A12 Życie

Transkrypt

A12 Życie

Przewodnik dla pracowników
transgranicznych z Polski
A12 Życie
Spis treści
W Niemczech obowiązują nieco inne przepisy ............................................................ 2
Kwestie uregulowane przez Unię Europejską .............................................................. 2
Swobodny obrót towarowy ................................................................................................... 2
Swobodny przepływ kapitału ................................................................................................ 3
Swobodny przepływ osób ..................................................................................................... 3
Jak wygląda sytuacja w Niemczech? ........................................................................... 3
Zameldowanie i pozwolenie na pobyt ................................................................................... 3
Polityka, administracja, prawo .............................................................................................. 4
Koszty życia ......................................................................................................................... 4
Zakupy ................................................................................................................................. 5
Mieszkanie ........................................................................................................................... 5
Szukanie mieszkania ............................................................................................................ 6
System ochrony zdrowia ...................................................................................................... 6
System edukacji ................................................................................................................... 6
Poszukiwanie ofert przedszkoli i szkół .................................................................................. 7
Życie kulturalne i społeczne ................................................................................................. 7
Życie prywatne (urodziny, ślub, śmierć etc.) ......................................................................... 8
Komunikacja......................................................................................................................... 8
Zabranie własnego auta na czas przeprowadzki .................................................................. 9
Lista rzeczy do załatwienia przed i po przeprowadzce ......................................................... 9
Co powinni wiedzieć pracownicy transgraniczni? .................................................... 10
Zezwolenie na pobyt i na pracę .......................................................................................... 10
System ochrony zdrowia .................................................................................................... 10
Uwaga: Dla lepszej czytelności tekstu zrezygnowano bez wyjątku z używania obok siebie formy
męskiej i żeńskiej. Jeśli użyta została sama forma męska, skierowana jest ona zawsze także do
kobiet.
www.zav.de/grenzregionen
www.psz.praca.gov.pl
-1-
A12 Życie
W Niemczech obowiązują nieco inne przepisy
Różnice między życiem w Polsce a życiem w Niemczech są obecnie stosunkowo niewielkie.
System partyjny, system edukacji i komunikacji są niemal porównywalne. Największe różnice
stanowią waluta euro, wyższe koszty życia i przede wszystkim język.
W przeciwieństwie do Państwa słowiańskiego języka ojczystego język niemiecki jest językiem
germańskim i różni się wyraźnie od języka polskiego nie tylko brzmieniem, lecz także pisownią.
Podobnie jak język polski, język niemiecki uważany jest za trudny do nauczenia.
Posiadając już wystarczającą znajomość języka niemieckiego obywatele polscy szybko nabiorą
orientacji we wszystkich sprawach związanych z życiem prywatnym i kulturalnym w Niemczech. W
przypadku wątpliwości pomocne może być zwrócenie się z pytaniami do właściwych instytucji
publicznych.
§§
Kwestie uregulowane przez Unię Europejską
Swobodny obrót towarowy
Likwidacja krajowych przeszkód na drodze do swobodnego obrotu towarowego w obrębie UE
stanowi jedną z podstawowych zasad zapisanych w Traktatach o ustanowieniu Unii Europejskiej.
Wychodząc od tradycyjnego protekcjonizmu państwa członkowskie UE stale znosiły ograniczenia,
aby stworzyć "wspólny" rynek lub rynek wewnętrzny.
Unia Europejska uchwaliła, że dla sektorów, które mogłyby wiązać się z większym ryzykiem dla
obywateli państw europejskich - na przykład leki lub wyroby budowlane - konieczne jest
wprowadzenie przepisów prawnych na poziomie europejskim. Odnośnie większości produktów
(tych, które sklasyfikowane zostały jako "produkty o niższym stopniu ryzyka") zastosowanie ma
tzw. zasada wzajemnego uznania. Zasada ta mówi, że produkty wyprodukowane lub
wprowadzone do obrotu zgodnie z prawem w jednym państwie członkowskim są z zasady
dopuszczone bez ograniczeń do handlu na wewnętrznym rynku UE. Aby umożliwić nieograniczone
stosowanie zasady wzajemnego uznania, Parlament Europejski i Rada przyjęły Rozporządzenie
(WE) nr 764/2008 (to rozporządzenie obowiązuje od 13 maja 2009).
