NOWA EDUKACJA

www.akademianauki.pl
NOWA EDUKACJA
BIULETYN AKADEMII NAUKI
Każde dziecko
jest inteligentne
kwiecień 2006
NR 3
Inteligencja człowieka jest cechą natury. Wchodząc do
lasu, obserwując wnikliwie przyrodę, możemy zobaczyć,
jak doskonała jest natura. Jesteśmy jej dziećmi. Nasze
ciało jest doskonałe. Kilka milionów procesów, które
rozgrywa się w naszym ciele, jest precyzyjnie ze sobą
zsynchronizowanych. Doskonały także jest nasz mózg.
Każdy człowiek rodzi się z niezwykle inteligentnym
mózgiem. Badacze twierdzą, że dzieci już w 4. miesiącu
życia wykazują zrozumienie podstaw matematyki i fizyki.
Są także geniuszami językowymi. Gdyby nasze dzieci
urodziły się w kraju trójjęzycznym, bez najmniejszego
wysiłku znałyby trzy języki. Potencjał intelektualny dzieci
zdaje się być nieograniczony.
Ludzki mózg do dziś stanowi wielką tajemnicę. Fenomen
mózgu polega na tym, że nawet niewielki jego fragment,
może zapewnić swojemu posiadaczowi pełną możliwości
rozwoju intelektualnego i emocjonalnego. Znane są
przypadki dzieci z połową mózgu, które czytają, a ich
inteligencja plasuje ich w przedziale geniuszy. Każde
dziecko dysponuje pięknym i inteligentnym mózgiem.
I tu rodzi się pytanie: skoro każdy mózg jest inteligentny,
to co takiego dzieje się, że jedne dzieci czytają i uczą się
bez problemów, a inne mają z tym duży kłopot?
Mamy nadzieję, że ten biuletyn pozwoli na to pytanie
odpowiedzieć.
Bez korzeni
nie ma skrzydeł
Każde dziecko dysponuje pięknym
i inteligentnym mózgiem. Mózg dziecka
jest jak super komputer najnowszej generacji. Jednak to na ile będzie mogło
wykorzystać swoje możliwości, będzie
zależało od dwóch czynników. Pierwszy
czynnik to jakość oprogramowania
zainstalowanego na tym komputerze,
drugi czynnik, to biegłość w jego obsłudze. Możemy mieć super komputer.
Ale nawet najlepszy na świecie komputer będzie działał źle, jeśli zainstalujemy
na nim wadliwe oprogramowanie albo
kiedy nie będziemy potrafili go właściwie używać.
Dziecko może mieć najbardziej inteligentny mózg na świecie, ale jeżeli tego
nie wie, to nie będzie mogło z niego
w pełni skorzystać. Ile razy twoje
dziecko usłyszy w szkole: „Jakie TY
jesteś inteligentne, jaki masz piękny
i mądry mózg”. Ile razy ty to słyszałaś?
A przecież całe życie nosisz w głowie
niezwykły instrument, szczytowe osiągnięcie „Natury”, przedmiot zachwytu
naukowców, filozofów, teozofów.
Każde dziecko może odnosić sukcesy
w szkole. Do nas należy nauczyć się
właściwie traktować możliwości i talenty dziecka. Kiedy zaczniemy umiejętnie wzmacniać zdrową postawę
pewności siebie u dziecka, oraz pełniej
wykorzystamy jego potencjał intelektualny, dziecko będzie mogło stopniowo
rozwijać skrzydła swoich możliwości.
Będąc rodzicami musimy pamiętać,
że bez korzeni nie ma skrzydeł.
Archiwalne numery biuletynu w wersji elektronicznej są do pobrania na www.akademianauki.pl
Obraz siebie
Bardzo duży wpływ na wyniki osiągane
przez dziecko w szkole ma obraz siebie,
czyli zbiór przekonań, które dziecko
ma na własny temat. Jest to swoiste
oprogramowanie, które determinuje
osiągnięcia dziecka.
Pewien uczeń miał na początku szkolnej kariery problemy z arytmetyką. Jego
nauczycielka i rodzice doszli do
przekonania, że jest „słaby z matematyki”. Uczeń ten nie protestował przeciw
tej ocenie, gdyż jego stopnie z arytmetyki całkowicie ją potwierdzały.
Pewnego dnia doznał nagłego olśnienia: znalazł rozwiązanie problemu
matematycznego, którego nikt w klasie
nie potrafił rozgryźć. Gdy powiedział
to głośno, klasa wybuchnęła śmiechem. Ale on niezrażony podszedł do
tablicy i rozwiązał zadanie. Wtedy
zrozumiał, że potrafi pojąć arytmetykę.
Uwierzył we własne siły i nie miał
odtąd problemów z tym przedmiotem. Badania dowodzą, że dotyczy
to większości dzieci z problemami
w szkole.
