokładnie zmierzona wynikami: liczbą zainstalowanych łączników szyn kolejowych, przepracowanych godzin lub innymi miarami numerycznymi. Dziś, ponad 70 procent wszystkich pracowników pracuje w sektorze usług lub w sektorze wiedzy. Wyniki, jakie osiągają zależą od ich umiejętności, nastawienia oraz zdolności do identyfikacji, zrozumienia i właściwej odpowiedzi na stan emocjonalny klienta: przed, podczas oraz po transakcji, a także od ich zdolności do innowacji i wspierania zmian poprzez pracę zespołową. Kompetencje te muszą budowane być przez lata, a właściwe zarządzanie wynikami koncentrować musi się na stałym ich rozwoju, a nie na ocenianiu w konkretnym momencie. Dodatkowo, klimat biznesowy i priorytety biznesowe rzadko nadążają za rocznym cyklem oceny wyników. Cele zmieniają się, strategie 52 ewoluują a pracownicy często zmieniają projekty, nad którymi pracują a tym samym pracują z różnymi liderami zespołów. Biorąc pod uwagę tę dynamikę, nie może dziwić fakt, że - jak wskazuje nasze badanie - organizacje, w których pracownicy dokonują rewizji swoich celów co kwartał, a nawet częściej, miały czterokrotnie większe prawdopodobieństwo znalezienia się w czołówce Indeksu Bersin by Deloitte’s Total Performance.1 Wielu z pracodawców rozumie dziś, że nadszedł czas, aby dokonać rewizji ich systemów zarządzania wynikami. 70 procent respondentów naszego badania potwierdziło, że dokonują obecnie oceny albo właśnie skończyli oceniać i aktualizować ich systemy zarządzania wynikami (wykres 1). W czasie, kiedy utrzymanie pracowników oraz ich kompetencje i umiejętności są ważnymi wyznacznikami sukcesu w biznesie, zarządzanie wynikami koncentrować powinno się na stałym coachingu i umożliwianiu pracownikom rozwoju, bardziej niż na sprzyjającym niezdrowej konkurencji systemie ocen. Menedżerowie, którzy przekazują swoim podwładnym regularną informację o efektach ich pracy oraz o możliwościach ich poprawy mają zdecydowanie większą szansę przewodzić zespołowi, który odnosić będzie wysokie wyniki, niż ci, którzy utrzymują roczny cykl oceny pracowników. Wykres 1. Zarządzanie efektywnością: znaczna większość respondentów zmienia swoje podejście Liczba respondentów Zrewidowane lub zaktualizowane w ciągu 658 ostatnich 18 miesięcy 39% Obecnie oceniane 521 31% Plan zrewidowania w ciągu najbliższych 279 18 miesięcy 16% 12% Nie ma planów przeglądu 202 Nie dotyczy 43 3% Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Wykres 2. Ocena dyrektorów HR zarządzania efektywnością Liczba respondentów Podnoszenie wartości biznesowej 579 w procesie zarządzania efektywnością 48% 44% 8% Wspieranie rozwoju w procesie 582 zarządzania efektywnością 48% 44% 7% Podnoszenie zaangażowania i wysokiej wydajności 583 w procesie zarządzania efektywnością 58% 37% 6% Pojmowanie wydajności jako 578 efektywnego wykorzystanie czasu 58% 36% 6% % ogólnej liczby odpowiedzi Ocena dyrektorów HR poziomu zaawansowania programów zarządzania efektywnością Słabe Odpowiednie Doskonałe Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Dlaczego ocenianie w oparciu o krzywą ciągle zawodzi Prawdopodobnie fundamentem tradycyjnego zarządzania wynikami jest ocenianie przez pryzmat wymuszonych rankingów pracowników. Proces ten znany powszechnie, jako model „20-70-10” (w j. angielskim także “rank and yank”) w wielu organizacjach demotywuje pracowników, tworzy animozję i daje dobrym pracownikom impuls do poszukiwania innej pracy. W firmie Microsoft, która niedawno odeszła się od podobnej praktyki, proces oceniania pracowników doprowadził do ukształtowania się systemu „rankingów wynikających z kaprysów, walki o władzę pomiędzy menedżerami oraz niezdrowej konkurencji pomiędzy współpracownikami”.2 Rozkład wydajności pracowników nawiązuje coraz częściej do koncepcji „długiego ogona” aniżeli „krzywej dzwonowej” - w szczególności w firmach zależnych od talentów, które swój sukces zawdzięczają wiedzy oraz innowacji. Innymi słowy, niektórzy pracownicy osiągają bardzo wysokie rezultaty, podczas gdy rezultaty osiągane przez innych są przeciętne. W firmach tworzących oprogramowanie na przykład, najlepszy pracownik może często osiągać wyniki dziesięciokrotnie wyższe niż pracownik przeciętny. W organizacjach takich, system zarządzania wynikami powinien premiować najlepszych pracowników, ale jednocześnie zachęcać pozostałych do osiągania lepszych rezultatów poprzez coaching i wspieranie ich rozwoju. Wymuszony system oceny wg. modelu Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 53 „krzywej dzwonowej” zmniejsza wartość pracy najlepszych pracowników i spycha w dół wielu pracowników mieszczących się po środku drabiny. Nienależycie nagradza najlepszych pracowników i nie motywuje tych, którzy osiągają średnie wyniki. Wielu przedstawicieli kadry zarządczej przyznaje, że ich obecne systemy oceny wyników nie sprawdzają się (wykres 2). Więcej niż połowa badanych uważa, że proces oceny nie sprzyja poprawie zaangażowania pracowników i wysokiej efektywności (58 procent) i nie wykorzystuje dobrze czasu pracowników (58 procent). Mniej niż połowa uważa, że procesy oceny wyników w ich firmach słabo wspierają rozwój (48 procent) i tworzą wartość biznesową (48 procent). Nowa rola menedżerów Przejście od rocznej oceny wyników do modelu stałego coachingu i rozwoju narzuca na menedżerów nową rolę. Czas, kiedy kadra zarządcza mogła kierować pracownikami z pozycji władzy i kontroli minęły. Pracownicy muszą dziś brać odpowiedzialność za wyniki swojej pracy i sami zadbać o rozwój swoich kompetencji. Menedżerowie stają się dziś bardziej coachami, aniżeli sędziami. 54 Oddzielenie wynagradzania od oceny Krytycznym elementem nowego modelu zarządzania wynikami poprzez coaching i wspieranie rozwoju jest oddzielenie informacji zwrotnej przekazywanej pracownikom od decyzji dotyczących ich wynagradzania. Badania w obszarze neurobiologii pokazują, że rozmowy o wynagradzaniu wywołują w pracownikach niemal pierwotną reakcję walki lub ucieczki, co w oczywisty sposób ogranicza proces cochingu.3 Zamiast łączyć bezpośrednio ocenę pracownika ze wzrostem wynagrodzenia czy bonusami, decyzje o wynagradzaniu powinny podejmowane być w oparciu o naturę i wartość umiejętności pracownika dla firmy, koszty jego zastąpienia, wartość, jaką przynosi klientom oraz sytuację na rynku pracy. Pracownicy muszą być oczywiście odpowiedzialni za wyniki, które osiągają, ale jednocześnie pamiętać należy, że większość ludzi wykonuje swoje zadania najlepiej, kiedy dysponują odpowiednimi narzędziami i kiedy jest im zapewniony coaching niezbędny do poprawy wyników. Firmy takie jak Juniper Networks,4 New York Life,5 Motorola Solutions 6 czy Kelly Services7 wszystkie przeorganizowały swoje procesy, zrezygnowały z systemu ocen w postaci rankingów pracowników i osiągnęły znaczącą poprawę w poziomie zaangażowania i lepsze rezultaty biznesowe. Firmy w państwach takich jak Brazylia, Niemcy, Wielka Brytania i Japonia chcą podążać tą samą drogą, ale jednocześnie przyznają, że nie są gotowe (wykres 3). Wykres 3. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Zarządzanie efektywnością Siatka luki w zdolności Urugwaj -31 Niemcy -31 Japonia -30 Wielka Brytania -29 Polska -29 RPA -28 Chiny -26 Kanada -25 Pozostałe państwa -25 Holandia -24 Indie -23 Stany Zjednoczone -23 Argentyna -22 Meksyk -21 Belgia -18 Australia -17 Luksemburg -17 Irlandia -16 Hiszpania -14 Chile -12 Szwajcaria -7 Portugalia Kenia 70 60 Kenia Raczej gotowe (50) Brazylia -34 Portugalia 50 Chile Meksyk Irlandia Australia Indie Hiszpania 40 Luksemburg Kanada RPA Stany Zjednoczone Szwajcaria Pozostałe państwa Holandia 30 Belgia Urugwaj Argentyna Wielka Brytania Niemcy Polska 0 = Nie gotowe -36 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności Brazylia 20 Japonia 30 0 = Nie ważne 40 Raczej ważne (33.3) 50 Chiny 60 Ważne (66.6) 70 80 100 = Pilne 5 Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 55 LEKCJE Z LINII FRONTU Trwałe i kolektywne podejście do podnoszenia efektywności Przed wprowadzeniem radykalnych reform korporacyjnego systemu zarządzania wynikami, menedżerowie multinarodowego koncernu informatycznego Adobe przeznaczali ponad 80 000 godzin rocznie na tradycyjne sposoby oceny. Był to proces, który jeden z nich określił mianem „miażdżącego duszę”.8 Adobe, firma zatrudniająca 11 000 pracowników, spośród których 54 procent zatrudnionych było w biurach w Ameryce Północnej, próbowała przez pięć lat zmienić swój stary system zarządzania wynikami zanim zrezygnowała z niego całkowicie, uznając, że jest niezgodny z silną kulturą współpracy i pracy zespołowej, jaka panowała w firmie. Dziś Adobe ma dużo prostszy i dużo bardziej wydajny system oceny. Pracownik lub menedżer mogą dziś prosić o spotkanie oceniające co trzy miesiące, a przed samym spotkaniem, grupa pracowników przekazuje swoją ocenę pracy ocenianego współpracownika. 56 Wyniki oceny tworzą podstawę do rozmowy o możliwości poprawy, raczej niż do dyskusji o wynagrodzeniu czy o rankingach pracowników. Celem jest dążenie do uczynienia z coachingu i rozwoju trwałego procesu opartego na współpracy pomiędzy kadrą zarządzającą a pracownikami - co jest bardziej motywującym wynikiem procesu oceny. Co bardzo ważne, nowy system wdrożony przez Adobe koncentrował się na obu końcach krzywej wyników. Pracownicy osiągający najlepsze wyniki byli usatysfakcjonowani, a tym, którzy osiągali wyniki przeciętne zapewniane były wskazówki dotyczące tego jak poprawić swoją wydajność. Praca zespołowa jest także oceniana, co prowadzi do bardziej racjonalnego ustalenia poziomu wynagradzania grupy. Rezultaty takiego podejścia niosły daleko idące pozytywne skutki. Od momentu wdrożenia nowego podejścia na całym świecie, Adobe odnotowała 30-procentowy spadek liczby dobrowolnych odejść z firmy. Wszystko to na wysoce konkurencyjnym rynku talentów. Od czego zacząć Udane przejście do zaawansowanego modelu oceny wyników - zastąpienie rocznego procesu ewaluacji bieżącą informacją zwrotną, coaching i wspieranie rozwoju - zaczyna się od szczerego określenia czy sztywny system oceny wyników funkcjonujący aktualnie w firmie pomaga realizować biznesowe priorytety organizacji. Jeśli nie, na co wskazuje wiele organizacji, czas podjąć działania. Oto kilka wskazówek: •Zaangażuj w proces liderów z większym doświadczeniem i utrzymuj ich zaangażowanie: Podtrzymuj dyskusję o strategii i filozofii wspierania wydajności pracowników w twojej firmie na poziomie zarządczym. Co chce osiągnąć organizacja poprzez zarządzanie wynikami? Jaki system będzie najlepiej wspierał strategię zarządzania talentami? •Wykorzystaj zarządzanie wynikami do budowania kompetencji: Przejdź od sztywnej, sformalizowanej oceny wyników do form bardziej elastycznych, które zapewnią pracownikom na wszystkich szczeblach praktyczne wskazówki i umiejętności niezbędne, aby osiągnęli kolejny poziom kariery w organizacji. •Naucz menedżerów dawać swoim współpracownikom i podwładnym lepszy feedback: Wzmocnij umiejętności menedżerów tak, aby wiedzieli jak prowadzić produktywne i mniej formalne spotkania oceniające, po których pracownicy będę zmotywowani, aby lepiej wykonywać swoje obowiązki a nie, aby szukać wyzwań poza firmą. •Uprość proces: Oddziel coaching i proces oceny pracowników od procesu ustalania wynagradzania. Zredukuj liczbę formularzy używanych w procesie ewaluacji, uprość je jak najbardziej i spraw, aby były łatwe w użyciu. Nie zawracaj sobie głowy zaawansowanymi funkcjonalnościami dostępnymi w aplikacjach do zarządzania wynikami. •Oddziel ocenę wyników od wynagradzania: Rozważ możliwość rewizji mechanizmów ustalania wynagradzania pracowników tak, aby uwzględniały one także szerszą perspektywę rynkową. Jak wynagradzany byłby pracownik w innej firmie i jak trudno byłoby go zastąpić? Zastanów się, do jakiego stopnia organizacja może przyjąć nowe podejście do koncepcji łącznych korzyści z pracy dla pracowników, którzy wyróżniają się na tle swoich współpracowników (total rewards - czyli wszystko to, co pracownik może postrzegać jako wartość). •Zapewniaj wszystkim coaching: Pomagaj pracownikom, którzy na tle wyników osiąganych przez wszystkich pracowników firmy, plasują się po środku, postrzegać siebie samych jako współautorów sukcesu firmy, aniżeli jako tych, którzy mogą jedynie próbować naśladować najlepszych. Daj pracownikom odpowiedzialność i rozliczaj z wykonanej pracy, ale zapewnij im coaching, perspektywę rozwoju i szkolenia niezbędne do podnoszenia kwalifikacji. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 57 KONKLUZJA Pracownicy wiedzą, że są odpowiedzialni za wyniki, ale jednocześnie oczekują wsparcia ich rozwoju, coachingu i regularnej informacji zwrotnej. Warto przyjrzeć się szczegółowo procesowi zarządzania wynikami, aby przekonać się, czy naprawdę wspiera on podnoszenie wydajności, czy jest jedynie artefaktem z przeszłości. W wielu przypadkach przejście od procesu oceny do procesu wspierania rozwoju i poprawy wyników przyniesie znaczące i widoczne rezultaty. 58 Autorzy Lisa Barry, globalny lider zespołu Talent, Performance, and Rewards Deloitte Touche Tohmatsu [email protected] Stacia Garr, zastępca prezesa, zespół Talent Management research Bersin by Deloitte Deloitte Consulting LLP [email protected] Andy Liakopoulos, lider zespołu Talent Strategies , Deloitte US Deloitte Consulting LLP [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 59 Przypisy 1. Informacje opierają się na badaniach Bersin by Deloitte w obszarze wyznaczania celów oraz ocen. Indeks Total Performance wyznaczany jest w oparciu o 12 zmiennych, które obejmują zaangażowanie pracowników, wydajność pracowników, zadowolenie klientów, strukturę kosztów w porównaniu z konkurentami, pozycję lidera rynkowego i rentowność, zatrudnianie najlepszych pracowników, rozwijanie przywódców, rozwój pracowników, retencję najlepszych pracowników, planowania przyszłych potrzeb talentów oraz posiadanie odpowiednich pracowników. 2. Shira Ovide oraz Rachel Feintzeig, “Microsoft abandons ‘stack ranking’ of employees: Software giant will end controversial practice of forcing managers to designate stars, underperformers,” Wall Street Journal, 12 listopada 2013, http://online.wsj.com/ news/articles/SB100014240527023034 60004579193951987616572?mod=W SJ_hps_MIDDLENexttoWhatsNewsFifth. 3. David Rock, “Managing with the brain in mind,” Oxford Leadership Journal 1, no. 1 (grudzień 2009), http://isites. harvard.edu/fs/docs/icb.topic1331850. files/Social%20Dynamics/Managing%20 with%20the%20Brain%20in%20Mind.pdf. 60 4. Stacia Sherman Garr, How Juniper moved beyond performance scores to align performance management to organizational values: Part 4 of the Abolishing Performance Scores webinar series, Bersin by Deloitte, 5 grudnia 2013, www.bersin.com/library. 5. Stacia Sherman Garr, How New York Life focuses employees on performance, not just compensation: Part 3 of the Abolishing Performance Scores webinar series, Bersin by Deloitte, 12 listopada 2013, www.bersin.com/library. 6. John Pletz, “The end of ‘valued performers’ at Motorola,” Crain’s Chicago Business, 2 listopada 2013, http://www. chicagobusiness.com/article/20131102/ ISSUE01/311029980?template=m obile&X-IgnoreUserAgent=1 7. Stacia Sherman Garr, Abandoning performance scores: Kelly Services shares soul-searching that guided its performance management evolution, Bersin & Associates, marzec 2012, www.bersin.com/library. 8. Stacia Sherman Garr, Reengineering for agility: How Adobe eliminated performance appraisals, Bersin by Deloitte, wrzesień 2013, www.bersin.com/library. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 61 W poszukiwaniu kompetencji Stwórz globalny łańcuch dostaw kompetencji •Korporacje konkurują ze sobą w skali globalnej o pracowników z coraz bardziej unikatowymi umiejętnościami technicznymi i profesjonalnymi. •Podczas gdy 75 procent respondentów naszego badania uważa, że kompetencje pracownicze są pilnym lub ważnym wyzwaniem, jedynie 15 procent deklaruje gotowość do stawienia czoła temu problemowi. •Firmy, którym uda się stworzyć globalny „łańcuch dostaw” potrzebnych im kompetencji będą lepiej przygotowane do absorbowania i kreowania innowacyjnych rozwiązań oraz będą osiągały lepsze wyniki. Firmy na całym świecie doświadczają zmian w zapotrzebowaniu na strategiczne dla nich umiejętności i kompetencje. Specjalistyczne umiejętności stają się nie tylko rzadko dostępne, ale także nierównomiernie ulokowane w globalnej gospodarce. W rezultacie, firmy nierzadko źle lokują swoje wysiłki, budując zasoby potrzebnych im umiejętności i w konsekwencji ponoszą porażkę. Jak wynika z naszego globalnego badania, przedstawiciele kadry zarządczej uważają, że budowanie kompetencji pracowników będzie jednym z trzech najważniejszych wyzwań, jakim będą musiały stawić czoła ich organizacje w ciągu najbliższych 18 miesięcy. Trend ten pomaga wyjaśnić „paradoks talentu”, który pojawił się kilka lat temu: wysokie wskaźniki bezrobocia wskazują na nadwyżkę siły roboczej, ale firmy mają duże trudności w znalezieniu i utrzymaniu pracowników, którzy posiadają kompetencje kluczowe dla rozwoju ich organizacji. Globalna rywalizacja o najlepszych pracowników z konkretnymi umiejętnościami jest jeszcze bardziej zaciekła w szybko rozwijających się nowych obszarach biznesowych. Podaż talentów w obszarach takich, jak inżynieria oprogramowania, technologie mobilne, analiza wielkich zbiorów danych, nauki biologiczne, sektor produkcyjny i nowe technologie energetyczne 62 usiłuje nadążyć za popytem. Brakuje inżynierów, naukowców specjalizujących się naukach biotechnologicznych, statystyków, geofizyków i pracowników z umiejętnościami technicznymi. Co więcej, tych samych umiejętności i kompetencji brakuje w wielu sektorach przemysłu. Producenci samochodów konkurują z Doliną Krzemową o programistów; sektor detaliczny walczy z przemysłem wytwórczym o pracowników ze specjalistycznymi umiejętnościami IT; a duże firmy farmaceutyczne, rekrutując na przykład biotechnologów muszą konkurować z szybko rozwijającymi się start - upami. Brak wyspecjalizowanych pracowników odnosi się nie tylko do inżynierów i naukowców. Oprócz zapotrzebowania na umiejętności techniczne, firmom brakuje również pracowników pierwszej linii nadzoru w obszarach takich jak sprzedaż, obsługa klienta, produkcja czy finanse. Detaliści, sektor turystyczny, firmy tworzące oprogramowanie i sektor usługowy potrzebują pracowników, którzy rozumieją jak należy sprzedawać, komunikować się, obsługiwać klientów czy rozwiązywać problemy. Spodziewany brak ok. 38 – 40 milionów absolwentów studiów wyższych do roku 2020 sprawia, że wyzwanie to staje się jeszcze bardziej poważne.1 Wykres 3. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Zarządzanie efektywnością Siatka luki w zdolności Urugwaj -31 Niemcy -31 Japonia -30 Wielka Brytania -29 Polska -29 RPA -28 Chiny -26 Kanada -25 Pozostałe państwa -25 Holandia -24 Indie -23 Stany Zjednoczone -23 Argentyna -22 Meksyk -21 Belgia -18 Australia -17 Luksemburg -17 Irlandia -16 Hiszpania -14 Chile -12 Szwajcaria -7 Portugalia Kenia 70 60 Kenia Raczej gotowe (50) Brazylia -34 Portugalia 50 Chile Meksyk Irlandia Australia Indie Hiszpania 40 Luksemburg Kanada RPA Stany Zjednoczone Szwajcaria Pozostałe państwa Holandia 30 Belgia Urugwaj Argentyna Wielka Brytania Niemcy Polska 0 = Nie gotowe -36 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności Brazylia 20 Japonia 30 0 = Nie ważne 40 Raczej ważne (33.3) 50 Chiny 60 Ważne (66.6) 70 80 100 = Pilne 5 Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 63 Tradycyjne programy szkoleniowe i wspierające rozwój nie nadążają za zmianami w otoczeniu biznesowym. Kompetencje pracowników decydują o sukcesie firmy, ale ich zbudowanie trwa lata Jednym ze sposobów oceny konkurencyjności firmy jest zrozumienie, jakimi umiejętnościami, kompetencjami i potencjałem dysponują ich pracownicy.2 Firmy, które wiedzą jak przyciągać, utrzymać i rozwijać pracowników tak, aby zyskali oni wysoce specjalistyczne umiejętności technologiczne nie mają zwykle problemów z konkurencją ze strony innych firm - w niemal każdym sektorze. Za sukcesem rynkowym firmy Apple oraz Samsung stoi umiejętność przyciągania pracowników, którzy posiadają najlepsze na rynku umiejętności w obszarach takich, jak inżynieria, innowacje i marketing. Firma Amazon utrzymuje wysokie wyniki poprzez inwestowanie w rozwój kompetencji, aby lepiej wykorzystać najnowsze technologie i dostępne dane oraz poprawić doświadczenie użytkownika. Google stało się liderem rynku, ale najpierw stało się pożądanym i atrakcyjnym pracodawcą dla osób, które posiadają unikalne umiejętności w zakresie wprowadzania i rozwoju innowacji, technologii oraz biznesu. Ponieważ środowisko, w którym funkcjonuje biznes staje się coraz bardziej złożone, zmieniają się i szybciej niż wcześniej dezaktualizują umiejętności i kompetencje pracowników. Nasze globalne badanie Trendy HR 2014 wskazuje, że respondenci dobrze rozumieją to wyzwanie: 75 procent z nich uważa, że problemy związane 64 z budowaniem kompetencji pracowników są pilne lub ważne. Jednak tylko 15 procent uważa, że ich organizacje są gotowe, aby stawić czoła temu wyzwaniu. Owa luka pomiędzy zrozumieniem problemu a deklarowaną gotowością do stawienia im czoła jest w szczególności duża w przypadku dużych gospodarek takich, jak Japonia, Brazylia, Wielka Brytania, Afryka Południowa oraz Stany Zjednoczone (wykres 1). Skąd ta luka? Po pierwsze, wiele organizacji popełnia błąd, wierząc, że mogą wypełnić braki w odpowiednich kompetencjach, zatrudniając „właściwą osobę” na rynku, na którym działają. Jednak, to tradycyjne podejście staje się coraz częściej grą zero – jedynkową, a zwycięzców jest równie wielu, co przegranych. Nawet, jeśli firma zidentyfikuje właściwe osoby, musi je najpierw przyciągnąć i zainteresować pracą właśnie w tej organizacji, konkurować z innym pracodawcami oraz wyszkolić, jeśli już uda się je zatrudnić. Widoczne opóźnienia w wypełnianiu braków odczuwanych przez firmy sugerują, że stare podejście już się nie sprawdza. Po drugie, zbudowanie solidnych umiejętności i kompetencji pracowników trwa wiele lat. Przedstawiciele jednego z dużych koncernów naftowych zauważyli że, ze względu nadługoletnie inwestycje w kluczowe procesy oraz technologie, wyszkolenie nowego inżyniera – tak, aby był on w pełni samodzielny i osiągał jak najlepsze wyniki, trwa od pięciu do siedmiu lat.3 Po trzecie, wiele firm nie stworzyło programów wspierających rozwój, które rozwijałyby kompetencje im niezbędne w ciągły i trwały sposób. Tradycyjne programy szkoleniowe i wspierające rozwój nie nadążają za zmianami w otoczeniu biznesowym. Kompetencji i umiejętności na najwyższym poziomie nie buduje się poprzez doraźne szkolenia, ale przez kształcenie ustawiczne, kontakty, doświadczenie i odpowiednie środowisko. Firmy mają możliwość tworzenia bardziej zintegrowanych strategii rozwoju pracowników, które obejmują szkolenia formalne i nieformalne, dzielenie się wiedzą ekspercką, praktyki zawodowe, stałe wspieranie pracowników, aby osiągali lepsze wyniki, a także coaching. naftowe, przedsiębiorstwa użyteczności publicznej oraz sektor wytwórczy na przykład, tworzą plany sukcesji obejmujące szeroki zakres różnych stanowisk specjalistycznych. Planowanie sukcesji: wykraczanie poza kadrę zarządzającą W ramach podejścia typu „łańcuch dostaw”, firmy badają dostępne na wszystkich poziomach kompetencje i umiejętności oraz przewidują luki, które mogą pojawić się w przyszłości. Kiedy luki te są już widoczne, firmy mogą ustalić gdzie i jakich umiejętności będą potrzebować w przyszłości. Biorąc pod uwagę ogromne wyzwanie, jakim jest znalezienie odpowiedniego pracownika, w połączeniu z długim czasem, jaki potrzebny jest do jego rozwoju oraz wykształcenia w nim pożądanych umiejętności, zarządzanie sukcesją wykraczać powinno daleko poza kręg kadry zarządzającej. W przeszłości, planowanie sukcesji ograniczało się do identyfikacji osób z dużym potencjałem przywódczym oraz do wspierania ich rozwoju, tak, aby objęli w przyszłości stanowiska kierownicze. Zamiast koncentrować się tylko na tych najwyższych pozycjach, planowaniem sukcesji objęte powinny być także inne, kluczowe z punktu widzenia interesu firmy role: specjaliści w zakresie najnowszych technologii, pracownicy mający bezpośredni kontakt z klientem oraz eksperci operacyjni i menedżerowie projektów. Koncerny Tworzenie globalnego łańcucha dostaw kompetencji i umiejętności Biorąc pod uwagę niedostatek najbardziej pożądanych na rynku umiejętności i wysoki na nie popyt, roczny cykl szkolenia i planowania rozwoju pracowników zastępowany jest podejściem typu “łańcuch dostaw». Podejście to zakłada systematyczność i ciągłość procesu, zamiast jednego corocznego spotkania. Jak widać na wykresie 2, kadra zarządcza biorąca udział w naszym badaniu, uważa, że ich firmy wykonują należytą pracę przy identyfikowaniu brakujących kompetencji i wiedzą gdzie szukać wykwalifikowanych pracowników. Jednak muszą one walczyć o dostęp do tych umiejętności. Aby sprostać temu wyzwaniu, organizacje mogą szukać pożądanych kompetencji zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz, sprawdzając nowe metody umożliwiające dostęp do talentów, budowanie ustawicznych programów szkoleniowych, i czyniąc liderów „mistrzami rozwoju kompetencji” w ich własnych zespołach. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 65 LEKCJE Z LINI FRONTU Niemiecki model staży propaguje wczesne szkolenie pracowników Niemiecki model praktyk stał się standardem dla programów kształcenia pracowników. Postrzegany jako siła napędowa imponującego wzrostu eksportu Niemiec, niemiecki model opiera się na bliskiej współpracy pomiędzy szkołami średnimi a lokalnymi firmami i fabrykami. Teraz, niektóre elementy tego modelu przeszczepiane są na grunt zagraniczny, w tym do Stanów Zjednoczonych.5 Wiąże się to z tym, że niemieckie firmy takie, jak Siemens i Volkswagen dążą do zapewnienia silnego powiązania amerykańskich szkół z ich zagranicznymi fabrykami w tych regionach Stanów Zjednoczonych, gdzie posiadają swoje fabryki. Przemysł naftowy i gazowy przejmuje odpowiedzialność za rozwój pracowników Szybki rozwój przemysłu naftowego i gazowego tworzy presję na rozwój nowych kompetencji i umiejętności. Jak wskazaliśmy w jednym z wcześniejszych przykładów, w przemyśle naftowym wyszkolenie już doświadczonego inżyniera tak, aby był w pełni samodzielny 66 i poruszał się pewnie wśród wszystkich specyficznych dla firmy standardów, zabiera od pięciu do siedmiu lat – prawie tyle, co zdobycie tytułu naukowego. Aby rozwiązać problem chronicznego braku najbardziej poszukiwanych umiejętności, przemysł naftowy i gazowy stał się pionierem w staraniach, aby szkolenia pracowników rozpocząć już w szkole. Począwszy na szkole średniej – a nawet na poziomie szkół podstawowych, firmy z tego sektora przeznaczają konkretne środki, aby wzbudzić w uczniach zainteresowanie matematyką i innymi naukami ścisłymi. Wszystko po to, aby zbudować szerszą potencjalną bazę talentów - osób ze ścisłym wykształceniem i technicznymi umiejętnościami, od których uzależniony jest rozwój sektora w przyszłości.6 Niektóre firmy kierują te programy na rynki lokalne – tam, gdzie wydobywa się ropę i gaz. Wszystko po to, aby rozwijać talenty lokalnie, a nie liczyć na to, że braki w dostępnych umiejętnościach wypełnią ekspaci. Od czego zacząć Firmy mają różne doświadczenia w tworzeniu łańcucha dostaw kompetencji i umiejętności. Oto kilka przydatnych wskazówek: •Zrozum aktualne i przyszłe braki w umiejętnościach: Zacznij od zidentyfikowania kluczowych segmentów pracowników, następnie zastanów się, jakie będzie na nich zapotrzebowanie i spodziewana podaż. Weź to pod uwagę przy przewidywaniu tempa rozwoju firmy czy migracji klientów. •Dostosuj pracę do dostępnych umiejętności: Przeprowadź szerszą analizę dostępnych na świecie oraz w twoim kraju technicznych i specjalistycznych kompetencji. Sprawdź różne dostępne zasoby pracowników – takie jak osoby pracujące w niepełnym wymiarze godzin lub te, które przeszły już na emeryturę. Rozwijaj relacje ze szkołami wyższymi i średnimi, aby tworzyć ławkę potencjalnych pracowników a instytucjom edukacyjnym pomóc przygotować pracowników, którzy będą w stanie sprostać zmieniającym się wymaganiom biznesu. •Rozwijaj globalny łańcuch dostaw: Zidentyfikuj gdzie zlokalizowani są pracownicy posiadający kluczowe dla twojej organizacji umiejętności i kompetencje oraz ustal jakie są ich oczekiwania. Zastanów się gdzie i jak ulokować pracę, aby jak najlepiej wykorzystać potencjał dostępnych tam pracowników. Rozwijaj nowe centra talentów na rynkach wschodzących. Współpracuj z lokalnymi i globalnymi szkołami wyższymi oraz innymi instytucjami, aby budować bazę kandydatów do pracy w twojej organizacji. Rozważ wykorzystanie strategi “acqui-hire”, dzięki której twoja firma może przejąć cały zespół pracowników przejmowanej organizacji. •Rozszerz horyzont czasowy: Oceń jak długo zajmie twojej firmie zbudowanie pełnego zestawu umiejętności i kompetencji (czas do osiągnięcia doskonałości) oraz określ, jakie wykształcenie, doświadczenie i kontakty będą niezbędne do zbudowania tych kompetencji. •Wspieraj proces stałego rozwoju kompetencji: Stwórz środowisko i kulturę ciągłego uczenia się. Zachęcaj wszystkich pracowników, aby stali się menedżerami talentów. Oceniaj liderów i pracowników w twojej organizacji poprzez ich zdolność do „budowania” raczej niż tylko „konsumowania” umiejętności.7 Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 67 KONKLUZJA Biorąc pod uwagę złożoność otoczenia ekonomicznego oraz perturbacje w gospodarce światowej, nie jest zaskoczeniem, że budowanie kompetencji pracowników w skali globalnej okazało się jednym z trzech największych wyzwań zidentyfikowanych w naszym badaniu. Problemem są umiejętności: znalezienie ich, dostęp do nich, ich rozwijanie oraz przystosowanie do nich charakteru pracy. Firmy, które uświadomiły sobie istnienie braków kompetencji mogą stworzyć globalny łańcuch dostaw umiejętności, aby zaspokoić najbardziej pilne potrzeby. Łańcuch ten może być uzupełniony przez niewykorzystane dotąd zasoby zlokalizowane w różnych częściach świata, przez tworzenie nowych innowacyjnych metod pracy, które zapewnią dostęp do szerszej bazy talentów oraz rozwój umiejętności pracowników – od tych początkujących aż po najbardziej doświadczonych. 68 Autorzy Josh Bersin, dyrektor i założyciel Bersin by Deloitte Bersin by Deloitte, Deloitte Consulting LLP [email protected] Jen Stempel Deloitte Consulting LLP [email protected] Bernard van der Vyver, globalny lider zespołu Learning Solutions Deloitte Consulting BV [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 69 Przypisy 1. Richard Dobbs, Anu Madgavkar, Dominic Barton, Eric Labaye, James Manyija, Charles Roxburgh, Susan Lund oraz Siddarth Madhav, The world at work: Jobs, pay and skills for 3.5 billion people, czerwiec 2012, http://www.mckinsey. com/insights/employment_and_growth/ the_world_at_work. 2. David Mallon, Janet Clarey oraz Mark Vickers, The high-impact learning organization maturity model®, Bersin & Associates, sierpień 2012, www.bersin. com/library or www.bersin.com/hilo. 3. Rozmowy, które pracownicy Deloitte przeprowadzili z kadrą zarządczą firm sektora paliwowego i gazowego, farmaceutycznego oraz produkcyjnego. 4. Ibid. 70 5. Vanessa Furhmans, “Germany’s New Export: Job Training,” Wall Street Journal, 14 czerwiec 2012, http://online.wsj. com/news/articles/SB10001424052702 303665904577452521454725242. 6. American Petroleum Institute, “Local community and career development programs,” http://www.api.org/environmenthealth-and-safety/environmentalperformance/public-private-partnerships/ educational-partnerships/local-community. 7. Organizacje z silną funkcją zarządczą, które koncentrują się na szkoleniu osiągają dwa lub trzy razy lepsze wyniki niż konkurenci w obszarze: obsługi klienta, innowacji oraz wyników finansowych. David Mallon, High-impact learning culture: The 40 best practices for creating an empowered enterprise, Bersin & Associates, czerwiec 2010, www.bersin. com/library lub www.bersin.com/hilc. Przyciągaj i angażuj Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 71 72 Nowe sposoby pozyskiwania talentów Zastosuj nowe podejście odpowiednie dla nowego pola bitwy o talenty • Firmy, które chcą rekrutować i pozyskiwać talenty muszą teraz konkurować na nowym polu bitwy – w nowej rzeczywistości ukształtowanej przez globalną sieć talentów i mediów społecznościowych, zdefiniowanej przez marki pracodawców i zmieniające się perspektywy kariery. • Sześćdziesiąt procent respondentów naszego badania zrewidowało, albo aktualnie rewiduje i reorganizuje strategie pozyskiwania talentów w swoich organizacjach, a kolejne 27 procent rozważa takie zmiany. • W obliczu niedoboru kluczowych umiejętności oraz szybko zmieniającego się zapotrzebowania na pracowników, firmy, które nie zdołają dostosować się do nowej sytuacji mogą mieć problemy z przyciąganiem potrzebnych im pracowników i umiejętności oraz dostępem do nich. Na rynku wciąż brakuje pracowników z najbardziej pożądanymi umiejętnościami. Pracownicy najbardziej poszukiwani mają, więc opcje wyboru. Łatwo mogą też ustalić prestiż marki pracodawców, nawet bez wizyty w ich biurze. Jednocześnie, Internet zrewolucjonizował sposób, w jaki szukający pracy poznają potencjalnych pracodawców i w jaki składają aplikacje. Pod wieloma względami, rekrutowanie i zapewnienie sobie dostępu do talentów jest jednym z najważniejszych celów firm. Bez zapewnienia sobie kluczowych z punktu widzenia ich interesu, umiejętności i kompetencji, firmy nie mogą myśleć o wzroście. W nowym otoczeniu, stare sposoby rekrutowania, pozyskiwania i dostępu do talentów nie są już skuteczne. Firmy, które nie dostosują się do nowych warunków, mogą mieć problemy z przyciąganiem pracowników i umiejętności, których potrzebują oraz dostępem do nich. Kadra zarządzająca wydaje się być świadoma wyzwania, przed jakimi stoją ich firmy: 58 procent respondentów aktualnie reorganizuje (31 procent) lub rozważa zmiany (27 procent) w strategii rekrutacji i pozyskiwania talentów (wykres 1). Wykres 1. Większość firm zmienia lub dokonuje przeglądu strategii rekrutacji i pozyskiwania talentów „Kiedy ostatnio zmienili Państwo strategię oraz proces pozyskiwania talentów?” Liczba respondentów Zaktualizowane w ciągu 489 ostatnich 18 miesięcy 29% Aktualnie zmieniane 535 31% 27% Zmiana jest rozważana 454 Nie ma planów rewizji 185 Nie dotyczy 40 11% 2% Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 73 Wykres 2. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Pozyskiwanie i dostęp do talentów Siatka luki w zdolności Wielka Brytania -35 Japonia -34 Kanada -34 RPA -28 Urugwaj -27 Stany Zjednoczone -27 Chile -26 Pozostałe państwa -26 Polska -26 Szwajcaria -26 Holandia Luksemburg -24 -23 Chiny -23 Meksyk -23 Belgia -22 Argentyna -21 Indie -20 Niemcy -17 Australia -17 Hiszpania -16 Irlandia -16 -13 Kenia 70 60 Kenia Raczej gotowe (50) Brazylia -38 Australia 50 Portugalia Hiszpania Indie Szwajcaria Chile Meksyk Irlandia 40 Niemcy Belgia Kanada Chiny 30 Holandia RPA Polska Japonia 30 0 = Nie ważne Raczej ważne (33.3) 40 Pozostałe państwa Urugwaj Argentyna 0 = Nie gotowe -44 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności 50 Wielka Brytania Brazylia Stany Zjednoczone Luksemburg 60 Ważne (66.6) 70 100 = Pilne Portugalia Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. 74 Niemniej jednak, niewielu liderów - zarówno HR, jak i na poziomie zarządczym twierdzi, że ich firmy są obecnie w stanie dostosować się do nowych realiów pozyskiwania talentów. Kadra zarządzająca w Brazylii, Wielkiej Brytanii, Japonii, Afryce Południowej i Kanadzie doskonale zdaje sobie sprawę z pilnej potrzeby zmiany strategii, ale pozostaje w tyle za innymi krajami, jeśli chodzi o deklarowaną gotowość do wprowadzania zmian (wykres 2). Aby odnieść sukces w tym nowym środowisku, firmy powinny stale przyciągać nowe talenty i „re-rekrutować” talenty, który są już częścią organizacji. Tradycyjne metody rekrutacyjne są zastępowane przez strategiczną funkcję „pozyskiwania talentów”, która koncentruje się na budowaniu marki pracodawcy, pozyskiwaniu pracowników w nowy sposób - przy użyciu mediów społecznościowych, na tworzeniu szans dla kandydatów wewnętrznych oraz na wykorzystywaniu możliwości polecania nowych pracowników przez osoby już zatrudnione w firmie i tworzeniu systemu rekomendacji. Proces pozyskiwania talentów jest także rozbudowywany, ponieważ firmy szukają nowych sposobów, aby angażować i zyskać dostęp do potencjalnych pracowników, w tym na przykład poprzez joint ventures, różnego rodzaju kontrakty, współpracę z freelancerami oraz poprzez tzw. „otwarte źródła” (z ang. „open source talent”), czyli społeczności internetowe otwarte dla wszystkich użytkowników Internetu na całym świecie, a także dla organizacji poszukujących pracowników, konkretnych umiejętności oraz kompetencji.1 Takie nowe podejście przesuwa granice, które ograniczały do tej pory proces rekrutacji i zakłada Wykres 3: Umiejętności pozyskiwania talentów Liczba respondentów Budowanie silnej i związanej ze środowiskiem lokalnym 691 marki pracodawcy 36% Zapewnienie, że osoby odpowiedzialne za rekrutację są 682 odpowiednio przygotowane 37% Wykorzystanie narzędzi społecznościowych do zamieszczania ogłoszeń rekrutacyjnych 687 oraz pozyskiwania talentów Wykorzystanie pracowników pracujących w niepełnym wymiarze 642 godzin, freelancerów oraz pracowników firm zewnętrznych Wykorzystywanie zintegrowanych procesów i systemów rekrutacyjnych 604 w oddziałach firmy na całym świecie Wykorzystanie analityki 684 do rekrutacji i zatrudniania 17% 47% 9% 54% 12% 50% 38% 10% 47% 43% 8% 43% 50% 7% 39% 54% % ogólnej liczby odpowiedzi Ocena dyrektorów HR poziomu zaawansowania metod pozyskiwania talentów Słabo Odpowiednio Doskonale Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 75 wykorzystanie nowych modeli zatrudnienia i nowych typów relacji do zapewnienia sobie dostępu do pożądanych umiejętności oraz idei. Firmy, które odnoszą największe sukcesy inwestują w budowanie unikalnych i skutecznych sposobów pozyskiwania najbardziej pożądanych pracowników. Jednym z innowacyjnych sposobów stworzenia „społeczności talentów” jest wykorzystanie sieci społecznościowych i zwrócenie się zarówno do pracowników pełnoetatowych, jak i niezależnych podwykonawców czy osób, które zakończyły już swoje życie zawodowe. Społeczność, którą stworzyła na przykład firma AT&T przyciąga potencjalnych kandydatów, oferując wirtualną przestrzeń do dyskusji – forum, na którym użytkownicy dyskutują o najnowszych trendach w telekomunikacji oraz technologiach mobilnych, także w sposób przewrotny i humorystyczny. 76 Wiele firm wykorzystuje także portale takie, jak LinkedIn, Facebook, Twitter, Glassdoor, Google, budując swój wizerunek pożądanego pracodawcy, a także aby znaleźć najlepszych pracowników i jak najlepiej pozycjonować swoją firmę w oczach tych, którzy nie szukają aktywnie pracy. Organizacje te wdrażają programy referencyjne a ich kadra zarządzająca aktywnie uczestniczy w wydarzeniach rekrutacyjnych na uniwersytetach – takich, jak targi pracy czy spotkania z pracodawcą. Nieco więcej niż sześciu na dziesięciu przedstawicieli kadry zarządzającej (62 procent), którzy wzięli udział w naszym globalnym badaniu potwierdziło, że wykorzystuje narzędzia i media społecznościowe szukając najlepszych kandydatów. Zaczynają także wykorzystywać narzędzia analityczne w procesie rekrutowania pracowników, ich wdrażania do pracy oraz utrzymywania w firmie, ale większość (54 procent) uważa, że ich firmy wciąż radzą sobie słabo w tym obszarze (wykres 3). Od rekrutacji do marketingu Walka o talenty zaostrza się, dlatego pozyskiwanie pracowników staje się każdego dnia zajęciem związanym coraz ściślej z marketingiem. Narzędzia wspierające budowanie relacji z potencjalnymi pracownikami budują wizerunek firmy, opowiadając historię i dostarczając produkty, które mają przyciągać pracowników i utrzymywać ich zainteresowanie - od momentu pierwszego kontaktu z firmą aż do momentu, kiedy postanowią przesłać do firmy swoją aplikację i dołączą do firmy. Firmy takie jak Ford czy Delphi prowadzą na przykład blogi, które mają przyciągnąć fanów motoryzacji, inżynierów oraz pracowników produkcji - czyli grupy, które mogą być zainteresowane karierą w przemyśle motoryzacyjnym. Specjaliści odpowiedzialni za rekrutację i pozyskiwanie najlepszych pracowników wykorzystują wiele technik marketingowych, aby przyciągać talenty i coraz częściej współpracują bezpośrednio z marketingiem korporacyjnym. Odwiedzają uniwersytety i ogłaszają się na uczelniach wyższych, inwestują w targetowane kampanie w mediach społecznościowych (LinkedIn, Facebook, Google, Yahoo). Wszystko po to, aby zabierać pracowników konkurencji, docierać do mniejszości czy osób, które zakończyły aktywne życie zawodowe. Podobnie jak marketing wspiera proces sprzedaży, tak marketing rekrutacyjny przyciąga do firmy nowych pracowników. Marketing rekrutacyjny redukuje również koszty związane ze staffingiem (procesem definiowanym jako pozyskiwanie pracowników, ich wdrożenie oraz utrzymanie w firmie – wszystko po to, aby zapewnić firmie możliwość osiągania jak najlepszych wyników), pomaga firmie przyciągać jak najlepszych kandydatów i wspiera retencję. Pozwala także stworzyć sieć kontaktów – miedzy innymi pracowników nie zainteresowanych pracą na pełen etat, a tym samym znacznie ułatwia pracę działu rekrutacji. Z perspektywy potencjalnego pracownika, sieci społecznościowe ułatwiają kandydatom dostęp do firmy. Jeśli firma ma problem rekrutacyjny, nie jest to wyłącznie problem HR. To także problem całego zarządu. Najbardziej pożądani pracodawcy traktują swoja markę pracodawcy jak markę produktu. Analizują wszystkie jej aspekty, próbują ją jak najlepiej zrozumieć, doskonalą ją i zarządzają nią z pełnym zaangażowaniem oraz dostosowują się do specyfiki każdego miejsca, w którym prowadzą biznes. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 77 LEKCJE Z LINI FRONTU Producenci samochodów wykorzystują sieci społecznościowe, aby pozyskiwać pracowników Firma General Motors, próbując zwiększyć produkcję swojego flagowego produktu, elektrycznego samochodu Volt, stanęła wobec dużego wyzwania rekrutacyjnego: braku inżynierów i naukowców. Przyciągnięcie do Detroit talentów z Doliny Krzemowej oraz innych ośrodków naukowych okazało się początkowo nie lada problemem. Odpowiedzią GM było wsparcie procesu rekrutacyjnego poprzez stworzenie społeczności talentów, co pomogło przyciągać do firmy coraz większą liczbę pracowników z najbardziej pożądanymi umiejętnościami. W procesie tworzenia tej społeczności, firma poprosiła swoich pracowników – inżynierów oraz pracowników pionu technicznego, aby napisali o tym jak wygląda ich praca, z naciskiem na to jak ciekawe jest to zajęcie i ile możliwości oferuje. Pracownicy pisali także o wysokim poziomie życia w Detroit, względnie niskich kosztach utrzymania na przedmieściach tego miasta, wielu atrakcjach kulturalnych, jak również zawodowych drużynach sportowych związanych z Detroit. 78 Stopniowo, firma zbudowała mocna sieć talentów, wzmacnianą przez media społecznościowe. Nowe informacje o firmie były udostępniane coraz większej liczbie osób, a sieć talentów systematycznie rozrastała się. Takie podejście pomogło firmie GM zatrudnić zakładaną ilość pracowników oraz wykonać na czas wszystkie zadania. Ambasadorzy firmy zapewniają kreatywne rozwiązania problemów związanych z potrzebami rekrutacyjnymi Red Hat to pierwsza firma, tworząca oprogramowanie typu open source. Jej roczne przychody sięgnęły poziomu 1 miliarda USD. Firma planuje zatrudnić w bieżącym roku finansowym od 600 do 800 pracowników, co oznacza, że musi walczyć o talenty. Kluczowym składnikiem strategii sourcingowej firmy jest wewnętrzny program referencyjny, nazwany Ambasadorzy Red Hat. Program ten gwarantuje dwa bonusy pieniężne, specjalne na ten cel zaprojektowane pamiątki z logo Red Hat oraz miejsce w radzie Ambasadorów Red Hat każdemu pracownikowi, który przyciągnie do firmy nowego pracownika. Program spotkał się z ogromnym zainteresowaniem pracowników a ponad połowa wszystkich nowych pracowników Red Hat zatrudniona została właśnie dzięki programowi poleceń.2 Od czego zacząć Przed erą mediów społecznościowych i technologii mobilnych, prawie 45 procent kandydatów składało aplikacje, wykorzystując urządzenia mobilne. Firmy umieszczały ogłoszenie rekrutacyjne na internetowych stronach dedykowanych karierze. Dziś już to nie wystarczy. Firmy, które chcą przyciągać najlepszych szukają alternatywnych sposobów dotarcia do talentów. Oto kilka praktycznych wskazówek: •Potraktuj rekrutację jak marketing: Współpracuj z marketingiem korporacyjnym tak, aby stworzyć zintegrowaną strategię marketingowo - rekrutacyjną, która pozwoli przyciągnąć do twojej firmy nowych pracowników, nie tylko klientów. •Bądź innowacyjny - kto i gdzie: Rozszerz obszar poszukiwania kandydatów. Jakich pracowników poszukujesz? Czy są miejsca, w których można jeszcze szukać kandydatów – takich, którym możesz zapewnić odpowiednie szkolenie? Czy wiesz gdzie szukać podwykonawców (freelancerów), którzy będą wspierać twoja firmę, ale nie będziesz musiał ich zatrudniać? Szukaj na całym świecie – w różnych sektorach i branżach. •Wyjdź poza Facebook – znacznie dalej: Prawie każda firma korzysta z sieci społecznościowych. Liderzy wykorzystują także media społecznościowe do budowania społeczności osób zainteresowanych firmą i jej produktami takich, którzy mogą stać się w dłuższej perspektywie pracownikami firmy. •Wykorzystaj zarządzanie dużą ilością danych do rozwoju sieci talentów: Firmy mogą wykorzystać narzędzia do analizy danych dostępne na portalach takich jak LinkedIn, Facebook, Entelo, Gild, TalentBin, Work4, Identified i poszukiwać kandydatów na całym świecie.4 Wykorzystaj dostępne metody i narzędzia do zarządzania dużą ilością danych, aby znaleźć i ocenić kandydatów, którzy reprezentują styl pracownika, jakiego poszukujesz.5 Zastosuj narzędzia analizy, aby zidentyfikować najbardziej obiecujące źródła talentów, poznaj nowe metody i techniki prowadzenia rozmów z potencjalnymi kandydatami. •Utrzymuj i poszerzaj ławkę kandydatów: Korzystaj z systemów zarządzania relacjami, aby rozwijać zainteresowanie firmą i angażować potencjalnych kandydatów. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 79 KONKLUZJE Dostęp do najbardziej pożądanych pracowników oraz sposoby ich pozyskiwania zmieniły się diametralnie pod wpływem zmian na rynkach globalnych - w wyniku niedoboru najbardziej pożądanych umiejętności oraz w rezultacie pojawienia się nowych metod pracy, rosnącego znaczenia mediów społecznościowych oraz marki pracodawcy. Aby sprostać wyzwaniom, zespoły HR muszą zmienić swój sposób myślenia – na bardziej zorientowany na marketing, innowacje, media społecznościowe, oraz przyjąć bardziej globalne podejście do pozyskiwania talentów. Będzie wymagało to nowej filozofii w rekrutacji oraz większego zaangażowania pracowników i liderów firmy. 80 Autorzy Lisa Barry, globalny lider zespołu Talent, Performance, and Rewards Deloitte Touche Tohmatsu [email protected] Udo Bohdal-Spiegelhoff, lider zespołu Human Capital, Deloitte Germany Deloitte Germany [email protected] Robin Erickson, zastępca prezesa, Talent Acquisition research Bersin by Deloitte, Deloitte Consulting LLP [email protected] Kim Lamoureux, zastępca prezesa, Leadership and Succession research Bersin by Deloitte, Deloitte Consulting LLP [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 81 Przypisy 1. Deloitte, The open talent economy, Human capital trends 2013: Leading indicators, Deloitte, kwiecień 2013, http://www. deloitte.com/view/en_US/us/Services/ consulting/human-capital/268bfb80ddbcd 310VgnVCM2000003356f70aRCRD.htm. 2. Robin Erickson, Using data-driven alternative sourcing solutions to find high-tech talent: How Red Hat’s talent acquisition team leverages new high-tech tools to identify highly skilled global candidates, Bersin by Deloitte, styczeń 2014, www.bersin.com/library. 82 3. Rozmowy z klientami prowadzone przez ekspertów Bersin by Deloitte. 4. LinkedIn, Facebook, Entelo, Gild, TalentBin, Work4 oraz Identified to przykłady firm, które oferują zaawansowane narzędzia do analizy dużych baz danych, pomagajace znaleźć pracowników z konkretnymi umiejętnościami. 5. Josh Bersin, The science of fit: Using psychology to replicate high performance, Bersin & Associates, maj 2011, www.bersin.com/library. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 83 Coś więcej niż tylko utrzymanie pracowników w firmie Spraw, aby twoi pracownicy odkryli w sobie pasję i daj im poczucie celu •Firmy na całym świecie zdają sobie sprawę z faktu, że zaangażowanie pracowników ma kluczowe znaczenie. Globalne badanie Deloitte wskazuje, że dla członków zarządu „utrzymanie pracowników i ich zaangażowanie w pracę” jest drugim najważniejszym priorytetem. •Wysiłki skupiające się na utrzymaniu pracowników w firmie mogą jednak być źle lokowane. Firmy powinny przejść od strategii „utrzymać pracowników” do „przyciągnąć i zaangażować talenty”, wykorzystując środki, które wspierają budowanie lojalności pracowników, pomagają dopasować cele i doświadczenie pracowników do celów firmy, zapewnią im pracę, która będzie ich angażowała oraz takie, które wspierają tworzenie korporacyjnej kultury rozwoju i wzrostu. •Decyzję o tym czy pozostać z obecnym pracodawcą, pracownicy podejmują każdego dnia. Wpływa na to ich motywacja i produktywność. Pokolenie Millennials w szczególności, poszukuje zajęcia, które inspiruje, daje pasję i pozwala im realizować ich cele zawodowe, osobiste i społeczne.1 W ostatnich latach, szczególnie duże firmy uświadomiły sobie jak ważne są starania, aby utrzymać przy sobie pracowników. Oczywistym stało się dla nich, że, podczas gdy praca staje się coraz bardziej zależna od specjalistycznej wiedzy, koszt zastąpienia pracownika jest wysoki. Zespoły HR koncentrowały się przede wszystkim na współczynniku utrzymania pracowników i szukaniu najlepszych metod zarządczych, aby ograniczyć rotację pracowników. Rzeczywiście, w dobie rosnącego entuzjazmu dla narzędzi analitycznych, łatwość obiektywnego pomiaru retencji pracowników, pomogła nadać mu najwyższy priorytet. Pomijając fakt, że nie można polegać do końca wyłącznie na wskaźnikach retencji pracowników, otwarte pozostaje pytanie czy retencja jest obszarem, na którym powinni koncentrować się pracodawcy. Coraz powszechniejsze staje się przekonanie, że koncentrowanie się wyłącznie na problemie retencji pracowników może pociągać za sobą inwestycje w narzędzia i inicjatywy, które nie są do końca wartościowe – jednocześnie zapominając o tych obszarach, które przynosić mogą większe korzyści. Część problemu z myśleniem o retencji pracowników wiąże się z tym, że w dużej mierze odzwierciedla 84 on wojskowy styl zarządzania, który zakłada, że pracownicy rozważają zmianę pracy nieregularnie - w łatwych do przewidzenia okresach i cyklach. W dzisiejszych realiach jednak, pracownicy dokonują wyborów nieustannie, świadomie lub nie, decydują jak przywiązani są do swojej pracy i jak lojalni są wobec obecnej firmy. Poziom ich zaangażowania i motywacji poddany jest ciągłej fluktuacji związanej z przekonaniem pracownika, że firm dba o jego rozwój, że dzięki pracy zdobywa nową wiedzę. Dla pracownika równie ważna jest odpowiedź na pytanie czy firma naprawdę działa w imię wyższego dobra oraz obserwacja, jakiego rodzaju zachowania i postawy są wynagradzane. W biznesie opartym na wiedzy, pracownicy powinni być coraz bardziej zachęcani do częstego świadomego decydowania czy zostać, czy zmienić miejsce pracy. Liderzy HR powinni przeformułować metody wspierające utrzymanie w firmie pracowników i ich większe angażowanie w pracę. Najlepsi już mają tego świadomość i szukają sposobów, aby ciągle monitorować poziom zaangażowania i entuzjazm pracowników – zachęcać ich do większego zaangażowania oraz umiejętnie nim zarządzać. “ CFO pyta CEO: „Co się stanie jeśli zainwestujemy w rozwój naszych pracowników, a oni odejdą z firmy?” CEO: „A co stanie się jeśli nie zainwestujemy, a oni zostaną?” —— Źródło: “Peter Baeklund resourceful leadership,” http://www.peterbaeklund.com/. Pracownicy reprezentujący różne pokolenia i wyzwania z tym związane Przyciąganie i utrzymywanie przy jednym pracodawcy przedstawicieli pokolenia Millennials może być żmudnym wyzwaniem bez gwarancji powodzenia. Młodsi pracownicy stanowią aż do 34 procent globalnych zasobów siły roboczej. Odsetek ten zwiększy się do 75 procent do roku 2025.2 Ich oczekiwania i aspiracje względem pracy są inne niż te, które wyrażali przedstawiciele pokolenia X czy Baby Boomers. Około 70 procent osób - przedstawicieli pokolenia Millennials chce rozpocząć własną działalność gospodarczą, w którymś momencie kariery. Jedynie 20 procent chce pracować w firmach zatrudniających więcej niż 10 000 pracowników. Spłaszczanie hierarchii przywódczej w firmach, doprowadziło do sytuacji, w której prawie połowa spośród nich (45 procent) już piastuje kierownicze stanowiska. Ich koledzy i koleżanki z pokolenia Baby Boomers i pokolenia X w podobnym wieku zajmowali niższe stanowiska.3 Podobnie jak wcześniejsze pokolenia, nastawienie pokolenia Millennials do pracy uwarunkowane jest doświadczeniem kulturowym i wykształceniem pracowników, które zdobyli dorastając. Młodzi ludzie świetnie radzą sobie z najnowszymi rozwiązaniami technologicznymi. Dorastali w otoczeniu, które dawało możliwość porównywania i dokonywania najlepszego wyboru. Prawie nie pamiętają czasów, kiedy komunikatory internetowe, Twitter, Google i Facebook nie były częścią otaczającego ich świata. Cenią sobie innowacyjność. Lubią innowacyjne rozwiązania i narzędzia. Siedemdziesiąt osiem procent spośród nich - nieco ponad ¾ deklaruje, że wybierając pracodawcę, sprawdzają czy ich firmy są innowacyjne.4 Pokolenie Millennials szuka także pracodawców, którzy zapewnią im elastyczny czas pracy i poczucie niezależności; organizacji, które działają w kierunku realizacji konkretnych celów oraz zwracają uwagę na pojawiające się w ich otoczeniu wyzwania takie, jak niedobór zasobów, zmiany klimatyczne i równa dystrybucja dochodów.5 ” Pod wpływem postaw i oczekiwań pokolenia Millennials, firmy rewidują swoje programy wspierające rozwój liderów oraz zmieniają środowisko pracy. Sześćdziesiąt sześć procent respondentów naszego badania deklaruje, że ich zdolność zapewnia młodym ludziom specjalnie dostosowanych do ich potrzeb programów wspierających ich rozwój jest słaba. Co więcej, 58 procent przedstawicieli kadry zarządczej uważa, że ich organizacje posiadają słabe możliwości oferowania podobnych programów pracownikom młodszym, starszym czy ogółowi pracowników reprezentujących różne grupy wiekowe, podkreślają, że samo pokolenie Millennials nie jest jedynym wyzwaniem. Wydłużająca się przeciętna długość życia, coraz lepszy stan zdrowia starszych pracowników oraz konsekwencje kryzysu gospodarczego sprawiają, że coraz więcej osób decyduje się dłużej pozostać czynnymi zawodowo. Przewiduje się, że do roku 2025, liczba pracowników w wieku pomiędzy 55 a 64 lata wzrośnie o 89 procent, podczas gdy wzrost odsetka pracowników w wieku 65 i więcej będzie jeszcze większy.6 Pokolenie Baby Boomers coraz częściej powiela wzorce i przejmuje nastawienie do pracy od młodszych kolegów i koleżanek: 70 procent spośród nich deklaruje, że równowaga pomiędzy karierą i życiem prywatnym jest najważniejszym priorytetem. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 85 Wykres 1. Firmy walczą o to, aby zaszczepić w pracownikach pasję i poczucie celu Liczba respondentów Dopasowanie celów osobistych naszych 967 pracowników do celów korporacyjnych 38% Łączenie programów społecznych, 942 programów angażujących społeczności lokalne oraz programów korporacyjnych 38% Pomaganie pracownikom w znalezieniu 965 równowagi pomiędzy życiem osobistym a życiem zawodowym 40% 50% 47% 50% 12% 14% 10% % ogólnej liczby odpowiedzi Ocena dyrektorów HR poziomu zaawansowania programów wspierających retencję i zaangażowanie pracowników Słabo Odpowiednio Doskonale Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Ten trend widoczny wśród przedstawicieli Baby Boomers może być paradoksalnie światełkiem w tunelu, biorąc pod uwagę obawy dotyczące postępującego zjawiska drenażu mózgów, jakie wyrażają liderzy HR i menedżerowie funkcji biznesowych.7 Pracownicy, zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym wyrażają zaniepokojenie, że duża część ich pracowników (40 procent jest najbardziej konsekwentnie powtarzającą się liczbą) będzie kwalifikowało się do przejścia na emeryturę w ciągu najbliższych 5 lat. Oznacza to dla pracodawców utratę ich kontaktów, umiejętności, wiedzy, znajomości nieformalnych powiązań i systemów, dzięki którym organizacja funkcjonuje. Co (naprawdę) stoi za trendem od retencji do ponownego zatrudnienia? Pomimo wciąż wysokiej stopy bezrobocia trapiącej wiele gospodarek, większość korporacji zgadza się, że mamy do czynienia z tzw. paradoksem talentów (z ang. talent paradox). 86 W Kalifornii, która jest światowym centrum technologii, bezrobocie utrzymuje się na poziomie około 9 procent – jednocześnie brakuje 840 000 pracowników.8 Brakuje osób najlepiej wykształconych, posiadających specjalistyczną wiedzę. W obliczu takiego niedoboru talentów, firmy uświadomiły sobie, że zjawisko tzw. „niepożądanego odejścia pracowników” niesie ze sobą ogromne koszty i zaczęły szukać sposobów zatrzymania pracowników w firmie. Większość menedżerów, dyrektorów, prezesów - jak sami przyznali - ma w tym zakresie wiele do zrobienia. W globalnym badaniu Deloitte Trendy HR 2014, większość z nich oceniła swoje możliwości w zakresie retencji pracowników jako słabe lub wystarczające. Więcej niż 1/3 (38 procent) uważa, że ich firmy są słabe w łączeniu programów społecznych, korporacyjnych oraz tych dotyczących społeczności, w których działają. Tyle samo procent twierdzi, że ich firmy są słabe w dopasowaniu do siebie pracowników i celów korporacji. Czterech na dziesięciu (40 procent) ocenia, jako słabą umiejętność swojej firmy Wykres 2. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Retencja i zaangażowanie Siatka luki w zdolności -45 Brazylia -38 Chiny -33 Chile -31 Portugalia -31 Japonia -29 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności 65 60 RPA Polska -27 Kenia -27 Urugwaj -26 Meksyk -26 Wielka Brytania Niemcy -24 -24 Argentyna -23 Kanada -23 Stany Zjednoczone -22 Pozostałe państwa -20 Australia -14 Irlandia -13 Belgia -12 Hiszpania -8 -4 Szwajcaria Holandia Kenia Indie 50 Szwajcaria Urugwaj Kanada Irlandia Meksyk Belgia Luksemburg Australia 40 Chile Argentyna Wielka Brytania Stany Zjednoczone 35 0 = Nie gotowe Luksemburg -20 Hiszpania Holandia 45 Indie -20 Pozostałe państwa 55 Raczej gotowe (50) -28 RPA Portugalia Niemcy Brazylia Chiny Polska 30 0 = Nie ważne Raczej ważne (33.3) Japonia 40 45 50 55 60 65 Ważne (66.6) 70 75 80 100 = Pilne Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 87 wspierania pracowników w osiąganiu równowagi pomiędzy ich życiem osobistym a zawodowym (wykres 1). Pracownicy nie decydują się dziś na zmianę pracodawcy raz na kilka lat lub wtedy, kiedy spotka ich jakaś wyjątkowa sytuacja życiowa. We wschodzącej otwartej gospodarce talentów, 9 pracownicy - szczególnie ci, którzy posiadają bardzo ważne, istotne i aktualne umiejętności oraz kompetencje - niemal każdego dnia podejmują decyzję dotyczącą tego czy zostać przy swoim obecnym pracodawcy. Firma, która nie sprosta wyzwaniu inspirowania pracowników i rozwoju w nich pasji, ucierpi na tym, tracąc kluczowych z punktu widzenia interesu firmy pracowników. Należy spodziewać się, że będzie się to działo w coraz szybszym tempie w miarę jak gospodarka nabiera rozpędu. Wskaźniki dla biznesu i HR Dla coraz szybciej profesjonalizującej się funkcji HR, retencja pracowników jest szczególnie kuszącym celem, ponieważ, w przeciwieństwie do tak wielu obszarów zarządzania zasobami ludzkimi, jest to wskaźnik obiektywnie mierzalny. Wskaźniki efektywności w biznesie mogą dotyczyć także retencji pracowników oraz trendów, które są równie ważne jak wyniki finansowe. Szczególnie teraz, wraz z nadejściem ery analityki HR, inne mierzalne zjawiska jak historia wynagradzania pracowników, ocena wydajności, udział w szkoleniach mogą być korelowane z trendami dot. retencji. Większość departamentów HR bada także poziom zaangażowania pracowników, aby lepiej zrozumieć, jakie czynniki cenią oni sobie najbardziej i co może sprawić, że zdecydują się oni zmienić miejsce pracy. Analizy statystyczne mogą pokazać jak zmiany w poziomie zaangażowania pracowników przekładają się na wyższy lub niższy poziom retencji pracowników, a tym samym mogą umożliwić przedsięwzięcie odpowiednich działań. 88 Wyzwaniem jest połącznie retencji i informacji o zaangażowaniu z wynikami biznesowymi. Na przykład poprzez znalezienie sposobu na obniżenie rotacji pracowników w zespołach, w których rotacja jest bardzo wysoka – takich, które są kluczowe dla firmy. Podejście takie wymaga czegoś zdecydowanie więcej, niż corocznego badania zaangażowania pracowników. Zwiększenie poziomu elastyczności Zapewnienie pracownikom elastycznych warunków pracy jest jedną z najważniejszych konsekwencji starań, jakie podejmują firmy, aby utrzymać jak najwyższy poziom retencji pracowników. Nie ulega wątpliwości, że elastyczne warunki pracy stały się bardzo ważne dla większości pracowników - zarówno kobiet, jak i mężczyzn. W jednym z naszych ostatnich badań zapytaliśmy pracowników o to, co więcej mogłyby robić ich firmy, aby lepiej spełniać ich oczekiwania. Zarówno dla Baby Boomers, jak i dla pokolenia Millennials najważniejsze były elastyczne warunki pracy oraz równowaga pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym.10 Opinie te uzupełniają coraz częściej pojawiające się głosy, sygnalizujące ważne zmiany kulturowe. Jeden na pięciu pracowników, opiekuje się na przykład starszym rodzicem.11 Kobiety, które wybierają więcej wolnego czasu, kosztem niższych zarobków stanowią w Stanach Zjednoczonych prawie 60 procent amerykańskiej siły roboczej.12 Zmieniło się także nastawienie mężczyzn do pracy: 80 procent spośród nich zadeklarowało, że chcieliby pracować krócej.13 Siła celu Elastyczne warunki pracy, pomimo tego, że stają się coraz ważniejsze, nie wystarczą, aby zagwarantować odpowiedni poziom zaangażowania pracowników. Pracownik w XXI wieku, niezależnie od swojej pozycji w firmie, szuka czegoś więcej, niż równowagi pomiędzy pracą a życiem osobistym. Pracownicy szukają teraz „dobrej pracy” w znaczeniu takim, jak ujmują to autorzy tacy, jak Howard Gardner, Mihaly Csikszentmihalyi oraz Bill Damon, czyli miejsca pracy, które przynosi korzyści społeczeństwu. Jednym słowem, zaangażowanie to nie tylko wykonywanie pracy na akceptowalnych warunkach. To sama praca. Literatura skierowana do praktyków biznesu odzwierciedla tę zmianę. Świadomy Kapitalizm, autorstwa twórcy firmy Whole Foods Market, Johna Mackeya oraz Raja Sisodii, wskazuje na potrzebę angażowania się w handel tylko w sposób taki, który służy dobrze światu i społeczeństwu.14 Poprzednia książka R. Sisodii Firms of Endearment (współautorzy Jagdish Sheth oraz David Wolfem) przedstawia istotne dowody na to, że firmy społecznie odpowiedzialne, w obszarach takich, jak zaangażowanie i retencja pracowników oraz obsługa klienta radzą sobie znacznie lepiej niż konkurenci. Osiągają też większą dochodowość w długim okresie. Podtytuł książki: Jak najlepsze na świecie firmy zyskują na pasji i celu15 podsumowuje to podejście. Najbardziej utalentowani pracownicy chcą dziś pracy, w której będą mogli wykorzystać i rozwijać swoje zainteresowania, oraz takiej, która warta jest ich pasji. Firmy przetrwają, kiedy uda im się zdobyć podziw i szacunek. Kadra zarządcza na całym świecie zgadza się, że nadawanie pracy znaczenia poprawia poziom zaangażowania i retencji pracowników. Jednak, jedynie respondenci z Holandii, Szwajcarii, Hiszpanii oraz Belgii deklarują, że gotowość ich organizacji do stawienia czoła problemowi retencji – poprzez redefiniowanie zaangażowania tak, aby dostosować je do celów osobistych pracowników, celów społecznych oraz korporacyjnych – bliska jest ich poczuciu ważności tego problemu (wykres 2). Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 89 JAKIE KORZYŚCI WYNIKAJĄCE Z ELASTYCZNYCH FORM ZATRUDNIENIA UZYSKAŁA FIRMA ZAJMUJĄCA SIĘ DORADZTWEM PODATKOWYM Od roku 1991- kiedy powstała- aż do połowy pierwszego dziesięciolecia XXI wieku, firma specjalizująca się w doradztwie podatkowym, Ryan LLC cieszyła się stałym wzrostem przychodów i liczby pracowników, osiągając jednocześnie bardzo dobre wyniki w ocenie satysfakcji klientów. Kultura firmy oparta była na etosie ciężkiej pracy i aż do roku 2008 na dokładnym liczeniu oraz wynagradzaniu długich godzin spędzanych w biurze. Pomimo bardzo dobrego pakietu wynagrodzeń, firma zyskała renomę organizacji, która wykorzystuje wysoko wykfalifikowanych pracowników, co doprowadziło do problemów z rekrutacją nowych talentów. Wskaźniki rotacji pracowników rosły, a poziom satysfakcji spadał. Aby walczyć z tym negatywnym zjawiskiem, firma Ryan stworzyła program zapewniający pracownikom elastyczne warunki pracy, nazwany myRyan. Liczenie godzin spędzonych w pracy zostało zastąpione przez zestaw celów 90 finansowych, które pracownicy mieli osiągać oraz przez wskaźniki efektywności. Pracownicy mogą teraz pracować gdzie, kiedy i jak chcą, pod warunkiem, że osiągają założone wyniki. Elastyczne warunki pracy nie oznaczają jednak „działania w próżni”. Zespoły tworzą plany pracy i wytyczne dotyczące tego, jak będzie wyglądała ich praca razem. Odkąd firma wprowadziła program myRyan, wskaźniki zadowolenia zarówno pracowników, jak i klientów wzrosły, poziom fluktuacji pracowników spadł, obniżyły się koszty związane z rekrutacją i szkoleniem nowych pracowników. Ulepszenia te pomogły ponownie uczynić firmę Ryan pożądanym pracodawcą. Zgodnie z wewnętrznymi szacunkami, 85 procent nowych pracowników dołącza do firmy, przynajmniej częściowo, ze względu na program myRyan. Przychody firmy podwoiły się od dnia wdrożenia programu. Brenda Kowske, The flexible workplace delivers results: How Ryan, LLC transformed its workplace culture to increase earnings and retain its highly skilled employees, Bersin by Deloitte, August 2013, www.bersin.com/library. LEKCJE Z LINI FRONTU Sprawianie, aby elastyczność się opłacała W odpowiedzi na wyrażaną coraz częściej przez pracowników potrzebę elastyczności, innowacyjne firmy przeorganizowały swoje plany działań oraz zainwestowały w narzędzia, aby stworzyć warunki, w których niezależnie od miejsca, czasu i sposobu, praca zostanie wykonana. Niektóre firmy pozwalają brać pracownikom tak dużo urlopu, jak tego chcą. Firmy działające w wysoko wymagających sektorach oferują swoim pracownikom darmową żywność, dostęp do pralni czy siłowni w miejscu pracy oraz inne korzyści poprawiające kondycję fizyczną, w tym na przykład stoliki do gry w ping-ponga. Wszystko po to, aby pomóc pracownikom pozbyć się stresu związanego ze spędzaniem w biurze długich godzin. (Jeśli chcą Państwo przekonać się, że wprowadzenie elastycznych form zatrudnienia opłaca się, prosimy przeczytać rozdział „Jakie korzyści wynikające z elastycznych form zatrudnienia uzyskała firma zajmująca się doradztwem podatkowym”). W niektórych firmach etos „zrób to po swojemu” rozszerzony został do zapewnienia pracownikowi elastyczności w zaskakujących obszarach. Netflix pozwala pracownikom decydować o własnej polityce wydatków i wybierać preferowany mix wynagrodzenia i opcji na akcje. Premia na rozwój osobisty Pracownicy cenią również firmy, które wspierają ich rozwój osobisty. Młodzi ludzie w szczególności - ale pokolenie Baby Boomers także - wolą pracować dla organizacji, które inwestują w rozwój ich umiejętności oraz pozwalają utrzymać ich kompetencje na wysokim i pożądanym przez rynek poziomie, poprzez ciągłe szkolenia oraz stwarzanie okazji do rozwoju: Pracownicy szukają możliwości rozwoju i będą skłaniać się ku organizacjom, które zapewniają wiele możliwości, aby to zrobić. Retencja pracowników przestaje być także problemem. Jeśli pracownicy rozwijają się szybciej, niż mogliby w innej firmie, dlaczego mieliby zmieniać pracę? Jeśli firmy myślą poważnie o zatrudnianiu, utrzymaniu i rozwoju najlepszych, muszą patrzeć na siebie jak na platformy wzrostu dla talentów – miejsca gdzie pracownicy będą rozwijać się szybciej, niż mogliby gdzie indziej. To, z kolei, może stworzyć mechanizm samonapędzający się, ponieważ zmotywowani i wykwalifikowani pracownicy stwarzają więcej możliwości rozwoju.16 Badanie Deloitte przeprowadzone wśród przedstawicieli pokolenia Millennials pokazuje, że to wschodzące pokolenie liderów biznesu chce być przedsiębiorcze, obejmować role przywódcze oraz mieć okazje do tworzenia i wprowadzania innowacji. Tylko nieliczni będą długo pracować w jednej firmie; pozostali postrzegają pracę jako serię doświadczeń, które pomagają im się rozwijać. Najbardziej utalentowani pracownicy - niezależnie od ich wieku - chcą pracować dla pracodawców, którzy będą dbać o rozwój ich umiejętności i kompetencji poprzez ciągłe szkolenia, jak również wzbogacające ich możliwości pracy nad projektami w różnych działach firmy tzw. “tours of duty”, używając sformułowania, które zostało spopularyzowane przez Reida Hoffmana, założyciela LinkedIn. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 91 Potrzeba afirmacji Ludzie cenią sobie bycie docenianymi – i to nie tylko, albo nawet przede wszystkim nie w wymiarze finansowym. Firmy uczą się rozpoznawać i nagradzać osiągnięcia pracowników w bardziej znaczący sposób. Podczas gdy każdy pracownik chciałby zarabiać więcej, badania wykazały, że bardziej istotnym czynnikiem sprzyjającym retencji pracowników, niż wyższe od przeciętnego wynagrodzenie, jest kultura, w której ceni się pracowników. Firmy, które stworzyły silną kulturę doceniania pracowników i dziękowania im za dobrze wykonaną pracę mają o 31 procent niższy wskaźnik rotacji pracowników, niż ich konkurenci. Wszystko to zwiększa wydajność oraz obniża znacząco koszty związane z zatrudnianiem i wyszkoleniem nowych pracowników.17 92 To podejście, które na pewno poparłby Dan Pink, autor bestselleru Drive. Autor twierdzi, że najlepsi pracownicy chcą trzech rzeczy: autonomii, mistrzostwa i celu. Sztywne cele i plany „płacić za wyniki” mogą jego zdaniem w wielu sytuacjach faktycznie doprowadzić do obniżenia wydajności i mniejszej innowacyjności. Firma, w której ludzie chcą pracować pozwala pracownikom pracować niezależnie, koncentrować się na swoich mocnych stronach i dostosowywać się do dobrze rozumianych celów korporacyjnych. Od czego zacząć Budowanie środowiska pracy, w którym poczucie celu i pasja pracowników mogą rozwijać się jest szlachetnym, ale także trudnym i złożonym zadaniem. Pojawiło się kilka nowych praktyk i priorytetów, które warto rozważyć na starcie: •Zapytaj swoich pracowników o to, co się liczy: Pytaj pracowników regularnie, nie tylko raz w roku, o to, jakie zdobyli doświadczenia w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Pytaj o to często i „w tej chwili” poprzez krótkie badania i debaty. Wszystko po to, aby dowiedzieć się, co sprawia, że rodzi się w nich pasja do pracy, a które elementy środowiska pracy są irytujące lub zbyt zbiurokratyzowane. •Pamiętaj: Chodzi o pracę: Upewnij się, że organizacja spełnia potrzeby pracowników. Pracownicy chcą mieć poczucie celu i pracę, która ma znaczenie. Chociaż konieczne jest przywiązywanie dużej wagi do pakietów wynagrodzenia, benefitów i zapewniania elastycznego środowiska pracy, badania wskazują, że cel i praca, która ma znaczenie są właśnie najważniejsze.Ważniejsze znaczenie dla retencji pracowników ma sama praca. •Uczyń z rozwoju część pracy, a nie dodatkową korzyść: Stwarzanie szans na rozwój może być najbardziej pominiętym elementem w walce o retencję i zaangażowanie pracowników. Daj każdemu pracownikowi nie tylko tym najlepszym lub kandydatom do funkcji przywódczych - możliwość zbudowania sieci kontaktów w organizacji, wraz z okazją do rozwoju kariery i podnoszenia kompetencji. Możliwe, że twoja organizacja już to robi. Upewnij się, więc, że wszystko jest dobrze sformułowane tak, aby pracownicy cenili bardziej te szanse na rozwój. •Stale badaj poziom retencji: Trzymaj rękę na pulsie organizacji regularnie, a nie tylko raz w roku lub okresowo. Pytaj pracowników, którzy zdecydowali się odejść z twojej organizacji o powody ich decyzji, żeby zrozumieć, co w twojej organizacji działa nie tak jak powinno. Używaj otwartych blogów i narzędzi komunikacji, aby pomóc pracownikom otwarcie mówić o tym, czego potrzebują i o tym, co cenią szczególnie. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 93 •Stwórz proaktywny model retencji w celu zidentyfikowania potencjalnych problemów przed ich wystąpieniem: Korzystaj z narzędzi analitycznych, aby odkryć niewidoczne czynniki decydujące o retencji. Kilkoro spośród naszych klientów stworzyło modele retencyjne oparte na danych statystycznych, które pomagają przewidzieć, dlaczego i kiedy pracownik odejdzie. Stwórz zestawy rozwiązań dla każdego zidentyfikowanego problemu związanego z retencją, aby osiągać lepsze wyniki i rozbudzać pasję do pracy. •Współpracuj z innymi liderami: Zarząd powinien odgrywać istotną rolę w opracowywaniu i dbaniu o misję korporacyjną. Powinien określić jak integrować cele społeczne i cele społeczności lokalnych z pracą i codzienną działalnością firmy. •Rzuć wyzwanie procesowi zarządzania wydajnością: Czy działa odpowiednio i można na nim polegać? Czy dostarcza informacji zwrotnej? Czy nacisk położony jest nierówno, z korzyścią dla obszarów rozwoju, nie zapewniając należytej uwagi mocnym stronom i wkładowi pracowników? 