Zgodnie z postanowieniami Traktatu UE państwa członkowskie mają prawo do ograniczenia
swobodnego obrotu towarowego, jeżeli zagraża on określonemu interesowi publicznemu jak
ochrona środowiska, zdrowie publiczne lub bezpieczeństwo i porządek publiczny. Jeśli zatem na
przykład wwóz danego produktu zostanie uznany przez organa danego państwa członkowskiego
jako możliwe zagrożenie dla zdrowia publicznego, obyczajności lub bezpieczeństwa i porządku,
państwo to może zabronić lub ograniczyć wprowadzanie tego produktu do obrotu. Może tak być
np. w przypadku żywności genetycznie modyfikowanej lub określonych napojów energetycznych.
Wprawdzie w obrębie UE można nabywać towary bez ograniczeń ilościowych, jeśli są one
przeznaczone na użytek własny, jednak określone kategorie produktów - np. alkohol i tytoń podlegają szeregowi ograniczeń.
-2-
A12 Życie
Swobodny przepływ kapitału
Swobodny przepływ kapitału stanowi podstawę integracji europejskich rynków finansowych.
Obywatele krajów europejskich mogą teraz zarządzać i lokować swój majątek w każdym
dowolnym państwie członkowskim UE i dokonywać bez większych ograniczeń szeregu transakcji
finansowych, np.:
•
otwierać bez problemu konta bankowe
•
nabywać akcje
•
lokować majątek
•
nabywać nieruchomości
Wyjątki dotyczą w pierwszej linii prawa podatkowego, nadzoru finansowego, bezpieczeństwa i
porządku publicznego, prania brudnych pieniędzy i sankcji finansowych, uzgodnionych w ramach
wspólnej polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa.
Swobodny przepływ osób
Wdrożenie zasady swobodnego przepływu osób jest jednym z filarów integracji europejskiej. W
ramach tej zasady wprowadzono szereg praktycznych regulacji, mających na celu zapewnienie
obywatelom możliwości swobodnego podróżowania do każdego państwa członkowskiego Unii
Europejskiej. Podróżowanie samochodem w obrębie całej Unii zostało znacznie ułatwione.
Komisja Europejska uchwaliła szereg wspólnych przepisów o wzajemnym uznawaniu praw jazdy,
ważności ubezpieczeń komunikacyjnych i możliwości rejestracji pojazdów w kraju gościnnym.
D
Jak wygląda sytuacja w Niemczech?
Zameldowanie i pozwolenie na pobyt
Obcokrajowcy, niebędący obywatelami jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej (UE),
Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) lub Szwajcarii, potrzebują na pobyt w Niemczech
związany z wykonywaniem pracy zarobkowej tytułu uprawniającego do pobytu (wiza, pozwolenie
na pobyt lub pozwolenie na osiedlenie się). Wykonywanie pracy zarobkowej na terenie Republiki
Federalnej Niemiec możliwe jest tylko wówczas, jeśli zezwala na to tytuł uprawniający do pobytu.
Za przyznawanie wiz odpowiedzialne są ambasady i konsulaty generalne (przedstawicielstwa
zagraniczne) Republiki Federalnej Niemiec. Opłata za wydanie wizy wynosi 60 euro.
Jednostkami odpowiedzialnymi za udzielanie prawa do pobytu w celu wykonywania pracy
zarobkowej są lokalne władze imigracyjne, będące równocześnie także właściwymi punktami
kontaktu w kwestiach dotyczących pobytu i podjęcia zatrudnienia. Dla udzielenia prawa do pobytu
konieczne jest uzyskanie zgody Federalnej Agencji Pracy, która wydawana jest w ramach
wewnętrznej procedury tego organu. W przypadku aktywnego już zatrudnienia wymagającego
zgody, dla udzielenia prawa do pobytu konieczna jest zgoda właściwego zespołu orzekającego w
sprawie wydania zezwolenia na pracę przy Centrali Pośrednictwa Pracy dla Obcokrajowców i
Specjalistów (ZAV), zgoda taka udzielana jest w ramach wewnętrznej procedury urzędu.