Uprzedzenia i poczucie niskiej wartości
mog mieć bardzo szkodliwy wpływ,
gdyż sięgają one w dziedzinę rzeczywistego działania. Z badań wynika,
że wpływ uprzedzenia może być tak
silny, że dzieci, którym jedynie chwilowo przydzielono niską pozycję czy status mniejszości, mogą osiągać gorsze
rezultaty w zadaniach wymagających
umiejętności i koncentracji. Z uczniów
czwartej klasy szkoły podstawowej
utworzono grupy złożone z czworga
dzieci, przy czym każdemu dziecku
przydzielono wysoką bądź niską pozycję. Dzieciom o wysokiej pozycji przypięto: imponujący znaczek ze słowem
„Szef” (Boss) i mnóstwem błyszczących
gwiazdek, podczas gdy dzieci o niskiej
pozycji nosiły nieefektowne znaczki ze
słowem „Pomocnik” (Helper) wypisanym małymi literami. Skład każdej
czteroosobowej grupy był taki, że
dziecko należało do mniejszości lub
większości w stosunku innych członków
grupy, tzn. do mniejszości należało
dziecko, które było albo „szefem”
w grupie z trzema „pomocnikami”,
albo „pomocnikiem” w grupie z trzema
„szefami”. Podobnie do większości
należało dziecko, które było albo
„szefem” w grupie z dwoma innymi
„szefami” i jednym „pomocnikiem”,
albo „pomocnikiem” w grupie z dwoma innymi „pomocnikami” i jednym
„szefem”. Po wzięciu udziału w krótkich zajęciach grupowych dzieci mały
do samodzielnego rozwiązania szereg
anagramów. Stwierdzono, że dzieci,
którym przyznano związaną z wysoką
pozycją etykietkę „szefa”, uzyskały
lepsze wyniki niż obdarzone etykietką
„pomocnika”. Ponadto dzieci, którym
przydzielono niską pozycję i które
należały do mniejszości – tzn. dzieci,
które zajmowały stanowisko samotnego „pomocnika” w grupie „szefów”
– osiągnęły rezultaty o wiele gorsze od
innych. Wyniki tych badań są szczególnie pouczające, gdyż manipulacja
przydzielaną badanym pozycją („szef”
– „pomocnik”) i przynależnością do
mniejszości lub większości nie miała
bezpośredniego związku z wykonywanym przez nich zadaniem. Fakt, że
dziecko zostało wyróżnione spośród
innych i przydzielono mu etykietkę
„gorszego”, miał sam przez się wystarczająco destrukcyjny wpływ, by
spowodować pogorszenie wyników
uzyskanych przez to dziecko. Należy
też pamiętać, że opisany tu proces przydzielania etykietek i jego negatywne
skutki były produktem przemijających
warunków stworzonych w laboratorium eksperymentalnym. Z tego
powodu rezultaty przedstawionego
wyżej badania, są jedynie słabym
odbiciem głębokiego wpływu na
dzieci, które przez całe życie cierpią
z powodu przydzielonej im negatywnej
etykietki.
Wszystkie dzieci są inteligentne. W szkołach przyszłości nikomu nawet nie przyjdzie do głowy, że jakieś dziecko może
się czegoś nie nauczyć (patrz: Biuletyn
nr 1 „Klasa geniuszy”). Każde dziecko,
jeżeli dostanie umiejętne wsparcie od
rodziców, będzie miało poczucie własnej wartości oraz świadomość swoich
talentów, może osiągać sukcesy w szkole i każdej dziedzinie, która będzie
dla niego interesująca. Dlatego warto
o dziecku wiedzieć więcej...
Czarny balonik
Mały czarny chłopczyk obserwował
mężczyznę z balonikami na wiejskim
jarmarku. Mężczyzna był najwidoczniej
dobrym sprzedawcą, ponieważ uwolnił
czerwony balonik z uwięzi, żeby
poszybował wysoko w powietrze,
przyciągając w ten sposób tłum
przyszłych młodych klientów.
2
Potem uwolnił balon niebieski, potem
żółty i biały. Wszystkie poszybowały w
niebo, aż zniknęły. Czarny chłopczyk
stał długo, patrząc na czarny balon, a
potem zapytał: „Proszę pana, gdyby
pan spuścił czarny, czy poleciałby tak
wysoko jak pozostałe?”
Mężczyzna z balonami uśmiechnął się
do dziecka ze zrozumieniem. Zerwał
sznurek, który trzymał w miejscu czarny
balon i gdy poszybował do góry,
powiedział: „To nie kolor, synu. Unosi
go to, co jest w środku”.
NR 2
Różnice – oto klucz
Każde dziecko ma swój indywidualny
instrument poznawczy – wzorzec
myślenia, którym się posługuje. Swój
specyficzny sposób przyswajania
informacji, wyrażania swoich myśli
i emocji. Można go porównać do
instrumentu muzycznego. I tak są
dzieci, które mają skrzypce, altówki
i kontrabasy. Inne posiadają trąbki,
flety i harmonijki ustne. Są też tacy,
którzy mają werbelki, bębenki i grzechotki. Wyobraźmy sobie, że dzieci
te idą do szkoły. Siadają w ławkach.
Do klasy wchodzi miła, uśmiechnięta
pani, która ma je nauczyć grać na
instrumencie, i mówi: „A teraz drogie
dzieci przytknijcie swoje instrumenty do
ust i dmuchnijcie”. Pani, która posługuje się instrumentem dętym, robi to
oczywiście w dobrej wierze (przecież
sama tak zaczynała). Zakłada ona,
że wszyscy mają ten sam instrument.