94 •Zrozum i popraw poziom różnorodności i integracji: Ludzie chcą pracować w środowisku, w którym są szanowani. Klienci szukają firm, które odzwierciedlają ich różnorodność i sposób myślenia. •Skup się na marce pracodawcy twojej organizacji i doświadczeniu, jakie twoja firma może zapewnić talentom: W przypadku konkurowania o klientów, firmy nieustannie koncentrują się na różnicowaniu produktów, usług i doświadczeniu klientów. Tak samo powinny zachowywać się, walcząc o talenty. W dzisiejszym, napędzanym pierwiastkiem społecznym, otwartym świecie granica między rynkiem klientów, a rynkiem talentów zaciera się. Rzuć wyzwanie - zarówno liderom biznesu, jak i liderom HR - stworzenia modelu pracy, miejsc pracy i rozwoju tak, aby były one połączone z tym, co robią pracownicy i marką pracodawcy twojej firmy. KONKLUZJE Firmy już wiedzą, że sukces zależy od trzech rzeczy: utrzymania dobrych pracowników; utrzymania ich zaangażowania i produktywności; oraz zrozumienia, że te dwa cele nie są jednym i tym samym. Jak wskazuje badanie Deloitte Trendy HR 2014 wyzwanie związane z retencją i zaangażowaniem pracowników plasuje się na najwyższym szczeblu. Ale podejście do tego wyzwania według tradycyji binarnego postrzegania: retencja vs odejście z pracy okazuje się niewystarczająco skuteczne. Sekret leży w stworzeniu zestawu systemów (praca, kultura, elastyczność, cel społeczny i cel społeczności lokalnej), które budują pozytywne doświadczenie pracowników, a tym samym ułatwiają im podejmowanie decyzji o pozostaniu w firmie. Już dziś, pracodawcy, którzy odnoszą największe sukcesy dostosowują cele biznesowe i korporacyjne do celów zawodowych, osobistych i społecznych swoich pracowników. Tworzą środowisko, w którym pracownicy wierzą, że ich praca zmienia rzeczywistość, a nie jest mierzona tylko czasem poświęconym na wykonanie zadań. Aby osiągnąć lepszy poziom retencji i zaangażowania pracowników, światowej klasy menedżerowie skupią się na rozwoju marki, która połączy ze sobą najważniejsze elementy samej pracy, chęć rozwoju osobistego, siłę pasji i nagrodę pracy dla dobra społeczeństwa. Wszystko to będzie częścią czegoś większego: marki, z której pracownicy mogą być dumni. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 95 Autorzy Cathy Benko, zastępca prezesa i dyrektor zarządzający Deloitte Consulting LLP [email protected] Robin Erickson, zastępca prezesa, zespół Talent Acquisition research Deloitte Consulting LLP [email protected] John Hagel Deloitte Consulting LLP [email protected] Jungle Wong, lider zespołu Human Capital, Asia Pacific Deloitte Consulting (Shanghai) Co. Ltd, oddział w Pekinie [email protected] 96 Przypisy 1. Deloitte, Big demands and high expectations: The Deloitte Millennial survey, styczeń 2014, http://www2.deloitte.com/content/dam/ Deloitte/global/Documents/About-Deloitte/ gx-dttl-2014-millennial-survey-report.pdf. 2. Ibid. 3. Ibid. 4. Ibid. 5. Ibid. 6. University of Notre Dame, Working longer: A potential win-win proposition, grudzień 2003. 7. Karen Bowman, Jason Flynn, Tom Geddes, oraz Jeff Sumberg, The aging workforce: Finding the silver lining in the talent gap, Deloitte, marzec 2013, http://www2. deloitte.com/global/en/pages/humancapital/articles/aging-workforce.html. 8. California Economic Summit, “California bill requires state to attack skills gap,” 12 lipca 2013 http://www.caeconomy. org/reporting/entry/california-billrequires-state-to-attack-skills-gap. 9. Jeff Schwartz, Andy Liakopoulos, and Lisa Barry, The open talent economy: Beyond corporate borders to open talent ecosystems, 24 lipca 2013, http://dupress. com/articles/the-open-talent-economy/. 10. Barbara A. W. Eversole, Donald L. Venneberg, oraz Cindy L. Crowder, “Creating a flexible organizational culture to attract and retain talented workers across generations,” Advances in Developing Human Resources 14 (listopad 2012): str. 607-625, doi:10.1177/1523422312455612. 11. Work/Life Pursuit, “Associations,” http://www. workingparentcafe.com/community-groups/. 12. United States Department of Labor, The US population is becoming larger and more diverse, http://www.dol.gov/ oasam/programs/history/herman/reports/ futurework/report/chapter1/main.htm#20. 13. Center for American Progress, Workplace flexibility: Allowing employees some leeway is good for business and the economy, http://www.americanprogress. org/wp-content/uploads/issues/2012/08/ pdf/flexibility_factsheet.pdf. 14. John Mackey oraz Rajendra S. Sisodia, Conscious Capitalism: Liberating the Heroic Spirit of Business (Boston: Harvard Business School Publishing Corporation, 2013). 15. Rajendra Sisodia, David B. Wolfe oraz Jagdish N. Sheth, Firms of Endearment: How World-Class Companies Profit from Passion and Purpose (Upper Saddle River: Wharton School Publishing, 2007). 16. John Hagel III, Talent development: A key to attracting and retaining highly skilled people in your industry, Deloitte University Press, 20 grudnia 2012, http://dupress.com/ articles/talent-development-a-keyto-attracting-and-retaining-highlyskilled-people-in-your-industry//. 17. Bersin by Deloitte, Bersin & Associates unlocks the secrets of effective employee recognition, 12 czerwca, 2012, https://www. bersin.com/News/Content.aspx?id=15543. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 97 98 Od różnorodności do inkluzji pracowników Zmień strategię biznesową - przejdź od polityki zgodności do polityki różnorodności • Wiele firm propaguje idee różnorodności, walcząc jednocześnie o to, aby wykorzystać w pełni korzyści biznesowe wynikające z posiadania zróżnicowanej siły roboczej. • Prawie 1/3 respondentów naszego globalnego badania deklaruje, brak przygotowania w tym obszarze. Jedynie 20 procent uważa, że są w pełni przygotowani, aby stawić czoła temu wyzwaniu. • W ostatnim badaniu, 61 procent pracowników deklaruje, że jest w stanie stawić czoła wyzwaniom w wymiarze osobistym (wygląd, przynależność, aktywność, relacje)1, aby zasymilować się z organizacją.2 • Wiodące firmy pracują nad tym, aby zbudować nie tylko różnorodną strukturę pracowników, ale także organizację, która będzie wspierała inkluzję i asymilację pracowników. Wszystko po to, aby zmienić podejście do programów wspierających różnorodność, które nie powinny być postrzegane jako obowiązek zgodności z polityką korporacyjną ale ze strategią biznesową. W roku 2014 wspieranie różnorodności jest oczywistym zobowiązaniem; jak zapewnienie bezpiecznych warunków pracy. Choć firmy deklarują niezachwiane wsparcie dla takiej postawy, niewiele organizacji może wymienić korzyści wynikające z różnorodności, inne niż przyciąganie talentów lub budowanie reputacji. Dlaczego? Czy na pewno koncentrowanie się na różnorodności jest sposobem, aby odkryć i optymalizować potencjał talentów? Czy przesuwanie różnorodności z peryferii do centrum to przejaw poświęcania uwagi temu tematowi, wysiłku, czy porażki, a może to tylko kwestia poziomu trudności? Jak wskazuje nasze badanie, tylko jedna firma na pięć (20 procent) uważa, że jest w pełni gotowa, aby stawić czoła temu wyzwaniu. Przepaść między deklarowaną pilnością tego trendu a gotowością przedsiębiorstw do rozwiązania problemu jest szczególnie duża w Japonii, Afryce Południowej i Chinach (wykres 1). Dlaczego tak wielu firmom się nie udaje? Jednym z powodów może być to, że wiele z nich nadal traktuje różnorodność przede wszystkim jako kwestię zgodności z polityką korporacyjną - obowiązek, który należy wypełnić. Zbyt mało organizacji podejmuje kolejne istotne etapy i tworzy środowisko pracy, które sprzyja integracji we wszystkich jej odmianach. Jeśli uczynimy krok wstecz - od rozważania przypadku jednej organizacji do bardziej złożonej analizy na poziomie państw - zauważyć można, że w większości państw nie ma poczucia gotowości i większość z nich ma średnie poczucie pilności z jaką należy stawić czoła temu problemowi. Patrząc w ten sposób, łatwo dostrzec dwa wschodzące trendy, które mogą pomóc firmom w przejściu od wypełniania minimalnych wymogów regulacyjnych dotyczących różnorodności, do środowiska pracy, które angażuje i inspiruje wszystkich pracowników do wykonywania swoich obowiązków na najwyższym poziomie: 1.Różnorodność w myśleniu - jako imperatyw biznesowy. 2.Koncentrowanie się na integrowaniu i inkluzji pracowników, jak również na samej różnorodności. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 99 Wykres 1. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Różnorodność i inkluzja Siatka luki w zdolności Japonia -29 -25 RPA -24 Chiny -17 Kanada -17 Brazylia 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności 65 60 -16 Holandia -15 Niemcy -15 Meksyk -14 Wielka Brytania -14 Pozostałe państwa Raczej gotowe (50) Indie -17 Luksemburg Szwajcaria 50 -9 Chile -8 Argentyna Chile Urugwaj Wielka Brytania 45 Belgia Niemcy Stany Zjednoczone Kenia -10 Irlandia Polska Urugwaj -11 Kenia Australia 55 Brazylia Hiszpania Pozostałe państwa 40 Portugalia 35 RPA Indie Kanada Meksyk Argentyna Stany Zjednoczone -4 Irlandia -4 Hiszpania -1 Szwajcaria -1 Belgia 0 Luksemburg Australia 2 Portugalia 2 Polska 30 0 = Nie gotowe -6 Holandia 25 0 = Nie ważne Chiny 30 35 Raczej ważne (33.3) 40 45 50 Japonia 55 60 65 Ważne (66.6) 70 100 = Pilne 6 Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki, w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu, różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. 100 Różnorodność w myśleniu jako imperatyw biznesowy Organizacje mogą zacząć od rozszerzenia własnego zrozumienia różnorodności, aby koncentrować się nie tylko na widocznych aspektach różnorodności, takich jak rasa, płeć, wiek czy sprawność fizyczna, ale także na różnorodności w myśleniu. Oznacza to pozyskiwanie wartości dodanej, dzięki różnemu spojrzeniu pracowników na te same problemy oraz różnemu ich rozwiązywaniu. Żyjemy w złożonym, globalnym świecie, który wymaga maksymalnego udziału i zaangażowania od każdego uczestnika rynku pracy. Myślenie o różnorodności w ten sposób, pomaga organizacjom dostrzec wartość i być świadomymi ryzyka związanego z jednorodnością, zwłaszcza na wyższym poziomie zarządczym. A to oznacza, że różnorodność nie jest już „programem”, którym trzeba jakoś zarządzić – jest imperatywem biznesowym. Odkrywanie talentów: Nowy model integracji3 Znaczny postęp w myśleniu o inkluzji i integracji pracowników przypisać należy pracy poświęconej "odkrywaniu talentów" autorstwa Kenji Yoshino ze Szkoły Prawa przy Uniwersytecie w Nowym Jorku oraz Christine Smith, która kieruje Centrum Przywództwa dla Integracji przy Uniwersytecie Deloitte. Ich badania sugerują, że obecne inicjatywy w zakresie integracji obejmują często formalne działania (czyli „udział"), bez przewidywania jaki wpływ integracja ta będzie miała na proces asymilacji. Pod wpływem presji asymilacji, pracownicy bagatelizują różnice pomiędzy nimi. Takie zachowanie nazywa się dostosowaniem i może obejmować cztery aspekty zachowania pracowników: •Wygląd: Jednostki mogą wtapiać się w główny nurt poprzez wygląd zewnętrzny: higienę, strój i maniery. •Przynależność: Jednostki mogą unikać zachowań powszechnie kojarzonych z ich tożsamością, kulturą czy grupą, do której przynależą. •Aktywność: Jednostki mogą unikać angażowania się w aktywności i działania w imieniu swojej grupy. •Relacje: Jednostki mogą unikać relacji z osobami w ramach grupy, do której przynależą.4 Badania Yoshino i Smith wskazują, że takie zachowania dostosowawcze, które są kosztowne zarówno dla pracowników, jak i ich organizacji są powszechne i często nie uwzględniają one korzyści płynących z integracji. Organizacje powinny być zainteresowane rozwojem i wspieraniem różnorodności. Nie dlatego, że grają w defensywie i chcą uniknąć pozwów sądowych, ale dlatego, że powinny grać właśnie w ofensywie i tworzyć kulturę wspierającą integrację, bardziej niż tylko kierować się potrzebą zgodności z prawem. Większość firm z listy Fortune 500 stara się tworzyć taki rodzaj kultury. Łączenie różnorodności w myśleniu i integracji Łącząc te dwa aspekty - różnorodność w myśleniu i integrację - organizacje powinny myśleć o znaczeniu różnorodności, jeśli chcą osiągnąć konkretne cele biznesowe takie, jak: •Dostęp do najlepszych talentów: Organizacje powinny rekrutować najlepszych pracowników spośród globalnych, zróżnicowanych zasobów siły roboczej. Znaczenie zapewnienia odpowiednich zasobów pracowników – liderów (priorytet numer 1 w naszym globalnym badaniu) uwydatnia konieczność wydłużenia ławki przyszłych liderów i wzmocnienia tempa ich rozwoju w całej ich różnorodności. Biorąc pod uwagę Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 101 przejrzystość firm i ich marek pracodawcy, aby przyciągać najlepszych, firmy muszą tworzyć zróżnicowane środowisko pracy. Kiedy kandydat szuka informacji o potencjalnym pracodawcy w Internecie, kiedy kontaktuje się z firmą jako jej klient lub bierze udział w rozmowie kwalifikacyjnej, musi czuć, że będzie pasował do tego środowiska pracy. •Wspieranie wydajności i innowacji: Duża liczba badań pokazuje, że zróżnicowane w swej strukturze zespoły są bardziej innowacyjne i wydajne.5 Firmy, które budują różnorodność i wspierają integrację w swoich zespołach korzystają z nowych pomysłów, lepszej jakości debaty, a w końcu są w stanie podejmować lepsze decyzje biznesowe. •Utrzymania kluczowych pracowników: Jednym z powodów, dlaczego ludzie opuszczają organizację jest to, że tracą poczucie przynależności, albo czują, że będą bardziej pasować i lepiej rozwijać swoje umiejętności w innej organizacji, która doceni ich unikatową wartość. Firma, która nie tworzy zróżnicowanego i sprzyjającego integracji miejsca pracy ryzykuje, że będzie wyalienowana lub że wykluczy ważnych, z punktu widzenia swojego interesu, pracowników, którzy stracą motywację do pracy a w końcu odejdą z firmy. •Zrozumienie klienta: Pomiędzy klientami i pracownikami jest cienka linia. Obecni i byli pracownicy kupują produkty i usługi firmy, działają i mówią w jej imieniu oraz wyczuwają potrzeby klientów. Jak lepiej zrozumieć i reagować na zróżnicowane potrzeby klientów, niż poprzez wykorzystanie zróżnicowania pracowników? Z perspektywy miejsca, w którym jest większość organizacji, jest to jedna z najbardziej istotnych luk w zarządzaniu różnorodnością. Podejmowanie kluczowych decyzji przez homogeniczne zespoły, które często nie są w stanie wykorzystać 102 korzyści płynących z różnorodności, stawia te organizacje na przegranej pozycji. W wielu gałęziach przemysłu - w tym w handlu, sektorze hotelowym, gastronomii, w sektorze ropy i gazu oraz w sektorze ubezpieczeniowym, a nawet bankowym - zróżnicowana siła robocza daje możliwość dotarcia do bardziej zróżnicowanej bazy klientów.6 Miarą jest różnorodność: integracja jest mechanizmem Wszystko to sprowadza się do tego, że najbardziej efektywne organizacje wiedzą, że celem wspierania różnorodności nie jest dążenie do zgodności z polityka korporacyjną, ale sięganie do różnych perspektyw, wartości i doświadczenia, jakie każdy pracownik może wnieść do firmy. Wychodzenie poza pojęcie różnorodności, aby skupić się także na integracji, wymaga od firm sprawdzenia jak one same radzą sobie w przyswajaniu nowych pomysłów, wykorzystywaniu różnych sposobów myślenia ich pracowników (uwzględnienia tego czy pracownik jest introwertykiem czy ekstrawertykiem). Firmy muszą także zweryfikować czy tworzą elastyczne środowisko pracy, czy ułatwiają pracownikom nawiązywanie kontaktów i wspólną pracę a także czy wspierają rozwój różnych postaw przywódczych. Podczas gdy prawie 1/4 przedstawicieli kadry zarządczej (23 procent) uważa, że ich firmy poradziły sobie doskonale z tworzeniem kultury otwartości i integracji oraz z definiowaniem tego, co to naprawdę oznacza (24 procent), zdecydowana większość ocenia swoje wysiłki w tym zakresie jako odpowiednie lub słabe. Oczywiście, jest jeszcze bardzo dużo do zrobienia, aby zmienić wizję różnorodności i integracji w codzienną rzeczywistość (wykres 2). Bardziej niż na programach, wysiłek ten musi skoncentrować się na zmianie kulturowej: na zachowaniach, systemach i symbolach oraz na zrozumieniu skali i przyczyn zachowań dostosowawczych. Badania przeprowadzone przez Deloitte Australia wskazują, że najbardziej efektywne organizacje wyróżnia ich przywiązanie do idei różnorodności i kultury integracji. W zakresie obsługi klienta, innowacyjności oraz bezpieczeństwa, komunikat, jaki płynie od pracowników jest niezmienny: organizacje, które wspierają różnorodność i których pracownicy czują się zaangażowani mają większą szanse na zrealizowanie celów biznesowych, niż firmy, które koncentrują się tylko na jednym obszarze (albo nie koncentrują się na żadnym)7. Pozostaje pytanie jak osiągnąć ten cel? Jednym ważnym elementem budowania strategii integracji jest przyznanie się do stronniczości w tym jak każdy z nas przyjmuje i przetwarza informacje i zaakceptowanie historycznych uwarunkowań determinujących nasze systemy pracy.8 Niwelowanie tych uprzedzeń ma znaczenie kluczowe, ponieważ liderzy, którzy sami mają duże poczucie integracji z organizacją, często nie rozumieją obecnego wśród pracowników ich firm poczucia alienacji. Biorąc pod uwagę krytyczne znaczenie retencji pracowników, jakie zidentyfikowaliśmy w naszym badaniu, integracja staje się kluczową strategią na drodze do sukcesu. Wykres 2. Wyzwania związane z tworzeniem miejsca pracy, które gwarantują inkluzję pracowników Liczba respondentów Tworzenie kultury wspierającej 258 inkluzję oraz szacunek dla jednostki 31% Jasne zdefiniowanie czym dla naszej organizacji jest różnorodność 258 i inkluzja pracowników Koncentracja na kwestiach związanych z rolą płci (gender) oraz orientacją 248 seksualną Zapewnienie formalnych programów wspierających budowanie środowiska 258 gwarantującego inkluzję pracowników Koncentracja na globalnej 246 różnorodności kulturowej 37% 46% 38% 41% 24% 46% 46% 13% 44% 10% 36% 47% Wspieranie nowego modelu rodziny 251 wśród pracowników 56% 35% Zapewnianie programów dla pracowników młodych, 250 starszych oraz zróżnicowanych pod względem wieku grup pracowników 58% 34% Ocena dyrektorów HR poziomu zaawansowania programów wspierających różnorodność oraz inkluzję 23% 17% 9% 9% % ogólnej liczby odpowiedzi Słabo Odpowiednio Doskonale Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 103 LEKCJE Z LINI FRONTU Wykorzystanie różnorodności oraz integracji, aby stawić czoła problemom demograficznym Dział marketingu firmy BHP Billiton był bardzo zróżnicowany pod względem płci i przynależności etnicznej osób, które zajmowały stanowiska poniżej poziomu zarządczego. Istniał jednak poważny dysonans pomiędzy strukturą kadry zarządczej firmy a strukturą globalnej siły roboczej.9 Na tę rozbieżność wskazał Mike Henry, odpowiedzialny w firmie za obszar ochrony zdrowia, bezpieczeństwo, ochronę środowiska, współpracę ze społecznościami lokalnymi, marketing oraz technologie. Doszedł do wniosku, że jedynym rozsądnym wyjaśnieniem takiego stanu rzeczy była nieświadomość i skłonność do powielania zachowań z przeszłości - zwłaszcza, że pracownicy firmy pochodzili głównie z państw, które stanowiły tradycyjną bazę rekrutacyjną firmy – z Australii, Wielkiej Brytanii, Ameryki Północnej, Afryka Południowej oraz Holandii. Po zamknięciu działu marketingu BHP Billiton w Hadze, która była tradycyjnym centrum rekrutacji i rozwoju dla menedżerów marketingu, Henry postanowił podjąć działania, które miały zapobiec dalszemu kurczeniu się bazy potencjalnych liderów. 104 Przy silnym wsparciu prezesa firmy, Henry rozpoczął zakrojone na szeroką skalę działania mające na celu zaangażowanie liderów i podjął kroki, aby zrozumieć różnego rodzaju nieświadome uprzedzenia i mechanizmy obecne w BHP. Zaczął od siebie, biorąc udział w teście Harvard Implicit Association Test i dzieląc się jego wynikami ze swoim zespołem. Chciał w ten sposób podkreślić swoje przywiązanie do różnorodności i integracji oraz pokazać, że można pozbyć się własnych nieświadomych uprzedzeń, najpierw je sobie uświadamiając. Z inicjatywy Mike’a Henry’ego wdrożono także w dziale marketingu firmy BHP Billiton program dla 150 menedżerów, którego zakres obejmował badanie postrzegania różnorodności oraz integracji. Częścią programu były interaktywne warsztaty, dzielenie się swoimi doświadczeniami, także w formie nagrań video, aktywności, które uczestnicy prowadzili we własnym tempie, prace domowe, coaching oraz czytanie. Wszystko to miało pomóc liderom zmienić sposób, w jaki myślą i wpłynąć na ich zachowanie. Zmieniło to zakres dyskusji – od debaty na temat różnorodności do debaty na temat integracji, od demografii do różnorodności w myśleniu i od potrzeby zgodności z polityką korporacyjną do biznesowego imperatywu. Aby pomóc zmienić ten program w trwałe zachowanie i praktykę, Henry wyznaczył pełnoetatowego menedżera ds. różnorodności i integracji. W okresie, kiedy firma redukowała zatrudnienie, był to symbol wartości, jaką przypisywał on różnorodności i integracji. Działania te przyniosły kilka znaczących wyników. Dziewięć miesięcy po wdrożeniu pierwszych działań naprawczych, 88-94 procent liderów stwierdziło, że wie, czego się od nich oczekuje. Podkreślali, że zmienili swoje zachowanie oraz potwierdzili, że zdają sobie sprawę, że są odpowiedzialni za zmiany. Co ważne, 72-76 procent pracowników przyznało, że ich liderzy zachowują się inaczej, to znaczy, z większym szacunkiem dla różnorodności i integracji. Wskazali także, że ich zespoły były bardziej niż wcześniej nastawione na współpracę. W roku 2013 program został rozszerzony i objął wszystkich liderów i wszystkich pracowników, co było ogromną inwestycją czasu i energii. Postawy pracowników zmieniły się i pomimo, że statystyki nie zmieniały się równie szybko, w roku 2013 wyniki corocznego badania „wskaźnika integracji” ujawniły, że zwiększyła się liczba kobiet i pracowników pozyskanych spoza tradycyjnej bazy rekrutacyjnej na poziomie przywódczym. Trend ten umacniał się od pierwszego badania przeprowadzonego w roku 2011. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 105 Od czego zacząć Wiele organizacji nie podjęło wysiłku zrozumienia tego, co sprawia, że pracownicy mają poczucie integracji z organizacją. Czy pracownicy czują, że są rozpoznawani i cenieni jako osoby indywidualne? Czy mają dobre relacje z innymi pracownikami w organizacji? Czy mają udział w podejmowaniu decyzji? Czy w firmie istnieje świadomość rodzajów i zakresu przystosowania (wygląd, przynależność, aktywność, relacje)? Oprócz próby odpowiedzi na te fundamentalne pytania, firmy, które chcą budować środowisko pracy sprzyjające integracji powinny rozważyć podjęcie następujących działań:10 •Stworzenie środowiska i programu szkoleń, które pomogą liderom zrozumieć nieuświadomione tendencje oraz zachowania przystosowawcze: Zachęcaj liderów, aby szanowali opinie innych pracowników i wspieraj konstruktywne debaty. Staraj się zrozumieć uprzedzenia i zachowania oraz sposoby ich zmiany. To liderzy stymulują integrację. Proces powinien rozpocząć się na górze. •Niech różnorodność i integracja staną się częścią programów przywództwa i rekrutacji liderów: Inicjatywy dotyczące różnorodności i integracji powinny stać się częścią programu rozwoju liderów, programu szkoleń nowych pracowników oraz programu pozyskiwania nowych pracowników. Szczególnie ważne jest wspieranie różnorodności w myśleniu, na przykład poprzez wybieranie do programów szkoleniowych pracowników reprezentujących różne środowiska. •Przeprowadzenie analizy luk w systemach i procesach talentów: Jak zasada przejrzystego podejmowania decyzji w oparciu o przesłanki merytoryczne wbudowana jest w systemy, począwszy od rekrutacji, wynagrodzenia, szkolenia aż do możliwości rozwoju kariery i sukcesji? Zweryfikuj rezultaty tych decyzji – sprawdź czy zasady wynagradzania są sprawiedliwe. •Przygotowanie karty wyników dla różnorodności i integracji oraz mierzenie ich wpływu na biznes: Niech liderzy i menedżerowie wezmą na siebie odpowiedzialność. Zidentyfikuj przeszkody dla inicjatyw wspierających różnorodność i integrację. •Wprowadzenie zasad zarządzania i wspieranie wysiłków promujących różnorodność i integrację: Stwórz komitet, w którego skład wchodzić będą przedstawiciele różnych obszarów biznesu - takich, które mają odpowiednie zasoby, aby być agentami zmiany. KONKLUZJE Różnorodność nie jest programem lub kampanią marketingową, wspierającą rekrutację. Myśląc o różnorodności w ten sposób, wracamy do korzeni, kiedy była ona rozpatrywana tylko w kategoriach zgodności z polityką korporacyjną. Zróżnicowana siła robocza jest siłą napędową firmy, a różne sposoby myślenia i podejścia są jedyną metodą rozwiązywania złożonych i trudnych problemów biznesowych. Wartość różnorodności wynika z uwalniania potencjału wszystkich pracowników, a to oznacza tworzenie środowiska pracy, którego cechą charakterystyczną jest pełna integracja. Nasze badanie dowodzi, że większość organizacji nie osiągnęła wciąż tego celu, ale zmiana jest nieunikniona. Dla liderów, sama integracja, a nie dążenie do zgodności z polityką korporacyjną staje się strategią biznesową. 