-3-
A12 Życie
Od 1-go stycznia 2014 wszyscy obywatele państw członkowskich UE (obywatele Chorwacji
przypuszczalnie dopiero od 30 czerwca 2015) oraz Norwegii, Islandii, Liechtensteinu i Szwajcarii
mają nieograniczoną swobodę przemieszczania się pracowników w Niemczech. Nie jest konieczne
żadne pozwolenie na pracę.
Dla zatrudniania specjalistów z wyższym wykształceniem, praktykantów oraz pracowników
sezonowych nie ma obowiązku uzyskania zezwolenia na pracę. Zwolnienie pracowników
sezonowych z obowiązku uzyskania zezwolenia na pracę obowiązuje dla zatrudnienia na okres do
6 miesięcy w roku w sektorze gospodarki rolnej i leśnej, w hotelach i zakładach gastronomicznych,
w przetwórstwie warzyw i owoców oraz w tartakach. Dla zatrudnienia w zawodach wymagających
odpowiedniego wykształcenia zawodowego, pozwolenie na pracę dla specjalistów z Chorwacji bez
sprawdzenia możliwości zatrudnienia krajowych osób poszukujących pracy będzie w przyszłości
udzielane, jeśli warunki pracy będą odpowiadać tym, jakie obowiązują dla porównywalnych osób
zatrudnionych z terenu kraju.
We wszystkich innych przypadkach obywatele Chorwacji potrzebować będą zezwolenia na pracę
także po 01 stycznia 2014 (wyjątek: przebywaliście Państwo w Niemczech nieprzerwanie już przez
okres 3 lat). Wniosek o zezwolenie na pracę należy złożyć bezpośrednio w oddziale Centrali
Pośrednictwa Pracy dla Obcokrajowców i Specjalistów (Zentrale Auslands- und Fachvermittlung, w
skrócie ZAV), właściwym dla Państwa zakładu zatrudnienia. Tam też możecie Państwo poprosić o
wydanie odpowiednich dokumentów do wniosku.
Więcej informacji na temat wjazdu i pobytu można uzyskać w Ministerstwie Spraw Zagranicznych
pod adresem www.auswaertiges-amt.de > Einreise & Aufenthalt > Visabestimmungen.
Po przeprowadzeniu się do Niemiec konieczne jest ponadto zameldowanie się w lokalnym
urzędzie meldunkowym.
Polityka, administracja, prawo
Republika Federalna Niemiec jest państwem federalnym, a jej demokracja parlamentarna ma
strukturę dwuizbową (Bundestag i Bundesrat). Bundestag - parlament - ma swoją stałą siedzibę w
budynku Reichstagu w Berlinie.
W Bundestagu reprezentowane są obecnie następujące partie: CDU (Unia ChrześcijańskoDemokratyczna) w grupie parlamentarnej z CSU (Unia Chrześcijańsko-Społeczna), SPD
(Socjaldemokratyczna Partia Niemiec), Die Linke (lewica) i koalicja 90/Zieloni. Skład Bundestagu
wybierany jest co 4 lata w wyborach do Bundestagu. Bundestag wybiera kanclerza federalnego,
który następnie proponuje członków rządu (ministrów). Bundestag uchwala ustawy.
Jeśli dana ustawa dotyczy praw krajów związkowych, musi ona zostać przyjęta także przez ich
przedstawicielstwo (Bundesrat). Bundesrat składa się z członków rządów krajowych i stanowi
przedstawicielstwo 16 krajów związkowych. Liczba głosów przysługujących danemu landowi
zależy od liczby mieszkańców poszczególnych landów i waha się między 3 a 5 głosami.
Zadania administracyjne w Republice Federalnej Niemiec są rozłożone na federację, landy i gminy
(miasta i gminy). Największy ciężar czynności administracyjnych leży po stronie landów i gmin.