Z zadowoleniem obserwuje szczęśliwców, którzy mają trąbki, flety i harmonijki. Dzieci te zaczynają wydawać
dźwięki, które po pewnym czasie ułożą
się w melodię. Są to tzw. uczniowie
„zdolni”, nie mający większych proble-
mów w szkole. Dramat przeżywają
pozostali. Bezradnie przykładają
skrzypce, werbelki i altówki do ust. Na
nic się zdaje olbrzymi wysiłek wkładany
w dmuchanie. Mimo, że dzieci bardzo
chcą i mocno nad tym pracują ich
instrumenty „milczą”. To są uczniowie,
którzy „mają problemy” z nauką. Nie
są to złe (gorsze, głupsze) dzieci. Są
to po prostu dzieci, które nie mają
możliwości korzystać ze swoich instrumentów. Aby móc grać potrzebują
pałeczek i smyczków i jeśli ich nie
dostaną to trudno będzie im w szkole
rozwinąć skrzydła. Nie oznacza to
jednak, że dzieci te są skazane na
porażki również w życiu dorosłym.
Wzorce (instrumenty), które mają
kłopoty w szkole, np. wszystkie szkolne
wiercipięty, są szczególnie predysponowane do działania. Dlatego bardzo
wielu ludzi, którzy mieli „kłopoty”
w szkole, odnosi później życiowe sukcesy. Dlatego możesz się rozluźnić.
Twoje dziecko jest niezwykle inteligentne i dostało od „Natury” wszystko,
co potrzebne, aby odnosić później
duże życiowe sukcesy.
SŁYNNE NIEUKI
Każdemu, kto kiedykolwiek miał kłopoty w szkole wielką uciechę sprawi
poniższa lista słynnych nieuków. Sądzimy, że może ona być lekarstwem na
te chwile, kiedy dziecko szczególnie potrzebuje, abyśmy w nie wierzyli. Nawet,
jeśli twoje dziecko ma dzisiaj problemy w szkole, to tak naprawdę nie wiesz,
czy nie rośnie „Mały Einstein”.
Agatha Christie nie chciała uczyć się pisać. Carla Junga przerażały lekcje
matematyki. Nauczyciel Beethovena orzekł, że jako kompozytor jest
beznadziejny. Beethoven nigdy też nie nauczył się mnożenia ani dzielenia. Emil
Zola otrzymał zero na końcowym egzaminie z literatury. Na Honore de Balzacu
nauczyciele postawili krzyżyk. Uznali go za głupca.
Thomas Edison uciekł ze szkoły, ponieważ nauczyciel bił go trzciną za to,
że nie uważał na lekcji i kręcił się w ławce.
Albert Einstein został usunięty z uczelni za słabą znajomość fizyki.
NOWA EDUKACJA BIULETYN AKADEMII NAUKI
Fazy rozwoju
wg Erika
Eriksona
Życie to rozwój. W poprzednim
biuletynie przedstawiliśmy fazy
rozwoju wg Richarda Mayera.
Teraz przedstawiamy fazy rozwoju
wg Erika Eriksona.
0-2 rok życia
UFNOŚĆ – NIEUFNOŚĆ
Konsekwencja, stałość doświadczenia,
autentyczna troska rodziców prowadzi
do przekonania, że świat jest bezpieczny
i godny zaufania.
Niespójne traktowanie, niewłaściwa
opieka prowadzi do lęku
i podejrzliwości.
2-3 rok życia
AUTONOMIA – ZWĄTPIENIE
Dziecko będzie samodzielne, jeśli
zachęca się je by robiło coś same,
pozwala się mu na robienie
we własnym tempie.
Dziecko wyręczane, krytykowane,
któremu okazuje się zniecierpliwienie,
kiedy coś robi, będzie wątpić w swoje
możliwości.
3-5 rok życia
INICJATYWA – POCZUCIE WINY
Dając dziecku dużą swobodę,
interesując się jego pytaniami dajemy
mu przestrzeń do podejmowania
działań.
Sztywne, bezsensowne zakazy,
postępowanie rodziców, które powodują
u dziecka poczucie naprzykrzania się
(odganianie, nieudzielanie odpowiedzi,
itp.) powodują, że będzie ono miało
poczucie winy z powodu podejmowania
przez siebie inicjatywy.
6-11 rok życia
PRACOWITOŚĆ – POCZUCIE
NIŻSZOŚCI
Dorośli zwracając uwagę na to, co
dziecko zrobiło, wzmacniają jego
pewność siebie i pracowitość.
Krytyka, wyśmiewanie wysiłków
prowadzą do poczucia niższości.
Na koniec dobra wiadomość.
Pozytywne doświadczenia
w późniejszym okresie życia
kompensują wcześniejsze braki.
3
Uczenie się jest jak jedzenie
Abyśmy mogli dobrze zrozumieć
Indywidualne Wzorce Myślenia (IWM)
musimy przez moment przyjrzeć się
bliżej, w jaki sposób mózg nasz
przyswaja informacje.
Dzieje się to na trzech poziomach –
stanach świadomości: świadomym (Ś),
podświadomym (P) i nieświadomym (N).
Proces przyswajania informacji jest
w swej istocie bardzo podobny do
jedzenia, np. kanapki. Celem jedzenia
jest nie tylko zaspokojenie łaknienia,
ale przede wszystkim dostarczenie do
organizmu energii, budulca, witamin
czy minerałów. Tak więc, jedzenie nie
kończy się, kiedy pogryziemy kanapkę
i ją połkniemy. Wręcz przeciwnie, wtedy
dopiero zaczyna się piękny i złożony
proces przyswajania kanapki przez
ciało. Z informacjami jest tak samo.