106 Autorzy Juliet Bourke Deloitte Consulting Pte Ltd [email protected] Christie Smith Deloitte Consulting LLP [email protected] Heather Stockton, lider zespołu Human Capital, Deloitte Canada Deloitte Canada [email protected] Nicky Wakefield, lider zespołu Human Capital, Deloitte Southeast Asia Deloitte Touche Tohmatsu [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 107 Przypisy 1. Kenji Yoshino oraz Christie Smith, Uncovering talent: A new model of inclusion, Deloitte Development LLC, 6 grudnia 2013, http:// www.deloitte.com/assets/Dcom-UnitedStates/ Local%20Assets/Documents/us_LLC_ Deloitte_UncoveringTalent_121713.pdf. 2. Ibid. 3. Ibid. 4. Kenji Yoshino, Covering: The Hidden Assault on Our Civil Rights (United States: Random House, 2007). 5. Scott Page, The Difference: How the Power of Diversity Creates Better Groups, Firms, Schools, and Societies, Princeton, NJ: Princeton University Press, 2007). 6. Alison Paul, Thom McElroy oraz Tonie Leatherberry, “Diversity as an engine of innovation: retail and consumer goods companies find competitive advantage in diversity,” Deloitte Review 8, 1 stycznia 2011, http://dupress.com/articles/ diversity-as-an-engine-of-innovation/. 7. Deloitte Australia oraz Victorian Equal Opportunity and Human Rights Commission, Waiter, is that inclusion in my soup? A new recipe to improve business performance, listopad 2012, http://www.deloitte.com/assets/DcomAustralia/Local%20Assets/Documents/ Services/Consulting/Deloitte_Diversity_ Inclusion_Report_V4_Nov_2012.pdf. 108 8. Juliet Bourke, Bernadette Dillon, Stephanie Quappe, and Linda Human, Inclusive leadership: Will a hug do?, marzec 2012, http://www.deloitte.com/assets/DcomAustralia/Local%20Assets/Documents/ Services/Consulting/Human%20Capital/ Deloitte_Inclusive_Leadership__March%20 2012%20v2.0.pdf. 9. Deloitte Australia, “Interview with Mike Henry (Group Executive & Chief Marketing Officer, BHP Billiton): Reflections on investing in leaders to accelerate diversity and inclusion outcomes,” maj 2013, https://www.deloitte.com/view/ en_AU/au/services/consulting/human-capital/ DiversityandInclusion/fc1eb8b30902e310VgnVCM3000003456f70aRCRD.htm. 10. Bourke, Dillon, Quappe oraz Human, Inclusive leadership: Will a hug do? Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 109 Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji Spraw, aby środowisko pracy było mniej skomplikowane •Natłok informacji i możliwość bycia połączonym ze środowiskiem pracy przez 24 godziny i 7 dni w tygodniu przytłaczają pracowników, obniżając ich produktywność i przyczyniając się do niższego rzeczywistego zaangażowania w pracę. •Sześćdziesiąt sześć procent respondentów reprezentujących kadrę zarządczą uznało, że pracownicy obarczeni zbyt dużą liczbą komunikatów i informacji są pilnym lub ważnym trendem. Czterdzieści cztery procent przyznało, że nie są gotowi stawić czoła temu wyzwaniu. •Dział HR ma możliwość podjęcia działań, które będą stanowić przeciwwagę dla sposobów komunikacji, które przytłaczają pracowników zbyt dużą ilością informacji. Dział HR może także sprawić, aby środowisko pracy było mniej złożone i skomplikowane, stworzyć bardziej elastyczne standardy pracy oraz pokazać menedżerom i pracownikom jak ustalać priorytety dla swoich działań. Nadmiar informacji przytłacza pracowników. Smartfony, tablety i inne urządzenia pozwalają pracownikom utrzymywać kontakt i mieć dostęp do zasobów ich firm 24/7/365. Magazyn Atlantic nazwał ten trend „hiper zatrudnieniem”, zwracając uwagę na fakt, że nawet bezrobotni mogą stać się jego ofiarami.1 Jak pokazują badania, każdy człowiek, sprawdza swoje urządzenia przenośne przeciętnie aż do 150 razy dziennie.2 Jednak pomimo tego, że pracownicy są zawsze i stale połączeni z zasobami dostępnymi online, większość firm nie wie jak sprawić, aby informacje były łatwe do znalezienia. W rzeczywistości, prawie trzy czwarte (72 procent) pracowników zadeklarowało, że nadal nie może znaleźć w systemach informatycznych ich firm potrzebnych im informacji.3 Ten stały i niepohamowany poziom aktywności generuje również koszty, być może nawet na poziomie 10 milionów dolarów rocznie dla średniej wielkości firmy.4 Według jednego z badań, 57 procent przerw i awarii w pracy było powodowanych przez media społecznościowe, albo przez przełączanie się pomiędzy odmiennymi, samodzielnymi aplikacjami.5 110 Prawdziwy wymiar tego zalewu informacji jest trudny do zmierzenia. Biorąc pod uwagę, że wszyscy podłączeni jesteśmy do wielu źródeł informacji, pracownicy mają niewiele możliwości, aby uciec od swoich urządzeń i spędzić czas na myśleniu i rozwiązywaniu problemów. Problem staje się coraz poważniejszy. W globalnej gospodarce słońce nigdy nie zachodzi, więc ktoś, gdzieś zawsze pracuje i czeka na odpowiedź, na e-maila lub telefon. Weekend, jako czas wolny od pracy, również staje się reliktem przeszłości. Ponad połowa respondentów naszego badania Trendy HR 2014 uważa, że ich organizacje nie pomagają pracownikom radzić sobie z nadmiarem informacji i wymagającym środowiskiem pracy. Prawie sześciu na dziesięciu respondentów (57 procent) twierdzi, że ich organizacje są słabe, jeśli chodzi o pomoc liderom w zarządzaniu harmonogramami działań oraz pomaganie pracownikom w zarządzaniu przepływem informacji (wykres 1). Jak wskazuje nasze globalne badanie, menedżerowie na całym świecie biją na alarm, a respondenci w większości krajów widzą pilną potrzebę rozwiązania tego problemu. Niestety, z wyjątkiem Hiszpanii i Kenii, kadra zarządcza Wykres 1. Rozczarowująca odpowiedź na problemy związane z pracownikami obarczonymi zbyt dużą liczbą informacji Liczba respondentów Aktywne zarządzanie przez pracowników ich własnym rozwojem 492 oraz karierą 53% 41% 6% Pomaganie pracownikom w zarządzaniu informacjami 498 oraz harmonogramami 57% 39% 4% Pomaganie liderom w zarządzaniu wymagającymi 498 planami oraz oczekiwaniami 57% 39% 4% % ogólnej liczby odpowiedzi Ocena dyrektorów HR zdolności radzenia sobie z problemami związanymi z pracownikami obarczonymi zbyt dużą liczbą informacji Słabo Odpowiednio Doskonale Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com jedynie w kilku krajach uważa, że ich możliwości stawienia czoła temu problemowi są równe poczuciu pilności jego rozwiązania (wykres 2). Więcej czasu na myślenie i pracę Jak poważny jest to problem? Julian Birkenshaw oraz Jordan Cohen badają produktywność tzw. pracowników wiedzy. Jak obaj wskazują, pracownicy marnują aż 41 procent swojego czasu na rzeczy, które przynoszą małą satysfakcję osobistą i nie pomagają im wykonywać ich pracy.6 Jednym z powodów, dlaczego pracownicy są tak zajęci, może być ich niechęć do delegowania zadań. Coraz więcej pracowników, zwłaszcza mężczyzn, uważa, że „bycie zajętym” jest kwestią honoru. Nowe badania pokazują, że 29 procent mężczyzn, którzy mają dzieci pracuje więcej niż 50 godzin tygodniowo, a styl życia oparty na pracoholizmie staje się powszechniejszy wraz ze wzrostem dochodu oraz wyższym miejscem w hierarchii organizacji.7 Jak wskazuje wielu ekspertów - zarówno, jako liderzy organizacji, jak i jako jednostki - pracownicy muszą zdobyć nowe umiejętności, aby lepiej zarządzać czasem. CEO Yahoo, Marissa Mayer znalazła się na pierwszych stronach gazet, kiedy poprosiła swoich pracowników, aby przestali pracować poza biurem. Chciała w ten sposób powiedzieć swoim pracownikom: „chcemy wiedzieć nad czym pracujecie, abyśmy mieli pewność, że wiecie jak nadawać priorytety swoim zadaniom”.8 Wartość mniejszych, sprawnych zespołów Organizacje zaczynają brać na siebie część odpowiedzialności za obarczanie pracowników zbyt dużą ilością informacji oraz danych i podejmują kroki, aby pomóc rozwiązać ten problem. Historycznie, zarządzania czasem i informacją było postrzegane, jako prywatny problem pracownika. Jeśli pracownicy byli przytłoczeni informacjami, zgodnie z tradycyjnym tokiem myślenia, Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 111 Wykres 2. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Pracownik przytłoczony zbyt dużą ilością informacji Siatka luki w zdolności Brazylia -35 Wielka Brytania -32 RPA -31 Kanada -31 Stany Zjednoczone -30 Belgia -28 Chile -27 Luxembourg -27 Pozostałe państwa -26 Australia -25 Portugalia -22 Meksyk -22 Polska -21 Indie -20 Szwajcaria -20 Argentina -20 Holandia -20 Chiny -18 Japonia -17 Urugwaj -16 Niemcy Kenia -14 -5 70 65 60 Raczej gotowe (50) Ireland -36 55 50 Kenia Hiszpania Pozostałe państwa 45 Argentyna Japonia 40 Meksyk Niemcy Urugwaj 35 0 = Nie gotowe -36 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności Belgia Portugalia Kanada Polska 30 0 = Nie ważne Indie Szwajcaria Australia Chile Chiny RPA Irlandia Brazylia Stany Zjednoczone Holandia Wielka Brytania Luksemburg 30 35 Raczej ważne (33.3) 40 45 50 55 60 65 Ważne (66.6) 70 100 = Pilne Hiszpania Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. 112 oczekiwano, że poradzą sobie z tym sami, biorąc na przykład udział w kursach z zakresu zarządzania czasem. Teraz, niektórzy pracodawcy traktują kwestie przeciążenia pracowników zbyt dużą liczbą informacji jako wspólny problem, wymagający działania ze strony firmy. W skrócie, pracownik przytłoczony zbyt dużą liczbą informacji, jest postrzegany jako wyzwanie biznesowe i wyzwanie z zakresu zarządzania wydajnością, ale dostrzega się także prywatne problemy pracownika. Jedną ze strategii, jaką firmy stosują, aby pomóc pracownikom lepiej zarządzać ich czasem, jest tworzenie mniejszych, bardziej sprawnych zespołów projektowych. Branża tworząca oprogramowanie, która jest powszechnie znana z eksperymentowania z innowacyjnymi metodami zarządzania, została zrewolucjonizowana przez model „agile” 9 – czyli wprowadzenie wielu elastycznych sposobów zarządzania pracą. W ramach tego systemu, zespoły podzielone są na małe grupy, które odbywają regularne, krótkie spotkania twarzą w twarz. Każdego dnia zespoły te spotykają się na nie dłużej niż 15 minut, co zmusza pracowników do szybkiego omówienia zagadnień, rozwiązywania problemów tak, aby jak najszybciej wrócić do właściwej pracy. Słuszność stosowania takiej praktyki wspierają badania Richarda Hackmana, byłego profesora Uniwersytetu Harvarda i Uniwersytetu Yale, który stwierdził, że małe zespoły są bardziej wydajne.10 Hackman wykazał również, że zespoły, w których członkowie znają się dobrze, komunikują się ze sobą szybciej, używając mniejszej ilości słów i e-maili. Aby spotkania były krótsze i bardziej efektywne, Jeff Bezos, CEO firmy Amazon, wykorzystał nowatorskie podejście, które nazywa regułą „two pizza”. Liczba uczestników spotkań w Amazon powinna być na tyle mała, aby wszyscy mogli zaspokoić swój głód dwiema pizzami, co w praktyce ogranicza frekwencję do 5-7 pracowników. Uproszczenie praktyk HR oraz systemów pracowniczych Jest wielce prawdopodobne, że wiele organizacji zwróci się do liderów HR z prośbą o pomóc w rozwiązaniu problemu przeciążenia pracowników zbyt dużą liczbą informacji. Niektóre działy HR już podejmują to wyzwanie. Best Buy na przykład, dostosował swoją politykę „elastycznego czasu pracy”, aby zachęcać pracowników do odpoczynku i naładowania wewnętrznych baterii. Firma Adobe wyeliminowała część etapów w procesie oceny pracowników, co pomogło menedżerom i pracownikom zaoszczędzić kilka tygodni w roku. Uproszczenie systemów biznesowych i systemów HR oraz ułatwienie ich obsługi może również zwiększyć wydajność pracowników. Pracownicy nie chcą już kolejnych funkcjonalności w oprogramowaniu używanym w firmie; chcą móc załatwiać swoje sprawy za pomocą „jednego kliknięcia” lub „jednego dotyku ekranu”. Nazywamy to „konsumeryzacją” systemów korporacyjnych. Oznacza to, że czas pracownika jest tak samo cenny dla firmy jak czas klienta. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 113 W naszych najnowszych badaniach dotyczących systemów HR, łatwość obsługi i integracja interfejsu użytkownika zostały ocenione jako najważniejsze czynniki wpływające na postrzeganie systemu przez pracownika.11 Wniosek taki budzi wiele ważnych pytań: Ile kroków trzeba wykonać w twojej firmie, aby ocenić pracownika? Wypełnić raport wydatków? Zapisać się na szkolenie? Jak łatwo jest znaleźć informacje, ludzi i zasoby w twojej firmie? Jeśli działy HR i IT nie będą współpracować, cenny czas pracownika nie będzie odpowiednio wykorzystany. Outsourcing lub insourcing zadań pobocznych Firmy szukają również sposobów outsourcingu lub insourcingu powtarzalnych, pobocznych zadań, aby zaoszczędzić czas i energię pracowników. Firma Pfizer opracowała program o nazwie PfizerWorks. Pozwala on pracownikom pozbyć się technicznych i administracyjnych zadań, takich jak analizy statystyczne, pisanie i publikowanie, które nie należą do ich podstawowych obowiązków. Naukowcy twierdzą, że pozwala to zaoszczędzić jeden miesiąc rocznie, co pozwala im poświęcić więcej czasu na strategiczną pracę i rozwijanie umiejętności technicznych.12 114 Zmiana oczekiwań dotyczących pracy Czy wszyscy muszą być online przez cały dzień i noc? Niektórzy menedżerowie celowo unikają wysyłania wiadomości e-mail w nocy lub w weekendy, wysyłając tym samym sygnał pracownikom, że odpoczynek i przejście w tryb offline jest akceptowany, a wręcz oczekiwany. Organizacje świadczące usługi profesjonalne coraz częściej proszą swoich pracowników, aby podróżowali mniej i oferują im możliwość pracy w domu, co pozwala zaoszczędzić czas i energię wydatkowaną na dojazdy do pracy i podróże służbowe. Coraz więcej firm eksperymentuje z ideą „czasu bez poczty elektronicznej” oraz wykorzystuje narzędzia internetowe wspierające pracę zespołową, które ograniczają liczbę wysyłanych e-maili i umożliwiają bezpośrednią komunikację z mniejszymi zespołami projektowymi. LEKCJE Z LINII FORNTU Oszczędność czasu pracowników poprzez wspieranie skutecznej komunikacji Globalna firma z sektora ochrony zdrowia zainicjowała duży program w celu rozwiązania problemów związanych z nadmiarem informacji, nieskutecznością i niepotrzebnymi podróżami. Efektem projektu było wypracowanie czterech rekomendacji. Są to: • Możliwe do wyegzekwowania wytyczne dotyczące wysyłania wiadomości e-mail, organizacji spotkań i podróży służbowych oraz szkolenia pracowników w tych dziedzinach. Czas trwania spotkań był ograniczony do 30 minut, a zastosowanie opcji „cc” i „odpowiedz wszystkim” w wiadomościach e-mail została ograniczona. •Zachęcanie liderów do ograniczania liczby podróży i szerszego wykorzystania technologii wirtualnych takich jak Live Meeting, WebEx, Skype, oraz MS Lync – zarówno przez nich samych, jak i wszystkich pracowników. •Przeznaczanie połowy dnia w tygodniu na strategiczne inicjatywy firmy, ze szczególnym naciskiem na relacje z klientami. •Promowanie odpowiedzialności w podejmowaniu decyzji w tych obszarach poprzez współpracę z działem HR. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 115 Od czego zacząć Celem tych i podobnych działań jest nie tylko oszczędność czasu pracowników, zmniejszenie odczuwalnego stresu i wspieranie zaangażowania pracowników, niezależnie od tego, jak bardzo są one ważne. Celem takich działań jest również potrzeba wyeliminowania bezproduktywnego czasu, aby umożliwić bardziej zaangażowanym pracownikom skupienie się na imperatywach biznesowych. Oto kilka punktów wyjściowych: •Ogłoś i promuj politykę elastycznych warunków pracy: Pracownicy muszą zrozumieć, że praca w domu może być efektywna, że mogą wziąć wolne w ciągu dnia oraz nie uczestniczyć w spotkaniach. Przejrzysta polityka umożliwia pracownikom nie angażowanie się w mniej ważne zadania, gdy zajęci są innymi projektami lub swoimi prywatnymi sprawami. •Bądź liderem, dając przykład: Zmiana ma często większe znaczenie, jeśli przychodzi z góry. Liderzy powinni mieć prawo - powinni je sobie dać - do podjęcia takich kroków, dając przykład, aby pomóc swoim pracownikom radzić sobie ze zbyt duża ilością informacji. •Spraw by spotkania były produktywne: Umieść zasady prowadzenia spotkań w każdym miejscu, w którym spotykają się pracownicy. Pomóż pracownikom zmniejszać liczbę uczestników spotkania, liczbę e-maili i częstotliwość komunikacji. Planuj spotkania na 20 lub 50 minut, a nie 30 lub 60. Krótkie rozmowy „na stojąco” są skutecznym sposobem, aby nie pozwolić ludziom marnować czas. •Zdobądź podstawowe dane: Oceń ile pracy mają twoi pracownicy i zapytaj, jakie problemy trapią ich najbardziej. Zamiast zadawać ogólne pytania mierzące ich zaangażowanie, zapytaj ich o najbardziej frustrujące praktyki i systemy. •Uprość programy HR i programy zarządzania talentami: Zredukuj liczbę etapów tych procesów i spraw, aby dany proces można zakończyć w ciągu kilku minut. •Uprość systemy HR i systemy zarządzania informacją: Skonsoliduj systemy HR i systemy pracownicze na rzecz tego, co nazywamy „ architekturą szkoleniową” – powinno być to jedno zintegrowane środowisko, w którym znaleźć można informacje, ludzi oraz treści. 116 •Deleguj podejmowanie decyzji: Czy jest jasne, kto podejmuje decyzje w twojej grupie roboczej? Czy pracownicy mogą podejmować własne decyzje bez udziału innych pracowników lub bez proszenia innych o pomoc? Deleguj w dół podejmowanie decyzji, a życie wszystkich pracowników stanie się łatwiejsze. KONKLUZJE Firmy muszą uznać, że pracownik obarczony zbyt dużą liczbą informacji i danych, pozostający ciągle online jest problemem biznesowym. Pracownicy poprzez wykorzystanie technologii mobilnych stają się coraz bardziej związani z firmą; komunikaty oraz informacje mnożą się coraz szybciej, dlatego ważne jest, aby pracodawcy opracowali normy, zasady i zapewnili rozwiązania technologiczne, które ułatwiają pracę. Liderzy biznesowi i HR powinni ułatwić dostęp do informacji w ich organizacjach, uprościć procesy i systemy, utrzymać małe zespoły i upewnić się, że menedżerowie będą koncentrować się na odpowiednich problemach. Prawdopodobnym wynikiem takiego działania będzie wyższy poziom zadowolenia wśród pracowników, większa produktywność i lepszej jakości oraz bardziej efektywna praca zespołowa. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 117 Autorzy Tom Hodson, dyrektor zarządzający, Leadership Center for Clients Deloitte Consulting LLP [email protected] Jeff Schwartz, globalny lider zespołu Human Capital Marketing, Eminence, and Brand Deloitte Consulting India Pvt Ltd [email protected] Ardie van Berkel, lider zespołu Human Capital leader, Deloitte EMEA Deloitte Consulting BV [email protected] Ian Winstrom Otten, lider zespołu HR Transformation, Deloitte Japan Deloitte Tohmatsu Consulting Co. Ltd [email protected] 118 Przypisy 1. Ian Bogost, “Hyperemployment, or the exhausting work of the technology user,” Atlantic, 8 listopada, 2013, http://www. theatlantic.com/technology/archive/2013/11/ hyperemployment-or-the-exhaustingwork-of-the-technology-user/281149/. 2. Victoria Woollaston, “How often do you check your phone? The average person does it 110 times a DAY (and up to every 6 seconds in the evening),” Mail Online, 8 października 2013, http://www.dailymail. co.uk/sciencetech/article-2449632/Howcheck-phone-The-average-person-does110-times-DAY-6-seconds-evening.html. 3. David Mallon, Janet Clarey oraz Mark Vickers, The high-impact learning organization series, Bersin & Associates, wrzesień 2012, www. bersin.com/library lub www.bersin.com/hilo. 4. Zakładając średnie wynagrodzenie $30 na godzinę, dla firm zatrudniających 1 000 pracowników koszt godziny, kiedy pracownik nie jest zaangażowany w pracę przekracza $10 milionów rocznie. 5. I can’t get my work done! How collaboration & social tools drain productivity, Harmon.ie, 2011, http://www. uclarity.se/wp-content/uploads/ Distraction_Survey_Results_US.pdf. 6. Julian Birkinshaw oraz Jordan Cohen, “Make time for the work that matters,” Harvard Business Review, wrzesień 2013, http://hbr.org/2013/09/ make-time-for-the-work-that-matters/ar/1. 7. Joan C. Williams, “Why men work so many hours,” Harvard Business Review Blog Network, 29 maja 2013, http://blogs.hbr. org/2013/05/why-men-work-so-many-hours/. 8. Julianne Pepitone, “Marissa Mayer: Yahoos can no longer work from home,” CNNMoney, 25 lutego 2013, http://money.cnn.com/2013/02/25/ technology/yahoo-work-from-home/. 9. “Manifesto for agile software development,” http://agilemanifesto.org/. 10. J. Richard Hackman, “Six common misperceptions about teamwork,” Harvard Business Review Blog Network, 7 czerwca 2011, http://blogs.hbr.org/2011/06/ six-common-misperceptions-abou/. 11. Josh Bersin, “The Move from Systems of Record to Systems of Engagement,” Forbes, 16 sierpnia 2012, http://www. forbes.com/sites/joshbersin/2012/08/16/ the-move-from-systems-of-recordto-systems-of-engagement/. 12. Jean McGregor, “Outsourcing tasks instead of jobs,” Bloomberg Businessweek, 11 marca 2009, http://www. businessweek.com/stories/2009-03-11/ outsourcing-tasks-instead-of-jobs. 13. Wewnętrzna analiza Deloitte w oparciu o wywiady z klientami. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 119 Zmieniaj i wymyślaj od nowa 120 Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 121 Zespół HR z nowymi umiejętnościami Zmień pracowników HR w wykwalifikowanych konsultantów biznesowych •Mniej niż 8 procent liderów HR wierzy, że ich zespoły mają umiejętności niezbędne do sprostania wyzwaniom globalnego środowiska i są w stanie dostarczać innowacyjne programy, które mają wpływ na działalność firmy. •Liderzy biznesu są zgodni: 42 procent liderów biznesu uważa, że ich zespoły HR nie pracują tak, jak powinny, albo zaledwie sobie radzą. 27 procent liderów, zapytanych o ocenę programów HR i programów zarządzania talentami w ich organizacjach, uważa, że ich działy HR wykonują doskonałą lub dobrą pracę. •Aby stać się wiarygodnym partnerem biznesowym, zespoły HR muszą rozwijać głębsze kompetencje biznesowe oraz umiejętności analityczne - wszystko po to, aby wzmacniać swoją pozycję przywódczą w firmie. Muszą także nauczyć się działać jak doradca wspierający podnoszenie wydajności i w końcu rozwijać zrozumienie potrzeb pracowników w XXI wieku. Prezesi Zarządów postrzegają strategie HR jako jeden z priorytetów, który zagwarantuje im wzrost.1 Aby osiągnąć cele biznesowe, kadra kierownicza powierza działom HR odpowiedzialność za rozwijanie nowych, kreatywnych sposobów pozyskiwania talentów, za budowanie umiejętności pracowników, za rozwój liderów oraz zaangażowanie pracowników na wszystkich szczeblach a także za utrzymanie w firmie pracowników o kluczowym dla nich znaczeniu. To wyzwanie pojawia się w momencie, gdy zmieniająca się sytuacja demograficzna, szybki postęp technologiczny, postępująca globalizacja oraz rozwój nowych form zatrudnienia zmuszają firmy do zmiany ich strategii HR. Wiele firm wskazało również na widoczne „zakłócenia” roli dyrektora HR w ich organizacjach i podkreślało, że podjęło działania mające na celu pozycjonowanie HR jako funkcji wpierającej biznes – roli, która wymaga kompetencji w obszarze zarządzania zbiorami danych, analityki, oraz umiejętności biznesowych na poziomie MBA. Kluczowym pytaniem pozostaje czy zespoły HR posiadają odpowiednie umiejętności, aby sprostać tym wyzwaniom. Nasze globalne badanie 122 wskazuje, że w opinii ponad 1/3 respondentów programy HR i programy zarządzania talentami w ich firmach nie spełniają ich oczekiwań lub są na zaledwie wystarczającym poziomie. Liczba respondentów, którzy uważają, że ich programy HR i programy zarządzania talentami są na niezadowalającym poziomie (10 procent), jest dwukrotnie wyższa niż liczba respondentów, którzy twierdzą, że są one doskonałe (5 procent) (wykres 1). Nasze globalne badanie ujawniło znaczące różnice pomiędzy liderami biznesu i liderami HR w ocenie gotowości ich organizacji do odpowiedzi na 12 trendów zidentyfikowanych w badaniu. W przypadku pięciu najpilniejszych i najważniejszych trendów, które zidentyfikowaliśmy, przedstawiciele kadry zarządczej w dużych firmach (zatrudniającej 10 000 i więcej pracowników) stwierdziło, że ich firmy są mniej gotowe do rozwiązania tych problemów, niż wskazywali to liderzy HR (wykres 2): •Przywództwo (według naszego badania najpilniejszy trend): 40 procent liderów biznesu zadeklarowało, że ich firma nie jest gotowa do stawienia czoła temu wyzwaniu. Dla porównania podobną opinię wyraziło 28 procent liderów HR. Wykres 1. Ocena wydajności funkcji HR „Jak oceniają Państwo programy HR i programy zarządzania talentami w swoich organizacjach?” 