Federacja przydziela im zadania i odpowiednie środki finansowe. W ramach samorządu gminy
realizują zadania własne i zadania dobrowolne wg własnego uznania i możliwości finansowych
oraz zadania zlecone im przez federację i land.
Koszty życia
-4-
A12 Życie
Indeks cen konsumenckich dla Niemiec był w maju 2014 ok. 0,6 procent wyższy niż w tym samym
miesiącu ubiegłego roku.
Na wskaźnik inflacji w roku 2013 wpłynęły znacząco podwyżki cen energii i wynosił on w całym
roku średnio 1,5 procenta. Podrożały także artykuły spożywcze i odzież.
Ceny za artykuły codziennej potrzeby są w Niemczech w porównaniu do innych krajów UE raczej
niskie. W szczególności znacznie niższe są w Niemczech ceny artykułów spożywczych, zapewnia
to duża ilość małych sklepów detalicznych i supermarketów.
Poniżej mały przegląd cen na rynku niemieckim:
to będzie raczej drożeć
ceny pozostaną stabilne
Olej opałowy i energia
Artykuły na potrzeby domowe
Owoce i warzywa
Artykuły papiernicze
Odzież i buty
Prasa
Artykuły tytoniowe
Koszt najmu kwater wakacyjnych
Artykuły żywnościowe
Podatek VAT (MwSt) wynosi 7 procent (książki, czasopisma, większość artykułów żywnościowych,
bilety do teatru, bilety na środki komunikacji) i 19 procent (pozostałe towary i usługi).
Zakupy
Godziny pracy sklepów regulowane są na poziomie poszczególnych landów. Każdy region ma
swoje własne regulacje i odpowiednio różne godziny pracy handlu. Większość sklepów zamykana
jest najpóźniej o godzinie 20, niektóre dopiero o godzinie 22. Niektóre landy utrzymują
wcześniejsze godziny pracy handlu i sklepy zamykane są w nich już o godz. 18.30. W soboty w
małych miastach i na wsi musicie Państwo zdążyć z zakupami do godziny 13 lub
14. W centrum większych miast w soboty sklepy są zamykane przeważnie dopiero między godz.
16 a 20. W niedziele sklepy są generalnie zamknięte. Wyjątek stanowią niedziele handlowe i
handlowe dni świąteczne w roku. W niedziele otwarte są kioski i stacje paliw.
Mieszkanie
Ponad połowa wszystkich Niemców mieszka w mieszkaniach czynszowych. W odróżnieniu od
wielu innych krajów UE mieszkania w Niemczech wynajmowane są przeważnie w stanie
nieumeblowanym. Znalezienie niedrogiego mieszkania czynszowego jest trudne przede wszystkim
w dużych skupiskach miejskich. Najwyższe są czynsze w dużych miastach jak Monachium,
Kolonia, Stuttgart, Hamburg lub Düsseldorf. W małych miastach, na wsi oraz w Berlinie i w dużych
miastach wschodnich Niemiec czynsze są wyraźnie niższe.
Do kosztów najmu dochodzą także koszty eksploatacyjne oraz koszty własnego zużycia wody,
prądu i ogrzewania. Ich wysokość można przyjąć na około 25 procent miesięcznego czynszu.
Czynsz jest płatny za każdy miesiąc z góry. Oprócz czynszu wynajmujący oczekują przeważnie
dodatkowo jednorazowej kaucji w wysokości od 2 do 3 czynszów miesięcznych. Kaucja służy jako
zabezpieczenie ewentualnych szkód, pozostawionych po wyprowadzeniu się z mieszkania. W
-5-
A12 Życie
przypadku zawarcia dłuższej lub bezterminowej umowy najmu, kaucję należy założyć na koncie
oszczędnościowym na rzecz najemcy. Dzięki temu zyskamy dodatkowo odsetki.
Umowa najmu reguluje także kwestie związane z kosmetycznymi naprawami, uzgadnia także
stopniowanie czynszu i określa okresy wypowiedzenia. W przypadku wątpliwości obydwie strony
mogą powołać się na tę umowę.
