prezentację pt. „Metrem czy tramwajem po Krakowie”

Metrem czy tramwajem po Krakowie?
Dr inż. Marek Bauer
Politechnika Krakowska
Katedra Systemów Komunikacyjnych
[email protected]
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
CO KORZYSTNIEJSZE DLA KRAKOWA?
 WIELE ASPEKTÓW OCENY:

zdolność przewozowa (warunki i wygoda podróży)

prędkość przejazdu / komunikacyjna / podróży

dostępność (częstotliwość, długości dojścia)

niezawodność (punktualność, bezawaryjność)

przesiadkowość

aspekt finansowy i ekonomiczny

czas realizacji inwestycji
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
ZDOLNOŚĆ PRZEWOZOWA (w jednym kierunku)
 Zależna od: częstotliwości kursowania, wielkości taboru oraz
dopuszczalnego poziomu komfortu podróży (5 [os/m 2])
Interwał [min]
METRO
TRAMWAJ
1,5
2
3
4
5
6
7,5
10
52 [m]
16080
12060
8040
6030
4824
4020
3216
2412
118 [m]
45520
34140
22760
17070
13656
11380
9104
6828
133 [m]
49960
37470
24980
18735
14988
12490
9992
7494
26 [m]
7480
5610
3740
2805
2244
1870
1496
1122
33 [m]
8960
6720
4480
3360
2688
2240
1792
1344
45 [m]
12200
9150
6100
4575
3660
3050
2440
1830
Metro przenosi ogromne skoncentrowane potoki pasażerskie
Tramwaj jest bardziej uniwersalny – zapewnia wyższą
bezpośredniość połączeń
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
PRĘDKOŚĆ PODRÓŻY [km/h] – UWZGLĘDNIA
WSZYSTKIE JEJ ETAPY
Źródło
podróży
Dojście na przystanek
(długość dojścia, warunki)
Oczekiwanie na pojazd KZ
(częstotliwość, punktualność, warunki)
CZAS PODRÓŻY
TRANSPORTEM
ZBIOROWYM
- rzeczywisty
- odczuwany
Cel podróży
PRZEJAZD POJAZDEM KZ
(prędkość jazdy, niezmienność, warunki)
Opcjonalnie: Przesiadka
(częstotliwość, punktualność, warunki)
PRZEJAZD POJAZDEM KZ
(prędkość jazdy, niezmienność, warunki)
Odejście z przystanku
(długość dojścia, warunki)
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
PRĘDKOŚĆ PRZEJAZDU ODCINKA [KM/H]
 Jest tym wyższa, im:
 Wyższy stopień
odseparowania ruchu
pojazdów
komunikacji
zbiorowej od ruchu
innych uczestników
 Większe są
odległości między
przystankami/
stacjami
Pod względem „czystej” prędkości jazdy
– metro znacznie szybsze od tramwaju
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
CZAS DOJŚCIA (ODEJŚCIA) DO (Z) PRZYSTANKU
 Średnia prędkość pieszego: 4 km/h
Długość dojścia (odejścia)
[m]
Czas dojścia (odejścia)
[minuty]
100 200 300 400 500 600
1,5
3,0
4,5
6,0
7,5
 Czas pokonania różnicy poziomów:
Metro
Warszawa: 65 – 110 [s]
Tramwaj
KST (Politechnika): 50 – 70 [s]
Tramwaj bardziej dostępny
9,0
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
CZAS PODRÓŻY – przypadek 1 (bardzo blisko do metra)
 Odległości dojścia/odejścia do/z przystanków:
 Metro – 200 [m] + konieczność pokonania różnicy poziomów
 Tramwaj – 200 [m]
 Założone prędkość przejazdu:
 Metro – 36 [km/h]
 Tramwaj naziemny – 21 [km/h]
Gdy cele i źródła podróży blisko linii metra – nie ma ono konkurencji
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
CZAS PODRÓŻY – przypadek 2 (odległości dojścia równe
połowie odległości między stacjami/przystankami
 Odległości dojścia/odejścia do/z przystanków:
 Metro – 500 [m] + konieczność pokonania różnicy poziomów
 Tramwaj – 200 [m]
 Założone prędkość przejazdu:
 Metro – 36 [km/h]
 Tramwaj naziemny – 21 [km/h]
Oszczędności czasu wynikające z wysokiej prędkość przejazdu metra
zniwelowane długimi czasami dojścia
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
CZAS PODRÓŻY – przypadek 3 (pośredni)
 Odległości dojścia/odejścia do/z przystanków:
 Metro – 350 [m] + konieczność pokonania różnicy poziomów
 Tramwaj – 200 [m]
 Założone prędkość przejazdu:
 Metro – 36 [km/h]
 Tramwaj naziemny – 21 [km/h]
Metro szybsze od tramwaju w podróżach dopiero powyżej 6km
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie? KNSK 24.04.2014r.
CZAS PODRÓŻY
 Konieczna szczegółowa analiza wpływu budowy linii metra na
czasu podróży w skali miasta oraz zmianę podziału zadań
przewozowych
 Taka analiza powinna być dostępna na etapie bieżącej dyskusji
 Słabość tramwaju stymuluje dyskusję o metrze konieczność rozbudowy i ulepszania sieci tramwajowej
przez:

Konsekwentne stosowanie uprzywilejowania KZ w sygnalizacji

Zachowanie rozsądnych lokalizacji przystanków

Na ciągach KST dążenie do sytuowania przystanków na wylotach
skrzyżowań

Stosowanie najwyższej klasy materiałów nawierzchniowych

Solidne bieżące utrzymanie infrastruktury
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
ORIENTACYJNE KOSZTY OBSŁUGI
LINII O DŁUGOŚCI 20 KM
Interwał na linii [min]
Metro/Tramwaj (szczyt/poza szczytem/ początek i
koniec dnia)
Dni robocze: 4 / 6 / 20
Metro
Soboty i niedziele: 6 / 10 / 20
tradycyjne
Dni robocze: 3 / 5 / 20
Soboty i niedziele: 6 / 10 / 20
(koszt:
Dni robocze: 2 / 4 / 20
71,5 zł/km)
Soboty i niedziele: 6 / 10 / 20
Dni robocze: 4 / 6 / 20
Metro lekkie
Soboty i niedziele: 6 / 10 / 20
(koszt:
Dni robocze: 3 / 5 / 20
Soboty i niedziele: 6 / 10 / 20
53,6 zł/km)
Dni robocze: 2 / 4 / 20
Soboty i niedziele: 6 / 10 / 20
Koszt [mln zł/rok]
183,8
220,4
287,9
137,9
165,3
215,9
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
NAJNOWSZA PROPOZYCJA PRZEBIEGU
PIERWSZEJ LINII METRA
 20km (10,5km w tunelach, 9,5km na estakadach, 20 stacji)
 Trasa jest potwierdzeniem, że nie da się wykształcić jednego
dominującego korytarza po wschodniej stronie miasta
 Powiązania z centrum - jazda „do tyłu” (centrum Nowej Huty,
Mistrzejowice, Prądnik Czerwony)
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie?
PROPONOWANE
ODCINKI
TUNELOWE
MOŻLIWOŚCI
ROZBUDOWY
SIECI
TRAMWAJOWEJ
(na tle Planu Inwestycyjnego –
Wydział Planowania i
Monitorowania Inwestycji UMK)
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie? KNSK 24.04.2014r.
WNIOSKI
 Metro zapewni zdecydowane skrócenie czasu podróży (oraz
poprawę komfortu podróży) w korytarzu który obsługuje
 Rozbudowa sieci tramwajowej posłuży znacznie większej
liczbie mieszkańców niż metro - dotyczy wielu obszarów miasta
 Trzeba się na coś zdecydować – jednoczesna rozbudowa sieci
tramwajowej i SKA oraz budowa metra – nie jest możliwa, ze
względów finansowych – koncentrujemy się na jednej trasie
czy całym mieście?
 Konieczna aktywizacja kolei na obszarze miasta
 Miasto nie może sobie pozwolić na rezygnację z dogęszczania
rozciągniętej sieci tramwajowej
 W razie rezygnacji z budowy metra - konieczna budowa
kilku tramwajowych (zwłaszcza w centrum) odcinków
tunelowych połączonych z istniejącą siecią – PREMETRO
(rozwiązanie znacznie tańsze niż metro)
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie? KNSK 24.04.2014r.
WNIOSKI
 Zamiast 1km metra można zbudować 20km tramwaju – środki
także można pozyskać z UE
 Koszt przejazdu 1km przez pociąg metra jest 4-5,5 razy wyższy
niż w przypadku tramwaju – należy się liczyć z bardzo dużymi
cięciami istniejących linii na obszarze całego miasta
 Skąd wziąć pieniądze na eksploatację linii metra, jeżeli już
dzisiaj są problemy ze wzbogaceniem oferty przewozowej?
ryzyko cięć linii nawet na obszarach pozbawionych metra (np.
rozszerzeniu strefy płatnego parkowania nie towarzyszyło
zwiększenie częstotliwości kursowania autobusów i tramwajów
OBECNIE - BRAK REALNYCH PODSTAW BY UWIERZYĆ,
ŻE KRAKÓW UTRZYMA METRO BEZ WYSOKICH
KOSZTÓW SPOŁECZNYCH
Bauer M.: Metrem czy tramwajem po Krakowie? KNSK 24.04.2014r.
WNIOSKI
 Wybór najkorzystniejszych rozwiązań transportowych musi
być poprzedzony szczegółową analizą wszystkich
dostępnych opcji



Poważna analiza wielowariantowa (metro, transport tramwajowy i
kolejowy – różne konfiguracje)
Konieczność udowodnienia, że tańsze formy transportu szynowego nie
będą w stanie obsłużyć miasta w przyszłości
Udowodnienie ekonomicznej opłacalności inwestycji
 Jeżeli metro rzeczywiście niezbędne – trzeba budować, ale
dofinansowanie UE tylko dla dobrego projektu
 SUiWZP w Krakowie – brak planu B na wypadek rezygnacji
/ braku możliwości / przerwania realizacji metra
 Konieczność rezerwacji dodatkowych korytarzy
tramwajowych – ZANIM ZOSTANĄ ZABUDOWANE
 Metro w referendum – o wiele za wcześnie