Liczba i rozmieszczenie ludności - Sigma Kwadrat
Transkrypt
Liczba i rozmieszczenie ludności - Sigma Kwadrat
SIGMA KWADRAT CZWARTY LUBELSKI KONKURS STATYSTYCZNO-DEMOGRAFICZNY Statystyka i demografia Liczba i rozmieszczenie ludności PROJEKT DOFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO URZĄD STATYSTYCZNY W LUBLINIE WYŻSZA SZKOŁA ZARZĄDZANIA I ADMINISTRACJI W ZAMOŚCIU POLSKIE TOWARZYSTWO STATYSTYCZNE Współczynnik gęstości zaludnienia Obliczany jest jako stosunek liczby ludności do powierzchni badanego terytorium. Najczęściej podawany w liczbie osób przypadającej na 1 km2 Podstawowe czynniki determinujące rozmieszczenie ludności 1. Czynniki przyrodniczo – geograficzne (klimat, rodzaj gleby, ukształtowanie terenu, zasoby mineralne i energetyczne) 2. Czynniki społeczno – ekonomiczne (stopień rozwoju społeczno – ekonomicznego, formy społecznej organizacji, rozwój techniki) 3. Czynniki demograficzne (różnicowanie rodności i umieralności na różnych obszarach, migracje) Zmiany liczby mieszkańców Ziemi w latach 1750 – 2009 6000 4000 2000 Europa Azja Ameryka Pn. Ameryka Łacińska Afryka 2009 1950 1900 1850 1800 1750 0 Oceania Świat Ludność świata W końcu 2009 roku na świecie żyło ok. 6 829 mln ludzi. Najwięcej ludzi zamieszkuje Azję 4121 mln osób (60,3%), następnie Afrykę 1010 mln osób (14,8%), Europę 732 mln osób (10,7%), Amerykę Południową i Środkową 582 mln osób (8,5%), Amerykę Północną 348 mln osób (5,1%), 35 mln Oceanię (0,5%). W Polsce mieszka 0,6% populacji ludzkiej. Rozmieszczenie ludności jest bardzo nierównomierne. Najwięcej ludności świata, około 52%, zamieszkuje tereny oddalone od brzegu morza nie więcej niż 200 km. Tereny te, stanowią około 26% lądów. Średnia gęstość zaludnienia na świecie w 2009 roku wynosiła 50 osób na 1 km², przy czym w Azji aż 129 osób, w Europie 32 osoby, w Afryce 33 osoby, w Ameryce Południowej 28 osób, a w Oceanii tylko 4 osoby na 1 km². W przybliżeniu ilościowo jedna piąta wszystkich ludzi, którzy urodzili się na ziemi w przeciągu ostatnich sześciu tysięcy lat, żyje dzisiaj. Rozmieszczenie ludności na kuli ziemskiej Powierzchnia ziemi oraz zmiany struktury ludności w latach 1950 – 2025 według regionów świata Regiony Świat Powierzchnia Ludność (w %) w mln km2 w % 1950 1990 2000 2025 135,7 100 100 100 100 100 Afryka 30,1 22 9 12 13 17 Ameryka Północna 21,5 16 7 5 5 5 Ameryka Łacińska i Karaiby 20,5 15 7 8 9 9 Azja 31,8 23 56 60 61 60 Wschodnia 11,8 9 27 26 24 21 Południowo-Centralna 10,8 8 20 24 24 26 Europa 22,8 17 22 14 12 9 Oceania 8,5 6 0,5 0,5 1 1 Wzrost ludności świata i poszczególnych kontynentów Rok Europa Azja Ameryka Pn. Ameryka Łacińska Afryka Oceania Świat ludność w mln 2011 739 4207 348 597 1046 37 6947 2009 732 4121 348 582 1010 35 6829 2008 732 4075 345 576 987 35 6750 2000 729 3705 316 523 821 31 6 124 1995 727 3 430 299 481 707 29 5 673 1990 722 3 168 284 441 622 27 5 264 1985 706 2 888 269 401 541 25 4 830 1980 692 2 632 256 361 470 23 4 434 1975 676 2 398 243 322 408 21 4 068 1970 656 2 143 231 285 357 19 3 691 1965 634 1 899 220 250 314 18 3 335 1960 604 1 701 204 218 277 16 3 020 1955 575 1 542 187 191 247 14 2 756 1950 547 1 399 172 167 221 13 2 519 1900 408 947 82 74 133 6 1 650 1850 276 809 26 38 111 2 1 262 1800 203 635 7 24 107 2 978 1750 163 502 2 16 106 2 791 1650 100 330 1500 1100 0 100 450 50 251 Najludniejsze kraje świata w lipcu 2012 roku wg CIA World Factbook L.p. Państwo mln osób Zmiana 2012 do 2006 (%) 1 Chiny 1343,2 2,2 2 Indie 1205,1 10,0 3 Stany Zjednoczone 313,8 5,2 4 Indonezja 248,2 1,1 5 Brazylia 205,7 9,4 6 Pakistan 190,3 14,8 7 Nigeria 170,1 29,0 8 Bangladesz 161,1 9,3 9 Rosja 138,1 -3,4 10 Japonia 127,4 -0,1 11 Meksyk 115,0 7,0 12 Filipiny 103,8 16,0 13 Etiopia 93,8 25,5 14 Wietnam 91,5 8,4 15 Egipt 83,7 6,1 16 Niemcy 81,3 -1,4 17 Turcja 79,7 13,3 18 Iran 78,9 14,8 33 Polska 38,4 -0,3 Najludniejsze kraje Europy w końcu 2011 roku (mln osób) L.p. Kraj 2011 (mln osób) Zmiana 2011 do 1995 (%) 142,9 -3,8 Niemcy Germany 81,8 0,2 3 Turcja Turkey 73,7 20,5 4 Francja France 63,1 8,8 5 Wielka Brytania United Kindom 6 Włochy Italy 60,6 6,0 7 Hiszpania Spain 46,2 17,2 8 Ukraina Ukraine 45,6 -10,7 9 Polska Poland 38,5 0,7 10 Rumunia Romania 21,4 -5,6 11 Niderlandy Netherlands 16,7 7,8 12 Grecja Greece 11,3 6,0 13 Belgia Belgium 11,0 9,1 14 Portugalia Protugal 10,6 5,3 15 Republika Czeska Czech Republic 10,5 1,6 16 Węgry Hungary 10,0 -3,3 1 Rosja Russian Federation 2 62,5 7,7 Tempo przyrostu ludności świata ludność świata w milionach rok 30 ok. 5 000 p.n.e. 300 ok. 2 000 p.n.e. 1 000 ok. 1820 2 000 ok. 1930 (1 miliard po 110 latach) 3 000 ok. 1960 (1 miliard po 30 latach) 4 000 ok. 1974 (1 miliard po 14 latach) 5 000 ok. 1988 (1 miliard po 14 latach) 6 000 ok. 1999 (1 miliard po 11 latach) 7 000 ok. 2012(a) (1 miliard po 13 latach) 8 000 ok. 2026(a) (1 miliard po 14 latach) 9 000 ok. 2043(a) (1 miliard po 17 latach) przyrost (10-krotny przyrost w ciągu 3 tysięcy lat) (a) Prognozy ONZ z 2001 Świat na bombie Gęstość zaludnienia (osób/km²) Cztery najbardziej zaludnione regiony świata: 1. Chiny Wschodnie, Korea, Japonia, Indochiny, Filipiny i Indonezja 2. Dolina Gangesu, Indie Południowe i Cejlon 3. Europa bez rzadko zamieszkanych północnych i wschodnich obszarów europejskiej części Rosji 4. Obszar ok. 1,3 mln km2 północno – wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Dzienne zmiany liczby mieszkańców Świata Najszybciej rośnie liczba ludności Indii – codziennie przybywa tam ponad 41 tys. osób. Dzięki temu ten kraj prawdopodobnie jeszcze przed 2030 rokiem stanie się najludniejszym krajem świata, wyprzedzając Chiny. Co minutę rodzi się 266 osób, a umiera 100. Najszybciej spada liczba ludności Rosji – codziennie o prawie 1500 osób. W Polsce w 2005 roku liczba mieszkańców spadała dziennie o 53 osoby ale w roku 2006 roku był to spadek o 107 osób. Dzienne zmiany liczby mieszkańców wybranych krajów Stałe źródła światła w nocy, głównie miejskie, skupiają się wzdłuż wybrzeży i szlaków transportowych np. autostrad międzystanowych w USA, kolei transsyberyjskiej. Globalne mrowiska Liczba miast i aglomeracji powyżej 1 miliona mieszkańców na świecie Szymańska D., Urbanizacja na świecie, PWN, Warszawa 2008, s. 201 Rok Liczba miast > 1 mln w tym > 10 mln 1800 nie było nie było 1900 10 nie było 1950 83 2 - Tokio, Nowy Jork 1975 195 5 (1,7% ludności świata) 1980 238 12 1985 270 16 1990 316 17 2000 408 18 (3,7% ludności świata) 2005 437 20 (4,0% ludności świata) 2010 493 21 2015 541 22 (5,0% ludności świata) Sposób ustalenia liczby mieszkańców Polski Począwszy od danych za 2010 rok bilanse liczby i struktury ludności faktycznej są opracowane przy przyjęciu za bazę wyjściową wyniki NSP’2011. Wyniki spisu z dnia 31.03.2011 r. wykazały liczbę ludności większą o 312 tys. (0,8%) w stosunku do bilansów prowadzonych w latach 2002-2010 na bazie NSP’2002. Różnica ta dotyczyła w większej części terenów wiejskich, gdzie odnotowano wzrost o 1,1 %, tj. o 170 tys. osób, w miastach było więcej o 145 tys. (0,6%). Liczba ludności Polski w końcu 2012 roku Ze wstępnych wyników badań wynika, że w końcu 2012 r., ludność Polski liczyła ok. 38542 tys. osób, tj. o ok. 4 tys. więcej niż przed rokiem. Rok 2012 - był piątym z kolei, w którym odnotowano dodatni przyrost rzeczywisty ludności; tempo przyrostu było znacznie wolniejsze i wyniosło 0,01%, - co oznacza, że na każde 100 tys. mieszkańców Polski przybyła tylko 1 osoba, w 2011 r. – 2 osoby, a w 2010 r. – 8. Zmiany liczby ludności Polski W latach 1997-2007 obserwowano ubytek liczby ludności Polski; zmniejszyła się ona wówczas o prawie 179 tys. osób. Bezpośrednią przyczyną był notowany w latach 1984-2003 spadek liczby urodzeń przy prawie nieistotnych zmianach w liczbie zgonów i niezmiennie ujemnym saldzie migracji zagranicznych definitywnych (na pobyt stały). Największy ubytek liczby ludności odnotowano w 2006 r. – o 32 tys. (tempo ubytku wyniosło minus 0,08%); spadek miał miejsce przede wszystkim w wyniku zwiększonej emigracji na pobyt stały. Dla porównania - w latach 90-tych ub. stulecia notowano przyrost liczby ludności na poziomie ok. +0,09% rocznie, natomiast w minionym 12-leciu średnioroczna stopa ubytku ludności wynosiła minus 0,14%. Ludność Polski na tle ludności świata Pod względem liczby ludności Polska znajduje się na 32 miejscu wśród krajów świata i na 6 w krajach Unii Europejskiej. W przypadku gęstości zaludnienia plasujemy się w grupie średnio zaludnionych państw europejskich. Na 1 km powierzchni mieszkają 123 osoby; w miastach około 1090, na terenach wiejskich nieco ponad 50. Zmiany ludności Polski na przestrzeni dziejów Data Ludność Osoby na 1 km2 1938 34 849 000 89,7 9 XII 1931 32 107 000 82,6 30 IX 1921 27 177 000 69,9 1911 22 110 000 3-zabory 1846 11 107 000 3-zabory ok. 1772 14 000 000 ok. 1650 11 000 000 państwo Polsko-Litewskie ok. 1500 7 500 000 państwo Polsko-Litewskie ok. 1000 1 000 000 - 2 000 000 19,0 4,5 - 8 Uwagi państwo Polsko-Litewskie Zmiany ludności Polski na przestrzeni dziejów Data Ludność Osoby na 1 km2 2012 38 542 000 123,3 2010 38 203 700 122,2 2009 38 167 300 122,1 2007 38 116 000 121,9 2005 38 157 055 122,0 2002 38 230 000 122,2 2000 38 253 955 122,3 1995 38 284 000 122,4 1990 38 073 000 121,7 7 XII 1988 37 879 000 121,1 7 XII 1978 35 061 000 112,2 8 XII 1970 32 642 000 104,4 6 XII 1960 29 776 000 95,3 3 XII 1950 25 008 000 80,0 14 II 1946 23 930 000 76,6 Uwagi Wg NSP 2011 Zmiany liczby mieszkańców Polski w latach 1946 – 2012 w tys. osób 36000 26000 16000 6000 2010 2007 2004 2001 1998 Wieś 1995 1992 1989 Miasta 1986 1983 1980 1977 1974 1971 1968 1965 1962 1959 1956 1953 1950 1947 Ogółem Zmiany współczynnika urbanizacji Polski w latach 1946 – 2012 (%) 65,0 45,0 25,0 2010 2006 2002 1998 1994 1990 1986 1982 1978 1974 1970 1966 1962 1958 1954 1950 1946 10 największych pod względem liczby mieszkańców miast w Polsce w końcu 2011 roku (tys. osób) 309 Katow ice Lublin 349 363 Bydgoszcz Szczecin 410 Gdańsk 461 Poznań 554 Wrocław 631 Łódź 725 Kraków 759 Warszaw a 1708 0 300 600 900 1200 1500 1800 Zmiany liczby mieszkańców 10 największych miast Polski w latach 2001 – 2011 (%) Łódź -9,1 -6,6 Katow ice Poznań -4,9 -3,5 Bydgoszcz -2,9 Lublin -1,8 -1,5 Szczecin Wrocław -0,5 Gdańsk Kraków 0,0 Warszaw a -10,0 -8,0 -6,0 -4,0 -2,0 1,2 0,0 2,0 Ciekawostki • • 1,3 mln naszych rodaków żyje w Chicago – drugim największym po Warszawie „polskim” mieście w końcu 2011 roku w Zamościu mieszkało 65784 osób (w końcu 2005 roku 66802 osoby) Ludność wg województw w końcu 2011 roku (tys. osób) 5285,6 Mazow ieckie Śląskie 4626,4 3455,5 Wielkopolskie Małopolskie 3346,8 Dolnośląskie 2916,6 Łódzkie 2533,7 2283,5 Pomorskie Lubelskie 2171,9 Podkarpackie 2128,7 Kujaw sko-pomorskie 2098,4 1722,7 Zachodniopomorskie Warmińsko-mazurskie 1452,6 Św iętokrzyskie 1278,1 Podlaskie 1201,0 Lubuskie 1023,2 Opolskie 1014,0 0,0 1000,0 2000,0 3000,0 4000,0 5000,0 6000,0 Tempo zmian liczby mieszkańców województw w latach 2001 – 2011 (%) Pomorskie 5,1 Małopolskie 3,9 Mazowieckie 3,3 Wielkopolskie 3,3 Warmińsko-mazurskie 1,8 Kujawsko-pomorskie 1,5 Zachodniopomorskie 1,5 Lubuskie 1,5 Podkarpackie 1,3 Polska 0,7 Dolnośląskie 0,2 Podlaskie -0,8 -1,6 Lubelskie -1,9Świętokrzyskie Śląskie -3,0 Łódzkie -3,6 -5,3 -6,0 Opolskie -4,0 -2,0 0,0 2,0 4,0 6,0