We wszystkich większych miastach istnieją stowarzyszenia najemców, w których można uzyskać
odpowiednie porady.
Szukanie mieszkania
Oferty mieszkań znajdziecie Państwo w działach nieruchomości lokalnych dzienników oraz na
portalach związanych z rynkiem nieruchomości w Internecie. Jeśli w znalezieniu mieszkania
pośredniczy makler, pobiera on jednorazową prowizję w wysokości do 3 czynszów miesięcznych.
Dla osób przyjeżdżających do Niemiec w pojedynkę i gotowych do zamieszkania w mieszkaniu
wspólnie z innymi osobami, dobrą alternatywę dla własnego mieszkania stanowią wspólnoty
mieszkaniowe. W wielu miastach uniwersyteckich istnieją ponadto centrale mieszkaniowe,
pomagające za odpowiednią prowizją w znalezieniu tymczasowego lokum.
System ochrony zdrowia
Po podpisaniu umowy o pracę w Niemczech jako pracownik musicie Państwo w każdym
przypadku zawrzeć ubezpieczenie zdrowotne. W przypadku tymczasowego pobytu w innym
państwie członkowskim obywatele UE oraz obywatele Europejskiego Obszaru Gospodarczego
(EOG) potrzebują jedynie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego EHIC, aby w przypadku
choroby móc skorzystać z leczenia.
Rejestracji u wszystkich lekarzy dokonuje się telefonicznie. W przypadku ostrych przypadków lub
wypadków termin wizyty zostanie Państwu przydzielony natychmiast lub w tym samym dniu. W
innych przypadkach musicie się Państwo liczyć z czasem oczekiwania wynoszącym kilka dni lub
nawet tygodni, przede wszystkim w przypadku stomatologów lub lekarzy specjalistów. Nieliczne
gabinety są otwarte w soboty, w niedziele można korzystać jedynie z usług pogotowia.
Po zbadaniu otrzymacie Państwo receptę na przepisane leki, za którą apteka pobierze zwykle
minimum 5 euro lub 10 procent handlowej ceny leków, maksymalnie jednak 10 euro na lek. W
przypadku lekkich dolegliwości we wszystkich aptekach otrzymacie Państwo leki bez recepty oraz
bezpłatną poradę także bez wizyty u lekarza.
Jeśli potrzebujecie Państwo nagle lekarza w nocy, w weekend lub w dni wolne, pomocy udzielą
Państwu oddziały nagłej pomocy lekarskiej i pogotowia ratunkowego. W tym celu proszę znaleźć
najbliższy szpital lub zadzwonić do lekarza w Państwa pobliżu. Pod numerem telefonu lekarza
odezwie się z reguły sekretarka automatyczna podając najpierw godziny przyjęć danego lekarza i
następnie najbliższą placówkę pomocy medycznej w nagłych przypadkach.
Kilka aptek pełni także dyżury w weekendy i dni wolne. Informacje o dyżurach aptek znajdują się z
reguły na tabliczkach informacyjnych przy wejściu.
System edukacji
System wychowania przedszkolnego obejmuje placówki dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat przeważnie przedszkola, ale także klasy przedszkolne. Uczęszczanie do tych placówek jest z
reguły dobrowolne, ale płatne.
-6-
A12 Życie
Obowiązek szkolny rozpoczyna się po ukończeniu 6 roku życia od szkoły podstawowej (klasy od 1
do 4). Uczęszczanie do szkół publicznych jest bezpłatne. Rodzice muszą sfinansować jedynie
podręczniki szkolne, dodatkowe materiały lekcyjne oraz wycieczki i wyjazdy szkolne.
Po ukończeniu szkoły podstawowej rodzice i dzieci podejmują decyzję o wyborze kolejnej szkoły:
szkoła główna (do 9 lub 10 klasy), szkoła realna (mała matura na zakończenie 10-tej klasy) lub
gimnazjum (kończy się maturą po ukończeniu 12 lub 13-tej klasy i uprawnia do dalszego
kształcenia w szkole wyższej).
