Rozmowa z Błażejem Michalskim

222
223
] Anna Tuz
Kobiety mają trudniej
Love & Tears (czytanie)
wg George'a Gordona Byrona i Sarah Kane
fot. Natalia Kabanow
Rozmowa z Błażejem Michalskim
]
Błażej
Michalski
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
...............................................................................................................
Anna Tuz: Jak znalazłeś się w zespole Teatru Polskiego?
Błażej Michalski: Historia jest krótka, w teatrze jestem raptem kilka miesięcy. Jak zaczęła się
przygoda z „prawdziwym” teatrem? Studiowałem we wrocławskiej szkole teatralnej. Na trzecim
roku, pod koniec egzaminów semestralnych, zadzwoniła Ania Ilczuk z Teatru Polskiego, która
u nas wykłada. Powiedziała, żebym koniecznie zadzwonił do dyrektora Krzysztofa Mieszkowskiego. Spodobałem się na egzaminach – przygotowaliśmy wtedy Pułapkę Tadeusza Różewicza
z Teresą Sawicką. Z pierwszej rozmowy niewiele wynikło, ale na czwartym roku przypomniałem
się dyrektorowi. Zagrałem w dwóch przedstawieniach: Śnie nocy letniej, a później w Biesach.
A.T.: Polski to przypadek czy wybór?
B.M.: Ogromne szczęście. Bardzo się cieszę, że akurat tak wypadło. Dostać pracę w czasie studiów w tak dobrym teatrze jest czymś zbawiennym. Chyba nikt na moim miejscu, na czwartym
roku, nie odmówiłby etatu. Wielu aktorów zaraz po szkole nie ma pracy, zmaga się z tym, że musi
wybierać między czymś ambitnym i mało płatnym a chałturą, która przyniesie więcej pieniędzy,
ale o zaspokojeniu artystycznych pragnień nie może być mowy.
A.T.: Mówisz o przygodzie z „prawdziwym” teatrem. Jak to jest – szkoła i teatr się wykluczają?
B.M.: To dwa światy. Zasługą szkoły jest przede wszystkim to, że się otworzyłem, byłem bardzo
pozamykany, opornie szło przyswajanie tej całej sztuki aktorstwa. Otworzyłem się, bo trafiłem
na wspaniałych profesorów, zresztą aktorki Teatru Polskiego: Krzesisławę Dubielównę i Sawicką.
Zetknięcie ze sceną wyglądało jednak zupełnie inaczej, niż sobie wyobrażałem. Szkoła trochę stanęła w miejscu, pozostały archaiczne metody nauczania. Chodzi o przywiązanie do grania, którego dzisiaj już się nie uprawia: bardziej do widowni, mniej naturalne. Aktorstwo współczesne skłania do naturalnego grania, do wywlekania na wierzch swoich prywatnych emocji, teatr starszy
jest natomiast bardzo przywiązany do stereotypów. Profesorowie są chyba w poczuciu obowiązku
nauczenia nas podstaw. To są fundamenty, które powinniśmy mieć, z nich czerpać i od nich później
odchodzić. Jednak większość profesorów, a przynajmniej ci, z którymi się zetknąłem, jednocześnie
naucza tego współczesnego aktorstwa i takie zmieszanie jest niebezpieczne. Czasami staje się
na rozstajach i nie wiadomo, co dalej. Moim zdaniem przydałoby się ukierunkowanie, jednorodny
system. Każdy z profesorów miałby wykładnię, według której mógłby nauczać, przekazywać wiedzę. Tego mi brakuje – jasnego kierunku.
A.T.: Pierwsze zetknięcie ze sceną to ciężkie doświadczenie?
B.M.: Ciężkie o tyle, że to była dublura. We Śnie nocy letniej zagrałem Lizandra. Do ostatniej chwili nie brałem udziału w próbach, tylko obserwowałem Marcina Czarnika, którego byłem dublerem.
Marcin spalał się na scenie i cały problem był w tym, że miałem to powtórzyć, ale powtórzyć tak,
żeby od początku do końca to było moje, a nie narzucone przez kolegę. Przy większości scen zostawiliśmy takie same układy, musiałem włożyć mojego ducha, moją motorykę ciała, moje – zupełnie inne często – intencje. Trudność polegała na tym, że to nie było do końca moje, a musiałem
sprawić, żeby widz tak myślał. Dlatego to pierwsze zetknięcie z teatrem było tak ciężkie. Parę dni
właściwie przed premierą wszedłem na scenę, to był skok na głęboką wodę, prawdziwy chrzest
bojowy. Koledzy w teatrze śmiali się, że jeżeli to przejdę, później już będzie z górki. I tak było.
A.T.: Jak się pracuje z Moniką Pęcikiewicz?
B.M.: Na początku miałem wrażenie, że dla Moniki ważniejszy niż sam efekt pracy jest proces tworzenia: praca z aktorem i radość z tego, że coś wychodzi spontanicznie. Dlatego często
224 Błażej Michalski
te spektakle wydają się niedokończone. Jest wielu reżyserów, którzy skończyli wcześniej
aktorstwo, są po szkole teatralnej. Świetnie dogadują się z aktorem, dobrze go rozumieją.
Monika skończyła aktorstwo w Warszawie i dużo rozmawiała z aktorami. Ludziom wydaje się,
że aktorstwo to pokazywanie, a tak nie jest. Tak naprawdę dobrego aktora można poznać po tym,
że potrafi świetnie swoje racje wytłumaczyć. W rozmowie wychodzi, jak duże ktoś ma pojęcie
o tym zawodzie. Z Moniką pod tym względem było super. Bardzo długo trwały próby stolikowe,
czyli zgłębianie wnętrza poszczególnych postaci, szukanie wspólnej drogi.
A.T.: Jak powstawał wstęp do Snu nocy letniej? Zarejestrowany kamerą półgodzinny film, który
rozpoczyna spektakl, jest bardzo naturalistyczny. Widz ma wrażenie, że to nagranie z castingu,
kiedy reżyser testuje granice swoich aktorów.
B.M.: Ten wstęp rzeczywiście wygląda bardzo groźnie. Robi ogromne wrażenie – trochę
negatywne. Ludzie często pytają o ten epizod: jak to było robione, czy wiedzieliśmy, że jesteśmy
nagrywani, czy nie. Oczywiście, że tak. To było całkowicie zamierzone, chociaż wskazówek dostaliśmy bardzo niewiele, najwięcej chyba od Adama Cywki, który z Marcinem Pempusiem prowadził
casting. Mieliśmy być jak najbardziej naturalni, udawać, że jesteśmy pierwszy raz w takiej sytuacji, że sprawia nam to trudność. W rzeczywistości w czasie pracy nad spektaklem zupełnie nie
czułem żadnej inwazji na moje ciało, moją sferę intymności. Najbardziej intymną scenę miałem
z Anią Ilczuk, na podłodze, ale od początku czułem z jej strony wsparcie, więc nie było skrępowania. Może dlatego, że w szkole teatralnej nie miałem z nią zajęć.
A.T.: W jaki sposób praca przy Biesach w reżyserii Krzysztofa Garbaczewskiego różniła od Snu
nocy letniej?
B.M.: W Biesach grałem od początku. Rola była nieduża, ale dawała mi frajdę, bo to była moja
pierwsza własna rola w Teatrze Polskim. Od początku mogłem stworzyć moją postać. Pracę
wspominam dobrze, chociaż nie obeszło się bez drobnych utarczek, nieporozumień. Krzysiek jest
bardzo młodym reżyserem, świeżo po debiucie. Nie skończył aktorstwa, jest tylko po reżyserii,
zrobił zaledwie parę spektakli. Miałem wrażenie, że nie do końca dogadywał się z ludźmi. Ciężko
mu było niektóre rzeczy wyjaśnić. Może wychodził z założenia, że pewne rzeczy aktor powinien
wiedzieć, że nie wymaga to żadnego komentarza, konsultacji? Przez to wynikały nieporozumienia. Do końca też nie było wiadomo, jaki ma być efekt końcowy. Podobnie jak u Moniki, ale jednak niezupełnie. Przez długi czas spektakl był w powijakach, byliśmy na etapie ciągłych rozmów,
wciąż nie było gotowego projektu i to stwarzało gorące sytuacje. Brakowało mi tak zwanych prób
stolikowych, dla mnie trwały za krótko. Miałem niedosyt, jeśli chodzi o podłoże, które musiałem
sobie w głowie stworzyć, żeby samemu zacząć działać na scenie. Myślę, że wszyscy mieli podobnie. Ludzie nie dogadywali się w kwestii samych założeń spektaklu, który moim zdaniem nie jest
jeszcze skończony. Biesy bardzo szybko miały premierę, mieliśmy bardzo mało czasu, żeby je zrealizować. Jest w nich ogromny potencjał, ale nie zdążyliśmy go wykorzystać.
A.T.: Wróćmy jeszcze do początków, do okresu, kiedy zacząłeś interesować się aktorstwem,
uczyć się zawodu. Opowiedz o swoich inspiracjach: czy był aktor, którego chciałeś naśladować?
B.M.: Nie ma idealnego aktora, którego chciałbym naśladować. Wydaje mi się, że właśnie rzecz
polega na tym, iż każdy jest zupełnie inny – ma inną motorykę ciała, powinien raczej iść w głąb
siebie, to aktorstwo wyciągać z siebie niż przez naśladowanie kogoś. Tak staram się pracować, ale
oczywiście ulubionych aktorów, na których lubię patrzeć, mam. Mimo że pani Dubiel wychowała
225
się w tym „starym” nauczaniu, ubóstwiam ją. W tej chwili jest dla mnie jedną z prawdziwych, najlepszych aktorek starszego pokolenia w Polsce. Jeśli chodzi o aktorki, powiedzmy, „dzisiejszego”
pokolenia, to numerem jeden jest dla mnie Kinga Preis.
A.T.: Dlaczego właśnie te aktorki?
B.M.: Obie są niesamowicie prawdziwe na scenie, uwielbiam je za to, że nie ma żadnego kłamstwa w ich przedstawianiu postaci. Są w tym bardzo czyste, na sto, nawet dwieście procent.
I wierzy im się absolutnie od samego wejścia na scenę. Pani Dubielówna ma jeszcze coś takiego,
że rzeczywiście wystarczy, iż wejdzie na scenę, nie musi nawet niczego mówić, a wodzi się za nią
wzrokiem. Czasami nawet odwracam spojrzenie od aktora, który jest w centrum uwagi. Kocham
na nią patrzeć, bo całym swoim jestestwem przebywa na scenie. Dobrze to widać między innymi
w Cząstkach elementarnych. To samo ma Kinga. Myślę, że prawda sceniczna, niesłychane zaangażowanie w swoją postać sceniczną – o to chodzi.
A.T.: Miałeś mówić o aktorach, a mówiłeś o aktorkach. Dlaczego kobiety?
B.M.: Mam kolegę, który powiedział kiedyś śmieszną rzecz, że generalnie, jeśli facet jest na scenie, prawie zawsze mu się wierzy. Musi być naprawdę bardzo słabym aktorem, żeby było widać,
że jest kiepski. Kobieta zaś musi być naprawdę wewnętrznie bardzo silna i mieć doskonałe zaplecze techniczne, żeby się spodobać. I choć nie do końca się z tym zgadzam, część prawdy w tym jest.
Rzeczywiście kobietom dużo trudniej przekonać widza do siebie. Dobrych aktorek jest niewiele
w Polsce i w ogóle, dużo natomiast jest dobrych aktorów – mężczyzn. Dlatego wymieniałem
kobiety.
A.T.: Z czego to wynika, skąd się wzięło takie przekonanie?
B.M.: Może z czasów szkolnych. W zawodzie kobiety mają dużo trudniej. Zawsze na rok przyjmuje się więcej facetów, również w teatrach jest przewaga mężczyzn. To powoli się zmienia, w tej
chwili powstaje coraz więcej sztuk, adaptacji, w których są role dla kobiet. Chociażby przykład Biesów Garbaczewskiego, w których główną rolę męską zagrała kobieta. A jednak zawsze kobietom
jest trudniej w tym zawodzie. Trudniej rozpocząć, trudniej w nim być. Czasami łatwiej dostać się
do teatru kiepskiemu aktorowi niż dobrej aktorce. Takie są potrzeby: wystarczy wziąć dowolny dramat – najwięcej jest ról męskich. Żeńskich jest niewiele, najczęściej są mało atrakcyjne.
Nad tym faktem należy ubolewać i to zmieniać. Jest to zastanawiające, tym bardziej że do szkół
teatralnych zdaje więcej kobiet, a jednak przyjmują ich mniej, bo wiadomo, że zapotrzebowanie
na kobiety jest mniejsze.
A.T.: Masz wymarzoną rolę u wymarzonego reżysera? Rolę, którą na pewno w przyszłości chciałbyś zagrać?
B.M.: W teatrze?
A.T.: Niekoniecznie.
B.M.: Zawsze chciałem zagrać w siódmej części Gwiezdnych wojen.
A.T.: To jednak w teatrze.
B.M.: Chciałbym zagrać u Krystiana Lupy.
A.T.: W czym powinien cię obsadzić? Może przeczyta ten wywiad.
B.M.: Może... coś ciężkiego, psychologicznego... Czechow? W Mewie na przykład.
]
Rozmawiała Anna Tuz
błażej
michalski
adam
szczyszczaj
Fiodor Dostojewski
Biesy
fot. Krzysztof Bieliński
}