(Microsoft PowerPoint - 01_Ustawa o DT.PPT [tryb zgodno\234ci])

URZĄD DOZORU TECHNICZNEGO
AKADEMIA UDT
USTAWA O DOZORZE
TECHNICZNYM
1
Obowiązującymi aktami prawnymi w zakresie
dozoru technicznego są:
- Ustawa o dozorze technicznym z dn.
21.12.2000 r (Dz. U. Nr 122, poz. 1321) określa zasady, zakres i formy wykonywania
dozoru technicznego oraz jednostki właściwe do
jego wykonywania.
2
1
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dn.
16.07.2002 (Dz. U. Nr 120, poz. 1021) ze
zmianami wprowadzonymi równieŜ
Rozporządzeniem Rady Ministrów z dn.
3.02.2003 (Dz. U. Nr 28, poz. 240) dotyczy
rodzajów urządzeń technicznych podlegających
dozorowi technicznemu.
3
-Rozporządzenia Ministrów – określają wymagania:
- w zakresie eksploatacji dla urządzeń ciśnieniowych,
- dla bezciśnieniowych i niskociśnieniowych zbiorników
przeznaczonych do magazynowania materiałów ciekłych
zapalnych (benzyn, olejów napędowych itp.),
- zbiorników do magazynowania materiałów trujących
lub Ŝrących (kwasy, ługi itp.),
- określają rodzaje urządzeń technicznych, przy których
obsłudze i konserwacji wymagane jest posiadanie
kwalifikacji (uprawnień) i w jakim trybie sprawdza się
przedmiotowe kwalifikacje.
- Inne przepisy szczegółowe (dyrektywy
europejskie)
4
2
Ustawa o dozorze technicznym określa
zasady, zakres i formy wykonywania
dozoru technicznego oraz jednostki
właściwe do jego wykonywania (art. 1.)
5
Zgodnie z ustawą o dozorze technicznym
(art. 2. 1.) dozorem technicznym są
określone ustawą działania zmierzające
do zapewnienia bezpiecznego
funkcjonowania urządzeń technicznych.
6
3
Dozór techniczny (art. 2. 2.) jest
wykonywany przez jednostki dozoru
technicznego.
Uwaga:
przepisów ustawy (art. 3.) nie stosuje się do:
-urządzeń technicznych, nad którymi są prowadzone
prace naukowo-badawcze,
-górniczych szybowych urządzeń wyciągowych oraz
urządzeń technicznych w podziemnych wyrobiskach
zakładów górniczych (kopalń).
7
Urządzenia techniczne - w świetle ustawy (art. 4.)
naleŜy przez to rozumieć urządzenia, które mogą
stwarzać zagroŜenie dla Ŝycia lub zdrowia ludzkiego
oraz mienia i środowiska wskutek:
a) rozpręŜania cieczy lub gazów znajdujących się pod
ciśnieniem róŜnym od atmosferycznego;
b) wyzwolenia energii potencjalnej lub kinetycznej
przy przemieszczaniu ludzi lub ładunków w
ograniczonym zasięgu;
c) rozprzestrzenianie się materiałów niebezpiecznych
podczas ich magazynowania lub transportu.
8
4
Jednostki dozoru technicznego (art. 4.)
to:
Urząd Dozoru Technicznego
oraz specjalistyczne jednostki dozoru technicznego
Transportowy Dozór Techniczny
Wojskowy Dozór Techniczny
9
Urząd Dozoru Technicznego (art.7)
1.
2.
3.
Organem właściwym w sprawach naleŜących do
zakresu działania Urzędu Dozoru Technicznego
jest Prezes Urzędu
Organem wyŜszego stopnia jest minister właściwy
ds. gospodarki
W postępowaniu przed jednostkami UDT
stosuje się przepisy KPA .
10
5
Dozorowi technicznemu (art. 5.) podlegają
urządzenia techniczne w toku:
-
projektowania;
wytwarzania;
naprawy;
modernizacji;
obrotu;
eksploatacji.
11
Uwaga:
Dozór w fazie projektowania i
wytwarzania dotyczy urządzeń,
które nie podlegają dyrektywom
europejskim.
12
6
Artykuł 8
(wybrane zagadnienia)
Urządzenia techniczne mogą być wytwarzane z
zamiarem ich wprowadzenia do eksploatacji jedynie
na podstawie dokumentacji technicznej uzgodnionej
z organem właściwej jednostki dozoru technicznego
(dokumentacja powinna być zgodna z warunkami
technicznymi-wymaganiami dozoru technicznego)
chyba, Ŝe przepisy szczególne stanowią inaczej
(dyrektywy europejskie dla urządzeń
ciśnieniowych).
13
Minister właściwy do spraw gospodarki określa, w drodze
rozporządzenia, warunki techniczne dozoru technicznego w
zakresie:
1)
2)
3)
4)
5)
projektowania urządzeń technicznych (dotyczy to jedynie
urządzeń, które nie podlegają dyrektywom europejskim),
materiałów i elementów stosowanych do wytwarzania,
naprawy lub modernizacji urządzeń technicznych,
wytwarzania urządzeń technicznych (dotyczy to jedynie
urządzeń, które nie podlegają dyrektywom europejskim);
eksploatacji urządzeń technicznych,
naprawy i modernizacji urządzeń technicznych.
14
7
JeŜeli dla urządzenia technicznego nie ma
ustalonych warunków technicznych dozoru
technicznego (wymagań), urządzenie to
moŜe być projektowane, wytwarzane,
naprawiane lub modernizowane na
podstawie warunków technicznych
ustalonych z organem właściwej jednostki
dozoru technicznego.
15
Uprawnienia zakładów (art. 9. 1.) przez organ
właściwej jednostki dozoru technicznego są
wymagane przy:
- wytwarzaniu materiałów, elementów, urządzeń
technicznych (dotyczy jedynie urządzeń, które nie
podlegają dyrektywom europejskim tj. przepisom
szczególnym np. zbiorniki bezciśnieniowe do
magazynowania materiałów ciekłych zapalnych,
Ŝrących lub trujących),
- naprawach urządzeń technicznych,
- modernizacji urządzeń technicznych.
16
8
Uprawnienia wydaje się w formie decyzji
administracyjnej na wniosek zakładu, który spełnia
określone wymagania co do technologii, urządzeń,
pracowników i ich kwalifikacji, kontroli jakości,
badań i laboratorium (art.9.2.).
Uprawnienie moŜe zostać zawieszone
lub cofnięte przez organ właściwej jednostki dozoru
technicznego w przypadku nie przestrzegania
warunków określonych w uprawnieniu (art.11.1.i 2.)
17
Dozór techniczny (art. 12.) nad urządzeniami
technicznymi jest sprawowany w formie:
- dozoru technicznego pełnego,
- dozoru technicznego ograniczonego,
- dozoru technicznego uproszczonego.
18
9
Artykuł 13
(wybrane zagadnienia)
JeŜeli przepisy szczególne (dyrektywy europejskie) nie stanowią inaczej to:
1) w toku wytwarzania:
- urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym pełnym lub
ograniczonym organ właściwej jednostki dozoru technicznego (UDT)
a) sprawdza materiały i elementy stosowane do wytwarzania tych urządzeń,
b) przeprowadza badania typu urządzeń produkowanych seryjnie,
c) wykonuje badania techniczne sprawdzające zgodność wykonania tych
urządzeń z dokumentacją i warunkami technicznymi dozoru technicznego.
19
- urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym uproszczonym
organ właściwej jednostki dozoru technicznego (UDT)
a) przeprowadza badania typu
b) sprawdza, czy urządzenia są wytwarzane zgodnie ze specyfikacjami
technicznymi, odpowiednimi technologiami, z odpowiednich
materiałów i wymaganym zakresem badań.
2)
w toku eksploatacji:
-urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym pełnym organ
właściwej jednostki dozoru technicznego (UDT)
a) przeprowadza badania urządzenia w warunkach gotowości do pracy
-badania odbiorcze,
b) wykonuje okresowe i doraźne badania techniczne,
c) sprawdza zaświadczenia kwalifikacyjne osób obsługujących i
konserwujących urządzenia techniczne,
20
10
- urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym ograniczonym
organ właściwej jednostki dozoru technicznego (UDT)
a) przeprowadza badania urządzenia w warunkach gotowości do pracy
-badania odbiorcze,
b) wykonuje doraźne badania techniczne,
c) sprawdza zaświadczenia kwalifikacyjne osób obsługujących i
konserwujących urządzenia techniczne.
-urządzeń technicznych objętych dozorem technicznym uproszczonym
organ właściwej jednostki dozoru technicznego (UDT) przeprowadza
jedynie badania doraźne eksploatacyjne powypadkowe (działanie z urzędu)
21
Artykuł 14
( wybrane zagadnienia)
Urządzenia techniczne (art. 14. 1.) objęte dozorem
technicznym (za wyjątkiem urządzeń objętych
dozorem technicznym uproszczonym lub oznaczonych
przez wytwarzającego znakiem dozoru technicznego),
mogą być eksploatowane tylko na podstawie decyzji
zezwalającej na ich eksploatację, wydanej przez organ
właściwej jednostki dozoru technicznego.
22
11
23
Organ właściwej jednostki dozoru technicznego przed wydaniem decyzji
(art. 14. 2.), przeprowadza badania i wykonuje czynności sprawdzające, o
których mowa w art. 13 ust. l, oraz:
1) sprawdza kompletność i prawidłowość przedłoŜonej dokumentacji;
2) dokonuje badania urządzenia poprzez sprawdzenie zgodności
wykonania tego urządzenia z dokumentacją i warunkami technicznymi
dozoru technicznego, a takŜe stanu urządzenia, jego wyposaŜenia i
oznakowań;
3) przeprowadza próby techniczne przed uruchomieniem urządzenia
oraz w warunkach pracy w zakresie ustalonym w warunkach
technicznych dozoru technicznego dla poszczególnych rodzajów
urządzeń;
4) przeprowadza badanie specjalne ustalone w dokumentacji
projektowej urządzenia lub, w technicznie uzasadnionych przypadkach,
na Ŝądanie organu właściwej jednostki dozoru technicznego.
24
12
Na podstawie pozytywnych wyników badań i
wykonanych czynności, o których mowa w
(art.14. 2.), organ właściwej jednostki dozoru
technicznego wydaje decyzję, zezwalającą na
eksploatację urządzenia, w której ustala formę
dozoru technicznego, jaką będzie objęte to
urządzenie (art.14. 4.)
25
26
13
Artykuł 17
- Dokonanie naprawy lub modernizacji urządzenia
technicznego wymaga uprzedniego uzgodnienia z
organem właściwej jednostki dozoru technicznego.
-Po naprawie lub modernizacji urządzenia
technicznego mają zastosowanie przepisy
art. 14 to znaczy sprawdza się przedłoŜoną
dokumentację, sprawdza stan urządzenia, jego
wyposaŜenie i oznakowanie oraz przeprowadza próby
techniczne i badania specjalne ustalone w dokumentacji.
27
Artykuł 18
( wybrane zagadnienia)
W przypadku nieprzestrzegania przez eksploatującego
przepisów o dozorze technicznym organ właściwej
jednostki dozoru technicznego wydaje decyzję o
wstrzymaniu eksploatacji tego urządzenia.
PowyŜszą decyzję wydaje organ dozoru technicznego
równieŜ w przypadku stwierdzenia, Ŝe urządzenie
techniczne stwarza zagroŜenie dla Ŝycia lub zdrowia
ludzkiego.
Ponowne dopuszczenie urządzenia technicznego do
eksploatacji następuje na zasadach określonych
w art. 14 ustawy (właściwa dokumentacja, badania
urządzenia, próby techniczne, badania specjalne).
28
14
Artykuł 19
Eksploatujący urządzenie techniczne jest
obowiązany niezwłocznie zawiadomić organ
właściwej jednostki dozoru technicznego o
kaŜdym niebezpiecznym uszkodzeniu
urządzenia lub nieszczęśliwym wypadku
związanym z jego eksploatacją.
29
niebezpieczne uszkodzenie
-nieprzewidziane uszkodzenie, w wyniku
którego urządzenie techniczne nie nadaje się
do eksploatacji lub jego dalsza eksploatacja
stanowi zagroŜenie dla Ŝycia lub zdrowia
ludzkiego, mienia lub środowiska
30
15
nieszczęśliwy wypadek
– zdarzenie nagłe, które spowodowało
śmierć, trwałą lub czasową niezdolność
do pracy osób naraŜonych
31
Ustawa określa warunki, na jakich moŜe
odbywać się import urządzeń
technicznych oraz materiałów i
elementów ( Art.20 oraz 20a).
32
16
Aktualnie nie występuje uzgadnianie wniosków importowych dla
urządzeń technicznych. Wytwórcy zagraniczni nie mają obowiązku
uzyskiwania decyzji UDT zezwalającej na wytwarzanie urządzeń
przeznaczonych na eksport do Rzeczypospolitej Polski –
warunkiem jest jednak, aby urządzenia były oznakowane znakiem
CE lub były wcześniej zgodnie z prawem dopuszczone do obrotu na
terenie UE. Nie zwalnia to eksploatujących od obowiązku uzyskania
decyzji zezwalającej na eksploatację oraz wcześniejszego
przedłoŜenia do organów dozoru technicznego stosownej
dokumentacji technicznej.
33
Artykuł 22
( wybrane zagadnienia)
Osoby wykonujące czynności spawania, zgrzewania, lutowania
oraz przeróbkę plastyczną i obróbkę cieplną w toku wytwarzania,
naprawy i modernizacji urządzeń technicznych oraz wytwarzania
elementów stosowanych do wytwarzania, naprawy lub
modernizacji tych urządzeń obowiązane są posiadać zaświadczenia
kwalifikacyjne potwierdzające umiejętność praktycznego
wykonywania tych czynności oraz znajomość warunków
technicznych dozoru technicznego, norm i przepisów prawnych
w tym zakresie (art. 22. 2.)
Przepis art. 22. 2. stosuje się równieŜ do osób obsługujących i
konserwujących urządzenia techniczne (n. p. przy obsłudze
urządzeń do napełniania i opróŜniania zbiorników przenośnych)
34
17
Artykuł 23
Ust. 1. Organ właściwej jednostki dozoru technicznego, na
wniosek zainteresowanych osób, sprawdza kwalifikacje, o
których mowa w art. 22 ust. 2 i 3, w drodze postępowania
kwalifikacyjnego.
Ust. 2. Postępowanie, o którym mowa w ust. l, przeprowadzają
komisje kwalifikacyjne powoływane przez organ właściwej
jednostki dozoru technicznego.
Ust. 3. Za sprawdzenie kwalifikacji pobierane są opłaty od osób
kierujących wnioski o ich sprawdzenie.
Ust. 4. Opłaty, o których mowa w ust. 3, pobierane są w
wysokości 20% najniŜszego wynagrodzenia za pracę,
ogłaszanego przez ministra właściwego do spraw pracy,
obowiązującego w dniu złoŜenia wniosku.
35
Artykuł 24
Art. 1.Czynności dozoru technicznego wykonują
pracownicy jednostek dozoru technicznego,
zwani dalej „inspektorami”, na podstawie
upowaŜnienia wydanego przez organ właściwej
jednostki dozoru technicznego oraz legitymacji
słuŜbowej.
36
18
ARTYKUŁ 26
Przedsiębiorca u którego są wykonywane
czynności dozoru technicznego, jest obowiązany
zapewnić warunki do sprawnego ich wykonania
oraz na Ŝądanie inspektora, przedstawić
dokumenty i udzielić informacji koniecznych do
prawidłowego wykonania tych czynności.
37
ARTYKUŁ 27
Inspektor nie podlega przeszukaniu
przewidzianemu w wewnętrznych
regulaminach przedsiębiorcy, u którego
wykonuje czynności dozoru.
38
19
ARTYKUŁ 28
Inspektor wykonujący czynności dozoru technicznego jest
uprawniony do:
wstępu za okazaniem legitymacji słuŜbowej do pomieszczeń i obiektów,
w których znajdują się urządzenia techniczne,
dostępu do urządzeń technicznych,
Ŝądania od przedsiębiorcy udzielania niezbędnych informacji, dokumentów
oraz wyników badań,
przeprowadzania w wyznaczonych terminach badań, prób i pomiarów oraz
innych czynności potrzebnych do ustalenia stanu technicznego urządzeń i
prawidłowości ich eksploatacji, naprawy lub modernizacji,
wydawania zaleceń technicznych.
39
Artykuł 29
Czynności dozoru technicznego inspektorzy
wykonują w obecności przedsiębiorcy lub osoby
upowaŜnionej przez przedsiębiorcę.
40
20
Artykuł 30
Inspektorzy są obowiązani do przestrzegania
przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
obowiązujących u przedsiębiorcy.
41
Artykuł 32
Inspektor ma prawo odmówić wykonania czynności dozoru
technicznego w przypadku niewłaściwych warunków do ich
przeprowadzenia, a w szczególności:
1) niedostatecznego stanu przygotowania urządzenia
technicznego do badania
2) niewłaściwego oświetlenia lub występowania oparów
utrudniających widoczność
3) przekroczenia dopuszczalnych stęŜeń i natęŜeń
czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy
lub dopuszczalnej granicy niskich i wysokich temperatur
42
21
Artykuł 33
Art. 1. Inspektor sporządza protokół wykonania
czynności dozoru technicznego.
Art. 2. Odbiór protokołu potwierdza podpisem
przedsiębiorca lub osoba przez niego upowaŜniona.
Jeden egzemplarz protokołu inspektor pozostawia u
przedsiębiorcy.
Art. 3. Przedsiębiorca przechowuje zbiór protokołów
dotyczących danego urządzenia technicznego,
zwany "księgą rewizyjną urządzenia".
43
Artykuł 34
(wybrane zagadnienia)
-Za czynności jednostek dozoru technicznego pobierane są
opłaty (nie dotyczy Wojskowego Dozoru Technicznego)
- Minister właściwy do spraw gospodarki określi, w drodze
rozporządzenia, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw finansów publicznych, wysokość opłat, uwzględniając
w szczególności rodzaje rządzeń technicznych oraz czynności
wykonywane przez jednostki dozoru technicznego, za które
pobierane są opłaty.
44
22
Zakres działania UDT i TDT jest
określony odpowiednio
w Art. 37 i Art. 44 Ustawy
- do zakresu działania UDT naleŜy:
1) nadzór i kontrola przestrzegania przepisów
o dozorze technicznym,
2) wykonywanie dozoru technicznego nad
urządzeniami technicznymi w zakresie
określonym ustawą,
3) wydawanie decyzji w sprawach wynikających
z wykonywania dozoru technicznego,
4) szkolenie pracowników dozoru technicznego,
45
5) prowadzenie ewidencji eksploatowanych
urządzeń technicznych,
6) współpraca ze specjalistycznymi jednostkami
dozoru technicznego w zakresie wykonywania
dozoru technicznego,
7) inicjowanie działalności normalizacyjnej,
współudział w opracowywaniu lub
opracowywanie projektów warunków
technicznych dozoru technicznego oraz norm,
8) analizowanie przyczyn i skutków uszkodzeń
urządzeń technicznych oraz stała ocena stopnia
zagroŜenia stwarzanego przez te urządzenia
46
23
9) inicjowanie przedsięwzięć oraz prac badawczych
w zakresie bezpiecznej pracy urządzeń
technicznych oraz prowadzenie w tym zakresie
badań diagnostycznych i wykonywanie ekspertyz,
10) działania mające na celu podnoszenie
zawodowych kwalifikacji wytwórców oraz
uŜytkowników,
11) popularyzowanie zagadnień związanych
z bezpieczną pracą urządzeń technicznych
oraz organizowanie doradztwa w tym zakresie,
12) współpraca międzynarodowa w zakresie
zagadnień dotyczących bezpiecznej pracy
urządzeń technicznych,
47
13) współpraca z instytucjami polskimi i
zagranicznymi w zakresie harmonizacji
przepisów dozoru technicznego do wymagań
Unii Europejskiej,
14) uzgadnianie programów szkolenia dla osób
obsługujących i konserwujących urządzenia
techniczne,
15) sprawdzanie kwalifikacji osób wytwarzających,
naprawiających, modernizujących, obsługujących
i konserwujących urządzenia techniczne oraz
osób wykonujących badania nieniszczące,
16) certyfikowanie systemów jakości dotyczących
urządzeń technicznych,
17) wnioskowanie o zmianę opłat za czynności
dozoru technicznego.
48
24
Artykuł 63
(przepisy karne)
Ust. 1. Kto dopuszcza do eksploatacji urządzenie techniczne:
1) bez otrzymania decyzji organu właściwej jednostki dozoru
technicznego o dopuszczeniu urządzenia do eksploatacji lub
obrotu,
2) wbrew decyzji organu właściwej jednostki dozoru technicznego
o wstrzymaniu eksploatacji lub wycofaniu z obrotu urządzenia
technicznego, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
Ust. 2. Tej samej karze podlega ten, kto przerabia urządzenie
techniczne bez zgody organu właściwej jednostki dozoru
technicznego.
49
Artykuł 64
( przepisy karne)
Kto:
1) uniemoŜliwia lub utrudnia wykonywanie czynności,
o których mowa w art. 14 ust. 2,
2) nie wykonuje obowiązku zawiadomienia organu
właściwej jednostki dozoru technicznego o
niebezpiecznym uszkodzeniu urządzenia technicznego
lub nieszczęśliwym wypadku związanym z eksploatacją
urządzenia technicznego, podlega karze grzywny.
50
25
Artykuł 65
Postępowanie w sprawach określonych w art.
64 następuje w trybie przepisów Kodeksu
postępowania w sprawach o wykroczenia, na
podstawie wniosku o ukaranie złoŜonego przez
organ właściwej jednostki dozoru technicznego.
51
Rodzaje urządzeń technicznych podlegających dozorowi
technicznemu określa Rozporządzenie Rady Ministrów w
sprawie dozoru technicznego z dnia 16.07.2002 r ( Dz.
U. Nr.120 poz. 1021 z dnia 29 lipca 2002r. ) ze zmianami
wprowadzonymi Rozporządzeniem Rady Ministrów
z dn. 03.02.2003 (Dz. U. Nr 28 poz. 240 )
52
26