Lekcje w niemieckich szkołach zaczynają się przeważnie o godzinie 7 rano i trwają do godz. 13.
Oferta szkół całodziennych i opieki popołudniowej była w ostatnich latach w dużym stopniu
niewystarczająca, jednak obecnie stale się powiększa.
Podstawowe kształcenie zawodowe można zacząć po zakończeniu obowiązku szkolnego, tzn.
zwykle od 15-go roku życia. Odbywa się ono w szkołach zawodowych w formie zajęć nauki
zawodu w pełnym wymiarze czasu oraz w zakładach, oferujących kształcenie w systemie dualnym.
Kształcenie trwa od 2 do 3,5 lat. Młodzież może wybierać spośród 350 uznanych zawodów.
W Niemczech działa ponad 400 uznanych instytucji kształcenia na poziomie wyższym. Listę
niemieckich uczelni wyższych i dostępnych kierunków studiów znajdziecie Państwo w Kompasie
Uczelni, opracowanym przez konferencję rektorów wyższych uczelni pod adresem
www.hochschulkompass.de.
Poszukiwanie ofert przedszkoli i szkół
Informacje o przedszkolach, opiekunkach i innych możliwościach opieki można uzyskać w
wydziale ds. młodzieży (Jugendamt) urzędu miasta lub gminy. Większe przedsiębiorstwa i uczelnie
wyższe mają często własne placówki opieki nad dziećmi.
Poszukiwanie szkół i uczelni wyższych, dostępnych w określonym mieście ułatwiają różne portale
internetowe. Adresy szkół i uczelni można uzyskać także w miejscowym urzędzie miasta lub
gminy.
Na niemieckim serwerze placówek edukacyjnych (www.bildungsserver.de) można znaleźć bazy
danych szkół dostępnych w danych krajach związkowych.
Życie kulturalne i społeczne
W Niemczech także większość małych miast ma swój własny teatr, orkiestrę i muzeum, prawie
wszędzie w nich znajdziemy bogatą i zróżnicowaną ofertę kulturalną. W dużych miastach
możliwość obejrzenia interesujących artystów lub wystaw, przedstawień teatralnych, muzycznych i
filmowych jest tak różnorodna, że mogą pojawić się trudności z dokonaniem wyboru.
Najlepszy przegląd oferty kulturalnej w Państwa nowym otoczeniu można uzyskać w lokalnych
dziennikach lub w miejskich biurach informacji turystycznej. W szczególności w miastach
uniwersyteckich dostępne są często bezpłatne broszury, zawierające oprócz obszernej części
reklamowej także polecane imprezy i repertuar kin. Oczywiście możecie Państwo przejrzeć także
strony internetowe danego miasta.
W dużych miastach i w ich okolicach istnieje mnóstwo możliwości wycieczek, dostępnych dzięki
dobrze utrzymanym drogom spacerowym i rowerowym i wartych odkrycia.
-7-
A12 Życie
Wielu Niemców spędza swój czas wolny w stowarzyszeniach. W Niemczech istnieje około 600.000
zarejestrowanych stowarzyszeń (e.V.). Dochodzi do tego spora ilość stowarzyszeń
niezarejestrowanych. Najbardziej ulubionym tematem Niemców jest sport.
Typowym obrazem Niemiec są knajpy, oferujące nieraz małe wystawy, teatry, piwnice muzyczne i
kabarety. Odgrywa się w nich często "nieoficjalne" życie kulturalne poza głównymi placówkami
kultury i sztuki. Odpowiednie adresy podpowiedzą Państwu bywalcy tych miejsc spośród Państwa
niemieckich znajomych. Latem bardzo popularne są ogródki piwne, w których wieczorem można
długo posiedzieć na zewnątrz. Powinniście Państwo koniecznie odwiedzić imprezy karnawałowe
zimą, imprezy uliczne latem, święta piwa i wina jesienią oraz inne festiwale.
Życie prywatne (urodziny, ślub, śmierć etc.)
Urodzenie dziecka, zapowiedź zawarcia związku małżeńskiego, zawarcie małżeństwa, rozwód lub
śmierć członka rodziny - jeśli znaleźliście się Państwo w takiej nowej sytuacji lub jeżeli macie do
załatwienia sprawę urzędową, zachęcamy do skorzystania z pomocy tzw. Służby Obywatelskiej
(Bürgerdienst) w Państwa mieście lub gminie. Przegląd wszystkich usług i sposobów wszczęcia
konkretnej procedury oraz formularze dostępne są na portalach internetowych urzędów gmin i
miast.
Po urodzeniu dziecka rodzice mają 15 dni roboczych na dokonanie wpisu nowonarodzonego w
Urzędzie Stanu Cywilnego na terenie gminy urodzenia. Często między klinikami a Urzędem Stanu
Cywilnego istnieją uzgodnienia, znacznie ułatwiające formalności. W innym razie położna lub
lekarz rodzinny bądź lekarz pogotowia wystawiają zaświadczenie o urodzeniu dziecka, służące do
przedłożenia w Urzędzie Stanu Cywilnego.
Małżeństwa w Niemczech udzielane są w Urzędzie Stanu Cywilnego. Zawarcie ślubu kościelnego
możliwe jest tylko między osobami, które zawarły już cywilny związek małżeński. Od 2001 roku w
Niemczech także pary jednopłciowe mają możliwość zawarcia zarejestrowanego związku
partnerskiego. Jednak ślub możliwy jest tylko na drodze cywilnej, ponieważ kościół sprzeciwia się
małżeństwom jednopłciowym.
Śmierć osoby musi zostać potwierdzona na piśmie przez lekarza (zaświadczenie zgonu). Jeśli nie
da się ustalić przyczyny śmierci - w szczególności jeśli przypuszcza się udział osób trzecich, a
także nieudzielenie pomocy, należy zawiadomić policję. Akt zgonu wystawiany jest przez Urząd
Stanu Cywilnego.
Komunikacja
Republika Federalna Niemiec posiada sieć dróg o zasięgu ponadregionalnym o długości ponad
231.000 kilometrów. Z tego 12.900 kilometrów stanowią autostrady federalne. Na niemieckich
autostradach opłaty drogowe, uzależnione od długości przejechanego odcinka pobierane są tylko
za ciężkie samochody ciężarowe.
Dzięki centralnemu położeniu w Europie Środkowej Niemcy są ważnym węzłem
międzynarodowego ruchu lotniczego. Z Niemiec dostępne są połączenia lotnicze do wszystkich
regionów świata. Dobre i częściowo także niedrogie połączenia lotnicze dostępne są także między
dużymi miastami i lotniskami regionalnymi w Niemczech.
Podstawowy przegląd sieci dalekobieżnej kolei niemieckich Deutsche Bahn AG i sieci przewozów
regionalnych znajdziecie Państwo pod adresem www.bahn.de.
-8-
A12 Życie
Cena normalnego biletu kolejowego z Hamburga do Monachium wynosi obecnie około 140 euro.
Bilet lotniczy na tym samym odcinku kosztuje między 100 a 300 euro.
W roku 2013 otwarty został w Niemczech rynek autobusów dalekobieżnych. Podróżni mogą
wybierać na obszarze Republiki Federalnej spośród ponad 200 tras autobusowych – tendencja
wzrostowa. Opłaca się tu dokonanie porównania ofert różnych przedsiębiorstw. Przejazd w jedną
stronę z Hamburga do Monachium kosztuje między 25 a 35 euro.
Zabranie własnego auta na czas przeprowadzki
Osoby przenoszące swoje miejsce zamieszkania do Niemiec i użytkujące tam swój pojazd przez
okres powyżej 6 miesięcy, są zobowiązane do zarejestrowania pojazdu w urzędzie kraju
gościnnego i uiszczenia odpowiedniego podatku rejestracyjnego. Należy zapłacić także podatek
od pojazdów drogowych.
Pojazdy o napędzie tylko elektrycznym, należące do wszystkich klas pojazdów, włącznie z
pojazdami napędzanymi ogniwami paliwowymi, są przez okres 10 lat zwolnione z podatku od
pojazdów drogowych.
Obywatele UE mogą ubezpieczyć swój pojazd w każdym kraju UE, jeśli wybrane towarzystwo
ubezpieczeniowe jest dopuszczone przez organa kraju gościnnego do wystawiania odpowiednich
polis ubezpieczeniowych. Ubezpieczenie jest ważne w całej Unii Europejskiej, niezależnie od tego,
w jakim kraju wydarzy się szkoda.
W przypadku przeniesienia przez obywatela UE swojego miejsca zamieszkania do Niemiec,
wymiana prawa jazdy nie jest konieczna. Z powodów praktycznych jednak wielu obywateli każe
sobie w takim przypadku wystawić prawo jazdy zgodne z wzorem unijnym.
Lista rzeczy do załatwienia przed i po przeprowadzce
 Zaraz po Państwa przeprowadzce do Niemiec ustawodawca wymaga dokonania
zameldowania w urzędzie meldunkowym. Urząd ten znajduje się z reguły w budynku
urzędu miasta lub w ratuszu.
 Wcześniej należy sporządzić listę adresów osób, którym chcemy udostępniać nasz nowy
adres i numer telefonu oraz nowy numer konta bankowego, na przykład: Państwa
pracodawca, Kasa Chorych, lekarze, ubezpieczenia, banki, krewni/przyjaciele/znajomi,
kontrahenci, wydawnictwa prasowe, kluby samochodowe/stowarzyszenia.
 W Niemieckim Telekomie lub u innych dostawców usług telekomunikacyjnych można
złożyć wniosek o przydzielenie numeru stacjonarnego dla telefonu lub przyłącza
internetowego.
 Proszę pomyśleć także o zaopatrzeniu w energię: prąd, gaz i wodę należy z reguły
zgłaszać oddzielnie u lokalnego dostawcy.
 Jeśli posiadacie Państwo dzieci, proszę zasięgnąć informacji w celu odpowiednio
wcześniejszego zgłoszenia do przedszkola i/lub szkoły w Państwa pobliżu. Podobnie też
należy poinformować się w Państwa właściwej Kasie Świadczeń Rodzinnych
(Familienkasse) o możliwościach otrzymania zasiłku na dzieci.
 W celu zapewnienia sygnału publiczno-prawnych nadawców programów telewizyjnych i
radiowych w Niemczech konieczne jest uiszczanie abonamentu radiowo-telewizyjnego.
-9-
A12 Życie
Zgłoszenia w sprawie abonamentu RTV można dokonać przez Internet na stronie
www.rundfunkbeitrag.de.

Co powinni wiedzieć pracownicy transgraniczni?
Zezwolenie na pobyt i na pracę
Jeżeli nadal mieszkacie Państwo w Polsce, nie ma potrzeby dokonywania żadnego specjalnego
zgłoszenia w Niemczech. Jako polski obywatel UE nie potrzebujecie Państwo żadnego zezwolenia
na pobyt i pracę.
System ochrony zdrowia
Po podpisaniu umowy o pracę w Niemczech jako pracownik musicie Państwo w każdym
przypadku zawrzeć ubezpieczenie zdrowotne. Dzięki niemu macie Państwo dostęp do wszystkich
świadczeń medycznych w Niemczech, objętych ubezpieczeniem zdrowotnym. Nadal jednak
możecie się Państwo leczyć w Polsce.
W tym celu należy zwrócić się do Państwa niemieckiej Kasy Chorych i składając formularz S1 /
E106 poprosić o przekazanie zlecenia na leczenie do lokalnego oddziału Narodowego Funduszu
Zdrowia (NFZ). Tam otrzymacie Państwo karty chorego, z którymi będziecie mogli skorzystać z
przepisanych świadczeń rzeczowych w Państwa miejscu zamieszkania, tak, jakbyście byli tam
ubezpieczeni.
- 10 -

A12 Życie

Transkrypt

Podobne dokumenty

Stan: sierpień 2016 r. Wiza w celu podjęcia studiów w Niemczech 1

Wiza „ Vander Elst”