Świadomość (Ś) to usta mózgu. To
stan, w którym rejestrujemy informację,
„czujemy jej smak”, ale nie wiemy jesz-
cze, jaką ma ona dla nas wartość.
Kiedy dziecko jest w stanie świadomym, jest skoncentrowane, pobudzone i pełne energii.
Poziom podświadomy (P) jest swoistym
żołądkiem mózgu. I tak jak żołądek
mieli, rozdrabnia i rozkłada na czynniki
pierwsze kanapkę, tak nasz mózg na
poziomie podświadomym dokonuje
analizy i rozumienia informacji. To tutaj
pojawią się emocje i uczucia związane
z informacją. Następuje jej indywidualne skojarzenie. To na tym poziomie dokonuje się uczenie. Nie jest to
proces do końca świadomy. Ile razy
będąc jeszcze uczennicą, kładłaś się
z poczuciem, że nic nie umiesz na jutrzejszy sprawdzian, a na następnego dnia
niespodziewanie dostawałaś piątkę?
Nasz niezwykle inteligentny mózg uczy
się, chociaż niekoniecznie wtedy, kiedy
my myślimy, że się uczymy.
Poziom nieświadomy (N) – są to jelita
naszego umysłu. To właśnie tu, na tym
najgłębszym poziomie, informacje
nabierają nowych znaczeń, są źródłem
natchnień i niekonwencjonalnych rozwiązań. Tak jak z jelit do krwi a z krwi
do każdej komórki dociera „budulec”
z kanapki, tak na tym poziomie dokonuje się wbudowanie informacji w nasze jestestwo. Dziecko, które znajduje
się w danym momencie w stanie nieświadomym, jest jakby nieobecne –
„wyłączone”. Ale przyszłość naszego
dziecka będzie zależała od tego, na
ile będzie ono umiało korzystać z tego
potężnego potencjału, który tkwi
w nieświadomości. Wszystkie niekonwencjonalne pomysły na biznes czy rozwiązania naukowe powstają właśnie
na tym poziomie. Przykładem jest Einstein, Edison, Kartezjusz i każdy, kto
w sposób znaczący popchnął ludzkość
do przodu. Dla nas jako rodziców najważniejsze jest, że KAŻDE DZIECKO
TO MA.
(oczy, uszy, skóra, język, nos). Nie ma
innej drogi do mózgu. Dlatego najbardziej inteligentny mózg nie pomoże, jeżeli na którymś z poziomów
nastąpi zablokowanie przepływu
impulsów nerwowych. Przyjrzyjmy się
przez chwilę tym swoistym „oknom na
świat” naszego mózgu.
Odbiór informacji odbywa się trzema
kanałami: słuch (S), wzrok (W) i ruch (R).
Pod pojęciem słuchu będziemy tutaj
rozumieli to wszystko co słyszymy,
mówimy, śpiewamy. Słuch to muzyka,
wewnętrzne głosy oraz myślenie (jako,
że myślenie nasze jest najczęściej
werbalne).
Wzrok to wszystko co widzimy. Wzrok
wiąże się z rysowaniem, pisaniem,
wewnętrzną wizją, wyobraźnią i planowaniem.
Pod pojęciem ruchu rozumiemy doznania czuciowe, czyli dotyk smak i zapach. Ruch wiąże się z wykonywaniem
czynności, działaniem, inicjatywą,
sportem, tańcem, poruszaniem się.
Zmysły –
okno
na świat
Mózg, jakkolwiek inteligentny i mądry,
jest jednak ślepy, głuchy i nieczuły. Nie
widzi, nie słyszy i nie czuje. Do mózgu
nie dociera żaden obraz ani dźwięk.
Jedyne, co odbiera nasz mózg, to
impulsy nerwowe (prąd elektryczny),
które docierają do niego za pomocą
naszych oczu, uszu i receptorów na
naszej skórze, i które nasz mózg
zamienia dopiero na obrazy, dźwięki,
zapach smak i dotyk. Cała wiedza,
którą mamy, zanim dotarła do mózgu
przeszła najpierw przez nasze ciało
4
NR 2
Wzorce myślenia – rzecz o tym,
że mózg potrzebuje ruchu
Wzorzec myślenia to indywidualny
sposób odbierania, przetwarzania
i reagowania mózgu na informacje
docierające do niego poprzez nasze
kanały sensoryczne. Wzorzec myślenia
jest indywidualnym instrumentem poznawczym, dzięki któremu mózg nasz
uczy się i reaguje na świat zewnętrzny.
Wyobraź sobie, że mózg, który pracuje
na trzech poziomach świadomości
(świadomość (Ś), podświadomość (P)
i (N) nieświadomość), jest połączony
kablami z ciałem. Każdy kabel to jeden
zmysł. Mamy trzy kable – wzrok (W),
ruch (R), słuch (S). Wszystkie są
podłączone do mózgu, ale każdy
kabel dostarcza impulsy na inny poziom świadomości. Są dzieci, u których
wzrok dostarcza bodźce na poziom
świadomy i obrazy najsilniej pobudzą
tę część mózgu, podczas gdy u innych
dzieci ten sam obszar będzie najsilniej
pobudzony przez dźwięki. W zależności
od tego, w jaki sposób mózg okablowany jest z ciałem, taki jest indywidualny wzorzec myślenia dziecka.
Jest sześć wzorców myślenia. Sześć
instrumentów poznawczych. Każdy
jest doskonały. Dzieci o różnych wzorcach inaczej myślą, mówią i reagują
na otaczający je świat. Każdy wzorzec
potrzebuje odmiennych metod uczenia się, m.in. czytania. Dziecko, które
ma problem z czytaniem wcale nie
musi być dyslektykiem. Najczęściej
problemy mają dzieci ze wzorcem
myślenia, który preferuje metody
nauki czytania niestosowane w szkole.
Przyjrzyjmy się trójce dzieci na wykładzie. Pierwsze dziecko ma słuch na
poziomie świadomym, czyli bodźce
werbalne będą pobudzać szczególnie
tę sferę mózgu. Drugie dziecko ma
słuch na poziomie podświadomym,
a trzecie na poziomie nieświadomym.
U pierwszego dziecka wykład szczególnie silnie pobudza sferę świadomą.
Dlatego dziecko to łatwo się koncentruje na tym, co mówi nauczycielka,
jest pobudzone i ożywione. Dziecko
to również bardzo lubi się wypowiadać.
Inaczej będzie zachowywało się dziec-
ko, u którego słuch jest na poziomie
podświadomym, gdyż te same bodźce
słuchowe będą aktywizowały inną sferę
jego mózgu. Możemy mieć wrażenie,
że dziecko to nie uważa na lekcji, że
wierci się i kręci albo bezmyślnie bazgrze coś w zeszycie. Ale jeżeli zapytamy
się je, o czym była mowa, dziecko to
udzieli bezbłędnej odpowiedzi. Co więcej, może ono wygłosić własne wnioski
i przemyślenia, gdyż sfera podświadoma jest odpowiedzialna za analizę
informacji.
I rzecz najważniejsza: sposób, w jaki
zachowuje się dziecko ze słuchem
w podświadomości, zależy od tego,
jaki kanał zmysłowy pobudza sferę
świadomości w jego mózgu.
Możemy mieć dwa wzorce ze słuchem
w podświadomości: WSR (wzrok w świadomości) i RSW (ruch w świadomości).
WSR, rysując uruchamia świadomość,
dzięki której lepiej koncentruje się na
wykładzie. Natomiast RWS będzie
wiercić się i kręcić, bo to właśnie ruch
uaktywnia jego świadomość. Jeżeli
unieruchomimy to dziecko, wtedy automatycznie zaburzymy obieg informacji
w jego mózgu. Wyciągamy wtyczkę.
Nie dostarczając prądu na poziom
świadomy sprawimy, że mózg dziecka
przestaje prawidłowo działać.
Trzecie dziecko ma słuch w nieświadomości. Najczęściej podczas wykładów się „wyłącza”. Kiedy do niego podchodzimy i pytamy o czym była mowa,
to dziecko właśnie „wraca z Marsa”.
Oczywiście dzieje się tak nie dlatego,
że dziecko ma problemy z koncentracją albo coś jest z nim nie tak. Są
to najzupełniej zdrowe, piękne i inteligentne dzieci. Wyłączanie się jest wynikiem połączenia kanału słuchu z obszarem nieświadomym mózgu. Gdy
dziecko to będzie odbierało tylko
bodźce werbalne, to one uruchomią
w jego mózgu tę niezwykle głęboką
sferę intuicji, przeczuć, marzeń i sprawią, że dziecko się „wyłączy”. Dlatego
tak bardzo ważne jest dla tych dzieci,
żeby podczas każdej lekcji pobudzać
wszystkie kanały sensoryczne. To jest
NOWA EDUKACJA BIULETYN AKADEMII NAUKI
wzorzec, który może mieć skłonności do
problemów z nauką i z czytaniem metodami tradycyjnymi. Dzieci z tym wzorcem
mogą mieć problemy z nauką, mimo że
są niezwykle inteligentne i twórcze.
Możemy mieć dwa wzorce ze słuchem
w nieświadomości: WRS i RWS. WRS
wierci się i kręci, żeby móc zrozumieć
wykład (pobudza w ten sposób sferę
podświadomości), natomiast RWS poprzez ruch koncentruje się i skupia, gdyż
stymuluje w ten sposób sferę świadomą.
Dziecko, żeby skutecznie pracować
potrzebuje całego mózgu. Komendy
„nie ruszaj się!” albo „przestań bazgrać”
w przypadku dzieci, które mają wysoko
ruch lub wzrok „wyłącza” ich mózgi.
Dziecko może wtedy nie zrozumieć, co się do niego mówi. Jeżeli
„usta” mózgu są zaszyte, „żołądek” nie
ma co „trawić”. I na nic się tu zda cała
inteligencja dziecka.
Jeżeli nie znamy wzorców, możemy
popełnić szereg błędów. Jak często
twoje dziecko słyszy: „Jak siedzisz?
Dlaczego się tak kręcisz? Usiądź
spokojnie!!!”.
Ciało jest potrzebne w procesie uczenia się, niezależnie czy tego chcemy, czy
nie. Kiedy ciało przestaje pracować, nie
pracuje również mózg. Wtedy dziecko
siedzi dwie, trzy godziny nad lekcjami,
które mogłyby zrobić w 20 minut.
Oczywiście, są wzorce, które dobrze radzą sobie w szkole. To dwa wzorce:
WSR i SWR. Są to dzieci, które świetnie
mogą koncentrować się na wykładzie
i rozumieć jego treść. Koncentrują się
lub myślą pisząc i rysując w zeszycie.
Dzieci te najłatwiej uczą się czytać, nawet jeśli są uczone metodami tradycyjnymi. Są to dzieci o bardziej delikatnej
strukturze ciała, które mają mniejszą
potrzebę ekspresji ruchowej. Dzieci te,
nawet jeśli uczą się kilka minut dziennie,
najczęściej mają bardzo dobre oceny.
Ruch w świadomości (RSW) ma Basia
Wołodyjowska, ruch w nieświadomości
(WSR) Krzysia Ketlingowa.
Słuch w świadomości (SRW) ma Onufry
Zagłoba, słuch w nieświadomości
(RWS) ma Longinus Podbipięta.
5
Dlaczego on godzinami odrabia lekcje?
Wzorce myślenia pokazują nam, że
odbieramy informacje trzema kanałami, ale nie wszystkimi posługujemy
się jednakowo sprawnie. Kanały związane ze świadomą i podświadomą
sferą mózgu, są kanałami preferowanymi przez dziecko. Poprzez te kanały
dziecko najlepiej się uczy, gdyż dobrze
rozumie materiał i potrafi się na nim
skoncentrować. Problemy z nauką zaczynają się wtedy, kiedy nadmiernie
eksploatujemy kanał związany z nieświadomością przy jednoczesnym pominięciu kanałów ze sfery świadomej
i podświadomej. Powoduje to problemy z koncentracją i obniża rozumienie
materiału. Wtedy dziecko szybko zniechęca się do nauki.
Dziecko, które ma wzrok umieszczony
wysoko (WRS, WSR), zanim przystąpi
do pracy rozpisze i rozplanuje sobie
szczegółowo na kartce to, co ma do
zrobienia i w jaki sposób to zrobi.
Dzięki notatce jego mózg w pełni
uświadamia sobie cel pracy i sposób
jego osiągnięcia.
Zupełnie inaczej postąpi dziecko
z silnym słuchem (SRW, SWR). Dziecko
to zanim przystąpi do pracy zadzwoni
do przyjaciółki i zacznie opowiadać jej,
co i w jaki sposób za chwilę będzie
robić. Rodzice miewają o to do pretensje, zwłaszcza jeśli sami mają preferowane inne kanały. Dziecko może
często słyszeć w domu: „nie gadaj,
tylko rób”. Możemy w ten sposób
przerywać proces myślowy dziecka
i może ono przystąpić do działania nie
w pełni świadome, w jaki sposób ma
osiągnąć swoje cele. Może zdarzyć się
wtedy, że dziecko zrobi coś „nie tak”.
Wtedy usłyszy: „Przemyśl, zanim zaczniesz coś robić”. Nie zdajemy sobie
sprawy przy tym, że to my sami przerwaliśmy proces myślowy dziecka.
Jeszcze inaczej będzie się zachowywać
osoba z „silnym ruchem” (RWS, RSW).
Ich mózg najlepiej myśli i organizuje
sobie pracę podczas działania. Są to
te osoby, którym lepiej pracuje się
wtedy, gdy wcześniej pozmywają
naczynia lub poodkurzają.
Garść praktycznych wskazówek
Jeśli twoje dziecko ma wysoko słuch,
to zanim zacznie odrabiać lekcje
zachęć je, żeby opowiedziało ci, co
ma do zrobienia. Omówcie wspólnie,
w jaki sposób można napisać wypracowanie. Zapytaj je, co wydaje mu się
najłatwiejsze, a co najtrudniejsze
w zadaniach z matematyki i dlaczego
ma takie a nie inne skojarzenia.
Omówcie kolejność wykonywania
czynności. Dziecko podczas mówienia
samo będzie wpadać na rozwiązania
problemów i usiądzie do lekcji z poczuciem pewności, wiedząc co zrobić
i w jaki sposób.
Jeśli twoje dziecko ma silny wzrok,
zaproponuj mu wspólne rozpisanie
zadań. Razem zróbcie plan działania.
Omów z dzieckiem poszczególne
punkty i pozwól mu notować wnioski
i spostrzeżenia. Przekonaj się, że dziecko rozumie każdy punkt. Rozpiszcie to,
co jest najłatwiejszego w tym czego,
dziecko będzie się uczyło (np. z biologii), a co jest najtrudniejsze. Narysujcie prosty schemat tego, co dziecko
ma do opanowania. Poprzez pisanie
dziecko uczy się i myśli. Dzięki takiej
„obróbce” materiału, będzie się szybciej uczyć i nabierze zaufania do własnych możliwości.
Dziecko, które ma silny ruch najlepiej
6
myśli, kiedy się porusza. Podczas
planowania możecie wspólnie wykonywać jakąś czynność (ja myję naczynia,
a ty wycierasz). Omawiajcie plan działania, chodząc po pokoju i gestykulując (szczególnie dziecko) lub rozpiszcie go na dużej tablicy (pisanie w ruchu).
Pamiętaj, że dziecko będzie potrzebowało ruchu również podczas nauki.
Wyposaż jego pokój w fotel, na którym
będzie mógł się bujać i kręcić. Upewnij
się, że dziecko wie, co robić. W razie
problemów poproś, żeby do ciebie
przyszło. Czasami wystarczy, że dziecko wstanie od stołu i kawałek się
przejdzie, a znajdzie rozwiązanie lub
odpowiedź na pytanie. Pozwól uczyć
się dziecku w pozycji, która będzie dla
niego wygodna.
Przypomnij sobie w jaki sposób TY
uczyłeś się podczas szkoły średniej czy
studiów? Czy to była to nauka przy
biurku, z prostym kręgosłupem na
krzesełku? NIEEE... Uczyełeś się leżąc,
półleżąc, z nogami na suficie, słuchając muzyki, chodząc. Niektórzy po
cichu, inni na głos. Często robiliśmy
przerwę na kanapeczkę, czy herbatkę.
Bardzo ważne jest dla dziecka, żeby
pobudzić pracę swoich szarych komórek, w sposób przez siebie preferowany. Brak tego swoistego „rozbu-
dzenia” mózgu powoduje „wyłączenie
się” dziecka. Może ono wtedy siedzieć
nawet godzinę, gapiąc się bezradnie
w pustą kartkę i nie wiedząc, od czego
zacząć.
Twoje dziecko jest bardzo inteligentne.
Ale nawet najbardziej inteligentny
mózg może być „głupi”, jeżeli nie będzie prawidłowo wykorzystywany.
W następnym biuletynie opiszemy:
„Wzorce Myślenia w relacjach” oraz
„Dysleksja i dysortografia w świetle
Wzorców Myślenia”.
Jak uzyskać dodatkowe informacje na
temat wzorców:
• Wzorce Myślenia opisane są w książce
D. Markova, A. Powell, „Twoje dziecko
jest inteligentne”
• Wzorce Myślenia są wyczerpująco
omawiane na 12 godzinnym kursie dla
rodziców „Bez korzeni nie ma skrzydeł”
• Wzorce Myślenia są tematem
warsztatów dla rodziców dzieci, które biorą
udział w kursach „Mały Odkrywca”
i „Mądre Dziecko”.
• Jest możliwość zorganizowania
1 godzinnych warsztatów o wzorcach
dla Rodziców na terenie Państwa Szkoły
lub Przedszkola. W tym celu prosimy
kontaktować się z Działem Szkoleń
Akademii Nauki.
NR 2
Kurs dla rodziców małych dzieci i nauczycieli przedszkolnych
BEZ KORZENI NIE MA SKRZYDEŁ,
Nowość!
czyli jak umiejętnie wspierać małe dziecko w rozwoju
Przyszłość dziecka, jego sukcesy szkolne i życiowe mają swoje korzenie we wczesnym dzieciństwie. To w tym okresie
wykształcają się podstawy inteligencji emocjonalnej i poznawczej. Okres wczesnego dzieciństwa jest kluczem do sprawnego
uczenia się i czytania oraz budowania relacji z rówieśnikami, dlatego rodzic dysponujący odpowiednią wiedzą może
bardzo skutecznie przeciwdziałać problemom dziecka w szkole.
Kurs jest praktycznym wsparciem dla rodziców chcących umiejętnie towarzyszyć swojemu dziecku w pełnym rozwoju jego
możliwości intelektualnych i emocjonalnych.
Program Kursu:
I. Dziecko i jego niezwykły intelekt...
1. Skąd bierze się niezwykła inteligencja małego dziecka
– naukowcy szacują, że sprawność intelektualna dzieci
wynosi 500 IQ i jest 5 razy wyższa niż u przeciętnej
osoby dorosłej (100 IQ).
2. Dlaczego w wieku od 5 do 8 lat następuje spadek
możliwości intelektualnych dziecka
3. Wzorce myślenia
4. Dysleksja i ADHD w świetle wzorców myślenia
5. Zabawa w czytanie – podstawa rozwoju inteligencji
– co to jest czytanie
– czytające dzieci nie mają problemów w szkole
– dlaczego, gdyby wszystkie dzieci mogły bawić się
w czytanie, zniknąłby problem dysleksji
– zabawa w czytanie w świetle wzorców
6. Zabawa w matematykę
6.
7.
8.
9.
10.
II. Czym skorupka za młodu... – rzecz o rozwoju
emocjonalnym dziecka
1. Zarys psychologii rozwoju dziecka
Te same zagadnienia realizowane są również w
Kursie dla rodziców dzieci w wieku szkolnym
BEZ KORZENI NIE MA SKRZYDEŁ,
czyli jak umiejętne wspierać dziecko w wieku szkolnym
2.
3.
4.
5.
Relacje w świetle wzorców
Fazy rozwoju dr Richarda Mayera
Prawa osobiste
Bierna i otwarta agresja, czyli o strategiach wymuszania
przez dzieci uwagi dorosłych i jak sobie z tym radzić.
Bezstresowe wychowanie jako źródło napięć i stresu
Jak radzić sobie z agresją
Konflikt i praca z konfliktem
Docieranie do zasobów dziecka
Zasoby a profilaktyka antyuzależnieniowa – nowe
spojrzenie na uzależnienia i potrzebę zażywania
tzw. „substancji”.
– mechanizmy powstawania uzależnień
– jak praca z zasobami chroni dziecko przed
zażywaniem „substancji” w przyszłości
WARSZTATY DLA GIMNAZJALISTÓW
Nowość!
Młodzież w wieku 13-15 lat często uważana jest za trudną. Bystrzy, zaskakują opiniami, inteligentni, ale często mający
problemy ze „sprzedawaniem” wiedzy, z uczeniem się, z motywacją, z relacjami z innymi ludźmi.
Program dla gimnazjalistów, który proponujemy, to szesnastogodzinny kurs związany z rozwijaniem kompetencji z zakresu
inteligencji emocjonalnej dopasowany do problemów i potrzeb tego szczególnego wieku rozwojowego. Kurs ten jest
treningiem konkretnych umiejętności w życiowych sytuacjach poprzedzonym niezbędną wiedzą. Oto niektóre zagadnienia:
• Budowa własnego wizerunku podczas wystąpień egzaminacyjnych (odpowiedziach) i w relacjach z rówieśnikami.
Zajęcia z kamerą.
• Co mówi Twoja postawa – komunikacja niewerbalna.
• Dlaczego „stres przedegzaminacyjny” blokuje pamięć i sposoby radzenia sobie z nim.
• Co to są emocje. Nabieranie świadomości swoich emocji i zachowań obronnych (agresywnych).
• Sztuka asertywnego zachowania. Budowanie zdrowej pewności siebie. Uświadamianie sobie swoich mocnych stron.
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
○
PONADTO W OFERCIE AKADEMII:
• KURS SZYBKIEGO CZYTANIA I TECHNIK ZINTEGROWANEGO UCZENIA SIĘ dla młodzieży i dorosłych
• SZTUKA ZDAWANIA EGZAMINÓW Kurs praktycznych umiejętności psychologicznych
• MAŁY ODKRYWCA Program Nauki Czytania i Rozwoju Intelektu dla Dzieci w wieku przedszkolnym
• MĄDRE DZIECKO Program Nauki Czytania i Rozwoju Intelektu dla Dzieci w wieku szkolnym
• FUTURE LEARNING Kurs języka angielskiego dla młodzieży i dorosłych
z wykorzystaniem nowoczesnych strategii edukacyjnych
• HAPPY ENGLISH Program nauki języka angielskiego i rozwoju zdolności językowych
dla Dzieci w wieku przedszkolnym (3 – 6 lat) i szkolnym (7 – 12 lat)
Szczegółowe informacje o wyżej wymienionych kursach znajdą Państwo na naszej stronie internetowej www.akademianauki.pl
NOWA EDUKACJA BIULETYN AKADEMII NAUKI
7
○
○
○
Akademia Nauki ma przyjemność zaprosić
dzieci i młodzież do wzięcia udziału w koloniach pt.
MAZURSKIE LATO
Proponujemy Państwu dwa programy:
BLISKO NATURY
PROGRAM OPARTY NA KURSIE EFEKTYWNEJ NAUKI
I ROZWOJU INTELIGENCJI „MĄDRE DZIECKO”
Turnusy:
1. 25.06. – 08.07.2006
2. 09.07. – 22.07.2006
Dzięki specjalnemu programowi dajemy dziecku możliwość nabycia większej świadomości swoich mocnych stron i poczucia,
że sobie poradzi, zarówno w relacjach z innymi ludźmi, jak i w pozyskiwaniu nowej wiedzy.
• Warsztaty, zabawy rozbudzające wyobraźnię, twórcze myślenie (tworzenie sztuki użytkowej, czarowanie kolorami, itd.)
• Kręcenie filmu przez dzieci (przydzielanie ról, pisanie scenariusza, kostiumy, scenografia, znalezienie podkładu muzycznego,
obsada aktorska, itp.).
• Zajęcia, warsztaty, zabawy ze świadomości ekologicznej.
• Warsztaty, zabawy dotyczące technik pracy nad uświadamianiem sobie własnych zasobów (uświadamianie sobie własnych
„mocnych stron”, świadomość zalet i talentów u innych dzieci, konkursy umiejętności, plany na przyszłość).
• Warsztaty wiedzy wplecione w zabawę (techniki pamięciowe, żonglowanie).
ANGIELSKA KOLONIA
PROGRAM OPARTY NA KURSIE
JĘZYKA ANGIELSKIEGO „HAPPY ENGLISH”
Turnusy:
3. 23.07. – 05.08.2006
4. 06.08. – 19.08.2006
To nietypowa propozycja nauki i aktywizacji zdolności językowych. Wychowawcy kolonijni (wysoko wykwalifikowani lektorzy)
będą się zwracać do dzieci głównie w języku angielskim.
Oprócz tej nietypowej stymulacji przygotowaliśmy cykl codziennych warsztatów językowych. Na każdym dzieci tworzą
jakieś „dzieło” (film, przedstawienie, reklamę, plakat, itp.). Proces tworzenia i doświadczania prowadzi do przyswajania
języka. Natomiast możliwość zobaczenia i dotknięcia gotowego „dzieła”, buduje poczucie własnej wartości, jest czynnikiem
silnie motywującym do dalszej pracy.
Znaczenie ma dla nas nie tylko rozwój zdolności językowych dziecka, ale również rozwój jego emocji i intelektu. Dlatego
w ramach programu tej kolonii realizowany jest również program „Rozbudzenie ciekawości świata, siebie i ludzi”.
Wszystkie turnusy odbywają się w miejscowości Jeziorowskie k. Giżycka.
Dzieci przebywać będą w mazurskim dworku, w którym urządzono
pensjonat „Pod Modrzewiem”. Ośrodek położony jest nad jeziorem i posiada własną strzeżoną plażę.
Wszystkie szczegóły znajdą Państwo na stronie internetowej lub w sekretariacie Akademii
AKADEMIA NAUKI, ul. Ratajczaka 35/9, 61-816 Poznań,
tel. 061 66 38 700, www.akademianauki.pl