4.8% Doskonałe 30.1% Dobre 31.4% Odpowiednie 24.1% Zaledwie wystarczające 9.7% Nie spełniają oczekiwań Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Wykres 2. Liderzy biznesu oraz liderzy HR oceniają gotowość ich organizacji do rozwiązywania problemów zidentyfikowanych w 5 najbardziej pilnych i ważnych trendach (firmy zatrudniające więcej niż 10 000 pracowników) 28% HR 510 56% 16% Przywództwo 40% Inna 185 Nabywanie przez HR nowych umiejętności Globalne zarządzanie talentami i funkcją HR 36% HR 513 Inna 179 48% Inna 180 Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami HR 504 Nie gotowe Inna 181 Raczej gotowe 57% 18% 36% 19% 53% 38% 41% 10% 54% 27% HR 508 13% 42% 45% Inna 185 12% 51% 29% HR 480 Retencja i zaangażowanie 48% 20% 50% 11% 47% 35% 12% 7% Gotowe Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com •Nabywanie przez HR nowych umiejętności: 48 procent respondentów reprezentujących funkcję biznesową zadeklarowało, że HR nie jest przygotowany do rozwiązania tej kwestii, w porównaniu z 36 procentami liderów HR, którzy wyrazili podobną opinię. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 123 Wykres 3. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Nabywanie przez HR nowych umiejętności Siatka luki w zdolności Japonia -39 Niemcy -35 Wielka Brytania -35 Chiny -33 Brazylia -31 Meksyk -31 RPA -29 Portugalia -29 Pozostałe państwa -28 Irlandia -27 Australia -24 Indie -24 Chile -24 Argentyna -23 Stany Zjednoczone -22 Belgia -22 Luksemburg -21 Polska -19 -16 -16 -13 Kenia Hiszpania Szwajcaria 50 Urugwaj Szwajcaria Hiszpania 40 Belgia Indie Kanada Chile Meksyk Australia Unitd States Argentyna Holandia 30 Pozostałe państwa Brazylia Polska 0 = Nie gotowe Holandia -25 Kenia Luksemburg Kanada -26 70 60 Raczej gotowe (50) -42 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności Irlandia Portugalia RPA Wielka Brytania Chiny Niemcy 20 Japonia 10 20 0 = Nie ważne 30 40 Raczej ważne (33.3) 50 60 Ważne (66.6) 70 80 90 100 = Pilne Urugwaj Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. • Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR • do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. •• Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. 124 •Globalny HR i zarządzanie talentami: 45 procent liderów biznesu, uważa, że ich firma nie jest gotowa, w porównaniu z 29 procentami liderów HR, którzy dokonali podobnej oceny. •Zaangażowanie oraz utrzymanie pracowników w firmie: 38 procent liderów biznesu zadeklarowało, że ich firma nie jest gotowa. Podobną opinię wyraziło 27 procent respondentów reprezentujących funkcję HR. •Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami: 57 procent liderów biznesu uważa, że ich firma nie jest gotowa, aby stawić czoła temu wyzwaniu. Wśród respondentów HR podobną opinię wyraziło 41 procent respondentów. Różnice w deklarowanej gotowości istnieją, nie tylko między funkcją HR a innymi funkcjami, ale także pomiędzy regionami. Kadra zarządcza w Japonii, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Chinach dostrzega duże znaczenie nabywania przez HR nowych kompetencji i umiejętności, ale wątpi w zdolność ich firm do odpowiedzi na ten problem (wykres 3). Podnoszenie kompetencji HR Co kryje się za tym widocznym dla respondentów brakiem kompetencji HR? Problem jest stosunkowo łatwy do zrozumienia na jednym poziomie, ale na innym nieuchwytny. Więcej niż 70 procent wszystkich pracowników HR rozpoczyna pracę w tym obszarze bez wykształcenia czy dyplomu w zakresie biznesu czy zarządzania zasobami ludzkim.2 Zważywszy, że wiele organizacji nie inwestuje w rozwój kompetencji biznesowych czy umiejętności z zakresu zarządzania kapitałem ludzkim swoich zespołów HR, nie jest zaskoczeniem, że pozostają one w tyle.3 Ten brak umiejętności znacząco ogranicza zdolność HR do wpływania na strategię biznesową i osiągania celów biznesowych. Na przykład badanie przeprowadzone w roku 2013 wykazało, że tylko 14 procent firm uważa, że ich zespoły HR mają umiejętności niezbędne, aby wykorzystać narzędzia analityczne w zakresie zarządzania talentami, co jest funkcją krytyczną ponieważ HR staje się coraz bardziej zależny od danych. 4 Badanie Trendy HR 2014 potwierdza ten wniosek. 43 procent respondentów przyznało, że ich firmy są słabe w zapewnianiu HR odpowiednich szkoleń i doświadczenia. 47 procent uważa, że ich firmy są słabe w przygotowaniu funkcji HR do dostarczania programów zgodnych z potrzebami biznesowymi; a 50 procent ocenia, że ich firmy radzą sobie słabo, jeśli chodzi o dostarczanie innowacyjnych rozwiązań i programów (wykres 4). Firmy muszą podjąć wyzwanie opracowania programów i rozbudzić aspiracje pracowników tak, aby przekształcić ich w wykwalifikowanych konsultantów biznesowych. Jakich umiejętności potrzebuje HR, aby skuteczniej sprostać wymaganiom współczesnego biznesu? Lista taka będzie różna w różnych firmach, ale dla wszystkich firm ważne będzie rozwijanie umiejętności w trzech głównych obszarach: 1.Umiejętności w obszarze HR i zarządzania talentami. 2.Umiejętności biznesowe, specyficzne dla branży oraz umiejętności globalne. 3.Umiejętności zarządcze, przywódcze i umiejętności w zakresie wdrażania programów. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 125 Umiejętności w obszarze HR i zarządzania talentami •Techniczne umiejętności HR Specjaliści powinni mieć głębokie umiejętności w zakresie szkolenia, rekrutacji, pozyskiwania talentów, projektowania struktury organizacji oraz relacji między pracownikami, a także w zakresie stosunków pracy, strategii wynagradzania, zasiłków i wielu innych dziedzin. Te umiejętności techniczne powinny być rewidowane co rok wraz z pojawianiem się na rynku nowych podwykonawców, nowych technologii oraz strategii. •Znajomość rynku pracy i siły roboczej Zespoły HR powinny mieć głęboką wiedzę na temat rynku pracy i siły roboczej w otoczeniu, w którym działają ich organizacje. Jakie kulturowe, demograficzne oraz lokalne trendy rynkowe wpływają na zdolność firmy do zatrudniania, utrzymania i angażowania pracowników? Jak liderzy w Japonii wyglądają w porównaniu z liderami w Chinach czy Brazylii? Co przyciągnie do danego pracodawcy inżynierów w San Jose, co w Monachium, a co w Bangalore? •Zarządzanie zakresem usług Zespoły HR muszą zrozumieć, jak zarządzać poziomami usług, budować rozwiązania i systemy zorientowane na dostarczanie usług oraz wdrażać technologie samoobsługowe. 126 •Technologia i analityka Prowadzenie albo zarządzanie działem HR jest niemożliwe, bez głębokiego zrozumienia technologii, począwszy na systemach płacowych a skończywszy na narzędziach internetowych, wspierających pracę zespołową. Chmura, technologie mobilne i media społecznościowe to krytyczne obszary, w których specjaliści HR powinni rozwijać swoje umiejętności. Podczas gdy Big Data staje się wszechobecnym narzędziem i zasobem, specjaliści HR powinni także rozwijać swoje umiejętności w tym obszarze oraz oswoić się z zarządzaniem danymi, statystyką i analizą. Luka pomiędzy postrzeganą ważnością tego wyzwania, a gotowością do stawienia mu czoła może być dla zespołu HR największym problemem, kiedy podejmie on już wysiłek rozszerzania swoich umiejętności. Umiejętności biznesowe, specyficzne dla branży oraz umiejętności globalne •Znajomość biznesu i branży Specjaliści HR powinni rozwijać głębokie zrozumienie trendów biznesowych i branżowych: w jaki sposób firma zarabia pieniądze, co decyduje o długookresowej przewadze konkurencyjnej, jakie umiejętności są potrzebne, aby utrzymać i generować wyższe zyski, jakie nowe produkty będą wprowadzane na rynek, jak klienci postrzegają wartość i jak napędzać innowacje. Wyzwaniem dla specjalistów HR jest pomoc biznesowi w tworzeniu wartości, poprzez lepsze zrozumienie talentów, na przykład identyfikowanie nowych źródeł pozyskiwania talentów na nowych rynkach. •Globalna perspektywa Większość firm, dużych i małych, działa na globalnym rynku, jeśli spojrzymy na ich klientów, łańcuch dostaw i rynek talentów. Specjaliści HR muszą mieć innowacyjne podejście do poszukiwania talentów w różnych częściach świata, do określenia tego, co jest niezbędne, aby być skutecznym na lokalnych rynkach talentów i w końcu do zrozumienia jak integrować programy HR w różnych krajach i regionach, aby zapewnić „jedno źródło prawdy” dla funkcji HR, dla danych o talentach i dla procesu wnioskowania. Umiejętności zarządcze, przywódcze i umiejętności w zakresie wdrażania programów •Umiejętności w zakresie zarządzania zmianą i projektem Łatwiej jest stworzyć doskonały program niż przekonać menedżerów i pracowników, aby go zaakceptowali i wdrożyli. Skupianie się na zmianach i osiąganiu praktycznych wyników powinno być na celowniku każdego menedżera HR. •Ciągły rozwój i dzielenie się wiedzą Tak jak dział IT, finansów, sprzedaży i obsługi klienta inwestuje w szkolenia i procesy certyfikujące, tak dział HR powinien stworzyć zespół „HR dla HR”, który certyfikuje, rozwija i stale podnosi kompetencje całej funkcji HR. •Zarządzanie i przywództwo Specjaliści HR muszą zrozumieć różne style przywódcze, muszą wiedzieć jak wyszkolić liderów i jak kierować ich własnymi zespołami. Powinni mieć pewność siebie i doświadczenie przywódcze, aby być znaczącym partnerem dla kadry zarządczej. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 127 LEKCJE Z LINI FRONTU Nadawanie wysokiego priorytetu rozwojowi umiejętności, aby zwiększyć retencje pracowników i podnieść efektywność Kierownictwo szybko rozwijającej się międzynarodowej firmy działającej w sektorze ochrony zdrowia uświadomiło sobie 5 lat temu, że firmie brakuje umiejętności przywódczych, mobilności talentów i praktyk menedżerskich, czego wynikiem była wysoka rotacja pracowników i niski poziom usług.5 Prezes zatrudnił nowego dyrektora HR, którego zadaniem miało być podniesienie kompetencji zespołu HR. Działania obejmowały: •Dział HR został poproszony o ocenę swojej pracy i określenie, dlaczego niektóre obszary zostały ocenione słabo. •Opracowano program wzajemnej certyfikacji dla wyższego szczebla partnerów HR. •Utworzono techniczne centra doskonałości obejmujące pozyskiwanie talentów, zarządzanie wydajnością, mobilność talentów, wynagradzanie i premiowanie, retencję i zaangażowanie oraz analitykę. 128 • W dziale HR zostali zatrudnieni pracownicy z dyplomami MBA. • Stworzono wewnętrzną grupę badawczą w ramach HR, która miała się koncentrować na rozwoju badań i metodyk. • Zespół był zachęcany do tworzenia małych grup doradczych, które miały łączyć w jednym miejscu różne praktyki HR i tworzyć dedykowane programy dla działów biznesowych. Dziś firma ta jest liderem w zakresie innowacyjnych praktyk HR i stała się pracodawcą wyboru na rynkach, na których działa. Pięć lat inwestycji w budowanie i rozwijanie umiejętności i kompetencji HR przełożyły się na wyższy poziom retencji pracowników, większe zaangażowanie i lepsze wyniki osiągane przez pracowników. Od czego zacząć Dyrektor HR powinien odgrywać rolę „głównego urzędnika zmiany", wspierającego odmienne postrzeganie działu HR – od zespołu świadczącego usługi HR do doradcy biznesowego. Dla 59 procent respondentów najważniejszą rolę w wysiłkach zmierzających do transformacji biznesowej odgrywało zarządzanie zmianą.6 Liderzy funkcji biznesowej oczekują, że liderzy i pracownicy HR będą podnosić swoje kwalifikacji i że będą działać sprawniej. Oto kilka krytycznych punktów, które warto rozważyć na starcie: •Zainwestuj w rozwój zawodowy pracowników HR: Nasze benchmarki pokazują, że najlepsze zespoły HR przeznaczają od 1 200 do 2 500 USD rocznie w przeliczeniu na jednego pracownika: na szkolenie, rozwój, badania i innowacyjne narzędza. W pozostałych organizacjach było to średnio 500 USD.7 •Zwiększ i rozszerz rolę partnera biznesowego: Nasze badanie pokazuje, że przyszłość HR należy do wysoko wykwalifikowanych ekspertów - partnerów biznesowych współpracujących z siecią specjalistów, wspieranych przez centra usług dla czynności transakcyjnych. •Skoncentruj się na dopiero pojawiających się – kluczowych dla biznesu umiejętnościach: Liderzy biznesu ocenili, że analiza, planowanie zatrudnienia i przywództwo są najważniejszymi umiejętnościami HR. Podkreślili jednocześnie, że oczekiwanie od HR zdobywania nowych kwalifikacji nie jest odrzucaniem tradycyjnych umiejętności HR, bowiem chodzi tu o poszerzanie kompetencji, o dostarczanie spostrzeżeń na temat analityki, biznesu i globalizacji. •Stwórz zespół rozwoju zawodowego: Zespół "HR dla HR" może zapewnić zespołowi HR ten sam poziom oceny umiejętności, planowania rozwoju i kariery, jaki HR dostarcza reszcie organizacji. •Dokonuj samooceny: Jasno zdefiniuj role a następnie w sposób przejrzysty porównaj role, strukturę i poziom umiejętności. Jak sprawny jest twój zespół HR w porównaniu z innymi firmami? W których miejscach jest silny, a w których słaby? Bądź szczery w tej ocenie. •Dywersyfikuj funkcję HR, aby zrealizować cele biznesowe: Myśl o HR jak o wewnętrznej organizacji konsultingowej i połącz najsilniejszych liderów HR, aby wspólnie podejmowali działania, których wymagają potrzeby biznesowe. W tym samym czasie, funkcja HR może być wzmocniona poprzez zaangażowanie specjalistów ze środowisk biznesowych - tak długo, jak opanują oni krytyczne umiejętności HR niezbędne do realizacji ich zadań. •Rozbij silosy wewnątrz HR: Połącz specjalistów ze sobą oraz z centrami doskonałości, zachęcaj do budowania głębokich umiejętności i dzielenia się wiedzą oraz tworzenia społeczności wymiany najlepszych praktyk. Zachęcaj centra doskonałości, aby pracowały razem nad najważniejszymi inicjatywami, takimi jak rotacja pracowników, planowanie zatrudnienia, zaangażowanie i rozwój przywództwa. •Zmień ocenę partnerów biznesowych HR: Zamiast oceny partnerów biznesowych HR przez pryzmat „zadowolenia klienta", użyj miar dotyczących talentów (jakość nowozatrudnionych, rozwój postaw przywódczych, retencja) tak, aby dział HR czuł się odpowiedzialny za wyniki, a nie tylko dostarczał usługi administracyjne. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 129 KONKLUZJA Globalna gospodarka jest przygotowana do cyklu wzrostu. Czynnikiem ograniczającym będzie rosnący niedobór talentów, który zintensyfikuje potrzebę, aby to właśnie HR sprawnie poprowadził całą organizację do przodu. Zespoły HR, które sprostają wyzwaniu osiągną wzrost wewnętrznej skuteczności, będą miały większą zewnętrzną wartość rynkową, a ich ogólna pozycja znacznie wzrośnie. Nabywanie przez HR nowych kwalifikacji uznane zostało za trzeci w kolejności najbardziej pilny i ważny trend w naszym globalnym badaniu Trendy HR 2014. 77 procent respondentów uznało go za pilny lub ważny. Przedstawiciele biznesu uważają jednak, że ich zespoły HR nie są gotowe albo nie są w stanie stawić czoła wyzwaniom w obszarach krytycznych, takich jak przywództwo, retencja i analityka. Aby uzyskać lepsze wyniki biznesowe, firmy będą musiały zdobyć nowe kwalifikacje i inwestować w rozwój kompetencji HR i zarządzania talentami. Skupianie się na dopiero pojawiających się umiejętnościach i kompetencjach HR, takich jak analityka oraz głębokie umiejętności biznesowe i globalne, jest dobrym punktem wyjścia. 130 Autorzy Cathy Benko, zastępca prezesa i dyrektor zarządzający Deloitte Consulting LLP [email protected] Udo Bohdal-Spiegelhoff, lider zespołu Human Capital, Deloitte Germany Deloitte Germany [email protected] Jason Geller, lider zespołu Human Capital, Deloitte US Deloitte Consulting LLP [email protected] Hugo Walkinshaw, dyrektor wykonawczy Deloitte Consulting Pte Ltd [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 131 Przypisy 1. Cathy Benko, Trish Gorman oraz Alexa Rose Steinberg, “Disrupting the CHRO: Following in the CFO’s footsteps,” Deloitte Review 14, 17 stycznia 2014, http:// dupress.com/articles/dr14-disruptingthe-chro/, accessed January 23, 2014. 2. Karen O’Leonard, HR factbook 2011®: Benchmarks and trends in HR spending, staffing, and resource allocations, Bersin & Associates, czerwiec 2011. 3. Josh Bersin, The career factbook for HR and learning professionals, Bersin & Associates, czerwiec 2009, www.bersin.com/library. 132 4. Josh Bersin, Karen O’Leonard oraz Wendy Wang-Audia, High-impact talent analytics: Building a world-class HR measurement and analytics function, Bersin by Deloitte, październik 2013, www.bersin.com/library. 5. Informacja oparta na badaniu Bersin by Deloitte. 6. 2013 Global Shared Services survey results, Deloitte, luty 2013, http://www.deloitte.com/ view/en_US/us/Services/additional-services/ Service-Delivery-Transformation/656989ae16 dfc310VgnVCM3000003456f70aRCRD.htm. 7. Bersin, The career factbook for HR and learning professionals. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 133 Analityka HR w praktyce Przejdź od mówienia do wykorzystywania big data w praktyce •HR zmienia się coraz bardziej w funkcję, której sukces zależy od umiejętnego zarządzania danymi. Zadaniem HR nie jest po prostu raportowanie i przekazywanie zarządom danych, ale przede wszystkim umożliwianie im podejmowania świadomych decyzji dotyczących zarządzania talentami, trafne przewidywanie efektywności i wyników generowanych przez pracowników oraz zaawansowane planowanie zasobów siły roboczej. •Podczas gdy 78 procent dużych firm (zatrudniających 10 000 lub więcej pracowników) uważa, że analityka w obszarze HR i zarządzania talentami jest zagadnieniem pilnym lub ważnym (wystarczy to, aby umieścić analitykę wśród trzech najpilniejszych trendów, którym firmy muszą stawić czoła), 45 procent tych samych firm oceniło, że nie są gotowe, aby skutecznie wykorzystywać analitykę w obszarze HR. Wynik ten był jednym z najniższych, jakie zidentyfikowaliśmy w naszym badaniu, spośród 12 globalnych trendów. Jedynie 7 procent dużych firm oceniło, że ich organizacje dysponują mocnymi kompetencjami w obszarze analityki HR. •Firmy, które umiejętnie wykorzystują analityką i zarządzanie dużymi zbiorami danych będą lepiej przygotowane, niż konkurenci, którzy nie dostrzegają wagi tego obszaru, do wdrażania skutecznych strategii dotyczących zarządzania talentami. Big data staje się strategią głównego nurtu w wielu obszarach biznesu a funkcja HR stara się nadążyć za tym trendem. Obecnie, 86 procent firm deklaruje, że nie posiada zdolności analitycznych w obszarze HR, w porównaniu do 81 procent firm, które wykorzystują analitykę w zakresie finansów, 77 procent w bieżącej działalności, 58 procent w sprzedaży, a 56 procent w marketingu.1 Dobrą wiadomością jest to, że 57 procent zespołów HR zwiększyło swoje inwestycje w obszarze analityki w roku 2013.2 Firmy, które są w tej dziedzinie w czołówce dwukrotnie poprawiły swoje wyniki w obszarze rekrutacji; ich osiągnięcia w obszarze rozwoju postaw przywódczych poprawiły się trzykrotnie, a wartość ich akcji jest o 30 procent wyższa niż wartość akcji konkurencji.3 134 Duża zauważalna dziś koncentracja na analityce HR nie jest czymś nowym. Firmy starają się zrozumieć dane dotyczące rynku pracy i zasobów siły roboczej od początku lat dziewięćdziesiątych. Analityka, z którą mamy do czynienia dziś, łączy w sobie informacje o talentach oraz dane biznesowe – wszystko po to, aby pomóc przedsiębiorstwom podejmować lepsze decyzje dotyczące pracowników. Krytyczne pytania, dotyczące tego, kogo zatrudnić, jak zarządzać ludźmi i co napędza wyniki, retencję i co przyciąga nowych klientów, mogą być teraz rozumiane statystycznie, a odpowiedzią na nie mogą być konkretne dane, a nie tylko opinie czy doświadczenie. Pomimo zrozumienia znaczenia analityki HR, uczestnicy naszego badania są w dużym stopniu nieprzygotowani, aby sprostać temu wyzwaniu. Firmy z największych krajów uprzemysłowionych, takich jak Japonia, Niemcy czy Wielka Brytania deklarują, że znajdują się znacznie poniżej średniej (wykres 1). Wykres 1. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami Siatka luki w zdolności -44 Japonia -44 Niemcy Wielka Brytania -42 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności 60 Brazylia -39 70 -34 Holandia -33 Stany Zjednoczone -32 Argentyna -31 Meksyk -31 RPA -29 Indie -29 Chiny -27 Hiszpania -27 Australia -27 Szwjacaria -27 Pozostałe państwa Raczej gotowe (50) Kanada -36 50 40 Portugalia Polska Urugwaj Chile Kenia Pozostałe Australia Irlandia państwa Szwjacaria Hiszpania Meksyk Indie Belgia 30 Luksemburg Argentyna RPA Chiny Kanada Stany Zjednoczone Wielka Brytania Holandia Belgia Kenia -25 -22 Chile -21 Luksemburg -17 Urugwaj -15 Irlandia -13 Portugalia -13 Polska Niemcy 0 = Nie gotowe -25 Brazylia 20 Japonia 10 20 0 = Nie ważne 30 40 Raczej ważne (33.3) 50 60 Ważne (66.6) 70 80 100 = Pilne Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. • Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR • do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. Najważniejszy krok od rozmów do działania i nie jest w stanie podejmować trafnych decyzji w oparciu o analizę dostępnych danych.4 Pomimo ogromnego potencjału, jaki niesie ze sobą analityka, przed większością firm stoi jednak wciąż zadanie przekształcenia tego potencjału i możliwości w działanie. Podczas gdy 14 procent firm deklaruje, że dysponuje jakąś formą możliwości analitycznych, ponad 60 procent nadal korzysta z chaotycznych zbiorów systemów HR Może być to jeden z powodów, dla których co najmniej dziewięciu na dziesięciu respondentów naszego badania ocenia swoje obecne umiejętności zastosowania analityki w obszarze HR i zarządzania talentami jako słabe lub jedynie odpowiednie. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 135 Wykres 2. Duże wyzwanie z big data Liczba respondentów Wykorzystanie operacyjnych raportów i kart wyników 509 w zakresie HR i zarządzania talentami 52% 40% Długookresowe planowanie zasobów 514 siły roboczej 62% 31% Powiązanie danych HR z wynikami 512 biznesowymi 62% 30% Wykorzystanie danych HR do prognozowania 512 wydajności pracowników i identyfikowania możliwości poprawy 67% 26% 8% 7% 8% 7% % ogólnej liczby odpowiedzi Ocena dyrektorów HR zdolności analitycznych w obszarze HR i zarządzania talentami Słaba Odpowiednia Doskonała Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Wykres 3: Prawie połowa firm biorących udział w badaniu robi postępy Analityka w obszarze HR i zarządzania talentami: stan i poziom zdolności analitycznych HR Liczba respondentów Wysoki 134 8% Przechodzi silny rozwój 560 33% Ograniczony 595 35% Planowanie jak postępować 262 Nie ma planów w chwili obecnej 105 Nie dotyczy 47 15% 6% 3% Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Organizacje oceniają się źle, jeśli chodzi o wykorzystanie danych HR do przewidywania wydajność pracowników i możliwości jej poprawy, a ponad dwie trzecie (67 procent) uważa, że ich firmy są w tym obszarze wręcz słabe (wykres 2). Świadomi swoich słabości, prawie połowa (48 procent) respondentów z całego świata, aktywnie rozwija lub planuje rozwijać kompetencje ich organizacji w zakresie analityki obszarów HR i zarządzania talentami (wykres 3). 136 W roku 2014 konieczność koncentrowania się na big data w biznesie postawi przed liderami HR nowe wyzwanie: zbudowania zespołu odpowiedzialnego za analitykę, połączenia interdyscyplinarnych umiejętności i kompetencji oraz opracowania długofalowego planu jak „zdatyfikować” HR.5 Zmiana takiego kalibru nie może zdarzyć się w ciągu nocy, ale więcej niż 60 procent firm już przygotowuje plany.6 Poniżej przedstawiamy przykłady rozwiązań, które przyniosą wysoką wartość: • Zrozumienie cech i predyspozycji, które posiadają najlepsi pracownicy/sprzedawcy, aby móc podjąć lepsze decyzje przy wyborze i skuteczniej przyciągać do firmy potencjalnych kandydatów. • Identyfikacja czynników związanych z pracą, które korelują z występowaniem nadużyć i wypadków. Umożliwi to menedżerom znaczne zmniejszenie strat poprzez skupienie się na dobrze znanych wzorcach. • Utworzenie wewnętrznej platformy dla pracowników z długim stażem w celu umożliwienia im znalezienia nowych stanowisk w obrębie firmy poprzez dopasowanie ich umiejętności do wymagań pracy. Analityka z zakresie zarządzania talentami, aby była skuteczna, wymaga stałych i właściwie ulokowanych nakładów, dedykowanych zespołów, które tworzyć będą przedstawiciele różnych działów oraz silnego partnerstwa pomiędzy HR, IT i biznesem. Dział HR powinien w tym procesie podjąć wiodącą rolę. Będzie to okazją, aby połączyć ze sobą różne części biznesu do rozwiązania problemów i poprawy wyników biznesowych. Najważniejszą korzyścią wynikającą z zastosowania analityki jest zdolność do łączenia celów biznesowych bezpośrednio ze strategią zarządzania talentami. Zamiast skupiać się na wydatkach i miarach HR, zastosowanie analityki w obszarze zarządzania talentami daje możliwość analizowania wkładu pracowników w wyniki biznesowe w różnych dziedzinach - od sprzedaży i obsługi klienta do redukcji liczby wypadków i poprawy jakości. • Tworzenie modeli analitycznych, które rozumieją i są w stanie przewidzieć rotację tak, aby menedżerowie mogli szybciej zmieniać warunki pracy lub zachowania i utrzymać najlepszych pracowników w firmie. • Dokładne zrozumienie efektów podwyżek płac tak, aby podejmować lepiej uzasadnione danymi decyzje dotyczące tego gdzie inwestować, aby zwiększyć wydajność i poprawić wyniki. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 137 LEKCJE Z LINI FRONTU Wykorzystanie analityki, aby zrozumieć, dlaczego pracownicy odchodzą z firmy i aby podnieść poziom ich retencji Zarząd globalnej firmy farmaceutycznej w obliczu niezwykle konkurencyjnego rynku talentów w Chinach, zrozumiał, że musi zmniejszyć rotację pracowników, aby osiągnąć założone cele rozwoju. Firma zastosowała analitykę predyktywną, aby zwiększyć retencję pracowników, szczególnie wśród pracowników odpowiedzialnych za sprzedaż. Wykorzystując dane z ostatnich trzech lat, firma opracowała i wdrożyła model, który miał dostarczać predykcji dotyczących kluczowych dla organizacji stanowisk sprzedażowych oraz punktów zwrotnych, które wpływały na retencję 138 pracowników. Model umożliwiał predykcję zachowań aż do poziomu pojedynczego pracownika, wskazując, które zmienne były mocnymi predyktorami retencji i rotacji oraz wspierając rozwój strategii retencji. Jak się okazało, pomimo silnie konkurencyjnego rynku talentów, wynagrodzenie nie było głównym motorem rotacji pracowników. Korzystając z tego opartego na danych modelu w celu poprawy skuteczności strategii retencji, firma jest w stanie wykorzystać analizę do podjęcia ukierunkowanych na konkretnych pracowników działań. Firma skoncentrowała się na inwestycjach w inicjatywy wspierające retencję, które oferują najwyższą wartość i przynoszą najlepsze rezultaty. Od czego zacząć Dla wielu firm, przejście od raportowania danych do analizy danych to skok w nieznane. Zespoły HR wyrażają często wątpliwości czy ich pracownicy mają umiejętności i wiedzę, aby wypełnić tę funkcję należycie. Psychologowie specjalizujący się problematyce organizacyjnej danego sektora, czy branży, statystycy i analitycy danych – wszyscy oni mogą być potrzebni, aby pomóc działowi HR budować te nowe kompetencje. Oto kilka krytycznych punktów, które warto rozważyć na starcie: Poszukaj wykwalifikowanych analityków, którzy poprowadzą drużynę - posiadanie wykwalifikowanego analityka w zespole to nie to samo, co posiadanie specjalisty – analityka, jako lidera zespołu. Mając to na uwadze, i w zależności od dojrzałości organizacji, pracownik wykwalifikowany sprzedawca może być lepiej przygotowany do prowadzenia zespołu, biorąc pod uwagę fakt jak bardzo przekonywać trzeba będzie do przyjęcia nowego podejścia zarówno HR, jak i biznes. Dodaj do zespołu analiz kilka osób odstających swym profilem zawodowym od reszty - na przykład specjalistów w dziedzinie ekonometrii, nauk informatycznych, nauk stosowanych, demografów czy specjalistów Business Intelligence. Zazwyczaj rzucają oni na wyzwania stojące przez firmą nowe światło, mając jednocześnie na uwadze analizy numeryczne, konieczność poszukiwania i opierania się na faktach oraz na analizie danych. Stwórz społeczność najlepszych praktyk, gdzie zainteresowani pracownicy mogą dzielić się swoimi doświadczeniami i najlepszymi praktykami. Staną się oni twoimi najlepszymi ambasadorami i pomogą rozpowszechnić idee podejmowania decyzji w oparciu o dane, przy wykorzystaniu analityki. Wyposaż analityków w umiejętności z zakresu technologii HR, efektywności i wydajności, wizualizacji i zarządzania projektami. Buduj bliskie relacje między HR i IT. Działy HR zajmujące się analityką predykcyjną mają często w swoich szeregach specjalistę IT. Identyfikuj konkretne problemy biznesowe, które należy uwzględnić - wykorzystaj dane, aby stawić czoła widocznym problemom biznesowym poprzez współpracę z jednostkami biznesowymi w celu uzgodnienia rezultatów, raportów i oczekiwań. Nie tylko próbuj analizować dane; rozpocznij, koncentrując się na problemach biznesowych. Buduj kompetencje poprzez eksperymentowanie - wybierz problem biznesowy, zaangażuj ludzi z różnych funkcji, określ, jakie typy danych mogą pomóc rozwiązać ten problem i znajdź metody, które mogą pomóc zespołowi analizować dane i opracowywać rozwiązania. Spraw, aby analiza danych była łatwo dostępna dla całej organizacji poprzez wykorzystanie narzędzi takich jak pulpity nawigacyjne, w celu zapewnienia maksymalnej wartości dla jednostek biznesowych. Nie pozwól, aby idealne było wrogiem dobrego - uznaj, że bez wysokiej jakości danych, projekty analityczne najprawdopodobniej nie powiodą się; jednocześnie, naciskanie na najwyższą jakość danych - w 100 procentach - oznacza, że projekt prawdopodobnie nigdy się nie rozpocznie. Jakość danych nadal pozostaje wyzwaniem dla wszystkich funkcji zaangażowanych w analitykę; ważne jest, aby tu i teraz wykorzystać dostępne dane w celu poprawy jakości decyzji dotyczących pracowników. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 139 KONKLUZJE Ponad dziesięć lat temu, książki autorstwa Michaela Lewisa Moneyball7 opowiedziała historię o tym, jak poprawić trafność decyzji podejmowanych w sporcie zawodowym w oparciu o liczby i analizy, a nie na podstawie subiektywnych opinii. Jest to metoda powszechnie akceptowana w biznesie. W badaniu Deloitte Trendy HR 2014 firmy potwierdziły, że rozumieją znaczenie budowania kompetencji analitycznych w obszarze HR i zarządzania talentami, ale jednocześnie ujawniły także istnienie znacznych luk w ich obecnej gotowości i zdolności do stawienia czoła temu wyzwaniu. Zbudowanie silnych kompetencji analitycznych w zakresie zarządzania talentami może trwać od trzech do pięciu lat. Tyle samo lub dłużej potrwać może rozwijanie świadomości, ducha i kultury, w której ludzie podejmują decyzje w oparciu o dane, a nie tylko o instynkt. Ważne jednak, aby rozpocząć budowanie fundamentów. W roku 2014 firmy powinny podjąć działania w celu budowania kompetencji analitycznych w zakresie HR i zarządzania talentami, szukać możliwości i prowadzić pilotażowe projekty ukierunkowane na kluczowe problemy biznesowe i HR oraz inwestować w rozwój umiejętności analitycznych, aby wspierać funkcję HR. Uznając tradycyjną rolę HR, jako profesji i funkcji, która w swej istocie ucieka od liczb i danych, bardzo ważne jest, aby jednocześnie przejść od mówienia o rozwijaniu kompetencji analitycznych HR do działania. 140 Autorzy Josh Bersin, dyrektor i założyciel Bersin by Deloitte Bersin by Deloitte, Deloitte Consulting LLP [email protected] John Houston, globalny lider zespołu Workforce Analytics Deloitte Consulting LLP [email protected] Boy Kester, lider zespołu Organization Strategy and Analytics, Deloitte Netherlands Deloitte Consulting BV [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 141 Przypisy 1. Josh Bersin, Karen O’Leonard, and Wendy Wang-Audia, High-impact talent analytics: Building a world-class HR measurement and analytics function, Bersin by Deloitte, październik 2013, www.bersin.com/library. 2. Ibid. 3. Ibid. 4. Ibid. 142 5. Josh Bersin, “The datafication of human resources,” Forbes, 19 lipca 2013, http:// www.forbes.com/sites/joshbersin/2013/07/19/ the-datafication-of-human-resources/. 6. Josh Bersin, Karen O’Leonard oraz Wendy Wang-Audia, High-impact talent analytics. 7. Michael Lewis, Moneyball: The Art of Winning an Unfair Game, (New York: W.W. Norton & Company, 2004). Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 143 Wyścig do chmury Zintegruj technologie wspierające zarządzanie talentami, HR oraz biznes •Firmy szybko odchodzą od starych systemów i wdrażają nowego rodzaju wysoce zintegrowane systemy zarządzania talentami i HR oparte na chmurze. •2/3 respondentów naszego globalnego badania twierdzi, że technologie HR są pilnym lub ważnym wyzwaniem, z którym zmierzyć muszą się ich firmy. Jednak 56 procent deklaruje, że nie rozważa albo nie planuje aktualizacji systemów korporacyjnych. •Firmy, które wdrożyły rozwiązania oparte na chmurze wcześniej niż ich konkurenci, mogą zyskać przewagę w obszarach takich jak satysfakcja i zaangażowanie pracowników, rozwój ich kompetencji oraz wydajność. Będą też mogły lepiej i szybciej generować dane dla procesów analitycznych z zakresie zarządzania talentami. Rynek technologii HR to jeden z najszybciej rozwijających się obszarów biznesu. Wartość rynku zintegrowanych systemów zarządzania talentami osiągnie w 2014 roku niemal 5 miliardów USD, a rynek systemów zarządzania zasobami ludzkimi (HRMS) jest wart ponad 12 miliardów USD.1 Skąd bierze się ten dynamiczny wzrost? Dziś, być może po raz pierwszy od prawie 20 lat, technologia cloud computing zjednoczyła dostawców IT wokół wspólnego zestawu technologii, dzięki czemu rozwiązania stały się bardziej zintegrowane, łatwiejsze w użyciu i łatwiejsze do wdrożenia niż kiedykolwiek wcześniej. Organizacje mogą wybrać i wdrożyć szeroki zakres narzędzi do zarządzania talentami i zarządzania zasobami ludzkimi w rekordowym czasie, eliminując konieczność budowy ogromnego zespołu IT, niezbędnego do instalacji, konfiguracji i dostosowywania oprogramowania. Co ciekawe jednak, z uwagi na wielkość rynku technologii HR, mniej niż połowa naszych globalnych respondentów zadeklarowała, że jest w trakcie aktualizacji swoich systemów HR i zarządzania talentami, a ponad 56 procent respondentów potwierdziło, że nie mają ostatecznych planów, albo nie mają w ogóle żadnych planów w tym obszarze (wykres 1). 144 Firmy, które aktualizują swoje systemy HR i zarządzania talentami wykorzystują technologię do zmiany organizacji. Wdrożenie technologii nie jest dla nich zmianą samą w sobie. Badania wskazują, że istnieją cztery główne czynniki determinujące sukces lub porażkę firmy, która wdraża platformy HR oparte na technologii w chmurze: integracja, łatwość użycia, wytrzymałość i aktualność rozwiązania, wdrożenie oraz wsparcie użytkownika.2 Przejście od wielu systemów do jednego zintegrowanego systemu Przeciętna duża firma posiada siedem systemów HR.3 Systemy te zazwyczaj nie komunikują się ze sobą dobrze, jeśli robią to w ogóle. Jest to problem, który frustruje liderów biznesu i liderów HR od lat. Jak wynika z jednego z badań, które przeprowadziliśmy w roku 2012, 2/3 firm chce współpracować z jednym poddostawcą systemów lub poszukuje wysoce zintegrowanych rozwiązań.4 Dziś możliwość wdrażania zintegrowanych systemów HR jest w zasięgu ręki. Wykres 1: Ograniczone inwestycje w systemy HR i w systemy wspierające zarządzania talentami „Jakie macie Państwo plany zastąpienia dostępnej aktualnie technologii HR nowymi zintegrowanymi systemami opartymi na chmurze?” Liczba respondentów Tak, zastąpimy je w pełni 140 8% Proces trwa 372 Planujemy w ciągu 232 najbliższych dwóch lat 22% 14% Rozważamy to, ale nie mamy 485 ostatecznych planów Nie rozważamy zmiany 28% 474 28% Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Większość z głównych dostawców systemów ERP (Oracle, SAP, Workday, ADP, Infor i NetSuite) buduje wysoce zintegrowane kompleksowe platformy do zarządzania funkcją HR, systemem płac i do zarządzania talentami. W roku 2014 firmy te będą prawdopodobnie koncentrować się głównie na integrowaniu platform analitycznych, interfejsów mobilnych oraz lepszych systemów rekrutacyjnych. Firmy na całym świecie zdają sobie sprawę z konieczności i dużego znaczenia wdrażania tego typu systemów, ale prawie żadna z nich nie jest do tego przygotowana. Z wyjątkiem spółek w kilku krajach, np. w Szwajcarii, większość pozostaje w tyle za liderami, jeśli chodzi o zastępowanie starszych technologii wspierających HR, zintegrowanymi rozwiązaniami opartymi na chmurze (wykres 2). Mobilność daje użytkownikom poczucie łatwości użytkowania Sukces wdrożenia oprogramowania HR zależy bezpośrednio od tego jak będzie ono przyjęte przez użytkowników. Zapewnienie użytkownikom mobilnego dostępu powinno być istotnym elementem każdego wdrożenia platformy technologicznej. Jak wskazuje wiele organizacji, około 40 procent aplikacji od kandydatów, przesyłanych jest przy użyciu urządzeń mobilnych.5 Pracownicy oczekują także, że będą mieli mobilny dostęp do zasobów takich jak: raportowanie czasu i wydatków, książka telefoniczna i katalog pracowników, bazy danych i wiedzy oraz aplikacje HR. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 145 Tylko niewielu pracodawców jest niestety w stanie zapewnić swoim pracownikom takie rozwiązania. Większość respondentów naszego globalnego badania (60 procent) przyznaje, że ich organizacje nie wdrożyły technologii HR, które byłyby „aktualne, łatwe w użyciu i dostępne na urządzeniach mobilnych”(wykres 3). Aplikacje HR powinny być wspierane mobilną strategią. Wszystko po to, aby pokazać użytkownikom, że są one łatwe w obsłudze oraz zwiększyć ich znaczenie. Oprogramowanie HR to nie tylko system gromadzący dane i informacje; to przede wszystkim „system zaangażowania.”.6 Pracownicy i menedżerowie korzystają z nich codziennie i wykorzystują do współpracy, uczenia się, ustalania celów i dzielenia się wiedzą. Wdrożenie tych systemów oznacza dla większości pracowników stworzenie nowej filozofii pracy. Zapewnienie właściwego wdrożenia i stałego wsparcia Technologia HR jest skomplikowana, złożona i oferuje tysiące funkcjonalności i aplikacji. Pomimo tego, że rozwiązania oparte na chmurze sprawiły, że instalacja systemu jest o wiele prostsza niż wcześniej, firmy nadal potrzebują zespołu wsparcia IT. Dostawcy mogą jednak teraz aktualizować system klienta automatycznie co trzy do sześciu miesięcy, zamiast czekać aż korporacyjne działy IT zaplanują aktualizację. Firmy potrzebują procesu, aby zarządzać taką zmianą. Potrzebują też procesów do zarządzania jakością danych oraz do eliminowania błędów. Co więcej, coraz ważniejsza staje się konieczność unikania kosztownych procedur dostosowywania systemu do potrzeb danego klienta. Oprogramowanie HR to nie tylko system gromadzący dane i informacje; to przede wszystkim „system zaangażowania.” 146 Podejmowanie decyzji w oparciu o dane Systemy HR posiadają „wbudowane możliwości analityczne” - pulpity nawigacyjne, które natychmiast pokazują rankingi, oceny i graficzne prezentacje danych i informacji o pracownikach w formie dwuwymiarowej. Ważnym krokiem w każdym projekcie tworzenia nowych systemów jest więc zdefiniowanie standardów danych i ustanowienie słownika dla danych. Jeśli normy te są ustalane na początku procesu, rezultaty, które osiągnie firma w wyniku wdrożenia mogą być przełomowe. Organizacja otrzyma, bowiem informacje niezbędne do wspierania procesu decyzyjnego oraz do podejmowania trafnych decyzji. Wykres 2. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Technologia HR Siatka luki w zdolności Brazylia -34 Niemcy -30 Wielka Brytania -30 Australia -30 Chiny -29 Japonia -28 Argentyna -27 Pozostałe państwa -25 Meksyk -25 Chile -25 Indie -25 RPA -24 Polska -23 Belgia -22 Luksemburg -22 Stany Zjednoczone -20 Holandia -17 Hiszpania -17 Kenia -17 Irlandia -14 -11 -10 Urugwaj Szwajcaria 70 60 Raczej gotowe (50) Kanada -35 Szwajcaria 50 Kenia Urugwaj Holandia 40 Stany Zjednoczone Indie Chile Irlandia Meksyk Brazylia Hiszpania Portugalia RPA Niemcy Belgia Kanada Polska 30 Luksemburg Argentyna Wielka Brytania 0 = Nie gotowe -37 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności Chiny 20 Pozostałe państwa Australia Japonia 10 20 30 40 0 = Nie ważne Raczej ważne (33.3) 50 60 Ważne (66.6) 70 80 100 = Pilne Portugalia Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 147 Wykres 3. Wdrożenie technologii HR nie nadąża za potrzebami Liczba respondentów Wdrażanie technologii HR, która jest nowoczesna, łatwa w użyciu 583 oraz dostępna na urządzeniach mobilnych 60% 31% 9% % ogólnej liczby odpowiedzi Ocena dyrektorów HR poziomu zaawansowania technologii HR Słaby Odpowiedni Doskonały Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Oprócz poświęcenia odpowiedniej uwagi danym na etapie wdrażania systemu, firmy muszą również zapewnić szkolenie partnerom biznesowym HR oraz menedżerom liniowym, aby mogli oni jak najlepiej wykorzystać udostępnione im dane. Firmy powinny tworzyć możliwie proste pulpity nawigacyjne aplikacji i systemów oraz narzędzia graficzne, które sprawiają, że dane będzie można łatwo wykorzystać oraz, że na ich podstawie 148 będzie można podejmować odpowiednie działania oraz skuteczne decyzje. Kierownicy liniowi, na przykład, nie muszą być wyszkolonymi analitykami czy statystykami, ale muszą zrozumieć, jak uzyskać dostęp do danych, które pomogą im podejmować lepsze decyzje biznesowe. LEKCJE Z PIERWSZEJ LINI FRONTU Używanie technologii w chmurze, aby uprościć zarządzanie danymi Szukając sposobów jak zastąpić zbędne procesy wykonywane manualnie oraz jak lepiej zarządzać globalnymi zasobami siły roboczej, lider na rynku produktów kosmetycznych, firma Elizabeth Arden podjęła decyzję, aby przenieść technologię HR, którą wykorzystywała, do chmury. W roku 2011 firma podjęła współpracę ze swoim długoletnim partnerem, firmą Oracle, która wdrożyła oparte na chmurze rozwiązanie Oracle Fusion HCM. Ponieważ spodziewano się, że oddziały firmy zlokalizowane poza granicami Stanów Zjednoczonych będą rozwijały się szybciej, ale były one jednocześnie mniej skuteczne w zarządzaniu pracownikami, wdrożenie odbywać się miało w kilku fazach. Etap 1 wdrożenia obejmował największe i najbardziej problematyczne rynki poza Stanami Zjednoczonymi -Wielką Brytanię i Szwajcarię. Etap 2 obejmował pozostałe kraje europejskie i azjatyckie. Etap 3 z kolei Stany Zjednoczone. Zakres projektu był dość szeroki. Obejmował wdrożenie globalnych „dobrych praktyk” w procesach HR i stworzenie jednolitego globalnego źródło danych i informacji o pracownikach. W system wbudowane były także narzędzia wspierające raportowanie oraz analitykę. Rozwiązanie usprawnia kluczowe funkcje zarządzania kapitałem ludzkim i zarządzania talentami takie, jak wydajność, wynagradzanie oraz cele stawiane pracownikom. Dział HR może teraz łatwo pozyskać dane z głównego systemu i przesłać je do systemów zarządzania wynagrodzeniami, a zautomatyzowany proces corocznej weryfikacji wynagrodzeń umożliwia stosowanie bardziej spójnych i sprawiedliwych praktyk w zarządzaniu wynagrodzeniami, zarówno na poziomie globalnym, jak i lokalnym. Pracownicy mogą teraz łatwo wprowadzać swoje dane osobowe i uzyskać do nich szybko dostęp, a menedżerowie korzystają z szybszego, bardziej spójnego procesu zarządzania danymi.8 Użytkownicy opisują nowy system, MyHRDoor jako „przyjazny użytkownikowi” i „gotowy do użycia „. System zapewnia jednocześnie lepsze możliwości raportowania i analizy, wspierające proces zarządzania. Wynik końcowy to mniej pracy papierkowej, dużo prostsze procesy biznesowe oraz sprawozdawczość w zasięgu ręki użytkownika. W wyniku przeniesienia technologii HR do chmury, firma Elizabeth Arden znacznie poprawiła swoje możliwości raportowania i podniosła kompetencje analityczne, co pozwoliło firmie znacznie zwiększyć jej zdolność zarządzania szeregiem, krytycznych dla globalnych firm zadań HR - od rosnącej globalnej mobilności do bardziej efektywnego zarządzanie wydajnością i planowania sukcesji. Co równie ważne, rozwiązanie może być stale rozwijane, aby sprostać zmieniającym się potrzebom firmy. Aktualizacje do systemu Oracle można łatwo pobrać co kilka miesięcy. Zapewnia to większą funkcjonalność systemu z każdym nowym wydaniem. Proces aktualizacji rozwiązań dostępnych w chmurze jest znacznie mniej czasochłonny niż w przypadku tradycyjnej technologii ERP. Jest to kluczowym wyróżnikiem oraz atutem rozwiązań typu cloud. Dla firmy Elizabeth Arden łatwość użytkowania, większa funkcjonalność i lepsze możliwości analityczne oznaczają, że rozwiązania w chmurze wykraczają poza technologię i doskonalenie procesów i są katalizatorem dla szerszej zmiany organizacyjnej i kulturowej. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 149 Od czego zacząć Jeśli rozwiązania oparte na chmurze są tak skuteczne, dlaczego niektóre firmy wciąż nie zdecydowały się na ich wdrożenie? Staje się oczywiste, że rozwiązania w chmurze są na tyle dojrzałe i zaawansowane, aby mieć rzeczywisty wpływ na biznes. Oto kilka punktów, które warto rozważyć na starcie: •Bądź gotów do biegu, ale zacznij od planu: Wykorzystaj krótsze ramy czasowe potrzebne do wdrożenia opartych na chmurze technologii HR i technologii wspierających zarządzanie talentami. Opracuj plan gry, w którym doskonalenie procesów, analiza oraz dane są priorytetami, które determinują proces selekcji i wdrożenia. •Dostosuj się do najważniejszych i pojawiających się celów biznesowych oraz wskaźników: Upewnij się, że HR ma właściwe zrozumienie pojawiających się i podstawowych problemów biznesowych, kluczowych miar i wskaźników wydajności, w celu ustalenia jakie, związane z HR dane będą najbardziej przydatne w procesie dostosowania i poprawy wyników biznesowych. 150 •Stwórz zespół liderów składający się z przedstawicieli HR , biznesu oraz IT: Stwórz zespół wspierający aktywną współpracę między specjalistami HR, jak również pomiędzy biznesem i działem HR, aby zapewnić twojej organizacji skuteczne strategie integracji, najwyższe bezpieczeństwo, odpowiednie standardy dla technologii mobilnych oraz najlepszy wybór dostawców i podwykonawców. •Odśwież model dostarczania usług HR: Wykorzystaj szansę, jaką stwarza wdrożenie nowych technologii, aby zastanowić się, jak funkcja HR służy użytkownikom, w jaki sposób będzie wspierać technologię samoobsługową i jak lokalni partnerzy biznesowi będą wykorzystywać system. •Zachęcaj do szerokiego wykorzystania systemu: Zachęcaj wszystkich interesariuszy już od samego początku do powszechnego wykorzystania systemu. Spraw, aby system był łatwy w obsłudze zarówno dla menedżerów HR, jak i pracowników. KONKLUZJE Coraz powszechniejsze zastosowanie rozwiązań opartych na chmurze, jest okazją do transformacji funkcji HR. Nowa platforma oparta na chmurze umożliwia firmom konsolidację istniejących systemów i znacznie usprawnia proces podejmowania decyzji. Systemy te również pomagają na nowo zdefiniować rolę HR, stworzyć bardziej skalowalny model dostarczania usług i podnieść efektywności partnerów biznesowych HR. Zintegrowane platformy HR to nie tylko systemy zawierające dane o pracownikach, ale także „systemy zaangażowania.” Zastosowane na szeroką skalę i powszechnie wdrażane platformy umożliwiają znaczne podniesienie wydajności, rozwój kompetencji, lepszą współpracę wewnątrz organizacji oraz podejmowanie trafnych decyzji opartych na wiarygodnych danych. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 151 Autorzy Andrew Hill Deloitte Touche Tohmatsu [email protected] John Malikowski, globalny lider zespołu Workday Deloitte Consulting LLP [email protected] Erica Volini, lider zespołu HR Transformation w Stanach Zjednoczonych Deloitte Consulting LLP [email protected] Brett Walsh, globalny lider zespołu Human Capital Deloitte Touche Tohmatsu Limited [email protected] 152 Przypisy 1. Katherine Jones, Wendy Wang-Audia oraz David Mallon, Talent management systems 2013: Market analysis, trends, and solution provider profiles, Bersin & Associates, listopad 2012, www.bersin. com/library or www.bersin.com/tms. 2. Informacja ta oparta jest na badaniu w zakresie wdrażania strategii Zarządzania Kapitałem Ludzkim. 3. Jones, Wang-Audia oraz Mallon, Talent management systems 2013. 4. Ibid. 5. Katherine Jones, Buyer’s guide to talent acquisition management and onboarding solutions 2013, Bersin by Deloitte, lipiec 2013, www.bersin.com/library. 7. “Słownik danych” (lub “repozytorium metadanych”) to informacja o danych (dot. ich znaczenia, związku z innymi danymi, pochodzenia, sposobu użycia i formatu), zawarta w modelu danych lub bazie danych. Słownik danych można wykorzystać, aby lepiej zrozumieć gdzie element danych znajduje się w strukturze, jakie wartości może on zawierać i co on oznacza w kategoriach rzeczywistych. 8. Deloitte, Implementing Oracle Fusion at Elizabeth Arden, kwiecień 2013, http://www.deloitte.com/view/en_GB/uk/ services/consulting/6f90e2b9e699b310 VgnVCM2000003356f70aRCRD.htm. 6. Josh Bersin, “The move from systems of record to systems of engagement,” Forbes, 16 sierpnia 2012, http://www. forbes.com/sites/joshbersin/2012/08/16/ the-move-from-systems-of-recordto-systems-of-engagement/. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 153 154 Globalna i lokalna funkcja HR Znajdź równowagę pomiędzy skalą i skutecznością • Strategie biznesowe i strategie zarządzania talentami powinny mieć perspektywę globalną, ale wdrażane powinny być z uwzględnieniem lokalnej specyfiki. Programy i inicjatywy HR będą skuteczne tylko wtedy, gdy rekrutacja, szkolenie oraz rozwój odbywać się będą lokalnie. • Jak wskazuje nasze globalne badanie, zarządzanie HR i zarządzanie talentami jest drugim najbardziej pilnym i ważnym trendem dla dużych firm na całym świecie (tych, które zatrudniają 10 000 lub więcej pracowników). • Firmy stoją przed wyzwaniem opracowania zintegrowanego globalnego modelu działania dla HR i zarządzania talentami – takiego, który umożliwi wdrożenie z uwzględnieniem lokalnej specyfiki. Podejście takie pozwoli wykorzystać szybki wzrost gospodarczy w państwach rozwijających się, dotrzeć do dostępnych lokalnie umiejętności i optymalizować lokalne strategie zarządzania talentami. Globalne firmy powinny mieć globalną funkcję HR. Jednocześnie, aby skutecznie konkurować na różnych rynkach, firmy powinny zatrudniać, szkolić, i zarządzać pracownikami lokalnie, z uwzględnieniem lokalnej kultury, lokalnych rynków pracy i potrzeb różnych lokalnych jednostek biznesowych. Stworzenie globalnych standardów, platform i centrów usług pomoże stawić czoła tylko części wyzwań. Wiodące na rynku firmy rozwijają modele operacyjne HR, które są na tyle elastyczne, aby umożliwić ich lokalne wdrożenie oraz na tyle inteligentne i sprawne, aby przystosować się do lokalnych rynków i potrzeb biznesowych. Ostatecznym celem jest połączenie skali działania i skuteczności w celu optymalizacji zarządzania talentami na każdym rynku, na którym firma prowadzi działalność. Globalna strona równania Dla wielu organizacji, jednym z kluczowych czynników wspierających globalną, zintegrowaną strategię HR jest potrzeba mobilności talentów w ramach struktury firmy. Wiodące na rynku firmy często delegują swoich pracowników do wykonywania zadań w różnych odległych częściach świata, aby niwelować braki konkretnych umiejętności i kompetencji na wybranych rynkach. Rozważmy przypadek firmy z Kalifornii, która odczuwa boleśnie brak pracowników z wykształceniem inżynieryjnym. Jednocześnie firma może posiadać zespół w Moskwie, który dysponuje dokładnie odpowiednimi umiejętności, i który to zespół właśnie skończył pracę nad podobnym projektem. Jeśli praktyka zarządzania talentami w firmie nie jest globalnie zintegrowana, owo dopasowanie pomiędzy potrzebami biznesowymi a dostępnymi umiejętnościami może nigdy nie nastąpić. Firmy działające na rynku globalnym dają często pracownikom z wysokim potencjałem, możliwość uczestniczenia w globalnych projektach, które podnoszą ich kwalifikacje – jest to część większego programu, który pozwala pracownikom zmieniać miejsce pracy i zakres ich obowiązków, co ma podnieść ich kwalifikacje. Firmy muszą mieć także zdolność szybkiego delegowania pracowników do realizacji projektów globalnych. Globalnie zintegrowana funkcja HR ma kluczowe znaczenie dla tego procesu, ale wiele firm nie ma systemów, aby należycie wykonywać te zadania. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 155 Wykres 1. Budowanie nowego globalnego modelu operacyjnego HR Liczba respondentów Dostosowanie programów HR i programów zarządzania talentami 491 tak, aby odpowiadały one potrzebom lokalnych rynków Zarządzanie spójnymi - na całym świecie - procesami i systemami 610 zarządzania talentami Tworzenie globalnego modelu 610 rozwoju dla różnych ścieżek kariery 49% 45% 7% 45% 48% 26% 70% 6% 4% % ogólnej liczby odpowiedzi Ocena dyrektorów HR poziomu globalnych kompetencji HR Słabe Odpowiednie Doskonałe Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Gdy porównano gotowość działów HR do stawienia czoła wyzwaniom w zakresie ponad 20 obszarów zarządzania talentami, wdrożenie globalnych programów mobilności i kariery było jednym z najniżej ocenionych. Ocena ta była ponad 40 procent niższa, niż średnia dla wszystkich innych obszarów HR. Ponad dwie trzecie kadry kierowniczej (70 procent) ocenia zdolność swojej firmy do rozwiązania tego problemu jako słabą (wykres 1). Dostosowanie globalnej funkcji HR do lokalnego rynku talentów Przedsiębiorstwa funkcjonują dziś w skrajnie zglobalizowanym środowisku, jednak, jeśli chodzi o klientów, talenty czy łańcuchy dostaw, każdy lokalny rynek pracy charakteryzuje się inną dynamiką. Aby jak najlepiej wykorzystać globalne strategie i platformy oraz dostosować je do wymagań lokalnych rynków, funkcja HR i narzędzia, którymi dysponuje muszą być odpowiednio elastyczne i przygotowane do zmieniających się warunków. Rynek talentów w Azji, na przykład, różni się znacznie od rynków w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej. Brakuje kluczowych kompetencji i umiejętności; najlepsi pracownicy zmieniają pracę co dziewięć do dwunastu miesięcy; pensje rosną prawie o 10 procent rocznie. Aby dostosować się do tych warunków, strategie zarządzania talentami powinny skupić się na rekrutacji, szybkiej mobilności pracowników, przygotowaniu ich do pracy oraz na szybkim budowaniu postaw przywódczych. 156 Oczywiście, odchylenia te nie są ograniczone tylko do Azji. Wyzwania charakterystyczne dla danej lokalizacji wymagają lokalnych rozwiązań w każdym miejscu, gdzie firma prowadzi biznes. Przepisy prawa pracy, oczekiwania dotyczące wynagradzania, kultura pracy i wiele innych czynników różnią się od siebie znacznie w różnych regionach. Podczas gdy globalna spójność i standardy podnoszą wydajność i poszerzają skalę operacji, zapewnienie elastyczności na poziomie lokalnym stymuluje wzrost i popoprawia zaangażowanie pracowników. Aby osiągnąć oba cele, firmy powinny przyjąć nowy model operacyjny HR. Na pytanie, jak dobrze ich firmy radzą sobie z dostosowaniem programów HR i programów zarządzania talentami do potrzeb lokalnych talentów, odpowiedzi menedżerów były mniej więcej równo podzielone między „słabo” i „wystarczająco”, a mniej niż 10 procent oceniło umiejętności ich organizacji w tym zakresie jako doskonałe (wykres 1). Przejście od globalnie zracjonalizowanego do globalnie zoptymalizowanego Przez ostatnie dziesięć lat, wiele firm wdrażało model usług wspólnych dla funkcji HR, aby zmniejszyć koszty globalne i poprawić jakość świadczenia usług. W większości dużych firm, ten zracjonalizowany model przynosił ogromne korzyści. Generował oszczędności, podnosił poziom obsługi klienta wewnętrznego oraz zapewniał globalną skalę operacji. Wykres 2. Pilność trendu vs. gotowość firm: kto prowadzi, kto jest w tyle? Zarządzanie talentami oraz globalną funkcją HR Siatka luki w zdolności -45 Brazylia -38 Japonia -35 Wielka Brytania -29 100 = Gotowe Indeks luki w zdolności 70 65 Niemcy -27 RPA -26 Chiny -26 Argentyna -25 Polska -24 Meksyk -22 Portugalia -22 Pozostałe państwa -21 Holandia -19 Hiszpania -19 Stany Zjednoczone -18 Indie -17 Chile -17 Kenia -14 Australia -14 Szwajcaria -13 Urugwaj -13 Luksemburg Belgia -12 -2 60 Raczej gotowe (50) Kanada 55 Kenia Szwajcaria Chile 50 Luksemburg Belgia Irlandia 45 Hiszpania Indie Urugwaj Meksyk Niemcy 40 Stany Zjednoczone Australia 35 RPA Kanada Portugalia Chiny Holandia 30 0 = Nie gotowe -27 Wielka Brytania Brazylia Polska Argentyna 25 35 0 = Nie Raczej ważne (33.3) ważne Japonia 40 45 50 55 60 65 70 Ważne (66.6) 75 80 100 = Pilne Irlandia Źródło: Deloitte University Press | DUPress.com Indeks luki w zdolności funkcji HR The Human Capital Capability Gap Index Indeks luki w zdolności funkcji HR to indeks badawczy, który identyfikuje lukę we względnej zdolności funkcji HR do odpowiedzi na dany problem związany z HR lub zarządzaniem talentami. Jest on wyliczony na podstawie samooceny organizacji, co do jej „gotowości” do rozwiązania problemu, odjęciu „pilności”, z jaką dany problem powinien być rozwiązany i znormalizowaniu do skali 0-100. Jeśli na przykład, organizacja uważa, że dana kwestia jest w 100% „pilna” i jednocześnie jest ona w 100% zdolna do stawienia czoła temu wyzwaniu, luka w zdolności funkcji HR równa jest zero. Wskaźniki indeksu, które są niemal zawsze ujemne, nadają lukom wagę, co pomaga zidentyfikować obszary, w których występują największe braki. • Siatka luki w możliwościach Poprzez naniesienie luk na siatkę (gotowość na osi pionowej oraz pilność na osi poziomej), możemy określić, jak luki w możliwościach funkcji HR • do stawienia czoła danemu wyzwaniu różnią się pomiędzy krajami i sektorami. ••Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem widoczne w dolnym, prawym rogu dotyczą kwestii, które uznane są za pilne a firmy nie są gotowe stawić im czoła (obszary, które wymagają dużego wzrostu nakładów inwestycyjnych). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane w górnym prawym rogu siatki dotyczą kwestii, które uznane są za pilne, ale firmy mogą poradzić sobie z ich rozwiązaniem (wymagają inwestycji, ale mają mniejszy priorytet, niż te zlokalizowane w dolnym, prawym rogu). • Luki w możliwości odpowiedzi na dany problem zlokalizowane po lewej stronie siatki dotyczą kwestii mniej ważnych a te, które znajdują się niżej reprezentują wyzwania, co, do których firmy deklarują mniejszą gotowość stawienia im czoła. Dla firm starających się pozyskać pracowników i jak najlepiej wykorzystywać potencjał swoich zespołów na różnych, odległych rynkach, ów wspólny model usług nie jest ani wystarczająco elastyczny, ani odpowiednio solidny i wydajny, aby sprostać bardzo różnym wyzwaniom i problemom, które wiążą się z działalnością firmy na kilkudziesięciu odrębnych rynkach. Jak firmy mogą wobec tego agresywnie rekrutować i rozwijać liderów na szybko rozwijających się rynkach azjatyckich? Jak firmy powinny szkolić pracowników, aby zyskiwali oni nowe umiejętności i kompetencje oraz jak walczyć o retencję pracowników w Europie Zachodniej czy w Stanach Zjednoczonych? Jaka jest najbardziej skuteczna strategia rozwoju talentów w Indiach? Te i wiele innych zagadnień oraz pytań wymagają Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 157 zachowania równowagi w podejściu do globalnych standardów, które można dostosować do lokalnych potrzeb. Rozwiązywanie problemów, takich jak te, wymaga zmiany perspektywy i przejścia od globalnej racjonalizacji do globalnej optymalizacji. Jednak, jak pokazuje nasze badanie wiele firm walczy o to, aby dostosować się do tego nowego sposobu myślenia, zwłaszcza organizacje w Brazylii, Japonii i Wielkiej Brytanii (wykres 2 ). Aby poczynić postęp w tej dziedzinie, firmy powinny skupić się na wdrażaniu zintegrowanego operacyjnego modelu HR, który będzie centralizował podstawowe, krytyczne dla organizacji obszary i dawał lokalnym zespołom HR narzędzia i możliwość dostosowania globalnych programów do lokalnych potrzeb. Globalny model operacyjny HR Nasze globalne badanie pokazuje, że 81 procent dużych organizacji (zatrudniających 10 000 lub więcej pracowników) uważa, że wdrożenie globalnego modelu operacyjnego HR jest kwestią pilną lub ważną. Ta pilna potrzeba dobrze wpisuje się w nasze badanie dotyczące sposobów tworzenia sprawnego modelu operacyjnego HR, który łączy globalną integrację z lokalną optymalizacją. Najważniejsze właściwości tego modelu to: •Wdrażanie globalnej platformy technologicznej, która zapewni wspólne standardy, ramy i narzędzia HR. •Wzmocnienie pozycji lokalnych zespołów tak, aby były one w stanie wprowadzać innowacje i dostosowywać programy korporacyjne do lokalnych warunków. •Definiowanie sukcesu HR nie tylko w kategoriach cięcia kosztów, ale także zdolności HR do podnoszenia efektywności i stymulowania wzrostu. 158 LEKCJE Z LINI FRONTU Napędzanie zmiany w biznesie poprzez integrację HR W roku 2010 duża firma świadcząca usługi finansowe rozpoczęła proces transformacji biznesowej, który zakładał znaczące inwestycje w celu modernizacji infrastruktury usług. Obejmowało to aktualizację polityki zarządzania zasobami ludzkimi, aktualizację programów i modernizację infrastruktury do wspierania nowych programów wynagradzania i zarządzania talentami, rozwój globalnych centrów doskonałości, regionalnych centrów usług wspólnych i wdrożenie globalnej platformy HR – wszystko to razem wspierać miało globalnie zintegrowany model operacyjny, wystarczająco elastyczny, aby mógł być dostosowany do potrzeb lokalnych. Zadanie to było jednak bardziej złożone, biorąc pod uwagę historię przejęć i zdecentralizowane zarządzanie organizacją. Dział HR prowadził działania w ponad 90 hrabstwach i zarządzał ponad 200 systemami kadrowo-płacowymi. Ta zdecentralizowana struktura operacyjna utrudniała zaspokajanie rosnącego zapotrzebowania na dane HR oraz na procesy zarządzania talentami, wydajnością i wynagrodzeniami. Wynikiem takiego stanu rzeczy było dublowanie się wysiłków, wysokie koszty, problemy z jakością usług HR oraz niewystarczająco dobre i wiarygodne dane, które dostępne były zarówno dla menedżerów HR jak i menedżerów jednostek biznesowych. Do przeprowadzenia transformacji HR, zaangażowano zewnętrznych liderów i ekspertów, którzy posiadali doświadczenie w realizacji podobnych projektów dla innych dużych globalnych organizacji. Program był ambitny. W początkowej fazie, intensywny, szczegółowy przegląd wszystkich systemów HR potwierdził obecność różnorodnych niezintegrowanych rozwiązań technologicznych oraz istnienie lokalnego modelu świadczenia usług HR opartego na częstej interakcji pomiędzy pracownikami - nawet jak na standardy branży, w której działała firma. Na podstawie tego przeglądu, firma opracowała projekt globalnej platformy HR wspieranej przez regionalne centra usług wspólnych. Zespół menedżerów projektu wyższego szczebla koncentrował się zarówno na globalnych, jak i lokalnych priorytetach - w tym na projektowaniu nowych procesów HR na obu poziomach, budowaniu regionalnych centrów usług wspólnych HR, na wdrażaniu globalnych systemów HR i na przebudowie modelu operacyjnego z naciskiem na globalne standardy. Większe kraje w pełni uczestniczą w nowym „ukierunkowanym modelu operacyjnym”, który obejmuje centra usług wspólnych. Mniejsze kraje korzystają z wersji „ekspres”, która wspierana jest przez dostarczane lokalnie rozwiązania Workday. Początkowa faza realizacji koncentrowała się na zapewnieniu zgodności z politykami i standardami firmy, dostępie do globalnych zasobów wiedzy, racjonalizacji funkcjonowania platformy oraz redukcji kosztów. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 159 Firma postanowiła wdrożyć nowy model w Azji, ponieważ jej oddziały w Stanach Zjednoczonych dysponowały już centrami usług wspólnych oraz stosunkowo standardowymi, choć starymi, platformami operacyjnymi. Po otwarciu nowego centrum usług wspólnych w Azji, firma wdrożyła nowa platformę w pozostałych regionach, w tym w regionie Bliskiego Wschodu, w Afryce i Europie Wschodniej, a następnie w Ameryce Łacińskiej. Model, w którym ogromny nacisk położono na aspekty globalne, uwzględniał także specyfikę rynków lokalnych. W początkowej fazie projektu przeprowadzono warsztaty dotyczące wymagań regionalnych a w niektórych przypadkach krajowych. Propozycje zmian regionalnych lub lokalnych zostały przekazane do centralnego działu HR celem ich wnikliwej analizy i weryfikacji. 160 Jednocześnie, drugi aspekt globalno – lokalnej dynamiki projektu okazał się kluczowym czynnikiem sukcesu. W odpowiedzi na powszechne przekonanie, że projekt był globalną inicjatywą, której pomysł narodził się w Stanach Zjednoczonych, globalny zespół projektowy przekazał znaczną część odpowiedzialności i kompetencji regionalnym zespołom odpowiedzialnym za transformację HR. W tym samym czasie zadbano o zachowanie podstawowych zasad, gwarantujących integralność nowego modelu operacyjnego. Wprowadzenie tej zmiany przyśpieszyło proces podejmowania decyzji, a także poprawiło postrzeganie regionalnych i lokalnych zespołów HR, które były zaangażowane w transformację. Wyniki są imponujące. Do tej pory, w wyniku transformacji zintegrowano ponad 70 starszych systemów, zredukowano o 30 procent pracę administracyjną, poprawiono poziom zgodności z polityką i standardami korporacyjnymi, a usługi HR lepiej wspierają cele biznesowe. Od czego zacząć Globalnie zintegrowane, ale dostosowane do lokalnych warunków strategie HR i zarządzania talentami wymagają kombinacji scentralizowanych, globalnych standardów i usług, w połączeniu z właściwie rozlokowanymi i wysoko wykwalifikowanymi ekspertami. Nasze badania wskazują na kilka punktów, które warto rozważyć na starcie: •Wykorzystaj globalną technologię: Wdrażaj wspólną, globalną platformę technologiczną, którą wspierać będzie globalny zespół HR, oraz zapewnij menedżerom i pracownikom łatwe w obsłudze rozwiązania samoobsługowe. •Racjonalizuj podstawowe usługi globalne: Określ podstawowy zestaw usług dla administracji HR i eksperckich grup pracowników. Zachęcaj ich, aby uczyli się od lokalnych partnerów biznesowych i poznawali wiodące w tej dziedzinie praktyki. •Rozwijaj prawdziwych specjalistów: Redukuj zapotrzebowanie na pracowników HR bez specjalizacji i postaw ich w roli specjalistów HR, którzy koncentrują się na rekrutacji, rozwoju organizacyjnym, wewnętrznych relacjach pomiędzy pracownikami i na systemie wynagrodzeń. Specjaliści ci mogą być przypisani do firmy na stałe lub tymczasowo, ale powinni działać jak „sieć wiedzy”, w której pracownicy dzielą się ze sobą umiejętnościami. •Wspieraj rozwój mistrzów umiejętności HR: Inwestuj w szkolenia, certyfikacje i rozwój zespołu HR, aby zyskać pewność, że każdy pracownik wie, jak wykorzystać narzędzia i dane, i czuje się częścią większej wspólnoty promującej wiodące praktyki i nowe pomysły. Wiedza ekspercka jest w nie mniejszym stopniu domeną HR, jak i innych funkcji biznesowych. •Wspieraj inicjatywy i wkład poszczególnych państw w globalne procesy: Kiedy globalne procesy, role i oczekiwania są określone i wdrożone, poszerz zespół o ekspertów dzielących się wiedzą oraz pozwól lokalnym liderom HR stworzyć, dostosować i dostarczać programy lokalnie. Mogą oni wykorzystać infrastrukturę firmy i standardy w celu optymalizacji strategii talentów i programów HR w każdym biznesie, i w każdej lokalizacji, przynosząc korzyści na poziomie krajowym. Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 161 KONKLUZJE Globalna integracja i lokalna optymalizacja to dwa bliźniacze cele, które osiągnąć można wykorzystując globalne platformy technologiczne oraz definiując właściwie role i procesy. Zgodność z globalnymi politykami i globalnymi standardami zapewnia skuteczność i korzyści skali. Elastyczność na poziomie lokalnym sprzyja skuteczności, rozwojowi i zaangażowaniu pracowników. Zarówno globalna integracja, jak i lokalna optymalizacja są niezbędne do rozwoju działu HR, który będzie wówczas globalnie „przygotowany do realizacji celu”. 162 Autorzy Michael Stephan, globalny lider zespołu HR Transformation Deloitte Consulting LLP [email protected] Henri Vahdat, lider zespołu Human Capital, Deloitte Brazil Deloitte Consultores [email protected] Hugo Walkinshaw, dyrektor wykonawczy Deloitte Consulting Pte Ltd [email protected] Brett Walsh, globalny lider zespołu Human Capital Deloitte Touche Tohmatsu Limited [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 163 Przypisy 1. Informacja oparta na badaniu Bersin by Deloitte. 164 2. Lisa Barry, Jungle Wong oraz Jeff Schwartz, Fuelling the Asian growth engine: Talent strategies, challenges, and trends, Deloitte and the Human Capital Leadership Institute, grudzień 2012, http://www2.deloitte.com/ global/en/pages/human-capital/articles/ fuelling-asian-growth-engine.html. Wydawcy Jeff Schwartz Globalny lider zespołu Human Capital Marketing, Eminence, and Brand Deloitte Consulting India Pvt Ltd [email protected] Josh Bersin Dyrektor i założyciel Bersin by Deloitte Bersin by Deloitte, Deloitte Consulting LLP [email protected] Bill Pelster Lider zespołu Integrated Talent Management Deloitte Consulting LLP [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 165 Globalni liderzy zespołu Human Capital Brett Walsh Globalny lider zespołu Human Capital Deloitte Touche Tohmatsu Limited Nichola Holt Globalny lider zespołu Employment Services Deloitte Tax LLP [email protected] [email protected] Lisa Barry Globalny lider zespołu Talent, Performance, and Rewards Deloitte Touche Tohmatsu Jeff Schwartz Globalny lider zespołu Human Capital, Marketing, Eminence, and Brand Deloitte Consulting India Pvt Ltd [email protected] [email protected] David Foley Globalny lider zespołu Actuarial & Advanced Analytics Deloitte Consulting LLP Michael Stephan Globalny lider zespołu HR Transformation Deloitte Consulting LLP [email protected] Simon Holland Globalny lider zespołu Strategic Change & Organization Transformation Deloitte MCS Limited [email protected] 166 [email protected] Lokalni liderzy zespołu Human Capital Americas Americas & Chile Colombia Jaime Valenzuela Deloitte Audit y Consult. [email protected] Jesus Salcedo Deloitte Ases. y Consulto [email protected] United States Costa Rica Jason Geller Deloitte Consulting LLP [email protected] Federico Chavarría Deloitte & Touche S.A. [email protected] Canada Ecuador Heather Stockton Deloitte Canada [email protected] Roberto Estrada Andeanecuador Consultores [email protected] Mexico Panama Jorge Castilla Deloitte Consulting Mexico [email protected] Domingo Latorraca Deloitte Consultores [email protected] Uruguay, LATCO Peru Veronica Melian Deloitte SC [email protected] Johnnie Jose Tirado Deloitte & Touche SRL [email protected] Argentina Venezuela Claudio Fiorillo Deloitte & Co. S.A. [email protected] Maira Freites Lara Marambio & Asociados [email protected] Brazil Henri Vahdat Deloitte Consultores [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 167 Asia Pacific Asia Pacific & China Korea Jungle Wong Deloitte Consulting (Shanghai) Co. Ltd, Beijing Branch [email protected] Kihoon (Alex) Jo Deloitte Consulting [email protected] Australia Won Seok Hur Deloitte Consulting [email protected] David Brown Deloitte Touche Tohmatsu [email protected] India P. Thiruvengadam Deloitte India [email protected] Japan Kenji Hamada Deloitte Tohmatsu Consulting Co., Ltd [email protected] New Zealand Hamish Wilson Deloitte [email protected] Southeast Asia Hugo Walkinshaw Deloitte Consulting Pte Ltd [email protected] Europe, Middle East, and Africa EMEA & the Netherlands Central Europe Ardie Van Berkel Deloitte Consulting BV [email protected] Evzen Kordenko Deloitte Advisory s.r.o. [email protected] United Kingdom CIS Feargus Mitchell DTRAB Ltd [email protected] Christopher Armitage CJSC Deloitte & Touche CIS [email protected] David Parry Deloitte MCS Limited [email protected] Cyprus Austria Christian Havranek Deloitte Austria [email protected] Belgium Yves Van Durme Deloitte Consulting [email protected] 168 George Pantelides Deloitte Ltd [email protected] Denmark Middle East Kim Domdal Deloitte Denmark [email protected] Ghassan Turqieh Deloitte & Touche (M.E.) [email protected] Finland Norway Anne Grönberg Deloitte Oy [email protected] Bjorn Helge Gunderson Deloitte AS [email protected] France Poland David Yana Deloitte Conseil [email protected] Magdalenda Jonczak Deloitte Business Consulting S.A. [email protected] Philippe Burger Deloitte Conseil [email protected] Germany Udo Bohdal-Spiegelhoff Deloitte Germany [email protected] Ireland Cormac Hughes Deloitte & Touche [email protected] Italy Lorenzo Manganini Deloitte Consulting SRL [email protected] Kenya Kimani Njoroge Deloitte Consulting Ltd [email protected] Luxembourg Portugal Joao Vaz Deloitte Consultores, S.A. [email protected] South Africa Werner Nieuwoudt Deloitte Consulting Pty [email protected] Spain Enrique de la Villa Deloitte Advisory, S.L. [email protected] Switzerland Sarah Kane Deloitte Consulting Switzerland [email protected] Turkey Ayse Epikman Deloitte Turkey [email protected] Filip Gilbert Deloitte Tax & Consulting [email protected] Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 169 170 Trendy HR 2014: Jak przyciągnąć i utrzymać pracowników w XXI wieku 171 Deloitte świadczy usługi audytorskie, konsultingowe, doradztwa podatkowego i finansowego klientom z sektora publicznego oraz prywatnego, działającym w różnych branżach. Dzięki globalnej sieci firm członkowskich obejmującej 150 krajów oferujemy najwyższej klasy umiejętności, doświadczenie i wiedzę w połączeniu ze znajomością lokalnego rynku. Pomagamy klientom odnieść sukces niezależnie od miejsca i branży, w jakiej działają. 200 000 pracowników Deloitte na świecie realizuje misję firmy: stanowić standard najwyższej jakości. Specjalistów Deloitte łączy kultura współpracy oparta na zawodowej rzetelności i uczciwości, maksymalnej wartości dla klientów, lojalnym współdziałaniu i sile, którą czerpią z różnorodności. Deloitte to środowisko sprzyjające ciągłemu pogłębianiu wiedzy, zdobywaniu nowych doświadczeń oraz rozwojowi zawodowemu. Eksperci Deloitte z zaangażowaniem współtworzą społeczną odpowiedzialność biznesu, podejmując inicjatywy na rzecz budowania zaufania publicznego i wspierania lokalnych społeczności. Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas © 2014 Deloitte Polska. Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited