Stan sanitarny za 2015 - BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ
Transkrypt
Stan sanitarny za 2015 - BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ
Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Chełmnie OCENA STANU SANITARNEGO I SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Chełmno 2016 rok STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU SPIS TREŚCI Str. Wstęp 3 I. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych 3 II. Jakość wody przeznaczonej do spożycia 9 III. Stan sanitarny obiektów i urządzeń użyteczności publicznej i kąpielisk 10 IV. Stan sanitarny zakładów opieki zdrowotnej 14 V. Zapobiegawczy nadzór sanitarny 14 VI. Warunki sanitarno–higieniczne środowiska pracy 15 VII. Warunki sanitarno–higieniczne w szkołach i innych placówkach oświatowo–wychowawczych 18 VIII. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku 21 IX. Promocja Zdrowia i Oświata Zdrowotna 25 X. Podsumowanie 26 2 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU WSTĘP Państwowa Inspekcja Sanitarna działa na mocy ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2015, poz. 1412). Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Chełmnie wykonuje zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej na obszarze powiatu chełmińskiego, który podzielony jest na sześć gmin wiejskich i jedną miejską za pomocą Powiatowej Stacji Sanitarno–Epidemiologicznej w Chełmnie. Ludność powiatu chełmińskiego według stanu na dzień 31.12.2015 roku wynosi 52.559 osób. Głównym celem działalności Stacji jest ochrona zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych oraz zapobieganie powstawaniu chorób, w tym zakaźnych i zawodowych, poprzez działania umożliwiające zachowanie bezpieczeństwa zdrowotnego ludzi, a także kształtowanie odpowiednich postaw i zachowań zbiorowości ludzkiej poprzez działalność oświatową w zakresie promocji zdrowia. Ponadto Stacja jest elementem krajowego systemu rozpoznawania, zwalczania i ograniczania skutków zjawisk wywoływanych przez czynniki naturalne, w tym chorób zakaźnych, oraz ewentualnych ataków bioterrorystycznych. Do oceny stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej istotne znaczenie mają te czynniki, które poprzez długotrwałe lub masowe oddziaływanie wpływają na stan zdrowotny mieszkańców powiatu. Negatywny wpływ na zdrowie ludzi odbywa się w szczególności przez: - żywność i wodę, których jakość, zanieczyszczenia fizyczne, chemiczne oraz mikrobiologiczne implikują istotne skutki zdrowotne, - powietrze atmosferyczne (w tym powietrze wewnątrz pomieszczeń), którego zanieczyszczenia chemiczne, fizyczne i mikrobiologiczne mogą wywołać choroby ostre i przewlekłe, - środowisko pracy, w którym występują czynniki szkodliwe i uciążliwe dla zdrowia, - stan sanitarny obiektów żywnościowo–żywieniowych, zakładów opieki zdrowotnej, placówek nauczania i wychowania, obiektów turystyczno–wypoczynkowych i innych obiektów użyteczności publicznej. I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W ZAKRESIE CHORÓB ZAKAŹNYCH Analizę sytuacji epidemiologicznej przeprowadzono w oparciu o zgłoszone i zarejestrowane w 2015 roku zakażenia i zachorowania na choroby zakaźne zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1570 z późn. zm.). Rejestracja zakażeń i chorób zakaźnych prowadzona była zgodnie z „Międzynarodową Klasyfikacją Chorób” (ICD-10) oraz w oparciu o aktualne definicje przypadków chorób zakaźnych opracowanych na potrzeby nadzoru epidemiologicznego. Działania podejmowane przez Sekcję Epidemiologii wynikały z aktualnej sytuacji epidemiologicznej powiatu i skierowane były na ochronę zdrowia i życia ludzkiego. Dane za rok 2015 zostały porównane z danymi za rok 2014. Współczynniki zapadalności dla poszczególnych chorób zakaźnych liczono na 100 tys. ludności. W roku 2015 zapadalność na większość chorób zakaźnych pogorszeniu. Wzrost liczby zachorowań odnotowano w zakresie: uległa nieznacznemu wirusowych zakażeń jelitowych - 82 przypadków /wsk. zapadalności 115,9/ dla porównania w 2014 roku - 61 zachorowań /wsk. zapadalności 115,9/; płonicy – 18 przypadków /wsk. zapadalności 34,24/ dla porównania w 2014 roku - 12 zachorowań /wsk. zapadalności 22,8/; róży – 22 przypadków /wsk. zapadalności 41,85/ dla porównania w 2014 roku - 17 zachorowań /wsk. zapadalności 32,3/; wirusowego zapalenia wątroby typu C przypadków 16 /wsk. zapadalności 30,44/ dla porównania w 2014 roku - 8 zachorowań /wsk. zapadalności 15,2/; boreliozy z Lyme – przypadków 14 /wsk. zapadolności 26,63/dla porównania w 2014 roku – 4 zachorowania /wsk.zapadalności 7,6/; styczności i narażenia na wściekliznę – przypadków 14 /wsk. zapadalności 26,63/ dla porównania w 2014 roku – 11 przypadków/ wsp. zapadalności 20,91/; świnki - przypadków 5 /wsk. zapadalności 9,61/ dla porównania w 2014 roku – 3 przypadki /wsp. zapadalności 5,7/; bakteryjnego zapalenia opon mózgowych i/lub mózgu – 1 przypadek /wsk. zapadalności 1,9/ dla porównania w 2014 roku – 0 przypadków; choroby meningokokowej inwazyjnej - 1 przypadek /wsk. zapadalności 1,9/ dla 3 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU porównania w 2014 roku – 0 przypadków; inne bakteryjne zatrucie pokarmowe (gronkowiec) - 1 przypadek /wsk. zapadalności 1,9/ dla porównania w 2014 roku – 0 przypadków; inne bakteryjne zatrucie pokarmowe nie określone - 1 przypadek /wsk. zapadalności 1,9/ dla porównania w 2014 roku – 0 przypadków. Tab.1 Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych w 2015 roku w porównaniu z rokiem 2014. Liczba zachorowań Lp. Jednostka chorobowa 2015 rok 2014 rok 1 Salmonellozy-zatrucia pokarmowe 9 9 2 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe (ogółem) 20 27 wywołane przez Escherichia. coli inną i BNO 6 17 wywołane przez Yersinia enterocolitica lub pseudotuberculosis 0 0 inne określone 0 0 nie określone 1 5 Inne bakteryjne zatrucie pokarmowe (ogółem) 7 8 gronkowcowe 1 0 inne określone 5 8 nie określone 1 0 4 Lamblioza (giardioza) 0 0 5 Wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy 82 61 6 Biegunka i zapalenie żołądkowo jelitowe BNO o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu 33 64 7 Krztusiec 1 1 8 Płonica (szkarlatyna) 18 12 9 Choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes, inwazyjnaróża 22 17 10 Borelioza z Lyme 14 4 11 Ostre porażenie wiotkie u dzieci w wieku 0-14 lat 0 0 12 Styczność i narażenie na wściekliznę/potrzeba szczepień/ 14 11 13 Wirusowe zapalenie opon mózgowych inne określone i nie określone 0 0 3 4 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU 14 Ospa wietrzna 15 16 17 187 754 Różyczka 0 1 Wirusowe zapalenie wątroby typu B-przewlekłe 8 8 16 8 Wirusowe zapalenie wątroby typu C: wg definicji przypadku 2014 r. 18 Świnka (nagminne zapalenie przyusznic) 5 3 20 Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae inwazyjna - ogółem 0 3 21 Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu inne, nie określone 1 0 22 Choroba meningokokowa inwazyjna 1 0 W tabeli wytłuszczono schorzenia, w zakresie, których sytuacja epidemiologiczna uległa pogorszeniu, kursywą natomiast – te w zakresie, których sytuacja uległa poprawie. Nie uwzględniono chorób nie zarejestrowanych. Ocena sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób objętych programem obowiązkowych szczepień ochronnych (błonica, polio, tężec, krztusiec, świnka, różyczka, ospa wietrzna, Haemophilus influenzae typ B). W okresie sprawozdawczym nie zarejestrowano zachorowań na błonicę, tężec oraz choroby wywołane przez Haemophilus influenzae. Stan zaszczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi dzieci w 1 roku życia wynosił 70% (30% są to dzieci, które nie osiągnęły w roku sprawozdawczym wymaganego wieku), w 6 roku życia 98%, w 14 roku życia 99%, w 19 roku życia 97%. W omawianym okresie podobnie do ubiegłego 2014 roku nie zarejestrowano zachorowań na odrę. Obowiązkowe szczepienia ochronne przeciwko odrze, śwince i różyczce wykonywane były zgodnie z programem szczepień ochronnych u dzieci w 2 roku życia i 10 roku życia. Odsetek dzieci zaszczepionych wynosił odpowiednio 94% i 99%. 1. Krztusiec - A 37 W 2015 roku tak jak w roku poprzednim zanotowano 1 przypadek zachorowania na krztusiec. Zachorowanie to dotyczyło 9-letniej dziewczynki pochodzącej z obszaru wiejskiego. Wykonano badanie serologiczne. Opisywany przypadek sklasyfikowano jako przypadek możliwy. Osoba chora szczepiona była zgodnie z programem szczepień. 2. Ospa wietrzna- B01 W roku 2015 odnotowano znaczny spadek liczby zachorowań w porównani do roku ubiegłego z 754 przypadków /wsk. zapadalności 1434/ w 2014 roku do 187 zachorowań /wsk. zapadalności 355,79/. Najwięcej zachorowań wystąpiło u dzieci od 0 do 9 roku życia – 139 zachorowań, co stanowi 74,33% wszystkich przypadków. Zachorowania dotyczyły osób nieszczepionych, 2 osoby wymagały hospitalizacji. 80 % przypadków pochodziło z terenu wiejskiego. Na terenie powiatu chełmińskiego w 2015 roku ze wskazań zdrowotnych (osoby narażone) zaszczepiono 7 osób. 5 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Tab. 2 Ospa wietrzna w grupach wiekowych Grupa wiekowa Okres sprawozdawczy 0-4 5-9 10-19 20-29 30–39 40-49 50–59 60+ Razem 2015 rok 45 94 27 10 8 2 1 0 187 2014 rok 328 305 67 28 21 3 2 0 754 3. Różyczka – B 06 W omawianym okresie sprawozdawczym odnotowano znaczny spadek liczby zachorowań w porównaniu z rokiem ubiegłym z 25 przypadków, /wsk. zapadalności wyniósł 47,5/ w 2013 roku do 1 przypadeku w 2014 r., /wsk. zapadalności wyniósł 1,9/. Opisywane zachorowanie dotyczyło 6-letniego chłopca pochodzącego z terenu wiejskiego. Miało przebieg łagodny, nie wymagało hospitalizacji. Dziecko szczepione było 1 dawką szczepionki PRIORIX. 3. Różyczka – B 06 W omawianym okresie sprawozdawczym nie odnotowano żadnego przypadku zachorowania na różyczkę, w roku poprzednim zanotowano jeden przypadek. 4. Świnka /nagminne zapalenie przyusznic/ - B 26 W roku 2015 odnotowano wzrost liczby zachorowań w porównaniu do roku ubiegłego z 3 przypadków /wsk. zapadalności – 5,7w roku 2014 do 5 przypadków /wsk. zapadalności – 9,61/. Dwa zomawianych przypadków to chłopiec i dziewczynka w wieku 4 lat, oboje pochodzący z miasta, oboje byli zaszczepieni. Kolejne dwa omawiane przypadki to dziewczynka i chłopiec w wieku 5 lat, jeno z miasta, jedno ze wsi, oboje zaszczepieni. Piątym przypadek dotyczył mężczyzny, lat 29, pochodzącego z miasta, brak informacji o zaszczepieniu. 5. Ostre porażenia wiotkie u dzieci od 0 – 14 lat W omawianym okresie sprawozdawczym, tak jak w roku ubiegłym nie odnotowano żadnego przypadku ostrego porażenia wiotkiego. Zatrucia i zakażenia pokarmowe wywołane przez czynniki biologiczne. W zakresie zatruć pokarmowych o etiologii bakteryjnej sytuacja epidemiologiczna w omawianym okresie do porównywanego uległa nieznacznemu pogorszeniu. Razem zarejestrowano 37 przypaków/wsp. zapadalności 70,39/. Największy odsetek zachorowań wywołany był przez Clostridium difficile /35,1%/ oraz pałeczki Salmonella /24,32%/. Z kolei w 2014 roku odnotowano 17 przypadków zachorowań na zatrucie pokarmowe /9 zachorowań na zatrucie pokarmowe wywołane przez pałeczki Salmonella oraz 8 przypadków zachorowań na ztrucie pokarmowe inne określone, /wsk. zapadalności 32,3/. Mimo, iż od lat obserwuje się poprawę w zakresie higieny żywności (przygotowywanie, transport składowanie oraz przyrządzanie i spożywanie potraw), co ma wpływ na zapadalność na te choroby, to i tak nadal zachorowania na zatrucia pokarmowe wymagają czujności oraz działań mających na celupodniesienie standardów sanitarnych w placówkach zbiorowego żywienia. 6 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU 1. Salmonellozy – zatrucia pokarmowe – A02.0 W 2015 zarejestrowano 9 przypadków zachorowań. Zatrucia pokarmowe wywołane pałeczkami Salmonella stanowiły 24,32% wszystkich zatruć i zakażeń pokarmowych. Odnotowane przypadki wystąpiły w następujących grupach wiekowych: (0-10 lat) - 5 przypadków, (20-24) – 1 przypadek, (45-49) – 1 przypadek, (75 i więcej) – 1 przypadek. W posiewach stwierdzono obecność pałeczek Salmonella enteritidis – 9 przypadków, Najczęściej nośnikiem zatruć i zakażeń były jaja, a przyczyną były zaniedbania higieniczne oraz błędy popełniane podczas przygotowywania potraw / brak mycia oraz obróbki termicznej jaj przed użyciem/. Na przestrzeni kilku lat na terenie powiatu chełmińskiego zauważa się znaczny spadek zachorowań. Z pewnością na tę sytuację ma wpływ szereg działań edukacyjnych oraz represyjno-kontrolnych podejmowanych przez poszczególne piony PIS w kolejnych latach. Działania te będą kontynuowane również w bieżącym roku. 2. Ogniska zatruć pokarmowych – nie odnotowano W 2015 roku odnotowano 6 przypadków zachorowań /wsk. zapadalności – 11,41/. W większości chorowały kobiety – 5 przypadków. Zachorowania w poszczególnych grupach wiekowych przedstawiałysię w następujący sposób: (20-24) – 1 zachorowanie, (50-54) – 2 zachorowania, (70-74) – 2 zachorowania, (75 i wiecej) – 1 zachorowanie. 4 osoby pochodziły z miasta, natomiast 2 pochodziły ze środowiska wiejskiego. Wszystkie wymagały hospitalizacji. W większości przypadków nośnikiem zatrucia pokarmowego były warzywa i owoce. W roku 2014 tych zachorowań odnotowano 17. 3. Inne bakteryjne zakażenia jelitowe Escherichia coli inną i BNO – A04.4 4. Inne bakteryjne zakażenia jelitowe, nieokreślone – A04.9 W 2015 roku zarejestrowano 1 przypadek zachorowania /wsk. zapadalnośći – 1,9/.Omawiany przypadek dotyczył mężczyzny w wieku 29 lat, pochodzący ze wsi. Chory wymagał hospitalizacji i pomimo wykonania badań mikrobiologicznych nie wyizolowano czynnika chorobotwórczego. W roku 2014 odnotowano 5 przypadków. 5. Inne bakteryjne zakażenia jelitowe, wywołane przez Clostridium difficile – A04.7 W 2015 roku zarejestrowano 13 przypadków zachorowania /wsk. zapadalności 24,73/. Zachorowania wystąpiły w przedziale wiekowym 7-90 lat, w większości były to kobiety /9 przypadków/, pochdzące z miasta /7 przypadków/ i ze wsi /2 przypadki/. Pozostałe przypadki zachorowań dotyczyły mężczyzn pochodzących z miasta /3 przypadki / i ze wsi /1 przypadek/. Zakażeni, u których rozpoznano clostridium difficile, należą do osób często chorujących, poddawanych antybiotykoterapii. W roku poprzednim odnotowano 5 przypadków zachorowań. 6. Wirusowe zakażenia jelitowe wywołane przez rotawirusy A08.0 Analizując sytuację zakażeń jelitowych wywołanych przez rotawirusy na przestrzeni kilku lat można stwierdzić, iż stanowią one istotny problem epidemiologiczny. W roku 2015 zauważono znaczny wzrost liczby zachorowań w porównaniu do roku ubiegłego. W omawianym okresie zarejestrowano 82 przypadki zachorowań /wsk. zapadalności 156,01. Zachorowania, które wystąpiły u dzieci do lat 2 stanowiły 65% ogółu zachorowań. Zalecane szczepienia ochronne przeciwko zakażeniom rotawirusowym w 2015 roku wykonano u 47 dzieci /w 2014roku u 72 dzieci/. 7 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Ocena sytuacji epidemiologicznej chorób przenoszonych przez naruszenie ciągłości tkanki 1. Wirusowe zapalenie wątroby typu B – przewlekłe – B18.0 W omawianym okresie sprawozdawczym liczba zachorowań pozostała na tym samym poziomie, co w roku poprzednim i w sumie wyniosła 8 przypadków, o współczynniku zapadalności wynoszącym 15,22. 2. Wirusowe zapalenie wątroby typu C – B18.2 W omawianym okresie sprawozdawczym odnotowano gwałtowny wzrost liczby zachorowań w porównaniu do roku ubiegłego z 8 przypadków w 2014 do 16 przypadków w roku 2015. Gruźlica W roku 2015 roku odnotowano 7 przypadków zachorowań na gruźlicę /wsp. Zapadalności 13,31/, 4 przypadki dotyczyły mężczyzn pochodzących ze środowiska wiejskiego, 3 przypadki zachorowań dotyczyły kobiet /2 ze wsi, 1 z miasta/. Dwa nowe zachorowania wykryto poprzez prowadzony nadzór nad osobami ze styczności z chorymi na gruźlicę. Sytuacja epidemiologiczna gruźlicy w powiecie chełmińskim jest stabilna, a na przestrzeni analizowanego okresu obserwowano spadek liczby zachorowań. Poprawa sytuacji epidemiologicznej związana jest ze ścisłą współpracą pionu nadzoru przeciwepidemicznego z instytucjami samorządowymi (Ośrodki Pomocy Społecznej) oraz placówkami medycznymi. Lekarze pierwszego kontaktu obejmują nadzorem lekarskim osoby z najbliższego otoczenia chorego. Każdorazowo wysyłane są pisma z zaleceniem tegoż nadzoru oraz prośba o informację zwrotną. W 2015 roku Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Chełmnie nie wydała żadnej decyzji, nie docierały również żadne informacje od lekarzy o osobach uchylających się od obowiązku leczenia bądź hospitalizacji. Choroby przenoszone przez kleszcze 1. Borelioza z Lyme – A62.2 W roku 2015 odnotowano 14 przypadków zachorowania na boreliozę. Współczynnik zapadalności wyniósł 26,63. W 4 przypadkach do ukąszenia doszło w lesie (powiat chełmiński – nadleśnictwo Jamy oraz województwo pomorskie, powiat słupski, gmina Smołdzino) oraz w 5 przypadkach miejscem narażenia były przydomowe ogródki (dwa przypadki w gminie Chełmno, dwa w gminie Unisław i jeden w gminie Stolno) w pozostałych przypadkach nie określono miejsca narażenia. Dziesięć przypadków zostało sklasyfikowanych jako potwierdzone (w 6 przypadkach stwierdzono obecność rumienia wędrującego, 4 przypadki na podstawie badań laboratoryjnych). We wszystkich przypadkach wdrożono antybiotykoterapię. Dla porównania w roku 2014 zachorowań na boreliozę odnotowano 4. W ramach szczepień zalecanych przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu szczepienia przeprowadzono u 6 osób. Grypa i zachorowania grypopodobne W roku sprawozdawczym nie zarejestrowano przypadków grypy. W ramach monitorowania zachorowań oraz podejrzeń zachorowań na grypę MZ-55 na terenie powiatu odnotowano łącznie 4361 przypadków (w tym 1899 dzieci) – wsk. zapadalności wyniósł 8297,34. W porównywanym 2014 roku również nie zarejestrowano przypadków grypy. W ramach monitorowania zachorowań oraz podejrzeń na grypę MZ-55 odnotowano 1032 przypadków, w tym 494 dzieci, wsk. zapadalności 1962. W okresie sprawozdawczym na terenie powiatu przeciw grypie zaszczepiło się 935 osoby, w następujących grupach wiekowych: (0-4) 40, (5-14) 118, (15-64) 512, (65 i więcej) 265 osób. 8 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Profilaktyka wścieklizny u ludzi. W roku 2015 sytuacja w zakresie pokąsań uległa nieznacznej poprawie. Mimo rozwiniętej działalności prewencyjno – profilaktycznej odnotowano 101 przypadków pokąsań przez zwierzęta (w porównywalnym okresie 2014 roku 121 przypadki). W 87 przypadkach sprawcą zdarzeń był pies, w 13 kot, w 1 kuna, w 1 nietoperz. W 14 zdarzeniach podjęto decyzję o szczepieniach przeciwko wściekliźnie, a w pozostałych wszystkie zwierzęta /psy i koty/ poddano obserwacji weterynaryjnej. U 8 osób szczepionych sprawcami pokąsań były nieznane psy, w 4 koty, w 1 kuna oraz w 1 przypadku nietoperz. Szczepienia przeprowadzono w poradniach profilaktyki wścieklizny na terenie naszego województwa. Nadal obserwuje się niepokojące zjawisko braku odpowiedzialności właścicieli zwierząt domowych, jak również braku podstawowej wiedzy na temat postępowania w razie niedopilnowania zwierząt. W związku z powyższym dochodzi do narażenia zdrowia i życia ludzi. Pracownicy sekcji NEP nawiązali ścisły kontakt z Komendą Powiatową Policji i w przypadku stwierdzenia w trakcie wywiadu epidemiologicznego, iż to niedopilnowanie przez właściciela było przyczyną pokąsania człowieka, złożony jest wniosek o jego ukaranie co miało miejsce w kilku przypadkach w omawianym okresie sprawozdawczym. Ocena realizacji programu szczepień ochronnych. Stan zaszczepienia dzieci i młodzieży poniżej 20 roku życia w zakresie szczepień obowiązkowych biorąc pod uwagę liczbę dzieci i młodzieży podlegających szczepieniu do 31.12.2015 roku oscyluje w granicach 98% do 100% populacji. Wykonawstwo szczepień zalecanych w 2015 roku utrzymuje się na podobnym poziomie jak w poprzednich latach. Najczęściej wykonywane są szczepienia przeciw grypie i oscylują w granicach 1000 osób w roku. Niska liczba osób zaszczepionych /szczepienia zalecane/ nie miała wpływu na poprawę sytuacji epidemiologicznej w zakresie tychże zakażeń. W roku 2015 odnotowano 22 osoby /15 dzieci/ uchylające się od obowiązkowych szczepień ochronnych. Pozostałe dzieci, które nie zostały zaszczepione w terminie programu szczepień ochronnych były zwolnione na podstawie opinii lekarzy specjalistów lub odroczone czasowo (rekonwalescencja po przebytym zachorowaniu, zły stan zdrowia dziecka w chwili kwalifikacji do szczepienia, ciąża). W roku sprawozdawczym zarejestrowano 2 niepożądane odczyny poszczepienne (1 łagodny, 1 ciężki) w kategorii NOP, dotyczyły one osób dorosłych, które zakończyły się pełnym powrotem do zdrowia. Należy domniemać, iż niski poziom wyszczepialności w zakresie szczepień zalecanych to brak środków finansowych /szczepienie płatne/, długa droga, jaką należy pokonać, aby się zaszczepić/ wizyta u lekarza – otrzymanie recepty – droga do apteki i ponownie wizyta u lekarza i wizyta w gabinecie zabiegowym, wszystko wymaga czasu i cierpliwości/. Ponadto rozwijającym się trendem są tak zwane ruchy antyszczepionkowe, wynikające z przekonania rodziców o szkodliwym wpływem szczepień na zdrowie. II. JAKOŚĆ WODY PRZEZNACZONEJ DO SPOŻYCIA Ludność powiatu chełmińskiego korzysta z wody pozyskiwanej z ujęć podziemnych. Jest ona bogata w związki żelaza oraz manganu. Związki te nie stanowią istotnego zagrożenia dla zdrowia konsumentów, są jednak uciążliwe, pogarszają organoleptyczną jakość wody i powinny być przed podaniem do sieci wodociągowej usunięte w procesach uzdatniania. W żadnym z nadzorowanych wodociągów nie jest prowadzone stałe chlorowanie wody. Wszystkie wodociągi na terenie powiatu chełmińskiego posiadają urządzenia uzdatniające, jednak istnieje potrzeba usprawnienia procesu eliminacji ponadnormatywnych ilości związków żelaza i manganu, aby skład fizykochemiczny wody był stabilny i niezmienny. Zwiększona zawartość tych związków w wodzie wodociągowej świadczyć może o niewłaściwie prowadzonych procesach odżelazienia czy odmanganiania wody. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Chełmnie prowadzi monitoring jakości wody, ocenia przydatność wody do spożycia, prowadzi postępowanie w przypadku gdy woda nie spełniała wymagań jakościowych, uzgadnia harmonogramy poboru próbek wody sporządzone przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, przekazuje wójtom, burmistrzowi oraz administratorom wodociągów informacje o jakości wody. 9 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU W 2015 r. na terenie powiatu chełmińskiego zewidencjonowano 18 wodociągów Tab. nr 3 Gmina Liczba zwodocią- gowanych < 100 m3/d 100-1.000 m3/d 1000-10000 m3/d miej- scowości Chełmno 9 1 2 0 Lisewo 17 0 3 0 Stolno 15 1 2 0 Kijewo 18 0 2 0 Papowo Biskupie 18 2 2 0 Unisław 10 0 2 0 Miasto Chełmno 9* 0 0 1 * miasto oraz 8 miejscowości z gminy wiejskiej Chełmno Wodociąg publiczny Cepno gm. Stolno – przekroczenia związków mangan – (kontynuacja z lat poprzednich) W nadzorowanych wodociągach nie notowano deficytów wody, spowodowanych niedostateczną ilością i wydajnością ujęć. Zdecydowana większość wodociągów produkowała wodę dobrą, spełniającą wymagania sanitarne, ocenioną jako przydatną do spożycia. Podawana woda z pozostałych wodociągów zachowuje prawidłowe parametry, zgodne z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z dnia 2007 r. nr 61, poz. 417 z późn. zm.) zmienionego przez Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U z 2015 r., poz. 1989). 3 Wodociąg o wydajności 1.000 – 10.000 m /d (wodociąg miejski) Obiekt podłączony jest do systemu alarmowego. Wodociąg posiada urządzenia uzdatniające (odmanganiacze, odżelaziacze, a system dezynfekcji prowadzi się poprzez naświetlanie promieniami UV). Badania wody surowej przeprowadzone przez właściciela wodociągu także nie wykazują przekroczeń bakteriologicznych. Dla wszystkich ujęć wyznaczono strefy bezpośrednie, a gospodarka ściekowa wokół jest uregulowana. Pomimo, iż studnie ujęć wody znajdują się na terenach zalewowych, w minionym roku nie stwierdzono podtopień, ani zalania studni. Podawana woda zachowuje prawidłowe parametry, zgodne z obowiązującymi przepisami. III. STAN SANITARNY OBIEKTÓW I URZĄDZEŃ UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ I KĄPIELISK Kąpieliska Nadzorem sanitarnym objęto jedno miejsce tradycyjnie wykorzystywanych do kąpieli nad j. Starogrodzkim w Chełmnie. Woda badana przez administratora spełniała obowiązujące przepisy w tym zakresie. Prowadzone kontrole nie wykazały uchybień sanitarno-technicznych. 10 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Tab. nr 4 Stan sanitarny obiektów komunalnych Liczba Rodzaj obiektu obiektów w ewidencji Ustępy publiczne Ustępy ogólnodostępne Liczba Liczba obiek- Ilość man- obiektów tów ocenio- datów skontrolo- nych nega- wanych tywnie /kwota Ogólna Decyzje ocena grupy dobra 3 3 0 0 1 1 0 0 0 dobra 0 1 dot. uchyPływalnie 1 1 0 0 dobra bień technicznych DPS-y 1 1 0 0 dobra 0 Hotele 2 2 0 0 dobra 0 11 11 0 0 dobra 0 32 32 0 0 dobra 0 4 4 0 0 bardzo dobra 0 1 1 0 0 dobra 0 8 8 0 0 dobra 0 18 18 0 0 bardzo dobra 0 1 1 0 0 dobra 0 4 4 0 0 bardzo dobra 0 14 14 0 0 dobra 0 Inne obiekty hotelarskie Zakłady fryzjerskie Zakłady kosmetyczne Zakłady tatuażu Zakłady odnowy biologicznej Inne zakłady Dworce autobusowe Tereny rekreacyjne Cmentarze 11 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Zakłady po- 3 3 0 0 dobra 0 1 0 0 0 0 0 9 9 0 0 bardzo dobra 0 2 2 0 0 dobra 0 1 1 0 0 dobra 0 1 1 0 0 dobra 0 Parkingi 1 1 0 0 dobra 0 Targowiska 2 2 0 0 dobra 0 2 2 0 0 dobra 0 15 13 0 0 dobra 0 grzebowe Zakłady karne Inne obiekty Obiekty sportowe Obiekty kulturalno- rozrywkowe Dyskoteki Warsztaty terapii zajęciowej Wypożyczalnia sprzętu narciarskiego Stacje paliw a) ustępy publiczne Pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Chełmnie znajdują się cztery szalety publiczne (3 w mieście i 1 na wsi) oraz dwa szalety na terenach rekreacyjnych. Wszystkie zostały skontrolowane. Obiekty w Chełmnie są obiektami podziemnymi niedostosowanymi dla osób niepełnosprawnych. Bieżący stan sanitarno porządkowy nie budził większych zastrzeżeń, zaś technicznie odbiega od obecnych standardów. b) Baseny kąpielowe W Chełmnie funkcjonuje jeden basen sportowo-rehabilitacyjny, usytuowany przy ul. Kościuszki 11. Zakres kontroli sanitarnej basenu obejmuje jakość wody basenowej oraz stan sanitarnotechniczny pomieszczeń, w tym sanitariatów, szatni, poczekalni, przebieralni, niecki basenowej, a także postępowania z odpadami, sposób dezynfekcji wody, postępowanie z preparatami stosowanymi do dezynfekcji wody. Trudność w sprawowaniu nadzoru nad basenami wynikają z braku regulacji prawnych określających wymagania, jakim powinna odpowiadać woda basenowa oraz sposób jej oceny. W 2015 roku podstawą oceny sanitarnej wody basenowej było 16 prób do badań laboratoryjnych. Przeprowadzono 8 badań bakteriologicznych i 8 badań pod kątem bakterii Legionella sp. Badania prowadzono I raz na 12 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU kwartał z 2 punktów kontrolnych – wyniki prób prawidłowe. Oceniając, obiekt należy uznać, iż basen w Chełmnie jest obiektem poprawnie utrzymanym. Administrator obiektu stara się utrzymywać jakość wody na stałym poziomie, nie dopuszcza się do także do uchybień technicznych, a ewentualne usuwane są na bieżąco. c) Zakłady fryzjerskie, kosmetyczne, odnowy biologicznej To najliczniejsza grupa obiektów użyteczności publicznej objęta nadzorem sanitarnym. Na koniec roku 2014 w ewidencji Stacji znajdowały się 63 obiekty. Większość obiektów uległa znacznej poprawie poprzez dokonywane remonty malarskie, żaden z obiektów nie pogorszył swojego stanu sanitarnego. W zakładach, w których może nastąpić naruszenie ciągłości tkanek (gabinety kosmetyczne, studia paznokci) sprzęt oddawany jest do sterylizacji poprzez ZOZ Chełmno do firmy Cito-Net w Bydgoszczy. Gabinety na wsi oddają sprzęt bezpośrednio do firmy Cit- net (obowiązują umowy). Oceniając tę grupę należy zauważyć, iż zwiększa się świadomość właścicieli, którzy wprowadzają nowe środki dezynfekcyjne o szerszym spektrum działania, restrykcyjnie nadzorują sprzęt sterylny. Stosuję obowiązujące procedury. d) Obiekty i urządzenia komunikacji publicznej W tej grupie obiektów użyteczności publicznej znajduje się jeden obiekt w Chełmnie - PKS. Obiekt posiada wydzielone pomieszczenie socjalne dla kierowców, z pomieszczeniem dla dyżurnego ruchu i kasę biletową oraz poczekalnię dla oczekujących i pomieszczenia higieniczne dla pasażerów. Oceniając powyższy obiekt stwierdzono, że po wielu latach starań, przenosząc dworzec, uzyskano odpowiedni standard pomieszczeń dla podróżujących i pracowników. e) W grupie obiektów komunalnych znajdują się: tereny rekreacyjne, cmentarze, zakłady pogrzebowe, stacje paliw W tej grupie najwyżej ocenić można stacje paliw (15), które w porównaniu z latami ubiegłymi można uznać za bardzo dobre. Stacje paliw dotychczas lokalne przeszły pod patronat innych większych firm. Przeprowadzone po tych zmianach remonty znacznie poprawiły stan sanitarny tych obiektów. Wprowadzono szereg nowych usług. Uruchomiono myjnie automatyczne dla samochodów oraz wprowadzono nowe produkty w sprzedaży (kawa, hot-dogi). f) Inne obiekty Obiekty sportowe W ewidencji znajduje się 9 obiektów sportowych, stan sanitarno-higieniczny prawidłowy. Oceniając tę grupę zauważa się znaczną poprawę poprzez rozbudowę dotychczasowej infrastruktury sportowej w powiecie. Obiekty kulturalno-widowiskowe Oceniając tę grupę należy zauważyć, iż prowadzone prace remontowe, przebudowy, poprawiają stan sanitarno-higieniczny kontrolowanych obiektów. Jednak grupa ta nadal jest niedofinansowana. Ponadto pojawiają się problemy lokalowe (więcej zajęć niż pomieszczeń do ich prowadzenia). Stan sanitarno-higieniczny w porównaniu z latami ubiegłymi sukcesywnie się polepsza. g) Domy pomocy społecznej W tej grupie obiektów znajduje się jedna placówka całodobowa, która została oceniona pozytywnie. Nadzorowany dom pomocy społecznej to obiekt prowadzony poprawnie. W placówce znajduje się gabinet zabiegowy oraz gabinety medycyny doraźnej. 13 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU h) Hotele i inne obiekty hotelowe W ewidencji znajduje się 13 obiektów w tym dwa skategoryzowane W porównaniu z ubiegłymi latami obserwowany jest wzrost poziomu i standardu świadczonych usług, szczególnie baz noclegowych nieskategoryzowanych, stanowiące podstawową bazę noclegową. Obiekty te są systematycznie modernizowane, remonty prowadzone są na bieżąco w szczególności przed sezonem letnim. Z jednej placówki pobrano próbki wody ciepłej w kierunku bakterii Legionella sp – wyniki prawidłowe. IV. STAN SANITARNY ZAKŁADÓW OPIEKI ZDROWOTNEJ W roku 2015 pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Chełmnie znajdowały się: - 1 niepubliczny zakład opieki zdrowotnej ,,Twój Lekarz” w Chełmnie, - 6 publicznych zakładów opieki zdrowotnej ambulatoryjnej - 8 specjalistycznych praktyk lekarskich (1 na wsi) - 8 indywidualnych praktyk lekarzy dentystów (w tym 2 na wsi) - 1 indywidualna specjalistyczna praktyka lekarzy dentystów - 2 indywidualne praktyki pielęgniarek i położnych - 1 zakład opieki zdrowotnej przy Areszcie Śledczym w Chełmnie - 1 Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Bydgoszczy Oddział Terenowy w Grudziądzu Miejsce Poboru w Chełmnie pl. dra L. Rydygiera 1 oraz - 1 Warsztaty Terapii Zajęciowej w Chełmnie Stan techniczny i funkcjonalny Nie stwierdzono istotnych uchybień w zakresie stanu technicznego i funkcjonalnego, który mógłby wpływać na bezpieczeństwo zdrowotne osób korzystających z usług placówek opieki zdrowotnej na terenie naszego powiatu. Postępowanie z odpadam ze szczególnym uwzględnieniem odpadów medycznych W zakresie postępowania z odpadami placówki medyczne współpracują z firmami specjalistycznymi, co daje rękojmie bezpieczeństwa sanitarnego. Postępowanie z bielizną Podobnie jak w przypadku z odpadami również w tym zakresie placówki medyczne współpracują z firmami specjalistycznymi, co pozwala na zachowania pełnego bezpieczeństwa dla pacjentów i personelu. V. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY Działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego ma na celu zapewnienie właściwego stanu sanitarno – zdrowotnego obiektów. Głównie na etapie sporządzania dokumentacji projektowej nowych i modernizowanych budynków, inwestycji, w których pracować i przebywać będą ludzie oraz na etapie dopuszczania do użytkowania tych obiektów (m.in. placówki ochrony zdrowia, obiekty żywieniowo – żywnościowe, zakłady pracy, placówki oświatowe, obiekty użyteczności publicznej). Do podstawowych zadań należy zajmowanie stanowisk w zakresie sanitarnohigienicznym w sprawach: zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko; projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; wniosków co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby- co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko; wniosków o uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięć przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach; dokumentacji projektowej inwestycji; dopuszczeniu do użytkowania obiektów budowlanych. W wyżej wymienionym zakresie działalności w roku 2015 r. zajęto stanowisko w 80 sprawach: Uzgadnianie dokumentacji projektowej – 11 14 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Opinie w sprawie potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko – 31 Opinie do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach - 4 Postanowienia do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, opiniowanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego - 9 Dopuszczenie obiektów do użytkowania – 25 VI. WARUNKI SANITARNO–HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY Prowadzony nadzór sanitarny nad warunkami pracy ma na celu wzmocnienie ochrony zdrowia pracowników przed negatywnym oddziaływaniem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w miejscu pracy, w tym przede wszystkim zapobieganie powstawaniu chorób zawodowych. Zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego zasadniczymi kierunkami działania realizowanymi podczas sprawowanego bieżącego nadzoru przez Sekcję Prewencji Chorób Zawodowych w 2015 roku były: wzmocnienie ochrony zdrowia pracowników przed negatywnym oddziaływaniem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w środowisku pracy nadzór nad warunkami pracy i wypełnianiem przez pracodawców obowiązków wynikających z oceny ryzyka zawodowego pracowników zatrudnionych w zakładach produkujących artykuły spożywcze nadzór nad warunkami pracy i wypełnianiem przez pracodawców obowiązków wynikających z oceny ryzyka zawodowego pracowników narażonych na rtęć i jej związki nadzór nad przygotowaniem pracodawców pod kątem przestrzegania przepisów i zasad bhp podczas prac usuwania bądź zabezpieczania wyrobów zawierających azbest, w ramach rządowego „Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032” realizowanie zadań związanych z nadzorem nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami, detergentami i prekursorami narkotyków kat. 2 i 3, a także zbieranie informacji z zakresu legalnego obrotu prekursorami narkotyków oraz egzekwowanie przepisów REACH i CLP nadzór nad wprowadzaniem do obrotu produktów biobójczych prowadzenie działań w zakresie monitorowania pojawiania się nowych produktów substancji psychoaktywnych, skutków wywołanych ich użyciem i miejsc występowania, prowadzenie kampanii społecznych i działań profilaktycznych oraz współpracowanie z innymi jednostkami w aspekcie podnoszenia wiedzy i świadomości społeczeństwa na temat problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych i możliwości zapobiegania skutkom ich spożycia Ponadto w związku z ustawą o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych przeprowadzanie kontroli w zakładach, a także promowanie działań mających na celu promocję zdrowego stylu życia w miejscu pracy. Prowadzony nadzór sanitarny nad warunkami pracy ma na celu wzmocnienie ochrony zdrowia pracowników przed negatywnym oddziaływaniem szkodliwych i uciążliwych czynników występujących w miejscu pracy, w tym przede wszystkim zapobieganie powstawaniu chorób zawodowych. W 2015 roku w ewidencji pionu Higieny Pracy znajdowało się 331 zakładów pracy, zatrudniających ogółem 5826 pracowników. Najliczniejszą grupą były obiekty zatrudniające do 9 pracowników – w 215 zakładach, a najmniejszą grupą – 3 zakłady zatrudniające ponad 250 pracowników. W 2015 roku planowano wykonać 76 kontroli, przeprowadzono ogółem 120 kontroli sanitarnych: 79 kontroli podstawowych, 40 kontrole sprawdzające i 1 kontrola doraźna.Przeprowadzone kontrole zakładów pracy dotyczyły głównie oceny stanowisk pracy pod kątem narażenia zawodowego pracowników na czynniki szkodliwe i uciążliwe występujące w środowisku pracy, oceny zaplecza sanitarno-higienicznego, jego wielkości i wyposażenia. Sprawdzano również zabezpieczenie pracowników w odzież roboczą i sprzęt ochrony osobistej oraz zaopatrzenie w środki czystości. 15 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Na podstawie przeprowadzonych kontroli środowiska pracy stwierdzono, że przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych występują w 21 zakładach pracy objętych ewidencją; a więc w warunkach narażenia zawodowego na czynniki szkodliwe pracowało 364 pracowników, co stanowi ok. 6,25% zatrudnionych we wszystkich zakładach objętych ewidencją. Najwięcej pracowników narażonych jest na działanie ponadnormatywnego hałasu (powyżej 85 dB A) – 364 osób w 21 zakładach. Pracodawcy podejmują działania zmierzające do poprawy warunków pracy. Mają obowiązek opracowania i wdrożenia programu działań organizacyjno – technicznych zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas. Niektóre procesy technologiczne, jak również stosowane maszyny i urządzenia nie pozwalają na dostosowanie hałasu do obowiązujących normatywów higienicznych. W takich przypadkach pracownicy są zobowiązani do stosowania indywidualnie dobranych środków ochronnych. Jednak obowiązkiem pracodawcy jest wykorzystanie wszystkich osiągnięć nauki i techniki, po to, aby pracownik nie był narażony na czynnik szkodliwy. W większości przypadków przestrzegany jest obowiązek stosowania przez pracowników środków ochrony indywidualnej na stanowiskach pracy, na których stwierdzane są przekroczenia dopuszczalnych norm higienicznych. Stosowane są również inne środki ochrony jak maseczki p/pyłowe, maseczki z pochłaniaczami, okulary, właściwe rękawice ochronne i inne specjalistyczne ochrony stosowane w zależności od rodzaju wykonywanej pracy. Zaopatrzenie pracowników w odzież roboczą i ochronną w kontrolowanych zakładach pracy jest zadowalające. Pracodawcy zaopatrują pracowników w niezbędną odzież roboczą i ochronną. Podczas przeprowadzonych kontroli w 26 zakładach stwierdzono nieprawidłowości. W wyniku prowadzonego postępowania administracyjnego wydano ogółem 34 decyzji administracyjnych (nakazowych, zmiany terminu, umorzenia postępowania administracyjnego) oraz 30 decyzji orzekających opłatę za czynności kontrolne. We wszystkich decyzjach administracyjnych wydanych w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wystawiono łącznie 157 nakazy. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły głównie: badań i pomiarów środowiskowych, w tym zapoznania z wynikami pomiarów - 20 rejestru badań i pomiarów czynników szkodliwych, w tym kart badań i pomiarów – 7 oceny ryzyka zawodowego – 8 rejestru chorób zawodowych - 4 obniżenia stężeń pyłu – 1 wentylacji w pomieszczeniach pracy i pomieszczeniach socjalno-higienicznych, a także wentylacji stanowiskowych - 31 g. opracowania oraz wdrożenia programu działań w celu obniżenia poziomu hałasu - 2 h. kart charakterystyki stosowanych substancji i ich mieszanin oraz zapoznania z kartami – 7 i. badań okresowych – 2 j. przekazania do PWIS informacji o substancjach chemicznych, ich mieszaninach, czynnikach lub procesach technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym - 1 k. spisu substancji niebezpiecznych – 2 l. oznakowania stref oraz stanowisk pracy w znaki ostrzegawcze - 2 m. zapewnienia odzieży roboczej i osobistego sprzętu ochrony indywidualnej - 1 n. instrukcji stanowiskowych bhp – 3 o. przechowywania substancji niebezpiecznych i ich mieszanin – 2 p. zapewnienia apteczki I pomocy oraz instrukcji I pomocy - 2 q. doprowadzenia do właściwego stanu higieniczno-sanitarnego pomieszczeń pracy – 10, r. doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnego pomieszczeń higieniczno – sanitarnych – 35 s. wyposażenia zakładu w dokumentację potwierdzającą właściwe natężenie oświetlenia na stanowiskach pracy – 6 t. opracowania zgodnego z obowiązującymi przepisami oznakowania produktu – 2 u. opracowania zgodnej z obowiązującymi przepisami karty charakterystyki – 3 v. zainstalowania natrysków ratunkowych do obmycia całego ciała oraz oddzielnych natrysków do przemywania oczu w przypadku oblania pracowników środkami żrącymi w odległości mniejszej niż 20 m – 1 w. instrukcji bhp dotyczących prac związanych ze stosowaniem niebezpiecznych substancji chemicznych - 1 a. b. c. d. e. f. 16 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU x. opracowania procedur działania celem zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników zatrudnionych w obecności czynnika chemicznego stwarzającego zagrożenie wypadku lub awarii - 1 y. zapewnienia możliwości korzystania z ustępu zlokalizowanego w odpowiedniej odległości od najdalszego stanowiska pracy – 1 z. zapewnienia możliwości schronienia się przed opadami atmosferycznymi, ogrzania się w pomieszczeniu zlokalizowanym w pobliżu miejsca pracy – 1 aa. zapewnienia środków do higieny osobistej dla pracowników - 1 W 2015 roku nie stwierdzono naruszenia wymagań higienicznych i zdrowotnych, które spowodowałyby bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, nie wydano zatem decyzji nakazujących unieruchomienie zakładu pracy lub jego części. W wyniku prowadzonego postępowania administracyjno-egzekucyjnego stwierdzono wykonanie zaleceń zawartych w 19 decyzjach. Poprzez przeprowadzanie przez pracodawców różnych modernizacji i remontów warunki higieny pracy w porównaniu z rokiem ubiegłym nadal ulegają poprawie. W wyniku prowadzonych działań w 2015 roku znaczącą poprawę stanu sanitarnego uzyskano w 17 podmiotach gospodarczych, tym samym poprawiono warunki pracy 341 pracownikom. Stan sanitarno-higieniczny zakładów pracy oraz miejsc pracy należy uznać jako dobry. Pozytywnie również oceniono przestrzeganie przez pracodawców ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych i zakazie palenia w zakładzie. W tym zakresie w 2015 roku podczas przeprowadzania czynności kontrolnych w 46 zakładach zbierano informacje nt. przestrzegania zakazu palenia, udzielono krótkich instruktaży nt. szkodliwości palenia tytoniu oraz przekazano materiały edukacyjne. Nie stwierdzono nieprawidłowości. Na terenie powiatu chełmińskiego trwają prace dotyczące rozbiórek eternitowych pokryć dachowych w ramach rządowego „Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032”. Obecnie w ewidencji PSSE w Chełmnie zarejestrowane jest 7 firm wykonujących prace rozbiórkowe płyt eternitowych pokryć dachowych oraz usuwanie innych materiałów izolacyjnych i materiałów konstrukcyjnych zawierających azbest. Cztery z 7 w/w firm nie zatrudniają obecnie pracowników. W 2015 roku wpłynęło 9 zgłoszeń – zawiadomień o rozpoczęciu prac usunięcia wyrobów zawierających azbest. Otrzymane zgłoszenia dotyczyły firm mających siedzibę poza terenem działania naszej stacji tj. (8) z T.K.J. Matuszewski, Spółka jawna w Grudziądzu, ul. Por. Krzycha 5 i z Eco-Pol, sp. z o.o. Pruszcz, ul. Dworcowa 9, natomiast 1 zgłoszenie otrzymano z firmy działającej na terenie PSSE Chełmno tj. Spółdzielnia Produkcji Rolnej, Osnowo, gm. Chełmno. Przeprowadzono 1 kontrolę w siedzibie firmy zajmującej się rozbiórką pokryć dachowych oraz 1 kontrolę podczas przeprowadzania prac związanych z demontażem pokrycia dachowego (płyt eternitowych). Nie stwierdzono nieprawidłowości. W 2015 roku otrzymano 1 zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej. Przeprowadzono 5 postępowań wyjaśniających w sprawie chorób zawodowych. Wystawiono 1 Skierowanie na badania w związku z podejrzeniem choroby zawodowej, opracowano 5 Kart oceny narażenia zawodowego w związku z podejrzeniem choroby zawodowej (1 dotyczącą poz. 3.2 wykazu chorób zawodowych – Pylice płuc: pylica górników kopalń węgla, 1 dotyczącą poz. 18.2 wykazu chorób zawodowych – Choroby skóry: kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia oraz 4 dotyczące poz. 20.1 wykazu chorób zawodowych – Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego wywołane sposobem wykonywania pracy: zespół cieśni w obrębie nadgarstka) oraz przeprowadzono 2 wizytacje w ramach postępowań wyjaśniających dot. chorób zawodowych, a także wydano 1 postanowienie dot. sprostowania błędu pisarskiego. Wydano 1 decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej u pani zajmującej się rolnictwem. Decyzja ta dotyczyła poz. 26 wykazu chorób zawodowych – Choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa: Borelioza. Wystawiono 1 Kartę stwierdzenia choroby zawodowej. Poza tym wydano 1 decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej, dotyczącą poz. 13 wykazu chorób zawodowych – Zapalenie krtani o podłożu alergicznym. 17 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU VII. WARUNKI SANITARNO–HIGIENICZNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH OŚWIATOWO–WYCHOWAWCZYCH W 2015 r. pod nadzorem PSSE w Chełmnie (wg stanu na koniec roku) znajdowało się 47 placówek oświatowych i opiekuńczo – wychowawczych z terenu powiatu chełmińskiego: 1 żłobek 13 przedszkoli 28 placówek szkolnych: o 21 placówek szkolnych funkcjonujących samodzielnie: 15 szkół podstawowych, 5 gimnazjów i 1 liceum ogólnokształcące o 7 zespołów szkół, w skład których wchodzą 4 przedszkola, 7 szkół podstawowych, 6 gimnazjów, 1 liceum ogólnokształcące i 1 ponadgimnazjalna szkoła zawodowa 5 innych placówek opiekuńczo - wychowawczych Wszystkie spośród wymienionych placówek zostały w 2015 r. skontrolowane, zakres przeprowadzonych kontroli sanitarnych obejmował następujące zagadnienia: ocena stanu sanitarno – technicznego pomieszczeń, ocena warunków higienicznych, w jakich przebiega proces nauczania, m.in. spełnienia wymogów higienicznych w pracowniach komputerowych, infrastruktury do zajęć wychowania fizycznego, a także oceny rozkładów zajęć w kontekście higieny pracy umysłowej uczniów, ocena warunków do utrzymania higieny osobistej w placówkach, nadzór nad stosowaniem w szkołach niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin, zapewnienie uczniom profilaktycznej opieki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej, formy dożywiania prowadzonego w szkołach, ocena przestrzegania w placówkach zapisów ustawy z dn. 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, kontrole zapewnienia uczniom możliwości pozostawienia w szkołach części podręczników i pomocy szkolnych. Przeprowadzono łącznie 62 kontrole sanitarne, w tym 46 kontroli planowych, 7 kontroli z zakresu przygotowania szkół do nowego roku szkolnego, 7 kontroli sprawdzających wykonanie obowiązków wynikających z prowadzonych postępowań administracyjnych oraz 2 kontrole w związku z wnioskami o wydanie opinii.. W skontrolowanych placówkach uczyło się i przebywało łącznie 6650 dzieci. W elektronicznej bazie wypoczynku Kuratorium Oświaty figurował 1 turnus zimowego wypoczynku dzieci i młodzieży organizowanego na terenie powiatu chełmińskiego i 14 turnusów wypoczynku letniego. Skontrolowano 13 spośród zgłoszonych turnusów. W wyniku kontroli przeprowadzonych podczas wypoczynku nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości w zakresie sanitarno – higienicznych warunków pobytu i żywienia uczestników wypoczynku, nie stwierdzono także żadnych wypadków, urazów, czy zachorowań. Ogółem we wszystkich turnusach wypoczynku letniego uczestniczyło 379 dzieci. Zarówno w trakcie ferii zimowych, jak i letnich wakacji nie stwierdzono przypadków organizowania tzw. dzikiego wypoczynku na terenie powiatu. Stan sanitarno – techniczny placówek Podczas kontroli placówek przeprowadzonych w 2015 r. nieprawidłowości w zakresie stanu sanitarno – higienicznego lub technicznego stwierdzono w 3 zespołach szkół. W placówkach tych wydano decyzje nakazujące usunięcie uchybień. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły złego stanu sanitarno - technicznego ścian i sufitów w pomieszczeniach sanitarnych i ciągach komunikacyjnych oraz złego stanu sanitarno – technicznego podłogi w stołówce szkolnej. 18 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Stan sanitarno – techniczny pozostałych placówek oświatowo – wychowawczych na terenie powiatu chełmińskiego należy uznać za zadowalający, wszystkie placówki mieszczą się w budynkach prawidłowo przystosowanych do prowadzonej w nich działalności, są sukcesywnie w miarę możliwości remontowane, a ich stan ulega polepszeniu. Ocena warunków do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego Warunki do prowadzenia zajęć w-f wśród skontrolowanych szkół przedstawiają się następująco: 23 placówki szkolne posiadają sale do zajęć sportowych (pełnowymiarowe sale gimnastyczne lub mniejsze sale zastępcze) z boiskiem, 2 szkoły posiadają tylko boisko, 3 placówki nie posiadają żadnej infrastruktury do prowadzenia zajęć w-f. Uczniowie szkół, które nie posiadają wystarczających warunków do prowadzenia zajęć gimnastycznych korzystają z obiektów sportowych należących do innych placówek, w 2 placówkach zajęcia w-f odbywają się także na korytarzu. Dożywianie w placówkach nauczania Posiłki wydawane w szkołach stanowią ważny składnik właściwego żywienia dzieci i młodzieży, mający ogromne znaczenie dla ich prawidłowego rozwoju i zdrowia, dlatego tak ważne jest zapewnienie przynajmniej jednego posiłku w szkole. Według informacji uzyskanych podczas przeprowadzonych kontroli w 28 placówkach szkolnych na terenie powiatu chełmińskiego, z dożywiania korzystają uczniowie 26 z nich: wszystkich samodzielnych szkół podstawowych i 4 gimnazjów oraz wszystkich zespołów szkół. Z przygotowywanych w placówkach lub dowożonych posiłków korzysta 1775 uczniów, co stanowi nieco ponad 32% uczniów wszystkich szkół z terenu powiatu. Z posiłków refundowanych korzystało w 2015 r. 1042 uczniów. Warunki do utrzymania higieny osobistej w placówkach Według stanu faktycznego na koniec roku 2015 wszystkie nadzorowane placówki zapewniają właściwe warunki do utrzymania higieny osobistej, tzn. dostęp do ciepłej wody, zaopatrzenie w odpowiednie urządzenia sanitarne i środki higieniczne oraz właściwy stan sanitarno – techniczny pomieszczeń i urządzeń. W wyniku kontroli przeprowadzonych w tym zakresie nieprawidłowości stwierdzono w 1 placówce, polegały one na niewłaściwym stanie sanitarno – technicznym pomieszczeń sanitarnych. W wyniku wydanej decyzji administracyjnej nieprawidłowości te zostały usunięte. Ponadto w 3 placówkach w trakcie kontroli stwierdzono zbyt dużą liczbę uczniów przypadających na ilość urządzeń sanitarnych w szkole, w obiektach tych wydano zalecenia dotyczące dostosowania liczby urządzeń sanitarnych do wymogów zawartych w stosownych przepisach. Higieniczna ocena rozkładów zajęć lekcyjnych Respektowanie zasad higieny pracy umysłowej przy ustalaniu dziennego i tygodniowego rozkładu zajęć uczniów ma ścisły wpływ na ich zdolność przyswajania wiedzy, a więc w znacznym stopniu determinuje efektywność nauki szkolnej. Rozkład zajęć lekcyjnych oceniany jest pod kątem równomiernego obciążenia zajęciami w poszczególnych dniach tygodnia. W 2015 r. oceniono rozkłady zajęć w 5 19 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU wybranych szkołach, w żadnym przypadku nie stwierdzono nieprawidłowości, lekcje rozpoczynały się o stałych porach, a zajęcia dydaktyczne w poszczególnych dniach rozłożone były równomiernie. Nadzór nad stosowaniem w pracowniach szkolnych niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin Substancje chemiczne i ich mieszaniny podczas zajęć dydaktycznych stosuje się w 12 placówkach szkolnych na terenie powiatu chełmińskiego (5 gimnazjach, 1 liceum ogólnokształcącym i 6 zespołach szkół). W trakcie kontroli sprawdzane są m. in. takie zagadnienia, jak posiadanie aktualnego spisu przechowywanych substancji oraz ich aktualnych kart charakterystyki, właściwe przechowywanie i oznakowanie substancji, zapewnienie stosownych instrukcji i regulaminów dot. bezpieczeństwa i higieny pracy w pracowni chemicznej oraz środków do udzielania pierwszej pomocy. W 2015 r. nieprawidłowości w omawianym zakresie stwierdzono w 1 zespole szkół, polegały one na braku aktualnych kart charakterystyki przechowywanych substancji chemicznych i ich mieszanin oraz braku instrukcji BHP dot. prac związanych ze stosowaniem niebezpiecznych substancji chemicznych. W pozostałych placówkach zapewniono właściwe warunki stosowania i przechowywania omawianych substancji. Zapewnienie uczniom miejsca na pozostawienie w szkole części podręczników i przyborów szkolnych Zgodnie z przepisami obowiązkiem dyrektora szkoły jest zapewnienie uczniom w pomieszczeniach szkoły możliwości pozostawienia części podręczników i pomocy szkolnych. W szkołach na terenie powiatu chełmińskiego wymóg ten realizowany jest w postaci indywidualnych szafek dla każdego ucznia lub wydzielonych zbiorczych miejsc przeznaczonych na ten cel (np. wydzielone półki lub szafy w salach lekcyjnych). W roku 2015 tylko 1 szkoła nie spełniła omawianego wymogu, wobec czego została na nią nałożona stosowna decyzja administracyjna. Ocena przestrzegania w placówkach zapisów ustawy z dn. 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych Wszystkie placówki oświatowe i opiekuńczo – wychowawcze z terenu powiatu chełmińskiego realizują przepisy ustawy z dn. 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, t.j. respektowany jest w nich całkowity zakaz palenia wyrobów tytoniowych, o czym informują umieszczone w widocznych miejscach odpowiednie oznaczenia słowno – graficzne. Wnioski i informacje dodatkowe Podczas kontroli przeprowadzonych w 2015 r. nieprawidłowości sanitarno – higieniczne i techniczne stwierdzono w 3 obiektach stałych. W dwóch spośród nich postępowanie administracyjne zostało zakończone w ciągu roku, natomiast w trzeciej placówce postępowanie jest w toku. Jedna spośród skontrolowanych w 2015 r. placówek nie zapewniała uczniom miejsc na pozostawienie części podręczników i przyborów, obowiązek ten został spełniony w ciągu roku. W 1 placówce stwierdzono niewłaściwe warunki do utrzymania higieny (zły stan sanitarno – techniczny pomieszczeń sanitarnych – naprawione w ciągu roku), a w 3 placówkach stwierdzono niezachowanie standardów dostępności do urządzeń sanitarnych. W 1 placówce stwierdzono nieprawidłowości dotyczące spełnienia wymogów w zakresie stosowania niebezpiecznych substancji chemicznych i ich mieszanin w szkołach. 20 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU W nadzorze nad placówkami oświatowo- wychowawczymi w 2015 r. nie wystąpiły żadne negatywne zdarzenia i problemy, stan sanitarny kontrolowanych placówek nie uległ większej zmianie od roku 2014 (poprawę stanu stwierdzono w 5 placówkach, w których w 2015 r. zakończono postępowanie administracyjne odnośnie stwierdzonych nieprawidłowości). W 2015 r. do Powiatowej Stacji sanitarno – Epidemiologicznej w Chełmnie nie wpłynęły żadne doniesienia sanitarne dotyczące nieprawidłowych warunków sanitarno – higienicznych w placówkach nauczania i wychowania oraz wypoczynku z terenu powiatu chełmińskiego. VIII. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU Krótki opis stanu sanitarnego i wyniki nadzoru obiektów żywnościowo-żywieniowych usytuowanych na terenie działania tutejszej Stacji. W roku 2015 pod nadzorem PSSE Chełmno znajdowało się 656 obiektów, w tym: żywnościowo-żywieniowych i miejsc obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością - 656, z czego skontrolowano 304, przeprowadzono 473 kontroli i rekontroli obiektów obrotu kosmetykami - 13, skontrolowano 4, przeprowadzono 4 kontrole. W 2015 r. powstało 41 nowych zakładów (w tym 21 nie wymagających zatwierdzenia), likwidacji uległo 51 zakładów, w 9 zakładach nie podjęto działalności gastronomicznej lub handlowej (zawieszona działalność w 2015 r.). Główną przyczyną likwidacji działalności w tych zakładach była nieopłacalność prowadzenia działalności w tych obiektach. Stan sanitarny nadzorowanych obiektów oceniany był zgodnie z jednolitymi procedurami urzędowej kontroli żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, które wprowadzono do stosowania w 2004 roku i zaktualizowano w 2013 r., oraz nowych procedur, które obowiązują od 16.07.2014 r. Zostały wprowadzone nowe arkusze oceny zakładów pod względem zagrożenia na podstawie analizy ryzyka. Przeprowadzono ocenę stanu sanitarnego 237 zakładów, z których 9 oceniono jako niezgodne z wymaganiami. Sklasyfikowano 41 zakłady produkcyjne, 139 zakładów obrotu żywnością, 50 zakładów żywienia zbiorowego, w tym 18 zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego, 1 zakład produkcji i 6 obrotu materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością. W roku 2015 w ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu pobrano 134 prób, w tym 130 prób środków spożywczych, 3 próby materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością oraz 1 próbkę kosmetyku. Dyskwalifikacji uległy 4 próbki środków spożywczych. Wydano 3 postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia, wydano 1 tytuł wykonawczy oraz wydano 3 upomnienia.Za stwierdzone uchybienia sanitarne nałożono 28 grzywien na drodze mandatu karnego kredytowanego na kwotę 4500 zł. W ramach funkcjonowania systemu RASFF uczestniczono w 16 akcjach, przeprowadzono 9 kontroli. W ramach systemu RAPEX w roku 2015 r. nie uczestniczono w akcjach. Przeprowadzono 13 kontroli dotyczących zgłoszeń konsumentów na niewłaściwą jakość środków spożywczych lub nieprawidłowy stan sanitarny obiektów. W roku sprawozdawczym nie wystosowywano wniosków o nałożenie kary pieniężnej do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy. W 2015 r. na terenie powiatu chełmińskiego nie odnotowano ogniska zbiorowego zatrucia pokarmowego. 21 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Tab. nr 4 Porównanie stanu sanitarnego grup obiektów w latach 2014-2015 Lp. Grupy obiektów wg arkusza Mz-48 1. 1 Automaty do lodów 2. Piekarnie 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Ciastkarnie Przetwórnie owocowo-warzywne Zakłady garmażeryjne Wytwórnie tłuszczów roślinnych Inne wytwórnie żywności Sklepy spożywcze Kioski spożywcze Obiekty ruchome i tymczasowe Magazyny hurtowe Inne obiekty obrotu żywnością Zakłady żywienia zbiorowego otwartego (restauracje) Zakłady małej gastronomii Zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego w tym: 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. a) bufety pracownicze b) bloki żywienia w szpitalach c) kuchnie mleczne d) bloki żywienia w domach opieki społecznej e) stołówki szkolne f) stołówki w bursach i internatach g) stołówki na koloniach i obozach h) stołówki w przedszkolach i) stołówki w domach dziecka i młodzieży j) stołówki w zakł. specjal. i wychowawczych k) inne zakłady żywienia Transport Miejsca obrotu p.u. ( w tym kosmetyki) Ogółem Liczba obiektów wg rejestru 2014 2015 6 6 Liczba obiektów o złym stanie sanitarnym 2014 2015 -- 8 7 2 - 1 5 1 1 165 207 5 29 11 67 1 5 1 1 177 200 4 30 10 68 9 - 8 - 21 20 4 1 42 46 - - 47 48 - - 1 1 - - - - - - - - - - 1 2 - - 26 26 - - - - - - 5 5 - - 10 10 - - - - - - 3 3 - - 1 19 25 660 1 18 26 668 15 9 22 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU W analizowanym roku statystycznym przeprowadzano ocenę obiektów żywności i żywienia na podstawie arkuszy oceny zgodnych obowiązującymi procedurami urzędowej kontroli żywności. Na podstawie analizy danych statystycznych stwierdzono, że w grupie obiektów produkcji żywności uległa zmianie liczba obiektów ocenianych jako niezgodne z wymaganiami. W 2009 r. oceniono jako niezgodny z wymaganiami 1, w 2010 r. ocenę taką otrzymały 2 zakłady, w 2011 r. jako niezgodne oceniono 4 obiekty, w 2012 r. ocenę taką uzyskał 1 zakład produkcyjny, w roku 2013 taką ocenę otrzymał 1 zakład produkcji, natomiast w 2014 r. 2 zakłady. W zakładach produkcyjnych nastąpiło pogorszenie stanu sanitarno-technicznego. Najczęstszymi nieprawidłowościami, które przyczyniły się do oceny zakładów produkcyjnych jako niegodne było: brak zachowanej czystości pomieszczeń, sprzętów i urządzeń, brak higieny personelu, brak badań lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych oraz stan sanitarny zakładu świadczący o braku realizacji procedur opartych na zasadach GHP i systemu HACCP. Jeżeli chodzi o zakłady obrotu żywnością, to w stosunku do roku ubiegłego liczba obiektów ocenianych jako niezgodne z wymaganiami nie zmniejszyła się. Obiekty oceniane jako niezgodne z wymaganiami wystąpiły w grupie sklepów. W 2013 r. niezgodnych było 8 sklepów na 80 sklasyfikowanych, co stanowiło 10 %, a w 2014 r. 9 obiektów na 127 sklasyfikowanych, co stanowiło 7,0 % sklasyfikowanych sklepów. Porównując procentowe dane statystyczne zauważalne jest nieznaczne polepszenie stanu sanitarnego w tej grupie obiektów. W sklepach spożywczych w dalszym ciągu problem stanowi nieprawidłowa funkcjonalność pomieszczeń, zbyt mała powierzchnia magazynów i sal sprzedaży w stosunku do ilości i rodzaju wprowadzanego do obrotu asortymentu, nieprzestrzeganie przez sprzedawców warunków przechowywania i ekspozycji artykułów spożywczych (w tym niezachowanie ciągłości łańcucha chłodniczego), oferowanie do sprzedaży artykułów spożywczych przeterminowanych, nieprawidłowo oznakowanych lub zepsutych, brak zachowanej higieny sprzedaży, a przede wszystkim realizacji i przestrzegania zasad GHP. W roku 2014 r. nie zostały skontrolowane wszystkie obiekty obrotu żywności tj. sklepy, kioski i inne zakłady obrotu, które zgodnie z założeniami urzędowej kontroli żywności i przyjętym harmonogramem oceniane są nie rzadziej niż raz na 2 lata. Na 338 zakładów obrotu klasyfikację przeprowadzono w 160, skontrolowano 213 ww. zakładów. Nad dużymi obiektami obrotu tj. supermarkety, dyskonty spożywcze, magazyny hurtowe oraz obiektami o najgorszym stanie sanitarno-higienicznym prowadzony jest wzmożony nadzór sanitarny - nasilona działalność kontrolna. Zauważalne jest zjawisko pogarszania stanu sanitarnego w obiektach obrotu żywnością, które w roku ubiegłym nie były objęte kontrolą, na co na pewno ma wpływ fakt, że większość kierujących zakładami podejmuje działania mające na celu poprawę stanu sanitarno-technicznego dopiero po nałożeniu tego obowiązku przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego, to w porównaniu do roku 2013 stan sanitarny w tej grupie obiektów nie uległ zmianie. W dalszym ciągu są odnotowywane przypadki nieprawidłowego mycia i dezynfekcji sprzętu produkcyjnego, braku ciepłej i zimnej bieżącej wody, braku higieny w pomieszczeniach WC dla konsumentów, nieprzestrzeganiu warunków przechowywania i ekspozycji surowców, półproduktów i dań gotowych do spożycia (nieprawidłowe warunki termiczne, brak segregacji w urządzeniach chłodniczych i zamrażalniczych, oferowanie wyrobów niewłaściwej jakości zdrowotnej). Jednakże porównując dane statystyczne można zauważyć pogorszenie się stanu sanitarnego w restauracjach (w 2013 r. 2 restauracje oceniono jako niezgodne z wymaganiami, w 2014 r. 4 obiekty na 18 sklasyfikowanych restauracji). Poprawie uległ stan sanitarny w grupie punktów małej gastronomii, w 2013 r. jako niezgodne z wymaganiami ocenione były 2 obiekty, a w 2014 r. nie odnotowano takiego przypadku. W 2008 r. pod nadzorem znajdowało się 67 zakładów żywienia zbiorowego typu otwartego, w 2009 r. – 87, w 2010 r. – 69 zakładów, w 2011 r. – 70 obiektów, w 2012 r. - 71, w roku 2013 r. - 71, w 2014 r. – 63 zakłady. 23 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Zatwierdzono 17 zakładów żywienia zbiorowego typu otwartego, likwidacji uległy 23 zakłady, w 2 zakładach nie podjęto działalności (zawieszona działalność gastronomiczna). Zakłady żywienia zbiorowego zamkniętego - w tej grupie obiektów stan sanitarny nie uległ zmianie, chociaż w dalszym ciągu problem stanowi nieprawidłowa funkcjonalność tych obiektów, krzyżowanie dróg brudnych z czystymi. Większość z nich mieści się w starym budownictwie, brak jest więc możliwości dostosowania w pełni tych obiektów do obowiązujących przepisów prawa żywnościowego w tym zakresie. W 2008 r. pod nadzorem znajdowało się 46 zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego, w 2009 r. – 44 obiekty, a w 2010 r. 37 obiektów (7 obiektów przeszło pod nadzór WSSE w Bydgoszczy), w 2011 r. - 41 zakładów, w 2012 r. 40 zakładów, w 2013 r. i 2014 r. - 47 zakładów. RASFF Informacje o produktach, które nie spełniają wymagań przepisów prawnych i stanowią równocześnie potencjalne zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów są przesyłane w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach - RASFF Pracownicy Sekcji Żywności, Żywienia i PU uczestniczyli w 12 akcjach dodatkowych, polegających na prowadzeniu czynności w związku z otrzymaniem zgłoszenia w systemie RASFF (przeprowadzono 25 kontroli). W przypadku otrzymania powiadomienia w ramach systemu RASFF podejmowane były działania mające na celu sprawdzenie występowania w obrocie kwestionowanego produktu. W przypadku jego stwierdzenia następowało wycofanie z obrotu. Każdorazowo postępowanie w takich przypadkach prowadzone jest zgodnie z obowiązującą procedurą RASFF. Zakwestionowane produkty objęte powiadomieniami zostały zwrócone do dostawców bądź poddane procesowi utylizacji. W roku 2014 nie odnotowano przypadku wystąpienia zagrożenia stanowiącego podstawę zgłoszenia do Krajowego Punktu Kontaktowego. Ponadto na bieżąco aktualizowano listy osób odpowiedzialnych za działania w ramach systemu RASFF oraz zajmujących się szacowaniem ryzyka, na bieżąco prowadzono rejestr produktów niebezpiecznych. W 2014 r. odbyło się 2 razy zebranie zespołu ds. szacowania ryzyka w związku z otrzymaniem kwestionowanych wyników badań środków spożywczych. RAPEX W ramach unijnego systemu RAPEX w roku 2014 otrzymano 3 powiadomienie dotyczące produktów kosmetycznych uznanych za stwarzające zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów (przeprowadzono 21 kontroli, skontrolowano 13 zakładów). Akcje specjalne 1. W związku z pismem Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy dotyczącą podjęcia działań w sprawie zakwestionowanej ze względu na obecność bakterii z grupy coli.: „Naturalnej wody źródlanej niegazowanej” w dniu 09.05.2014 r. przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną w zakładzie obrotu żywnością, w wyniku której zabezpieczono i wycofano z obrotu handlowego 298 butelek kwestionowanej wody. 2. W związku z pismem Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy dotyczącą podjęcia stosownych działań w sprawie zakwestionowanej ze względu na obecność zanieczyszczeń fizycznych oraz niewłaściwe cechy organoleptyczne „Mąki krupczatki” typ 450 w dniach 13.06.2014r. – 17.06.2014 r. zabezpieczono i wycofano z obrotu handlowego 10 szt. przedmiotowej mąki (przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną w zakładzie obrotu żywnością oraz 1 rozmowę telefoniczną z przedstawicielem zakładu obrotu). 3. W związku z pismem Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy dotyczącą podjęcia działań w sprawie zakwestionowanej ze względu na obecność bakterii z grupy coli „Naturalnej wody mineralnej, niegazowanej, średniomineralizowanej POLARIS” w dniu 27.06.2014 r. przeprowadzono 1 kontrolę sanitarną w zakładzie obrotu żywnością. Nie stwierdzono w obrocie han- 24 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU dlowym wody pochodzącej z kwestionowanej partii, 1008 szt. zostało w całości wysprzedanych konsumentowi indywidualnemu. 4. W związku z pismem Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy dotyczącą podjęcia działań w sprawie zakwestionowanej ze względu na obecność zanieczyszczeń fizycznych oraz niewłaściwe cechy organoleptyczne „Mąki krupczatki” typ 450 w dniu 27.06.2014 r. ustalono po kontakcie z właścicielem sklepu, że 10 szt. mąki jakie trafiło do sklepu, zostało w całości wysprzedanych konsumentowi indywidualnemu. 5. W związku z pismem Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy o prowadzenie kontroli sanitarnych we wszystkich obiektach prowadzących obrót tzw. „dopalaczami”, przeprowadzono kontrole sanitarne w zakładach gastronomiczno-rozrywkowych. Nie stwierdzono wprowadzania do obrotu ww. środków zastępczych. 6. W związku z otrzymanym od Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy nakazem przeprowadzenia w sklepach spożywczych, w szczególności w super i hipermarketach skutecznych działań, mających na celu zapewnienie właściwego stanu higienicznego wózków i koszyków przeznaczonych m.in. do żywności, przeprowadzono stosowne kontrole w 19 zakładach obrotu z terenu powiatu chełmińskiego, wszczęto 4 postępowania administracyjne. 7. W związku z pismem Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy dotyczącą podjęcia działań w sprawie zakwestionowanego ze względu na obecność odchodów gryzoni produktu „KROS Płatki owsiane błyskawiczne” skontaktowano się z właścicielem sklepu do którego trafiła kwestionowana partia towaru, ustalono że produkt nie znajduje się już w obrocie handlowym. IX. PROMOCJA ZDROWIA I OŚWIATA ZDROWOTNA W zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia w 2014 r. realizowane były następujące programy oraz akcje i kampanie prozdrowotne: 1. Programy ogólnokrajowe 1.Profilaktyka nadwagi i otyłości 2.Ogólnopolski program edukacyjny „Trzymaj Formę!” 1.2.1. Programy edukacyjne do dzieci i młodzieży: Czyste Powietrze Wokół Nas Nie Pal Przy Mnie, Proszę Znajdź Właściwe Rozwiązanie Światowy Dzień Bez Tytoniu Światowy Dzień Rzucania Palenia 1.3. Inne działania 1.3.1. „Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych” 1.3.2. „Profilaktyka HIV/AIDS” 2. Programy wojewódzkie ,,Etykieta rozszyfrowana -wiem, co kupuję i jem” Światowy Dzień Zdrowia 25 STAN SANITARNY POWIATU CHEŁMIŃSKIEGO W 2015 ROKU Akcja letnia Sprawozdania z w/w akcji i kampanii zostały przesłane do WSSE zgodnie z ustalonymi terminami. 3. INNE PRZEDSIĘWZIĘCIA Włączenie się w kampanię informacyjną w ramach Europejskiego Dnia Wiedzy o Antybiotykach dystrybucja materiałów edukacyjnych w 8 zakładach opieki zdrowotnej, działaniami objęto ok.500 pacjentów. Prowadzenie działań informacyjnych za pośrednictwem strony internetowej, dotyczących Światowego Dnia Dawców Krwi, promocji szczepień ochronnych oraz promocji higieny jamy ustnej, w tym profilaktyki próchnicy i chorób przyzębia. X. PODSUMOWANIE Jednostka Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Chełmnie podejmowała działania edukacyjnoinformacyjne, kontrolne oraz akcje profilaktyczne na rzecz ochrony zdrowia. Bardzo potrzebna jest aktywność Inspekcji Sanitarnej, która poprzez prawdziwość rekomendacji, przejrzystość i sprawozdawczość zwiększa zaufanie mieszkańców powiatu, co umożliwia efektywniejsze wywieranie wpływu na zmiany zachowań społeczeństwa w kierunku prozdrowotnym. W minionym roku stwierdzono znaczny spadek ospy, a wzrost liczby niektórych zachorowań nie wpływa na zmianę sytuacji epidemiologicznej w powiecie chełmińskim, która na przestrzeni ostatnich lat określana jest jako korzystna. Na taki stan rzeczy mają wpływ inicjatywy podejmowane przez samorządy lokalne, media, instytucje, kościoły, stowarzyszenia. W porównaniu z rokiem 2014, w wielu obszarach objętych nadzorem odnotowano poprawę, dalsze działania będą miały na celu utrzymanie na dotychczasowym, dobrym poziomie stanu sanitarnego powiatu chełmińskiego. 26